Prof.dr. Epie Boven Medisch oncoloog
Nieuwe antikanker medicijnen, hoge kosten
Waarom ontsporen cellen in ons lichaam?
De normale cel bevat 46 chromosomen, ook wel DNA genoemd - het DNA vormt ons genetisch materiaal
Het DNA in de cel wordt vertaald in eiwitten, die de functie van de cel bepalen
Het DNA in de cel moet verdubbelen alvorens een celdeling kan plaatsvinden
Het DNA in de kankercel is instabiel; bij de celdeling kunnen allerlei chromosoomfouten (mutaties) optreden waardoor genen missen of overactief worden
Waarom ontsporen cellen in ons lichaam? Veroudering en destabilisatie van het genoom Erfelijke predispositie: BRCA1/2, Lynch syndroom Carcinogene stoffen: tabak RNA virussen: HTLV, HIV, hepatitis C DNA virussen: Epstein-Barr, humane papilloma virus Chronische ontstekingen: UV-straling, asbest Straling: atoombom, medische behandeling Voeding: alcohol, vet Overgewicht: gebrek aan lichaamsbeweging Complex aan factoren: we kennen ze niet allemaal
Cancer Statistics USA, 2009 Nieuwe gevallen per jaar
Cancer Statistics USA, 2009 Sterfgevallen per jaar
Cancer Statistics USA, 2009 Sterfgevallen aan kanker verwacht vs opgetreden
Meer patiënten met kanker genezen of hebben een langer leven met kanker Kanker: maatschappelijk belang -preventie -screening -voorlichting Kanker: betere zorg voor de patiënt -diagnose -behandeling -herstel
Kanker: wat mag het kosten? -apparatuur -medicijnen -hoe lang gaan we door met behandelen
Meer patiënten met kanker genezen of hebben een langer leven met kanker Kanker: maatschappelijk belang -preventie -screening -voorlichting Kanker: betere zorg voor de patiënt -diagnose -behandeling -herstel
Kanker: wat mag het kosten? -apparatuur -medicijnen -hoe lang gaan we door met behandelen
Multidisciplinaire benadering: betere zorg voor de patiënt
Betere mogelijkheden om de diagnose te stellen Blijvende schade na operatie beperken Ontwikkeling van doelgerichte geneesmiddelen Programma’s voor patiënten om te herstellen van de behandeling
Multidisciplinaire benadering: ontwikkeling van doelgerichte geneesmiddelen = gericht op de tumor zelf (‘targeted’)
-moleculair bioloog -chemicus -medisch oncoloog
Ontwikkeling van antikanker middelen: tijdperk vòòr ‘targeted’ geneesmiddelen Paclitaxel
Docetaxel
Remmen van groeiroutes in kankercellen
HER2 genexpressie en eiwitexpressie in tumorcellen bij borstkanker
Hoge amplificatie
3+
Lage amplificatie
2+
Normaal
1+
Negatief/0
Trastuzumab (Herceptin) bij chemotherapie na operatie van HER2-positief borstkanker: betere kans op genezing Disease-Free Survival ACTH 87%
85%
ACT 75% %
67% N Events AC T 1679 261 AC TH1672 134 HR=0.48, 2P=3x10-12 Years From Randomization
B31/N9831
Mogelijkheden voor immunotherapie bij kanker
Patiënt met uitgezaaide vorm van melanoom: veel baat bij pembrolizumab (anti-PD1)
Verbeterde overleving van patiënten met uitgezaaid melanoom dankzij nivolumab (anti-PD1)
Meer patiënten met kanker genezen of hebben een langer leven met kanker Kanker: maatschappelijk belang -preventie -screening -voorlichting Kanker: betere zorg voor de patiënt -diagnose -behandeling -herstel
Kanker: wat mag het kosten? -apparatuur -medicijnen -hoe lang gaan we door met behandelen
Updated Feb 22nd, 2005 Avastin verbetertdikke de overleving van patiënten met uitgezaaide Uitgezaaide darmkanker: is 4 maanden Phase III trial of IFL ± Avastin dikke darmkanker behandeld met irinotecan en winst in inoverleving kosten effectief? metastatic CRC (AVF2107g): survival 5-fluorouracil/leucovorin
Median survival (months) IFL + placebo: 15.6 (95% CI: 14.3–17.0) vs IFL + Avastin: 20.3 (95% CI: 18.5–24.2) HR=0.66 (95% CI: 0.54–0.81) p<0.001
Probability of survival
1.0 0.8 0.6
IFL + Avastin IFL + placebo
0.4 0.2 0
15.6 0
CI = confidence interval HR = hazard ratio
10
20.3
20 Survival (months)
30
40
Hurwitz H, et al. N Engl J Med 2004;350:2335–42
Chemotherapie bij uitgezaaide dikke darmkanker: verbetering van de overleving Mediane overleving (maanden) 8
Supportive Care Saltz NEJM 2000
12.6
5-FU bolus
Douillard Lancet 2000 Van Cutsem/Hoff 5-FU infusion JCO 2000
Saltz NEJM 2000 Douillard Lancet 2000 Goldberg JCO 2004
14.1
Irinotecan/5-FU bolus
14.8
17.4
Irinotecan/5-FU infusion Doulliard Lancet 2000 infusion Oxaliplatin + 5-FU
19.5
Hurwitz NEJM 2004 Irinotecan/5-FU bolus/bevacizumab Tournigand JCO 2004
20.3
Irinotecan/5-FU inf. followed by oxaliplatin/inf. 5-FU
21.5 25.1
Hurwitz NEJM 2004 Irinotecan/5-FU bolus/bevacizumab followed by oxaliplatin
Next Step? 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Months
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
Geneesmiddelen tegen kanker tegen steeds hogere prijzen
Groei in biofarmacie dankzij geneesmiddelen tegen kanker
Verbeterde overleving van patiënten met uitgezaaid melanoom dankzij nivolumab (anti-PD1)
Kosten: € 7.534,18 per 4 weken (€ 180.000 voor 2 jaar)
Het nieuwe antikanker medicijn heeft de klinische fase doorlopen: toevoegen aan de beschikbare middelen? Is de overlevingswinst gebaseerd op bewijs? Hoe duur mag het nieuwe medicijn zijn? Winst in QALY (quality adjusted life year)
Uitgaven voor nieuwe antikanker middelen beperken • Richtlijnen aanhouden voor behandeling (beroepsverenigingen) • Concentreren van patiënten met minder vaak voorkomende tumortypes • Niet ‘over’behandelen • Eerlijk zijn in de spreekkamer • Prijsafspraken maken met farmaceutische bedrijven
Dank voor de aandacht
