Preventie 27 januari 2015
Daarom 2
Agenda 3
• • • • • • •
Wat doet Aa en Maas? Wat is wat? Regelgeving Wat meten wij? Waar kan het fout gaan? Overig Samen aanpakken
• Oppervlakte beheergebied: 161.000 ha • Aantal inwoners: 743.824 • Aantal gemeenten: 30
Wat doet Aa en Maas? Kwantiteit, kwaliteit en veiligheid 5
Waterkwantiteit • Hoofdwatergangen: 2700 km • Schouwwaterlopen: 1400 km • Gemalen: 61 Waterkwaliteit • Indirecte lozingen (huishoudens) 7 rioolwaterzuiveringsinstallaties • Directe lozingen Bedrijven, woningen, erf, grote parkeerterreinen en percelen
Wat doet Aa en Maas? Kwantiteit, kwaliteit en veiligheid 6
Waterkeringen • 110 km primaire waterkering (de Maasdijk) • 58 km regionale waterkering (dijken langs regionale wateren en compartimenteringsdijken) • 140 km overige waterkeringen (dijken t.b.v. regionaal waterbeheer)
Wat doet Aa en Maas? Organisatie 7
Eén van de vier overheidsinstanties • Rijk • Provincies • Gemeenten • Waterschappen • Elk bevoegd om belasting te heffen en wet- en regelgeving te maken • Eigen controlerende bevoegdheden (toezichthouders)
Wat doet Aa en Maas? Organisatie 8
Organisatie • 1 dijkgraaf • 4 Dagelijks Bestuursleden • 30 Algemeen Bestuursleden • 400 medewerkers • 1 hoofdkantoor • 4 districtskantoren • 4 bemande RWZI’s
Wat doet Aa en Maas? Toezichthouder 9
Een toezichthouder handelt naar norm opvolgend gedrag Hoe 1 Voorlichting en advies bij bijvoorbeeld studieclubs en bij u op het bedrijf 2 Stimuleringsprojecten 3 Uitleg wet- en regelgeving op bedrijfsniveau 4 Erf- en veldcontroles 5 Waarschuwen 6 Waarschuwingsbrief 7 Proces verbaal (Strafrecht) 8 Dwangsom of bestuursdwang (Bestuursrecht)
Meer inzet in 2015 op 1 t/m 3!
Wat doet Aa en Maas? Hoe 10
• Korte lijnen met agrarische sector • We willen naast elkaar staan en niet tegenover elkaar • We willen een vraagbaak zijn (direct bellen meteen een antwoord) • Bedrijfsadvies op maat • Met als doel voorkomen van onbewuste overtredingen
Wat is wat? Oppervlaktewater 11
Nagenoeg alles is oppervlaktewater: • Watervoerende sloot • Droge sloot • Vijver (in verbinding met het systeem)
KORTOM: BIJNA ALLES!
Regelgeving Keur 12
Keur: verordening van het waterschap die regelt wat wel en niet mag in of nabij een oppervlaktewater of dijk zoals: • Hekwerk • Graven in/nabij • Duiker leggen • Grondbewerking De Keur regelt niet het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen
Wat is wat? A, B en C waterlopen 13
De Keur kent drie soorten waterlopen: • A waterlopen: in beheer en onderhoud van het waterschap • B waterlopen: meerdere aanliggende eigenaren en meestal schouwplichting • C waterlopen: kleine slootjes Voor alle geldt dat aanliggende eigenaren moeten zorgen voor onderhoud!
Regelgeving Keur A waterloop 14
Regelgeving Activiteitenbesluit 15
Activiteitenbesluit milieubeheer: regels m.b.t. diverse (agrarische) activiteiten waaronder: Grootte van teeltvrije zone gemeten vanaf insteek tot hart gewas.
Regelgeving spuitvrije zone 16
Regelgeving Spuitvrije zone (aardappelen, sla, prei, etc) 17
Standaard 150cm Spuitvrije zone kan naar 100 cm wanneer gebruik wordt gemaakt van: • Veldspuit met luchtondersteuning • Overkapte beddenspuit • Motorisch aangedreven handgedragen spuit, of • Driftreducerende doppen met daarbij horende druk Helpdesk Water - Lijst driftarme spuitdoppen.
Regelgeving Spuitvrije zone (grassen) 18
Grasland, graszaad, haver, rogge, spelt, teff, triticale, vlas, zomertarwe, wintertarwe, zomergerst en wintergerst: Minimaal 25cm
Overig gewas oa mais en bieten: Minimaal 50cm
Regelgeving Veldspuit 19
• Buitenste spuitdop aan een oppervlaktewater moet ALTIJD een kantdop zijn • Nooit meer dan 50 cm boven gewas • Juiste doppen • Niet spuiten bij een windsnelheid > dan 5 m/s • (in teeltvrije zone) Spuitgeweer met werveldop of met druk meer dan 5 bar is verboden
20
- Terugstroomvoorziening - Minimaal 2 m afstand - Zorgplicht (morsen)
- Kantdop - Teeltvrije zone - Pleksgewijs tot insteek - Met spuitkap - Spuit van de sloot af
Regelgeving Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Wgb) 21
Regeling voor de toelating, op de markt brengen en het gebruiken van gewasbeschermingsmiddelen. Een aantal artikelen aangemerkt als kernbepalingen o.a. • Onjuist gebruik van middel • Hebben van een niet toegelaten middel • Middels link de artikelen in het Activiteitenbesluit m.b.t spuitvrije zone, juiste doppen etc.
Regelgeving Boeterapport 22
Landelijke afspraak Als de overtreding van een kernbepaling: • niet doelbewust, en • een zwieper (incident), en • zéér klein van omvang is, dan wordt geen boeterapport opgemaakt.
Regelgeving Doormelden 23
Keur
Abm
Wgb
Sanctiestrategie Wgb/ landelijke handhavingstrategie • Waarschuwing • Herstelactie • Bestuursdwang • dwangsom • Boete
• Doormelding inkomenssteun
Regelgeving Randvoorwaarden Wgb 24
De volgende overtredingen moeten wij doormelden: • Onjuist gebruik van middel • Hebben/gebruiken van een niet toegelaten middel • Niet hebben van een gewasbeschermingsmiddelen plan • Juist gebruik (zorgplicht) Randvoorwaarde
Wat meten wij? Laatste breede screening 2011 25
stof
Werking
Gebruik landbouwgewassen
Deltametrin
Insecticide
Dimethoaat Imidacloprid
Insecticide insecticide
S-Metolachloor Pirimicarb
herbicide Insecticide, m.n. luis
Propoxur
insecticide
Akkerbouw, boomteelt, (glas)tuinbouw, fruit Ingetrokken sinds 2007 Boomteelt, (glas) tuinbouw, bloembollen, fruit Diverse teelten Akkerbouw, boomteelt, (glas)tuinbouw, fruit Toelatingen ingetrokken tussen 1995 - 2002
Terbutylazine
herbicide
maïs
Gebruik biocide, consumenten, stallen e.d. Wespen, mieren, sportvelden Vliegen in dierverblijven
Openbaar groen Laatste toelating kruipende insecten en wespen in ruimten binnendeurs in 2010 ingetrokken
Wat meten wij? Laatste breede screening 2011 26
Gevonden in brede screening 2011 13 meetpunten + 2 rioolwaterzuiveringen
Conclusies: • Veel gebruik = veel vinden • Niet alleen landbouw • Waarom verboden stoffen soms gevonden? • Aantal overschrijdingen in 2011 is afgenomen t.o.v. 2003, 2007
Waar kan het fout gaan? 27
Vaak gaat het goed, maar soms gaat het fout.
Waar kan het fout gaan? Wettelijk gebruiksvoorschrift 28
www.ctgb.nl
29
Waar kan het fout gaan? Braak 30
Landbouwgrond niet bewerkt
• Gecombineerde opgaven: gehele jaar niet bewerkt • Activiteitenbesluit milieubeheer: grond waar geen gewas op staat Teelt- mest- en spuitvrijezone
50 centimeter
Waar kan het fout gaan? Was/spoelwater met gewasbeschermingsmiddelen 33
• Niet in mestput • Niet op de sloot • Op riool, alleen wanneer 95% van de middelen uit het te lozen water zijn gehaald • Bodem: - Wassen op perceel waar middel is toegepast - Maximaal twee motorvoertuigen of werktuigen per jaar reinigen (op onverhard erf) - Verspreid uitrijden op land uit opvangput. Alleen wanneer 95% van de middelen uit het uit te rijden water zijn gehaald.
Waar kan het fout gaan? Uitwendig reinigen 35
• Uitwendig reinigen van zelfrijdende veldspuit OOK: • Getrokken veldspuit en tractor • Zaai- en pootmachines • Luchtfilters • Kuubsebakken voor pootaardappelen
Samen aanpakken Waar kunnen wij nog meer over vertellen? 36
•
Uitbesteden van werk – Beheren, onderhoud en aanleg en aanbesteding van werken
•
De Keur – Maaien, beheer en onderhoud – Werken in watergangen (aanleggen of verwijderen van duikers, aanleggen van inrit) – Werken in beschermingszone van dijken of A-watergangen – Beregenen – Hekwerken op waterkant – Grondbewerking naast A-watergang
•
Calamiteiten
Samen aanpakken Waar kunnen wij nog meer over vertellen?
• Erfafspoeling sleufsilo’s, perssappen • Calamiteiten • Bedrijfsadvies op maat • Belastingen Zuiveringsheffing Verontreinigingsheffing
Samen aanpakken 38
www.aaenmaas.nl www.toolboxwater.nl
www.schoon-water.nl www.activiteitenbesluitagrarisch.nl
Samen aanpakken 39
Ton van Uden
[email protected] 073-6156889 Twan Loeffen
[email protected] 073-6168298
Vragen? 40