Prof. Eddy Wymeersch
Seminarie CBFA-BVPI 18 november 2010
De wettelijke regeling W. 27 oktober 2006 Bestuursorgaan, minstens 2 personen in college, doch
in de regel meer Betrokken bestuurders en onafhankelijken meerderheid betrokken : werkgever-werknemer
Bevoegdheid : algemeen beleid en toezicht op de operationele organen Outsourcing art 78 : aanneming of lastgeving voor werkzaamheden
18 november 2010
2
Corporate Governance Regeling voor pensioenfondsen is ten dele gelijk dat
met van andere organisaties Essentiële waarborg voor goed beheer en bescherming van de rechten van de aangesloten leden Dit blijkt voor en na de crisis : Maxwell, Lehman, Citi, enz. Bijzonder is veelvuldig gebruik van Uitbesteding
18 november 2010
3
Uitbesteding De werkzaamheden kunnen worden uitbesteed niet het gehele bestuur, noch de kerntaken keuze van de dienstverlener
beroepskwalificatie en ervaring
toezicht op de dienstverlener hoe moet dit worden georganiseerd?
- Maar in elk geval modulabel
Rol van de onafhankelijke bestuurder deskundige deelname aan bestuur: vooral deskundig toezicht op regelmaat geen eigen operationele functies: zelftoezicht 18 november 2010
4
Keuze van de dienstverlener Beroepskwalificatie en ervaring
fit and proper : afgeleid van vereisten in financiële sector
procedure : objectieve beslissing, vermijden van
belangenconflicten, kwaliteitsgarantie vergelijkende procedure beauty contest met voorafgestelde criteria minstens drie voorstellen gevaar van beïnvloeding : deskundige bijstand kan vereist zijn; vermijd schijn van partijdigheid objectieve beslissing : “arms’ length”, vooral bij
verlenging. 18 november 2010
5
Enkele aandachtspunten Vermogensbeheer in het kader van het vastgestelde beleggingsbeleid
moet duidelijk omschreven worden bevek of directe lijnen : in elk geval transparentie.
enkel erkende vermogensbeheerders, banken,
beleggingsondernemingen. Belgische of uit andere Europese landen niet-inmenging : geen eigen instructies vermits geoutsourced – verwarring van verantwoordelijkheid wijziging van vermogensbeheerder is niet eenvoudig vooral als belegd in individuele lijnen 18 november 2010
6
Vermogensbeheer juridische structurering zorg voor de doorzichtigheid van de portefeuille Beveks : vraag info over de inhoud,
zie het risicobeleid van de bevek na wees kritisch over de voorgestelde rendementen hoog rendement is meestal hoog risico behoud u het recht voor in detail te controleren/laten controleren betreffende belangenconflicten, orderuitvoering Vraag verduidelijking over de waarderingsregelen voor niet courant verhandelde effecten
18 november 2010
7
Vermogensbeheer (2) Belegging in aandelen/obligaties van de sponsor
werkgever zijn wettelijk beperkt : 5 % van de activa Segregatie van activa bij depositaris best te verlangen Laat u goed voorlichten over de fiscale gevolgen van de diverse opties
18 november 2010
8
Enkele aandachtspunten Andere dienstverleners: boekhouding, informatica,
fiscaal advies, enz in beginsel zelfde regelen voor sommige diensten is omschakeling eenvoudiger
ervaring en referenties zijn essentieel
18 november 2010
9
Gemeenschappelijke punten Bij outsourcing ligt de nadruk op de selectie en
opvolging Selectieprocess moet objectief en deskundig gebeuren: bijstand van deskundigen zo nodig De procedure moet goed gedocumenteerd worden ex post, en zo mogelijk ex ante Dit is de bescherming tegen latere klachten
18 november 2010
10
Doorlopend Toezicht Verschaf u de instrumenten voor later toezicht clausule in overeenkomst dat deze gegevens
kunnen worden opgevraagd clausule dat vermogensbeheerders gegevens moet verschaffen over de onderliggende beleggingen bv. best execution: hoe verifieer ik of deze beste koers werd bekomen.
18 november 2010
11
Doorlopend toezicht (2) Zijn de gekochte effecten – bv. gestructeerde
producten – aangepast aan de verplichtingen? Wat zijn de risico’s, denk aan Lehman? Zijn deze risico’s bekend Beantwoordt de algemene structuur van de portefeuille aan de SIP : statement of investment principles : minstens
jaarlijkse controle de regelen voor goed beheer in het algemeen werden deze materies uitdrukkkelijk besproken? 18 november 2010
12
Gemeenschappelijke punten Kijk ook naar de Passiva Zijn de verbintenissen juist geïdentificeerd
overeenkomstig het pensioenreglement en werden zij juist ingeschat? dit is het werk van de actuaris: blijkt dit uit zijn verslag? werden de parameters correct aangeduid en gehanteerd?
18 november 2010
13
Gemeenschappelijke punten (2) Het fonds moet er voor zorgen dat de rechten van de
begunstigden effectief kunnen worden uitgeoefend. Wie zijn de pensioengerechtigden? Wie heeft zijn
rechten laten gelden en wie niet? Is er duidelijke rechtspositie voor niet-geïnteresseerden? Hoe opsporen : is rijksregister voldoende? of moet men meer doen? Wat met de slapers : worden zij opgevolgd? Wat met de niet opgevorderde bedragen? Gevaar van fiscale impact als men meer betaalt dan toegelaten. 18 november 2010
14
Toezicht op de dienstverlener Essentiële bestuurstaak bij uitbesteding Geen inmenging in de gedelegeerde taken maar wel
toezicht op de resultaten en de prestaties: kwaliteitsbewaking in het kader van de overeenkomst of van het vastgestelde beleggingsbeleid
niet afwijken naarmate de tijd vordert bijsturen binnen de grenzen van de overeengekomen afwijkingen (“asset allocation”)
18 november 2010
15
Toezicht op de dienstverlener Rapportering door de vermogensbeheerder moet goed
worden uitgebouwd om toezicht mogelijk te maken, ook door de CBFA formaliseer uw handelingen: ex ante verzeker dat ex post u doet wat u voornemens was te
doen : jaarlijkse check documenteer wat u doet als RvB
Opvolging door de Raad van bestuur: formeel en
inhoudelijk : documenteer wat u doet 18 november 2010
16
Accountability Verantwoording aan de Raad van bestuur en
verantwoording aan de leden leg uit wat u hebt gedaan geef gegevens over de evolutie van de portefeuille,
verklaar ze vooral als ze negatief waren denk nooit dat de leden het niet verstaan, of dat hun raadgevers het niet begrijpen.
Transparantie is uw beste verdediging tegen alle
kritiek en risico van aansprakelijkheid Vorming voor bestuurders is noodzakelijk 18 november 2010
17