Programma sp.a Kalmthout Gemeenteraadsverkiezingen 2012

Programma sp.a Kalmthout Gemeenteraadsverkiezingen 2012

Inhoud Inhoudsopgave Gemeenteraadsverkiezingen 2012 ........................................................................................................................ 1 Uitnodiging

Bouw mee aan de toekomst van Kalmthout ............................................................................... 3

Bouwsteen 1 Basiscomfort voor iedereen ........................................................................................................... 5 1.1. Betaalbaar, aangepast en aanpasbaar wonen ............................................................................................. 5 1.2. Energiefactuur verlagen voor mens en milieu ............................................................................................. 6 1.3. Veilig het huis uit .......................................................................................................................................... 7 1.4. Nette, goed onderhouden buurten.............................................................................................................. 8 1.5. Snel en veilig op weg .................................................................................................................................... 9 1.6. Een groene en duurzame omgeving .......................................................................................................... 11 Bouwsteen 2 Samen staan we sterker ............................................................................................................... 14 2.1. Onbekend is onbemind .............................................................................................................................. 14 2.2. Een plek voor iedereen .............................................................................................................................. 15 2.3. Alles in de buurt ......................................................................................................................................... 16 Bouwsteen 3 Werken voor welzijn ..................................................................................................................... 18 3.1. Werken, ondernemen, onderwijs en bijdragen ......................................................................................... 18 3.2. Betaalbare kinderopvang in de buurt ........................................................................................................ 19 3.3. Als we maar gezond zijn ............................................................................................................................. 20 3.4. Mensen in armoede niet laten vallen ........................................................................................................ 22 3.5. Ouderenbeleid: zelfstandig leven, wat er ook gebeurt .............................................................................. 23 3.6. Samenwerken over de grenzen heen......................................................................................................... 26 Bouwsteen 4 Trots op elk talent ........................................................................................................................ 28 4.1. Ieders talent telt, van jongs af aan ............................................................................................................. 28 4.2. Cultuur naar ieders smaak en portemonnee ............................................................................................. 29 4.3. Sport beweegt ons allemaal ....................................................................................................................... 32 4.4. Trots op wat we opbouwen ....................................................................................................................... 33 Bouwsteen 5 Modern bestuur ........................................................................................................................... 35 5.1. Betrokken bij Kalmthout ............................................................................................................................ 35 5.2. Snel en tot uw dienst ................................................................................................................................. 36 5.3. Kansen voor iedereen ................................................................................................................................ 37 Vooruitblik De ideale samenleving heeft nog nooit bestaan ............................................................................. 39

sp.a Kalmthout Programma Gemeenteraadsverkiezingen 2012

2

Uitnodiging

Bouw mee aan de toekomst van Kalmthout

Dit programma is een uitnodiging. Een oproep aan alle inwoners van Kalmthout, om mee te bouwen aan een betere toekomst. Samen kunnen we Kalmthout nog beter maken: comfortabeler, socialer, creatiever en moderner. De samenleving verandert sneller dan vroeger, waardoor sommige mensen niet meer kunnen volgen. Sommige politieke partijen jagen mensen angst aan. Dat maakt ons dan weer boos. Als socialisten geloven wij dat we de toekomst wél zelf mee kunnen bepalen. Een rijke elite wil maar al te graag de meerderheid van de bevolking in de steek laten. Dat doet mensen afhaken, op het moment dat we iedereen nodig hebben om de toekomst betaalbaar te houden. Als mensen zich door deze bangmakerij en dit wantrouwen gaan afsluiten van anderen, heeft een kleine elite vrij spel om ons terug naar het verleden te katapulteren. Bij deze hedendaagse vorm van onrecht leggen we ons niet neer. Angst zaaien of de moed laten zakken, daar zit niemand op te wachten. Verdeeldheid, haat en isolement zijn niet de oplossing. Samen kunnen we veel meer bereiken dan alleen. Iedereen telt mee We denken er niet aan om mensen die het minder goed hebben, zomaar te laten vallen. Als mensen achterblijven, is dat voor ons allemaal een probleem. We hebben iedereen nodig om onze samenleving op te bouwen. Echte keuzevrijheid hebben we pas als we elkaar respecteren en erkennen dat iedereen andere talenten en problemen heeft. Vrijheid komt niet voor iedereen vanzelf. Daarom moeten we ook iedereen kansen geven om mee te zijn en mee te doen. Voor ons is het cruciaal dat iedereen zelf zijn toekomst kan inrichten. Waar je ook geboren bent, waar je ook woont of werkt, waarin je ook goed of minder goed bent: iedereen moet zelf kunnen beslissen wat zij of hij in het leven wil bereiken. De tijden zijn moeilijk, maar dat wil niet zeggen dat we ter plaatse moeten trappelen. Laten we samen onze prioriteiten bepalen, rekening houden met ieders startpositie, en iedereen een beter leven bezorgen. Dat is ónze keuze. Bouwen op vertrouwen Samen beslissen we waar we met Kalmthout heen willen en wat dat voor ons betekent. In plaats van alles en iedereen af te breken, gaan we constructief aan de slag. Samen kunnen we mensen de kansen en middelen geven om mee te bouwen aan hun eigen toekomst. Dit kan alleen maar als er vertrouwen is, als gemeenschap en in elkaar. We hebben ook vertrouwen nodig in de overheid, in een krachtig en efficiënt bestuur, waarbij iedereen zich betrokken voelt. Een modern bestuur maakt een beter leven mogelijk. Goed openbaar vervoer, een comfortabele woning voor iedereen, een betaalbare energierekening, meer mensen aan het werk in onze buurt: stuk voor stuk kunnen we dit pas bereiken als iedereen er de schouders onder zet. Maar hoe kunnen we iemand vertrouwen die we niet kennen? Hoe kunnen we samen ons doel bepalen? Dat kan alleen door elkaar af en toe eens in de ogen te kijken. Door te durven ontdekken wie onze buren zijn. Waarvan liggen andere mensen wakker? Waarin verschillen ze van ons? Wie kan iets bijdragen en voor wie is dat moeilijker? Daarom hebben we plekken nodig waar we elkaar kunnen ontmoeten en een praatje kunnen slaan, al is het nog zo kort. Als we de deur uitgaan, mogen we niet van onze sokken gereden worden of ons onveilig voelen. Wie daar zin in heeft, moet samen kunnen voetballen, op café gaan of, gewoon, op een bankje naar de wereld kijken. Niemand mag zich schamen om iemand thuis uit te nodigen, omdat zij of hij geen comfortabel huis kan betalen of de verwarming is afgesloten.


3

Het is pas goed, als iedereen meedoet In moeilijke tijden moeten we, meer dan ooit, samen kiezen voor een constructieve samenleving, voor een gemeenschap waaraan iedereen graag meewerkt en kan meewerken. Een gemeente die dat waarmaakt, steunt op vijf bouwstenen. De ene kan niet zonder de andere. 1. Basiscomfort voor iedereen. Zoals elk mens recht heeft op een menswaardige levenskwaliteit, zo heeft ook ieder van ons recht op een leefbare omgeving, thuis en daarbuiten. Onder basiscomfort verstaan wij een betaalbare kwaliteitswoning en goedkopere energie. Een veilig gevoel, in een nette straat waarin niemand te hard rijdt. Het recht om overal op tijd te geraken, zonder stress en op een milieuvriendelijke manier. En alles wat je nodig hebt in de buurt: groen, een plek om tot rust te komen, om je te ontspannen, om te winkelen, om andere mensen te ontmoeten. De mogelijkheid, kortom, om je eigen leven in handen te nemen, zonder dat iemand anders die keuzes voor jou maakt. 2. Samen staan we sterker. Zo’n gemeenschap staat of valt met sociaal contact. Met elkaar praten is misschien wel de belangrijkste bouwsteen van echt samenleven. Sociaal contact is een basisrecht en bevordert het vertrouwen. Daarom zijn er het best overal plekken waar we elkaar kunnen ontmoeten om zo onze gemeenschap verder uit te bouwen. 3. Werken voor welzijn. Zo’n gemeenschap bekommert zich voor iedereen. Voor ons moet iedereen bijdragen naar eigen vermogen dus mogen we ook niemand laten vallen. Dat is niet alleen rechtvaardig, het is ook nodig om als gemeenschap vooruit te geraken. Als je werkt, moet dat lonen, ook als je kinderen hebt. We creëren werk in de buurt. Wie niet wil bijdragen, geven we een duwtje. Maar wie niet kán bijdragen, omdat hij te jong, te oud of te ziek is, vangen we op en gunnen we een comfortabel leven. 4. Trots op elk talent. Iedereen is ergens goed in. Gelukkig is dat niet voor iedereen hetzelfde. Daardoor kunnen we samen aan een aantrekkelijke gemeente bouwen: iemand ontwerpt de toekomst, iemand anders tekent de plannen, een derde is zo handig het bouwwerk ineen te zetten, en vierde richt het resultaat in, en nog iemand anders onderhoudt het. Elk talent is nodig om vooruitgang en verandering waar te maken. Daarom herkennen en stimuleren we ieders talent en creativiteit, van jongs af aan. Daarom geven we mensen de kans te proeven van allerlei mogelijkheden en zo hun talenten te ontdekken. Daarom stimuleren we spelen, leren, sporten, hangen, debatteren, ondernemen, cultuur beleven, praten, ontspannen, bewegen, werken en feesten. Zodat we trots kunnen zijn op wat we opbouwen en iedereen daarvan kan genieten. 5. Modern bestuur. In een vooruitstrevende gemeenschap is iedereen mee, en doet iedereen mee, op welke manier dan ook. We laten niemand achter en betrekken al onze inwoners, met hun wensen, ideeën en talenten, bij het beleid. We houden iedereen op de hoogte van veranderingen en vooruitgang. We bieden iedereen zoveel mogelijk inspraak en de kansen om problemen of oplossingen aan te kaarten. Een modern bestuur staat ten dienste van de hele bevolking en weerspiegelt haar diversiteit. Voor ons is het pas goed genoeg als iedereen meedoet. Als gemeente hebben we niet alles in handen, maar we hoeven daarom niet te berusten. Samen kunnen we de goede dingen uit het verleden meenemen en iedereen de kans geven om bij te dragen aan de toekomst. Daarom is dit programma een uitnodiging: blijf niet bij de pakken zitten. Doe mee.


4

Bouwsteen 1 Basiscomfort voor iedereen 1.1. Betaalbaar, aangepast en aanpasbaar wonen Waarom? •

•

•

Het kan niet dat sommige mensen noodgedwongen in woningen leven die hen ziek of armer maken. Ongeveer 90% van onze 60-plussers woont in een eigen huis, maar de gemiddelde ouderdom van de woningen ligt rond de 40 jaar. Ruim 33 % van de senioren ervaart daarin ernstige “onaangepastheid”, 52 % ervaart zijn woning als licht tot matig onaangepast. Het onderhoud van oudere en verouderde woningen kan echter zwaar drukken op de financiële draagkracht van de bewoners. Een pro-actief beleid is nodig om de aangroeiende vergrijzing op te vangen. Momenteel wachten 25 zestigplussers op zo’n woning; in het toewijzingsreglement zijn er van het beschikbare patrimonium slechts 4 voorbehouden voor ouderen. Voor een groeiende groep oudere personen met een handicap zijn voorzieningen absoluut nodig. In 2009 waren er in Kalmthout al 156 rechthebbenden op een tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden.

Waar gaan we voor?

•

We verbeteren de kwaliteit op de private huurmarkt. o Vanuit het Woonloket informeren we eigenaars en verhuurders over de minimale kwaliteitsnormen van een woning; die normen zijn bepaald in de Vlaamse Wooncode. Het gaat om veiligheid en gezondheid, minimaal comfort, energiezuinigheid en toegankelijkheid. Een woning die niet aan de minimale normen voldoet, mag niet worden verhuurd. We informeren onze inwoners over de premies waarop zij een beroep kunnen doen om de kwaliteit te verbeteren van de woningen die zij bewonen of verhuren. o Huurwoningen die niet voldoen aan de minimale kwaliteitsnormen sporen we op. We informeren huurders en verhuurders over de procedure. Als de woning ongeschikt of onbewoonbaar verklaard wordt, helpen we de huurders bij hun herhuisvesting. o We intensifiëren de samenwerking met sociale verhuurkantoren. We bouwen een netwerk uit met organisaties die huurders kunnen begeleiden en ondersteunen, zoals het OCMW, het CAW, een buurthuis of de Huurdersbond. o We onderzoeken hoe we het best de herhuisvestingskosten bij de eigenaar recupereren, welke mogelijkheden er zijn om transitwoningen te bouwen voor dergelijke situaties en of het aangewezen is om via het lokaal toewijzingsreglement voorrang te verlenen aan mensen die geherhuisvest worden.

•

We verhuren kleine eengezinswoningen tegen een normale prijs. Zo krijgen jonge gezinnen de kans om hun leven eerst wat op te bouwen voor ze kopen, zonder dat ze buiten de gemeente moeten gaan wonen. Vinden ze uiteindelijk een woning in onze gemeente, dan geven we hen een deel van wat ze aan huur betaalden terug. We voorzien nog meer sociale woningen. Het Grond- en Pandendecreet zegt ons hoeveel woningen er moeten bijkomen, en geeft ons meer instrumenten in handen om dat aantal te realiseren. We zetten deze mogelijkheden ook daadwerkelijk in, en realiseren zo meer sociale woningen en kavels. Om de normen van het Bindend Sociaal Objectief te halen moeten planning en realisatie van nog 58 sociale huurwoningen die in de volgende legislatuur gestart worden. Een pro-actief woonbeleid. Levenslang wonen, levensbestendig (ver)bouwen en meegroeiwonen moeten gestimuleerd worden om later zware aanpassingskosten aan de woning te vermijden. De gemeente zal als regisseur van het lokaal

•

•


5

woonbeleid sociale huisvestingsmaatschappijen en de commerciële ontwikkelaars aanraden om zoveel mogelijk meegroeiwoningen en levensbestendige woningen te bouwen en deze principes ook te gebruiken bij het verbouwen. Het “meegroeiwonen” dient mee opgenomen te worden in de bouwvoorschriften.

•

•

• •

• •

We pakken leegstand en verkrotting streng aan. Hinderlijke vastgoedspeculatie bestrijden we met gemeentelijke belastingen, zoals de belasting op leegstand, op onbebouwde grond of op onbewoonbare woningen. Zo moedigen we eigenaren en huisbazen aan om hun woningen en het uitzicht van de buurt te verbeteren. De belasting moet doeltreffend zijn. Met een symbolisch bedrag zal de maatregel zijn doel voorbijschieten. We moedigen renovatie en aanpassing van onaangepaste woningen aan; ondersteuning kan door o het doelgericht promoten van bestaande premies, o het invoeren van een gemeentelijke aanpassingspremie, o het uitwerken van alternatieve financieringswijzen zoals renteloze leningen, o een sociaal fonds om energiebesparende renovaties mee te dragen. Via het lokaal toewijzingsreglement moeten er meer sociale huurwoningen vrij gehouden worden voor kwetsbare ouderen, in functie van het aantal ouderen die op wachtlijsten staan. Het lokaal bestuur kan ouderen in woningnood helpen door o een aanvullende gemeentelijke aanpassingspremie speciaal voor ouderen met een beperkt inkomen of een handicap, o een eenmalige toelage om extra woonkost te drukken (bv. een installatie- of een verhuispremie wanneer mensen naar een nieuwe woning verhuizen, een tegemoetkoming in de huurwaarborg). We stellen woningen ter beschikking die mensen goedkoper kunnen kopen, op voorwaarde dat ze hier voor langere tijd komen wonen. We stimuleren nieuwe vormen van wonen, zoals co-housing, gemeenschapswonen en samenwonen voor alleenstaanden. Ouderen moeten niet naar rusthuizen verhuizen, wanneer andere woonvormen beschikbaar zijn. (Zie ook 3.5 Zelfstandig leven, wat er ook gebeurt)

1.2. Energiefactuur verlagen voor mens en milieu Waarom? In een moderne samenleving hebben mensen het recht op betaalbare energie. Tegelijk gaan we best zo voorzichtig mogelijk om met de mogelijkheden van onze aarde, zodat ook toekomstige generaties er nog van kunnen genieten. De Lokale Advies Commissie fungeert nauwelijks of niet als detectieapparaat voor energiearmoede. Het remedieert wanneer tekortkomingen zijn vastgesteld, maar voorkomt niet. Daarom moet het OCMW sterk en gestructureerd zoeken naar ouderen in energiearmoede. sp.a steunt projecten voor dat doel. Ook het netwerk van seniorenverenigingen en welzijnsorganisaties moet daarin erkend worden. Waar gaan we voor? •

•

De samenaankoop van energie (elektriciteit, gas en stookolie) die we in de provincie organiseren, doet de energiefactuur van duizenden gezinnen dalen. Het schaalvoordeel maakt dat mogelijk: doordat veel mensen tegelijk een contract afsluiten, zijn de energieleveranciers bereid hun prijzen omlaag te halen. Hetzelfde principe doet de prijs van isolatie dalen. Daar ligt werk voor de gemeente. Er zijn diverse premies om slimme energie-investeringen te stimuleren. Soms zijn deze niet goed op elkaar afgestemd, waardoor sommige investeringen te veel en andere te weinig gestimuleerd worden. Wij willen deze premiestelsels beter op elkaar afstemmen. Alle relevante informatie op één plaats verzamelen maakt het bovendien voor iedereen makkelijker.


6

•

•

•

•

•

•

Gerichte sensibiliseringscampagnes zijn nodig om meer ouderen aan te zetten tot energiebesparingen. Proefondervindelijk werd vastgesteld dat er bij ouderen weinig interesse is, omdat de investeringskosten afschrikken, terwijl de besparingsvoordelen niet of onvoldoende gekend zijn. Gezinnen die niet de middelen hebben om te investeren in isolatie huren vaak de meest energieverslindende woningen. Om deze mensen in energie-armoede vooruit te helpen, heeft Vlaams minister Freya Van den Bossche het mogelijk gemaakt om jaarlijks 3.000 daken van slecht geïsoleerde huurwoningen te isoleren. Ook hier ligt een grote rol weggelegd voor het OCMW. Via het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost maken we goedkope leningen voor energieinvesteringen mogelijk. We maken deze mogelijkheden beter bekend bij onze bevolking, met een sterke informatiecampagne. We onderzoeken of we, bijvoorbeeld voor bepaalde groepen, de overblijvende rente kunnen bijpassen, zodat mensen een gratis lening kunnen krijgen om energie-investeringen te doen. Energiesnoeiers zijn kortgeschoolde en langdurig werkzoekenden die via de sociale economie worden opgeleid om energiebesparende maatregelen uit te voeren. Deze mensen, die vroeger weinig kansen op de arbeidsmarkt kregen, vinden zo een nieuwe zinvolle job én besparen energie, vooral bij maatschappelijk en financieel kwetsbare doelgroepen. o De distributienetbeheerders voor elektriciteit zijn verplicht een bepaald aantal energiescans uit te voeren. Ze doen hierbij beroep op de energiesnoeiers. Voor de bewoner is deze scan helemaal gratis. De gemeente, meestal in samenwerking met het OCMW, bepaalt mee de adressen waar de energiesnoeiers hun scans uitvoeren. o We voorzien deze mogelijkheden in de eerste plaats voor doelgroepen met speciale noden, zoals bewoners met een sociaal tarief of een budgetmeter, of voor huurders. De OCMW’s spelen een belangrijke rol bij het vinden van de juiste mensen. We zorgen voor steun aan lokale groene energieprojecten. We moeten de oprichting van kleine privéinstallaties mogelijk maken, waar mogelijk in publiek-private samenwerkingsconcepten. Zo zorgen we weer voor meer duurzame energie en lagere facturen. We installeren een biomassa-installatie in ons containerpark. Daarbij kiezen we natuurlijk voor een duurzame brandstof. En dus niet voor ingevoerde pellets.

1.3. Veilig het huis uit Waarom? Een veilig gevoel is het begin van alles. Wie zich niet veilig voelt, komt – vaak letterlijk – niet buiten. Daardoor is onveiligheid een grote bedreiging voor het gemeenschapsgevoel. Waar gaan we voor? •

De wijkagent beter gekend maken in zijn/haar buurt. Vroeger kende iedereen de agent in zijn buurt of wijk en sprak hem/haar geregeld aan. Zo konden heel wat kleinere problemen opgelost worden en groeide er een wederzijds vertrouwen tussen politieagent en bewoner. Een studie van de Lessius Hogeschool wees uit dat amper de helft van de buurt zijn wijkagent kent. sp.a wil de antennefunctie die de wijkagent heeft, terug herstellen. De wijkagent is het eerste aanspreekpunt in zijn buurt of wijk. De wijkagent moet de straat op, de buurt in, op wijkvergaderingen en –feesten aanwezig zijn. En waarom de wijkagenten zich niet laten voorstellen in het gemeentelijk informatieblad? o Met politiecafés brengen we burgers en politie samen. Mensen komen in een informele sfeer samen, om in kleine groepjes van gedachten te wisselen met de politie. Ze schrijven de resultaten van hun gesprek op, structureren hun ideeën en maken duidelijke afspraken. Het gaat niet om geïmproviseerde gespreksavonden: de politiecafés worden grondig voorbereid en begeleid. Het is goed dat burgers en politie elkaar beter leren kennen, want je kunt maar vertrouwen hebben in


7

mensen die je kent. We vergemakkelijken het contact tussen burger en politie via de moderne communicatiemogelijkheden. We zorgen ervoor dat onveilige of verdachte situaties – zoals verkeerslichten die niet werken, iemand die dronken op straat ligt, of mensen die fietsen in een busje laden – makkelijk via telefoon of e-mail aan de politie gemeld kunnen worden. Het is dan wel noodzakelijk dat de politie de mogelijkheden heeft om gevolg te geven aan deze meldingen. Intrafamiliaal geweld is ook voor lokale besturen een belangrijk veiligheidsprobleem. Daarom sensibiliseren we over deze problematiek, onder meer via algemene acties en schoolvoorstellingen. Als lokaal bestuur verlenen we onze medewerking aan studiedagen, ontmoetingen en professionele vorming over intrafamiliaal geweld. We nemen deze problematiek ook op als thema in het overleg over opvoedingsondersteuning. Als lokaal bestuur werken we intensief samen met de politie(-zone) en de hulpverlening om de problematiek van intrafamiliaal geweld in onze gemeente aan te pakken. We sluiten daarover een samenwerkingsprotocol af met alle betrokkenen. Met fuifbegeleidingsteams houden we uitgaan veilig. Jongeren plegen niet alleen geweld in het uitgaansleven, ze worden er ook door geraakt. sp.a gelooft in de kracht van jongeren om hun steentje bij te dragen, zodat uitgaan leuk blijft. o Een fuifbegeleidingsteam is een groep jonge vrijwilligers die de organisatie van fuiven mee voorbereiden. Ze geven de organisatoren concrete tips, zoals hoe de entree en de vestiaire het best te organiseren, hoe met bonnetjes te werken, enzovoort. Op de avond zelf houden ze mee een oogje in het zeil. Het is belangrijk dat deze jonge vrijwilligers opleidingen krijgen en kunnen rekenen op professionele ondersteuning vanuit het jeugdcentrum/jeugddienst. Verkeersveiligheid is een belangrijk aspect van een integraal veiligheidsbeleid. Zie het hoofdstuk 1.5. Snel en veilig op weg. We organiseren buurtbemiddeling. Buurtconflicten hebben een negatieve impact op het veiligheidsgevoel en de levenskwaliteit in een buurt. De meerderheid van deze conflicten zijn te wijten aan gebrekkige communicatie tussen buurtbewoners. Bij buurtbemiddeling leren conflicterende partijen met elkaar communiceren en samen op zoek gaan naar een duurzame oplossing voor hun problemen. o

• •

•

• •

1.4. Nette, goed onderhouden buurten Waarom? Een nette, veilige, uitnodigende straat, wijk of buurt, maakt dat mensen – letterlijk – het huis uit willen komen, waardoor ze elkaar op een leuke manier kunnen ontmoeten. Daar ligt de sleutel voor een hechte en stimulerende gemeenschap, waarin we samen zorg dragen voor de publieke ruimte. We gaan vandalisme tegen. Hoe de publieke ruimte er uitziet, heeft een sterke invloed op ons (on)veiligheidsgevoel. Waar gaan we voor? •

We pakken sluikstorten en vandalisme krachtdadig aan, onder meer met gemeentelijke administratieve sancties. o Wie sluikstort of het leuk vindt om met vuilniszakken te voetballen, ruimt mee op. Bij kleine overtredingen laten we mensen voelen wat ze gedaan hebben, via gemeenschapsdienst. o We werken ook preventief. Veel jonge daders hebben de neiging hun misdrijven te minimaliseren als die gericht zijn tegen bijvoorbeeld scholen, supermarkten of het openbaar vervoer. In hun ogen zijn er geen ‘echte’ slachtoffers. Ze schatten de concrete gevolgen van hun daden dan ook verkeerd in. In samenspraak met preventiediensten, scholen en jeugdverenigingen wil sp.a vandalisme voorkomen met initiatieven die deze gevolgen een gezicht geven, bijvoorbeeld een film die de aangerichte ravage en de reactie van de buurtbewoners toont.


8

We beperken de afvalhinder voor de buurt, door te investeren in voldoende vuilnisbakken en afvalcontainers. We beperken het risico op sluikstorten door zoveel mogelijk te kiezen voor ondergrondse afvalcontainers. o We bieden graffiti-artiesten plekken aan waar ze op een legale manier aan de slag kunnen. Dat kan nog duurzaam ook, onder de vorm van een kunstproject waarbij we ook de buurtbewoners betrekken bv. door ergens een muur aan te bieden als legale graffitizone. Als we de muur geregeld opnieuw wit verven is hij zelfs herbruikbaar. o Tegelijk pakken we illegale graffiti en tagging – een lelijke handtekening of krabbel aanbrengen – harder aan, met administratieve sancties. En we doen bewoners die door illegale graffiti en tagging geplaagd worden, een aanbod om dit te laten verwijderen door de gemeentediensten, aan een zo laag mogelijke prijs of, indien mogelijk, gratis. We dragen zorg voor de stoepen en de buurt. o We blijven een prioriteit maken van goed onderhouden voetpaden. Dat doen we door, waar nodig, voetpaden te herstellen of opnieuw aan te leggen. Om die herstellingen vlot te laten verlopen, vragen we inwoners om ons snel te verwittigen bij problemen en richten we binnen de technische dienst een snelle interventieploeg op, die kort op de bal kan spelen. o We organiseren een ‘Ik-doe-mijn-stoep’-dag. Voor elke straat waarvan de bewoners meedoen, voorzien we een kleine verrassing. De properste straat krijgt een prijs. o We roepen bewoners op te helpen de buurt netjes te houden en ons op de hoogte te brengen van onveilige of vuile situaties. We maken dat dit makkelijk kan, via de telefoon of via e-mail, of via het uploaden van foto’s op een website. We doen zo snel mogelijk iets met elke melding. o We onderhouden uiteraard de parken, plantsoenen en speelpleinen. o We willen openbare toiletten in het publiek domein installeren en goed laten onderhouden. o Waar mogelijk, organiseren we sociale-economieprojecten om buurten en straatmeubilair netjes te houden. Mensen die moeilijk werk vinden of niet terecht kunnen op de reguliere arbeidsmarkt, kunnen zo toch hun eigenwaarde behouden – want ze zijn aan het werk – en iets nuttigs doen voor onze hele gemeenschap. Het project Routedokter van Toerisme Provincie Antwerpen biedt alvast mooie kansen voor Kalmthout. o We verbeteren structureel stukjes publieke ruimte die er lelijk, vuil of onaf bij liggen, of waar het gewoon nog niet gezellig genoeg is. We gaan daarvoor op zoek naar innovatieve ideeën en doen daarbij zo vaak mogelijk beroep op ontwerpers en studenten uit diverse disciplines. o Schitterend initiatief zijn de fietsen wandelknooppunten van de provincie. De bewegwijzerde wandel- en fietspaden kunnen nog verder uitgebreid worden. We voorkomen afvalhinder bij evenementen. o Bij evenementen stellen we samen met de organisatoren een afvalplan op, met de nodige aandacht voor preventie. o

•

•

1.5. Snel en veilig op weg We ijveren voor een ambitieuze en duurzame mobiliteit, op maat van onze inwoners. We volgen het STOPprincipe: eerst stappen, dan trappen (de fiets), dan openbaar vervoer en dan pas de personenwagen. Vooral stappen biedt kansen tot sociale interactie. Met nieuwe, aangename, voetgangersvriendelijke omgevingen creëren we ontmoetingsplaatsen voor mensen. Voor korte verplaatsingen blijft de fiets het duurzaamste vervoermiddel. We bouwen dan ook een beleid uit dat de rol van de fiets herwaardeert.

Waar gaan we voor?


9

• •

•

• • • •

•

•

•

• •

• • • •

We brengen de kwaliteit van de bestaande voetgangersvoorzieningen nauwgezet in kaart (voetpad, voetgangerszones, woonerven en speelstraten) en verbeteren ze. De trage wegen verdienen een opwaardering. Dat zijn wegen die uitsluitend of grotendeels gebruikt worden door niet-gemotoriseerd verkeer. Het gaat om buurtwegen, openbare jaagpaden, voetwegen en kerkwegels. In samenspraak met de provincie brengen we ze in kaart en ontsluiten we ze (opnieuw) waar mogelijk. Het zijn vaak oude en/of vergeten doorgangetjes die een duurzame mobiliteit vandaag fors vooruit kunnen helpen. Met ludieke acties stimuleren we mensen om in Kalmthout meer de fiets te nemen voor alledaagse verplaatsingen (zoals werken schoolverkeer, boodschappen, vrije tijd …) Acties als “Met belgerinkel naar de winkel” brengen we nog meer onder de aandacht. Met sporten seniorenverenigingen worden fietsacties opgezet. We maken het woon-werkverkeer duurzamer. We kennen een fietsvergoeding toe en/of stellen elektrische fietsen ter beschikking te aan de mensen die voor de gemeente zelf werken. We maken een gemeentelijk lichtplan voor de meest doelmatige en energiezuinige verlichting van straten en publieke ruimtes. Donkere straten krijgen betere verlichting. Fietspadverlichting met het oog op duurzaamheid: LED-verlichting op de grond bv. in de velden, donkere paden. Voor het goed onderhoud van gemeentelijke wegen is meerjarig onderhoudsplan nodig en een gemeentelijk meldpunt. Putten in de weg en losliggende tegels in voetpaden moeten binnen de kortst mogelijke termijn opgevuld worden. De Kapellensteenweg is een gewestweg en dus geen gemeentelijke bevoegdheid. Maar de gemeente dient er bij het gewest op aan te dringen dat de fietssuggestiestrook een echt fietspad wordt. Achter de bomen kan een verbreed fietspad aangelegd worden over een gesloten riolering. Meer en betere oversteek- en aansluitpunten (bv. aan de Thillostraat) moeten aangevraagd worden. We breiden de bestaande fietsvoorzieningen uit en investeren verder in het ontplooien van een fietsnetwerk dat samenhangend, direct, aantrekkelijk, veilig en comfortabel is. Huurfietsen moeten te verkrijgen zijn aan station Heide/Kalmthout. Waar de ruimte voor fietspaden ontbreekt, richten we ‘fietsstraten’ in. Ze zijn een “must” in de nieuw geplande woonwijken. In een fietsstraat heeft elke fietser voorrang en is het autoverkeer ondergeschikt aan het fietsverkeer. Auto’s zijn er ‘te gast’. Zo moeten ze achter de fietsers blijven rijden. Dergelijke fietsstraten worden belangrijke verbindingen in het fietsnetwerk. In overleg met de scholen moet de inrichting van kiss & ride-parkings aan scholen bekeken worden. Een rond punt op enkele gevaarlijke kruispunten van gemeentelijke wegen zal de verkeersveiligheid verhogen. Gevaarlijke en storende drempels op gemeentewegen moeten vervangen worden door slimme alternatieven! We plaatsen geen overbodige verkeersborden; overdaad schaadt. Een rationeel systeem is te ontwikkelen. Als we wegenwerken organiseren, doen we dat met zo weinig mogelijk hinder voor alle verkeersdeelnemers. We faciliteren het opstellen van bedrijfsvervoerplannen en schoolvervoerplannen. In samenspraak met het Provinciaal Mobiliteits Punt (PMP) zijn er ambitieuze projecten te ontwikkelen. In tijden van besparingen bij De Lijn is het aangewezen om creatieve oplossingen te vinden. Zeker op die lijnen waar er nog moet bijgespijkerd worden in de dienstverlening. We onderhandelen daarover met De Lijn om tot goede afspraken te komen. Onze inwoners hebben recht op een ambitieuze invulling van hun openbaar vervoer in de eigen gemeente en regio. o Vlotte busverbinding naar ziekenhuizen (Klina , de Mick en andere) en dienstencentra zijn prioritair. o Uitbreiding van belbusroutes naar afgelegen wijken waar geen gewone lijnen passeren, biedt ouderen meer kansen te bieden uit hun isolement te geraken.


10

We vergroten de mobiliteit van jongeren. • We stimuleren scholen om een ‘voetgangersexamen’ in te richten. Met zo’n examen hebben scholen een middel in handen om te testen of leerlingen uit het vierde jaar erin slagen zonder kleerscheuren de straat over te steken. • Een gemeentelijk “schoolfietsenplan” moet geactualiseerd worden, ook in functie van de nieuwe woonwijken. • We vullen mobiliteit ook speels in. Voor jongeren is zich verplaatsen meer dan van punt A naar punt B gaan. Die verplaatsing mag ook leuk zijn en gebeurt het liefst samen met vrienden. • We besteden extra aandacht aan veilige voetgangers- en fietsroutes naar school. • We organiseren het fietspoolen in onze gemeente. Fietspoolen is met een groepje, onder begeleiding, naar school fietsen. • We stimuleren het gebruik van provinciale fuifbussen voor de evenementen die veel beweging in de regio met zich brengen. Zo blijft fuiven plezant én veilig. We vergroten de mobiliteit van kansarme mensen, ouderen en mensen met een handicap. • Een opfrissingscursus rijvaardigheid voor senioren vergroot hun (zelf-)vertrouwen in het verkeer. • We richten een sociaal huis op, dat fietsen uitleent aan wie er zelf geen kan kopen. Deze nieuwe eerstelijnsdienstverlening laat de cliënten van het sociaal huis bijvoorbeeld toe om te gaan solliciteren, of om de kinderen van en naar school te brengen. • We zorgen voor verdere ondersteuning aan diensten voor aangepast vervoer, zoals MMC en Handicar. • De discriminatie van mindervalide 65-plussers die voor hun vervoer moeten betalen, willen we oplossen door een tegemoetkoming. We investeren in mobiliteitsprojecten zoals taxicheques. • We zorgen voor functionele toegankelijkheid van publieke gebouwen en plaatsen. Op strategische plaatsen moeten verhoogde instapplaatsen het in- en uitstappen van bussen gemakkelijker maken. Bij De Lijn kunnen meer lijnbussen met een verlaagd instapplatform gevraagd worden. • We voorzien genoeg en voldoende brede parkeerplaatsen voor personen met een handicap. We stimuleren de inrichting van (meer) “ooievaarparkings” voor gezinnen met kleine kinderen aan winkelcentra en publieke terreinen. We laten de politie streng toezien op de naleving van de regels met betrekking tot deze parkeerplaatsen.

1.6. Een groene en duurzame omgeving Waarom? De mondiale klimaatcrisis drukt ons met de neus op de feiten: als we niet duurzaam omgaan met onze energiebronnen en water- en luchtvervuiling niet bestrijden, wordt de schade enorm. Ook economisch. Bovendien betekent zorg dragen voor het leefmilieu in de buurt ook een aangename omgeving om te wonen. Door vandaag aandacht te hebben voor groen, door geluids- of lichthinder te beperken en beter om te gaan met afval, kunnen we ook morgen nog van onze buurt genieten. We willen meer kleur brengen in onze gemeente met kleine, maar natuurlijke maatregelen. Waar gaan we voor? •

De overheid geeft het voorbeeld. o We onderhouden de openbare ruimte zonder gebruik te maken van chemische middelen. o We nemen milieucriteria mee bij openbare aanbestedingen. o We gaan voor een meer gestructureerd systeem voor het verpachten van gronden. o We beheren de gemeentelijke parken, bermen en restgronden natuurlijk, zodat ook bijen en vlinders


11

er wel bij varen. Een duurzaam evenementenbeleid streven we na door organisatoren te sensibiliseren en door hen normen op te leggen voor afval of watergebruik. o We verhogen de energie-efficiëntie van overheidsgebouwen en streven naar passieve nieuwbouw. o We richten natuurspeelpleinen in de wijken en gemeentelijke scholen en promoten de idee bij alle scholen in de gemeente. o We promoten een vegetarische dag in gemeentelijke scholen en overheidsinstellingen, om jongeren te doen nadenken over de herkomst van vlees. Want (vaker) vegetarisch eten levert heel wat voordelen op: het is klimaatvriendelijker, gezonder en goedkoper. o We moedigen het vrijwilligerswerk in het natuurbeheer aan , in het herstel van de heide, onderhoud van arboretum enz. We blijven investeren in waterzuivering. Vlaanderen haalt zijn doelstelling nog niet: een zuiveringsgraad van 80 procent halen. Zeker in landelijk gebied is het noodzakelijk elke inwoner aan te sluiten op het rioleringsstelsel of op kleinschalige waterzuiveringsinstallaties. Persriolen (zoals in Noord-Brabant) bieden een gunstig alternatief, want goedkoper en gemakkelijker te realiseren. Sinds enkele jaren krijgen jeugddiensten en zelfs rechtbanken steeds meer klachten van buurtbewoners over lawaaierige kinderen. Daar gaan we niet in mee. Zolang het de spuigaten niet uitloopt, hebben kinderen het recht om te spelen. Ook buiten. o We sensibiliseren onze inwoners om de verdraagzaamheid tegenover spelende kinderen te vergroten. o We zetten in op voldoende veilige en kwaliteitsvolle buitenspeelruimte voor kinderen, in overleg met de brede jeugdsector en de buurt. We zoeken steeds naar de best mogelijke oplossing voor iedereen. We pakken lichtvervuiling aan door in te zetten op de meest doelmatige verlichting, specifieke armaturen en aangepaste verlichtingsregimes. Rationeel omgaan met verlichting spaart ook energie. De klimaatverandering plaatst ons voor twee uitdagingen. Om de effecten ervan te beperken, is het enerzijds nodig onze ecologische voetafdruk te verkleinen. Hoe we daaraan kunnen bijdragen, leggen we uit in het hoofdstuk 1.2. Energiefactuur verlagen voor mens en milieu. Anderzijds is het nu al nodig om te gaan met de gevolgen van de klimaatverandering. Deze gevolgen verplichten ons vooral om onze waterhuishouding opnieuw te bekijken. o In dichtbebouwde gebieden doen we aan preventief waterbeheer. We doen dat door de weg die regenwater volgt in kaart te brengen en buffers in te bouwen. o De hoeveelheid verharde oppervlakte moet beperkt blijven. Alles zelf dichtleggen getuigt van slecht nabuurschap en is dus niet erg sociaal. Het is één van de oorzaken dat elke grote zomerbui voor ellende zorgt. In ons gemeentelijk structuurplan schrappen we residentiële wijken in gevoelig overstromingsgebied. o We verbeteren de duurzaamheid van de wijk en hebben bij het bouwen van nieuwe wijken aandacht voor het milieu. In een echt groene wijk is tot 40 procent van de oppervlakte groen. Zo’n wijk is autoluw, met parkeerhavens aan de rand. Woningen verbruiken er weinig energie en regenwater wordt er hergebruikt. o We gebruiken het advies van de watertoets om geplande projecten om te bouwen. De watertoets is een studie die aangeeft waar we risico lopen op waterschade en hoe we die kunnen voorkomen. o We verbouwen bestaande grachtenstelsels, zodat ze regenwater langer bijhouden. Zo ontlasten we de riolen. o Strikt toezicht op het naleven van geldende wetgeving langs waterlopen/grachten is noodzakelijk. o Met perceelsrandenbeheer kan natuurverbinding tot stand komen, maar bestrijden we ook sedimentlast in waterlopen. o Bijzondere aandacht en flankerende maatregelen zijn nodig voor de bescherming van het heidelandschap en de Maatjesgebied. De situatie van de Verbindingsweg doorheen de heide moet goed gevolgd en geëvalueerd worden. o

•

•

• •


12

o

o

We creëren landschapselementen. In overleg met de landbouwers stimuleren we meer actief groenverbindingen. Open landbouwruimte kan mee instaan voor de natuurverbinding tussen onze parels Kalmthoutse heide-Maatjes en Groot en Klein Schietveld. Zeker wat lokale ruimtelijke ordening betreft, is participatie van de bewoners belangrijk. Het is niet altijd evident om gebieden met verschillende ruimteclaims, zoals voor natuur, recreatie of jeugd, in te richten. Daarom moet participatie al deel uitmaken van het ontwerpproces. Dat leggen we verder uit in het hoofdstuk 5.1. Betrokken bij Kalmthout.


13

Bouwsteen 2 Samen staan we sterker 2.1. Onbekend is onbemind Waar gaan we voor? We maken dat mensen elkaar vaker kunnen ontmoeten in het publiek. • We stimuleren wijken buurtfeesten. Organisatoren kunnen rekenen op ruime ondersteuning door het gemeentebestuur. We beperken ons niet tot buurtfeesten n.a.v. 11 juli. Er zijn nog tal van leuke redenen voor een feest, bv. de nationale feestdag op 21 juli. • We leggen enkele gebruikelijke feestelijkheden per jaar vast, waarop de hele gemeente welkom is: een nieuwjaarsreceptie bijvoorbeeld, een koffieklatsch voor senioren… In de zomer organiseren we aperitiefmomenten. • Een gemeentelijk ontmoetingscentrum biedt mensen die daar anders zelden de kans toe hebben de mogelijkheid met elkaar te praten. Het dienstencentrum in het Centrum is een eerste aanzet. In de dorpen willen we dorpshuizen met decentrale dienstverlening. In Nieuwmoer willen we de buitenschoolse kinderopvang verhuizen van de jongensschool naar het oude kloostergebouw. We bouwen aan gemeenschappelijke buurtvoorzieningen in de publieke ruimte en ondersteunen buurtprojecten. • We investeren in materieel en materiaal om in de winter straten zo vlug mogelijk sneeuwvrij te krijgen. Een duidelijk sneeuwruimplan- zoals de afvalkalender - moet de bevolking bekend gemaakt worden. We bieden elke straat in de winter een vat met strooizout. • We bevorderen autodelen. Op een centrale plaats kan iedereen, na inschrijving, een auto oppikken en weer terugbrengen voor de volgende gebruiker. • We stellen publieke barbecuestellen ter beschikking. • We helpen bewoners met ideeën voor de verbetering van hun buurt. Het kan gaan om een cultureel, sociaal, informatief of fysiek initiatief, dat steun krijgt van flink wat buurtbewoners en het buurtleven ten goede komt. We steunen deze initiatieven met advies, technische hulp, transport en, indien mogelijk, financieel.

•

We stimuleren ruilnetwerken, zoals L.E.T.S. In een ruilnetwerk of lokale ruilkring wisselen mensen op vrijwillige basis spullen, tijd, diensten en kennis uit. Dat kan gaan van het plakken van een fietsband tot internetlessen of een boek dat je kan missen.

Het verenigingsleven vormt bij uitstek de plaats waar mensen elkaar ontmoeten. We stimuleren dan ook een divers verenigingsleven: • We bieden een brede en praktische ondersteuning aan bestaande en toekomstige verenigingen. • We behouden ook de financiële en logistieke ondersteuning van deze verenigingen, en bouwen die, indien nodig, uit. • Bestaande huisvesting van het verenigingsleven zetten we optimaal mee in voor gemeentelijke cultuurontwikkeling. Cultuurprogrammatie kan in schakel worden opgezet in de verschillende lokale cultuurhuizen. De gemeente ondersteunt onder meer met logistieke, communicatieve en financiële middelen. • We bieden gratis basiscursussen internet en computergebruik aan. Een basisaanbod aan nieuwe media en informatietechnologie dringt de sociale kloof drastisch terug. We zijn hierbij bewust van nieuwe evoluties die ook voor senioren nuttig kunnen zijn, zoals de opkomst van smartphones en tabletcomputers. • We bieden doelgericht cursussen en vorming aan op maat van de actieve senior. Dat biedt hen extra


14

kansen op sociaal contact. We organiseren informatiesessies over pensioenen en creëren een aanbod van diverse activiteiten voor actieve opa’s en oma’s en hun kleinkinderen.

2.2. Een plek voor iedereen Waarom? Een kwaliteitsvolle publieke ruimte is belangrijk voor de aantrekkelijkheid van onze gemeenschap, zowel voor de bewoners als voor bezoekers. Ze maakt echt samenleven mogelijk. Kalmthout is en blijft een plattelandsgemeente. Het oprukken van de zoveelste winkelketens rond een desolate betonnen parking was geen schitterend voorbeeld van landelijke architectuur. Onze gemeente moet geen de suburbaan gebied of ook geen 2 Bokrijk worden. In een plattelandsgemeente beschermen we dorpsgezichten. Vervangingsarchitectuur mag ook een gedurfd eigentijdse avant-garde look uitstralen, als de kwaliteit maar bovendrijft. Met sp.a streven we naar leeftijdsvriendelijke buurten. Die zijn vooral belangrijk voor kinderen en ouderen, omdat ze minder toegang tot diensten en middelen hebben. Daarom moet de gemeente de uitdagingen aangaan van een 'meergeneratiesamenleving' en de sociale cohesie tussen haar inwoners stimuleren. Werken aan een gemeente voor mensen van alle leeftijden, waarbinnen iedere generatie gewaardeerd wordt en naar draagkracht haar inbreng doet, is een zaak die binnen het gemeentelijk beleid extra aandacht verdient. Daarbij moeten de intergenerationele contacten verhoogd worden. Activiteiten voor jongere en oudere inwoners samen kunnen uitgewerkt en/of bekend gemaakt worden. Waar gaan we voor? We richten de publieke ruimte naar ieders noden en verwachtingen in. • We voorzien in elke buurt voldoende comfortabele bankjes. • We bouwen in elke buurt een speelelement voor kinderen. Meer in het algemeen richten we in de hele publieke ruimte kindvriendelijke en speelse plekken in, met genoeg variatie. We helpen van speelterreinen, scholen, sportinfrastructuur, speelbossen, jeugdlokalen, het jeugdhuis en jongerencafés aantrekkelijke plekken te maken, die inspelen op de behoeften van onze kinderen en jongeren. • We brengen de fysieke toegankelijkheid van de publieke ruimte en van openbare gebouwen in kaart. Waar nodig verbeteren we ze. • We organiseren jaarlijks een speelstratenzondag, vergelijkbaar met de jaarlijkse autoloze zondag. • We voorzien plekken waar jongeren zich kunnen uitleven: een casco-gebouw buiten wooncentra voor fuiven, een graffitistraat, plekken voor skateboarders …. • We voorzien voldoende borstvoedingsvriendelijke plaatsen. • We maken een prioriteit van landschapszorg. Bij bouwvergunningen in het buitengebied verplichten we een landschapsbedrijfsplan op te nemen in de stedenbouwkundige vergunning en een waarborg te storten, die vrijgegeven wordt na realisatie van dat plan. We richten de publieke ruimte creatief en stimulerend in. • We creëren ‘speelweefsel’: plekken die belangrijk zijn voor kinderen en jongeren en die we met elkaar verbinden. Speelterreinen, scholen, sportinfrastructuur, speelbossen, jeugdlokalen, het jeugdhuis en jongerencafés zijn voorbeelden. • We voeren de dialoog over de herbestemming van kerken. We brengen een breed gesprek op gang over de toekomst van ons religieus erfgoed. Vanuit deze dialoog zoeken we naar een manier waarop dit erfgoed een maatschappelijk relevante rol kan blijven spelen. sp.a pleit daarbij voor een meer polyvalente invulling dan vandaag.


15

We richten de publieke ruimte zo in dat we er maatschappelijke uitdagingen mee aangaan. • Voor kinderen richten we een waterspeelplein in, met een dubbele functie: als speelplein en als waterreservoir. • Een zelfoogsttuin is een kleine moestuin die de gemeenschap ter beschikking stelt van de sociale economie. Mensen die ver van de arbeidsmarkt staan, kunnen met hun organisaties zelf verse groenten komen oogsten aan een symbolische prijs. Ze kunnen de groenten mee naar huis nemen of in groep klaarmaken. Zo besteden we ook aandacht aan gezonde voeding en koken als gezamenlijke activiteit.

2.3. Alles in de buurt Waarom? We geven ondernemers de kansen om hun werk rendabel te maken. In lokale winkels kan iedereen snel terecht, ook mensen die minder goed te been zijn. Bovendien creëert een levendige lokale economie ontmoetingsplaatsen en -momenten. Waar gaan we voor? We geven lokale ondernemers de kansen om hun markt en bekendheid te vergroten. • We promoten en geven ruimte aan lokale markten. We werken aan een breed en gevarieerd aanbod op deze markten, door een diverse keuze van standhouders. • Voor handelszaken voeren we kortparkeren in. Zo kunnen meer klanten even hun wagen kwijt. • We organiseren regelmatig ontmoetingsdagen, waarop geïnteresseerde starters in contact komen met ervaren ondernemers, waarop de schepen van economie nieuwe initiatieven komt toelichten, waarop eventuele problemen op tafel komen. Dergelijke ontmoetingen scheppen een sfeer van vertrouwen tussen ondernemers en ons gemeentebestuur. Dat komt de lokale verankering van bedrijven ten goede. Lokaal ondernemen kan rendabel én aangenaam zijn. Bereikbaarheid en een aangename winkelomgeving zijn van levensbelang: • Wanneer een handelszaak gelegen is in een gebied waar openbare werken aan de gang zijn, doen we extra inspanningen om de hinder tot een minimum te beperken. • Bedrijventerreinen kunnen we helpen verduurzamen: we verkopen de percelen niet langer, maar geven ze in concessie. Dat is goed voor de gemeenschap. Bij een eventuele verhuizing van het bedrijf blijft de grond in handen van de gemeente. Het is ook goed voor de bedrijven: zij kunnen investeren in gebouw en zaak en niet in de grond. Die grond wordt voor langere termijn aan het bedrijf in concessie gegeven. • Het management van bedrijventerreinen kan ook duurzamer. Door bv. gezamenlijke mobiliteitsplanning en afvalpreventie, -ophaling en –verwerking. Groepsaankopen voor de bedrijven draagt ook bij tot een duurzamer en attractiever bedrijfsklimaat. De gemeente regisseert. De gemeente moet de buurtwerking verder stimuleren. De jaarlijkse ontmoetingen rond de “gemeentekoffie” zijn daarvan een goed voorbeeld. • Door het betrekken van sleutelfiguren, vrijwilligers en verenigingen die actief zijn in hun wijk, kan men de bestaande zorgbehoeften bij kwetsbaren groepen beter opsporen en aanpakken. • Ook seniorenverenigingen en welzijnsorganisaties spelen een belangrijke rol in het detecteren van armoede en vereenzaming. Daarom wil sp.a de jaarlijkse werkingstoelagen van de seniorenverenigingen en andere welzijnsorganisaties laten optrekken.


16

Samen eten is een buffer tegen vereenzaming. Dat leert ook de ervaring in het Dienstencentrum. De voortschrijdende vergrijzing en verzilvering maken sociale eetgelegenheden in de buurten noodzakelijk. • Het succes van vrijwilligersinitiatieven als Soep in Groep, Smaandagse Kost … vraagt om structurele verankering. Het lokaal bestuur dient er voor te zorgen dat er buurtrestaurants komen in buurten/wijken waar mensen op redelijke afstand terecht kunnen voor goedkope en gezonde maaltijden, ook tijdens de weekends.


17

Bouwsteen 3 Werken voor welzijn 3.1. Werken, ondernemen, onderwijs en bijdragen Waarom? •

•

•

Een eigen inkomen voor zoveel mogelijk mensen is de basis van betaalbare welvaart en welzijn. Werk geeft mensen de kans om zich beter in een gemeenschap te integreren en zichzelf te ontplooien. Werkloosheid terugdringen door kwaliteitsvolle en duurzame werkgelegenheid blijft voor sp.a dan ook een prioriteit. Als lokale overheid kunnen we plaatselijke werkgelegenheidsproblemen en -kansen het best inschatten. Een lokaal werkgelegenheidsplan, in samenwerking met alle betrokken lokale partners en in overleg met de VDAB, kan extra aandacht schenken aan kansarme groepen. Zelfstandig ondernemen is een bron van creativiteit en vooruitgang, en creëert jobs.

Waar gaan we voor? We activeren werkzoekenden en geven werknemers en werkzoekenden de competenties en vaardigheden die ze nodig hebben op de lokale arbeidsmarkt. • We brengen de ondernemingswereld, het plaatselijk onderwijs en de VDAB met elkaar in contact. We zijn daarvoor aanwezig in de lokale werkwinkel en in het subregionale overleg. We gebruiken deze samenwerking om mensen een opleiding en training op de werkvloer te geven voor jobs die lokaal gemakkelijk te vinden zijn. • We helpen langdurig werklozen en mensen met een leefloon op weg naar de arbeidsmarkt, op maat van hun mogelijkheden. De gemeente en het OCMW sluiten daarvoor samenwerkingsverbanden af met de VDAB en andere gespecialiseerde organisaties. • We werken de drempels weg die de stap naar een job in de weg staan: taalkennis, psychosociale of financiële problemen. We zorgen voor een goed investeringsklimaat voor ondernemers en bedrijven. • We bieden mensen die met een eigen handelszaak willen beginnen informatie en advies waarmee ze hun plannen kunnen realiseren en hun kansen op succes kunnen verhogen. Dat doen we in samenwerking met de lokale afdelingen van Unizo en Voka. • We geven onze bewoners bij bepaalde gelegenheden, zoals huwelijken, gouden bruiloften of 100jarigenvieringen, geschenkbonnen die ze kunnen gebruiken bij lokale winkeliers. • We zorgen ervoor dat bestaande handelszaken en horeca kunnen groeien. Hoe we dat doen, leest u in het hoofdstuk 2.3. Alles in de buurt. We geven mensen die (nog) niet mee kunnen in het klassieke bedrijfsleven de kans om in de sociale economie zinvol werk te leveren. • We werken aan een lokale regie van de sociale economie, met een meerjarenplanning en een duidelijke visie. We werken meer samen met de sociale economie, binnen de eigen gemeente en met andere gemeenten. • We maken dat mensen die daar klaar voor zijn, kunnen doorstromen van de sociale economie naar de gangbare economie. Dat doen we door mee actief jobs te creëren op de reguliere arbeidsmarkt en bruggen te bouwen tussen de sociale en de reguliere economie. We maken de combinatie van werken en een gezin makkelijker. • We voorzien een afdoend aanbod aan betaalbare en aantrekkelijke kinderopvangmogelijkheden. Meer


18

•

uitleg hierover vindt u in het hoofdstuk 3.2. Betaalbare kinderopvang in de buurt. We werken mee aan vlot openbaar of gemeenschappelijk vervoer naar de werkplaats. Meer uitleg hierover vindt u in het hoofdstuk 1.5. Snel en veilig op weg.

We maken werk van onderwijs. Er is een uitgebreid scholenaanbod in Kalmthout. De gemeente organiseert zelf als inrichtende macht basisonderwijs in 2 scholen (Kadrie en Maatjes) en secundair onderwijs in Gitok (eerste graad en bovenbouw). •

• •

Het aangeboden industrieel onderwijs TSO en BSO vergt jaar na jaar extra middelen en investeringen in infrastructuur en uitrusting. Het is niet normaal dat één gemeente de lasten draagt voor een grote school met regionale functie. Daarom zoeken we als inrichtende macht een breder draagvlak voor Gitok en geven we de bestuurscommissie meer bevoegdheden. We willen ruime middelen vrijmaken voor de uitrusting van de basisscholen, met o.a. ICT-apparatuur, smartboards, speelpleinen… Als gemeente zorgen we voor een flankerend onderwijsbeleid voor alle scholen van Kalmthout. Met de buurgemeenten wordt structureel overleg gestart over het onderwijsaanbod, schoolverkeer, doorstromingsmogelijkheden…

3.2. Betaalbare kinderopvang in de buurt Waarom? Elke ouder verdient gelijke kansen op de arbeidsmarkt. Kinderen hebben het recht om in comfortabele, stimulerende omstandigheden op te groeien. We beschouwen kinderopvang dan ook als een basistaak van de lokale overheid en voorzien hiervoor de nodige financiële middelen – ook als er onvoldoende Vlaamse subsidies voorhanden zijn. Waar gaan we voor? We leggen de klemtoon op het vinden van opvang van baby’s en peuters in de buurt, de kwaliteit van naschoolse opvang, en de opvang van kleuters, kinderen en tieners in de schoolvakanties. We zorgen voor meer kinderopvang. • We verhogen de kans om snel een opvangplaats te vinden. We coördineren een toegankelijk en flexibel aanbod, moedigen bestaande initiatieven aan en vullen leemtes op en laten de kwaliteit bewaken. Daarvoor maken we een prioriteit van o voldoende opvangplaatsen voor baby’s en peuters, o voldoende buitenschoolse opvangplaatsen. • We spreiden de kinderopvanginitiatieven over de verschillende buurten met nood aan kinderopvang. • We maken het vinden van kinderopvang efficiënter. We stemmen kinderopvang en vrijetijdswerking voor kinderen – gemeentelijke én private initiatieven – beter op elkaar af. Ouders moeten terecht kunnen bij één loket dat alle informatie over het opvangaanbod, de vrije plaatsen en de prijzen verzamelt en een overstap tussen diverse initiatieven makkelijker maakt. • We vergeten niet dat ook jonge tieners in vakantieperiodes ergens terecht moeten kunnen. Daarvoor moet de speelpleinwerking materieel en financieel ondersteund worden. • De openingsuren van het JAC worden aangepast, zodat het toegankelijk wordt voor jongeren ook na de schooluren. We maken kinderopvang beter betaalbaar.


19

•

•

We ondersteunen private initiatieven die kinderopvang of speelpleinwerking aanbieden. Dat kan met een premie, of op andere manieren. Bijvoorbeeld door opvanginitiatieven voor baby’s en kleuters materiaal aan te bieden of door hen te ondersteunen bij de screening van brandveiligheid en het behalen van de nodige attesten. We steunen gezinnen die het nodig hebben bij een geboorte of adoptie, of mensen die mantelzorg verlenen aan zieke mensen en kinderen in hun buurt. Omdat er zeer diverse noden zijn, gaat het noodgedwongen om beperkte bedragen. Net daarom maken we dat deze premies het eerst terechtkomen bij wie die echt niet kan missen.

We werken aan een betere kwaliteit van kinderopvang. • We investeren in moderne en comfortabele opvanginfrastructuur en bekwaam personeel. • Kinderopvang moet toegankelijk zijn voor kinderen met een handicap, ook in de vakantie. • We informeren gezinnen over lokale initiatieven die opvoedingsondersteuning, onderwijsbegeleiding of vrijetijdsaanbod bieden. Daarbij hebben we aandacht voor de diverse noden en samenstelling van gezinnen.

3.3. Als we maar gezond zijn Waarom? •

• •

Onze gezondheid is ons belangrijkste goed. Een gemeente en OCMW kunnen daar heel wat aan doen. Zo beheert het OCMW in Vlaanderen een negentigtal openbare ziekenhuizen en meer dan tweehonderd openbare rusthuizen, goed voor 23.000 bedden. Voorkomen is beter dan genezen. Vooral lokaal, dicht bij scholen, gezinnen en kinderen, kunnen we veel doen aan ziektepreventie. Een lokale gemeenschap ziet het snelst wat de noden en behoeften van onze buren zijn en hoe we de diverse zorgdiensten en instellingen efficiënt op elkaar kunnen afstemmen. We kunnen zelfs nieuwe voorzieningen oprichten als het aanbod niet volstaat.

Waar gaan we voor? •

Wie ziek is, verzorgen we en laten we zolang mogelijk in het comfort van zijn eigen omgeving – thuis – genezen. Daarnaast voorkomen we zoveel mogelijk gezondheidsproblemen. Zo voeren we preventiecampagnes tegen roken en voor gezonde voeding. We werken nauw samen met het OCMW en LOGO om een efficiënt, geïntegreerd en eenvoudig welzijnsbeleid uit te bouwen. Zo voorkomen we dat mensen die nood hebben aan zorg, opvang of bijstand door de mazen van het net vallen.

Thuiszorg Waar dat kan, maken we het mogelijk dat mensen thuis verzorgd worden. Dat laat zieke mensen in hun waardigheid en ontziet dure – en schaarse – gespecialiseerde zorg, zodat we die kunnen inzetten in situaties waarin die echt nodig is. o We maken thuiszorg vinden efficiënter. De huidige zorgverlening ondersteunt thuiszorg te weinig. De patiënt en mantelzorgers moeten ze nog altijd zelf bij elkaar zoeken. De zorgvoorzieningen zijn niet goed op elkaar afgestemd. o Er zijn veel tekorten in de gezondheidszorg en thuishulp. Er is te weinig verzorgingsmateriaal voorhanden, te weinig ergotherapeutisch advies, te weinig ondersteuning in de mantelzorg. We bewaken de beschikbaarheid en toegankelijkheid van het aanbod. Daarvoor werken we nauw samen


20

o o

o

•

met initiatieven als de eerstelijnsgezondheidszorg, de palliatieve zorg, de geestelijke gezondheidszorg en de verslavingszorg. We stimuleren buurtbewoners om hulpbehoevende ouderen een handje te helpen, zodat ze langer thuis kunnen blijven wonen. We verhogen de mantelzorgpremie voor ouderen, volgens een transparant reglement. Bijna 30% van de 60-plussers verleent hulp (aan zieke, gehandicapte, bejaarde familieleden, kennissen of buren). Ruim 42 % staat in voor opvang van kleine kinderen. Daarbovenop doet ruim 17 % vrijwilligerswerk; nog eens 24% zou bereid zijn dat te doen. Een doordacht systeem van zorgtoelage betekent waardering voor de mantelzorgers en moet nieuwe vrijwilligers aanzetten tot zorgverlening. We worden een dementievriendelijke gemeente. We leiden verzorgers op, organiseren informatiesessies voor mantelzorgers, familieleden en andere geïnteresseerden, en stimuleren activiteiten voor mantelzorgers en personen met dementie. Door deel te nemen aan activiteiten, vermindert de kans op een snelle opname in een voorziening.

Residentiële zorg: Rusthuis – Woonzorgcentrum Onze gemeente heeft momenteel twee “rusthuizen”: St.-Vincentius (Kapellensteenweg 81) met 155 bedden Beukenhof (Heidestatiestraat 32) met 115 bedden. In St.-Vincentius wordt het aantal bedden tegen 2015 beperkt tot 140, waarvan 81 RVT-plaatsen voor zwaar zorgbehoevende ouderen, die intensieve verzorging krijgen. Daarnaast komen er serviceflats. De “rusthuizen” evolueerden tot “woonzorgcentra” met ook in St.-Vincentius in Beukenhof dagverzorgingscentra: 15 0 plaatsen voor kortverblijf: 10 6 De zorgnood in Kalmthout zou tegen 2020 toenemen met 43%! Er gaan dan meer dan 5.000 zestigplussers in onze gemeente leven, 28 % van de bevolking. Meer dan 1.800 mensen zullen ouder zijn dan 75 jaar. De provincie berekende dat ca 680 mensen hulp zullen nodig hebben, waarvan een kleine 300 in een woonzorgcentrum. Voor kortverblijf en dagverzorging is er nu reeds massale vraag.

•

Overlegstructuur De toewijzing van plaatsen in een woonzorgcentrum wordt bij de huidige reglementering steeds doorkruist door de zorgvraag. Of een oudere al dan niet wordt opgenomen in een rusthuis, hangt niet in de eerste plaats af van zijn leeftijd en woonplaats, maar van zijn zorgbehoevendheid. Daardoor kan men in Kalmthout tot 10 jaar en langer op een wachtlijst staan. Voor de WZC’s betekent dat een haast ondraaglijke verantwoordelijkheid om mensen in nood te moeten weigeren. Het behoort mede tot de verantwoordelijkheid van de lokale overheid (gemeente, OCMW) dat alle inwoners van de gemeente ook effectief de residentiële zorg krijgen die ze behoeven. Ze moet daarom het initiatief nemen om een meer geordend systeem tot stand te brengen in de toewijzing van zorg. Dat houdt o.a. in: - in kaart brengen van reële zorgnoden van de inwoners, - onderzoek naar de context (financieel, sociaal, familiaal...), - vragen en advies geven aan de zorgbehoevende, - inventariseren van beschikbare mogelijkheden (aantal beschikbare bedden, aantal koppelkamers…), - monitoren van bestaande wachtlijsten, - afspraken en procedures voor opname in WZC’s of alternatieve zorgverlening.


21

Daarvoor is absoluut een overlegstructuur nodig, waarin alle betrokken actoren participeren: gemeente, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, WZC’s, OCMW, Welzijnsraad, OAR … Een gemeentelijke ouderenconsulent kan daarin een coördinerende en faciliterende functie vervullen. •

Woonzorgteam. Het klassieke “rusthuis” is intussen wel sterk geëvolueerd. Maar dat het gestart is vanuit een biomedisch model, is nog te zien aan de gebouwen: mensen wonen er samen in een grotere groep. Wat toch groot verschil met “thuis” betekent. De stap van de eigen woning in de vertrouwde omgeving naar een “rusthuis” ergens anders is vaak dramatisch groot. Verhuizen naar een “rusthuis” is voor iedereen lastig, maar des te meer voor iemand met een zware fysieke en/of psychische zorgbehoefte. In dat kader is de rol van ambulante verzorging en pleegdiensten van groot belang. Zij kunnen als ‘woonzorgteam’ een belangrijke rol spelen bij het voorbereiden van ouderen in de overgang naar een WZC. Zij kunnen - als er niet direct plaats is in een WZC - ook een tijdje de zorg bufferen in de thuissituatie.

Onderhoudsplicht voor ouders in WZC. In Kalmthout vordert het OCMW de rusthuiskosten terug van onderhoudsplichtige kinderen. Het kan wel individuele uitzonderingen toestaan om billijkheidsredenen. Met de Vlaamse Ouderenraad pleit sp.a er voor dat de onderhoudsplicht in alle gemeenten identiek wordt toegepast. Maar we gaan een stap verder: we schaffen onderhoudsplicht van kinderen voor hun ouders af! Zoals in Essen. Wel moet een gedegen onderzoek uitwijzen of er geen ‘armoede’ gecreëerd werd met malafide transacties.

•

Voorkomen is beter dan genezen o We voeren acties voor de preventie van ziekten zoals kanker en aids. We voeren campagnes tegen roken , obesitas en voor gezonde voeding, thuis en op school. o We organiseren regelmatig voorlichting, samen met artsen, apothekers en andere zorgverstrekkers. We moedigen netwerken die actief zijn rond gezondheidsthema’s aan. o We schakelen ambtenaren in als preventiemedewerkers. Zij werken aan gestructureerde preventieprogramma’s als condoomautomaten plaatsen, toezien op het rookverbod in openbare plaatsen, de diensten geestelijke gezondheidszorg ondersteunen, of programma’s van gezondheidsopvoeding en voorlichting introduceren. Ze werken samen met verenigingen, gezondheidswerkers en andere overheidsinstanties.

3.4. Mensen in armoede niet laten vallen Waarom? •

• •

Armoede is erfelijk. Kinderarmoede is onaanvaardbaar in een rijke samenleving als de onze. Geen enkel kind kiest ervoor om geboren te worden in een kansarm gezin. Kinderen die kansen missen, lopen hierdoor vaak onherroepelijk achterstand op. Het bestrijden van kinderarmoede is geen verhaal van rijke gezinnen die vrijgevig zijn ten aanzien van arme gezinnen, maar een verhaal dat mensen duidelijk maakt dat iedereen gebaat is bij de goede opvoeding en ondersteuning van alle kinderen. We hebben een economische noodzaak om alle talenten te benutten, maar ook een morele plicht om sociale vooruitgang te stimuleren bij kinderen. Ondanks de algemene welvaart die Vlaanderen kent, en de vele inspanningen die op verschillende vlakken genomen zijn, blijven bepaalde groepen structureel achtergesteld. Leeftijd, armoede, seksuele voorkeur, etniciteit, handicap en gender zijn nog altijd factoren waardoor mensen uitgesloten worden.


22

Waar gaan we voor? We maken dit mogelijk door met elk middel te strijden tegen (kinder)armoede. We doen dit al op Vlaams niveau met minister Ingrid Lieten, maar steden en gemeenten hebben een cruciale rol te spelen. Alle troeven voor een succesvol kinderarmoedebeleid zijn in handen van de lokale besturen. De lokale besturen organiseren onder andere kinderopvang, gemeentelijk onderwijs en OCMW-beleid. Buurtcentra komen rechtstreeks in aanraking met kansarme gezinnen. Dit maakt de lokale beleidsmakers bij uitstek geplaatst om een gecoördineerd kinderarmoedebeleid op te stellen en uit te voeren. •

•

•

•

•

•

Ons lokale kinderarmoedeplan is een engagement van het voltallige schepencollege, waarbij elke schepen zijn of haar bijdrage levert. Verschillende elementen kunnen (gecombineerd) aan de basis van armoede liggen: een laag beschikbaar inkomen, gebrekkige huisvesting, schoolse achterstand, opvoedingsproblemen, gebrek aan sociale integratie, en geen werk. Alle schepenen moeten binnen hun eigen bevoegdheden initiatieven nemen die armoede bij kinderen verminderen. We geven een gemeentelijke geboortepremie aan jonge ouders. Deze premie is niet hetzelfde voor alle kinderen. We houden rekening met de sociale noden van een gezin. Wat voor het ene gezin weinig is, kan voor een ander gezin een substantiële bijdrage aan de huishouding betekenen en een betere start voor de jonge ouder(s). Een sociale kruidenier is een soort buurtwinkel met een aanbod van voedings-, onderhouds- en verzorgingsproducten. Bepaalde groepen mensen kunnen er klant worden en winkelen aan een sterk gereduceerde prijs. We onderzoeken of er in onze gemeente nood is aan een sociale kruidenier en ondersteunen zo nodig de opstart ervan. We maken een sociale foto van onze gemeente. Met behulp van lokale armoede-indicatoren, zetten we gerichte acties op, die onderzoeken welke de noden van de meest kwetsbare zijn. Een eerste stap is het inventariseren van al onze beschikbare lokale gegevens over (kinder)armoede. We houden een vinger aan de pols, en reageren snel op nieuwe tendensen. Met onderwijs flankerend beleid zetten we bijzonder in op betaalbare schoolrekeningen. We trekken voor de scholen in Kalmthout lessen uit pilootprojecten zoals dat rond maximumfactuur eerste graad secundair onderwijs van de provincie. We sporen verdoken armoede op. Het OCMW heeft in samenwerking met de andere gemeentelijke diensten (onderwijs, wijkagenten…) een unieke rol in het opsporen van stille of verdoken armoede. OCMW en andere diensten kunnen proactief te werk gaan bij het detecteren van sociale noden.

3.5. Ouderenbeleid: zelfstandig leven, wat er ook gebeurt Waarom? Zoveel mogelijk vrijheid en zelfstandigheid is de basisvoorwaarde voor een menselijk bestaan. Wie heel zijn leven heeft bijgedragen en te oud is om te werken, verdient een comfortabele en stimulerende oude dag. Daarom staat sp.a Kalmthout volkomen achter het “memorandum ouderenbeleid” van de ouderenadviesraad. We willen mee instaan voor de realisatie en op enkele punten een stap verder gaan. Waar gaan we voor? We creëren zelfstandigheid voor senioren, met name door verschillende vormen van aangepast wonen. Hulpbehoevende senioren horen niet per definitie thuis in een woonzorgcentrum! Alle ouderen die dit wensen, moeten zo lang mogelijk veilig thuis kunnen blijven wonen. Dat vereist dat men kan beschikken over een woning van een minimale kwaliteit en met een bruikbaar basiscomfort, aangepast aan de behoeften.


23

Wanneer voortgezet verblijf in de eigen woning niet langer mogelijk is, moet uitgekeken worden naar alternatieve woonvormen, die individueel wonen mogelijk maken in een gemeenschappelijk en sociaal veiliger kader. Ze voorzien in een aantal gemeenschappelijke functies zoals ontmoetingsruimte, wassalon, cafetaria, … waarbij de overige facultatieve dienstverlening (zorg, onderhoud…) op individuele vraag aan huis wordt geleverd. Voortgezet verblijf in de eigen vertrouwde wijkomgeving kan mensen aanzetten om zo lang mogelijk zelfstandig een kwaliteitsvol leven te leiden. Aangepaste woonvormen sp.a wil zwaar inzetten op aangepaste woonvormen. De gemeente heeft hierin een begeleidende en/of interveniërende rol, complementair aan het beleid van andere overheidsniveaus. Ze kan een aantal initiatieven ontwikkelen en (laten) uitwerken. We zien een aantal mogelijkheden, afhankelijk van de plaatselijke behoeften in de wijken. •

Kangoeroewoningen/duplexwoningen Hier woont een oudere of een ouder echtpaar op de gelijkvloerse verdieping van de woning en betrekt een jong echtpaar de bovenverdieping. Deze woonvorm kan deel uitmaken van een woonproject of een sociale woonwijk, maar het kan ook privé gerealiseerd worden. Een aantal te groot geworden woningen (bv. boerderijen ) komt er voor in aanmerking. Het organiseren van kangoeroewoningen moet gemakkelijker gemaakt worden door administratieve procedure te vereenvoudigen. Een bijkomende inrichtingspremie moet een stimulans geven.

•

Satellietwoningen Individuele woningen die iets verder verwijderd liggen van een residentiële voorziening, maar waarvan de bewoners er voor de zorgen dienstverlening toch beroep op kunnen doen.

•

Abbeyfield huizen Bij Abbeyfield-wonen heeft elke oudere zijn eigen kamer of studio, maar er is minstens ook één gemeenschappelijke ruimte. In de huurprijs zijn schoonmaak, herstellingen en een dagelijkse maaltijdvoorziening inbegrepen. Deze woning kan ofwel verhuurd worden uit privé-patrimonium of via interventie van sociale verhuurkantoren ofwel via het gemeentelijk echelon en sociale huisvestingsmaatschappijen. Deze projecten voorzien bijzondere aandacht om eenzaamheid te voorkomen bij de bewoners. Wie er in het huis komt, wordt in de eerste plaats beslist door de bewoners zelf. De kandidaten komen zich voorstellen of kunnen een tijdje op proef komen wonen.

•

Serviceflat/assistentiewoning Assistentiewoningen kunnen beschouwd worden als de opvolgers van de serviceflats. Het zijn individueel aangepaste wooneenheden, waar gebruikers van 65 jaar of ouder zelfstandig wonen en waar ze facultatief een beroep kunnen doen op ouderenzorg. In een groep van assistentiewoningen is een woningassistent aanwezig. Die verzorgt de sociale netwerkvorming en is aanspreekbaar voor de bewoners. In St.-Vincentius komen er 46 serviceflats. We laten extra serviceflats oprichten en onderzoeken daarbij de mogelijkheden van een publiek-private samenwerking. De uitdaging is om de dagprijs voor serviceflats betaalbaar te houden! Ouderen die er niet de nodige middelen voor hebben, mogen niet per definitie uitgesloten worden. Er moet creatief naar oplossingen gezocht worden. In buurgemeente Essen bijvoorbeeld past het OCMW bij in de dagprijs van serviceflatbewoners.


24

Een andere mogelijkheid bestaat erin dat de gemeente of OCMW enkele serviceflats huurt en ze aan minder begoeden doorverhuurt tegen betaalbare prijs. •

Aanleunwoningen Een vorm van ondersteunend wonen. De woningen zijn gebouwd in de onmiddellijke omgeving van een rusthuis of een verzorgingstehuis. De bewoners kunnen genieten van deze service die door de voorziening wordt aangeboden. Dit gaat van warme maaltijden en/of badinfrastructuur tot verpleging en/of een oproepsysteem.

•

KGW: “kleinschalig genormaliseerd wonen” Een woon- en zorgvorm voor personen met dementie. Minimaal 6 en maximaal 16 dementerende personen vormen samen een huishouden, in een voor de bewoner herkenbare woon- en zorgomgeving die zo nauw mogelijk aansluit bij zijn of haar thuissituatie. Met professionele ondersteuning, begeleiding en verzorging (waar mogelijk aangevuld met de hulp van mantelzorgers en/of vrijwilligers). Het KWG staat niet los van de onmiddellijke woon- en leefomgeving. Het is bouwkundig en/of sociaal aantoonbaar geïntegreerd in de omringende wijk of gemeente. Sp.a wil de eerste KGW-woningen gerealiseerd zien binnen de eerstvolgende legislatuur. Het woonuitbreidingsgebied op Nieuwmoer (fase 2) is er bij uitstek voor geschikt. Ook in Achterbroek en elders dienen zich opportuniteiten aan. KGW’s kunnen opgericht en uitgebaat worden in publiekprivate samenwerking, met coördinerend toezicht door de lokale overheid.

Ondersteunende maatregelen Zolang er nog geen voldoende aangepaste woonvormen zijn, kan de gemeente ondersteunende maatregelen nemen: • serviceflats huren en die voorbehouden voor oudere inwoners in nood die op wachtlijsten blijven staan, • gratis bedeling van persoonlijke alarmtoestellen, • incentives toekennen aan WZC’s die zorgbehoevende inwoners opnemen waarvoor geen of onvoldoende financiering toegekend wordt. Op termijn: woonservicezones. In de klassieke residentiële ouderenzorg worden welzijn en zorg als een geïntegreerd pakket aangeboden; in het concept woonservicezone wordt dat uit elkaar getrokken. Een woonservicezone bestaat in de combinatie van: o levensloopbestendige woningen en aangepaste woonvormen in functie van zorgbehoeften, o de beschikbaarheid van diensten en voorzieningen voor het dagelijks leven binnen loopafstand, o een zorgknooppunt waar informatie en coördinatie van deze zorg verzekerd wordt, o een goed bereikbaar activiteitencentrum, o dit alles binnen een veilige, aangename en obstakelvrije wijk. Het zelfstandig wonen wordt er zoveel mogelijk aangemoedigd door voor de minst ingrijpende vorm van zorg te kiezen en mensen meer zeggenschap te geven over de wijze waarop dit georganiseerd wordt. De gemeente moet onderzoeken of op termijn de ontwikkeling van woonzorgzones haalbaar is. De ouderenconsulent kan daar een beleidsvoorbereidende studie voor opmaken. Een voltijdse, competente ouderenconsulent. De toenemende vergrijzing maakt een ouderen-consulent onontbeerlijk om een adequaat ouderenbeleid op termijn te verzekeren! De problemen die ouderen ervaren in hun zoektocht naar bv. residentiële zorg – met lange wachttijden en inschrijving op verschillende plaatsen – moeten snel opgelost geraken. Een


25

ouderenconsulent (of ouderenadviseur, zoals de functie ook genoemd wordt) kan daarin een verkennende en bemiddelende rol spelen. Binnen de organisatie (van gemeente of OCMW) moet de consulent onafhankelijk kunnen opereren. De opdracht is echter veel ruimer in te vullen dan het zoeken naar praktische oplossingen voor acute problemen. Het veldwerk van seniorenverenigingen en andere organisaties voor ouderen (als bv. ziekenzorg) moet gerespecteerd en begeleid worden. De ouderenconsulent kan als schakelfiguur zorgen voor de coördinatie van hun diverse acties en projecten. In de strijd tegen de vereenzaming heeft hij een belangrijke taak. In Kalmthout lijdt 16,6% van de zestigplussers onder “serieuze eenzaamheidsgevoelens”. Hij zal senioren die niet bij een vereniging zijn aangesloten, aanmoedigen deel te nemen aan sociaalcultureel leven. Tot de kerntaken van de ouderenconsulent behoren o.a. knelpunten binnen de organisatie van de zorg melden en beleidsvoorbereiding, o.a.in voorbereidend onderzoek naar de ontwikkeling van woonzorgzones. In overleg met alle betrokken actoren zal hij uitgewerkte ideeën aandragen en uitwerken. Op die manier wordt het lokale bestuur in staat gesteld gepaste maatregelen nemen, op korte en langere termijn.

3.6. Samenwerken over de grenzen heen Waarom? • • •

Geen mens en geen gemeenschap kan in zijn eentje vooruitgaan. We nemen anderen die het moeilijker hebben mee. Dat geldt voor individuen, maar ook voor hele samenlevingen, ver weg of dichtbij. Acties op lokaal niveau geven de problematiek van ongelijke kansen op internationaal niveau een concreet gezicht. Dit is de beste manier om mensen te sensibiliseren. We helpen niet alleen het ‘arme’ Zuiden, maar leren daarmee ook van elkaar. Zo investeren we onrechtstreeks ook in onze eigen gemeente.

Waar gaan we voor? We zijn solidair met het Zuiden. • We doen actief aan ontwikkelingssamenwerking. Daarvoor is het essentieel dat er een schepen bevoegd is voor ontwikkelingssamenwerking, dat er een ambtenaar of een gemeentelijke dienst is voor NoordZuidverhoudingen, dat er een beleids- en actieplan is en dat we minstens 0,7 procent van ons budget aan solidariteit besteden. Ook een gemeentelijke adviesraad voor het Noord-Zuidbeleid of internationale solidariteit draagt bij tot een doeltreffender Noord-Zuidbeleid. • We informeren mensen over ons Noord-Zuidbeleid en maken hen enthousiast om mee te doen. We gebruiken de expertise van maatschappelijke organisaties in binnen- en buitenland om te sensibiliseren over het bredere thema van globalisering. We vragen ook de medewerking van immigranten en inwoners van onze gemeente die ervaring hebben met projecten in het Zuiden. In de scholen stimuleren we wereldburgerschap door deel te nemen aan het provinciaal programma Kleur Bekennen. • We gaan een actief partnerschap aan met een ngo of lokale vereniging in het Zuiden. • Indien mogelijk gaan we een stedenband aan met een lokaal bestuur uit het Zuiden. Een stedenband is een officieel en politiek-maatschappelijk gedragen samenwerkingsakkoord tussen twee lokale besturen. Het zet de wederzijdse opbouw van bestuurlijke capaciteit centraal, net als de versterking van plaatselijke democratiseringsprocessen. Deze samenwerking is complementair aan wat lokale comités of ngo’s doen. • In het kader van de jaarlijkse Internationale Vrouwendag op 8 maart, organiseren we ook in onze gemeente activiteiten.


26

We voeren eerlijke handel. • We voeren een eerlijk en duurzaam aankoop- en aanbestedingsbeleid. We gebruiken dus duurzaam gewonnen hout, koffie, wijn of fruitsap uit de eerlijke handel en kledij met een sociaal label voor ons personeel. Zo werken we mee aan een waardige toekomst voor kleine boeren in het Zuiden en duurzame producenten in het Noorden. Die twee gaan hand in hand. • We waken over het behoud van ons FairTradeGemeenten-label. Daarvoor moeten we blijvend voldoen aan een aantal criteria. De trekkersgroep verdient onze steun zodat nog meer winkels, horeca, scholen, bedrijven en organisaties overtuigd worden om mee te doen. We nemen ook vernieuwende initiatieven rond lokale duurzame voeding.


27

Bouwsteen 4 Trots op elk talent 4.1. Ieders talent telt, van jongs af aan Waarom? Kinderen en jongeren zijn de toekomst. Later staan zij in voor ons én voor hun eigen kinderen. Investeren in een gelukkige, creatieve jeugd is daarom de motor van vooruitgang. Alleen als we onze kinderen en waar ze goed in zijn waarderen, kunnen ze hun plaats vinden in onze gemeenschap, ons allemaal iets teruggeven en gelukkige volwassenen worden. Waar gaan we voor? We kiezen voor open onderwijs, want kinderen en jongeren leren niet alleen op de schoolbanken, maar ook buiten de schooluren kunnen ze tal van leerervaringen opdoen. • We voorzien huiswerkbegeleiding aan huis of op school aan doelgroepen die een pedagogische achterstand dreigen op te lopen. Deze begeleiding richt zich in de eerste plaats op kinderen van 5 tot 8 jaar, naargelang hun noden. We geven de ouders in kwestie het gereedschap om zelf het huiswerk van hun kinderen beter op te volgen. • We stimuleren de invoering van een vegetarische dag op school, om kinderen bewust te maken van andere mogelijkheden en ethische keuzes. We investeren in een aantrekkelijk activiteitenaanbod voor jongeren. • We bouwen en onderhouden toegankelijke speelpleinen of skateparken. • Een graffitimuur is een uitlaatklep voor jong creatief talent. • We ondersteunen een divers jeugdwerkaanbod, met onder meer jeugdbewegingen, jeugdateliers en speelpleinwerking. • Jongeren ontmoeten elkaar in de publiek ruimte. De buurt onthaalt dit sociaal contact niet altijd met open armen. We maken werk van een positief beleid voor rondhangende jongeren. Jeugddiensten spelen hierin een rol, maar kunnen niet zonder politie, preventiedienst of welzijnsdienst, en uiteraard de jongeren zelf. We creëren plekken waar jongeren kunnen hangen, op openbare pleinen en/of in hun straat. We doen dat niet alleen in het centrum, maar ook in de deelgemeenten. • De aanstelling van security voor jeugdfuiven is duur. Een fuifbegeleidingsteam kan dat opvangen. We ondersteunen jeugdverenigingen op verschillende manieren. • We maken de jeugdwerklokalen brandveilig en energiezuiniger en staan de verenigingen bij met gericht advies, na een bezoek ter plaatse door een gemeenteambtenaar of energiesnoeier. • Naast een jaarlijkse subsidiëring, blijven we openstaan voor dialoog wanneer zich specifieke problemen aandienen. • Niet ieder kind of jongere voelt zich geroepen om in het jeugdwerk te stappen. Het is daarom van belang dat er zeker binnen de jeugdsector voldoende ruimte blijft voor experimenten en vernieuwing. • We bouwen de jeugdraad uit als een ontmoetings- en reflectieruimte voor en over jongeren. • Financiële steun is welkom voor het bouwen en verbouwen van jeugdlokalen, voor alarminstallaties, kampvervoer, enzovoort. We besteden extra aandacht aan kinderen en jongeren die moeilijker aansluiting vinden met de samenleving. We waarborgen en verhogen het welzijn van kinderen en jongeren, ook als er geen acute problemen zijn. En we hebben oog voor kinderen en jongeren die het moeilijk hebben of die opgroeien in achtergestelde


28

situaties: • We werken samen met werkingen voor maatschappelijk kwetsbare jeugd (WMKJ’s). • We nemen nieuwe initiatieven om precies deze kinderen te betrekken. • We stellen speelkoffers ter beschikking van verenigingen die maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren bereiken. Een samenwerking met (jeugd)welzijnsorganisaties kan maatschappelijk kwetsbare kinderen naar de speelpleinwerking leiden. We brengen een huisbezoek aan de meest kwetsbare gezinnen en gezinnen die moeilijk op de jeugddienst geraken, zoals anderstalige gezinnen. Ook tijdens de speelpleinwerking blijven we in contact met de welzijnsorganisaties, bijvoorbeeld als een kind het wat moeilijker heeft. In overleg met de (jeugd)welzijnsorganisaties houden we de drempel voor deelname aan de speelpleinwerking zo laag mogelijk: een eenvoudig inschrijfsysteem, busvervoer, een vorming voor monitoren voor de begeleiding van kwetsbare kinderen, en lage deelnamekosten.

4.2. Cultuur naar ieders smaak en portemonnee Waarom? Voor sp.a is het essentieel dat iedereen die dat wil toegang heeft tot het volledige cultuuraanbod. Mensen mogen niet botsen op financiële, praktische of sociale obstakels. In tijden van crisis is de cultuursector vaak het eerste slachtoffer. Maar cultuur stimuleert sociaal contact, werkt gemeenschapsvormend, is een ideaal middel tegen verzuring en geeft ons een ruime en open blik op de wereld. In een stimulerende omgeving kan iedereen van een waaier aan cultuur genieten en bieden we iedereen die dat wil een podium of uitlaatklep. Cultuur is voor ons veel breder dan alleen maar kunst. Het is moet ook een sociale context hebben. Cultuur is onze “natuur”: het maakt ons wie we zijn. Waar gaan we voor? Cultuurbeleid Door het nieuwe decreet op het lokaal cultuurbeleid, dat eind 2012 operationeel moet zijn, wordt het lokaal cultuurbeleid een onderdeel van de strategische meerjarenplanning voor alle gemeentelijke beleidsdomeinen. Het decreet heeft tot doel Vlaamse beleidsprioriteiten, nl.: • een kwalitatief en duurzaam lokaal cultuurbeleid, • een laagdrempelige bibliotheek, aangepast aan de hedendaagse noden en • een gemeenschapscentrum, concreet te laten invullen door het lokale gemeentebestuur. Gemeenschapscentrum De decretale opdrachten van een gemeenschapscentrum zijn: 1. bevordering van de cultuurparticipatie, 2. gemeenschapsvorming en 3. cultuurspreiding bij de lokale bevolking. Het gemeenschapscentrum moet dus fungeren als ontmoetingsplek, moet mensen samenbrengen, het samenhorigheidsgevoel versterken en een dam opwerpen tegen de toenemende individualiseringstendens. En het moet maximale kansen bieden aan de lokale bevolking om te proeven van het cultureel aanbod in het algemeen. Een gemeenschapscentrum moet tevens fungeren als adviescentrum in cultuur. Je moet er terecht kunnen met al je vragen over cultuur in zijn ruimste betekenis. Het kan je eventueel doorverwijzen naar de juiste instantie.


29

Voor de volgende legislatuur staat de bouw geprogrammeerd van een “gemeenschapscentrum” (dus niet een “cultuurcentrum”) achter het gemeentehuis, samen met een uitbreiding van de gemeentekantoren en een nieuwe brandweerkazerne. sp.a heeft daar zware bedenkingen bij. De bundeling van verschillende functies in één complex vergt ongetwijfeld een enorme investering en zal fasering noodzakelijk maken. De performantie van het “cultuurdeel” in het gemeenschapscentrum wordt in vraag gesteld. Met een 50-tal zitplaatsen méér t.o.v. de capaciteit van bestaande centra (parochiezalen, O*KA, Mimuze…) blijft de programmatie van grote cultuurevenementen te duur. Grootschalige muziek- of toneelproducties vergen aangepaste infrastructuur en grotere zaalcapaciteit om de prijs voor de bezoeker te kunnen verantwoorden. Er is tevens een ploeg deskundig (leidinggevend, technisch en administratief) personeel voor nodig. Bij grote producties is een relatief goedkope prijs per deelnemer slechts mogelijk wanneer er ruim voldoende zitplaatsen zijn. Het cultuuraanbod van een te klein gemeenschapscentrum (met een 300 stoelen) dreigt daardoor jaar na jaar verlieslatend te blijven. sp.a ziet in de huidige plannen een dubbele gemiste kans. • Voor grotere cultuurevenementen op korte afstand is een gemeenschappelijk (liefst intergemeentelijk) centrum nodig. Daarvoor moet met buurgemeente(s) overlegd worden. • Waar het gemeenschapscentrum nu gepland werd, is er plaats voor een alternatief: een echt Sociaal Huis, waarin zowel de gemeentekantoren als de diensten van het OCMW samen onder een dak verenigd worden. Zoals bv. in Zoersel. Met sp.a gaan we wel voor een lokaal cultuurbeleid • steunend op de deskundigheid, strategische aanpak en participatie van alle actoren. • met een adviesraad, die ook bevoegd wordt voor vrije tijd in het algemeen, toerisme en sport, • met een (intergemeentelijk) gemeenschapscentrum dat een complementaire functie vervult en tevens de gespreide socio-culturele centra te ondersteunt. In ieder geval zullen deuren van het gemeenschapscentrum niet op korte termijn opengaan. Intussen kunnen de bestaande centra een netwerk vormen en beter financieel en inhoudelijk ondersteund worden. In tijden van noodzakelijke besparingen wil sp.a meer investeren in mensen dan in gebouwen. Een vrijetijdscoördinator wordt aangeworven in 2014. Hij moet de regisseur worden van de cluster sport, lokaal cultuurbeleid en toerisme. Hij moet ook de oprichting voorbereiden van een “kennis- of expertisecentrum” voor de beleidsdomeinen waarover hij bevoegd is. Vanuit het gemeenschapscentrum zal hij de “lijm” zijn tussen kleinere verenigingen (bij voorbeeld d.m.v. reclame) en samenwerking met andere cultuurcentra/verenigingen faciliteren, naar het model Z33 van Hasselt. De openbare bibliotheek De centrale bibliotheek in Kalmthout werkt uitstekend. Ze fungeert als informatiebemiddelaar inzake geletterdheid, cultuurspreiding en cultuurparticipatie. • Onze bibliotheek is meer dan rijen boeken. In een hedendaagse samenleving is de bibliotheek een publieke multimediahotspot, een plek waar iedereen dingen kan opzoeken en verschillende soorten dragers, ook de meest moderne, kan uitlenen. Informatie en ontspanning zijn basisbehoeften, die we dan ook publiek aanbieden en delen. • We besteden extra aandacht aan een laagdrempelige bibliotheek. In deze digitale tijden heeft de 40 procent van de bevolking zonder internetabonnement extra nood aan een publiek informatie- en ontspanningsaanbod, in boekvorm, op cd, dvd, cd-rom, enzovoort. Ook goedkoop media uitlenen via het internet (bijvoorbeeld muziek) is een laagdrempelige vorm van publieke informatie en ontspanning.


30

•

• •

De filiaalwerking in afgelegen wijken (bv Nieuwmoer, maar ook in Achterbroek) moet behouden blijven. Dat kan in combinatie met een dorpshuis. Intense samenwerking met gemeenschapscentrum en ontmoetingscentra is noodzakelijk voor de bevordering van de cultuurparticipatie en –verspreiding. De uitbreiding met een leescafé dient onderzocht en waar mogelijk gerealiseerd te worden. Bijzondere aandacht vragen we voor: o bevordering van informatie- en media-geletterdheid en e-inclusie, o advies bij bibliotheek- en informatiegebruik, o begeleiding van doelgroepen (laaggeschoolden, gehandicapten, allochtonen, senioren ….), o terbeschikkingstelling van overheidsinformatie van alle bestuursniveaus, o inrichting van “blok”-faciliteiten voor studenten.

Financiering van het lokaal cultuurbeleid De werkingsmiddelen voorzien voor de decretale opdrachten worden gedeeltelijk gedecentraliseerd. Uiteraard zal de gemeente zelf naast de infrastructuurkosten, ook een aanzienlijk deel van de personeels- en werkingskosten dragen. De besteding van deze werkingsmiddelen dient door de gemeente zelf gemaakt te worden in overleg met de diverse partners en de adviesraad. •

sp.a spreekt zich uit voor het geleidelijk optrekken van de werkingskredieten voor cultuur van 0,26 % tot 5 % van het budget (inclusief personeelskosten).

Waar gaan we verder nog voor? We maken een divers cultureel aanbod mogelijk. • Een divers cultureel aanbod durft te vernieuwen en inspireert zoveel mogelijk mensen. We brengen populaire cultuur voor elke smaak en zogenaamde ‘hogere’ cultuur voor elke portemonnee. • Kleinschalige projecten moeten zeker aan bod komen bv. boerenmarkten, workshop, een doorlopende tentoonstelling (per maand) in samenwerking met cultuurverenigingen in Kalmthout. Ook grotere projecten bv. optredens, lezingen, fuiven, grote tentoonstellingen moeten aangeboden worden… Om zo ook mensen uit een bredere regio aan te spreken. • Cultuurevenementen in openlucht verbreden het aanbod en creëren ontmoetingsmomenten. Openluchtcinema, theater en -concerten zijn voorbeelden. We willen de open ruimte gebruiken, bv. fototentoonstelling in de heide over de heide met begeleidende route. • Ruimtes in lege panden van de gemeente bieden we aan voor evenementen als jeugdfuiven. We denken daarbij aan een casco-pand/hangar, iets verwijderd van bewoonbare zones, maar wel bereikbaar per fiets • We steunen de kunstacademie Muzarto, die een verrassend en toegankelijk aanbod biedt, zowel aan permanente en tijdelijke cursussen. In aanraking komen met kunst, niet alleen als toeschouwer maar vooral ook als deelnemer, stimuleert creativiteit, en is voor velen een bron van extra sociaal contact. • Kunst moet je tonen. We combineren cultuur met de invulling van plekken die daarom vragen. We brengen op blinde muren grafische elementen (zoals tekeningen), poëzie of graffiti aan. • Een aantrekkelijk programmaboekje + site enkel over cultuur moet mensen alert maken voor culturele beleving. Bv. extra magazine in “tussen hei en maatjes”. • We stimuleren aanstormend talent. Kunstwerken van beginnende lokale kunstenaars maken we zichtbaar. We werken financiële, praktische of sociale hindernissen weg. • We moedigen lokale kortingen aan, die tickets voor minder gegoede mensen goedkoper maken. We letten er wel op dat wie van deze korting geniet niet herkend of gestigmatiseerd kan worden. • We voeren gerichte acties om financieel zwakkere doelgroepen, zoals senioren, mensen in armoede,


31

studenten, scholieren en kleuters, in contact te brengen met cultuur. Daarvoor introduceren we cultuurcheques – of K-kaart - voor iedereen! Voor jongeren, maar ook voor de ouderen, om hen uit hun eigen vertrouwde routine te trekken. Dat is ook goed voor het toerisme in de gemeente. Het gaat bv. om 10 cheques waarmee je naar theater, optredens, musea… kunt gaan. Bv.: o museumcheque, te kiezen uit: Arboretum, Suske en Wiske-museum, de Vroente, … o fietscheque om een fiets te huren voor bv. tocht langs het turfpad, Roosendaal, Essen, Kalmthout … o boerderijcheque voor bezoek aan een boerderij, waar een rondleiding wordt gegeven; als afsluiting krijg je bij de “melkboer” een glas melk. o filmcheque voor de filmfora in O*Ka o doe-het-zelf-cheque om in te ruilen voor een workshop bv. vilten, sieraden, beeldhouwen, … o bibliotheekcheque: voor één jaar lidkaart bib Kalmthout o enz.

4.3. Sport beweegt ons allemaal Waarom? Lichaamsbeweging is niet alleen fysiek gezond. Het helpt mensen ook mentaal fit en zelfs gelukkig te blijven. Bovendien brengt samen sporten, of sport beleven, mensen bij elkaar. Dat bevordert dan weer het vertrouwen dat mensen in elkaar hebben. Waar gaan we voor? We bevorderen sportbeleving. • We maken gebruik van het fietsen wandelknooppuntennetwerk om telkens nieuwe fraaie routes in de kijker te zetten, die meteen onze toeristische trekpleisters belichten. • We zetten sportclubs aan om met scholen samen te werken, in het kader van brede schoolprojecten. • We investeren in laagdrempelige cursussen voor senioren als tai chi, yoga, line dance of ‘start to run’. Senioren hebben een grote vraag naar sporten recreatieve activiteiten. Ouderen moeten ook overdag kunnen sporten. Clubs die inspanningen doen om een degelijk aanbod te voorzien voor mensen vanaf 60 jaar, verdienen extra ondersteuning. Begeleiders zoeken de doelgroep zelf op, bijvoorbeeld in seniorenclubhuizen en woonzorgcentra, voor sportinitiatie en toeleiding naar een sportclub. • We stimuleren aangepaste sportactiviteiten voor personen met een handicap. • Gemeente en OCMW maken samen dat dat lidmaatschap van de club betaalbaar is voor kansengroepen. • Het spreekt voor zich dat zowel de infrastructuur als de opleiding en training binnen de clubs kwaliteitsvol moet zijn. • We bieden de niet-georganiseerde sporter (die geen lid kan of wil worden van een club) toch de mogelijkheid om samen met anderen te sporten door een internetforum aan te bieden men kan afspreken om samen te sporten. We bouwen aan degelijke sportinfrastructuur, voor zoveel mogelijk doeleinden en mensen, in elke buurt: • We staan achter de oprichting en ontwikkeling van Sportpark Heikant. Ook een eigentijdse turnhal van hoger niveau hoort daarbij. • Voor regeling van het verkeer en parkeren moet een degelijk mobiliteitsplan opgesteld en uitgevoerd worden. De bijkomende verkeersdrukte moet geen onaanvaardbare overlast voor de buurt betekenen. • Ook personen met een handicap vinden vaak moeilijk aansluiting bij het bestaande sportaanbod. Ze moeten aangepaste fietsen goedkoop kunnen huren. We spelen hier in de komende jaren meer op in, door goed toegankelijke sportinfrastructuur.


32

• • •

We voorzien voldoende middelen voor onderhoud van sportfaciliteiten. We hebben ook aandacht voor ‘kleinere’ sporten. We werken samen met scholen en bedrijven, om ook daar plaats om te sporten aan te bieden.

We steunen en werken samen met de sportsector. • We doen een ronde van alle sportclubs, met een vragenlijst als leidraad. • Halfweg de legislatuur houden we een evaluatieronde. • We ondersteunen vrijwilligers. We zetten mensen aan om te proeven van sport. • Sportshoppen: voor slechts enkele euro’s per les kunnen onze inwoners met een tienbeurtenkaart proeven van een waaier van sporten. De sportclubs krijgen potentiële nieuwe klanten in ruil. • Sportbonnen krijgen mensen die het financieel moeilijker hebben toch aan het sporten, dankzij korting op een abonnement. • Massa-evenementen als een ‘massa-aerobic’ of ‘marktsportdag’ maken sport zichtbaar.

4.4. Trots op wat we opbouwen Waarom? Toerisme is harde economie. Het staat borg voor 5 % van de tewerkstelling in de provincie Antwerpen. In Kalmthout hebben we alvast een aantal troeven die we, zeker in tijden van crisis, doelmatig moeten uitspelen. Kalmthout met zijn uitgestrekte natuurgebieden is sinds midden 19de eeuw een toeristische attractiepool. We hebben een schat aan talent en een rijk verleden om te ontginnen. Die traditie, gecombineerd met een vooruitstrevend beleid, kan van onze gemeente een bloeiende plek maken, waarop we trots kunnen zijn. Een plek met een uitgesproken warm gezicht en sterke troeven, waar mensen van heinde en verre naartoe komen, om mee te genieten. Daarvoor moet je echt niet een hele reeks musea, geklasseerde gebouwen of andere ‘klassieke’ toeristische troeven hebben. Ook aandacht voor het toeristisch potentieel van een pittige lokale kermis of van een opmerkelijk gebruik kan heel wat teweegbrengen. Waar gaan we voor? •

•

•

We maken een inventaris van wat bijzonder is aan onze gemeente. Wat hebben wij dat ons uniek maakt? Dat kan de oude turfvaart zijn, waar heerlijk gewandeld of gefietst kan worden. Het kan evengoed gaan om een plaatselijke producent van vergeten groenten. Met die kennis werken we een aangepast toeristisch aanbod uit. Onze top attracties: het Arboretum, het provinciaal Suske en Wiske Kindermuseum en de Heide maken we vaker tot speerpunten in nieuwe evenementen en campagnes. We willen meer mensen laten kennis maken met de pracht van landelijk Kalmthout. We werken arrangementen uit die voor een zo breed mogelijke groep toegankelijk is. Met nichewerk vullen we het toeristisch aanbod aan voor bijzondere doelgroepen. De dienstensector kan zich nog sterk ontwikkelen in de toeristische sector. Met goed opgeleide meertalige gidsen worden nog meer thematische natuur- en toeristische wandelingen mogelijk. Voor de zelfstandige horecasector bieden zich opportuniteiten aan: uitbreiding van het aantal restaurants van diverse niveaus en tavernes zal ongetwijfeld nog meer dagjestoeristen aantrekken. We stimuleren en ondersteunen actief kleinschalige logies. Kalmthout kan nu slechts 12 gastenkamers en enkele vakantiewoningen ter beschikking stellen. De formule bed- en breakfast heeft nog een enorm


33

•

• •

•

potentieel voor een democratisch/sociaal verblijfstoerisme. Ook het ééndagstoerisme moet gepromoot en gesteund worden. Dat kan o.a. met fietsenverhuur, georganiseerd door het gemeenschapscentrum. Eventueel in samenwerking met NMBS weekendtickets + fiets in de zomermaanden, voor aantrekkelijke fietsroutes: door de heide, langs Suske en Wiske museum, de Vroente, een tentoonstelling, … Het zakentoerisme is nog onderbelicht in Kalmthout. In samenwerking met de private sector en TPA maken we werk van interessante arrangementen. We werken, samen met de ons omringende gemeenten, een interessant aanbod uit n.a.v. 2014, de herdenking van de Grooten oorlog. Met militair erfgoed én onze vele prachtige tuinen hebben we een winnende combinatie die ook in lengte van jaren internationale gasten zal kunnen bekoren. We maken daarom ook werk van lokale “greeters”. Dat zijn mondige ambassadeurs die vrijwillig toeristen ontvangen en enthousiast de weg wijzen. Toerisme voor allen is de boodschap! Omdat cultuur en toerisme hand in hand gaan moet ook het budget voor toerisme (nu 0,39%) drastisch opgetrokken worden!


34

Bouwsteen 5 Modern bestuur 5.1. Betrokken bij Kalmthout Een moderne overheid voert een "klantvriendelijk" beleid en luistert op elk mogelijk moment naar mensen , en geeft hen inspraak in wat er gebeurt. Daarom betrekken we bewoners bij het lokale beleid, informeren we iedereen en laten we ons door zoveel mogelijk mensen inspireren. Waarom? In een democratie is het beleid van en voor iedereen. Keuzevrijheid en inspraak mogen niet stoppen in het stemhokje. Iedereen heeft het essentiële recht zoveel mogelijk informatie over het beleid te krijgen en er zijn zeg over te doen. Het bestuur vertegenwoordigt al onze inwoners en moet hen daarom permanent en volledig informeren, naar hen luisteren en hen betrekken bij het lokale beleid. Waar gaan we voor? We informeren iedereen en brengen de gemeente naar de mensen. • Meerdere gemeentelijke diensten gebruiken vaker nieuwe vormen van communicatie, waarmee meer mensen op een efficiëntere manier worden bereikt. We communiceren dus ook via digitale nieuwsbrieven, sociale media als Facebook of Twitter, via applicaties voor smartphones. • De gemeentelijke website moet ook voor slechtzienden goed toegankelijk zijn. Iedereen kan er voortaan via live audio en/of video de zittingen van de gemeenteraad volgen. • We pleiten voor lichtkranten aan de inrijwegen van de gemeente. • Uiteraard vergeten we de bevolking zonder internet niet: communicatie op papier en op strategische plaatsen blijft belangrijk. We maken die voor iedereen aangenaam en duidelijk verstaanbaar: géén ambtelijke termen die alleen ingewijden begrijpen. We bouwen aan inspraak en participatie en gebruiken nieuwe vormen van democratie. • We betrekken de bevolking bij de opmaak van onze beleidsplannen. Samen kiezen we welke speeltuigen er in de speeltuin moeten komen, welke maatregelen we rond verkeersveiligheid gaan nemen, enzovoort. De wijkvergaderingen en hoorzittingen dienen op regelmatige basis verder gezet te worden. • Zeker wat lokale ruimtelijke ordening betreft, is doorgedreven participatie van gebruikersgroepen aangewezen. Het is niet altijd evident om gebieden met verschillende bestemmingen in te richten. De betrokkenheid van burgers moet meer zijn dan ‘draagvlak creëren’. Meer participatie betekent dat bewoners ook echt ideeën kunnen aanreiken, dat ze zich verbonden voelen en verbonden zijn met onze gemeenschap, en dat ze de capaciteit van onze gemeenschap kunnen versterken. Daarom moet participatie al deel uitmaken van het ontwerpproces, dat we niet enkel overlaten aan experts, ambtenaren en politici. • We denken natuurlijk ook aan mensen zonder internet. Bij een kiosk, loket of dorpshuis kan iedereen met een vraag of opmerking terecht, mondeling of schriftelijk. We openen een telefoonlijn waar iedereen terecht kan en we beantwoorden elke brief binnen een vaste termijn. • Via deze kanalen organiseren we een wekelijkse poll over een onderwerp dat belangrijk is in onze gemeenschap. • Personen met een handicap krijgen voldoende vertegenwoordiging in de gemeentelijke adviesorganen. We kunnen pas over gelijkwaardigheid spreken als personen met een handicap ook inspraak hebben over hun leefwereld.


35

5.2. Snel en tot uw dienst Waarom? Modern bestuur is gebaseerd op een efficiëntie en effectiviteit. De diensten worden georganiseerd volgens de managementprincipes van openbaar bestuur. Een moderne overheid staat ten dienste van iedereen, is klantvriendelijke en gemakkelijk bereikbaar, werkt snel en stelt de juiste prioriteiten. Het is uitermate belangrijk dat iedereen terecht kan bij de diensten van onze gemeente, zodat niemand achterop raakt of benadeeld wordt. Waar gaan we voor? •

Een sociaal huis. In het “lokaal sociaal beleidsplan” werd de oprichting van sociaal huis voorzien om “maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger en een optimaal bereik van de beoogde doelgroep” te verzekeren. Het moet minimaal een informatie-, loket- en doorverwijsfunctie hebben. Het “sociaal info-punt” op de website van de gemeente is een stap in de goede richting. Maar digitale informatie is niet voldoende om grote doelgroepen te bereiken. Daarom wil sp.a de oprichting van een fysiek Sociaal Huis met een één-loketfunctie. “De loketfunctie van het Sociaal Huis wordt gerealiseerd door het minimaal tot stand brengen van een gezamenlijk loket dat op een geïntegreerde wijze toegang verschaft tot de sociale dienstverlening”. Je kunt dan aan één loket terecht voor alle informatie rond de vijf sociale grondrechten: wonen, werken, individuele maatschappelijke dienstverlening, zorg en gezondheid, kinderopvang en culturele en maatschappelijke ontplooiing. We denken aan een onderwijs- en kinderopvangloket, de woonwinkel, een dienst publieke ruimte… alles onder het dak van één Sociaal Huis. Voor onze inwoners betekent dit één duidelijk aanspreekpunt. De gemeente dient zich hiervoor efficiënt te organiseren en vragen snel op te lossen. Bij het Sociaal Huis hoort ook een "call center" voor informatie, problemen en klachten. Het is een (centraal of decentraal) meldpunt waar men via één telefoonnummer of één emailadres terecht kan voor informatie/doorverwijzing naar alle departementen van de gemeente (sociaal, maar ook onderwijs, cultuur, enz.) Het is bereikbaar via de telefoon, via e-mail, of via een applicatie op de website, waarmee inwoners ook foto’s kunnen opladen.

•

Dorpshuis en/of mobiel gemeentekantoor. De oprichting van een dorpshuis in afgelegen wijken is een middel om het bestuur midden de mensen te brengen. Vooral senioren zullen geholpen zijn met een centrum waar behalve andere diensten ook een serviceloket van de gemeente fungeert. In wijken waar zich niet meteen de opportuniteit van een dorpshuis aanbiedt, is geregelde aanwezigheid van een mobiel gemeentekantoor nodig.

•

Onze ambtenaren komen ook naar je toe. Mensen die gemeentedocumenten nodig hebben, zoals een nieuwe identiteitskaart, een bouwaanvraag of vergunning, en die een gegronde redenen hebben waarom zij zich niet bij de gemeentediensten kunnen aanbieden, kunnen een afspraak maken, waarop een ambtenaar aan huis komt. Het gaat dan voornamelijk om mensen die zich om medische redenen of door hun hoge leeftijd niet bij de gemeentediensten kunnen aanbieden. Met speciale apparatuur kunnen de ambtenaren bij mensen thuis documenten inscannen.


36

•

•

•

•

De politie, het gemeentehuis, alle diensten van de gemeente en het OCMW moeten minstens twee keer per week open zijn buiten de kantooruren. Het is niet van deze tijd, en zelfs contraproductief, dat mensen een dag vakantie moeten nemen om hun identiteitskaart af te halen, of om raad te vragen over hun facturen. De burger heeft recht op antwoord op redelijke termijn! Vooral inzake ruimtelijke ordening moet er kort op de bal gespeeld worden. Het college van heeft voor bouwvergunningen 105 dagen tijd om te beslissen, voor verkavelingen 150 dagen. Voor sp.a moeten die termijnen gerespecteerd worden. Want als er binnen die termijn geen beslissing komt, dan is je aanvraag automatisch geweigerd! Administratieve rompslomp mag organisaties die in aanmerking komen voor een subsidie, ondernemers, projectontwikkelaars en bouwfirma’s niet in de weg staan. Openbare aanbestedingen moeten sneller in werking treden. We gaan na waar we administratieve vereenvoudigingen kunnen doorvoeren zonder het risico te lopen in willekeur of vriendjespolitiek te vervallen. Bedrijven kunnen, net als onze inwoners, rekenen op een correcte en tijdige afhandeling van hun administratieve verplichtingen. We denken samen met hen na over oplossingen voor vertragingen. Informatie kunnen opzoeken via het internet is in deze tijden een basisrecht geworden. We bieden dus hotspots met gratis internet aan in zoveel mogelijk openbare gebouwen.

5.3. Kansen voor iedereen Waarom? We kiezen samen een gemeentebestuur dat ons vertegenwoordigt. Daarom moet wie bij dat bestuur werkt, ook alle segmenten in de samenleving vertegenwoordigen. Bovendien geven we zo het goede voorbeeld, met voor iedereen gelijke kansen op werk. Zo overbruggen we ook de kloof die vroeger bestond tussen ambtenaren en niet-ambtenaren. Op deze manier is het lokaal bestuur niet alleen op papier een voorbeeld op het gebied van diversiteit, maar gaat het ook in de praktijk beter met die diversiteit om. Waar gaan we voor? •

•

• •

• •

We bestrijden elke vorm van discriminatie krachtdadig. We maken het mogelijk dat klachten gemeld worden en volgen ze op. We maken duidelijke werkafspraken met een discriminatiemeldpunt. Vandaag zijn er in dertien centrumsteden dergelijke meldpunten, die elk bevoegd zijn voor een Vlaamse regio. We voeren een open aanwervingsbeleid, waarbij we kandidaten enkel op basis van hun persoonlijke vaardigheden beoordelen. We zorgen dat advertenties bij nieuwe aanwervingen ook aanlokkelijk zijn voor vrouwen en dat mannen en vrouwen evenredig vertegenwoordigd zijn in jury’s en examencommissies. We maken verder werk van een modern personeelsmanagement. Dat moet leiden tot een slank, maar slagkrachtig personeelsbestand, gebouwd rond de competenties waar we nood aan hebben. We voeren een gezinsvriendelijk personeelsbeleid. Zo plannen we vergaderingen vooral op gezinsvriendelijke tijdstippen, en kan je ook in leidinggevende functies deeltijds werken. We maken teleen thuiswerken mogelijk. Pesten op het werk pakken we hard aan, met bijzondere aandacht voor preventieve sensibiliseringsacties. In navolging van de Vlaamse openbare diensten en instellingen, streven we een evenredige participatie na, waarbij het personeelsbestand een afspiegeling vormt van de hele bevolking. Allochtonen, vrouwen, mensen met kinderen, ouderen of jongeren, personen met een handicap en andere groepen moeten kunnen werken bij de gemeente en doorstromen naargelang hun vaardigheden, ongeacht hun geslacht, voorkeuren, thuissituatie, afkomst, enzovoort. We maken actieplannen met streefcijfers, evaluaties en bijsturingen van het personeelsbeleid. Bij gelijke kwalificatie gaan we voor positieve discriminatie. De Vlaamse overheid ondersteunt gemeenten hierin.


37

•

Bij de naamgeving van nieuwe straten streven we in de short list een evenwicht na tussen namen van belangrijke vrouwen en mannen.


38

Vooruitblik De ideale samenleving heeft nog nooit bestaan Alles kan beter. De ideeën die u hier leest, zijn niet allemaal nieuw. Ze zijn ook niet allemaal af. En ze zijn zeker niet overal uitgevoerd: anders zouden we geen programma meer hoeven schrijven. De samenleving verandert, nieuwe uitdagingen bieden zich aan. Een gemeenschap bouwen is een werk dat nooit af zal zijn. Een werk waar we samen onze schouders onder zetten. Wij blijven samen met u bouwen aan de toekomst. Wij gaan vurig voor vooruitgang. Iedereen leeft in een andere situatie met andere mogelijkheden. Iedereen heeft een ander inkomen, heeft andere talenten. Er zijn er die werk hebben. Anderen kunnen werken, maar hebben hulp of een duwtje in de rug nodig om een job te vinden. En er zijn er die te ziek, te oud of te jong zijn en die we moeten opvangen. De ene racet tegen de klok, om de kinderen tijdig op te halen, en hoopt niet helemaal afgepeigerd te geraken. De andere is arm. De ene heeft zijn hele toekomst nog voor zich en kunnen we wat op weg helpen, met al zijn wilde plannen. Nog een andere beleeft zijn oude dag en blijven we een comfortabele leefomgeving gunnen. De ene kan zijn rekeningen niet betalen, iemand anders heeft een idee om dat op te lossen. Iedereen is anders en dat waarderen we. Iedereen heeft ook andere problemen, die we ondanks alles samen kunnen oplossen. Een goed gemeentebestuur houdt rekening met al deze mensen, met al hun dromen en problemen. Daarvoor is een socialistisch beleid nodig, dat de inspanningen verdeelt, dat geen problemen uit de weg gaat, dat mensen verenigt in hun gezamenlijke zoektocht naar de ideale toekomst, in plaats van hen te verdelen of aan hun lot over te laten. Er liggen grote kansen in het bundelen van onze krachten. In duizenden verschillende bouwstenen, duizenden diverse mensen die samen de fundamenten kunnen leggen voor de stevigste gemeenschap ooit. Daarin heeft iedereen een plek, daaraan levert iedereen een bijdrage, en daar kan iedereen vrijuit voor zijn eigen toekomst kiezen. Dat is een gemeenschap om trots op te zijn. En daarbij hoeft niemand iets te verliezen.


39

Programma sp.a Kalmthout Gemeenteraadsverkiezingen 2012

Recommend Documents