Prinsjesdag voorbij Fiscale actualiteiten voor de agrosector 23 september 2011
Programma
Belastingmaatregelen 2012
Landbouwvrijstelling en herwaardering
Onverkoopbare bedrijven: fiscale aspecten
2. Prinsjesdag voorbij
Belastingmaatregelen 2012 Mr. S.F.J.J. (Sylvester) Schenk FB GIBO Groep, Arnhem
Belastingpakket 2012
Belastingpakket 2012 Wetsvoorstel Belastingplan 2012 Wetsvoorstel overige fiscale maatregelen 2012 Wetsvoorstel Wet uitwerking autobrief Wetsvoorstel Geefwet Wetsvoorstel Wet toepassing dwangsomregeling toeslagen
4. Prinsjesdag voorbij
Algemene opmerkingen
Aangekondigde maatregelen weinig verrassend en niet bijzonder spannend; ‘Hogere kaasschaafkunde’ Meeste maatregelen waren al aangekondigd in de Fiscale Agenda van april 2011 Dat wil niet zeggen dat sommige maatregelen op individueel niveau niet hard kunnen aankomen Pakket bevat geen maatregelen die slechts (of in hoge mate) de agrarische sector raken
5. Prinsjesdag voorbij
Afschaffen
Rijksbelastingen verminderen in aantal Van 22 naar 15 Zo komen onder meer per 2012 te vervallen: Afvalstoffenbelasting – Grondwater- (2012) en leidingwaterbelasting (2013) – Belasting op pruim- en snuiftabak (2013) – Verpakkingenbelasting Opnieuw aangetoond: Belastingwetgeving heeft (letterlijk!) de houdbaarheid van een pak melk
6. Prinsjesdag voorbij
Voorstellen IB en Vpb
Voorstellen in de IB – Vast bedrag zelfstandigenaftrek* – Fiscale regelingen kinderen – Stimuleren doorwerken* Voorstellen in de Vpb – Overnameholding* – Verliesimport VI* – Aanmerkelijk belang – Wijzigingen belastingplicht Vpb
7. Prinsjesdag voorbij
Overige voorstellen
Overige voorstellen – Toeslagen – Auto* – Formeel recht* – Rente* Belangrijker dan wat wel: wat niet? Geen wijzigingen landbouwvrijstelling Regering heeft geen aandacht voor de omzet en de belangen van de agrarische advieskantoren
8. Prinsjesdag voorbij
Landbouwvrijstelling 1
Miljoenennota: evaluatie landbouwvrijstelling Geen afschaffing vóór 2016 Alleen deze mededeling veroorzaakte al weer paniek! Nu-niet-dus-wel-in-2016. Help! Valt wel mee Jaarlijkse evaluatie belastinguitgaven Belastinguitgave is bepaling die de overheid opbrengst kost Kortgezegd: aftrekpost of vrijstelling Zoals landbouw- en bosbouwvrijstelling
9. Prinsjesdag voorbij
Landbouwvrijstelling 2
Uit blz. 186 Miljoenenennota Regeling: Beschrijving:
Doelstelling: Ministerie: Evaluatie:
10. Prinsjesdag voorbij
Landbouwvrijstelling in de inkomstenbelasting Op grond van deze regeling worden voordelen uit landbouwbedrijf die verband houden met de waardeverandering van de grond niet tot de fiscale winst gerekend, tenzij deze waardeverandering in de uitoefening van het bedrijf is ontstaan. Een waardestijging van de grond die uitgaat boven de waarde van de grond in het kader van een landbouwbedrijf is belast. Deze regeling heeft een historische achtergrond. EL&I Notitie fiscaliteit, landbouw- en natuurbeleid, januari 2002. Evaluatie landbouwvrijstelling, LEI, 2008, kamerstuk 31 727, nr. 1. Beoogd evaluatiejaar 2015.
Landbouwvrijstelling 3 Uit blz. 25 Miljoenennota Tabel 5.3.2 Belastinguitgaven in de belastingen op inkomen, winst en vermogen 2010 – 2016, budgettair belang op transactiebasis in lopende prijzen (x € miljoen)* 2010 Verlaging lastendruk op ondernemingen a) algemeen Zelfstandigenaftrek Extra zelfstandigenaftrek starters Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid FOR, niet omgezet in lijfrente Meewerkaftrek Stakingsaftrek Doorschuiving stakingswinst Bedrijfsopvolgingsfaciliteit in successiewet Doorschuiving inkomen uit aanmerkelijk belang Landbouwvrijstelling in de inkomstenbelasting
2011
2012
3 444
3
422
3
579
1 469 95 2 75 8 14 196 185 90 352
1 467 99 2 85 8 14 204 189 92 312
1
b) investeringen in het algemeen Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek W illekeurige afschrijving starters1 W illekeurige a f s c h r i j v i n g z e e s c h e p e n 1 K e u z e r e g i m e wi n s t u i t zees cheepvaart (t onnagebelasting) Aftrek s p e u r - e n o n t wi k k e l i n g s we r k W i l l e k e u r i g e afschrijv ing inv esteringen bedrijfsm iddelen1 Research & Development aftrek (RDA)
343 8 3 81 4 221 –
c) investeringen ten behoeve van het milieu VAMIL1 Energie-investeringsaftrek(EIA) Milieu-investeringsaftrek(MIA) Bosbouwvrijstelling Vrijstelling vergoeding bos- en natuurbeheer
52 115 123 1 8
11. Prinsjesdag voorbij
2013 3
762
2014
2015
2016
3
984
4
055
4
127
574 1 104 2 79 7 14 216 193 93 305
601 1 108 2 81 7 14 228 196 95 300
629 112 2 83 6 14 242 200 96 297
1
657 116 2 84 6 14 256 204 98 301
1
686 121 2 86 6 14 271 209 99 304
346 8 4 81 8 219 –
356 8 4 82 8 – 250
366 8 4 84 8 – 375
376 8 4 86 8 – 500
387 8 5 87 8 – 500
3988 5 8 9 8 – 500
24 151 101 1 8
24 151 101 1 8
24 151 101 1 8
40 161 111 1 8
40 161 111 1 8
40 161 111 1 8
Vaste zelfstandigenaftrek
Zelfstandigenaftrek bedraagt nu: Tussen € 4.602 en € 9.484 Hoe hoger de winst, hoe lager de aftrek Zelfstandigenaftrek wordt: Vaste aftrekpost van € 7.280 Geen indexatie Vereisten blijven: Ondernemer Urencriterium MKB-vrijstelling ongemoeid
12. Prinsjesdag voorbij
Vitaliteitspakket I
Arbeidskorting ouderen en doorwerkbonus vervangen door werkbonus € 3.000 (per 2013) Enkel voor lage inkomens Afschaffen levensloopregeling (per 2012) – Wat met opgebouwd saldo? Afschaffen spaarloonregeling (per 2012) Verlagen drempel aftrek scholingsuitgaven € 250 (per 2013)
13. Prinsjesdag voorbij
Vitaliteitspakket II
Vitaliteitssparen – Spaarfaciliteit in box 1 voor werknemers en ondernemers (!) in de IB – Staat ook open voor de zzp’er en resultaatgenieter – Max. inleg € 5.000 per jaar, zolang opgebouwd vermogen niet meer dan € 20.000 bedraagt
14. Prinsjesdag voorbij
Vitaliteitspakket III
Tegoed niet belast in box 3 T/m 61 jaar geen beperking met betrekking tot op te nemen bedrag Maximering € 10.000 vanaf het jaar waarin belastingplichtige 62 jaar wordt Invoering per 2013
15. Prinsjesdag voorbij
Veranderingen autobelastingen I
Nieuwe CO2-grenzen Grenzen diesel en overig naar elkaar toe Verhoging CO2-grens 0%-bijtelling – 50 gr/km tussen 01-01-12 en 31-12-15 Lat gaat omhoog per 01-07-2012 Eerbiedigende werking regime bijtelling gedurende ‘normale huur- of leaseperiode’ (60 maanden) Vrijstelling MRB voor zeer zuinige auto tot 01-01-14
16. Prinsjesdag voorbij
Veranderingen autobelastingen II
Tegemoetkomingen bestelauto? – Verklaring uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto • Geen vrijbrief! • Géén enkele privé-kilometer • ‘Ambulant toezicht’ • Gezamenlijk verklaring • Risico eerder bij werkgever? – Mogelijk nog nieuwe tegemoetkomingen – Tip: auto mogelijk (nagenoeg) uitsluitend geschikt voor vervoer van goederen
17. Prinsjesdag voorbij
Correctie privégebruik 1
Rechtbank Haarlem 1 juni 2011: differentiatie correctie privégebruik zuinige auto’s niet toegestaan Ook andere auto’s krijgen lagere correctie! Hoger beroep ingesteld, maar ook wetswijziging Op vaststaande aanslagen wordt niet teruggekomen! Echter: nog veel lopende BUA-bezwaar-procedures Bezwaar aanvullen i.v.m. uitspraak Rb Haarlem Voor verleden geen/lagere correctie privégebruik auto!
18. Prinsjesdag voorbij
Correctie privégebruik 2
Btw-correctie privé-gebruik (1)
Tot 1 juli 2011: – 12% x (bijtelling loonbelasting/ inkomstenbelasting) Vanaf 1 juli 2011: – 2,7% x cataloguswaarde (incl. btw en BPM)
19. Prinsjesdag voorbij
Vennootschapsbelasting 1
Beperking van excessieve renteaftrek voor overnameholdings HEMA-problematiek: overnemen, volpompen met schulden, overname zelf kosten laten betalen Geen resultaat, dus fiscus betaalt mee Regeling geldt in beginsel ook voor MKB, maar Bij minder dan € 1 mio overnamerente geen probleem Kan (in theorie) ook spelen in landbouw bij overname van groot bedrijf dat in BV-vorm gedreven wordt
20. Prinsjesdag voorbij
Vennootschapsbelasting 2
‘Objectvrijstelling' voor VI (vaste inrichting) Wat is VI Verschil dochter en VI Verliezen bij VI direct verrekenbaar Winsten direct belast maar uitstellen Nu: systeem verrekening vaste inrichtingsresultaten gelijk aan systeem buitenlandse deelnemingen Btl.winsten en verliezen niet in Nederland in aanmerking tenzij liquidatie/overdracht
21. Prinsjesdag voorbij
Boeten
Vergrijpboete mogelijk na verzuimboete – Wel verrekening Informatieverplichting – als belastingplichtige achteraf blijkt de door hem verstrekte informatie niet juist is – Nu alleen in sfeer loonbelasting – Voortaan ook voor • verklaring "uitsluitend zakelijk gebruik bestelauto”, • verklaring “geen privé-gebruik”, • suppleties voor de omzetbelasting en • zogenaamde Edelweisssituaties – Vergrijpboete tot 100%
22. Prinsjesdag voorbij
Renteregeling
Wettelijke rente niet- handelstransacties IB/Vpb rente vanaf 1 juli volgend kalenderjaar (vanaf 2013) Vergoeden rente alleen bij te laat opleggen aanslag door inspecteur
23. Prinsjesdag voorbij
Renteregeling
Afdoeningstermijn inspecteur 13 weken (mogelijke rente na 19 weken) Als verzoek om aanslag door belanghebbende, dan afdoeningstermijn beperkt tot 8 weken máár begin renteperiode niet eerder dan 6 maanden na afloop kalenderjaar Geen rentevergoeding bij terugbetaling als gevolg van herziening/ vermindering aanslag! Einde sparen bij de fiscus?
24. Prinsjesdag voorbij
Landbouwvrijstelling en herwaardering Mr. P.L.F. (Pieter) Seegers Belastingdienst Oost
De landbouwvrijstelling Onderwerpen Inleiding Waardebepaling Gronden Begrip waardeveranderingen Bewijslast Bijzondere situaties
26. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling
Programma Herwaardering/stelselwijziging
27. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Inleiding
Schets van de problematiek; Voor- en tegenstanders; Politiek; Evaluatie landbouwvrijstelling; Toekomst???? ……. Herwaarderen!
28. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Inleiding
Financieel belang enorm! 1,2 mjl ha in eigendom. Stel 1,1 miljoen bij ondernemers. Waarde stel € 40.000 per ha. 1,2 mjl x € 40.000 = 48.000.000.000
29. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Inleiding
1% van € 48.000.000.000 = € 480.000.000
Let op: nog niet meegenomen de waarde (onder)grond bedrijfsgebouwen
30. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Geschiedenis
Voorlopers Wet IB 2001; Invoering Wet IB 1964, overgangsrecht Amendement Lucas; Aanpassing 1986; ‘voortaan of waarschijnlijk binnenkort’ Wijzigingen per 27 juni 2000;
31. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Voor- en tegenstanders
Voorstanders en tegenstanders; Argumenten pro- en contra; Argumenten in 2001; Vergelijking met andere agro-faciliteiten; Gevolgen vrijstelling;
32. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Overgangsregelingen
1965 1-4-1986 8-3-2006
Inperking tot gronden Bestemmingswijzigingswinsten Ondergrond woning
27-6-2000
Geen overgangsregeling
33. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Overgangsregelingen
1-4-1986 Overgangsregeling bestemmingswijzigingswinsten
Artikel 70 beschikkingen
Ook bij IB 2001 nog geldig
Uitbreiding door Besluit van 8 maart 2006
34. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Overgangsregelingen
Besluit 8 maart 2006
Overgangsregeling ondergrond woning
Eenmalige mogelijkheid
45.000 aanmeldingen voor werkafspraak
35. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling Veel verschillende waardebegrippen: -vrije waarde -verkeerswaarde -wev -wevab -voortzettingswaarde -waarde going concern
36. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling Veel verschillende waardebegrippen: -waarde verpacht -waarde bewoond -waarde verhuurd -waarde vrij van pacht
37. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling Gevolg van al deze verschillende waardebegrippen: Spraakverwarring Lastig om rechtspraak te duiden
38. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling
Twee waardebegrippen cruciaal
WEV
WEVAB
39. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling
WEV = waarde in het economisch verkeer WEVAB = waarde in het economisch verkeer bij voortgezette agrarische bedrijfsuitoefening
40. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling
WEVAB is fictieve waarde HR 8 februari 2002, nr. 37.196 – Mogelijkheden tot niet agrarische aanwending dienen geëlimineerd te worden – Comperatieve methode beperken tot agrarische markt
41. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Waardebepaling
WEVAB ondergrond bedrijfswoning HR Raad 7 mei 2004, nummers 38 650, 39 115, 39 116, 39 751, 39 752 en 39 963 – “ondergrond wordt niet meer agrarisch aangewend”
42. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Gronden
Moet in EIGEN landbouwbedrijf
Strenge eis van 90% gebruik in landbouwbedrijf
Ook ondergrond gebouwen
Niet ondergrond woning
43. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Gronden
Ook voor zakelijke rechten (erfpacht) – Voor zover de waardeontwikkeling van het erfpachtsrecht toe te schrijven is aan de waardeontwikkeling van de onderliggende grond
Niet voor niet-zakelijke rechten (pacht)
Let op: nu discussie Fagoed en ASR-financiering
44. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling begrip waardeveranderingen
Voordeel behaald door “goedkoop te verwerven” is geen waardeverandering – – – – –
Koop als pachter Insteekwaarde erfpachtrecht Aangroei van blote naar volle eigendom Gebruikersvoordeel Overnemingsbeding
45. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling begrip waardeveranderingen
Koop als pachter – Pachtersvoordeel – Tweede pachtersvoordeel – 10 jaars periode
46. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling begrip waardeveranderingen
Na 26 juni 2000 – Artikel 3.12 alleen voor waardeveranderingen binnen de WEVAB – Einde van de 73-maands contracten
47. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling begrip waardeveranderingen
Landinrichtingswet / WILG – herinrichting; – ruilverkaveling; – aanpassingsinrichting; – ruilverkaveling bij overeenkomst. Waardeverandering belast. Ontstaan in de uitoefening van het landbouwbedrijf
48. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling begrip waardeveranderingen
Besluit van 15 december 2000, nr. CPP/2172M – “in het algemeen mag worden aangenomen dat de werkelijke waardestijging ten gevolge van een ruilverkaveling het te betalen aandeel in de kosten niet overtreft zodat een later te behalen winst bij realisatie niet hoeft te worden aangemerkt als een uitvloeisel van de ruilverkaveling en derhalve niet om deze reden dient te worden belast. Alleen in zeer sprekende gevallen waarin zonder nader onderzoek duidelijk is dat de waardestijging het aandeel in de ruilverkavelingskosten belangrijk overtreft, mag van het vorenstaande worden afgeweken”
49. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Bewijslast
Vuistregel onder de vrijstelling zoals deze gold van voor 27 juni 2000: de inspecteur dient te bewijzen dat de landbouwvrijstelling niet van toepassing is. Het is echter slechts een vuistregel zodat de bewijslastverdeling zo weer kan overgaan op de agrariër. Bewijslastverdeling verandert? Hof Amsterdam 8 juli 2010, nr, 07/00750 legt de bewijslast bij de belastingplichtige.
50. Prinsjesdag voorbij
De landbouwvrijstelling Bijzondere situaties 3
Deelname aan een Ruimte voor Ruimte regeling Besluit van 27 mei 2008, nr. CPP2008/830M Stcr. Nr. 107 – Versoepeling werking landbouwvrijstelling – Werking beperkt tot tuinbouw?
51. Prinsjesdag voorbij
Herwaarderen/stelselwijziging
Er wordt op dit moment voorgesorteerd op een mogelijke afschaffing van de landbouwvrijstelling Angst gegrond? - onderzoek EC inzake staatssteun is stopgezet - politieke keuze
52. Prinsjesdag voorbij
Herwaarderen/stelselwijziging
Verhogen boekwaarde. Doel: veiligstellen huidige waardeaangroei.
Twee hoofdvormen: - stelselwijziging (waarderen op dagwaarde) - creëren overdrachts- en herwaarderingswinst (via wijziging bepalingen in maatschaps en/of vofcontract)
53. Prinsjesdag voorbij
Herwaarderen/stelselwijziging
Vragen VLB-kantoren over casusposities herwaardering Antwoorden Belastingdienst Kern:
– Herwaarderen kan alleen bij (gedeeltelijke) staking – Herwaarderen tot WEVAB kan
54. Prinsjesdag voorbij
Herwaarderen/stelselwijziging
Enkele verschillen van mening tussen BD en VLB HIR en pachtersvoordelen Proefprocedures
55. Prinsjesdag voorbij
Herwaarderen/stelselwijziging
Stelselwijziging Van kostprijs naar dagwaarde Goed koopmansgebruik? Proefprocedures worden opgestart
56. Prinsjesdag voorbij
Stelling
Het is hoog tijd dat de discriminerende landbouwvrijstelling wordt afgeschaft
57. Prinsjesdag voorbij
Overkoopbare bedrijven: fiscale aspecten Mr. S.F.J.J. (Sylvester) Schenk FB
Bedrijfsoverdracht voor de IB-ondernemer
Bedrijfsoverdracht levensgroot probleem; Vgl. onderzoek EIM (www.eim.nl), ‘Bedrijfsoverdrachten in het MKB’, EIM, 2004; Nederland telt 184.000 bedrijven met een ondernemer van boven de 55 jaar; Alternatief voor overname is liquidatie; Volgens EIM vindt 1 op 3 geen koper; Dat is vanzelfsprekend een probleem! – Waarde going concern is veelal veel hoger dan liquidatiewaarde – Bij liquidatie onderneming valt de fiscale bijl, doorschuiven is immers niet meer mogelijk.
59. Prinsjesdag voorbij
Bedrijfsoverdracht voor de IB-ondernemer
Bedrijfsoverdracht: binnen of buiten de familiesfeer, ‘Bedrijfsoverdracht: binnen familie?’, GIBO, 2002 Conclusie GIBO en EIM; afnemende trend; Ondernemer wenst veelal familieovername; – In MKB ‘lukt dat’ bij 21% van de overnames; – In agrosector is 93% een familieovername; Cijfer is misleidend: meer wijkers dan blijvers Hoogte percentage familieovername is zwaktebod agrosector Met eigen problematiek (civiel en fiscaal); Alternatieven voor overdracht aan familie; – Overdracht aan werknemers; – Overdracht aan branchegenoot – Beleggend publiek, ‘open gaan’ familiebedrijf
60. Prinsjesdag voorbij
Bedrijfsoverdracht voor de IB-ondernemer
Rol van de familie bij overname; Hoge waarde niet altijd een voordeel Sw faciliteit is zelfs tijdbom Hoge waarde en laag rendement is dodelijk en frequent Oplossing is scheiding van management en eigendom; – (Minderheids)participatie in BV; – Deelname in CV door senioren en/of broers en zusters; – Verdere vererving (Neven-en-nichten problematiek). – Streven dient dan te zijn alles binnen één generatie weer in één hand te brengen (of open gaan). Wijken maakt familieproblematiek makkelijker maar is fiscaal veel onvoordeliger
61. Prinsjesdag voorbij
Wijkers 1
Wat bij wijken? Uitponden en afrekenen! Tabeltarief maar MKB winstvrijstelling Problematiek bedrijfswoning Stakingswinst en FOR: blok aan been Lijfrente lost niet alles op en geld moet er zijn Waarom wijken? Doodgaan tot de dood er op volgt Sterven in het harnas Desgewenst bedrijf opeten
62. Prinsjesdag voorbij
Wijkers 2
Denk eens aan alternatieve overdracht Geruisloos doorschuiven buiten de familie – Bijv. door melkmaatschap Verbreding of (geleidelijke) volledige omschakeling Alternatieve vormen van overdracht – Verhuren hele onderneming – Winstrecht Tijdige inbreng in BV – BV traject kost tijd
63. Prinsjesdag voorbij