■^■■■W^MMWWII winmwi!
TWEEDE JAARGANG N0. 27 ï^g^l
DE FILM-WERELD
GEÏLLUSTREERD
een echtscheidingsbureau op na houdt. Op eci. avond toen- Esther wat vroeg naar bed was gegaan begaf Carr's tante zich naar dr. Frey om hem te verzoeken haar gezelschapsdame, die plotseling ziek is geworden, te komen bezoeken. Als Esther Robert haar kamer ziet binnentreden richt zij zich op en smeekt hem haar onmiddellijk te verlaten. Vóór hij zich echter nog kan terug trekken, verschijnen zijn vrouw en kapitein Carr in de kamer. Uly verwijt hem echtbreuk en verklaart tevens, dat zij Esther met haar medeweten geëngageerd hebben om dit in scene te zetten. Esther kan zich van deze verdenking niet reinigen en is door .de verachting van Robert volkomen gebroken. Een jaar gaat voorbij. Esther is een van de knapste en vlijtigste zusters van het oorlogslazaret geworden. Toen op een dag de chefarts ter inspectie komt, wordt hem ook Esther voorgesteld. Zij staat voor Robert Frey. Maar hij wendt zich met koele minachting van haar af. Daar wordt op zekeren dag de chef-arts sïèrvende~her^azaret binnengedragen. Een granaat had de auto, waarin hij zat, versplinterd. Niets kan hem redden dan versch bloed. Wie zal zijn eigen leven in de waagschaal stellen voor dat van een ander ? Nu openbaart zich de groote sterke liefde van Esther. Zij rust niet eerder voor men haar het bloedapparaat aan den arm heeft gezet en terwijl zij bleeker en bleeker wordt en ten slotte bezwijmd in elkaar zinkt keert bij den zieke het leven terug. Maar ook het heldhaftige meisje komt na een lang ziekbed weer tot genezing en als zij voor het eerst in den tuin van het Lazaret wordt gedragen, brengt Robert haar heerlijke rozen, rood als het bloed, waardoor zij zich voor eeuwig aan elkaar verbinden.
Z***^
i i
1
De hoedenmode treedt in ons land hoe langer hoe meer op den voorgrond en wie In dit opzicht modern wil blijven, mag zich iedere drie maanden wel een nieuw hoofddeksel aanschaffen. En dat in een tijd, waarin de vrouw zich meer dan ooit zonder hoed op straat-vertoont I De nieuwste hoeden zijn die, welke het model van een jockeypet hebben, de rand van achteren klein en rond, van voren klepachtig breed, ook de versiering is in de meeste gevallen jockey-achtig: een lintje om den bol met een klein strikje van voren. Aan een bepaalde kleur is men in deze niet gebonden, vele dezer modelletjes zijn vervaardigd van zacht-getint spiegel-fluwèel, wat bij een zomertoiletje van crêpe de-chine of een andere zeer soupele stof een bijzonder teeren indruk maakt. Een vereischte voor een jockey-hoedje is echter een guitig, jong gezichtje, voor klassieke, strenge gelaatstrekken zijn zij minder geschikt. Een ander model, dat ook zeer en vogue is, is de luifelhoéd, ook hiervan is de rand van achteren klein, van voren groot, ma,ar sterk naar beneden gebogen, wat in de meeste gevallen stferk flatteert. De voile doet opnieuw haar intrede, luxueuser en chiquer dan zij de laatste jaren was. Voor 's morgens schrijft de mode nog een kleine, glad getrokken voile voor, voor 's'middags echter, bij grodt-toilet, een lange, fladderende, die in losse plooien om het gelaat hangt of wel met een zijden lint sier-
gestreepte stof, maar die van effen stof, waarop hier en daar met lint of bandfluweel streepen zijn aangebracht. Zoo zijn er modelletjes, waar op de geheele rok, telkens drie bij elkaar, streepen zijn aangebracht, terwijl het lijfje geheel streeploos blijft, hoogstens een enkele langs den rand van de mouwtjes wordt aangebracht. Manteltjes hebben b.v. in de lengte strepen, zoowel van voren als over den rug, terwijl ook de kraag in de lengte met een enkele streep versierd is.
■■DE STEM VAN HET OOSTEN" Elders in dit blad wordt iets meegedeeld over den Japanschen acteur Sessue Hayakawa, die in Amerika zich als een der beste acteurs heeft äoen kennen en in het FaramountLasky-product „De Stem van het Oosten" (H. A P. Film Co., Den Haag) een reuzennaam verwierf. De inhoud is in 't kort de volgende: Op een zeer afgelegen eiland Hakoshima, op de kust van Japan, woonde O'Mitsu, een schoone Japansche, die door haar broer Arai Takada, den Heer van het eiland, van de buitenwereld afgezonderd werd gehouden. Arai Takada was op zijn eiland Hakoshima een afstammeling van Samurai, in Tokio echter is hij de up-to-date Graaf Takada. In Tokio woonde Alan Hepburn, zoon" van een Amerikaanschen planter in Japan, met zijn halfzuster Sheila, die eerst onlangs in Tokio was aangekotaen en die niet wist dat in haar aderen Japansch bloed stroomde. In de Amerikaansche club te Tokio ontmoette Hepburn een vriend, die hem verzekert, dat hij zich heel goed kan begrijpen, dat zijn zuster, zich tot de Stem van het Oosten aangetrokken voelt, want haar moeder was een" japansche geweest, doch Sheila heeft het nooit geweten. Heimelijk kwam Hepburn dikwijls op het eiland Hakoshima, want hij was verliefd pp de schoone O'Mitsu. Wanneer Arai Takada naar Tokio ging, werd de bewaking van zijn zuster O'Mitsji, opgedragen aan zijn trouwen bediende Jenzo. Op een feestavond in Tokio, waar ook Sheila als Japansche verkleed is heengegaan, ontmoet zij' Takada. Beiden voelen zich zeer toe elkaar aangetrokken en de herinnering aan dezen avond bleef in h^n voortleven. Intusschen had Hepburn na een vreeselijke vechtpartij met den bediende Jenzo, O'Mitsu „Oe Valstrik" geschaakt. Helaas echter, Takada vond later 1. >?nton Verdier eis "Kapitein Carr. 2. 6bba Thomson als Sslher. 3. "Kapitein Carr en zijn naamkaartje. Takada zwoer wraak te ély (Ingeborg Spangsfeldt). 4. -Ssther in den val geloht ten hulie van Carr's tante. nemen op den man, die zijn huis onteerd had. Overal heeft hij inlichtingen laten nemen lijk is opgebonden. De einden, die tot op het gewoonlijk voor de zomermaand bij uitnemend- omtrent Hepburn en door een toeval ontmoet middel afhangen vertoonen prachtig gebor- heid geldt, wordt wit batist voorgeschreven. hij zelf hem in de club. Weldra bemerkte hij duurde randen of hoeken. Een dankbaar ar- Allerliefste japonnetjes van dit dunne steeds dat Hepburn een hartstochtelijk kaartspeler beidsveld voor dames, die bedreven zijn in de geliefde weefsel zijn door de mode-huizen ver- was en hij noodigt hem uit bij hem in zijn huis kunst van tule stoppen. Naar eigen smaak vaardigd, waarbij de verlengde taille nog op te Tokio te komen kaartspelen. Hepburn had aan de uitnoodiging gehoor kunnen zij dan ranken, bloemen, vlinders of den voorgrond treedt. Om de meeste is een andere dessins op haar voiles aanbrengen. breede batisten ceintuur aangebracht, die zeer gegeven, niet vermoedende, dat hij in 'den val Sommige zijn zelfs zoo versierd, dat het lijkt laag om de taille wordt geslirtgerd en achte- werd gelokt. Nadat hij al zijn geld verspeeld of de wangen van de draagster getatoueerd loos wordt vastgeknoopt. Men moet er echter had en zelfmoord had willen plegen, raadt zijn, iets, wat niet tot de schoonheid van het met zorg bij deze modellen voor waken er Takada hem aan, met hem mee te gaan naar geheel bijdraagt. Het spreekt vanzelf, dat in niet „afgezakt" uit te zien. Een lang lijfje zijn eiland, om daar rust te nemen. Op Hakodezen tijd van franje-mode, er ook voiles zijn, is niet ieders dracht 1 De mouwtjes zijn over shima zou Hepburn voor O'Mitsu moeten betawaarvan de randen geheel met een smal, zacht het geheel genomen kort, de rokjes met vo- len. Niet vermoedende, dat dit het eiland was, waar hij O'Mitsu had geschaakt, kwam Heplants of tabliers versierd. zijden franjetje zijn versierd. Zeer modieus is ook de strepen-mode, dat ' burn in Takada 's huis op een gedeelte van het Voor de maand Augustus, die, al beantwoordt zij niet altijd aan de verwachting, toch wil zeggen niet de toiletjes vervaardigd van eiland, dat hij nog nooit 'bezocht had. Zijn
:
'i
WEEKBLAD
iiiwiixani mimw i
PRIJS 10 CENT
Pï^ATR™
A. W. SIJTHOFF'S UITGEVERS-MIJ., LEIDEN.
MbWHMÉlMNMMIHIHlAMI
DE PILM-WERELD
DE FILM-WERELD
„öie Voortrebhers11 (Tiet winnen van een nieuw Werelddeel) Keui ei] .ia volk vol helilenmoed Kn tocli zoo hitiir ^ekDithll Het heeft geofferd --oed xn bloed Voor vrijheid en voor recht. Wie, die de dertig gepasseerd is, heqft niet tien-, ja honderdenmalen de regelen gezongen. Wie weet niet meer, dat telkens weer dit lied opschalde, wanneer onze stamgenooten in Zuid-Afrika herdacht worden, die bij de wisseling dezer eeuw hun strijd voerde voor hun zelfstandigheid. Ja, nu zijn er reeds talloozen, die dat lied niet meer kennen, misschien nog een beetje de wijs, maar daarbij blijft 't dan, maar wij ouderen weten nog wel, hoe 't ons het hart kon doen popelen van geestdrift en tegelijk droef kon stemmen, hoe onze stamgenooten een zoo geheel andere toekomst tegemoet gingen, dan ze zich hadden gedroomd. Maar voor wie die dagen niet mee hebben doorleefd is nu ook het oogenblik gekomen, om eens terug te denken aan de jaren 1899 tot 1901. Dat heeft de film bewerkstelligd. Niet deze jaren zijn voor het witte scherm vastgelegd, maar de dagen van 1837, de dagen van het ontstaan der vrije Boerenvolken. De avonturen vol gevaar van Piet Relief en z'n klein gezin, die met een handjevol vrienden Zoeloeland introk en een groote Zuid-Afrikaansche Republiek stichtte, hoe hij en z'n volgelingen verraderlijk werden uitgemoord door Dingaan en z'n bloeddorstigen stam, en honderd andere verschrikkelijke gebeurtenissen meer. vele ervan ware tragedies, het resultaat ervan : 'n toevoeging aan de Zuid-Afrikaansche Vereenigde Staat, die rijke en welvarende streken aan gene zijde van de Oranje-Rivier, nu bekend als Natal, en leidende tot de glorierijke stichting van ons Zuid-Afrikaansch Rijk. zooals wij het heden ten dage kennen, is het thema, waarop dat enorm film-drama is opgebouwd. Het talent van Harold Shaw heeft 'n beeld gebracht, ongeëvenaard in de annalen van de cinematografie. Generaal Botha was bij het aanschouwen van deze film diep geroerd door de vele schrille en schokkende scenes, en aarzelde niet te bekennen, dat sommige gedeelten hem tot tranen toe bewogen hadden. Na Harold Shaw nog eens en nog eens persoonlijk te hebben gelukgewenscht, vatte hij de hand van den gelukkigen maker en zeide tot hem: „U heeft de geschiedenis van m'n volk gemaald op Éoo treffende wijze, dat ik er slechts respect voor hebben kan." Generaal Smuts, voor wien speciaal de film in Londen werd vertoond, was van dezelfde zienswijze. Gustav Preller, een Zuid-Afrikaansch journalist van beteekenis, die het scenario ontwierp, Harold Shaw, de bewerker ervan, de medespelenden en de „Africain Film Productions Ltd." wier vereende krachten ons deze wonderschoone film schonken, mogen worden gefeliciteerd met het schitterend resultaat. Geweldige bezwaren moesten worden overwonnen. Niet de kleinste deden zich voor toen met de halfbeschaafde inboorlingen moest worden gewerkt, die zoozeer door het spel werden meegesleept, dat ze zich de werkelijkheid waanden te doorleven. Een spiegelgevecnt werd eens zelfs tot een werkeliiken strijd, waarbij véle blanken en inboorlingen werden gewond en verscheidene zelfs ternauwernood aan den dood door verdrinking ontsnapten. Want alles moest zoo nauwkeurig mogelijk worden uitgebeeld, Aan medewerking ontbrak 't de vervaardigster niet en scherp zag de regeering van het Vereenigd Zuid-Afrika toe bij de samenstelling en zoo slaagde men er ook in het origineele Tractaat van Piet Rief, dat door het Zoeloe-hoofd Dingaan was onderteekend, op den film te brengen en mocl.t men een origineeie kar gebruiken, zooals die in den trek werden gebruikt en twee bronsmetalen kanonnen, die in den slag bij Bloed-Kivier dienst hadden gedaan. Onder de duizenden oude werkers waren er meerderen, wier voorouders de werkelijke slachting hadden meegemaakt. Welke enorme kosten er moesten worden gemaakt, kan men zich voorstellen, Waanneer men bedenkt, dat ons een natuurgetrouw beeld van den slag bij Bloed-Rivier ts gsven een enorme dam werd geslagen en tien millioen gallons water werden gebruikt, dat over de honderd karren moesten worden vervaardigd, waar aan vele in vlammen opgingen tijdens de tafereelen, die de uitmoording weergeven en dat duizenden ossagaaien, schilden en knotsen werden gemaakt.
Zoo was 't alles naar evenredigheid, maar wat tot stand kwam was iets van buitengewone beteekenis, voor ons Hollanders nog grooter dan voor eenige andere natie, de ZuidAfrikaners uitgesloten. Dat is gebleken bij de eerste opvoeringen in den Haag en later in Rotterdam. , De groote pers, die ons film-bedrijf doorgaans een beetje heel slecht belieft te behandelen, moest hier wel over schrijven en ook .... enthousiast schrijven. De stemming was aan 't eind overweldigend en uit volle borst werd weer eens het Transvaalsche volkslied gezongen, dat de massa even sterk begeesterde als een twintigtal jaren geleden. De inhoud van den film is in 't kort als volgt :
die Here God gese: „Julle mag nie doodslaan nie I" Retief se reisgezelschap nader die plek van bijeenkomst. Piet Retief wordt gekies as aanvoerder van die Groot Trek en President van de nuwe Boere-Republiek. ,,Met die hulp van God Almachtig beloof ek, Pieter Retief, om die hoge ambt waartoe U mij gekies het, naar mij beste kennis en wete te vervul, on om U verder te lei naar Vrijheid." Die President va vrijwilligers om hem te vergesel op 'n besoek uan die kraal van ingaan waar hij land gaan koop vir die nuwe Staat. Willie van Rensburg wordt saamgeneem omdat hij Soeloetaai so goed verstaan. Klein Piet Retief ken Soeloetaal net so goed as sij maat, en rebelleer omdat hij thuisgelaat word. „De seuns is die eniges onder ons, wat die kaffertale goed verstaan en dit is derhalve verstandig hulle saam te neem." Die President is begerig om bejaarde sowel as jongere manne in sij eskorte të hê en ook bij de agterblijwendes te laat. Hulle vertrek naar Soeloeland. „Deur nou te vertrek kan ons maklik die kraal van Dingaan bereik intijds om hem op te stóoke teen die Boere 1" Vraag die Groot Olifantstraat. „Die Groot Olifant is hardhorend wanneer
die towenaars I Gin enkele van hulle sal aan mijn legers ontsnap nie. More sal hulle gebeente op die Aasvoolkop verbleek 1"' Soloesa begrijp dat dit die enige manier is om sij meester Retief te help en hij het dus voorgewend dood te wees. „Die Groot Olifant het nog slegs 'n gedeelte van hierdie wit weglopers gedood. Pas op, dat hulle vrinde hulle nie kom wreek nie I Uw werk het 'slegs begint. Volg nou hulle spoor en eet hulle vrinde op."
Die elfde dag na die moord op Piet Retief en sij geselskap-in die lager. „As Retief 'n voorspoedige reis gehad het, dan kan hij en sij geselskap vandag terugkeer." Jan word met 'n paar anderes op verkenning uitgestuur. Afrika soas bekend in die jaar 1837, Jan bring die tijding van Dingaan se verPiet Retief, 'n Kaaplandse Boer, het 'n raad bij Generaal Andries Pretorius. groot emigrasie op touw geset naar die onbeGeneraal Pretorius werf 'n kommando kende Noorde, met die doel daar grond van die aan, om die Voortrekkers te gaan versterk. Inboorlinge te koop, ten einde daarop een Twede en derde v?rsterkings ruk op naar vrij Hollandse Republiek te vestig. die moordtooneel. ,,Vrinde, die meeste van jullie het ver gek f m „As ons gin versterking krij nie voordat om mij planne te help uitvoer. Ek hoop te die Soeloes ons weer aanval, is ons verlöre 1", toon dat ek julle vertrouwe waardig is." 'n Klein Kommando van nog gin 500 man, Omdat ons 'n Godvresende volk is, sal ons vertrek, teneinde de moord op hulle landsbillik handel met die inboorlinge, en sodoende mense te wreek. hu lie hulp erlang tot die daarstelling van 'n Generaal Pretorius het hom bijtijds vergemodel-Republiek vir ons nageslag. wis van die naderende vijand en kies sij eige vegterrein. „Hulle sal ons nie aanval nie voor dagi-reek. Laat die kommandante nou sorg dat die leger behoorlik versterk word en die wagte op hulle pos is." „Ons beloof plegtig, as die Heer ons help en ons vijand in ons hande gee. ons die dag en die datum altijd as 'n Dankdag en 'n Sabbat sal in eer hou, tot ons verste nageslag ; en dat ons ook 'n Kerk sal bouw tot sij eer." Dagbreek van de I6e December 1838. Hulle eerste ervarfhg van de uitwerking van die skietgeweer het die Soeloeleger in verwarring gebringHans „Dons" (Kommandant de Lange) tart hulle -uit: „Is Dingaan se leger dan 'n trop ou meide? Komaan I Julle is duizende meer as ons 1" Die Boere het die Soeloes nog 'n keer afgeslaan, en dies herstel hulle geledere. Die Boere vrees belegering en Kommandant de Lange daag hulle weer uit. „Wil julle dan verslage naar julle koning terugkeer? Lafaards is julle ; ek noem julle lafaards 1" Die derde aanval volg. Die Soeloelegers is weer afgeslaan met agterlating van duisende dooies op die slagveld, en vlug nou. Dingaan se legers is na die tijd verskei kere veslaan, sij mag is gebreek en sij krijgsliede verlaat hom. Soloesa het maandelang in die hut van 'n vrind aan koors siek gele, hij is tans hersteld „"Clit pauly'e's 'Jongensj'aren" en vo.g Dingaaft weer op die spoor. Hij tref PauH)e heeft i'n horloge achter gesel om straf te ontgaan. hom aan verlate en swervende in 'n vreemde Karel Landman, van Kaapland het sij plaas sij besoekers so 'n Donderstok in die hande land. „Ons sal ons Verbond in ere hou en op die verkoop, en maak hom gereed om met die het." sestiende dag van iedere Desember dank „Groot Olifant, en grootste seun van 'n Retief-geselskap saam te gaan, in de nasiogroot vader, ons het slegs gekom om U te bring aan God Almagtig vir die redding van nale beweging naar die Noorde. ons voorvaders en vir die bewaring van ons A. Janke skrijf aan Johanna Landman, vra : Wat is uw wette vir weglopers ?" „Honderde van,hierdie blanke weglopers Land en Volk." „Ons het vandag met die boot uit Engeland in Kaapstad aangekom en hoop dat U niks met hulle families trek tans Soeloeland binne 1" Deze inhoud doet reeds zien. dat hier te „Uw Wijsheid is groot, o Olifaftt, maar ons daarteen sal hê nie wanneer mij vennoot en lande de film een geweldige stemming moet ekself hierdie brief dadelik volg teneinde die waarskuw U dat, as hierdie blanke weglopers jongste nuws aan uw vader te breng, — en ek Soeloeland binne dring, dan sal hulle uw land maken en alle bladen, die we er over lazen voeren hiervoor het bewijs aan. om mij aanzoek om uw hart en hand te her- afneem uw vee roof en uw volk uitroei \" De Witte Bioscoop te Amsterdam heeft Die Eerw. Sendelings Lindley en Venable, haal. Ons plan is om met die eerste skip naar van die Amerikaanse sending het van de deze film hier in roulatie gebracht, maar — ons winkel bij Port Natal te gaan." Willem Faber en su gezin maak hulle gereed Boere-Trek verneem en hulle naar die land eere wien eere toekomt — de man; die de om te trek, ten einde hulle bij die Landman- van Dingaan gehaas, teneinde die Boere te stoot heeft gegeven tot den, koop van dit werk, een der duurste hier in omloop gebracht, gezelschap aan te sluit. Jan Faber hulle seun verwelkom. Die hele Retiefgezelschap is ontwapend dat is Willy Mullens. Hij begreep, dat dit voor is die verloofde van Johanna Landman. Janke ons ook als 't ware een nationale film is. Hij het die Soeloes gedurende vele jaren bedrieg, voordat hulle tot die kraal toegelaat is. Die porspronkelik Traktaat is op die lijk heeft gevoeld, hoe* het Nederlandsche publiek en verneem tans met schrik van de voorgemet de verschijning in kennis moest worden nome Bóeretrek naar de grense van Soeloe- van Retief gevonden, Al die voorwaardes is geregel en Dingaan se gebracht en de origineele reclame in 't Zuidland. „As hierdie verwenste Hollanders in Soe- Traktaat staat aan Retief en die se Landge- Afrikaansch heeft wel sterk direct de aandacht loeland kom, sal hulle die kaffer-handel vir note af: ,,die plek genoemt Port Natal en al getrokken. Het resultaat? Drie weken lang die aangrensende land as hulle ewigdurende is avond aan avond het gebouw voor K. en W. ons bederf, en ons sask ruineer." besproken uitverkocht geweest. Avond aan .,0ns sal Port-Natal vóór "hulle bereik, en eigendom." „Maak jullie gereed om voor mijne gaste avond is dus de vértooning gegeven met die Soeloekoning teen hulle opstook, sodat hij reeds lang voor den aanvang de zekerheid te dans." hulle die land belet." Die sendelings het dergelike danspartije meer dan 2600 toeschouwers op een grootsch Bij de Oranje-river is de helfte van de Groot dikwels aanschouw, stel daar gin belang in werk te vergasten. Zoo was ook het succes Trek volbrag. in Rotterdam. En zoo zal 't overal zijn, eens Op die plek van biieenkoms. Die Landman- nie, en neem derhalve afskeid. „Ons wens U en Uw volk alle sukses toe. deels omdat gebleven is de warme sympathie geselskap wag hier die aamkoms af van Piet Retief en- die ander Emigrante, wat hulle Ons pligte roep ons tans naar ons poste terug. voor de Zuid-Afrikaners, anderdeels omdat men hier een zoo geweldig filmwerk voor zich Die Soeloedans het plaas. aangesluit het bij die Groot Trek. „Babaamde I (vang) die mense daar bij die ziet, dat ieder op zijn kennissen opwekt dit In die kraal van Dingaan, koning van die niet te laten voorbijgaan. Soeloes, is die Eerw. Owen, 'n sendeling, wat hek en hou jullie reg om hulle dood te maak. „Uw soldate word hinderlijk in hulle ijwer toegelaat is om hom nabij Dingaan te vestig. Die onderrigt van die sendeling vind in- om ons te behaag. Laat hulle verder van ons
tlit paultje's "Jongensjoren
f
1. Poultje (Paul Tteidemonn) en sijn tot wanhoop gebrachte onderwljier. 2.5en van Paul^e's jongensstreben. 3. 6en van paul's slachtoffers. 4. paul tracht a'n ouders over te halen hem vrij van school te geven. 5. Suurman's Grieve, Paul's jeugdliefde.
DE FILMWERELD
I
1. t)e Zoeloe's sleepen Retiefen iljn slamgenoolcn buiten de braal om se te vermoorden. 2. In de baffcrbraal tijdens de onderhandeUngen. 5. Het fievecht von prelorius' mannen tegen ©ingaan's ioeloe's 4. Oe Soeren trehhen met hun ouenbarren door een rivier 5. Oe onderhandelingen tuuchen Retlcf en
DE FILM-WERELD
DE FILMWERELD
„Jiet Slokhuis in de Bepgen",
Semice Gregory, met wie Wenry's ouders hem In het huweiyh willen doen treden.
©e trouwhartige Tndianen passen Sylvia op tijdens haar iiehte
„Tiet ölofehuis in de Sergen". ömmy'Wehlen als Sylvia, de Indiaansche,
UIT PAULTJE'S " JQNOENSJAREN
die zijn onderwijzer nabootst, geeft aanvankelijk aan het hulpgeroep van Vetkraag geen gehoor. Eindelijk, als hij zijn vergissing ontdekt en het kolenhok binnengaat maakt Paultje van deze gelegenheid gebruik om ook hem op te sluiten. Dit voorval en het slechte schoolrapport doen Paultje's vader besluiten hem bij wijze van straf tijdens de vacantie alleen bij zijn tante op het land te sturen. Wij zien hem van zijn ouders afscheid nemen. Tijdens de reis haalt hij niets dan kattekwaad uit. Ook op het land vergeet Paultje zijn streken niet. Hij wil de koeien melken, wordt verliefd op buur mans Grietje, maakt een reuzen lawaai, wordt uit wraak met water gegoten, klimt door vreemde ramen, krijgt een pak slaag van de knechts en het einde is dat de wanhopige tante Paultje's ouders verzoekt hem zoo spoedig mogelijk terug te halen. Het Publiek echter zal hem al -deze streken niet kwalijk nemen ... en zijn wij niet allen jong geweest en hebben "eens onschuldige streken uitgehaald ? Paul Heidemann als Paultje Sybel vervult zijn rol op een manier die doet genieten van zijn openhartige eerlijke kwajongensstreken, hij is geen jan Salie maar een echte jongen wien men zijn ondeugden gaarne vergeeft.
Een aardige klucht in 3 acten is bovengenoemde (Nordisk Films Komp. Amsterdam) waarin Paul Heidemann de rol van Paultje vervult. Deze lange opgeschoten jongeling is de schrik van zijn onderwijzers, de lieveling van zijn moeder en een bron van eeuwig verdriet voor zijn vader. Reeds 's ochtends aan de ontbijttafel beginnen zijn streken ; hij heeft zijn huiswerk niet gemaakt en wil lijntrekken. Vader jaagt ham het huis uit. Als gewoonlijk glijdt hij langs de trapleuning naar beneden, valt het dienstmeisje in de armen die juist met een servies naar boven wilde gaan. Terwijl het lawaai van het brekende porselein het huis vervult, maakt Paultje zich uit de voeten. Hij komt natuurlijk te laat op school en om het te doen voorkomen alsof hij nog te vroeg is, stelt hij zijn horloge een kwartier achteruit. Dit leugentje maakt zijn onderwijzer, de heer Vetkraag, zoo woedend, dat hij hem een klap in 't gezicht wil geven. Deze klap echter komt op de wang van Paultje's buurman terecht. Nu staat de geheele klasse overeind en de rust kan alleen worden hersteld doordat de heer Vetkraag den portier Spek roept om Paultje in het kolenhok op te sluiten. Eenige oogenblikken later zit Paultje werkelijk in het kolenhok. De goedmoedige opvoeder der jeugd krijgt echter medelijden en gaat in het hok om hem tot beterschap aan te sporen. Mijn waarde M. v. W., Het resultaat van deze zedepreek is, dat Paultje in een onbewaakt oogenblik ontvlucht Eindelijk is het er dan toch van gekomen : en onderwijzer Vetkraag in het hok opsluit. ik heb gedebuteerd. O, stel je maar gerust, De portier, die meent dat het Paultje is geen reuzen roL Toch heb ik gebofd, mijn eerste ,,creatie" was geen bloote figuratie, het was een werkelijke rol, heusch 1 Zoo'n heel klein niemendalletje, een notendopje van een rolletje, maar enfin het was dan toch maar een echte. Stel je voor, nadat ik dan, zooals ik je in mijn vorige brieven vertelde, door den directeur op proef jgenomen werd, met de vage belofte, zoodra men mij dacht te kunnen gebruiken, bericht thuis te krijgen, hoorde ik er al dien tijd niets van. Je begrijpt een directeur van een grooten filmfabriek heeft iets anders aan zijn hoofd dan zich ernstig om mijn nietig persoontje te bekommeren; ik dacht dan ook dat^alles al van de baan was, toen ik verleden week een oproeping thuis kreeg mij even op zijn bureau ^lenry Williard in bewondering voor Sylvia te melden. Nou, ik in de wolken, dat snap je 1
Een der kiaine vrouwenrollen was plotseling tijdens de eerste repetitie van het nieuwe in studie genomen werk ernstig ongesteld geworden, of ik nu invallen wilde. Ik hield me goed, doch innerlijk beefde ik van handen tot voeten. Ik zou eindelijk debuteeren, wis en waarachtig in een film optreden. Hoe vurig ik naar dit zalig oogenblik reeds maanden verlangd had ; nu het eenmaal zoo ver was, kreeg ik er kippevel van. Den volgenden dag moest ik terugkomen, men zou dadelijk reeds draaien. Ik vroeg of ik mijn rol niet thuis moest studeeren. „Onnoodig," zei de directeur, „dat komt van zelf wel terecht". Ietwat beduusd, met kloppend hart verliet ik het gebouw, 's Nachts sliep ik bijna niet. In koortsachtige visioenen, half droomend, half wakend, zag ik film heldinnen voor mij ronddwarrelen. Van b
MHET BLOJCHUIS IN DE BERQEN"
Een sensationeel wild-west drama in zes acten, vervaardigd in de Metro Pictures Corporation, met in de hoofdrol Emmy Wehten is „Het Blokhuis in de Bergen". (H, A, P.film Camp., Den Haag). Daar waar het pad uit de bewoonde wereld eindigt en de eindelooze woestijn zich uitstrekt, woont Sylvia alleen in een kleine hut, -waar zij in haar onderhoud voorziet door het maken van handwerkjes welke zij verkoopt aan toeristen die steeds gaarne een souvenir aan hun zwerftochten door de woestijn, mede naar huis dragen. Ter zelf der tijd leeft in de groote wereld, omringd door allerlei weelde en pracht, de familie Williard. Mevrouw Williard is een trotsche dame, die haar zoon wenscht te verbinden aan Bernice Gregory, doch de zoon, Henry Williard, voelt voor deze opdringerige liefde niets. Veel meer gevoelt hij voor Sylvia, de Indiaansche, zooals het meisje~^)ottenderwijs genoemd wordt. Hij ontmoette haar in de woestijn, toen hij daar op zijn zwerftochten ronddoolde en zag de schoonheid van hare bogen. Hij is verliefd op haar en op niemand anders. Hij verklaart, dat spoedig de dag daar za! zijn, waarop hij Sylvia's mooie handen zal binden met een band van goud, zoodat zij niet meer zal behoeven te werken. Op een nacht, beschermd door de duisternis, wordt aan de schamele hut van Sylvia geklopt. Het is Jack Leslie, die haar om onderdak vraagt, om hem voor de politie te verbergen. Jack smeekt haar hem binnen te laten, daar hij gewond is. Nauwelijks binnen, blijkt het echter, dat zijn wonden niet van ernstigen aard zijn. Plotseling herkent Sylvia den man, die bij haar binnen is gedrongen. Het is de moordenaar van haar vader. Jack dringt er met hartstocht op aan bij haar te blijven, maar Sylvia weigert hem beslist, doch zij moet zwichten voor de kracht van den sterken- man. Na eenigen tijd beseft Sylvia, dat zij door het samenwonen, niet meer waardig is om Henry lief te hebben. Wanneer deze laatste haar dan odk zijn liefde bekent, weigert zij hem, hoewel ook zij hem wederkeerig bemint. Henry is verbaasd over deze afwijzing, doch hij besluit de oorzaak daarvan op te sporen. Spoedig weet hij deze en neemt hij zich voor om den indringer in de woestijn te volgen om het onrecht aan Syhria gepleegd kunnen wreken. De twee mannen treffen elkander weldra en in een hevig gevecht wordt Jack doodelijk gewond. In stervensnood getuigt hij nog van
JoOe politie vindt S^via, nadat haar belager gevlucht ts.
de onschuld van Sylvia. Henry besluit thans zijne familie mededeeling te doen van zijn voorgenomen huwelijk met Sylvia waartegen de familie natuurlijk sterk gekant is. Met geld tracht de familie Williard Sylvia te bewegen afstand van Henry te doen, doch zij weigert pertinent. Wat later bedenkt zij zich echter en vertelt zij Henry dat zij slechts voorgewend heeft, dat zij van hem hield. Door Jack, die intusschen hersteld is, wordt een intrige gesponnen om haar toch te doen trouwen met den man, die zij inderdaad lief heeft. De intrige gelukt, waardoor het drama met een gelukkig huwelijk vän Sylvia wordt besloten.
NI
WILLY MULLENS (Alberts Frères) 1899—1919 Den 29sten Augustus 1919 zal bet twintig jaren geleden zijn, dat deze bekende bioscooponderneming zich aan het Nederlandsche publiek voorstelde. Een gebeurtenis, die niet onopgemerkt mag voorbijgaan. Indien wij spreken over Alberts Frères, dan bedoelen wij toch hoofdzakelijk Willy Mullens, want de gebroeders Mullens splitsten in 1912 hun firma en „Les Rois des Bioscopes" wordt nu belichaamd in „Willy". Wie kent Mullens niet? Dat kleine mannetje, vlug, met zijn doordringende oogen, die tintelen van fijnen geest en humor. „Le conferencier parlant au public" de meest geestige explicateur-in Nederland, de meest bekwame opnameoperateur in ons land. Het lijkt ons niet ondienstig en wij beschouwen het als een moreele verplichting naar voren te brengen, wat Willy Mullens voor het bioscoopbedrijf heeft gedaan. Dan moeten wij terug gaan tot het t dperk, toen de bioscoop zich nog met de meest primitieve hulpmiddelen een plaats moest veroveren. Kalklicht, bezinemotoren, locomobielen, dat waren de hulpmiddelen van den heer Mullens. Toch was dat geen beletsel voor „Willy" om voorstellingen te geven in Leuven (Groote Schouw burg), Antwerpen, Mechelen, Straatsburg (Sängerhaus), kortom in de verschillende landen van Europa had de naam „Alberts Frères" een schitterenden klank. Doch niet hét minst in Holland zelf. En wij moeten het erkennen, die schitterende naam op bioscoopbedrijf komt hem toe. Immers Alberts Frères, heeft aan het Nederlandsche publiek de bioscoop gebracht, ontdaan van de meeste uitwassen ; hij heeft door de wijze van samenstelling van zijn bioscoopprogramma )iet meest intellectueele gedeelte van het publiek tot bewonderaars van den bioscoop gemaakt. Elk nieuwtje op kinomatografisch gebied werd het Nederlandsche publiek door Mullens gebracht. Wij herinneren in deze, aan de sprekende films van Gaumont, waarvoor de heer Mullens zelf naar Parijs is gegaan, zoodat men de conferencier ,,Willy" op het doek zijn geestige explicatie hoorde ten beste geven. Het meest positieve succes voor den heer Mullens . was echter weggelegd bij zijn vestiging in de residentie, het nieuwe tijdperk van bloei voor dezen ijverigen werker. Zeventien jaren geleden deed Mullens zijn
intrede in Den Haag en hij mag met voldoening terugzien op de jaren, die achter hem liggen. Hij heeft de residentie bewerkt en het behoort tot een goede opvoeding van den Hagenaar om geregeld een bezoek te brengen aan „Le Roi des Bioscopes". Van uit den Haagschen Kunstkring verspreidde zich de roem van Alberts naam over Den Haag. Zijn streven werd beloond door de vestiging van een eigen bioscoop, „De Residentie Bioscoop". Maar het meest komen zijn kunde en gaven wel tot zijn recht in de sedert tien jaren gehouden zomerexploitatie in het gebouw van K. en W. Daar ziet men het eigenaardige verschijnsel, dat avond aan avond de High Life van Den Haag. naar hun „Enfant terrible" komt luisteren. Een file van automobielen en rijtuigen legt getuigenis ai, wat Mullens voor het Haagsche publiek is. Maar, deze stoere werker heeft niet gerust op zijn lauweren en sedert vijl jaren is een nieuwe ster gaan schitteren aan het kleine firmament van onze nationale filmindustrie, de Haghe Filmfabriek, het geesteskind van Mullens. Hiermede heeft Alberts zijn naam onsterfelijk gemaakt. Als men spreekt van Roi des Bioscopes, (een naam hem gegeven door dr. Rademakers) van Roi des actualitis, (een naam gegeven door jhr. Feith en Schroder) dan weet men ieder, dat hiermede Willy Mullens wordt bedoeld. Het zou ons te veel plaatsruimte vragen om alles op te sommen, wat die Haghe Filmfabriek in die vijf jaren vervaardigd heeft, doch de bloemlezing van enkele films vertelt ons genoeg. De Eerste Nederlandsche regeeringsfilm „Leger en Vloot" wat hem tevens de hooge onderscheiding van een koninklijk bezoek inde Residentie-Bioscoop ten deel deed vallen ; een propaganda tegen de annexatieplannen „Bezoek van de Koningin in Limburg en Zeeland". Deze films hadden meer succes dan honderd duizenden brochures en de meest verheven redevoeringen vermochten te behalen. Ook op Internationaal gebied zijn de producten van de Haghe Filmfabriek gewild, uit de vele noemen wij slechts : de Intocht van koning Albert in Brussel en Antwerpen, voetbalmatch Holland-Zweden. Er kan niets gebeuren of Willy is er bij. soms nog voor de daebladen. En- niets is hem te veel om het
zijn publiek voor te zetten. Allerlei sportoefeningen moest hij medemaken. Reizen in een vliegmachine, in onderzeeërs en torpedobooten moesten gemaakt worden. Ondanks dat alles was hij 's avonds trouw op zijn post in het Gebouw van K. en W Ondanks zijn zoo drukke werkkring, vindt de heer Mullens, gedreven door liefde voor het bedrijf, nog gelegenheid om zich te wijden aan vakbelangen, getuige zijn plaats als voorzitter van den bond van Nederlandsche Bioscoop-Exploitanten. Doch ook als mensch mogen wij Mullens niet vergeten. Wij die ons met trots een bijzondere plaats mogen indenken in de vriendschap van den heer Mullens, kunnen van hem getuigen, dat hij is de joviale collega, die steeds bereid is met raad en daad zijn jongere collega's bij te staan. 29 Augustus moet een onvergetelijken dag worden voor Willy Mullens en ook voor zijn vrouw, want ook zij mag in deze niet vergeten worden. Het Nederlandsche Publiek, het Haagsche Publiek, het Nederlandsche Bioscoopbedrijf, de Nederlandsche Theaterwereld, moeten naar voren treden en Mullens toonen, hoe men zijn werk waardeert. Ondergeteekende doet een beroep op allen, die blijk willen geven van hun sympathie voor Willy Mullens om zich onverwijld met hem in verbinding te stellen, tot het organiseensn van een grootsche hulde voor den Nederlandschen pionier op bioscoopgebied. Leiden, 29 Juli 1919. André de Jong. Hoofdbestuurder Nederlandschen Bond van Directeuren van Openbare Vermakelijkheden.
In Denemarken zijn veertig vertegenwoordigers van de Amerikaansche film-industrie aangekomen om handelsrelaties aan te knoopen en reclame te maken voor Amerikaansche films.
• Naar aanleiding van desbetreffende orders uit Parijs, is het verboden Duitsche films in het bezette gebied in te voeren, evenmin films, die in het bezette gebied aanwezig zijn naar Duitschland terug,te zenden. Verschillende firma's, die hierdoor sterk benadeeld worden in hun zaken, hebben tégen dezen maatregel geprotesteerd. * • Wandal Treumann is dezer dagen bij het instappen in een trein door de menschenmassa van het perron afgeduwd, waardoor zij een eindje met den rijdenden trein werd meegesleept. Gelukkig kwam zij er vrij goed, zij het dan ook met eenige wonden, af. Een dame en heer, die eveneens verdrukt werden, verloren het leven bij dit ongeval. In Engeland vreest men, dat, nu de passage geen belemmeringen meer in den weg staan verschillende Amerikaansche film-fabrikanten er niet tegen op zullen zien om een deel van hun gezelschappen naar Engeland over te brengen om daar opnamen te maken.
Ingezonden mededeelingen.
IS STEEDS VERKRIJGBAAR IN DE Deze oproep wordt ten zeerste aanbevolen VOLGENDE THEATERS: door de beeren Henri ter Hall. Alkmaar ...... Alkmaarsch Bioscooptheater Ud der Tweede Kamer. Amsterdam.... Apollo Theater Louis Bouwmeester Jr. „ .... Kosmorama (tijdelijk geDirecteur „Scala", Ud van den sloten) Gemeenteraad van 's Graven- Apeldoorn Cinema Central hage. „ Minerva Theater Eduard Verkade. Arnhem Cinema Palace Directeur van de Konink„ Luxor Theater lijke Vereeniging „Het Neder- Bergen op Zoom Luxor Theater landsche Tooneel". Breda Gnema Pathé „ Paleis Bioscoop Dordrecht Astoria Theater ^ictfs^t) EnMbcdé Alhambra Bioscoop „ Cinema Palace Gouda Gouda Vooruit '• Gravenhage .. Empire Bio cope De tocht met het Vickers Vincy vliegtoe„ .. Olympia Theater stel van Engeland via Frankrijk en België „ .. Passage Bioscoop naar de E. L. T. A. is ook meegemaakt door „ .. Thalia Theater Willy Mullens, die het geheele gedeelten van „ .. Tip-Top Bioscoop de tocht voor den fihp heeft vastgelegd. Haarlem Cinema Palace „ .De Kroon ' * ♦ * Helder Witte Bioscoop Op de E. L. T. A. exploiteert Cinema „De 's Hertogenbosch Chicago Bioscoop Munt" een bioscoop-theater en op de Hoorn Hoornseh Bioscooptheater R. E. G. A. T. A. wordt zulks gedaan door „ Royal Bioscoop 'het Bureau voor Cinematografie „Filma". Heerlen Flora Bioscoop *** Leeuwarden . .. Bioscoop Friso Te Amsterdam is ingebroken in de Passage Lelden Luxor Theater Bioscoop aan den Nieuwendijk. Men is de Nijmegen Chicago Theater daders niet op het spoor gekomen. >, Olympia Theater ** • Roosendaal Cinema Palace Een Hamburgsche filmonderneming, de Rotterdam Americain Bioscoop „Vera-Film", zal voortaan in combinatie „ Kosmorama 'Bioscoop werken met eenige andere bekende Berlijnsche „ Luxor Theater. filmfabrieken en heeft daartoe haar aandeelen„ Princes Theater kapitaal tot een millioen uitgebreid. Getracht Stttard Cinema Palace zal worden alleen eerste-klasse werk te ver- ütreeht Flora Bioscoop vaardigen. „ Rembrandt Bioscoop , Scala Bioscoop Vltssiagen Alhambra Bioscoop
'Jerddberoe.'n.
INWIIDNUWiïïtlC« SCflAFFHAUSEN - ^.- '
'ir
ABONNEERT U op
„De Film-Wereld" •Jach wendt voor gewond te aljn om bij Sylvia te kunnen blijven.
f 2.50 per halfjaar.
7
TWEEDE JAARGANG N° 28 V^ücl -■'^^^■T-->
mam
- I ■
mmm
PRIJS 10 CENT
^TAT™/™-
-
f\m
Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling
GEïLLUSTREERD WEEKBLAD
A, W. SIJTHOFF'S UITGEVERS-MIJ., LEIDEN.
AMSTERDAM Opening 1 Augustus 1919
Gelesenheld tot Passagiersvluchten met de
1919
Augustus
September
1919
GROOTSTE en MODERNSTE VERKEERSVLIEGTUIGEN der Wereld
ii
1795-1813
-
door
GENERAAL WÜPPERMANN Met ml» gratia premie een ALBUM, bevattende 80 Foto's van GETEISTERD BELGIË en 8 BOEIENDE VERHALEN, o.a. DE DOODSCHULD VAN MARIE-JEANNE.
Drukkerij ROELANTSte Schiedam, levert entreebiljetten in bloes en rollen.
UitgaTe fan GEBR. GRA-A ÜW te Amsterdam, Heerengracht 191. Tel. 6460 Noord. Nederland onder de Franache Heerachapptf is een rUk geïil. praehtwerk. berat ruim 500 pag. druka, ferm. 30X23 cM.,gedr. op zwaar knnstdrakpapier en geb. in kearigen praehtb. Betaalbaar in Maandelijksche termijnen van f 1.50
Prijs f 15.-
Betaalbaar in Maandelijksche termijnen van f 1.50
Dit Nationale Praehtwerk beschrijft op boeiende, voor ieder bevattelijke wijze de geschiedenis van ons Nederland gedurende de Franache Omwentelingen van de bevrijding bij het Herwinnen onzer Onafhankelijkheid. Dit rijk uitgevoerde boek bevat een onnoemelijk aantal belangwekkende illuatraties. betrekking hebbende op dien tijd. De auteur heeft in dit Standaardwerk voor alle tijden elke vervelende langdradigheid vermeden. UIT DEN INHOUD: De Tcrovering van ons VaderMnd door de Franschen In 1795. Verval van handel en scheepvaart. Ii val der Rassen en Ëngelschen in Noord-Holland In 1799. Van het optreden van raadspenslonarls Schimmelpenninck tot het einde van 1805. Pogingen tot verbetering van landbouw en veeteelt. Toenemende ' oaeenlgheld tusschen Schimmelpenninck en keizer Napoleon. Koning LodewUk's komst naar bier, zijn levensbeschrÜTinB en die ypa Koningin Hortense. Begin van Lodewtik'a oneenigheden met Napoleon. Het Hollandscbe leger in den oorlog tegen Pruisen. Verlies onzer West-Indische koloniën. De ramp van Leiden. Koning LodewUk verhuist naar Utrecht, itjn verblijf aldaar. Toenemende ellende onder het Hollandscbe volk. Kooiog LodewQk besluit, zijn residentie te Amsterdam te vestigen. De Filmwereld
VreeseliJke algemeens watersnood. Reis ran den Koning In de noordelijke departementen. Krüga verricht Ingen op Walcheren. Koning LodewUk ia Parijs ter onderhandeling over zijne geschillen met Napoleon. Koning LodewUk doet afstand ran de regeering. Inlijving van ons vaderland bij Frankrijk. Ondragelijke ellende. Willekeorig en brutaal optreden der Franache ambtenaren. Bezoek van Napoleon aan ons land. Napoleon's tocht naar Husland en het aandeel der Hollanders daaraan. Veldslag bl] Leipzig. De bevrijding. Aankomst Tan prins Willem Frederik Tan Oranje te Scheren Ingen. Einde van den Fransohen tijd.
BESTBLBILralET.
De ondergeteekende wenscht van GEBR. GRAAUW te Amsterdam, Heerengracht 191, te ontvangen :
1 ex. Nederland onder de Fransche Heerschappij gebonden in keurigen prachtbani voor /^on prijs vn ƒ 16.— met al&gratis premie: oen ALBUM, bevattende 30 FOTO'S en 8 BOEIENDE VERHAIEN, te betalen in maandeüjksche termijnen van/IJM)of ècontant. WOONPLAATS:
NAAM: NEDERL. ROTOGRAVURE-MAATSCHAPP1J, LEIDEN
N.V.
SANDERS s Cl LEIDEN
IN MAISON BAKKER Hoogstraat 12. den Haas,
LUNCHT MEN LEKKER
I
..THEOPHILE".
Utrechtschestr. 118. Amsterdam
BESTE HAARKLEUR- EN HAARGROEIMIDDEL Afgehaald f 2.— per flacon. v Franco toezending f 2.15 per postwissel of f2.25 aan postzegels ais ook tegen f2.25 rembours.
JEANNE VAN DER PERS EN ADELQUI MIGLIAR ALS MARIE VAN BORSELEN EN HERMAN KOORDERS IN „HET GOUDV1SCHJE"
i