TWEEDE JAARGANG N0. 34 If^^l Ateliers voor Decoratief Schilderwerk en Tooneelbouw. Speciale decors voor filmopnamen.
KALVERSTRAAT 226 1 AMSTERDAM -S
Projectiedoeken en lijsten.
:-;
:-;
Zwanenburgwal 40. - Amsterdam.
TELEFOON NOORD 8869!
■ ■
DE
■
EERSTE
A. SERNÉ & ZOON HET adres voor Tooneelcostumes Amsterdam, Groeobvrgwal 56,
Vraagt onze PORTWIJNEN, VINHO TINTO. ViNHO BLANCO. BISSCHOPWON. PALESTINA-WDN en MORELLEN op WIJN.
I N H ET BRENGEN VAN HET
LAATSTE
0N
?^J A AT/T-
B. GROOTENDORST & ZOON,
Cinema „DE MUNT" j STEEDS
PRIJS 10 CENT
•
MEIWUN merk „HYGIEA"
GEILLUSTREERD WEEKBLAD
A. W. SIJTHOFF'S UITGEVERS-MIJ., LEIDEN.
•
Een geurige wijn, ook voor samenstelling van Bowls
■
Het theater is geheel gerestaureerd j volgens de laatste eischen.
HOOFDKANTOOR
WDN-IMPORT Mil. A. H O O Q E N D 13 IC. VLAARDINGEN. Filialen, de Bodega s „OPORTO" sevestiad: AMSTERDAM. ROTTERDAM. DEN HAAG. Damrak 92. Plan C. Hoogstraat 38.
Orkest onder leiding van BENZOt FAWSII | DOORLOOPENDE
VOORSTELLING |
Magazijn van Foto-Artikelen „DE AMATEUR11 - Amsterdam. P. C Hooftstraat 60.
Drukkerij ROELANTS te Schiedam, levert entreebiljetten in bloes en rollen.
Heerlijk Terfrisschende drink. NV. lm- en Eiporl „EDOTO" Regnengrackt 27, Tel. C 364. . AMSTERDAM.
Tel Zuid 399.
Werkzaamheden voor Amateurs accuraat en blllilk
- SPECIALE
VERGROOTINGSINRICHTING -
N. B. in- en verkoop van 2e hands-toestellen. Inruilen.
DEGRACIEÜSE
DE GRACIEUSE IS HET BESTE EN MEEST PRACTISCHE DAMESEN MODETIJDSCHRIFT. DAT BOVENDIEN VAN ALLE AFBEELDINGEN 8 R « T I S GEKNIPTE PATRONEN VERSCHAFT. ABONNEERT U NOG HEDEN 55 UW BOEKHANDELAAR OF — DE UITGEVERS. —
PIIIS PER IW1IIUL SIECHIS ƒ1.75. A W. SIJTHOFPS UITG-Mij., LEIDEN
VERSTERKEND EN VOEDZAAM
.\i»'«!IMiliiiii:iilllllllil!!ii!l1PF.»
Dansveld 13, Telef. 28, Utrecht
Af d. HOUTBEWERKING. ^fe-maogt wfe wel
CMW
Fabriek van: Draaibare Lighallan. Tuinhuizen, Tuinmeubelen. Levering door het geheele land. Vraagt prijs.
^" GEZONDE DRANK fyutewnl VOOR IEDER
IIDRHfiT roor uwc GF.ZOKDHEID altijd on overal UIITfl VuHHUI .ii^ liiut ml var. salky! en zurinjuzuiir. bereid IIHLIU : ■ fcn.
.♦♦♦ G
A
Scliura
Schuurpoeder: GUM* .; ROTTERDAM. *...• Voor rdUmt vrwmdtpsstjfrrs
MARECHAL
„MI RECREO" GEURIGE HAVANA SIGAAR
B A
Wybetl Tabletten
^ICDSMOS /*
SIGAREN
Gebrs. v. d. GRINTEN, 51G^ENFAB^4NETPS>NBE4RGE1JK(N::-BR) „MINOS"
-
„MONACO"
-
VAN DEB PUTT EN DE VLAM EINDHOVEN.
„ORAL"
tegenHoest, Heeschheid, Keelpijn zijn weder overat verkrijgbaar N.V. GABA-BAZEL (FILIAAL HILVERSUM)
THEOPHILE"
Utrechtschestr. 118, Amsterdam
BESTE HAARKLEUR- EN HAARGROEIMIDDEL Afgehaald f2.— per flacon. Franco toezending f 2.15 per postwissel of f2.25 aan postzegels als ook tegen f2.25 rembours
w.v. SANDERS 5 CIUEIDEN |Tea-en Luncheon-Room „Bakicer' Hoogstraat 12, den Haag,
Tea- en Lunch-Concert NED. ROTOGRAVURE-MAATSCHAPPIJ, LEIDEN.
VEHHR'JCBAAR BU DÏN VtRTECENWOOaOICEH 'M «U-S VOORNAHt »LAATSEM
FRITS BOUWMEESTER
/
DE FILM-WERELD DE FILM-WERELD \iji'""'»\
'■'■||jii"-Iiiijjj|iiM;""iiijj|jiii"i;
lj|lli"Mli;:
Frtts Bouwmeester is een Nederlandsche acteur met een even gevestigde reputatie als ülm- zoowel als tooneelspeler. Hij heeft dan ook al menige prestatie voor het witte doek op zijn rekening en hij zal er nog vele aan toe voegen. Zelfs behoeft men zich niet te verwonderen, wanneer deze jongere onder de Bouwmeesters zich eens geheel aan het filmspel zal geven. Als 't hier maar eenmaal zoo'n omvang heeft genomen, dat het z'n geheele persoon vraagt. Want hij gevoelt zooveel toewijding voor het filmspel, dat z'n eerste gedachte, toen hij voor eenge weken naar Engeland vertrok voor familiebezoeken was om daar eens in de film-industrie rond te neuzen. Ook al weer een diergenen, die filmspeler moeilijk vinden, die oordeelen, dat, nu men meer op de hoogte komt met de eischen van het filmspel, de tooneelspelers een zoo schoone gelegenheid krijgen om proeven af te leggen van hun mimisch kunnen. Frits Bouwmeester heeft altijd pleizier in het fimspelen en bij hem hebben onze filmfabrikanten niet tevergeefs aangeklopt. Men herinnert zich hem nog wel uit 4« films van den laatsten tijd : de organist in „Toen 't Licht verdween " en Barendje in „Op Hoop van Zegen", Waarvan menige toto in ons blad is opgenomen. Uit foto's kent men hem ook uit „Schakels" als Toontje, een film, die nog niet is afgedraaid. Ook bij Noggerath filmde hij indertijd eenige malen, als zoovelen, die thans herhaaldelijk voor 't witte scherm werken. Een kleine herinnering aan die dagen is 't bijgaand (ototje uit „Oedipus", weergevend het vinden van den kleinen Oedipus. Dezer dagen heeft hij voor de eerste maal meegewerkt in een film van de „Amsterdam Film Co.**, die onder leiding van zijn neef The Frenkel staat. . Het beeldend vermogen van Frits Bouwmeester is groot. Ook op 't plankentooneel treft steeds, dat hij zoo goed -e persoon weet te treffen, dien hij heeft uit te beelden. Het is bij 't filmspelen een eerste eisch. dat uiterlijk de figuur is, zooals deze naar zijn innerlijk moet zijn. Bij Bouwmeester is dat immer zoo. Men denke alleen maar aan de buitengewoon goede uitbeelding, van den organist in Van Riemsdijk's werk. 't Is eigenlijk het best geslaagde uit dezen film. Vooral zijn aandacht. Ongetwijfeld zullen we Frits Bouwmeester nog menigmaal in onze bioscooptheaters bewonderen en wanneer de films, waarin hij optreedt ook buiten onze grenzen worden afgedraaid, zal 't ons niet verwonderen, wanneer over dezen film- en tooneelacteur met veel lof zal worden gesproken.
de Rue des Fripiers. De inrichting van den schouwburg is al dadelijk heel anders dan bij ons. Zijloges in de zaal treffen wij slechts zelden in onze nationale theaters aan, maar wat speciaal aan die buitenlandsche cinema's een zeker cachet geelt dat is het aanbrengen van kleine lampjes in de loges en in de bar. De bar staat in den schouwburg zelf, langs de kant waar geen loges zijn, achter in de zaal of zoo mogelijk achter de loges, doch in elk geval staan de tafels en stoelen zoo, dat men uitstekend de voorstelling kan volgen. In die bar is het werkelijk voor den bioscoopliefhebbt' een ideaal zitje. Het geeft een bekorende variatie aan de anders wel wat eentonige stereotype inrichting der bioscopen. Je voelt je er als thuis, intiem, knus en behagelijk. Het zou misschien ook in ons land aanbeveling verdienen eens wat meer i .isseling te brengen in den bouw en dr- inrichting der bioscooptheaters l Men kan nu wel van de redeneering uitgaan : „Alles goed en wel, maar de voorstelling is het voornaamste," t^ch lijkt mij een dergelijke
Belgische SUmkiebjes Cinematografisch Brussel na den oorlog. Wanneer de bioscoopman, na een afwezigheid van vijf jaar, vroeg in den morgen zich weer op pad begeeft in het kino labyrinth van groot Brussel dan valt hem al dadelijk een koortsachtige bedrijvigheid op. Terwijl in Nederland het bouwvak nog steeds kwijnt, kan men in België reeds duidelijke sporen van opleving waarnemen. Doch wat wel het meest typische verschijnsel mag heeten, dat is het feit, dat naar verhouding een belangrijk grootere arbeidskracht gewijd wordt aan het bouwen van theaters, tea rooms, cabarets en vooral cinema's dan in dezen tijd van woningnood, minstens even nijpend bij onze naburen als bij ons, misschien wel wenschelijk was. De cinema tempels verrijzen in Groot-Brussel letterlijk uit den grond, het een al weelderiger, rijker en monun^entaler dan de andere. Brussel is weer, althans-naar het uiterlijke, de luxe stad par excellence. Sommige groote kino-paleizen voor den oorlog de eerste viool spelende zijn door nog reusachtiger theaters verdrongen. En al die bioscopen zijn stampvol, reeds voor het begin der voorstelling staan de menschen aan het loket te dringen, tout comme chez nous. Met dit verschil evenwel dat de afmetingen der theaters veel ruimer is en vooral weelderiger, niet op z'n hollandsch krenterig ingericht, op een koopje ? Laat ons bijvoorbeeld een der modernste nemen de Colyseum bioscoop in
illustratie aldaar en de films in een volgend artikel uitvoeriger. Ik ben bang de mij toegestane plaatsruimte reeds overschreden te hebben. M. v. W.
Bioscoopnieuws Een groot terrein aan het Leidsche veer te Utrecht is in handen gekomen van de combinatie Hamburger-Lorjé, welke het Rembrandt-bioscoop-en variété-theater in handen heeft. Op het terrein zal een modern ingerichte schouwburg met winkelgalerij verrijzen, de zaal zal ruim 2000 toeschouwers kunnen herbergen.
lezing gehouden over den invloed van de cinema op de bigamie. In Californië worden door den directeur van de Rijksbibliotheek allerlei cinematografische werken verzameld. De bedoeling is een cinematografische bibliotheek op te richten, waarvan velen een nuttig gebruik i zullen kunnen maken. Carranza, de ex-dictator van Mexico, heeft de hoofdrol vervuld in een Amerikaanschen film, getiteld : „Wat een Mexicaan is."
»1
Rivalen"
„Rivalen", (Nordisk-Film Comp., Amsterdam), is een levensdrama in vier acten, i waarin Pola Negri, een der meest gevierde filmactrices, bovenal bekend door haar temperamentvol spel in de „Carmen"- film de hoofdrol vervult. In „Rivalen" is Pola Negri de elegante vrouw, die met mannenharten speelt, totdat vader en zoon tegenover elkander staan als rivalen en zij zelf het slachtoffer van een vreemde passie wordt. Verplaatsen wij ons in gedachten naar Valparaiso, dan treffen wij daar Willy Larsen den zoon van den consul Henri Larsen, die tevens groothandelaar is in wilde dieren met filialen over de geheele wereld. Willy ontvangt telegrafisch opdracht van zijn vader om een transport dieren in ontvangst te nemen op de rancho van Pueblo del Maurez. Hier ontmoet hij de schoone Mevrouw Lo Cotton, (Pola Negri),die zich op de hoeve van Maurez ophoudt. De mooie gast van Pueblo del Maurez verveelt zich gruwelijk en is dus aangenaam verrast als het bezoek van Willy Larsen (Harry Liedtke) gemeld wordt. Zij ontvangt hem met buitengewone vriendelijkheid, gelukkig weer eens een Europeaan te zien en te spreken. De plotselinge dood van del Maurez, die door eenige opstandelingen vermoord wordt, maakt een einde aan hun gelukkig samenzijn. Willy biedt Lo, die hij voor de weduwe van del Maurez houdt, zijn hulp aan, maar deze vertelt hem nu, dat zij niet de vrouw van den vermoorde was, maar slechts e*n vriendin. Ondanks deze bekentenis, neemt Willy Larsen, die haar liefgekregen heeft, haar mee naar Europa. In het huis van Consul Henri Larsen wordt Lo met open armen ontvangen. Haar rust wordt echter door eene pijnlijke ontmoeting verstoord, want zij herkent in den secretaris van haar gastheer haren vroegeren echtgenoot. Cotton bemint Lo nog steeds ondanks de ellende, die hij om harentwille heeft doorgemaakt — en ook nu weer is zij de oorzaak dat hij uit zijn betrekking wordt ontslagen. Willy Larsen, betooverd door de ongewone schoonheid van Lo, vraagt haar zijn vrouw te worden. Zij antwoordt kort „ik bemin U niet". Een ander heeft hare belangstelling opgewekt, Willy's vader .... de eenige, die haar koel bejegent. In een nachtkroeg vertelt Cotton aan Willy Larsen de geschiedenis van zijn huwelijk: hoe hij Lo als modd leerde kennen en haar tenslotte trouwde om haar voor zich alleen te hebben.... Door lichtzinnige geldverspilling bracht zij hem zoover dat hij zich aan de 5en scène uit Oedipus kas van zijn patroon vergreep en tot twee jaar Bet vinden van den kleinen Oedipus. gevangenisstraf werd veroordeeld. Toen ging Lo naar Amerika zonder te vermoeden voor die tot doel heeft alle groote Engelsche biosopvatting ietwat bekrompen. Ofschoon de zaal bij cinema voorstellingen geruimen tijd in coop-theaters onder haar beheer te krijgen wien hij den diefstal pleegde. Als Willy Larsen den volgenden morgen aan het duister gehuld blijft en alle aandacht op en in de groote steden nieuwe te bouwen. het verlichte doel geconcentreerd blijft vormt Majoor Davies verwacht nog ontzettend veel Lo vertelt dat hij hare geschiedenis kent, verhet aanzien van de zaal toch wel degelijk een van den film ; om te beginnen zal de nieuwe laat zij het huis der Larsens. Op aandringen van zijn zoon wil de consul factor van beteekenis en helpt mee atmosfeer, onderneming in Londen een theater bouwen, stemming te scheppen. Misschien is het bij de zoo groot ab nog nergens ter wereld bestaat. Lo bewegen in zijn huis terug te keeren. Nu cinema nog van grooter gewicht dan in den Ook zullen speciaal Engelsche films opgeno- bekent zij niet den zoon maar den vader te gewonen schouwburg, juist door die overgang men worden volgens nieuwe methodes, waar- beminnen. Om zijn zoon deze teleurstelling van donker naar hel licht. Ook in ons land bij muziek, lichteffecten en enorme scènes sneller te doen vergeten, zendt de consul hem naar het buitenland, maar geraakt zelf geheel begint men dit meer en meer in te zien. Wan- op den voorgrond zullen treden. verstrikt in de netten der schoone vrouw. neer men echter op dit gebied een studiereis Maar Willy is niet vertrokken. Door Cotton naar het buitenland maakt dan schieten wij opgehitst begeeft hij zich in een domino vertoch nog heel wat te kort, zelfs in vergelijEen paar zeer populaire Engelsche film- momd naar een bal masqué waar hij Lo hoopt king tot een land dat wat aantal inwoners en oppervlakte betreft zich ongeveer met ons kan artisten zijn twee kleine meisjes Jane en Ka- te ontmoeten. Als hij deze in een loge in teetherine lie, respectievelijk negen en zeven dere omhelzing met zijn vader aantreft, richt meten. Het schijnt, dat in België, de toeloop naar jaar oud. Nog nimmer te voren zal iemand op hij den revolver, waarmede hij de verraderlijke de bioscopen, indien mogelijk nog geweldiger dien leeftijd een zoo hoog salaris hebben geno- vrouw wilde treffen, op zich zelf. Neergeknield bij het lijk van zijn zoon zegt, is, dan bij ons ! Althans te Brussel zijn verschil- ten. Ze verdienen jaarlijks ieder evenveel als lende theaters, die hun programma tweemaal Engelands premier Lloyd George, namelijk de consul tegen Lo : „Over dezen doode voert geen weg tot U." per week compleet verwisselen. In het Tro- zestig duizend gulden elk. Lo wordt tot roz'enkoningin uitgeroepen. cadero te Brussel zag ik zelfs één enkele Bedolven onder bloemen verwildert haar blik gala-voorstelling aangekondigd van de veren haar verstand begeeft haar.... zij vlucht filming van Alph. Daudet's Arlésienne. HierMevrouw Scott France te Londen heeft de uit de balzaal.... en als de morgen grauwt bij dient opgemerkt dat dit groot'ehe kino paleis een eigen goed geschoold symfonie or- cinematografie opnieuw iets leelijks in de vindt zij haar droevig einde onder de wielen kest van een veertig man sterk aan de onder- schoenen geschoven, n.l. de uitbreiding van van een voorbijsnellenden trein. neming verbonden heeft. Over de muzikale de bigamie. Deze feministe heeft onlangs een Het Engelsche parlementslid, majoor David Davies, die in Londen den „filmkoning" wordt genoemd, heeft een film-onderneming gesticht.
1 Oola "Neqti als ßo Cotton. 2. Tijger en tijgerin. 5. Clan fafel bij consul fiarsen 4. go hrijgt heimwee naar Suropa- 5. Willy Êarsen bekent Êo nog steeds van haar te houden. 6. In het hotel «Tran^ois. 7 Willy hoort van Cotton de levensgeschiedenis van Co.
-■
■
/»
-
6
1 ^Ife
y
•
DE FILMWERELD
□nnnnDnDD • „JUDEX-
1. Het laborslorium In de gewelven van de ruïne van het hasteel „Chateau rouae". 2. «ana '"^,1 JT}116 7\usklora) en haar handlanger T^ofaltï. 5. TOetoe ■tean nvet »"n vriendje. Ie Körne Réflttsse (»out de Äon). 4. ludex (Ren* Cresté) 1s vertefd gevordoi op gravin lacauellne (Vvette Ondréyor). 5. EC TTAme «éoHsse oeeft den Beinen *Jean »«n vrflheld veer. 6. ludex en sUn broeder Roger b(J de rutoe van le
DE FILMWERELD
DDDDDDDD
Chateau rouoe. 7. Oc duif brengt "Judex onhelliberichlen van gravin Taajueline. 8. Qrävin "Jacqueline vordt In veiBgheid gebracht nadat de landlooper "Kerjean haar in ^n ouden molen heeft ontdekt. 9. «rovfn TaaJueUiie door "judex bevrijd ontmoet haar vroegere taono-leerling met hoor vader, die haar ilfn gaan toehen. lO. TVuematte belet Diana en noralès den Meinen 7\öme Réglisse om het leven te brengen. 11. "Kerfean iiel Tavraux in de gevelven van het basteeL 12. lean vO geen afstand meer doen van le TUme Régnsse.
1
1
ml
«ra
i
t-
f
1
DE FILM-WERELD en Morales, die, in het costuum van verpleger en verpleegster de zieke Jacqueline van haar bed opgelicht hebben. Kerjean herkent zijn zoon, Diana ontvlucht. Vlug belt de oude Kerjean in de buurt Judex op en Jacqueline is opnieuw gered. In de zesde acte merken we, dat Judex en Vallières een en de zelfde persoon zijn. Hij is Jacqueline gaan beminnen, en zegt haar in de persoon van Vallières, dat Judex haar liefheeft. Zij wil echter van dit mysterieus wezen niets weten, en laat dit door Vallières söhrijve.i. Diana Monti heeft weer een ander middel uitgevonden om Jacqueline in handen te krijgen, zij gaat den kleinen Jean stelen. Door middel van Judex en den dapperen Móme Réglisse wordt de kleine evenwel weer opgespoord en aan zijn moeder teruggegeven. Het is bij deze gelegenheid, dat M6me Réglisse een nieuwen beschermer opdoet in de persoon van den heer Mazematte, wien door Diana 100.000 francs beloofd is als hij uitvindt wie Judex was. 't Was bij hem, dat zij den kleinen Jean had ondergebracht, waardoor hij in aanraking kwam met Móme Réglisse. In het volgende nummer komen we nader op de zes laatste acten van dit veelomvattende werk terug.
„Avalen", to behenf ally's vader alleen hem te beminnen.
„JUDE X" Een groote Fransche Gaumont-film van Arthur Bernède en Louis Feuillade, die uit een proloog en elf acten bestaat en eerst als feuilleton in de „Petit Parisien" is verschenen, heeft z'n intrede in ons land gedaan. (H. A. F. Film Comp., den Haag). Dit cinematografisch werk is,, Judex" getiteld en eerste krachten als Yvette Andreyor, mademoiselle Musidora, René Cresté, Marcel Levesque en de kleine Bout de Zan verleenen er hunne medewerking aan. De *ilm zal hier te lande in vijf weekseries verschijnen, tal van verwikkelingen, intriges en interessante episodes wisselen elkaar a* in dit veelomvattende werk. De eerste zes acten brengen ons o. a. al dadelijk in kennis met een der hoofdpersonen, den bankier Favraux, een zeer gefortuneerd man, die met zijn dochter Jacqueline, een jonge weduwe en haar zoontje een prachtig kasteel bewoont. De bankier is verliefd op een avonturierster Diana Monti, die hij zal trouwen, als hij eerstzijn dochter wederom uitgehuwelijkt heeft. Diana leeft samen met een gentleman-schurk, wiens ware naam Robert Kerjean is, maar die reden heeft om onder den pseudonaam Morales te leven. Om Diana altijd bij zich te hebben, stelt de bankier haar aan als opvoedster van zijn kleinzoontje, deH kleinen Jean. Al heel spoedig meldt zich een candidaat voor Jacqueline aan, de markies Amaury de la Rochefontaine, iemand met een adellijken naam maar tot achter de ooren met schulden beladen. Om haar vader pleizier te doen accepteert Jacqueline het aanzoek van den jongen man en het verlovingsfeest wordt gevierd. Even te voren heeft de bankier echter bezoek gehad van een landlooper, Kerjean, een van zijn vroegere cliënten, die hem verwijt hem in het ongeluk gestort te hebben en hem verzoekt zijn zoon te helpen vinden. Favraux wil niets met den man te maken hebben en overrijdt hem even later, als hij uitgaat, met zijn automobiel. Den brief, dien de landlooper hem ter hand gesteld had, heeft hij minachtend verscheurd en weggeworpen, zijn secretaris, de heer Vallières heeft de stukken echter opgeraapt en in den zak gestoken. Favraux ontvangt den zelfden dag nog een brief, onderteekend „Judex" waarin hem bevolen wordt, onidat hij in zijn leven zooveel personen bestolen heeft, de helft van zijn vermogen af te staan aan de Algemeene armen. Hij voelt zich angstig te moede, maar voldoet niet aan het bevel. Het gevolg is, dat hij 's avonds op het verlovingsdiner van zijn dochter neervalt en dood wordt weggedragen. Na de begrafenis hoort Jacqueline van Vallières, dat haar vader inderdaad zoovelen benadeeld heeft, zij schenkt haar heele vermogen weg, vertrouwt haar zoontje aan de zorgen van zijn zoogmoeder toe en vertrekt zelf om met werken den kost voor haar en haar kind te verdienen. Als zij den laatsten nacht alleen in het kasteel is, hoort zij de telefoon bellen, zij gaat er heen en hoort de stem van haar vader, die haar toeroept: „Jacqueline, m'n kind, ik vraag je vergiffenis." Denkende, dat zij aan hallucinaties lijdt, gaat zij op de vlucht en verlaat het kasteel zoo gauw zij kan. 1 nderdaad leefde de heei Favraux nog, Judèx en zijn broeder Roger hadden zich van het lichaam van den bankier weten meestér te maken, hem weer bijgebracht en hem opgesloten in een laboratorium, dat zij hadden ingericht in de onderaardsche gewelven van een
„Rivalen". Willy, die sijn vader met £o samen siel, beneemt sich het leven. oude versterking en het waren deze beide broeders, die hem in den nacht per telefoon vergiffenis hadden laten vragen aan zijn dochter. Jacqueline krijgt hét echter niet gemakkelijk in haar werkzaam leven. Een broer van een meisje dat zij pianoles geeft, wordt verliefd op haar en laat haar door Diana Monti en Morales schaken. Judex beschermt haar echter en weet haar uit de handen van hen, die haar belagen te redden. Een anderen keer weten zij haar opnieuw in hun netten te verstrikken en werpen haar in de Seine. Gelukkig zien haar zoontje en diens onafscheidelijk vriendje Ie Móme Réglisse, wat er gebeurt, zoodat zij nogmaals gered is. De landlooper Kerjean is indertijd niet doodgereden door de auto van Favraux. In een kliniek gebracht, herstelt hij spoedig en hoort dat iemand, die zich Judex noemt, zijn verplegingskosten betaald heeft. Hij maakt kennis met zijn weldoener en wordt op het oude kasteel Chateau Rouge aangesteld als bewaker van den opgesloten bankier. Op zekeren dag krijgt hij echter verlof om zijn ouden molen, waar zijn kind geboren en zijn vrouw gestorven is eens te gaan bezoekeh. Terwijl hij in de oude, bekende vertrekken ronddwaalt, hoort hij gerucht en ziet een man en eèn vrouw, die juist van plan zijr^ een jonge vrouw, die zij bij zich hebben ert die bewusteloos is, te doeden. Het zijn Diana
Niet wij zijn de leiders geweest, doch de massa met hare begeerte naar sensaties, haar hunkeren naar emoties. Onze sensibele, sexueele en erotische films hadden succes, niet om hunne verheffende, moraliseerende strekking, doch omdat ze correspondeerden met de ideeën van 't publiek. Componeer een film, artistiek en degelijk van inhoud en strekking, beschaafd, moreel, perfect, doch zonder sensationeele momenten en U kunt ervan overtuigd zijn, dat noch 't gewone, noch 't fijner-voelende publiek zal nalaten, blijken te geven, dat Uw product niet aan hunne verwachtingen beantwoordt. Zoo zijn tot heden de film-dichters gedwongen geweest, hunne scheppingen in 't leven te roepen, aan de hand van het domineerend kunstgevoel. Het verlangen der massa is 't criterium geweest, waaraan zij nolens volens hunne eigen kunstinzichten hebben moeten opofferen. Kan dat anders worden ? Dit zeer moeilijk, uiterst gewichtig probleem zal ik trachten in een mijner volgende artikelen op te lossen.
BIOSCOOP-ELEMENTEN door Jacques Luxembourg. I. Toen ik als 13-jarige knaap destijds op kostschool, meespeelde in een Duitsch tooneelspel en in een lied moest uitzingen, wat in me leefde en werkte, maakte ik den componist-auteur er opmerkzaam op, dat ik voor die woorden een veel geschiktere, typeerender melodie kende, hetgeen hij, na ze uiterstcritisch aanhoord te hebben, gretig beaamde. Zoo ook gaat 't me nu vaak, wanneer ik bijwijlen een bioscoop bezoek en mijne aan dacht vestigende op film, muziek en explicateur, tot dezelfde onaangename conclusie kom. Wil een film in den meest-uitgebreiden zin van 't woord populair worden, dan moeten alle factoien, welke er aan meewerken, niet alleen van sup.- ieure qualiteit zijn, maar ook elkaar aanvullen, elkaar steunen, elkaar verduidelijken of vergeheimzinnigen, met één woord één groot-harmonisch geheel vormen. En film, èn musici, èn explicateur, èn zelfs lichtsterkte, al die elementen moeten elkaar kennen en begrijpen, met elkaar ééo welhiidend-klinkende compositie beelden. Slechts óèn wordt een effect bereikt, dat ook 't meer kunstzinnig, niet enkel op sensatie-beluste gedeelte der bioscoop-bezoekers bevredigt. Dan zullen ook weldra andere scharen opgaan ter permanente bezichtiging der somwijlen heusch-artistieke, genieuse, origineele vindingen op cinematographisch gebied. Ik zal in een serie artikelen achtereenvolgens de waarde, de verhouding, het verband, den toestand, de al of niet noodzakelijkheid der verschillende factoren bespreken, trachtende zoodoende door mijne eerlijke, strikt-objectieve beschouwingen de film-kunst op te voeren tot een hooger peil van artisticiteit. Ernstig en grondig zal mijn onderzoek zijn, bedenkende, dat een zoo jonge kunst nog bij lange na niet kan zijn op de hoogte, waarop ze eenmaal kän en zäl schitteren. 't Zij me echter vergund, eerst nog enkele punten van algemeenen aard te bespreken. 't Essentieele, principieele doel onzer filmkunst is, generaUseerend gesproken, tot op heden geweest: „geld verdienen, massa's geld 1" Enkele oppervlakkige beschouwers zullen meewarig 't hoofd schudden met een kunst, wier hoofddoel bestaat in geldelijk gewin. Niet echter alzoo zij, die achter de schermen hebben leeren kijken. Zouden de „Egelantieren" met Frenken's Hiatus, de Royaardsspelers met Vondels klassieken, of zouden al die a-.iere artistieke ensembles een ander, eerste en voornaamste doel kennen dan wij ? 1 Och ja, we zouden evenals zij mee kunnen huichelen en schreeuwen, dat onze kunst gesproten was uit een verlangen tot verheffing des volks, tot opbeuring der maatschappij uit hare moreele depressie. Zelfs films als: „Mogen wij zwijgen ?" met toch zoo'n scherp-geprononceerd voorlichtings-motief, waren nooit geschapen, indien er geen financieel voordeel mee te behalen ware geweest. Onze jonge kunst heeft zich tot dusverre nog te zeer moeten richten naar den kunstsmaak des tij ds.
„Rivalen". „Over desen doode voert geen veg tot tl".
gemoedsaandoeningen, stemmingen. Nee, elk tooneel is uit den booze." Niet waar, de gedachtengang is toch immers dezelfde als in voormeld, in zijn soort toch zeer lezenswaardig en vernuftig uitgewerkt artikel in „De Gids." De grondgedachte is echter valsch. Zeker de schrijver heeft gelijk, dat men op het witte doek slechts een illusie der werkelijkheid beleeft. Doch ook op het tooneel, in een roman, in een gedicht, den schilderij, een beeldhouw-
%^^
DE BIOSCOOP IN DEN KINDERDROOM
V «N
i
Dr. C. W. Kimmings, hoofdinspecteur van het Londensche opvoedingswezen, heeft, zoo meldt de Tel., jarenlang achtereen waarnemingen gedaan omtrent de droomen van kinderen tusschen de 8 en tl jaar. Hij ondervroeg daartoe 5000 kinderen van allerlei scholen, uit lederen stand. Zeer groot is het verschil in droomen tusschen de kinderen van het proletariaat en die van de bezittende klasse. De eersten droomen veelal, dat hun wenschen vervuld worden, die dikwijls betrekking hebben op eten en drinken. Na het tiende jaar worden deze materialistische droomen minder; dan treden daar voor in de plaats droomen over reizen, uitsUpjes en dergelijke. Jongens schijnen meer angstdroomen te hebben
DE FILM-WERELD Ingezonden mededeelingen.
verfoeien, er een ingekankerden hekel aan heb ben. Wij zullen de laatsten zijn om alles wat op filmgebied geprojecteerd wordt, door dik en dun te loven. Van het.eene uiterste naar het andere is echter een breede kloof, welke overbrugd IS STEEDS VERKRIJGBAAR IN DE dient te worden. Zonder onberedeneerd, slechts VOLGENDE THEATERS: van een nuchter, gevoelloos wetenschappelijk Alkmaar Alkmaarsch Bioscooptheater standpunt beschouwd alles te laken, alleen omAmsterdam Apollo Theater dat het nu filmkunst is. (Wij zouden bijna een „ .... Kosmorama (tijdelijk gesloten) Apeldoorn Cinema Central „ Minerva Theater Arnhem Cinema Palace „ Luxor Theater Bergen op Zoom Luxor Theater Breda Cinema Pathé „ Paleis Bioscoop Dordrecht Astoria Theater Enschedé Alhambra Bioscoop „ Cinema Palace Gouda Gouda Vooruit '■ Gravenhage .. Empire Bio. cope „ .. Olympia Theater „ .. Passage Biosc ip „ .. Thalia Theater „ .. Tip-Top Bioscoop Haarlem Cinema Palace „ De Kroon Helder Witte Bioscoop 's HertogenboKh Chicago Bioscoop Hoorn Hoornsch Bioscooptheater Royal Bioscoop m Heerlen Flora Bioscoop Leeuwarden . .. Bioscoop Friso Lelden Luxor Theater „ Thalia Theater Nijmegen Chicago Theater „ Olympia Theater Roosendaal .... Cinema Palace Rotterdam Americain Bioscoop „ Kosmorama Bioscoop , Luxor Theater. „ Princes Theater SHtard Cinema Palace Utrecht Flora Bioscoop „ Rembrandt Bioscoop „ Scala Bioscoop Vllsslngen Alhambra Bioscoop
Film-8terren.
Privé-verzamelaar levert photo's van de meest populaire
Filmacteurs en -Actrices. Schrijf om prijscourant en volledige inlichtingen, onder bijvoeging van 10 cents voor porti en kosten, aan KEES BORGER, Heereweg 28a, Groningen.
AANTEEKEN1NQEN VANEEN BIOSCOOP-MANIAK IETS OVER BIOSCOOPCOMMISSIES. Van een tooneelcriticus mag men toch in de eerste plaats wel verwachten, dat hij liefde voor het tooneel gevoelt, naast grondige kennis van het wezen, de geschiedenis en cultureele ontwikkeling van het theater. De individueele leden eener bioscoopcommissie zijn in vele opzichten te vergelijken met voormelde critici, met dit verschil, dat zij doorgaans niet geroepen zijn om naast noodzakelijk afbrekende critiek tevens voor het opbouwende gedeelte zorg te dragen. Dit echter tot daar aan toe. Deze, soms wel eens ietwat would-be bioscoop-censors, stellen hun aspiraties nu eenmaal niet hooger dan tot het wel of niet toelaten van een rolplaat. Maar zou men nu niet redelijkerwijs ook van hen mogen verwachten, dat zij den bioscoop lief hadden, althans waardeerden datgene iwat met hun opvattingen en levens- zoowel als kunstbeginselen strookte. Wat denkt u wel, van de volgende uitspraak, als samenvatting van de inleiding tot een studie over het bioscoopvraagstuk, verschenen onder den titel : „Het wezen-der bioscoop," door den heer A. de Graaf: „De wijze, waarop de bioscoop de beweging fixeert heeft niets met kunst te maken, is immers een zuivere meaohanische." Indien ik er nu ten overvloede bij vermeld, dat voormelde heer A. de Graaf, sedert drie jaar voorzitter is van de gemeentelijke bioscoop-commissie te Utrecht; dan gaat ons tevens een licht op, welke heel wat verklaart over de vaak vreemdsoortige werkwijze onzer particuliere, gemeentelijke en naar ik maar al te zeer vrees toekomstige staatsbioscoop-commissies. Stel u nu eens voor een tooneelcriticus, die openlijk verklaart: Tooneel. maar dat is allemaal maar bombast, poppenkastenspel. Al die bewegingen der acteurs en actrices, dat is geen zuivere kunst, dat zijn maar aangeleerde; mechanische standen, gefingeerde gehuichelde
Wereläß&'oemd. 3>uurzaam Slegasvt
INWTIOIUlWATCtIO SCHAFFHAUSEN
yvette ^ndréyor, die in ./Judex" de rol van gravin 'Jaccjueline vervult. werk geschiedt dit. Alles is per slot van rekening inderdaad een illusie, tot wellicht ons hedendaagsch, misschien maar schijnbaar tastbaar leven, toe. Het is hier echter allerminst de plaats een philosofische verhandeling over dit onderwerp op te zetten. In het kort willen wij er echter nadrukkelijk op wijzen, dat deze voorzitter van voormelde bioscoopcommissie te Utrecht eigenlijk in zijn artikel tot de conclusie komt, dat de filmkunst volkomen uitgeroeid moest worden. Alleen bijna stilstaande beelden, een waterval^ een voorbijtrekkende trein, een landschap vinden desnoods nog eenig genade: al het overige is beslist en onherroepe lijk voor hem uit den booze, en dus ten doode en verderf opgeschreven. Nu geloPik geenszins, dat een dergelijke gedachtengang bij menig achtenswaardig bioscooplid als een uitzondering geldt. Velen nemen juist zitting in dergelijke- keuringscommissies, omdat zij de film laten wij het maar eens platweg zeggen,
variante schrijven op Speenhoff's „Concertgebouw Ode": Het is zoo chic en het is zoo fijn, om nu eenmaal anti-bioscoop te zijn). Niemand zal het in zijn hoofd krijgen, indien hij een misselijke, flauwe, en saai vervelende klucht bij toeval eens aanschouwd heeft, daarom zonder meer het heele tooneel over één kam te scheren, en te veroordeelen. In de jeugdige filmkunst valt gewis veel te laken in den laatsten tijd echter gestadig meer te bewonderen, zoodat eens de tijd aanbreekt, dat de film een gelijkwaardige plaats naast het tooneel zal veroveren mits zij maar haar zelfrespect door alle moeilijkheden heen trotsch, fier en zelfbewust zal weten te behouden. Het is echter betreurenswaardig, dat sommige bioscoopcommissies zoo weinig voor hun vrijwillige taak voelen ii en veel hebben van Inquisitoren, die slechts één doel voor oogen hebben : uitroeien het geen zij bestrijden.
SCHOON H El DS-MASSAG E onder Medisch Toezichi. Het meest volmaakie genees-apparaat. Zorgvuldige behandelingsmethode voor Overtollige Haren in het aangezicht. Alleen Leldschestraat 76 AMSTERDAM.
L. HENSKENS Prof. de l'Académie de Paris. Malson Ie ordre. Telef. 9548 N.
ABONNEERT U op
De Film-Wereld" f 2.50 per halfjaar.
^^^
TWEEDE JAARGANG N^ 35 ^fDTl Drukkerij ROELANTSte Schiedam, levert entreebiljetten in bloes en rollen.
mÊmmesÊsm^^^
PRIJS 10 CENT fl^l*1™!
0
o IVENS 6 C . 0 Ernemann Kino's enz. Amsterdam Den Haag Nijmegen Groningen
A. SERNÉ ft ZOON HET adres voor Tooneelcostumes 56
115 Kalverstraat. 124 Noordeinde. 13-17 v. Berchenstr. 3 KI. Pelsterstraat.
GEÏLLUSTREERD WEEKBLAD
A. W. SIITHOFF'S UITGEVERS-MIJ., LEIDEN.
Cinema „DE MUNT" KALVERSTRAAT 226
B. GROOTENDORST & ZOON,
AMSTERDAM
Ateliers voor Decoratief Schilderwerk en Tooneelbouw.
TELEFOON NOORD 8869
Speciale decors voor filmopnamen.
STEEDS
Projectiedoeken en lijsten,
O E'
EERSTE
18 HET BESTE EN MEEST PRACTISCHE DAMESEN MODETIJDSCHRIFT, DAT BOVENDIEN VAN ALLE AFBEELDINGEN BRATIS GEKNIPTE PATRONEN VERSCHAFT. ABONNEERT U NOG HEDEN BIJ UW BOEKHANDELAAR OF — DE UITGEVERS. —
Het theater is geheel gerestaureerd volgens de laatste eischen.
Ofknl irin leiding nu BEIZI! »IBDIESII
PIDS PEI »1IIIM SIECITS /1.75.
VOORSTELLING
♦H A
B
:-:
DE GRACIEUSE
LAATSTE
G
x
Zwanenburgwal 40. - Amsterdam.
I N H ET BRENGEN VAN HET
DOORLOOPENOE
A. W. SIJTHOFPS UITG.-MIJ., LEIDEN
Magazijn van Foto-Artikelen
Heerlijk verfhsjchende drank. KV. I» e> Expart „EDD TO" 27. TaL C 564. AMSTERDAM. SBB
„DE AMATEUR" - Amsterdam F. C Hooftstraat 60. TeL Zirid 399.
Jb£u
Scliura
A
Wyhett labletten
Werkzaamheden voor Amateurs accuraat en billijk - SPECIALE
VERQROOTINQSINRICHTING -
N.B. In-en verkoop van 2e hands-toestellen. Inruilen.
/Schuurpoeder': .GLiM
le^csnHöest Heesdiheid, Keélpifti
„UUUIHUW |
3ansveld 13. Telef. 28, Utrecht
Afd. HOUTBEWERKING. Fabriek van: Draaibare Llghalien. Tuinhuizen, Tuinmeubelen. Levertns door het geheele land. — Vraagt prijs.
zi/n weder overal verkrijgbaar N.V. GABA-BAZEL CFIUAAL H/LVPRSUfD^oe
Vraagt onze PORTWDNEN. VINHO TINTO, VINHO BLANCO, BISSCHOPWPN, PALESTINA-WDN en MORELLEN op WI3N.
-
•...• ROTTERDAM, t./
i
Voar rnUnt vrrvvót ptslunèi
aitu.
ROOM BOT ERFABRIEK
„DE BESTE BOTER" J
U BEST. =
Levert IfawLO1 uns PRIMA KWALITEIT
ROOM BOTER in verrekenpakketten van 41/2 K.G. netto TEGEN DEN DAGPRIJS
MARECHAL
MEIWIJN merk „HYGIEA"
Een geurige wijn, ook voor samenstelling van Bowls HOOFDKANTOOR WÖN-IMPORT Mli. A. HOOGEND PK, VLAARDINQEN. Filialen, de Bodega's „OPORTO•' gevestigd: AMSTERDAM. BOTTERDAM. DEN HAAQ. Damrak 92. Plan C Hoogstraat 38.
^ICOSMOS
SIGAREN X
VAN DER PUTT EN DE VI*« EINDHOVEN.
mm VERSTERKEND EN VOEDZAAM
NV. SANDERS S Cl LEIDEN PRINCESS' ROOM Lunch- Tearoom & Restaurant AMSTERDAM Kalverstr. 28
ZANDVOORT Kerkstr. 44
—
^ GEZONDE DRANK Je-maogl; w* ui«« CMM pwwnl VOOR IEDER
{Hotelpension]
URRIIRT 'nor uwe GEZONDHEID altijd en ororal MÜITA vnHHUI aliscluut vril van «alky! en «uringszuur, bereid nilLIU mtprlm»grond«tflflen.
NED. ROTOGRAVURE-MAATSCHAPPIJ. LEIDEN.
WETTE ANDRÉYOR
