Probleem : suggesties en tips om kleuters taalgevoeliger te maken Ontwikkelingsaspect : 73,42,54,56 Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema : gekke bekken trekken boek (oefenen van de mondspieren adhv spiegels) doos met concreet materiaal: * telkens 2 voorwerpen die rijmen * op basis van beginklank
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: verhalen beluisteren in de luisterhoek op CD, cassette, via computer bak met verschillende voorwerpen (verfijnen naar prenten/prenten en woord)en rijmdobbelsteen in de bak zoeken naar het voorwerp dat rijmt op…
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : ruimspelen (memory, domino,..) zelf boekjes maken met rijmwoorden of rond bepaalde beginklank kls. Bewust maken van de structuur van rijmwoord en aandacht op letterherkenning ik zie, ik zie wat jij niet ziet (met rijmwoorden) ontmoeten jabbertalk lied loelalilee rijmspel met de bal/met microfoon/kubus (rijpdobbelsteen) (er wordt gerijmd op één woord tot de inspiratie op is, nadien een nieuw woord) fluisterspel in kettingvorm eerst met woorden, dan klanken doosje met korte rijmpjes als tussendoortje verhalen op rijm, doeverhalen (reageren op een vooraf afgesproken woord of op 2 rijmwoorden) poppenspel met bv. een pop die voortdurend rijmt
Probleem: Spreekdurf en plezier beleven aan spreken Ontwikkelingsaspect : 3 zich present stellen, 6 plezier beleven, 37 eigen ervaringen creatief uitdrukken in muzische expressievormen, 38 nadenken en spreken over eigen muzische uitingen en die van anderen, 42 muzisch omgaan met taal 43 muzisch omgaan met spelend uitbeelden, 71 ervaringen verwoorden, 73 luisteren en spreken verfijnen, ervaringen uitwisselen, 77 nadenken en spreken over eigen taalgebruik en dat van anderen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : zie ook “Suggesties voor hulp aan kleuters met socio-emotiole problemen” groeilijnen R.Wolfs Als leerkracht mee in de hoek spelen, activiteiten in kleine groepen, geen dwang explorerend beleven Verwerken in thema Dit kan in veel thema's aan bod komen. Thema's die de kleuter zelf kiest, héél erg aanspreken ontdekdoos of ontdektafel : micro, spiegels, maskers, vingerpopjes, telefoon, GSM, …
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Verkleedhoek : micro, boeken, cassetterecorder, masker, spiegel Poppenhoek : verkleedmateriaal, telefoon, GSM, spiegels, … Poppenkast Luisterhoek : opnemen op cassette, micro, bekende en herkenbare verhalen en liedjes, … Leeshoek : leerkracht en kleuter samen Winkel : kopen en verkopen Praatspel met vriendje : Topologie, Toporama, Dubbeldam, Wie is het ? Pictionary
ontwikkelingsondersteunend leren interventies Prentkijken Dramatiseren Rollenspel Telefoongesprek Versjes Ritmische spelletjes Creatief vertellen Verhaal opbouwen ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Spreekpop Foto's van thuis meebrengen/fotoboekje Lievelingsspeelgoed van thuis meebrengen Spreekuurtje van de juf : bewust tijd maken voor de kleuters, knus vertelplaatsje maken of een leuke zetel zetten waar kleuters om beurten met de juf mogen praten : ad.h.v. eigen fotoboekje, lievelingsspeelgoed, knuffel, …
Probleem : Komen tot spelkeuze. Vlindergedrag. Ontwikkelingsaspect : 13 betrokken bezig zijn 79 keuzes maken 86 aandachtig en geconcentreerd bezig zijn Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : onze klas en zijn hoeken
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Denkhoek, denkhoed Hoekje zonder Naomi: hoek waar de kleuter alleen kan nadenken eventueel met alle keuzemogelijkheden van de klas visueel aanwezig ( boek, poster, …) Wekker, zandloper zetten: eerst voor een korte tijd ingesteld, daarna de tijd verlengen Gradaties in het aanbod Prikkelarm plekje Bouwhoek: stappenplannen, voorbeelden Belangrijk is te observeren vanwaar het vlindergedrag komt.
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : individueel begeleiden van de kleuters bij hun keuzes ( verwoorden, mogelijkheden bespreken, …) Moetje: leren iets afwerken Individueel keuzebord met beperkte keuzes voor het "vlinderkind" Spelletjes met materialen uit de verschillende hoeken Hoekmateriaal verkennen vb lkr neemt pictogram van een hoek - de kleuter mag materiaal in deze hoek gaan zoeken en bij het pictogram leggen, de leerkracht heeft enkele pictogrammen van hoeken en een doos met materialen - de kleuter legt het materiaal bij de juiste hoek. De leerkracht denkt luidop mee met de kleuter … Beperkt aanbod ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden Contactspelletjes Vlinderkindje kiest een speelvriendje
Probleem: Komen tot samenspel Ontwikkelingsaspect : 4 gemotiveerd zijn (4.1.2), 9 zich verbonden voelen, 10 interesse hebben voor anderen, 12 initiatief nemen, 13 betrokken bezig zijn, 17 de eigenheid van anderen respecteren, 18 de eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen, 20 tot interactie komen, 21 samenwerken, 24 regels en afspraken naleven en waarderen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : via takenbord kleuters naar dezelfde hoek sturen, CLIMrek explorerend beleven Verwerken in thema Theater Ziek zijn Sportweek
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Poppenhoek : telefoon Knutselhoek Puzzelhoek : moeilijke puzzel samen maken Timmerhoek : materialen samen gebruiken, overleggen wat ze willen maken
ontwikkelingsondersteunend leren interventies Samen meten Gezelschapsspelen Kegelspel per twee speelleerspel i.v.m. begrippen : Topologie, Dubbeldam, … Stappenplan om met twee een opdracht uit te voeren Samen een tekening maken : om de beurt elkaar een opdracht geven om te tekenen ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Uitbeelden en raden Elkaar voorlezen Poppenspel contactspelen Sherborne-activiteiten
Probleem: ruimtelijke begrippen (voorzetsels - kastjeswoorden) Ontwikkelingsaspect : 50 aangepast bewegen in de ruimte, 66 inzichten verwerven over de ruimte, 70 auditieve boodschappen interpreteren en er gepast op reageren, 71 ervaringen verwoorden Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken explorerend beleven Verwerken in thema zoektocht : kaartspel met doe-activiteiten : achter, tussen de … ontdekhoek/-tafel : verrassingseieren, potjes, vormkubussen,, nestblokken, toneel beleefhoek : begrippen in- en uit bewegingsomloop doe-lied a.d.h.v. knuffel : verwoorden van begrippen (kijk eens waar ..)
ontwikkelingsondersteunend leren interventies huishoudelijke activiteiten spijkerplankjes met opdrachtkaarten opdrachten met begrippen en materiaal matrix, kaartspel, puzzels kalenders reconstructie van verhaal speelleerspellen : Topologie, Dubbeldam, zeeslag, … ontdekset Schatkist taal en rekenen spelen met begrippen a.d.h.v. versje, lied, dans, … bewegen met hoepels, stoelen, linten, …
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal bewegingshoek met micto's – pictogrammen met opdrachten om zelf uit te voeren vormkubus blokkenmat zand-/watertafel timmerhoek puzzels opdrachtkaarten in de hoeken werpspel – sjoelbak computerspellen
ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden contactspel : knuffel verstoppen achter, op, … dans : kringspel : kom maar dichter, twee handen op de tafel, … verhalen rond begrippen : Schatkist doe-lied a.d.h.v. knuffel : verwoorden van begrippen (kijk eens waar ..)
Probleem : Pengreep Ontwikkelingsaspect : 45 kleinmotorisch bewegen, 47 de lichaamsruimte aanvoelen en gebruiken, 48 lateraliteit en voorkeurlichaamszijde aanvoelen en hanteren Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : Mens en techniek: schroeven, kunst, kleuren, knopen, sluitingen, ontdekdozen: open en toe, sleutels en sloten,
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : vingerversjes, -liedjes, -spelletjes schrijfdans, pennenstreken, schrijfstart
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal kapsalon: haarklemmen, krulspelden, juwelen zandtafel: knikkers, zaden, stenen fijnmotorische hoek: kralen rijgen, steeknagels, hamertje –tik, strijkparels, mini-steck, rijgkaarten, spijkerborden met elastiekjes poppenhoek: pincetten om zieke poppen te verzorgen, om medicijnen te geven bouwhoek: moeren en bouten zandtafel: vochtig zand knutselhoek: lichtbak, vingerstempelen, verven, krijtborden, schrijfknobbels, driehoekige potloden winkel waarin allerlei voorwerpen met tangetjes en grijpertjes moeten genomen worden
ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden samen vingerliedjes zingen schimmenspel met de vingers
Probleem : Ontluikend lezen - leesbevordering Ontwikkelingsaspect : 42 muzisch omgaan met taal, 74 visuele boodschappen (pictogrammen) interpreteren en er gepast op reageren, 75 boodschappen omzetten in pictogrammen, 76 kennismaken met geschreven taal, 77 nadenken en spreken over eigen taalgebruik en dat van anderen, 81 iets te weten komen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : vakantiegroeten, post, letters kleuters maken themaboeken (in een presentatiemapje) met tijdschriften die ter beschikking liggen letterdozen samenstellen: kleuters mogen gedurende periode allerlei letters die ze tegenkomen meebrengen en verzamelen
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal leesrichting: elastiekjes of bolletjes aan linkerhand boekenhoek: knus inrichten, regelmatig aanpassen aan thema en eventueel aanvullen met drie-dimensioneel materiaal, beperk het aantal boeken maar verwissel vaak, boeken die interactie uitlokken en beroep doen op de verschillende zintuigen van kinderen lees- en schrijfhoek: aanbieden van allerlei letters met o.a. boetseerklei, oude typemachines, letterstempels, houten letters, magneetletters, puzzelletters, voelletters, letters van nummerplaten, verschillende lettertypes van woordkaarten, … computer winkel: letterwinkel maken, winkelen met een boodschappenlijstje bouwhoek, knutselhoek, … : werken met opdrachtkaarten en leesfriezen zandtafel: water + lettervormpjes luisterhoek: liedje en/ of tekst koppelen cassette/ CD bv. K3, Bob De Bouwer, Schatgravertjes, Boekentoppers
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : chronologisch rangschikken van een verhaal pictogrammen van afspraken en/ of aantal kleuters in de hoeken Schatkist lezen: speeltoren letter van de week: de leerkracht geeft een papieren letter mee en de kinderen zoeken tijdens het weekend voorwerpen, tekeningen, … die met deze letter beginnen ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden onthaal: kalenders, … boekenbak in onthaalhoek tijdens verloren momenten elke kleuter krijgt één blad waarop ze thuis een collage mogen maken van thuis, deze bladen worden gebundeld tot één klasboek
Probleem : ongewenst gedrag Ontwikkelingsaspect : 1 zich emotioneel goed voelen, 2 zich als persoon iets waard voelen, 3 zich als persoon present stellen, 8 zich geborgen voelen, 9 zich verbonden voelen, 10 interesse hebben voor anderen, 15 gevoelens bij zichzelf en bij anderen herkennen, gevoelens uitdrukken en verwerken, de eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen, 20 tot interactie komen, 21 samenwerken, regels en afspraken naleven en waarderen, 25 zich oriënteren op waarden, 27 ontdekken dat mensen iets vanuit een bedoeling kunnen doen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken ? explorerend beleven verwerken in thema
ontwikkelingsondersteunend leren interventies
thema : blij, bang, boos, verdrietig : een doos vol gevoelens spiegels aanbieden : gevoelens kunnen zien in de spiegel rustige muziek / relaxatiemomenten korte bewegingsmomenten om zich af te reageren
Axenroos : spelletjes gevoelensdoos : gevoelens identificeren met prenten en met maskertjes systematisch het gedrag visueel voorstellen op kaartjes
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal
hoek voorzien waar de kleuter zich kan afreageren vb. boksbal snoezelhoek : rust, geborgenheid, sfeer, genieten van .. knuffelhoek hoek met door kleuter meegebrachte dingen van thuis poppenkast om negatief gedrag na te spelen
ontmoeten socio-emotionele begeleiding welbevinden samen beleven
verhalen : bewustmaking ongewenst gedrag gevoelensdoos : dagelijks 1 gevoel aanbrengen axenroos “Gat in de haag” Scherborne-activiteiten contactspelletjes klaspop speelt negatief gedrag
Probleem : niet spreken in de groep, niet spreken tegen de juf, spreekangst overwinnen Ontwikkelingsaspect : 72 ervaringen uitwisselen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema : kleuters samen poppenkast laten spelen per twee prentenboek, fotoboek kijken nadoen van foto’s met een bepaalde gezichtsuitdrukking zelfstandig spelen
hoekverrijking materiaal:
telefoon aanbieden poppenkastpoppen winkel verkleedkledij (rollenspel) receptenboekjes, boodschappenlijstjes
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : doos vol gevoelens
ontmoeten iets van thuis laten meebrengen via communicatie met ouders zorgen dat je op de hoogte bent van de gebeurtenissen thuis blijven uitnodigen om te praten met de klaspop taal uitlokken liedjes zingen, vingerspelletjes boodschap laten overbrengen samen met een ander kind no-verbale communicatie Jules, Beertje Ploem en schriftje meenemen naar huis
Probleem: Meer - minder - evenveel Ontwikkelingsaspect : Denkontwikkeling : 68 inzicht verwerven in getallen, 69 inzicht verwerven over meten Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken explorerend beleven
ontwikkelingsondersteunend leren
Verwerken in thema thema ‘s : stenen, Pasen, schoenen, Bob de Bouwer, herfst, … bewegingsspelen : zie Speelkriebels vb. Hou je tuin leeg stoelendans met eieren : de leerkracht neemt telkens een kartonnen ei weg ontdektafel : eieren en eierdozen van verschillende grootte
interventies Estafetten sjoelbak en tafelvoetbal kegelspel eieren en eierdozen van verschillende grootte : kaartjes met een aantal; de kleuters vullen de eierdozen naargelang de opgave werkblaadjes bij de ontdektafel : kleuters duiden een aantal aan dobbelsteen : de kleuter werpt met de dobbelsteen en vult of ledigt zijn eierdoos naargelang de worp Estafettespel: Een ei naar de mand brengen, wie het eerste een bepald aantal eieren overbrengt is gewonnen Hindernissen inbouwen met hoepels, blokken, … Nadien bespreken: wie heeft de meeste - de minste - … Bewegingshoek: experimenteren met twee emmers en gekleurde ballen ( per kleur een ander aantal) Spelen met opdrachten vb om ter meeste ballen in de emmer gooien ( eventueel met scorebord) ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Schipper mag ik overvaren Dikke Bertha Vaste poes
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Winkelhoek : weegschaal, gewichten, betaalsysteem : kastanjes, steentjes aangepast aan thema Postkantoor : postzegels, muntstukken, .. Bouwhoek : leesfries Poppenhoek : onderleggers waarop de schikking van bord en bestek is getekend Bewegingshoek : emmers, gekleurde ballen, opdrachtkaarten
‘Probleem’ : luisterkoffer maken Ontwikkelingsaspect : 73 luisteren spreken verfijnen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema : ontdekbak met dozen, flessen, buizen,… opdrachten inspreken op cassette kleuters voeren opdrachten uit spelletjes met schuddozen (door elkaar lopen, zelfde doosje zoeken)
ontwikkelingsondersteunend leren interventies :
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: vrij spelen met schuddozen CD’s om naar te luisteren Schrijfdans: CD opzetten en grote papieren aanbieden
geluidenlotto (CD en spelkaart) logische volgorde met cassette logispel zeeslag met concreet materiaal ontmoeten
boekjes met geluiden CD en prenten met geluiden Muzikaal verhaal Map met allerlei tussenmomentjes
Probleem : luisterhouding (oudste kleuters) Ontwikkelingsaspect : 70 (auditieve boodschappen), 73 (luisteren en spreken verfijnen), 56 (intens luisteren) Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema :
koffer met vulmaterialen en doosjes geluidentocht; geluiden opnemen duo’s zoeken met schuddozen tekenen/bewegen op verschillende soorten muziek geluidenkoffer
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: luistertafel luisterhoek muziekhoek
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : rijmlotto rijmdomino geluidenlottino logische volgorde met CD – prenten nadien logisch rangschikken opdrachten inspreken op cassette clowntjs (zie coöperatief leren) zeeslag
ontmoeten geluidenboekje boekje met raadsels
Probleem : luisterhouding (jongste kleuters) Ontwikkelingsaspect : 70 (auditieve boodschappen), 73 (luisteren en spreken verfijnen), 56 (intens luisteren) Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema : koffer met vulmaterialen en doosjes (ondoorzichtige en doorzichtige doosjes) tekenen op muziek geluidenkoffer (zelf ontdekken welk geluid)
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal luister CD vrij spel met schuddozen vrij spel met muziekinstrumenten
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : geluidenlottino (CD en spelkaart) doeverhaal: reageren op bepaalde woorden die in het verhaal voorkomen door beweging – muziekinstrumenten geluiden op volgorde leggen (CD en kaartjes) tekenen op muziek duospel: bv. toren bouwen – verstoppen – andere kleuter bouwt na op instructie van ontmoeten boekje met geluiden CD en prenten met geluiden Raadselspelletjes om voor te lezen door de KL
Probleem: Lichaamsschema Ontwikkelingsaspect : 39 muzisch omgaan met lichaamshoudingen en bewegingen, 43 muzisch omgaan met spelend uitbeelden, 45 kleinmotorisch bewegen, 46 evenwicht bewaren, 47 de lichaamsruimte aanvoelen en gebruiken, 48 lateralisateit en voorkeurslichaamszijde aanvoelen en hanteren, 49 dynamisch bewegen, 53 actief exploreren met de zintuigen (53.2.2) Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken explorerend beleven Verwerken in thema : sporten, ziek zijn, het kind, … lichaamsdelen omwikkelen met windels, toiletpapier, … voeldoos ontdekdoos kleding krantenmannetje samenstellen (vouwen, rollen) liedje pim-pam-peus Sherborne activiteiten schrijfdans uitstap fitnesscentrum kleuters omschrijven op papier zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Poppenhoek : spiegels, verkleedkleren, ziekenkamer : bed, windels, krukken, dokterstas, pleisters, kaarten één lichaamsdeel bedekt dat de dokter moet verbinden Boekenhoek : foto ‘s Bewegingshoek : spiegels, foto ‘s van houdingen, banken om over te stappen, trampoline, loopklossen, doolhof, dansmuziek, opdrachtkaarten Knutselhoek : klei, tijdschriften : figuren samenstellen knippen, kleven Puzzelhoek : lichaamsdelen
ontwikkelingsondersteunend leren interventies Spel: spiegelbeeld Spel: dobbelsteen met lichaamsdelen Liedje: pim-pam-peus … Sherborne activiteiten Schrijfdans Spel: speelbord, als kleuter op kruisje komt te staan moet hij een pleister kleven op een lichaamsdeel leesfriezen : mensfiguren samenstellen zintuiglijke spelen : twister ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Verhalen vertellen Dansen Liedje : pim-pam-peus Scherborne activiteiten
Probleem : Lateralisatie: links - rechts Ontwikkelingsaspect : 48 lateraliteit en voorkeurslichaamszijde aanvoelen en hanteren, 66 inzicht verwerven over de ruimte Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : ballen en ballonnen, knikkers, spiegels, mama’s/ koken, dans, cijfers en letters grootmotorische oefeningen: parcours afleggen, hinkelen, lichaamshoudingen nabootsen rollend materiaal
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal luister-, lees- en schijfhoek: stempelkaarten en stempelsponsen, beginrichting van het blad weergeven, naamkaartjes, kook- en knutselfiches, lichtbak, zandplateau met schrijfkaarten/foto’s, versjes met afbeeldingen (volgen van prenten), stappenplannen (parel rijgen), telefoonboek met eigen symbolen en nummer, stempeldozen, cassette met opdrachten (gesproeken opdrachten met L-R), geplastificeerde kaart met velcro en losse figuurtjes, eenvoudige strips (logisch rangschikken), woorden/ woordkaartjes naleggen/ stempelen, naamkaartjes aanbieden met pijltjes (-> LIZE kaartje moet steeds beschikbaar zijn voor de kleuters), prenten rangschikken n.a.v. een verhaal, leesfriezen poppenhoek: spiegel, schmink, juwelen, hoed, sjaal, bril winkel: schoenen, handschoenen, kousen bewegingshoek: ballenspuwer/ gatenwand, rollende balkjes (bewegen met handen of voeten/ rollend materiaal), bewegingsspeeltuin met veel werpend/ rollend materiaal met doe-foto’s en spiegels, lichaamshoudingen nabootsen met prenten, speelliedjes en/ of versjes met visuele ondersteuning in de vorm van stappen, nadoen van eenvoudige bewegingen per twee kleuters, met dobbelstenen gooien (lichaamsdeel bewegen of niet bewegen = katje gebrek)
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : Schrijfdansoefeningen, pennenstreken elastiekjes touwtjes rond hand lees- en schrijfhoek Matrix tekendictee Twister spijkerplankjes met voorbeeldkaarten ritmiek ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden versjes: bv. Er was eens een spinnetje dansexpressie contactspel spelliedjes
Probleem : kleurenkennis Ontwikkelingsaspect : 61 ervaringen opdoen met kleuren : kleuren identificeren en benoemen Op welke wijze aanpakken ? explorerend beleven verwerken in thema
ontwikkelingsondersteunend leren interventies
Dag Jules ontdekhoek met gekleurde materialen ontdekdoos met gekleurde brillen vingerschilderen / kleuren mengen flessen vullen met gekleurd water
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal
ontdekhoek ontdekdozen computerprogramma ‘s
opbouwen : 1, 2, 3 kleuren (hoofdkleuren), … spellen : herkennen, sorteren, benoemen, … prenten identificeren : kleurboek voorwerp met dezelfde kleur kiezen, zoeken, … kleuren in opdracht spelletjes spelen met Jules ontmoeten
socio-emotionele begeleiding welbevinden samen beleven
Dag Jules : thema kleuren gekleurde handpoppen prentenboeken : Blauwtje en geeltje, Kleurendief, …
Probleem : suggesties en tips om kleuters taalgevoeliger te maken Ontwikkelingsaspect : 73,42,54,56 Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema : gekke bekken trekken boek (oefenen van de mondspieren adhv spiegels) doos met concreet materiaal: * telkens 2 voorwerpen die rijmen * op basis van beginklank
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: verhalen beluisteren in de luisterhoek op CD, cassette, via computer bak met verschillende voorwerpen (verfijnen naar prenten/prenten en woord)en rijmdobbelsteen in de bak zoeken naar het voorwerp dat rijmt op…
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : ruimspelen (memory, domino,..) zelf boekjes maken met rijmwoorden of rond bepaalde beginklank kls. Bewust maken van de structuur van rijmwoord en aandacht op letterherkenning ik zie, ik zie wat jij niet ziet (met rijmwoorden) ontmoeten jabbertalk lied loelalilee rijmspel met de bal/met microfoon/kubus (rijpdobbelsteen) (er wordt gerijmd op één woord tot de inspiratie op is, nadien een nieuw woord) fluisterspel in kettingvorm eerst met woorden, dan klanken doosje met korte rijmpjes als tussendoortje verhalen op rijm, doeverhalen (reageren op een vooraf afgesproken woord of op 2 rijmwoorden) poppenspel met bv. een pop die voortdurend rijmt
Probleem : Ontluikend lezen - leesbevordering Ontwikkelingsaspect : 42 muzisch omgaan met taal, 74 visuele boodschappen (pictogrammen) interpreteren en er gepast op reageren, 75 boodschappen omzetten in pictogrammen, 76 kennismaken met geschreven taal, 77 nadenken en spreken over eigen taalgebruik en dat van anderen, 81 iets te weten komen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : vakantiegroeten, post, letters
kleuters maken themaboeken (in een presentatiemapje) met tijdschriften die ter beschikking liggen letterdozen samenstellen: kleuters mogen gedurende periode allerlei letters die ze tegenkomen meebrengen en verzamelen
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal
leesrichting: elastiekjes of bolletjes aan linkerhand boekenhoek: knus inrichten, regelmatig aanpassen aan thema en eventueel aanvullen met drie-dimensioneel materiaal, beperk het aantal boeken maar verwissel vaak, boeken die interactie uitlokken en beroep doen op de verschillende zintuigen van kinderen lees- en schrijfhoek: aanbieden van allerlei letters met o.a. boetseerklei, oude typemachines, letterstempels, houten letters, magneetletters, puzzelletters, voelletters, letters van nummerplaten, verschillende lettertypes van woordkaarten, … computer winkel: letterwinkel maken, winkelen met een boodschappenlijstje bouwhoek, knutselhoek, … : werken met opdrachtkaarten en leesfriezen zandtafel: water + lettervormpjes luisterhoek: liedje en/ of tekst koppelen cassette/ CD bv. K3, Bob De Bouwer, Schatgravertjes, Boekentoppers
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : chronologisch rangschikken van een verhaal pictogrammen van afspraken en/ of aantal kleuters in de hoeken Schatkist lezen: speeltoren letter van de week: de leerkracht geeft een papieren letter mee en de kinderen zoeken tijdens het weekend voorwerpen, tekeningen, … die met deze letter beginnen ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden
onthaal: kalenders, … boekenbak in onthaalhoek tijdens verloren momenten elke kleuter krijgt één blad waarop ze thuis een collage mogen maken van thuis, deze bladen worden gebundeld tot één klasboek
Probleem : ongewenst gedrag Ontwikkelingsaspect : 1 zich emotioneel goed voelen, 2 zich als persoon iets waard voelen, 3 zich als persoon present stellen, 8 zich geborgen voelen, 9 zich verbonden voelen, 10 interesse hebben voor anderen, 15 gevoelens bij zichzelf en bij anderen herkennen, gevoelens uitdrukken en verwerken, de eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen, 20 tot interactie komen, 21 samenwerken, regels en afspraken naleven en waarderen, 25 zich oriënteren op waarden, 27 ontdekken dat mensen iets vanuit een bedoeling kunnen doen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken ? explorerend beleven verwerken in thema
thema : blij, bang, boos, verdrietig : een doos vol gevoelens spiegels aanbieden : gevoelens kunnen zien in de spiegel rustige muziek / relaxatiemomenten korte bewegingsmomenten om zich af te reageren zelfstandig spelen
hoekverrijking materiaal
hoek voorzien waar de kleuter zich kan afreageren vb. boksbal snoezelhoek : rust, geborgenheid, sfeer, genieten van .. knuffelhoek hoek met door kleuter meegebrachte dingen van thuis poppenkast om negatief gedrag na te spelen
ontwikkelingsondersteunend leren interventies
Axenroos : spelletjes gevoelensdoos : gevoelens identificeren met prenten en met maskertjes systematisch het gedrag visueel voorstellen op kaartjes ontmoeten
socio-emotionele begeleiding welbevinden samen beleven
verhalen : bewustmaking ongewenst gedrag gevoelensdoos : dagelijks 1 gevoel aanbrengen axenroos “Gat in de haag” Scherborne-activiteiten contactspelletjes klaspop speelt negatief gedrag
Probleem : aandacht en concentratie Ontwikkelingsaspecten : 13 betrokken bezig zijn / 82 een taak begrijpen, aanvatten, → volhouden en afwerken /85 → aandachtig en geconcentreerd bezig zijn Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? Explorerend beleven Verwerken in thema Hoek met materialen die de kl erg aanspreken Ontdekdozen Hoekje met meegebrachte materialen van thuis
Ontwikkelingsondersteunend leren Interventies De kl aanmoedigen om gedurende een korte tijd bezig te zijn met een activiteit → langere tijd → een act. een volgende dag opnieuw verder willen zetten op vraag van de L → een act. De volgende dag spontaan verder willen zetten Intens en tijdvergeten bezig zijn met een zelfgekozen act. → tijdvergeten bezig zijn met een gekregen opdracht Moetje: leren iets afwerken / langere tijd bezig zijn met iets dat je zelf graag doet → leren iets doen wat de L je oplegt. Keuze maken tussen 2 opdrachten door de L opgelegd De beertjes van Meichenbaum gebruiken Verschillende doe- opdrachten stap voor stap laten uitvoeren: wat doe je nu? Wat doen we dan? Wat doe je daarna? Een kleuropdracht in stukjes laten uitvoeren en pos. belonen Axenroos: spelletjes rond leeuw en kameel (leiden en volgen, opdrachten per 2 en per 4: jij mag eens in de belangstelling staan, de anderen moeten doen wat jij leuk vindt, dan moet je ook eens doen wat de anderen leuk vinden)
Zelfstandig spelen Hoekverrijking / materiaal Wekker, zandloper zetten: eerst voor een korte tijd instellen, daarna de tijd verlengen Werken met de klok in de klas: je werkt tot de grote wijzer op … staat De kl een prikkelarm plekje aanreiken, minder afleiding zorgt voor een grotere concentratie Opdrachten visueel ondersteunen (stappenplan) Bouwplannen aanreiken, spelmogelijkheden uitteken, illustreren (vb. in de poppenhoek hangen prenten hoe je de pop verzorgt en aankleedt, in de bouwhoek leg je foto’s van reeds eerder gemaakte creaties
Ontmoeten Sociaal emotioneel begeleiden Beleven Welbevinden Tijdens klassikale activiteiten zorg je ervoor dat de kl tegenover je zit; frequent oogcontact maken De kl vertelt aan de anderen wat hij / zij gedaan heeft Pos. gedrag belonen door een taak voor de L te laten doen, een verantwoordelijkheid, de helpende hand van de L Na een kort bewegingsmoment is een moment van relaxatie heel belangrijk Beurt leren afwachten tijdens een kringgesprek: enkel wie de praatstok, microfoon vastheeft mag vertellen; Tijdens kringgesprek: regelmatig vragen of de kleuters nog weten wie wat vertelt heeft De kls de opdracht/afspraken zelf laten verwoorden (a) herhalen b) zelf laten zoeken) Bij het antwoorden op vragen: geef eerst de microfoon aan een kl en richt de vraag tot hem. Enkel deze kl mag antwoorden. Tijdens verhaal krijgen enkele kls een prent, wanneer ze hun deel van het verhaal horen, leggen ze de prent in de juiste volgorde, op het juiste moment Versjes/ liedjes visueel ondersteunen: de kls leren “ gericht kijken” naar de getekende versie (laat de kls ook eens zelf een kernwoord uitteken) Scherborne-activiteiten per 2 relaxatieoefeningen doen (jij mag eens iemand masseren en gemasseerd worden) Tijdens een verhaal stel je de vraag op voorhand aan de probleemkl. Hij krijgt dan de opdracht om vb. goed te onthouden waarmee de kleuter in het verhaal speelt.
Probleem : Komen tot spelkeuze. Vlindergedrag. Ontwikkelingsaspect : 13 betrokken bezig zijn 79 keuzes maken 86 aandachtig en geconcentreerd bezig zijn Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken? explorerend beleven verwerken in thema : onze klas en zijn hoeken
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Denkhoek, denkhoed Hoekje zonder Naomi: hoek waar de kleuter alleen kan nadenken eventueel met alle keuzemogelijkheden van de klas visueel aanwezig ( boek, poster, …) Wekker, zandloper zetten: eerst voor een korte tijd ingesteld, daarna de tijd verlengen Gradaties in het aanbod Prikkelarm plekje Bouwhoek: stappenplannen, voorbeelden Belangrijk is te observeren vanwaar het vlindergedrag komt.
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : individueel begeleiden van de kleuters bij hun keuzes ( verwoorden, mogelijkheden bespreken, …) Moetje: leren iets afwerken Individueel keuzebord met beperkte keuzes voor het "vlinderkind" Spelletjes met materialen uit de verschillende hoeken Hoekmateriaal verkennen vb lkr neemt pictogram van een hoek - de kleuter mag materiaal in deze hoek gaan zoeken en bij het pictogram leggen, de leerkracht heeft enkele pictogrammen van hoeken en een doos met materialen - de kleuter legt het materiaal bij de juiste hoek. De leerkracht denkt luidop mee met de kleuter … Beperkt aanbod ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden Contactspelletjes Vlinderkindje kiest een speelvriendje
‘Probleem’ : luisterkoffer maken Ontwikkelingsaspect : 73 luisteren spreken verfijnen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema :
ontdekbak met dozen, flessen, buizen,… opdrachten inspreken op cassette kleuters voeren opdrachten uit spelletjes met schuddozen (door elkaar lopen, zelfde doosje zoeken) zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: vrij spelen met schuddozen CD’s om naar te luisteren Schrijfdans: CD opzetten en grote papieren aanbieden
ontwikkelingsondersteunend leren interventies :
geluidenlotto (CD en spelkaart) logische volgorde met cassette logispel zeeslag met concreet materiaal ontmoeten
boekjes met geluiden CD en prenten met geluiden Muzikaal verhaal Map met allerlei tussenmomentjes
Probleem: Spreekdurf en plezier beleven aan spreken Ontwikkelingsaspect : 3 zich present stellen, 6 plezier beleven, 37 eigen ervaringen creatief uitdrukken in muzische expressievormen, 38 nadenken en spreken over eigen muzische uitingen en die van anderen, 42 muzisch omgaan met taal 43 muzisch omgaan met spelend uitbeelden, 71 ervaringen verwoorden, 73 luisteren en spreken verfijnen, 72 ervaringen uitwisselen, 77 nadenken en spreken over eigen taalgebruik en dat van anderen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : zie ook “Suggesties voor hulp aan kleuters met socio-emotiole problemen” groeilijnen R.Wolfs Als leerkracht mee in de hoek spelen, activiteiten in kleine groepen, geen dwang explorerend beleven Verwerken in thema Dit kan in veel thema's aan bod komen. Thema's die de kleuter zelf kiest, héél erg aanspreken ontdekdoos of ontdektafel : micro, spiegels, maskers, vingerpopjes, telefoon, GSM, …
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Verkleedhoek : micro, boeken, cassetterecorder, masker, spiegel Poppenhoek : verkleedmateriaal, telefoon, GSM, spiegels, … Poppenkast Luisterhoek : opnemen op cassette, micro, bekende en herkenbare verhalen en liedjes, … Leeshoek : leerkracht en kleuter samen Winkel : kopen en verkopen Praatspel met vriendje : Topologie, Toporama, Dubbeldam, Wie is het ? Pictionary
ontwikkelingsondersteunend leren interventies Prentkijken Dramatiseren Rollenspel Telefoongesprek Versjes Ritmische spelletjes Creatief vertellen Verhaal opbouwen ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Spreekpop Foto's van thuis meebrengen/fotoboekje Lievelingsspeelgoed van thuis meebrengen Spreekuurtje van de juf : bewust tijd maken voor de kleuters, knus vertelplaatsje maken of een leuke zetel zetten waar kleuters om beurten met de juf mogen praten : ad.h.v. eigen fotoboekje, lievelingsspeelgoed, knuffel, …
Probleem : niet spreken in de groep, niet spreken tegen de juf, spreekangst overwinnen Ontwikkelingsaspect : 72 ervaringen uitwisselen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema :
kleuters samen poppenkast laten spelen per twee prentenboek, fotoboek kijken nadoen van foto’s met een bepaalde gezichtsuitdrukking zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal:
telefoon aanbieden poppenkastpoppen winkel verkleedkledij (rollenspel) receptenboekjes, boodschappenlijstjes
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : doos vol gevoelens
ontmoeten iets van thuis laten meebrengen via communicatie met ouders zorgen dat je op de hoogte bent van de gebeurtenissen thuis blijven uitnodigen om te praten met de klaspop taal uitlokken liedjes zingen, vingerspelletjes boodschap laten overbrengen samen met een ander kind no-verbale communicatie Jules, Beertje Ploem en schriftje meenemen naar huis
‘Probleem’ : luisterkoffer maken Ontwikkelingsaspect : 73 luisteren spreken verfijnen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken?
explorerend beleven verwerken in thema :
ontdekbak met dozen, flessen, buizen,… opdrachten inspreken op cassette kleuters voeren opdrachten uit spelletjes met schuddozen (door elkaar lopen, zelfde doosje zoeken) zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal: vrij spelen met schuddozen CD’s om naar te luisteren Schrijfdans: CD opzetten en grote papieren aanbieden
ontwikkelingsondersteunend leren interventies :
geluidenlotto (CD en spelkaart) logische volgorde met cassette logispel zeeslag met concreet materiaal ontmoeten
boekjes met geluiden CD en prenten met geluiden Muzikaal verhaal Map met allerlei tussenmomentjes
Zorgvraag : Hoe kan ik de fijnmotorische ontwikkelings stimuleren i.f.v. een betere pengreep? Ontwikkelingsaspect : 45 kleinmotorisch bewegen, 47 de lichaamsruimte aanvoelen en gebruiken, 48 lateraliteit en voorkeurlichaamszijde aanvoelen en hanteren Welke ontwikkelingskansen kan je bieden? explorerend beleven verwerken in thema : Mens en techniek: schroeven, kunst, kleuren, knopen, sluitingen, ontdekdozen: open en toe, sleutels en sloten,
ontwikkelingsondersteunend leren interventies : vingerversjes, -liedjes, -spelletjes schrijfdans, pennenstreken, schrijfstart
zelfstandig spelen hoekverrijking en materiaal kapsalon: haarklemmen, krulspelden, juwelen zandtafel: knikkers, zaden, stenen fijnmotorische hoek: kralen rijgen, steeknagels, hamertje –tik, strijkparels, mini-steck, rijgkaarten, spijkerborden met elastiekjes poppenhoek: pincetten om zieke poppen te verzorgen, om medicijnen te geven bouwhoek: moeren en bouten zandtafel: vochtig zand knutselhoek: lichtbak, vingerstempelen, verven, krijtborden, schrijfknobbels, driehoekige potloden winkel waarin allerlei voorwerpen met tangetjes en grijpertjes moeten genomen worden
ontmoeten sociaal emotionele begeleiding beleven welbevinden samen vingerliedjes zingen schimmenspel met de vingers
Zorgvraag: Hoe kan ik de fijnmotorische ontwikkeling stimuleren i.f.v. een betere pengreep? Ontwikkelingsaspect : 45 Welke ontwikkelingskansen kan je bieden? Binnen het thema herfst deed ik volgende tussenkomsten: explorerend beleven verwerken in thema :
interventies :
Kleien van trollen Vingerschilderen van herfstbladeren …
zelfstandig spelen hoekverrijking en materiaal
ontwikkelingsondersteunend leren
Spinnenrace: een spin van chenilledraad hangt aan een touw.Het touw wordt vastgemaakt aan een keukenrol of potlood. Twee kleuters draaien om het snelst hun spin in het web. In de winkelhoek liggen herfstvruchten en zakjes. De kleuters kunnen met grove pincetten en met suikertangen de vruchten in zakjes stoppen om te verkopen. Zandtafel met herstvruchten en zeefjes. Kleuters zeven en sorteren de verschillende vruchten in doosjes. …
Timmeren van spijkers in plank en met touwen een spinnenweb weven …
ontmoeten sociaal emotionele begeleiding – beleven - welbevinden
vingerversje: een spinnetje op zoek naar een vriendinnetje tastspel: herfstvruchten herkennen: in een blikkendoos van babyvoeding (in een sok gestopt) zitten kleine herfstvruchten. De kleuters tasten met de vingertoppen en raden wat het is …
Probleem: Komen tot samenspel Ontwikkelingsaspect : 4 gemotiveerd zijn (4.1.2), 9 zich verbonden voelen, 10 interesse hebben voor anderen, 12 initiatief nemen, 13 betrokken bezig zijn, 17 de eigenheid van anderen respecteren, 18 de eigen wijze van omgaan met anderen aanvoelen en verfijnen, 20 tot interactie komen, 21 samenwerken, 24 regels en afspraken naleven en waarderen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : via takenbord kleuters naar dezelfde hoek sturen, CLIMrek explorerend beleven Verwerken in thema Theater Ziek zijn Sportweek
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Poppenhoek : telefoon Knutselhoek Puzzelhoek : moeilijke puzzel samen maken Timmerhoek : materialen samen gebruiken, overleggen wat ze willen maken
ontwikkelingsondersteunend leren interventies Samen meten Gezelschapsspelen Kegelspel per twee speelleerspel i.v.m. begrippen : Topologie, Dubbeldam, … Stappenplan om met twee een opdracht uit te voeren Samen een tekening maken : om de beurt elkaar een opdracht geven om te tekenen
ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Uitbeelden en raden Elkaar voorlezen Poppenspel contactspelen Sherborne-activiteiten
Probleem : laag zelfvertrouwen Ontwikkelingsaspect : 1 zich emotioneel goed voelen 2 zich als persoon iets waard voelen 3 zich als persoon present stellen 6 plezier bleven 8 zich geborgen voelen 9 zich verbonden voelen 14 speels onbevangen en creatief omgaan met de wereld 15 gevoelens bij zichzelf en bij anderen herkennen 16 gevoelens uitdrukken en verwerken 19 rollen spelen 78 zichzelf behelpen Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : Observeren wat de kl boeit, met wie hij / zij het meest omgaat en deze gegevens benutten als beginsituatie. Zie ook spreekdurf en plezier beleven aan spreken. Explorerend beleven verwerken in thema Werkje ten toon zetten Activiteit BO: exploreren → met 2 kls samenwerken Aanmoedigen om te experimenteren met materialen vb. nieuwe technieken, ontdekdozen Vrij bewegen op muziek (O.A. 2 zich als persoon iets waard voelen puntje 5 aarzelend zoeken naar de juiste bewegingen → zich zelfzeker bewegen) Werken met een doos vol gevoelens
Ontwikkelingsondersteunend leren Interventies Opdrachten duidelijk ev. in stapjes formuleren Beertjes van Meichenbaum gebruiken De kl zelf laten ervaren dat hij/ zij de opdracht goed heeft gedaan door het hem / haar zelf te laten verwoorden ( wat deed je ? Wat deed je dan ? Heb je het goed gedaan? …) Wanneer het zelfvertrouwen iets versterkt is, eens het vertrouwde doorbreken, steeds aanmoedigen en waarederen Een moeilijker opdracht individueel begeleiden Uitleg in stappen, stappenplan bij een opdracht aanbieden
Zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Kl laten spelen met iemand die zij / hij goed kent, met wie het goed “klikt”, daarna uitbreiden met meerdere kls (3 à 4) samen met de vertrouwde kl , dan zonder de vertrouwde kl. Spelen met meegebracht materiaal van thuis
Ontmoeten Sociale emotionele begeleiding Beleven Welbevinden Belangstelling tonen voor wat hij/zij doet of zegt Een ik kan dit al kaart / boekje aanleggen Gesprek rond wat kan je goed? /Wat kan je minder goed? Gesprek rond “erbij horen” Contactspelletjes / blindemannetje / opdrachten per 2 Verhalen rond alleen zijn- vriendjes ontdekken – iemand vertrouwen – ik kan dat wel- ik ben al groot – ik kan dat ook,… Kl positief benaderen: lichaamstaal, knuffel geven, in de groep het pos. Van de kl benadrukken, belonen, waarderen Rollenspel / poppenkastpoppen Vertellen welke activiteit je leuk vond deze dag Aangeven of een act. Leuk was of niet → uit een reeks activiteiten die uitkiezen die de voorkeur geniet → zelf voorstellen bedenken voor activiteiten binnen een belangstellingscentrum Scherborne-activiteiten Dansexpressie / danslabo
Probleem: PUZZELEN Ontwikkelingsaspect : Zintuigelijke ontwikkeling 54, Zelfsturing 85, Zelfsturing 82, denkontwikkeling 61 (kennis en ervaringen structureren, denkontwikkeling 66 (inzichten verwerven in de ruimte) Positieve ingesteldheid 13 (betrokken bezig zijn) motorische ontwikkeling 45 klein motorisch bewegen. Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : Puzzelen is een activiteit die heel wat ontwikkelingsdomeinen kansen geeft. Wanneer puzzelen een probleem is zullen we eerst moeten uitzoeken in welk van de domeinen het probleem schuilt. Start altijd bij de positieve ingesteldheid. Een kind puzzelt niet graag in de klas omdat het thuis vaak (moet) puzzelen. Het thema interesseert de kleuter niet,…Het kind mist de motorische vaardigheid enz. Naar gelang de gekozen invalshoek zijn verschillende interventies in de klas mogelijk. Wie doet wat? explorerend beleven
ontwikkelingsondersteunend leren
Verwerken in thema
interventies
MO/ZO: In de zandtafel of in een zak: figuurtjes, vormpjes, enz laten zoeken. Eventueel op een kaart leggen waarop hetzelfde staat.
aanbieden van puzzels in verschillende stappen insteekpuzzels, inlegpuzzels zie map groeilijnen
MO: ontdekdozen waarbij voorwerpen motorisch gemanipuleerd worden: bouten en moeren Flessen en doppen Verpakkingen die op verschillende manieren open en dicht Gaan Zie ook zorgfiche scheuren en knippen voor meer motorische wenken.
Kim-spelen Lotto Memory
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal -spaarpotsysteem met doppen van flessen of bokalen -insteekparels, mozaïk -insteekvormpjes bol - sorteren van verschillende materialen in verschillende situaties - boekjes associaties zoeken kijkplaten ( terugkomende figuur zoeken) - puzzelen in een ander hoek bijv. mat
Juiste dop op juiste prent fotokopies met mogelijke gradatie: - willekeurige schikking, - op een lijn, van groot naar klein - verkleinde doppen op kopie ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden lievelingspuzzel laten meebrengen puzzel van een vriendje (bijv in een verjaardagskoffertje)
Probleem: TAAK NAUWKEURIG EN ZELFSTANDIG AFWERKEN Ontwikkelingsaspect : 82 een taak begrijpen, aanvatten, volhouden en afwerken 85 aandachtig en geconcentreerd bezig zijn. Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : We hebben er voldoende aandacht voor dat deze ontwikkelingsaspecten zelf aanduiden dat je niet te vlug mag verwachten dat kinderen dit kunnen. Wie doet wat? explorerend beleven Verwerken in thema De winter: Nestkastjes bekijken Zelf voederplankje maken (controle met de beertjes) Kleuters zelf laten experimenteren met aangeboden materiaal om iets te knutselen
ontwikkelingsondersteunend leren Aanbrengen beertjes van Meichenbaum Voldoende tijd nemen om elke stap te oefenen: Stap 1: na-apen-spel Stap 2: instructies opvolgen Stap 3: luidop denken stimuleren Stap 4: evaluatie: heb ik mijn werkje goed gedaan. Een activiteit afwerken met een zandloper, keukenwekker en geleidelijk aan tijdspanning verhogen (oudste kleuters) Het kind vragen stellen bij het werk: wat heb je al gedaan? Hoe zou je nog kunnen doen? Kan je er nog iets aan toevoegen?
zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal Knutselhoek: werken met een stappenplan Duidelijk afspreken wat er na de taak komt? Eventueel wachtspeeltjes gebruiken. Kastanjebak: opdrachtkaarten om zinvol spel te krijgen, bijv kaarten met begrippen minder-meer-evenveel
ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden Stappen van de beertjes laten uitvoeren door de klaspop 2 kleuters laten samenwerken, hou hierbij rekening met de positieve ingesteldheid van het kind. Kies voor iets wat het kind graag doet of kan. Reflecteren over werkjes
Leidster gebruikt een visueel signaal om duidelijk te maken wanneer ze kan aangesproken worden en wanneer niet: bijv als ik mijn pet op heb dan werken jullie alleen. Werken met een knipperbol (rolletje met gekleurde bol) als deze rechtstaat, dan heb ik hulp nodig,…
Kijk naar de positieve ingesteldheid van het kind Prikkelarm hoekje Opdracht samen met de leidster uitvoeren
Veel positief bevestigingen Zorgen voor succeservaringen In de daglijn het moment van zelfstandig werken visueel voorstellen Medewerking vragen aan ouder: laat je kind vertellen over hoe hij/zij zijn/haar werkje heeft gemaakt.
Probleem: SCHEUREN Ontwikkelingsaspect : 45 kleinmotorisch bewegen 48 lateralitiet Op welke wijze kan je dit probleem aanpakken : Al deze suggesties zijn ook bruikbaar om preventief knippen en pengreep kansen te geven
explorerend beleven
ontwikkelingsondersteunend leren
Verwerken in thema
interventies
Schrijfdans
wasknijpers langs de rand van een vorm op stippen knijpen
Scheurbak aanbieden
oefenen van scheuren in verschillende fasen: -uit elkaar trekken in tegengestelde zin -scheuren met de handen -scheuren met de vingers -repen scheuren
Breiwerk lostrekken Plukken uit opvulmateriaal Vrij experimenteren met kneedbare materialen als klei, brooddeeg, plasticine,…
Gericht rapen van bijv munten/ knopen op een gladde ondergrond. Verschillende soorten sponzen uitknijpen Spuiten opvullen en leegspuiten zelfstandig spelen hoekverrijking materiaal verrassingsdoos met fijnmotorische speeltjes Ontdekdoos: doos met allerlei materialen die open en dicht gaan Poppenhoek en winkel: handtassen en geldbeugels met verschillende sluitingen Poppen aan en uit kleden (eventueel met een aankleedfries) (verwacht dit niet te vroeg) Zandtafel: nat en droog zand geven andere kansen - Vormen uit het zand zeven Vormen vertoppen in het zand – strooien met zand - Vullen en legen
ontmoeten sociale emotionele begeleiding beleven welbevinden -tijdens kringmomenten vingerspelletjes al dan niet met vingerpopjes voorzien als tussendoortjes -poppenkast met vingerpopjes -bewegingstussendoortjes met aandacht voor grove motoriek vanuit de schouders -tussendoortjes met muziekinstrumentjes als triangel, houten blok, schuurdoosjes,…