Programma bijeenkomst Directies en Intern begeleiders dinsdag 13 december 2011
Thema: zorgbreedteoverleg 09.00 – 09.05
Opening door Gert van den Ham
09.05 – 10.00
Presentatie Simone van Dijk
10.00 – 10.30
Introductie van de workhops
10.30 – 10.45
Koffiepauze
10.45 – 11.45
Workhops
11.45 – 12.00
Opbrengst workshops en afsluiting
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Studieochtend swv zuid-oost 13 december 2011
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
1
Urgentie betere aansluiting onderwijs en zorg? •1/6 van de jeugdigen leeft in achterstandswijk •1 op de 7 kinderen krijgt gespecialiseerde hulp terwijl 1 op de 20 dat nodig heeft (prof Jo Hermans, 2009) •25% valt uit in onderwijs (G-4), buiten G-4 10% •30% verlaat na vmbo het onderwijs •thuiszittersproblematiek
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Inhoud presentatie Focus vanochtend op: • betere aansluiting onderwijs en zorg • het ZBO als schakel tussen onderwijs en zorg • de veranderende rol van school en ouders en kort: beleid, wet- en regelgeving mbt aansluiting onderwijs en zorg in het kader van Passend Onderwijs
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
2
Kern: Geen kind tussen wal en schip
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Zorgen en problemen die de sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van kinderen belemmeren: • • • • • • • •
Armoede/schulden Verwaarlozing Misbruik Verslaving Agressie Psychiatrische stoornissen Angsten Opvoedingsonmacht
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
3
Beleving juf Joke en meester Hans nu soms…… herkenbaar?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Even een stelling
Ouders kennen hun kind het beste
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
4
de ouders! Soms vormen zij een deel van het probleem, altijd zijn ze een deel van de oplossing.
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Aansluiting onderwijs en zorg?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
5
Kijk om je heen; wie heb je nodig? Wat is je hulpvraag? Met wie kun die onderzoeken? Welke verwachtingen heb je? Welke aanpak kunnen we samen realiseren? Wat hebben we daarbij nodig?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Zorgteam/ZBO/ ZAT wordt belangrijkste schakel tussen onderwijs- en begeleidingsstructuur en zorgketen
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
6
Wie neemt welke verantwoordelijkheid? In een ZBO/ZAT nu vaak veel mensen aan tafel Wie is eigenaar van welk probleem? Wie communiceert met wie? Wie gaat wat doen? Afgestemde effectieve aanpak?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Regie bij de school De school als ‘vind- en werkplaats’ (NJI, 2011)
Kernspelers ZAT/ZBO: • Interne begeleider/directeur • Ouders • Externe onderwijsdeskundige(n) • Externe zorgdeskundige(n)
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
7
Vanuit de inhoud naar ‘het systeem’ Bij een hulpvraag: • Welke deskundigheid hebben we nodig? • Wie betrekken we in een overleg? • Doel van het overleg? Wat willen we bereiken, wat willen we veranderen en wat kunnen we veranderen? • Wie beantwoordt welke vraag, neemt welke beslissing, gaat wát doen en communiceert met wie?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Aansluiting onderwijs en zorg Voorwaarden:
Kwaliteit van onderwijs en zorg en Samenwerking en Respect school-ouders-kind-externen
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
8
Even een casus: meisje 12 jr Zorgelijk:
• Moeder overleden, vader weinig in beeld • Ongehoorzaam, gaat eigen gang, opstandig • Slechte werkhouding • Afwijkend beeld van de wereld om haar heen • Rekenachterstanden > 2 jaar
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Positief:
• • • • • •
Groot zelfvertrouwen Aanpakker Leidend vermogen Creatief 2 hechte vriendschappen Innemend eigenwijs
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
9
Pippi Langkous moeilijk opvoedbaar of zelfredzaam?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
ZAT/ZBO 2012, een andere manier van denken, kijken en handelen: van probleemgericht naar handelingsgericht, naar oplossingsgericht Niet ‘wat heeft dit kind’, wel ‘wat heeft dit kind/deze leerkracht/deze ouder nodig?’
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
10
DE 7 HGW-uitgangspunten: 1. uitgaan van specifieke onderwijs- en zorgbehoefte Wat heeft dit kind, met deze ouders, in deze groep, wonend in deze buurt, bij deze leerkracht nodig?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
2. Transactioneel referentiekader: Bronfenbrenner: ecologisch perspectief
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
11
3.Ondersteuningsbehoefte van de IB, van de leerkracht, van de ouder om een doel te bereiken
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
4.Samenwerking in het vinden van oplossingsideeën
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
12
• Filmpje moeder Sevilay
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
5. Op zoek gaan naar en benutten van de kracht en positieve factoren
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
13
6. Systematische kwaliteitsaanpak Met perspectief
Doelgericht, haalbaar
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
7. De leerkracht doet ertoe De leerkracht is de professional De leerkracht maakt het verschil De leerkracht is degene die het in de klas moet ‘doen’ De leerkracht heeft een voorbeeldrol Dus hoe kunnen we in het ZBO tot handelingsadviezen komen die de leerkracht ondersteunen?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
14
Aan de slag! Uit het handelingsgericht bespreken in het ZAT volgen handelingsadviezen en gaan we aan de slag
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Dóen! Vertel het me en ik zal het vergeten
Laat het me zien en ik zal het onthouden
Laat het me ervaren en ik zal het me eigen maken (Confucius)
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
15
Kader: Wet- en regelgeving • Per 2012 Passend Onderwijs: Realiseer een passend onderwijs- en zorgaanbod voor elk kind, zo ‘thuisnabij’ mogelijk
• Ouders meer inspraak (o.a. in vaststellen onderwijszorgprofiel) en meer rechten (zorgplicht) • Verplichte samenwerking SWV en gemeente (o.a. onderwijszorg- en begeleidingsplan opstellen)
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Vragen en reacties
Wat moet ik hier nou allemaal mee?
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
16
Vervolg van het programma Het woord is aan Gert van den Ham
[email protected]/13-12-11 swv zuid-oost
Programma bijeenkomst Directies en Intern begeleiders dinsdag 13 december 2011
Workhops (10.45 – 11.45 uur) 1. ZBO – Verder verdiept (door Simone van Dijk, Onderwijsadviseur OOG onderwijs en jeugd)
2. ZBO - Taken en rol van directeur en IB’er (door BartJan Commissaris en Margo Borst, directeur en IB’er BS Polsstok)
3. ZBO – Ouders (door Ilja de Voogd, Orthopedagoog en Vera Wiewel, Collegiaal Consulent)
4. ZBO – Jeugdzorg (door Marjanne Grotenhuis, adviseur Project- en adviesbureau SPA en Gert van den Ham, coördinator Samenwerkingsverband)
5. ZBO - Jeugdgezondheidszorg (door Carla Jaartsveld, jeugdarts bij GGD Amsterdam)
17