Programma Train de Trainer Continuous Improvement 1.
Doelgroep
Het programma is bedoeld voor directeuren, MT-leden en Interne Begeleiders, die al kennis hebben gemaakt door middel van een masterclass met het gedachtegoed van Continuous Improvement (duurzame schoolverbetering) en die op de eigen school of op andere scholen van dezelfde stichting teams willen kunnen begeleiden bij de implementatie van Continuous Improvement.
2.
Doel van de training
Het eerste doel van het train de trainer programma is, dat de deelnemers na afloop van het programma in staat zijn duurzame schoolontwikkeling (Continuous Improvement) op de eigen school of op een andere school van de ‘eigen’ stichting te implementeren en uit te voeren. Zowel op het niveau van de school/ het team, de klas als de individuele leerling. Het tweede doel is dat binnen Nederland een netwerk van trainers tot stand komt dat met elkaar kennis en ervaring deelt m.b.t. de implementatie en uitvoering van Continuous Improvement.
3.
Resultaat van de training
Het eerste beoogde resultaat van de training is dat deelnemer leiding kan geven aan de implementatie van duurzame schoolontwikkeling op een wijze die past bij de betreffende school. In de tweede plaats beschikt na afloop van het programma iedere deelnemer in ieder geval voor de eigen school over een passend implementatieplan. Daarnaast is iedere deelnemer participant in een netwerk van trainers die van elkaar leren m.b.t. en elkaar steunen bij de implementatie van Continuous Improvement.
4.
Opzet en inhoud van de training Uitgangspunten 4.1. Continuous Improvement en Jay Marino Het train de trainer programma is gebaseerd op het gedachtegoed van Continuous Improvement (CI) en de good practice van dr. Jay Marino. Dr. Jay Marino is gepromoveerd op CI en koppelt in zijn presentaties deze aanpak en theorie aan zijn ervaringen die hij de afgelopen jaren als superintendent/ bestuurder op verschillende scholen in Amerika (PO/VO 2-17 jarigen) heeft opgedaan. Zie website www.jaymarino.me In Continuous Improvement staat het leren van leerlingen, maar ook het leren van leerkrachten en leidinggevenden centraal. Door ervoor te zorgen dat iedereen op zijn niveau en manier permanent blijft leren, kan het onderwijs en de school zich continu verbeteren. De kern van de aanpak van Continuous Improvement (CI) is verbinding met betrekking tot leren en verbeteren in de hele organisatie, van stichting tot in de klas. Om te kunnen leren zijn ‘eigenaarschap over het leren’, ‘zelf verantwoordelijkheid nemen voor het leren’, ‘jezelf duidelijke doelen stellen’, ‘permanent evalueren en bijstellen’ essentieel. Bij Continuous Improvement gaat het dus om eigenaarschap en parallelle processen op alle niveaus. Uitgangspunt is het leren van iedereen en het werken als een
1
lerende organisatie, die continu stappen zet om te verbeteren ten gunste van het leren van kinderen. De aanpak sluit nauw aan op vaardigheden van de 21e eeuw. 4.2. De aanpak Voorbereidingsgroep Het programma van train de trainer bestaat uit twee masterclasses door Jay Marino, een aantal studiebijeenkomsten en twee werkbezoeken aan good practices in Nederlandse scholen. Om het eigenaarschap van het programma bij de deelnemers te bevorderen, wordt per bijeenkomst voorzien in een kleine voorbereidingsgroep, bestaande uit een viertal deelnemers. De samenstelling van deze voorbereidingsgroep wisselt per bijeenkomst, zodat zoveel mogelijk deelnemers minimaal een keer geparticipeerd hebben in deze voorbereidingsgroep. Daarnaast maakt een senior adviseur van Expertis permanent deel uit van deze voorbereidingsgroep. Deze senior adviseur is vanuit Expertis de eerst verantwoordelijke voor het programma. Per programmaonderdeel zullen specifieke experts vanuit Expertis worden ingezet. De voorbereidingsgroep komt bijeen na iedere bijeenkomst om deze te evalueren en bereidt het programma voor de volgende bijeenkomst voor. Het hierna beschreven programma bevat de hoofdlijnen en zal telkens worden uitgewerkt op basis van bevindingen en aanwijzingen van de voorbereidingsgroep. Theorie en praktijk naast elkaar In de bijeenkomsten wordt naast een theoretische basis ook steeds een vertaling gemaakt naar de praktijk. Daarbij gaat het dan om leiderschapsstijl, concreet leerkrachtgedrag en de betekenis voor het leren van kinderen. Bovendien wordt gewerkt met een portfolio, waarin vertalingen naar de eigen praktijk en naar eigen leer- en ontwikkeldoelen worden vastgelegd. Naast deze bijeenkomsten zullen werkbezoeken aan scholen en good practices worden verbonden aan de bijeenkomsten. Drijfveren en eigenaarschap De training is mede gebaseerd op de leervragen van de deelnemer. Eigenaarschap en werken vanuit de waarom-vraag staan centraal. De opdrachten en voorbereiding van bijeenkomsten zijn verbonden aan de eigen leervragen en toepassing op de eigen onderwijspraktijk. Het opzetten van een portfolio, ‘maatjes- leren’ en netwerkleren maken hier ook deel van uit. 4.3. De bijeenkomsten
28 september 2015 (dagdeel 1 en 2) We starten de training met een inspirerende masterclass op 28 september door dr. Jay Marino voor alle deelnemers. Introducees uit betrokken scholen zijn bij deze masterclass welkom. Doel van deze masterclass: een totaaloverzicht van wat Continuous Improvement (CI) inhoudt en introducees verder enthousiasmeren voor dit gedachtegoed. Op de masterclass in de ochtend volgt in de middag voor de deelnemers aan het train de trainerprogramma bewustwording en verbinding met de eigen onderwijspraktijk. Het gaat daarbij om de ‘waarom-vraag’ m.b.t. Continuous Improvement en een eerste verkenning van alle thema’s die hierbij relevant zijn. Daarnaast een eerste verbinding met de eigen onderwijspraktijk. Het gaat dan om vragen als: Wat is de essentie van CI? Wat gebeurt er al in
2
mijn onderwijspraktijk? Waar wijkt het af van mijn situatie? Hoe past het in de context en van bestaande schoolplan(nen) van de school/scholen? Het middagprogramma wordt verzorgd door een senior adviseur van Expertis.
17 november: dagdeel 3 en 4 o Thema 1: Twee kernbegrippen in Continuous Improvement: Uitgaan van eigenaarschap van alle betrokkenen en uitgaan van de waarom-vraag, in plaats van de ‘hoe- en wat-vraag’: Intrinsieke motivatie en eigenaarschap als voorwaarden voor duurzame schoolontwikkeling. Hoe ondersteunen wij teams om met elkaar een identiteitsbewijs op te stellen, waarin het team antwoord geeft op vragen als ‘waar staan wij voor als school’, ‘wat bindt ons’, ‘wat zijn onze kernwaarden’, ‘Wat willen wij dat wij onze leerlingen meegegeven hebben als ze onze school verlaten’, ‘wat beloven wij ouders en leerlingen’, ‘wanneer hebben wij onze belofte ingelost’ en wat de gegeven antwoorden betekenen voor leiderschapsstijl en leerkrachtgedrag. o Thema 2: In de middag gaat het programma in op de betekenis van gedrag en cultuur voor organisatie-ontwikkeling. De waarde van groepsregels en groepsmissie op alle niveaus: de klas, de school, de stichting en hoe ervoor te zorgen dat alle betrokkenen (leerlingen, leerkrachten, etc.) echt eigenaar zijn van de groepsregels, ernaar handelen, deze evalueren en kunnen bijstellen.
25 november in de ochtend: dagdeel 5 Werkbezoek aan een school met een good practice aansluitend op de thema’s van de eerste 4 dagdelen.
8 januari 2016: dagdeel 6 en 7 o Thema 3: Data en resultaten; a)groepsdoelen en groepsresultaten, b) het doelen stellen door individuele leerlingen en het werken met een individuele portfolio; c) werken met een datamuur en portfolio; d) eigenaarschap en doelen stellen. o Thema 4: PDSA- cyclus op alle niveaus: hoe leerlingen, leerkrachten en het team leren cyclisch te werken aan verbeteringen; nadruk op study en onderzoekende houding.
11 februari 2016: dagdeel 8 en 9 o Thema 5: Verbetercultuur. Werken als professionele leergemeenschappen; werken met verbeterteams en leiderschapteams en de consequenties voor de overlegstructuur. Betrokkenheid van ouders en door leerlingen geleide voortgangsgesprekken. De bijeenkomst wordt op locatie gehouden en aansluitend vindt een werkbezoek plaats aan een good practice.
7 maart 2016: dagdeel 10 en 11 o Cultuur, de leerkracht/ leiderschap. o Veranderingsstrategie: 8 stappen van Kotter. Effectieve veranderingsstrategieën. In deze bijeenkomst gaat over het totale proces van veranderen en verbeteren. Elementen uit vorige bijeenkomsten krijgen hierin een plaats.
3
29 maart 2016: dagdeel 12 Werkbezoek en good practice in aansluiting op eerdere onderwerpen.
8 april 2016: dagdelen 13 en 14: De cirkel is rond: afsluiting van het traject train de trainer met een slotbijeenkomst met alle deelnemers, waarin de deelnemers aan elkaar feedback geven op de opgestelde implementatieplannen en een afsluiting met een nieuwe masterclass door Jay Marino, waarbij opnieuw introducees welkom zijn.
Schematische weergave van train de trainer-traject
Alignment Continu verbeteren / Eigenaarschap / Leren van individu
Stichting Leiderschapsstijl
School/team Leerkrachtgedrag
Klas
Leerling I Het bovenstaande kan ook vorm gegeven worden in het zogenaamde lotus-diagram van Jay Marino.
4
5.
Wat mogen de deelnemers van Expertis verwachten
De bijdrage van Expertis aan dit train de trainersprogramma zal bestaan uit:
Het zorgdragen voor de inzet van Jay Marino en zijn briefing; Het vervullen van het voorzitterschap en de ondersteuning van de voorbereidingsgroep in de persoon van of Dea Knol of Henk Mulders, senior adviseurs en leidinggevenden binnen Expertis, die tevens op alle bijeenkomsten als gespreksleider/ dagvoorzitter zullen fungeren; Het verzorgen van inhoudelijke expertise per thema door inhoudsspecialisten van Expertis (Gerreke Gierveld, Ina Cijvat, Marieke van Logchem, Tony van Dalen); Het zorgdragen voor de noodzakelijke achtergrondliteratuur en werkdocumenten; Het feed back geven op de implementatieplannen ontwikkeld door de deelnemers; Het organiseren van de werkbezoeken aan andere scholen en schoolbesturen; Het inrichten van en netwerkomgeving waar cursusmateriaal geplaatst wordt en waar deelnemers met elkaar kunnen samenwerken en ervaringen kunnen uitwisselen.
De bijeenkomsten vinden plaats in het Expertis kantoor te Amersfoort op loopafstand van het station Amersfoort. Het programma duurt van 9.30 uur tot ca. 16.30 uur, onderbroken door een lunch die door Expertis wordt aangeboden.
6.
Prijs per deelnemer
De training bestaat uit 14 dagdelen. Deelnemers tekenen in op het gehele programma. De kosten voor het gehele programma bedragen € 1.950,00 per deelnemer te voldoen uiterlijk per 1 september 2015. Over dit bedrag is geen BTW verschuldigd. In deze prijs zijn het cursusmateriaal en de lunches inbegrepen. Iedere deelnemer heeft de mogelijkheid voor de bijeenkomsten met Jay Marino twee introducees uit te nodigen. Deelname van deze introducees aan deze bijeenkomsten kost € 100,00 per deelnemer per bijeenkomst (inclusief lunch en basismateriaal).
7.
Aanmelding
Deelnemers kunnen zich op de website van Expertis digitaal aanmelden, waarna zij binnen vijf werkdagen bericht ontvangen over de definitieve inschrijving: www. Expertis.nl
5
