Professionalisering van de milieuhandhaving

Professionalisering van de milieuhandhaving in Brummen

Uitvoeringsprogramma

Professionalisering van de milieuhandhaving

2


INHOUDSOPGAVE INLEIDING ............................................................................................................................................... 7 1 DOELEN EN CONDITIES ................................................................................................ 9 1.1 Probleemanalyse ............................................................................................................ 9 1.1.a Alle inrichtinggebonden- en niet inrichtinggebonden taken................................................... 9 1.1.a.1 Inrichtinggebonden handhavingstaken en -objecten. ............................................................ 9 1.1.a.2 Niet inrichtinggebonden taken en objecten. ........................................................................ 10 1.1.b Taakgebonden milieuproblemen ......................................................................................... 10 1.1.c.1 Mogelijke effecten van potentiële overtredingen ................................................................. 12 1.1.c.2 De effecten van feitelijke overtredingen .............................................................................. 12 1.1.d Kansen op overtredingen..................................................................................................... 13 1.1.e Risico inventarisatiekaart..................................................................................................... 13 1.1.4 Risico inventarisatie op kaart............................................................................................... 13 1.2 Prioriteitsstelling en meetbare doelstellingen........................................................... 14 1.2.1 Prioriteiten op basis van probleemanalyse.......................................................................... 14 1.2.2 Meewegen landelijke prioriteiten ......................................................................................... 14 1.2.3 Handhavingdoelstellingen.................................................................................................... 14 1.2.4 Vaststelling handhavingdoelstellingen................................................................................. 14 1.2.5 Meetbare indicatoren ........................................................................................................... 14 1.2.6 Methodiek stellen prioriteiten ............................................................................................... 14 1.2.7 Handhavingdoelstellingen per beleidsveld in milieuwinst.................................................... 14 1.2.8 Handhavingdoelstellingen van de organisatie in milieuwinst .............................................. 14 1.3 Borging in de begroting en inzichtelijke systematiek............................................... 14 1.3.1 Inzichtelijke systematiek ...................................................................................................... 14 1.3.2 Inzet personele capaciteit .................................................................................................... 14 1.3.3 Financiële capaciteit ............................................................................................................ 15 1.3.4 Inzet financiële capaciteit..................................................................................................... 15 1.3.5 Financiële middelen voor dwangsom en schadevergoedingen........................................... 15 1.4 Organisatorische condities ......................................................................................... 15 1.4.1.a Scheiding vergunningverlening en handhaving op personeelsniveau ................................ 15 1.4.1.b Roulatiesysteem voor handhavers ...................................................................................... 15 1.4.1.c Vastlegging taken verantwoordelijkheden en bevoegdheden ............................................. 15 1.4.1.d Bereikbaarheidsregeling ...................................................................................................... 15 1.4.1.e Scheiding op organisatieniveau........................................................................................... 15 1.4.2 Ambtenaren als BOA ........................................................................................................... 15 1.4.3 Aansturing BOA ................................................................................................................... 15 1.4.4.1 Uitbesteding handhavingstaken........................................................................................... 15 1.4.4.2 Regeling uitbesteding handhavingstaken............................................................................ 15 1.4.5 Mandateren van bevoegdheden .......................................................................................... 15 1.4.6 Mandateren van bevoegdheden binnen de eigen organisatie ............................................ 16 1.4.7 Mandateren van bevoegdheden naar een andere organisatie............................................ 16 1.4.8 Bevoegdheden waarvoor op het gebied van handhaving mandaat is verleend.................. 16 2 STRATEGIE EN WERKWIJZE....................................................................................... 17 2.1 Nalevingstrategie.......................................................................................................... 17 2.1.1 Nalevingstrategie ................................................................................................................. 17 2.1.1.a Strategie voor de inzet van overige instrumenten ............................................................... 17 2.2 Toezichtsstrategie ........................................................................................................ 17 2.2.1 Toezichtstrategie ................................................................................................................. 17 2.2.2 Routinematige bezoeken ..................................................................................................... 17 2.2.3 Vervallen .............................................................................................................................. 17 2.2.4.a.1 Incidentele bezoeken 1......................................................................................................... 17 2.2.4.a.2 Incidentele bezoeken 2......................................................................................................... 17 2.2.4.b Controle van administratieve zaken .................................................................................... 18 2.2.4.c Controle van emissienormen ............................................................................................... 18 2.2.4.d Onderzoek / verificatie van de controlemaatregelen .......................................................... 19 2.2.4.e Voorlichting aan de inrichtinghouder ................................................................................... 19 2.2.4.f Schriftelijke rapportage van de controle .............................................................................. 19

3

Professionalisering van de milieuhandhaving 2.2.4.g 2.3 2.3.1.1 2.3.1.2 2.3.2 2.3.3.a 2.3.3.b.1 2.3.3.b.2 2.3.3.c. 2.3.3.d 2.4 2.4.1 2.4.2 2.5 2.5.1.a 2.5.1.b 2.5.1.c 2.5.2.a 2.5.2.b 2.5.2.c 2.6 2.6.1.a 2.6.1.b 2.6.1.c 2.6.1.d 2.6.1.e 2.6.1.f 2.6.1.g 2.6.1.h 2.6.1.i 2.6.1.j 2.6.1.k 2.6.1.l 2.6.1.m 2.6.1.n 2.6.1.o 2.6.2 2.6.3 2.7 2.7.1 2.7.1.a 2.7.1.b 2.7.1.c 2.7.2 2.7.2.a 2.7.2.b 2.7.2.c 2.7.3 2.7.3.a 2.7.3.b 2.7.3.c 2.7.3.d 2.7.3.e 2.7.3.f 3 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3

4

Diepteonderzoeken in de vorm van audits of quickscans. .................................................. 19 Sanctiestrategie ............................................................................................................ 19 Sanctiestrategie ................................................................................................................... 19 Onderschrijven sanctiestrategie .......................................................................................... 19 Bestuurlijk en strafrechtelijk ................................................................................................. 20 Bestuurlijk en strafrechtelijk optreden zijn op elkaar afgestemd ......................................... 20 Er is een passende reactie op geconstateerde overtredingen ............................................ 20 Er is een stringentere reactie bij voortduring van de overtreding ........................................ 20 Regeling voor optreden tegen overtredingen door de eigen organisatie en andere overheden. ........................................................................................................................... 21 Transparantie over termijnen en sancties bij (standaard) overtredingen. ........................... 21 Gedoogstrategie ........................................................................................................... 21 Landelijk beleidskader ......................................................................................................... 21 Eigen specifieke gedoogregels............................................................................................ 21 Interne- en externe afstemming .................................................................................. 21 Afstemming met vergunningverlening ................................................................................. 21 Afstemming met andere organisatieonderdelen.................................................................. 21 Regionale samenwerking .................................................................................................... 22 Meerdere organisaties handhavingbevoegd tegelijk ........................................................... 22 Meerdere organisaties handhavingbevoegd na elkaar ....................................................... 22 Gezamenlijke programmering met andere handhavinginstanties ....................................... 22 Protocollen en werkinstructies ................................................................................... 22 Voorbereiding / uitvoering toezichtbezoek........................................................................... 22 Behandeling klacht .............................................................................................................. 23 Behandeling melding ........................................................................................................... 23 Behandeling ongeval / incident............................................................................................ 23 Administratieve controle ...................................................................................................... 23 Toezicht emissienormen...................................................................................................... 23 Rapportage controle aan bedrijf .......................................................................................... 24 Uitvoeren diepteonderzoeken.............................................................................................. 24 Uitvoeren quickscans........................................................................................................... 24 Toepassing sanctiestrategie ................................................................................................ 24 Toepassing gedoogstrategie ............................................................................................... 24 Afstemming organisatieonderdelen ..................................................................................... 24 Uitvoering afspraken regio-overeenkomst (bestuursovereenkomsten)............................... 25 Samenwerking meerdere bevoegde gezagen..................................................................... 25 Samenwerking in ketenhandhaving..................................................................................... 25 Draaiboeken specifieke doelgroepen .................................................................................. 25 Toezichtplannen specifieke doelgroepen ............................................................................ 25 Protocollen voor communicatie, informatiebeheer en informatie-uitwisseling..... 26 Communicatie ...................................................................................................................... 26 Communicatie over toezichtresultaten ................................................................................ 26 Communicatie over sancties................................................................................................ 26 Communicatie over gedoogbesluiten .................................................................................. 26 Informatiebeheer.................................................................................................................. 26 Informatiebeheer m.b.t. toezichtresultaten .......................................................................... 26 Informatiebeheer m.b.t. sancties ......................................................................................... 26 Informatiebeheer m.b.t. gedoogbesluiten ............................................................................ 26 Informatie-uitwisseling ......................................................................................................... 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. toezichtresultaten.................................................................. 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. sancties ................................................................................. 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. gedoogbesluiten.................................................................... 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. toezichtresultaten (met andere handhavingorganisaties)..... 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. sancties (met andere handhavingorganisaties).................... 27 Informatie-uitwisseling m.b.t. gedoogbesluiten (met andere handhavingorganisaties)....... 27 UITVOERING.................................................................................................................. 28 Handhaving uitvoeringsprogramma........................................................................... 28 Samenhang met prioriteiten en doelstellingen .................................................................... 28 Samenhang met controlefrequentie .................................................................................... 28 Vertaling toezichtintensiteit in uitvoeringsprogramma ......................................................... 28

Professionalisering van de milieuhandhaving 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.1.8 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3.a 3.4.3.b 3.4.3.c 3.4.3.d 3.4.3.e 3.4.3.f 3.4.3.g 3.4.3.h 3.4.4 3.4.5 4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.8 4.1.9 4.2 4.2.1.a 4.2.1.b 4.2.2 4.2.3 4.2.4.a. 4.2.4.b 4.2.4.c 4.2.4.d 4.2.5 4.2.6 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6

Concrete beschrijving van activiteiten ................................................................................. 28 In te zetten capaciteit........................................................................................................... 28 Concrete werkplanning organisatieonderdelen ................................................................... 28 Concrete werkplanning op medewerkerniveau ................................................................... 28 Bijstelling concrete werkplanning......................................................................................... 28 Omvang van de handhavingcapaciteit ....................................................................... 28 Transparante systematiek ................................................................................................... 28 Voldoende capaciteit voor uitvoering van het handhavingprogramma................................ 28 Voldoende capaciteit voor uitvoering van het handhavingprogramma................................ 28 Beargumenteren aanpassing prioriteiten............................................................................. 29 Financiële middelen voor uitbesteding ................................................................................ 29 Kwaliteit van de handhavingcapaciteit....................................................................... 29 Algemene deskundigheid in de organisatie voor uitvoering handhavingstaken.................. 29 Specifieke deskundigheid voor uitvoering handhavingstaken............................................. 29 Opleidingsplan ..................................................................................................................... 29 Beschikbaarheid van tijd en geld voor uitvoering opleidingsplan ........................................ 29 Vastleggen benodigde deskundigheid................................................................................. 29 Vertaling in een personeelsformatieplan ............................................................................. 29 Uitvoering ondersteunende voorzieningen ............................................................... 29 Geautomatiseerd systeem voor planning en procedurebewaking ...................................... 29 Geschiktheid geautomatiseerd systeem.............................................................................. 29 Meetapparatuur.................................................................................................................... 30 Mobiele telefoons................................................................................................................. 30 Laboratoriumfaciliteiten........................................................................................................ 30 E-mailadressen per medewerker......................................................................................... 30 Bodemapparatuur ................................................................................................................ 30 Literatuur.............................................................................................................................. 30 Digitale fototoestellen .......................................................................................................... 30 Aansluiting op juridische databanken .................................................................................. 30 Periodiek onderhoud apparatuur ......................................................................................... 30 Systematische controle........................................................................................................ 30 EVALUATIE .................................................................................................................... 31 Kwaliteitsborging.......................................................................................................... 31 Beschrijving processen........................................................................................................ 31 Toetsing procesbeschrijvingen ............................................................................................ 31 Systematische toetsing........................................................................................................ 31 Inhoud systematiek .............................................................................................................. 31 Actualisatie procesbeschrijvingen ....................................................................................... 31 Kwaliteitscoördinator............................................................................................................ 31 Kwaliteitszorgsysteem ......................................................................................................... 31 Externe toetsing procesbeschrijvingen ................................................................................ 31 Certificering kwaliteitszorgsysteem ..................................................................................... 31 Monitoring ..................................................................................................................... 31 Monitoring indicatoren criteria 1.2 ....................................................................................... 31 Monitoring landelijke indicatoren ......................................................................................... 32 Frequentie monitoring.......................................................................................................... 32 Monitoring op website.......................................................................................................... 32 Monitoring aantal uitgevoerde controles.............................................................................. 32 Monitoring aantal geconstateerde overtredingen ................................................................ 32 Monitoring aantal bestuursrechtelijke sancties.................................................................... 32 Monitoring aantal strafrechtelijke sancties........................................................................... 32 Monitoring indicatoren juiste uitvoering protocollen en processen...................................... 32 Monitoring naleefgedrag en milieuwinst .............................................................................. 32 Verantwoording van inzet, prestaties en resultaten ................................................. 32 Overzicht uitgevoerde controles .......................................................................................... 32 Rapportage afwijkingen/maatregelen .................................................................................. 32 Toelichting maatregelen ...................................................................................................... 32 Bestuursovereenkomsten .................................................................................................... 32 Rapportage afspraken bestuursovereenkomst.................................................................... 33 Evaluatie handhavingresultaten en aanbevelingen ............................................................. 33

5

Professionalisering van de milieuhandhaving 4.3.8 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3

6

Publieksversie verantwoordingsrapport............................................................................... 33 Vergelijking en auditing ............................................................................................... 33 Vergelijking met collega organisaties .................................................................................. 33 Voorgaande jaren ................................................................................................................ 33 Opzetten benchmark ........................................................................................................... 33


INLEIDING Handhaving staat volop in de belangstelling. 'De handhaving moet strenger' en 'gedogen mag niet meer' zijn opvattingen die de laatste tijd worden gehoord. Daarnaast wordt onderkend dat meer handhaving niet automatisch betekent betere handhaving. Er is een collectieve behoefte om de kwaliteit en effectiviteit van handhaving te verhogen. Een van de trajecten die landelijk zijn ingezet om de kwaliteit van de milieuhandhaving te verbeteren is het project "Professionalisering van de handhaving". Een probleem daarbij is dat algemeen gehanteerde kwaliteitscriteria voor professionele handhaving nog niet geformuleerd zijn. Dit document is een van de analyses die nodig zijn om kwaliteitscriteria voor Brummen te ontwikkelen. De wettelijke milieutaken hebben in de periode 1990 – 1998 onder impuls van de bijdrageregelingen BUGM en VOGM primair een kwantitatieve invalshoek gekend. Per jaar zijn de gemeenten (dus ook Brummen) door de Inspectie Milieuhygiëne ‘afgerekend’ op hun kwantitatieve productie. De reden van de kwantitatieve benadering lag in het feit dat er nog achterstanden in vergunningverlening en controles waren. Het stellen van prioriteiten bij de handhavingstaken ten aanzien van de Wet milieubeheer is op de eerste plaats gebaseerd op de controlefrequentie zoals vastgelegd in de bijdrageregelingen. Dit is in Brummen vastgelegd in het milieu-uitvoeringsprogramma (MUP). Daarnaast wordt bij de uitvoering rekening gehouden met het naleefgedrag: hoe slechter het naleefgedrag hoe hoger de bezoekfrequentie. De benodigde capaciteit is gebaseerd op de kengetallen vanuit BUGM/VOGM. Er tot heden geen expliciete analyse gemaakt van de milieuproblemen. Op dit moment wordt gezocht naar een werkwijze die meer gericht is op kwaliteit. De in het kader van het professionaliseringstraject ontwikkelde kwaliteitscriteria zijn daarbij het uitgangspunt. Doel Doel van het project is het verhogen van de kwaliteit van de milieuhandhaving. Om dit doel te verwezenlijken streven we naar minimale risico's, transparante bestuurlijke keuzes en efficiënte bedrijfsvoering De landelijke gemeente Brummen heeft per 1 januari 2003 21.608 inwoners . De gemeente Brummen heeft een oppervlakte van 8.510 ha en bestaat uit de volgende kernen: - Brummen (incl. de kernen Oeken en Voorstonden) 8.781 inwoners; - Eerbeek 10.195 inwoners - Empe 697 inwoners - Hall 862 inwoners - Leuvenheim 716 inwoners - Tonden 354 inwoners De gemeente Brummen heeft een aantal aangewezen waterwingebieden. Tevens kent Brummen diverse natuurgebieden. De ecologische hoofdstructuur (EHS) loopt door de gemeente. Ook zijn er gebieden aangewezen in het kader van de vogelrichtlijn. Bovendien grenst de gemeente aan een stiltegebied. In de gemeente Brummen werken meer dan 7.000 personen (inclusief deeltijdbanen) in ruim 700 verschillende grotere en kleinere bedrijven. Het aandeel van de industrie in de totale werkgelegenheid is relatief groot (40%). De papier(verwerkende) industrie in Eerbeek is met ruim 1.500 werknemers veruit de grootste werkgever in de industriële bedrijfstak. De bedrijvigheid beperkt zich uiteraard niet alleen tot de industriële sector. Bedrijvigheid heerst er onder meer ook in de recreatieve en toeristische sector. En bedrijvig is het vaak ook in en om de vele winkels in Brummen en Eerbeek. Er zijn 829 bedrijven. Dit zijn 559 AmvB-bedrijven en 262 vergunningplichtige bedrijven .

www.brummen.nl MPM op 01-06-04

7

Professionalisering van de milieuhandhaving In de winkelcentra zijn voornamelijk kleinschalige bedrijven gevestigd, in hoofdzaak horeca en detailhandel. In de woonwijken zijn nauwelijks bedrijven gevestigd. Uit het onderzoek van het landsdekkend beeld 2005 blijkt dat er mogelijk 233 potentieel ernstig verontreinigde locaties zijn op de bedrijventerreinen. Daarnaast zijn 439 potentieel historisch verontrei. nigde locaties aangewezen De gemeente Brummen heeft voor het aanbieden van afval voor huishoudens Diftar ingevoerd. Diftar staat voor Differentiatie van het tarief, afhankelijk van de hoeveelheid afval. Door invoering van dit systeem is het gedrag rond illegale afvaldumping niet veranderd.

Resultaten landsdekkend beeld 2005 stap 1 tot en met 3 te Brummen

8


1

DOELEN EN CONDITIES

1.1

Probleemanalyse

Het is in het verleden gebleken dat gemeenten soms lankmoedig optreden tegen bedrijven die de milieuvergunning overtreden. Het lokale bestuur heeft niet alleen baat bij de naleving van regels, maar ook bij bedrijvigheid en werkgelegenheid binnen de gemeentegrenzen. Een gemeente denkt zogezegd mee. Gevaren voor milieu worden dan soms tijdelijk voor lief genomen. Om milieuhandhaving op een hoger plan te zetten moet deze werkwijze veranderen. Handhaven moet uniformer gaan plaatsvinden. Gelijksoortige gevallen verdienen een gelijksoortige behandeling. Vanuit twee kanten wordt hieraan gewerkt: 1. Het OM heeft een strategiedocument opgesteld met een lijst van kernbepalingen. Deze lijst bevat die handelingen die naar het idee van het OM de kern van de verschillende milieuwetten weergeven; 2 De gemeentelijke toezichthouders zetten de kwaliteitsverbetering in door het maken van een probleemanalyse van de overtreden vergunningsvoorschriften. Op basis hiervan worden ondermeer prioriteiten geformuleerd en een uitvoeringsprogramma vastgesteld. Kwaliteitsverbetering opgezet door de gemeentelijke toezichthouders bestaat uit een probleemanalyse. Onderdelen hiervan zijn: 1. Een inventarisatie van inrichtingengebonden en niet inrichtingengebonden taken; 2. Een overzicht van het wettelijke takenpakket van gemeenten op handhavinggebied van de milieuregelgeving, (incl. de landelijke handhavingprioriteiten); 3. Het weergeven van alle (taakgebonden) milieuproblemen. Dit is een overzicht van alle essentiële milieuproblemen die de te handhaven doelgroepen veroorzaken (bodem, water, lucht, geluid, veiligheid, etc); 4. De effecten op de fysieke omgeving van potentiële en feitelijke overtredingen; 5. Het onderzoeken van de (mogelijke) effecten van het niet naleven van de gestelde milieuregels, incl. neveneffecten. Dit betekent het nagaan in hoeverre beperkte overtredingen leiden tot een bredere golf van ongewenst naleefgedrag: slecht voorbeeld doet slecht volgen; 6. Nagaan hoe groot de kansen op overtredingen zijn. Nagegaan wordt bij welke doelgroep een grote kans op overtredingen van de deze analyse betreft het naleefgedrag; bij welke bedrijven, doelgroepen, branches, thema’s bestaat een grote kans op overtredingen van de milieuregels; welke overtredingen komen het meest voor; inzicht in hetgeen de potentiële overtreding veroorzaakt, kan ertoe bijdragen dat de handhavinginspanningen gerichter (en dus effectiever en efficiënter) kunnen worden ingezet. 7. Een risico inventarisatiekaart: op deze kaart kunnen de mogelijke risico’s en effecten op de omgeving in beeld worden gebracht (in de kwaliteitscriteria is het maken van een risico inventarisatiekaart als facultatief aangegeven). Op basis van de handhavinginformatie uit dossiers bij de gemeente Brummen zijn de problemen zo veel mogelijk geïnventariseerd en gerubriceerd. Hiervan is een overzicht samengesteld. De probleemanalyse zal jaarlijks worden geëvalueerd. Ten aanzien van de milieuhandhaving wordt in de gemeente Brummen een onderscheid gemaakt in inrichtinggebonden taken en objecten en niet inrichtinggebonden taken en objecten. Beiden worden nader toegelicht: 1.1.a

Alle inrichtinggebonden- en niet inrichtinggebonden taken

1.1.a.1

Inrichtinggebonden handhavingstaken en -objecten.

De inrichtingsgebonden taken en objecten van de gemeente Brummen betreffen vooral de handhaving van de milieuvergunningen, AMVB's, het behandelen van klachten over bedrijven, beoordelen van onderzoeken en het beantwoorden van vragen van bedrijven en een oog- en oorfunctie van andere handhavende instanties. De handhaving van milieuvergunningen en Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s) vindt plaats op grond van artikel 8.1 en 8.40/8.44 van de Wet milieubeheer. Daarnaast hebben bepaalde artikelen

9

Professionalisering van de milieuhandhaving van de Wet milieubeheer een rechtstreekse werking op de inrichtingen. Denk bijvoorbeeld aan hoofdstuk 10 van de Wet milieubeheer, die de afgifte van bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke stoffen regelt. Ook moet bij de handhaving van de inrichtingen de weten regelgeving op grond van de Wet bodembescherming (Besluit opslag ondergrondse tanks, Lozingenbesluit bodembescherming) en de Wet milieugevaarlijke stoffen (Besluit ozonlaagafbrekende stoffen, Wet milieugevaarlijke stoffen 2003, Besluit broeikasgassen Wet milieugevaarlijke stoffen, Besluit vluchtige organische stoffen, Wet milieugevaarlijke stoffen) worden betrokken. Voor een gedetailleerd overzicht zie bijlage 2. 1.1.a.2

Niet inrichtinggebonden taken en objecten.

De niet inrichtingsgebonden taken en objecten betreffen de vergunningverlening, handhaving en opsporing van onder andere verbranden van afval, storten van afval in bermen, klachten en overige activiteiten van , met name, particulieren. Voor een gedetailleerd overzicht zie bijlage 2. Handhaving van de milieuregels bij de niet inrichtingsgebonden taken en objecten is lastiger dan bij inrichtingen omdat overtredingen meestal naar voren komen bij klachten van omwonenden. Behalve de klachten van omwonenden en constateringen van gemeenteambtenaren heeft de gemeente Brummen een opsporingsambtenaar in dienst. Op de meeste overtredingen is de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van toepassing. Op de overige overtredingen is specifieke wetgeving van toepassing. 1.1.b

Taakgebonden milieuproblemen

Om een betrouwbaar beeld van de taakgebonden milieuproblemen in de Gemeente Brummen te kunnen beschrijven is een archiefonderzoek uitgevoerd. Inrichtingen die de afgelopen twee jaar een reguliere controle hebben gehad (evt. met hercontrole) zijn in dit onderzoek betrokken. Dit waren ongeveer 12% van de (92 van de 821 aanwezige) bedrijfsdossiers. In totaal zijn ruim 200 controlerapporten doorgelicht. Het onderzoek bestond uit een inventarisatie van de overtreding en de frequentie waarin deze overtredingen voorkwamen. Het vaststellen van het percentage overtredende bedrijven is gerelateerd aan het aantal potentiële overtreders. De ernst van de overtreding is daarbij niet weergegeven. Een gedetailleerd overzicht van de resultaten bevindt zich in bijlage 3. Ook is aandacht besteed aan de handhavingverslagen van de BOA (Bijzondere Opsporingsambtenaar). Op basis van deze handhavingverslagen van de BOA zijn de niet inrichting gebonden milieuproblemen 70% geïnventariseerd. Voor een gedetailleerd 60% overzicht zie bijlage 3 50% 40% 30% 20% 10%

f m

in is tra

tie

id ad

lu ge

at er w

id he lig ve i

m de bo

lu

ch t

l

0% af va

De milieuovertredingen die zijn aangetroffen in het archiefonderzoek zijn gegroepeerd over de thema’s: bodem, afval, afvalwater, lucht en geluid. Per thema wordt een beschrijving gegeven van de overtredingen. Indien relevant wordt een onderscheid aangebracht tussen de inrichtingsgebonden- en niet inrichtingsgebonden milieuproblemen.

Bodemverontreiniging Bij 64% van de potentiële overtreders werd de bodem onvoldoende beschermd. Inrichtingsgebonden milieuproblemen Bij een aantal controles kwam naar voren dat er geen vloeistofdichte vloeren of voorzieningen zijn aangetroffen. In de meeste gevallen waren wel voorzieningen aanwezig, maar werden deze niet goed gebruikt of waren de voorzieningen niet toereikend. Niet inrichtingsgebonden milieuproblemen Dumpingen van afval vinden veelal plaats in het buitengebied. De kans dat de bodem wordt verontreinigd is bij het dumpen van afval zeer groot. In de rapportages van de BOA is geen onderscheid gemaakt tussen potentieel bodemverontreinigende dumpingen en overige dumpingen.

10

Professionalisering van de milieuhandhaving Externe veiligheid Bij 58% van de bedrijven is geconstateerd dat de regels ten aanzien van externe veiligheid niet zijn nageleefd. De meeste overtredingen hebben te maken met een onjuiste opslag van gevaarlijke stoffen. Bijvoorbeeld door het opslaan van brandbare stoffen buiten een CPR voorziening of het ontbreken van een compartimentering in de opslagvoorziening. Hierdoor kunnen onveilige situaties kunnen ontstaan. Daarnaast zijn er ook verschillende overtredingen geconstateerd rondom brandblusmiddelen. In sommige situaties ontbraken brandblussers, werden niet onderhouden en gekeurd of was de plaats van brandblussers en blusmiddelen onherkenbaar. Administratief Bij 27% van de gecontroleerde bedrijven was de milieuadministratie niet in orde. Voor een groot deel waren verplichte onderzoeken voor bijvoorbeeld de bodem of geluid nog niet uitgevoerd. Verder kwam het vaak voor dat zich wijzigingen in het bedrijf hadden voorgedaan die niet gemeld waren. Eveneens was het milieulogboek niet altijd aanwezig of volledig ingevuld. Water 21% van de potentiële overtreders loosde onvoldoende gezuiverd afvalwater. Met name het niet (op tijd) reinigen van een olie/water scheider veroorzaakt de overtreding. Lucht 14% van de potentiële overtreders hebben te veel emissie naar de lucht. De BOA constateert in 2% van de zaken een illegale afvalverbranding. Inrichtingsgebonden milieuproblemen Het gaat hier vooral over emissies die geuroverlast veroorzaken, een restaurant, een oppervlaktebehandelingbedrijf en een agrarisch bedrijf. Door het houden van te veel dieren ontstaat een te hoge ammoniakemissie. Niet inrichtingsgebonden milieuproblemen In alle gevallen betroffen de overtredingen een illegale afvalverbranding. Afval Bij de bedrijfscontroles is bij 11% van de bedrijven een overtreding met betrekking tot afval geconstateerd. De BOA constateert in 51% van de zaken een afvaldumping. Daarnaast heeft 15% van de constateringen betrekking op het verkeerd aanbieden van afval. Inrichtingsgebonden milieuproblemen Een veel voorkomend probleem is het verzamelen van afval. Dit doet afbreuk aan de kwaliteit van de omgeving. In mindere mate is het een milieuhygiënisch probleem. Een ander veel voorkomend probleem is dat afval, met name gevaarlijk afval, onjuist wordt aangeboden en afgevoerd. Niet inrichtingsgebonden milieuproblemen Een bijzonder groot milieuprobleem is de afvalproblematiek. Het dumpen van afval vindt vooral plaats in het buitengebied. De BOA komt regelmatig zakken huisvuil tegen, maar ook elektrische apparatuur, reclamefolders, autobanden en alle andere zaken waar mensen vanaf willen. Opvallend is, dat ook grote partijen asbest worden gevonden, terwijl mensen weten dat dit gevaarlijk afval is. Binnen de bebouwde kom is het verkeerd aanbieden van afval een groter probleem. Bij de milieustraten wordt het aangeboden afval vaak naast de containers gezet ondanks dat deze nog voldoende capaciteit hadden. Daarnaast wordt bij het aanbieden van afval middels de "kliko" nogal eens het afval verkeerd gescheiden. Bovendien wordt de "kliko" vaak te vol gedaan. Geluid Tijdens de reguliere controles is slechts bij 4 bedrijven een overtreding geconstateerd. Overtredingen op het gebied van geluid worden vooral via klachten doorgegeven aan de gemeente. Klachtmeldingen hebben we vooraf van het onderzoek uitgesloten omdat deze sterk afhankelijk zijn van de klager en de omgeving. 50% van de klachtmeldingen hebben betrekking op geluid.

11

Professionalisering van de milieuhandhaving Niet lokale milieuproblemen In het nationaal milieubeleidsplan 3 zijn een aantal nationale milieuproblemen gesignaleerd. Deze hebben we voor de gemeente Brummen nagelopen. Hierbij zijn we nagegaan of wij via onze handhavingorganisatie in onze omgeving invloed op kunnen uitoefenen. De milieuthema’s zijn als volgt: Milieuthema Verandering van klimaat Verzuring Vermesting Verspreiding Verontreiniging van de bodem Verwijdering Verstoring Verdroging Verspilling

Mogelijkheid tot uitoefenen van invloed? Ja, via de verruimde reikwijdte WABM Nee Nee Nee Ja, op basis van de WBO Nee Ja, op basis van de Nee Ja, op basis van

Regionaal probleem? Ja Nee Ja Nee Ja, heel lokaal, m.n. geluid Ja

Deze aspecten worden bij de opstellingen van de hiervoor geëigende wetten meegenomen bij de opstelling van de vergunningen. 1.1.c

Effecten van potentiële en feitelijke overtredingen

1.1.c.1

Mogelijke effecten van potentiële overtredingen

De mogelijke effecten van potentiële overtredingen bevat een oneindige lijst. We beperken ons tot de meest ernstige mogelijke effecten van potentiële overtredingen en de meest voorkomende potentiële overtredingen en hun mogelijke effecten. In het kader van de Wet milieubeheer: · Foutieve opslag van gevaarlijke stoffen. Hierdoor vergroot risico van ontploffingen en brand met mogelijke gevolgen van de volksgezondheid; · Mest niet correct opgeslagen (geen goede mestplaat) en afgevoerd: kan de bodem en/of de · sloot in lopen. · Verbranding van afval (met name in het buitengebied): luchtverontreiniging, risico’s. · Foutieve opslag olie (bijvoorbeeld geen goede lekbak): mogelijke bodemverontreiniging. · Meer opslaglocaties en verkooppunten vuurwerk: risico’s ontploffing en brand. · Mogelijke overtredingen bij risicobedrijven (bedrijven die in verleden vaker niet aan · voorschriften voldeden) Van der Meulen, Hellema en Hoogland: brandrisico’s vanwege · foutieve opslag van gevaarlijke stoffen (veiligheid, luchtverontreiniging en bodem), geluid · en geur. · Na-aapgedrag: slecht voorbeeld doet slecht volgen (relatief kleine gemeente, hoewel sociale · controle hierdoor ook groter is). In het kader van het Bouwstoffenbesluit: · mogelijk uitloging en verontreiniging water en bodem. In het kader van de APV: · geluidsoverlast en veiligheidsrisico’s tengevolge van evenementen. 1.1.c.2

De effecten van feitelijke overtredingen

In paragraaf 1.1.b zijn de feitelijke overtredingen genoemd. Bij alle gevallen was geen sprake van een effect. Door de overtreding wordt alleen de kans op een effect verhoogd. Een mogelijk effect dat hieruit niet naar voren komt zijn calamiteiten. Het betreft hier gebeurtenissen met een kleine kans maar een groot effect.

12

Professionalisering van de milieuhandhaving Fysieke omgevingsanalyse: Uit de fysieke omgevingsanalyse komen bepaalde gebieden voor in Brummen waar de mogelijke effecten die hiervoor zijn genoemd kunnen worden versterkt [concept GMP-3]. 1. Stiltegebied (coldenhove) 2. Drinkwaterwingebied/Grondwaterbeschermingsgebied (eerbeek west) 3. Verzuringgevoelige gebieden 4. Woonomgeving 5. Bodembeschermingsgebied (buitengebied tussen Brummen en Eerbeek) 6. Habitatrichtlijn (Empesche en Tondensche heide, het Leusveld) 7. Vogelrichtlijn (uiterwaarden) 8. Flora en faunawet 9. Zwemwater (Cortenoeverse gat) 10. Verdroging ( Sociale omgevingsanalyse: Het sneeuwbaleffect van een overtreding op het naleefgedrag van andere bedrijven of personen is in Brummen niet aangetoond of opvallend aanwezig. Voor een duidelijker beeld zal dit verder moeten worden onderzocht. 1.1.d

Kansen op overtredingen

Deze analyse betreft het naleefgedrag; bij welke bedrijven, doelgroepen, branches, thema’s bestaat een grote kans op overtredingen van de milieuregels; welke overtredingen komen het meest voor; inzicht in hetgeen de potentiële overtreding veroorzaakt kan ertoe bijdragen dat de handhavinginspanningen gerichter (en dus effectiever en efficiënter) kunnen worden ingezet. Het naleefgedrag is afhankelijk van: · Normen en waarden · Financieel gewin · kennis Selectiecriteria: · bedrijfsgrootte · soort branche · financieel voordeel van de overtreding · kennis (algemeen bekende zaken) · uitvoeren van maatregel waardoor overtreding wordt voorkomen Na kennisneming van de zgn. “Tafel van Elf” hebben wij besloten hier op een pragmatische manier mee om te gaan. Wij hebben op basis van de handhavingbevindingen van de laatste 10 jaar een overzicht gemaakt van overtredingen die het meeste voorkomen. Dit is gedaan volgens de systematiek uit bijlage 3. Gebleken is dat het vooral om individuele gevallen gaat, een vertaling naar brancheniveau is niet mogelijk gebleken. De resultaten van de analyse van het naleefgedrag zullen wij benutten bij de prioriteitenstelling en het formuleren van meetbare doelstellingen. Bovendien zullen we in het vervolg de handhavingbevindingen structureel mee laten wegen in het bepalen van de controlefrequentie van de inrichtingen binnen Brummen. 1.1.e

Risico inventarisatiekaart

1.1.4

Risico inventarisatie op kaart

De risicobedrijven staan aangegeven op de risicokaart van de provincie Gelderland. Het betreft hier alleen de provinciale bedrijven in de gemeente. Op dit moment worden alle risicolocaties in de gemeente Brummen middels een afzonderlijk project geïnventariseerd (zie voor de voorlopige stand van zaken bijlage 1). Aanleiding hiervoor is het besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi). Uiteindelijk moet dit resulteren in een totale risicokaart. 1.1.5 De kaart staat op de website van de provincie. Deze risicokaart is opgenomen op http://www.risicoregister.nl. In maart 2005 moet dit gereed zijn. De kaart wordt nog aangevuld met gegevens van de provincie en defensie.

13

Professionalisering van de milieuhandhaving Risico = kans x effect Risico = 1.1.c x 1.1.d 1.2 1.2.1

Prioriteitsstelling en meetbare doelstellingen Prioriteiten op basis van probleemanalyse

Jaarlijks wordt in het gemeentelijke jaarverslag aangegeven welke resultaten op handhavinggebied zijn verkregen in een uitvoeringsjaar. Aan de hand hiervan worden voor inrichtingsgebonden en niet inrichtingsgebonden taken, met behulp van een (format voor) probleemanalyse (zie bijlage 3), meetbare doelstellingen in het Milieu Uitvoering Programma (MUP) voor het komende jaar opgenomen. Hierbij wordt tijd ingeruimd voor handhaving bij de lokale aandachtsbedrijven. Dit wordt ook vertaald naar individuele werkplannen per persoon. 1.2.2

Meewegen landelijke prioriteiten

In het Afdelingsplan Ruimte, dat jaarlijks wordt opgesteld, wordt bij de programmadoelstellingen onder “Naleving van de milieuregelgeving” bij 1.6 (gecombineerde handhavingen) rekening gehouden het de inzet van menskracht m.b.t. de landelijke prioriteiten. 1.2.3

Handhavingdoelstellingen

In het regionale uitvoeringsprogramma programma wordt een omschrijving en het doel van de handhaving geformuleerd. 1.2.4

Vaststelling handhavingdoelstellingen

De handhavingdoelstellingen zijn behalve in het afdelingsplan, vastgelegd in het regionale uitvoeringsprogramma dat is vastgesteld voor het jaar 2004 op 20 november 2003. Dit uitvoeringsprogramma wordt voortgezet in 2005. 1.2.5

Meetbare indicatoren

In het afdelingsplan en in het regionale programma worden meetbare indicatoren vastgesteld, en afspraken vastgelegd over de montering van deze doelstellingen. Uitvoering van het afdelingsplan wordt middels het opstellen van Managementrapportages gecontroleerd. 1.2.6

Methodiek stellen prioriteiten

In het regionale programma wordt duidelijk gemaakt volgend welke methodiek de prioriteiten tot stand zijn gekomen. Het meerjarenperspectief van de jaarbegroting geeft aan waarom- en waar de aandacht de komende jaren op is gericht voor de overige gemeentelijke handhavingstaken. 1.2.7

Handhavingdoelstellingen per beleidsveld in milieuwinst

Er worden in het werkplan van de afdeling Ruimte per beleidsveld doelstellingen geformuleerd in termen van naleefgedrag en milieuwinst. 1.2.8

Handhavingdoelstellingen van de organisatie in milieuwinst

Er worden in het werkplan van de afdeling Ruimte organisatiedoelstellingen geformuleerd in termen van naleefgedrag en milieuwinst. 1.3 1.3.1

Borging in de begroting en inzichtelijke systematiek Inzichtelijke systematiek

De geplande personele capaciteit benodigd om uitvoering te kunnen geven aan de op basis van de probleemanalyse aangegeven prioritering wordt vastgelegd in de jaarbegroting. 1.3.2

Inzet personele capaciteit

De personele en financiële inzet wordt bepaald aan de hand van de landelijke – en ervaringskengetallen welke jaarlijks worden bezien.

14

Professionalisering van de milieuhandhaving 1.3.3

Financiële capaciteit

De financiële capaciteit wordt jaarlijks in de begroting vastgelegd. 1.3.4

Inzet financiële capaciteit

De inzet van financiële capaciteit wordt jaarlijks bepaald aan de hand van op het moment van samenstellen van de begroting beschikbare informatie een globale inschatting van de benodigde gelden en de landelijke kengetallen. 1.3.5

Financiële middelen voor dwangsom en schadevergoedingen

Er zijn geen financiële middelen in de begroting opgenomen om dwangsommen in te kunnen zetten, schadevergoedingen te betalen of externe capaciteit in te kunnen zetten. In de programmabegroting zijn op pagina 83, in de risicoparagraaf, gelden opgenomen voor dit soort zaken. 1.4

Organisatorische condities

1.4.1.a

Scheiding vergunningverlening en handhaving op personeelsniveau

Er heeft een herverdeling van taken plaatsgevonden waarbij de afdeling Ruimte is opgesplitst in een team VROM waar beleid op het gebied van RO, bouwen en milieu wordt geformuleerd, een team Frontoffice / vergunningen en een team handhaving. 1.4.1.b

Roulatiesysteem voor handhavers

Er wordt gewerkt volgens een roulatiesysteem voor handhavers bij inrichtingen waarmee een vaste handhavingrelatie bestaat. 1.4.1.c

Vastlegging taken verantwoordelijkheden en bevoegdheden

Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de functieboeken en de mandaatregeling. 1.4.1.d

Bereikbaarheidsregeling

Na actualisatie van de bezoldigingsregeling zal de bereikbaarheid buiten kantooruren van medewerkers van het team handhaving zijn gewaarborgd. 1.4.1.e

Scheiding op organisatieniveau

Zie 1.4.1.a 1.4.2

Ambtenaren als BOA

Er worden medewerkers van het team handhaving opgeleid als BOA. 1.4.3

Aansturing BOA

Voor de (ingehuurde) BOA is de aansturing vastgelegd in het aanstellingsbesluit. 1.4.4.1

Uitbesteding handhavingstaken

In 2004 zijn handhavingstaken uitbesteed als gevolg van de acties welke in het kader van de professionalisering moesten worden opgepakt. 1.4.4.2

Regeling uitbesteding handhavingstaken

Er is een regeling vastgesteld voor vervanging van zieke werknemers. Als basis is voldoende capaciteit aanwezig. Bij het duidelijk worden van een te verwachten achterstand als gevolg van niet in te plannen omstandigheden, worden werkzaamheden uitbesteed. 1.4.5

Mandateren van bevoegdheden

Er zijn handhavingbevoegdheden gemandateerd aan de BOA..

15


Mandateren van bevoegdheden binnen de eigen organisatie

Binnen de organisatie zijn handhavingbevoegdheden gemandateerd. 1.4.7

Mandateren van bevoegdheden naar een andere organisatie

Er zijn geen bevoegdheden naar een andere organisatie gemandateerd. 1.4.8

Bevoegdheden waarvoor op het gebied van handhaving mandaat is verleend

Er is mandaat verleend aan medewerkers binnen de eigen organisatie voor; het vaststellen van een bezoekrapport, het geven van een ambtelijke waarschuwing, het doen van een vooraankondiging van een dwangsom en het doen van een vooraankondiging van bestuursdwang.

16


2

STRATEGIE EN WERKWIJZE

2.1

Nalevingstrategie

2.1.1

Nalevingstrategie

De wijze waarop de naleving van de in het beleid gestelde doelen wordt bereikt zal behalve de “klassieke” handhavinginstrumenten in de vorm van toezicht en sanctionering en het gedoogbeleid ook plaatsvinden door de inzet van andere instrumenten. 2.1.1.a

Strategie voor de inzet van overige instrumenten

Zoals eerder bleek is het opleggen van een sanctie één van de manieren om naleving te stimuleren. Als overige instrumenten zullen financiële instrumenten, voorlichting, communicatie en publiciteit worden toegepast. 2.2 2.2.1

Toezichtsstrategie Toezichtstrategie

De toezichtstrategie beslaat diverse onderdelen welke onder criteria 2.2.4 verder staan uitgewerkt. 2.2.2

Routinematige bezoeken

Routinematig toezicht doelt op de uitvoering van een jaarprogramma, gericht op inzet van personeel en materieel dat als basis dient van de uit te voeren controlebezoeken bij de verschillende vergunninghouders, meldingsplichtigen en dergelijke. Routinematige toezichtbezoeken (reguliere bezoeken) vinden plaats op basis van de controlefrequentie. De frequentie van de routinematige bezoeken is afhankelijk van de milieucategorie van het bedrijf. Categorie Aantal inrichtingen Frequentie Contr / jr A 223 1 maal per 10 jaar 23 B 501 1 maal per 5 jaar 100 C 75 1 maal per 2 jaar 37 D 17 1 maal per jaar 17 Geen 13 Totaal 829 177 De voorbereiding van een routinematig bezoek vindt in eerste instantie plaats op basis van aanwezig materiaal (dossieronderzoek), zoals vergunningen, bezoekrapportages, correspondentie en andere documenten . Op basis daarvan wordt inzicht verkregen in het productieproces, de technische aspecten, het naleefgedrag en kenmerken van de organisatie. Waarna door de toezichthouder een toezichtplan wordt opgesteld. 2.2.3

Vervallen

2.2.4.a.1 Incidentele bezoeken 1 Ad hoc toezicht zijn de zaken die niet in te plannen zijn, maar waar meestal als gevolg van bijzondere omstandigheden toch de nodige aandacht aan geschonken moet worden bij voorbeeld als gevolg van weersomstandigheden, calamiteiten, klachten, wijzigingen in de vergunning en dergelijke. 2.2.4.a.2 Incidentele bezoeken 2 Een tweede soort incidentele bezoeken komt voort uit een gewijzigde bedrijfsvoering of omgeving. Aanleiding hiervoor is de aanvraag voor een milieuvergunning of het indienen van een melding. De Voor BRZO-inspecties kan bijvoorbeeld de inspectiemethodiek voor niet veiligheidsrapportplichtige bedrijven in het kader van het Brzo 1999 van het NIVRIM worden gebruikt.

17

Professionalisering van de milieuhandhaving procedure voor het doorlopen van een dergelijke incidentele controle is gelijk aan die van een routinematige controle. Dit is beschreven in paragraaf 2.2.a. Extra aandacht moet tijdens het bezoek wel worden gegeven aan de aangevraagde veranderingen. 2.2.4.b

Controle van administratieve zaken

Bij administratief toezicht wordt gebruik gemaakt van de administraties van bedrijven als middel om het naleefgedrag van deze bedrijven ten aanzien van de milieuwet- en regelgeving te toetsen. Over het algemeen heeft een dergelijk onderzoek betrekking op: · de stoffenadministratie; · de procesadministratie; · de financiële administratie; · de relatie tussen de hierboven genoemde administraties. Een administratieve controle kan alleen op een effectieve wijze worden uitgevoerd indien beschikt kan worden over voldoende betrouwbare administraties. Dit houdt in dat de organisatie voldoende beheersingsmaatregelen getroffen moet hebben. Voor een adequate controle dient minimaal over de drie bovenstaande administraties worden beschikt en de daaruit afgeleide balansen . Top-down benadering Het administratief toezicht begint bij de top-down benadering met een onderzoek om de belangrijke stoffenstromen in de provincie Gelderland in kaart te brengen. De uitkomst van het onderzoek wordt in een overzicht weergegeven. Belangrijke stromen zijn bijvoorbeeld de (vervuilde)grond en secondaire bouwstoffen. Bureauonderzoek Uit het hierboven genoemde onderzoek zal op een gegeven moment blijken welke stromen binnen de provincie opvallen. Bijvoorbeeld wanneer het gaat om uitzonderlijk grote stromen of wanneer de verhoudingen met de ontvangst/afvoer van andere stoffen zeer onwaarschijnlijk is of wanneer afvalstoffen gaan naar niet-vergunde verwerkers. Het onderzoek zal zich daarna verder toespitsen op punten waar de (afval)stof is ontstaan en waar deze wordt verwerkt. Bedrijfsbezoek Wanneer het bureauonderzoek is afgerond, is het van belang, het onderzoek verder bij het bedrijf voort te zetten. Hierbij wordt van te voren bezien op welke manier de gewenste gegevens kunnen worden verkregen. Bottum up benadering Wanneer een toezichthouder bij een van de bedrijven bepaalde onduidelijkheden of onregelmatigheden op administratief gebied zal een vervolgtraject (verder bureauonderzoek en zo nodig de stromen op provinciaal niveau in kaart brengen) worden ingezet. Diep administratief toezicht In bepaalde gevallen zal blijken dat het noodzakelijk is dat de toezichthouder gezamenlijk met de politie het bedrijf gaat bezoeken. Echter indien de vermoedens tegen een bedrijf zeer ernstig zijn kan in een uiterste geval worden besloten een team te formeren die een diepere en ingrijpende controle gaat uitvoeren. Hier wordt gesproken over een Diep Administratief Toezicht (DAT). Bij een Diep Administratief Toezicht zal een draaiboek worden opgesteld. Het is mogelijk dat een team wordt samengesteld met meerdere toezichthouders met ieder hun eigen expertise. Daarnaast kan worden besloten externe expertise in te huren, zoals de accountants van VROM of MIOT. Wanneer dit aan de orde is zal dit uitgebreid worden besproken met de betreffende toezichthouder(s), leidinggevenden en andere betrokkenen. 2.2.4.c

Controle van emissienormen

Onder punt 1.2 zijn doelstellingen geformuleerd. In een milieuvergunning van een inrichting wordt hieraan uitvoering gegeven door middel van emissienormen. Deze emissienormen zullen worden gecontroleerd middels een vastgesteld protocol.

Syllabus Basiskennis Administratief Toezicht, Ministerie van VROM, 2000

18

Professionalisering van de milieuhandhaving 2.2.4.d

Onderzoek / verificatie van de controlemaatregelen

Een inrichting moet of kan zichzelf op bepaalde momenten controleren. Denk hierbij aan het legen van een vetvangput, afvalregistratie, gescheiden afval. Al deze zelfcontroles worden vaak door een inrichtinghouder administratief bijgehouden. Voor de handhaver lijkt dit een fijne manier om minder werk te moeten doen. Echter is het wel noodzakelijk om de inrichtinghouder te controleren op hun eigen uitgevoerde controles. Dit kan op de volgende manieren: · Afvalregistraties à middels nacontrole op kantoor door software · Energieregistraties à middels nacontrole van de vergunningaanvraag, en het energiebedrijf · Emissies à middels controle op de filterefficiency of procesbeschrijving (kentallen) · MJV à vergelijking met voorgaande jaren en andere bedrijven uit de branche. Kentallen bij de website van FO-industries 2.2.4.e

Voorlichting aan de inrichtinghouder

Voorlichting aan een inrichtinghouder vindt plaats naast de vergunningverlenende en handhavende taken van de gemeente. Voorlichting moet worden gezien als een adviserende taak. Belangrijke aanleidingen voor het starten van een voorlichtingstraject kunnen zijn: · Norm of wetswijzigingen; · Oplossen van overtredingen van de vergunningvoorschriften; · Uitvoering van onderzoeksverplichtingen uit de milieuvergunning (energiebesparingsplan, waterbesparing, afvalreductie, etc) · Lokale omgevingswijzigingen; bouwen van woningen, verleggen van wegen, etc. 2.2.4.f

Schriftelijke rapportage van de controle

De feitelijke bevindingen en overtredingen zullen (eenduidig en uniform) schriftelijk te worden vastgelegd, zodat goede en persoonsonafhankelijke dossiervorming plaatsvindt. Ook de bewijsbaarheid voor zowel het strafrechtelijk en of bestuursrechtelijk vervolgtraject is hiermee gebaat. Van het toezichtsbezoek wordt dus een rapportage gemaakt. Daarnaast wordt een beoordeling over het risicoprofiel van het bedrijf gemaakt. Dit houdt in hoewel het zo kan zijn dat tijdens het toezichtbezoek geen overtredingen zijn geconstateerd, het risico op overtredingen al dan niet groot kan zijn. Deze informatie wordt niet naar de vergunninghouder gecommuniceerd, maar alleen intern gebruikt. Dit kan resulteren in het scherper en gerichter controleren van bepaalde activiteiten of de bezoekfrequentie op te voeren. De rapportage omvat informatie als bedoeld in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Een verzoek om informatie wordt in beginsel ingewilligd, tenzij de uitzonderingsgronden van toepassing zijn. De rapportages bevatten vaak specifieke informatie (bedrijfsvoering en productieproces). Dat maakt de rapportage niet zonder meer openbaar zijn op verzoek van derden. 2.2.4.g

Diepteonderzoeken in de vorm van audits of quickscans.

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 2.3

Sanctiestrategie

2.3.1.1

Sanctiestrategie

Als algemeen uitgangspunt wordt gehanteerd dat bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhavinginstrumenten in beginsel gelijkwaardig zijn. Bij de keuze tussen deze vormen van handhaving (of een combinatie daarvan) speelt een aantal aspecten een belangrijke rol. Gedacht moet worden aan de specifieke omstandigheden van het geval, de doeltreffendheid van het aan te wenden middel, de tijdsduur van afhandeling en het gevaarsaspect. Op 2 april 2004 is door het LOM een landelijke sanctiestrategie aangeboden. Deze strategie is verwoord een eindrapport d.d. 25 maart 2004. 2.3.1.2

Onderschrijven sanctiestrategie

De landelijke sanctiestrategie is door het college vastgesteld en ter kennisname aan de raad voorgelegd.

19


2.3.2

Bestuurlijk en strafrechtelijk

Zoals eerder bleek is het opleggen van een sanctie één van de manieren om naleving te stimuleren. Tegen geconstateerde milieu- en aanverwante delicten zal, zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk, worden opgetreden. Bij het toepassen van bestuursrechtelijke middelen zal het gaan om: · het toepassen van bestuursdwang: (de onrechtmatige situatie wordt in de gewenste(rechtmatige) toestand hersteld, al dan niet met kostenverhaal op de overtreder. Ook het geheel of gedeeltelijk sluiten van de inrichting valt hieronder); · het opleggen van een last onder dwangsom: het bestuur heeft de mogelijkheid om van inning van de verbeurde dwangsommen af te zien, bijvoorbeeld in het geval de overtreding alsnog is beëindigd. Van deze mogelijkheid zal het bestuur slechts "bij hoge uitzondering" gebruik maken. Dit om zijn geloofwaardigheid te bewaren. · het geheel of gedeeltelijk intrekken van de vergunning. Het bestuur is vrij om te kiezen ven welk instrument het gebruik maakt. Wel zal de zwaarte van het instrument zijn afgestemd op de ernst van de overtreding. De voorkeur gaat uit naar het opleggen van een last onder dwangsom. De redenden hiervoor zijn dat: · een dwangsom de overtreder extra in zijn portemonnee treft, wat een prikkel kan zijn om maatregelen te treffen; · De sanctie optimaal is af te stemmen op het milieubelang en de beoogde preventieve werking; · De sanctie past in het beeld van de overheid die de eigen verantwoordelijkheid van bedrijven erkent. Het opleggen van een last onder dwangsom is niet toegestaan als het milieubelang zich daartegen verzet. Bij strafrechtelijke middelen zal het gaan om: · Seponeren met een schriftelijke waarschuwing; · Seponeren onder voorwaarde, waarbij de voorwaarden kunnen dienen ter ondersteuning van het bevoegde gezag; · Het aanbieden van een schikkings- of transactievoorstel (al dan niet onder voorwaarden) ter voorkoming van strafvervolging; · Het instellen van strafvervolging, waarbij de zaak wordt voorgelegd aan de rechter; · Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel. 2.3.3.a

Bestuurlijk en strafrechtelijk optreden zijn op elkaar afgestemd

De afstemming van bestuurlijk- en strafrechterlijk optreden is verwoord op bladzijde 5 van de landelijke sanctiestrategie. 2.3.3.b.1

Er is een passende reactie op geconstateerde overtredingen

Volgens de landelijke sanctiestrategie zijn doorgaans twee vormen van reageren op een overtreding mogelijk: · Een schriftelijke waarschuwing met termijnstelling; · Een bestuursrechtelijk en/ of strafrechtelijk optreden. Deze reacties zijn in de landelijke sanctiestrategie verder uitgewerkt op bladzijde 6 en 7 en in de samenvatting op bladzijde 11. 2.3.3.b.2

Er is een stringentere reactie bij voortduring van de overtreding

Op bladzijde 6 van de landelijke sanctiestrategie is aangegeven dat bij een voortdurende overtreding wordt gereageerd met reactie 2. Op bladzijde 7 is eveneens weergegeven hoe om te gaan met “bijzondere situaties”. Hieronder wordt eveneens verstaan het voortduren van een overtreding.

20

Professionalisering van de milieuhandhaving 2.3.3.c.

Regeling voor optreden tegen overtredingen door de eigen organisatie en andere overheden.

Op bladzijde 9 van de landelijke sanctiestrategie staat aangegeven hoe omgegaan moet worden met optreden tegen overtredingen door de eigen organisatie en andere overheden. 2.3.3.d

Transparantie over termijnen en sancties bij (standaard) overtredingen.

Met betrekking te hanteren termijnen en sancties zal de volgende strategie worden gevolgd: Hierbij wordt in eerste instantie onderscheid gemaakt in het soort overtreding. 1. 2.

Eerste overtreding van een niet kernbepaling, overtreding van een kernbepaling die duidelijk niet doelbewust is, gering van omvang is, of een incident betreft. Overtreding van een kernbepaling, voortdurende overtreding, malafide overtreding.

Ad 1.

De reactie is een waarschuwingsbrief met een termijnstelling. De termijn is zeer afhankelijk van het gemak waarmee de overtreding ongedaan gemaakt kan worden. Te denken is aan een termijn van 2 weken tot 8 weken. In geval van overmacht (door afhankelijkheid van derden (levertijden ed)) dient de overtreder dit tijdig aan te geven. Omdat na een hercontrole overgegaan moet worden tot een sanctiebeschikking of proces verbaal zoals omschreven onder ad2. is het noodzakelijk om in de eerste brief reeds een paragraaf op te nemen met daarin een vooraankondiging tot het nemen van een sanctiebeschikking zoals verplicht gesteld in artikel 4.8 van de AWB. Hiermee wordt voorkomen dat bij een voortdurende overtreding extra tijd wordt verloren.

Ad 2.

De reactie hier bestaat in feite over een vooraankondiging voor een sanctiebeschikking. De meeste gehanteerde termijn hierbij is een zienswijzentermijn van 2 weken. Indien de situatie een spoedeisende is, moet worden overgegaan tot bestuursdwang. De beschikking wordt dan acuut opgesteld of zelfs achteraf.

2.4

Gedoogstrategie

2.4.1

Landelijk beleidskader

Er is een gedoogstrategie vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders, waarin de terminologie, inhoud en procedure van het landelijk beleidskader gedogen wordt gevolgd . Zie hiervoor bijlage 4. 2.4.2

Eigen specifieke gedoogregels

Door de gemeente zijn geen eigen specifieke gedoogregels vastgesteld. 2.5

Interne- en externe afstemming

2.5.1.a

Afstemming met vergunningverlening

Tussen vergunningverlening en handhaving bestaat een nadrukkelijke wisselwerking. Immers, verleende vergunningen zullen moeten worden gecontroleerd. De handhavingactiviteiten en prioriteiten zijn derhalve een directe afgeleide van de verrichte activiteiten van vergunningverlening. Omgekeerd kunnen de resultaten en bevindingen van de handhavingactiviteiten bepalend zijn voor de vergunningverlening en de inhoud van de lozingsvoorschriften. Afstemming tussen handhaving en vergunningverlening is ook noodzakelijk voor de te volgen handhavingstrategie. 2.5.1.b

Afstemming met andere organisatieonderdelen

De afstemming met overige organisatieonderdelen vindt plaats door middel van overleg met het team vergunningverlening (bouwen / milieu). Het bestuur wordt middels MARAPS en jaarverslagen op de hoogte gehouden. De afstemming met de overige relevante afdelingen vindt plaats op ad hoc basis en middels het verzenden van notulen van vergaderingen, hetgeen uitstekend voldoet.

21

Professionalisering van de milieuhandhaving 2.5.1.c

Regionale samenwerking

Teneinde een eenduidig en consistent handhavingsbeleid te voeren is het wenselijk dat wij als Gemeente met de verschillende handhavende instanties afspraken maken over de uitvoering van de eigen handhavingstaak. Op deze wijze kan bij geconstateerde milieuovertredingen in vergelijkbare gevallen eenzelfde handhavingtraject worden ingezet. Tevens kunnen wij als bevoegd gezag, in geval van samenloop van bevoegd gezag, in een vroegtijdig stadium contact leggen met de betrokken handhavende instanties, zodat wij gezamenlijk kunnen optreden. Dit laatste heft nadrukkelijk niet tot gevolg dat alle werkzaamheden gezamenlijk door meerdere partners worden uitgevoerd: in samenwerking dient een duidelijke meerwaarde te zitten. Waar nodig, nuttig, efficiënt en effectief wordt door ons samengewerkt met verschillende handhavende instanties. Ook behoort het elkaar informeren over de uitvoering van de eigen handhavingstaak tot de samenwerkingsafspraken. 2.5.2.a

Meerdere organisaties handhavingbevoegd tegelijk

Door de Wet verbetering handhavingbevoegdheden zijn verscheidene instanties gelijktijdig bevoegd geworden om handhavend op te treden bij overtreding van bepaalde milieuregels. Voorts is art. 18.3 van de Wet milieubeheer aangevuld met de verplichting om afspraken te maken over de onderlinge afstemming van de uitoefening van toezicht door toezichthouders. In het kader van de bestuursovereenkomsten handhaving wordt van de handhavingpartners verwacht, dat zij afspraken maken over een taakverdeling t.b.v. een efficiënte en effectieve handhaving. In artikel 18.2 van de Wet milieubeheer (Wm) wordt het basisprincipe van de gelijktijdige bevoegdheid bij handhaving van de verschillende instanties geregeld. Het gaat daarbij om gelijktijdige bevoegdheid in situaties van zowel binnen als buiten inrichtingen. De hoofdregel voor de handhaving bij inrichtingen blijft, dat het bestuursorgaan, dat bevoegd is een vergunning te verlenen krachtens artikel 18.1, juncto het Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer, dan wel ingevolge artikel 8.41, lid 2, onder a het orgaan is waaraan de melding wordt verricht ook bevoegd is tot bestuurlijke handhaving en het afhandelen van klachten. In lid 2 van artikel 8.41 Wm is tevens bepaald hoe moet worden omgegaan met de handhavingbevoegdheid als gevolg van veranderingen binnen de inrichting waardoor er een bevoegdheidswisseling optreedt. Externe communicatie De burger behoort te weten hoe een overheidsinstantie reageert op overtredingen. Dat maakt een overheidsorganisatie transparant en betrouwbaar. Deze handhavingstrategie moet in dat perspectief bekend gemaakt worden aan de belanghebbenden en overig publiek. Na vaststelling in het bestuur van deze gemeente, wordt de handhavingstrategie gepubliceerd op de internetsite van de gemeente. Tevens komt de handhavingstrategie regelmatig ter sprake tijdens de werkcontacten van de handhavers met de betrokkenen in het werkveld. Verder zal iedere “nieuwe” belanghebbende, bijvoorbeeld bij de oplevering van een nieuwe vergunning, persoonlijk op de hoogte worden gesteld van de vigerende handhavingstrategie van Gemeente Brummen. 2.5.2.b

Meerdere organisaties handhavingbevoegd na elkaar

Het lokale handhavingoverleg wordt maandelijks bijgewoond door werknemers van de milieupolitie. Zo blijft de milieupolitie op de hoogte van de stand van zaken. De handhavingbrieven van een eerste controle worden in kopie gezonden naar de officier van justitie en het politiebureau te Zutphen. Op deze manier zijn zij op de hoogte van de actuele zaken en kunnen ze hun eigen traject starten. Met de tweede controle wordt iemand van de milieupolitie uitgenodigd om het bezoek te ondersteunen. 2.5.2.c

Gezamenlijke programmering met andere handhavinginstanties

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. Er is regionaal geen draagkracht voor een dergelijke programmering 2.6

Protocollen en werkinstructies

2.6.1.a

Voorbereiding / uitvoering toezichtbezoek

Tijdens de voorbereiding worden de te controleren aspecten en voorschriften en eventuele bemonsteringspunten bepaald. Voor verschillende organisaties kan het van belang zijn om geïntegreerde plan-

22

Professionalisering van de milieuhandhaving nen te maken en voor andere organisaties een toezichtplan per bedrijf, branches, thema en of gebieden. 2.6.1.b

Behandeling klacht

Bij klachten wordt het volgende protocol gevolgd. · Een klacht wordt gemeld · De klacht wordt geregistreerd · Bureauonderzoek wordt gestart · Locatiebezoek vindt plaats · Weersomstandigheden, NAW-gegevens, bevindingen worden genoteerd · Wijzigingen in de vergunning en dergelijke · Hiervoor dient een normale vergunningprocedure of meldingsprocedure te worden doorlopen · Nazorg volgens stroomschema bijlage 5 2.6.1.c

Behandeling melding

Bij binnenkomst van een melding wordt het volgende protocol gevolgd. · De melding komt binnen · De melding wordt geregistreerd · Bureauonderzoek wordt gestart · Locatiebezoek vindt plaats · Weersomstandigheden, NAW-gegevens, bevindingen worden genoteerd · Wijzigingen in de vergunning en dergelijke · Hiervoor dient een normale vergunningprocedure of meldingsprocedure te worden doorlopen · Nazorg volgens stroomschema bijlage 5 2.6.1.d

Behandeling ongeval / incident

Indien een ongeval / incident wordt gemeld geldt het volgende protocol · Een ongeval /incident wordt gemeld · Locatiebezoek vindt plaats · Korte inventarisatie vindt plaats · Benodigde instanties worden ingeschakeld · Milieugevolgen worden beperkt en ingedamd · Inventarisatie van de milieuschade wordt gemaakt 2.6.1.e

Administratieve controle

Administratief toezicht omvat: · het beoordelen van de administratieve organisatie en de interne controle van bedrijven in relatie tot voorschriften in de vergunningen en de regelgeving; · het doen van onderzoek naar en het rapporteren over verbanden en relaties tussen bedrijven waarbij overdracht van (afval)stoffen plaatsvindt; · het doen van onderzoek naar en rapporteren over het meldgedrag van bedrijven en informatie vergaren over gedragingen die uit deze meldingen blijken. Opbouw administratief onderzoek 1. Voorbereidend onderzoek Omgeving, processen, structuur bedrijf, overige informatie over bedrijf 2. Inventarisatie potentiële risico's Risicoanalyse (naleving weten regelgeving) 3. Beoordelen interne beheersing Administratieve organisatie en interne controle 4. Aandachtspunten Controle objecten en controle doelstellingen 5. Opstellen toezichtplan Toetsingsinstrumentarium 2.6.1.f

Toezicht emissienormen

Toezicht op de gestelde emissienormen zal op de volgende wijze plaatsvinden:

Leidraad Programmatische Handhaving (Expertisecentrum Rechthandhaving) en Handhaving programmeren (Expertisecentrum Rechthandhaving) in het kader van het programma 'Handhaven op Niveau'.

23

Professionalisering van de milieuhandhaving · · · ·

Administratieve controle: onderhoud en keuringen aan de installatie die de emissie veroorzaakt of die de emissie moet beperken. Administratieve controle: berekening van de emissie naar aanleiding van het productievolume en met behulp van kentallen. Metingen aan het emissiepunt: in eerste instantie een meting vragen aan het bedrijf, als dit in de vergunning als voorschrift is opgenomen. In het uiterste geval wordt zelf een meting uitgevoerd. Eventueel kan een controle worden uitgewerkt door middel van een nadere eis

2.6.1.g

Rapportage controle aan bedrijf

In de rapportage komen onder andere de volgende onderdelen aan de orde: · algemene gegevens toezichtbezoek (soort en datum controle, naam, adres, woonplaats en vergunningen); · gesproken met of contactpersoon; · bevindingen (genomen monsters en foto’s met toelichting) / conclusies / geconstateerde overtredingen / niet geconstateerde zaken en zaken die men niet kon constateren; · advies over handhaving (historisch overzicht en eventuele vervolgstappen); · gemaakte afspraken; · vervolgbezoek ja/nee. De rapportage wordt onder andere verstuurd aan: · de overtreder en of het bezochte bedrijf; · interne belanghebbenden (bijv. vergunningverleners); · relevante handhavingpartners (alleen vanaf de bestuurlijke waarschuwing). 2.6.1.h

Uitvoeren diepteonderzoeken

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 2.6.1.i

Uitvoeren quickscans

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 2.6.1.j

Toepassing sanctiestrategie

Omschrijving stappen pag. 5 Landelijke handhavingsstrategie 2.6.1.k

Toepassing gedoogstrategie

Uitgaande van een terughoudend gedoogbeleid is gedogen alleen mogelijk in de volgende situaties: 1. Overgangssituaties 2. Overmachtsituaties 3. Activiteiten van tijdelijke aard 4. Milieuhygiënische proeven (zie ook bijlage 4). 2.6.1.l

Afstemming organisatieonderdelen

Twee wekelijks is er een handhavingoverleg. De verslagen hiervan worden doorgestuurd aan de afdeling vergunningverlening. Dit geld ook voor de verslagen van de overleggen van de afdeling vergunningverlening. Afstemming organisatiebreed Maandelijks is er een werkoverleg. In dit werkoverleg nemen personen van de afdeling handhaving en vergunningverlening deel. De werkvoorraad en toekomstige projecten worden in dit overleg inhoudelijk besproken. Bouwen / milieu Twee wekelijks is er een bouwoverleg. In dit overleg zijn twee medewerkers van vergunningen aanwezig. Hier wordt preventief gekeken naar bouwplannen. In het reguliere handhavingoverleg zijn eveneens medewerkers van de afdeling bouwen aanwezig.

24

Professionalisering van de milieuhandhaving Bestuur Het bestuur van de gemeente wordt via de maraps en jaarverslagen conform de Planning & Controlcyclus op de hoogte gehouden van de resultaten op het gebied van handhaving, met name ook de resultaten op het gebied van de repressieve handhaving. 2.6.1.m

Uitvoering afspraken regio-overeenkomst (bestuursovereenkomsten)

Zoals tijdens het RAHO d.d. 12-10 2004 is afgesproken zullen een aantal projecten uit 2004 doorlopen in 2005. De afspraken zullen door het RAHO en in het RBHO worden gecontroleerd. 2.6.1.n

Samenwerking meerdere bevoegde gezagen

Voor de handhaving van de regelgeving die van toepassing is op handelingen buiten inrichtingen zijn meer instanties gelijktijdig bevoegd om handhavend op te treden. Het gaat hierbij om de artikelen 1.1a, 10.1, 10.2, en 10.54 van de Wet milieubeheer, art. 13 van de Wet bodembescherming (Wbb) en de naleving van de Wet milieugevaarlijke stoffen. De bevoegdheden worden in de wet als volgt toebedeeld: · De bevoegdheid voor de handhaving van de artikelen 1.1a en 10.1 van de Wet milieubeheer en art 13 van de Wet bodembescherming wordt neergelegd bij de Minister van VROM, Gedeputeerde Staten, Burgemeester en Wethouders en de waterkwaliteitsbeheerders. · De bevoegdheid voor de handhaving van de artikelen 10.2 en 10.54 van de Wet milieubeheer wordt neergelegd bij Gedeputeerde Staten, Burgemeester en Wethouders en de waterkwaliteitsbeheerders. Van de handhavingspartners wordt verwacht, dat zij in het kader van de bestuursovereenkomsten handhaving afspraken maken over de vraag wie in de praktijk het voortouw neemt bij de handhaving in gevallen waarin meerdere instanties tegelijkertijd handhavingsbevoegd zijn en wie in de praktijk het voortouw neemt bij de handhaving in dergelijke gevallen. Hierbij kunnen de volgende elementen worden onderscheiden: · de instantie die actief toezicht uitoefent · de instantie die bestuursrechtelijk handhavend optreedt · de instantie bij wie anderen hun signalen neerleggen opdat wordt opgetreden 2.6.1.o

Samenwerking in ketenhandhaving

Bij nota van wijziging is art. 18.3 Wm aangevuld met de verplichting om afspraken te maken over de onderlinge afstemming van de uitoefening van toezicht door toezichthouders. Overigens nemen de afspraken over het primaat van de handhaving niet weg dat de andere bevoegde bestuursorganen formeel bevoegd blijven tot handhaving (totdat door één van de bevoegde bestuursorganen een beschikking tot toepassing van bestuursdwang of tot oplegging van een dwangsom is genomen). De andere bevoegde organen moeten daarom tijdig worden geïnformeerd. Daartoe is bij nota van wijziging het nieuwe art. 18.10 geïntroduceerd, op basis waarvan het bestuursorgaan dat een bestuursdwang- of dwangsombeschikking heeft gegeven de andere handhavingsbevoegde bestuursorganen een afschrift van de beschikking moet zenden. Het initiatief om te komen tot een regeling over deze samenloop van bevoegdheden buiten inrichtingen tegelijkertijd of na elkaar ligt bij de provincie Gelderland. Indien deze regelingen tot stand zijn gekomen, zullen zij in de vorm van een protocol in werking treden bij de Gemeente Brummen 2.6.2

Draaiboeken specifieke doelgroepen

In het geval handhaving bij specifieke doelgroepen plaatsvindt, zullen de van toepassing zijnde Handhavingsuitvoeringsmethoden (HUM’s) worden gehanteerd. 2.6.3

Toezichtplannen specifieke doelgroepen

De volgende elementen zullen in een toezichtplan worden opgenomen: 1. Samenvatting 2. Inleiding · algemene (bedrijfs)gegevens (naam, adres, woonplaats, etc.); · activiteiten vergunninghouder; · doelstellingen. 3. Het normatief kader · vergunningen, meldingen en wijzigingen;

25

Professionalisering van de milieuhandhaving · toepasselijke weten regelgeving; · gedoogbeschikkingen. 4. Voorbereidend onderzoek (specifieke bedrijfsinformatie en handhavinghistorie) 5. Aandachtspunten · controleobjecten · controleaanpak 6. Reikwijdte van de controle · wat wordt wel en niet bekeken · beperkingen 7. Uitvoering van het toezichtbezoek 8. Documentatie tijdens het toezichtbezoek (dossiervorming) 9. Planning 10. Communicatie 11. Wijze van rapporteren · conclusies en aanbevelingen · nazorg (zie voor stroomschema bijlage 5) 2.7

Protocollen voor communicatie, informatiebeheer en informatie-uitwisseling

2.7.1 Communicatie Op dit moment is een procesbeschrijving in ontwikkeling voor handhaving. Deze procesbeschrijving (concept versie 0.3) voorziet in een protocol voor de communicatie. 2.7.1.a

Communicatie over toezichtresultaten

Zoals in de procesbeschrijving “handhaving” is opgenomen wordt de overtreder van de toezichtresultaten op de hoogte gesteld middels een brief (4.3.1, “rapporteren”). Een kopie van deze brief gaat naar de politie en het OM. In het lokaal handhavingoverleg wordt dit eveneens besproken. 2.7.1.b

Communicatie over sancties

Indien sprake is van een sanctie wordt de overtreder daarvan op de hoogte gesteld middels een brief. Dit staat in de procesbeschrijving “handhaving” beschreven (4.4.1, “opstellen brief”. Een kopie van deze brief gaat naar de politie en het OM. In het lokaal handhavingoverleg wordt dit eveneens besproken. 2.7.1.c

Communicatie over gedoogbesluiten

Indien sprake is van een gedoogbesluit wordt de overtreder daarvan op de hoogte gesteld middels een brief. Dit staat in de procesbeschrijving “handhaving” beschreven (4.4.1, “bestuurlijke besluitvorming”. 2.7.2 Informatiebeheer De afdeling “Services” beheert de dossiers. In het kader van de archiefwet is hiervoor een procesbeschrijving “archiefbeheer” gemaakt. 2.7.2.a

Informatiebeheer m.b.t. toezichtresultaten

Volgens de procesbeschrijving “archiefbeheer” worden de toezichtresultaten opgeborgen onder een speciale tab “controles” van het dossier. 2.7.2.b

Informatiebeheer m.b.t. sancties

Volgens de procesbeschrijving “archiefbeheer” worden de sancties opgeborgen onder een speciale tab “controles” van het dossier. De sancties zijn besluiten van college en worden opgeborgen bij de bijbehorende toezichtresultaten. 2.7.2.c

Informatiebeheer m.b.t. gedoogbesluiten

Volgens de procesbeschrijving “archiefbeheer” worden de gedoogbesluiten opgeborgen onder een speciale tab “gedoogbesluit” van het dossier.

26

Professionalisering van de milieuhandhaving 2.7.3 Informatie-uitwisseling In het kader van de structurering van de informatie-uitwisseling omtrent de handhaving van de milieuwetgeving tussen de verschillende handhavingpartners is het “Raamwerk uitwisseling Milieuhandhavinginformatie Regio IJsselstreek door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld. 2.7.3.a

Informatie-uitwisseling m.b.t. toezichtresultaten

Informatie-uitwisseling m.b.t. toezichtresultaten vindt intern plaats door middel van het verstrekken van het toezichtresultaat aan die organisatieonderdelen welke mede bij het proces betrokken zijn geweest. 2.7.3.b

Informatie-uitwisseling m.b.t. sancties

Informatie-uitwisseling m.b.t. sancties vindt intern plaats door middel van het verstrekken van het toezichtresultaat aan die organisatieonderdelen welke mede bij het proces betrokken zijn geweest. 2.7.3.c

Informatie-uitwisseling m.b.t. gedoogbesluiten

Informatie-uitwisseling m.b.t. gedoogbesluiten vindt intern plaats door middel van het verstrekken van het toezichtresultaat aan die organisatieonderdelen welke mede bij het proces betrokken zijn geweest. 2.7.3.d Informatie-uitwisseling m.b.t. toezichtresultaten (met andere handhavingorganisaties) In het vastgestelde Raamwerk is opgenomen hoe en in welke gevallen aan andere betrokken bevoegde gezagen en de direct betrokken buurgemeente overtredinggegevens zullen worden verstrekt. 2.7.3.e nisaties)

Informatie-uitwisseling m.b.t. sancties (met andere handhavingorga-

In het vastgestelde Raamwerk is opgenomen hoe en in welke gevallen aan andere betrokken bevoegde gezagen, de politie en het OM een kopie van de brief aan het bedrijf zal worden verzonden. 2.7.3.f Informatie-uitwisseling m.b.t. gedoogbesluiten (met andere handhavingorganisaties) In het vastgestelde Raamwerk is opgenomen hoe en in welke gevallen aan andere betrokken bevoegde gezagen, de politie en het OM een kopie van een eventueel gedoogbesluit zal worden verstrekt (het bestuurlijk afloopbericht).

27


3

UITVOERING

3.1

Handhaving uitvoeringsprogramma

3.1.1

Samenhang met prioriteiten en doelstellingen

Met behulp van een (format voor) probleemanalyse (zie bijlage 3), worden meetbare doelstellingen in het Milieu Uitvoering Programma (MUP) voor het komend jaar opgenomen. Hierbij wordt tijd ingeruimd voor handhaving bij de lokale aandachtsbedrijven. Dit wordt ook vertaald naar individuele werkplannen per persoon. Taken in het kader van het regionaal uitvoeringsprogramma handhaving worden hierbij betrokken. 3.1.2

Samenhang met controlefrequentie

In het MUP wordt als aanvulling op het regionale programma jaarlijks inzichtelijk gemaakt wat de samenhang van de regionale projecten is met de vastgestelde controlefrequentie voor routinematige controlebezoeken, prioriteiten en doelstellingen. 3.1.3

Vertaling toezichtintensiteit in uitvoeringsprogramma

De controlefrequentie is in het uitvoeringsprogramma opgenomen op pagina 15 onder 2.2.2. 3.1.4

Concrete beschrijving van activiteiten

In het MUP wordt aanvullend op het regionaal handhavingprogramma de activiteiten zo concreet mogelijk beschreven voor de periode waarvoor het programma geld. 3.1.5

In te zetten capaciteit

In het werkplan van de afdeling Ruimte is de voor de handhaving benodigde personele en financiële capaciteit aangegeven. 3.1.6

Concrete werkplanning organisatieonderdelen

In het werkplan van de afdelingen Ruimte en Beheer wordt een concrete werkplanning aangegeven. 3.1.7

Concrete werkplanning op medewerkerniveau

In het werkplan van de afdelingen Ruimte en Beheer worden per persoon de activiteiten aangegeven. 3.1.8

Bijstelling concrete werkplanning

De werkplanning op medewerkerniveau wordt zonodig bijgesteld naar aanleiding van maandelijkse rapportages over de individuele werkplanningen. 3.2 3.2.1

Omvang van de handhavingcapaciteit Transparante systematiek

Inzicht in de daadwerkelijk beschikbare capaciteit en de voortgangsbewaking is terug te vinden in het jaarlijks op te stellen Milieu Uitvoering Programma, de gemeentelijke begroting en de op deze begroting afgestemde werkplannen. 3.2.2

Voldoende capaciteit voor uitvoering van het handhavingprogramma

De beschikbare capaciteit is, behoudens incidentele zaken, afgestemd op de uitvoeringsplannen. 3.2.3

Voldoende capaciteit voor uitvoering van het handhavingprogramma

In het regulier werkoverleg wordt de stand van zaken met betrekking tot de in de planning opgenomen acties besproken. Indien blijkt dat er grote achterstanden ten opzichte van de planning ontstaan, wordt in de praktijk actie ondernomen om deze in te lopen.

28


Beargumenteren aanpassing prioriteiten

Indien aanpassing van prioriteiten noodzakelijk is zal dit beargumenteerd en onderbouwd plaatsvinden. 3.2.5

Financiële middelen voor uitbesteding

In de jaarlijks opgestelde begroting wordt rekening gehouden met inhuur van benodigde deskundigheid welke de gemeente niet zelf in huis heeft. Dit wordt door vertaald naar het werkplan van de afdeling Ruimte. Indien extra gelden voor uitbesteding van werkzaamheden zijn, zal hierover een advies aan het college / de raad worden opgesteld. Hiervoor zijn gelden opgenomen in de “risicoparagraaf” van de programmabegroting. 3.3

Kwaliteit van de handhavingcapaciteit

3.3.1 vingstaken

Algemene deskundigheid in de organisatie voor uitvoering handha-

In het vastgestelde Functieboek zijn de voor de functies vereiste kennis en vaardigheden voor uitvoering van de handhavingstaken vastgelegd. In het gemeentebrede opleidingsplan wordt jaarlijks de diverse opleidingen aangegeven. 3.3.2

Specifieke deskundigheid voor uitvoering handhavingstaken

In het vastgestelde functieboek zijn met betrekking tot opleiding, kennis, vaardigheden en attituden vereisten opgenomen. 3.3.3

Opleidingsplan

Jaarlijks wordt een gemeente breed opleidingsplan vastgesteld waarin de diverse opleidingen worden aangegeven. 3.3.4

Beschikbaarheid van tijd en geld voor uitvoering opleidingsplan

In de jaarlijks opgestelde begroting wordt een budget opgenomen voor uitvoering van het opleidingsplan. Op basis hiervan wordt in het afdelingswerkplan rekening gehouden met de hiervoor benodigde tijd. 3.3.5

Vastleggen benodigde deskundigheid

De benodigde deskundigheid wordt in persoonlijke ontwikkelingsplannen vastgelegd. 3.3.6

Vertaling in een personeelsformatieplan

De totaal benodigde formatie is opgenomen in het werkplan van de afdeling Ruimte 3.4

Uitvoering ondersteunende voorzieningen

Op basis van het bij de gemeente in gebruik zijnde tijdschrijfsysteem en de persoonlijke werkplannen is het mogelijk kentallen voor werkzaamheden te genereren. 3.4.1

Geautomatiseerd systeem voor planning en procedurebewaking

Voor planning, programmering en procedurebewaking is een geautomatiseerd systeem (MPM 4 all) aanwezig. 3.4.2

Geschiktheid geautomatiseerd systeem

Het in gebruik zijnde MPM 4 all heeft mogelijkheden om zowel de inrichtingsgebonden (3.4.2.a), als niet inrichting gebonden (3.4.2.b) handhavingstaken te registreren. Ook kunnen hierin monitoringgegevens worden opgeslagen en bewerkt (3.4.2.c), en kan met behulp van dit programma uitwisseling van operationele handhavinginformatie plaatsvinden (3.4.2.d).

29

Professionalisering van de milieuhandhaving 3.4.3.a

Meetapparatuur

Voor handhavingactiviteiten is bodembemonsteringapparatuur, geluidmeetapparatuur en waterbemonsteringapparatuur beschikbaar. 3.4.3.b

Mobiele telefoons

Alle handhavers beschikken over een mobile telefoon. 3.4.3.c

Laboratoriumfaciliteiten

Er is een overzicht van relevante laboratoria aanwezig. In de begroting zijn stelposten opgenomen voor het uitvoeren van bodemonderzoeken en uit te voeren analyses. 3.4.3.d

E-mailadressen per medewerker

Alle medewerkers hebben een eigen E-mailadres. 3.4.3.e

Bodemapparatuur

Er is apparatuur aanwezig voor bemonstering van de bodem. Voor het uitvoeren van toetsingen wordt gebruik gemaakt van de expertise van een ster lab. 3.4.3.f

Literatuur

Er is een centrale bewaarplaats voor literatuur aanwezig. Vakbladen waarvoor abonnementen aanwezig zijn worden op de afdeling bewaard. 3.4.3.g

Digitale fototoestellen

Er zijn twee digitale fototoestellen beschikbaar. 3.4.3.h

Aansluiting op juridische databanken

Alle medewerkers hebben de mogelijkheid diverse milieujurisprudentie- en databanken te raadplegen. 3.4.4

Periodiek onderhoud apparatuur

Er is een onderhoudscontract afgesloten voor het onderhoud van de geluidmeetapparatuur. 3.4.5

Systematische controle

Het bedrijf dat de controles uitvoert geeft automatisch een melding voor de benodigde vervolgcontrole.

30


4

EVALUATIE

4.1

Kwaliteitsborging

4.1.1

Beschrijving processen

Alle protocollen welke in het kader van de criteria 2.6 en 2.7 zijn opgesteld, worden door vaststelling van het uitvoeringsplan vastgelegd. 4.1.2

Toetsing procesbeschrijvingen

Op basis van de toetsing volgens criteria 4.1.3 zal bekend worden of de procesbeschrijvingen nog voldoen of deze mogelijk aanpassingen vergen. 4.1.3

Systematische toetsing

Drie maandelijks zal steekproefsgewijs worden getoetst of de werkwijze in de praktijk volgens de opgestelde procesbeschrijvingen wordt uitgevoerd. 4.1.4

Inhoud systematiek

De gehanteerde systematiek volgt uit de beantwoording van de criteria 4.1.2 en 4.1.3. 4.1.5

Actualisatie procesbeschrijvingen

Indien blijkt dat een procesbeschrijving niet meer voldoet, zal aan de hand van de in de praktijk voorgekomen situaties of op basis van op andere wijze naar voren gekomen ontwikkelingen, aanpassing van een beschrijving plaatsvinden. 4.1.6

Kwaliteitscoördinator

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 4.1.7

Kwaliteitszorgsysteem

Er zal niet worden gewerkt volgens een officieel kwaliteitszorgsysteem. De in dit uitvoeringsplan vastgelegde verplichtingen zullen als zodanig hun uitwerking hebben. 4.1.8

Externe toetsing procesbeschrijvingen

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 4.1.9

Certificering kwaliteitszorgsysteem

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven. 4.2

Monitoring

4.2.1.a

Monitoring indicatoren criteria 1.2

Met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all zal monitoring plaatsvinden. Hierbij zal het nalevinggedrag van de inrichtingen voortdurend gemonitoord worden om urgentieklasse binnen het inrichtingenbestand actueel te houden. De gegevens zullen in het vierde kwartaal worden verwerkt voor het opvolgende jaarprogramma. Afzonderlijke milieuthema’s die zijn overtreden worden in kaart gebracht om inzicht te verschaffen over mogelijke knelpunten en de hieruit volgende strategie. Een aangepaste handhavingstrategie zou kunnen inhouden dat meer ruimte wordt gereserveerd voor branche gerichte controles en deelcontroles.

31

Professionalisering van de milieuhandhaving 4.2.1.b

Monitoring landelijke indicatoren

Voor landelijk gemaakte afspraken zullen zoveel mogelijk resultaat en effectgerichte indicatoren worden benoemd. Hiervoor zal, ook met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all monitoring plaatsvinden. 4.2.2

Frequentie monitoring

Twee maal per jaar zal tussentijdse monitoring plaatsvinden. 4.2.3

Monitoring op website

De monitoring is niet terug te vinden op de website van de gemeente Brummen. 4.2.4.a.

Monitoring aantal uitgevoerde controles

Met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all zal 2 maal per jaar tussentijds monitoring plaatsvinden van het aantal uitgevoerde controles. 4.2.4.b

Monitoring aantal geconstateerde overtredingen

Met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all zal 2 maal per jaar tussentijds monitoring plaatsvinden van het aantal vastgestelde overtredingen. 4.2.4.c

Monitoring aantal bestuursrechtelijke sancties

Met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all zal 2 maal per jaar tussentijds monitoring plaatsvinden van het aantal bestuursrechtelijke sancties. 4.2.4.d

Monitoring aantal strafrechtelijke sancties

Met behulp van het automatiseringsprogramma MPM4all zal 2 maal per jaar tussentijds monitoring plaatsvinden van het aantal strafrechtelijke sancties. 4.2.5

Monitoring indicatoren juiste uitvoering protocollen en processen

Aan dit facultatief criterium is geen gevolg gegeven. 4.2.6

Monitoring naleefgedrag en milieuwinst

Aan dit facultatief criterium is geen gevolg gegeven. 4.3 4.3.1

Verantwoording van inzet, prestaties en resultaten Overzicht uitgevoerde controles

In de opgestelde management rapportages en de jaarverslagen zal een overzicht van de uitgevoerde controles worden opgenomen (ook als percentage van het totaal aantal inrichtingen) en zal een evaluatie van de inspectieplannen worden uitgevoerd. Dit zal ook worden opgenomen in de reguliere milieujaarverslagen welke jaarlijks aan het ministerie van VROM moeten worden toegezonden. 4.3.2

Rapportage afwijkingen/maatregelen

Er zal jaarlijks een rapportage worden opgesteld over de eigen indicatoren, waarbij ingegaan wordt op de afwijking tussen realisatie en planning. 4.3.3

Toelichting maatregelen

Eventueel te nemen maatregelen worden in de rapportages toegelicht. 4.3.4

Bestuursovereenkomsten

Er is in regionaal verband een bestuursovereenkomst gesloten met betrekking tot de handhavingssamenwerking. Deze bestuursovereenkomst heeft een eind gemaakt aan (eventuele) vrijblijvendheid van samenwerking tussen de diverse handhavingorganisaties.

32

Professionalisering van de milieuhandhaving Bij het tot stand komen van de bestuursovereenkomst is het adequaat handhavingproces een belangrijk uitgangspunt geweest voor de samenwerking. Dit betekent een omslag van het denken, in afgesproken controlefrequentie in het kader van het toezicht bij inrichtingen naar het denken in het via een integrale aanpak oplossen van problemen met betrekking tot milieu- en omgevingskwaliteit (dus via grijs, blauw, groen of rood kleurspoor). Dit uitgangspunt maakt goede afstemming tussen de verschillende kleursporen, en bevoegde gezagen onmisbaar. De bestuursovereenkomst bevat op zichzelf enige bepalingen met betrekking tot afstemming. Er is een overlegstructuur in het leven geroepen (zowel bestuurlijk als ambtelijk). Daarnaast is onder de vlag van de overeenkomst een gezamenlijke probleemverkenning opgesteld, worden gezamenlijke prioriteiten bepaald en werd een gezamenlijke handhavingstrategie (stappenplan) ontwikkeld. Voorts zijn diverse projecten opgepakt als bijvoorbeeld het tot stand brengen van een doelmatige informatie-uitwisseling. 4.3.5

Rapportage afspraken bestuursovereenkomst

Er wordt jaarlijks een rapportage met betrekking tot de afspraken in het kader van de bestuursovereenkomst opgesteld. 4.3.6

Evaluatie handhavingresultaten en aanbevelingen

Jaarlijks zal een evaluatie van de handhavingresultaten worden opgesteld. Hiervan zullen aanbevelingen met betrekking tot de handhaving(beleid)cyclus het resultaat zijn. 4.3.7 Terugkoppeling resultaten en aanbevelingen Er zal jaarlijks een verantwoordingsrapport worden opgesteld ten behoeve van de terugkoppeling van de resultaten en aanbevelingen naar beleidsmakers, vergunningverleners en andere handhavende instanties. 4.3.8

Publieksversie verantwoordingsrapport

Er zal, binnen de kaders van het verdrag van Aarhus, jaarlijks een publieksversie van het verantwoordingsrapport beschikbaar zijn. 4.4 4.4.1

Vergelijking en auditing Vergelijking met collega organisaties

Kwaliteit van de handhaving wordt vergroot als er sprake is van een structureel verbetermechanisme op basis van “ plan do, check en act”. Hieraan zal uitvoering worden gegeven door vergelijking met soortgelijke organisaties. 4.4.2

Voorgaande jaren

De afgelopen jaren hebben geen visitaties door collega-gemeenten plaatsgevonden of andersom. 4.4.3

Opzetten benchmark

Aan dit facultatief criterium is geen vervolg gegeven.

33

Professionalisering van de milieuhandhaving

Recommend Documents