presenteert
wondermooie wandeling
prachtige prijzen
speciaal kinderluik
van 27 apr tot 31 aug 2012
COLOFON Coördinatie: Hilde Van den Berge, ARGUS vzw Druk: Gazet Van Antwerpen - Chloorvrij papier VU Helga van der Veken, ARGUS vzw, Eiermarkt 8, Antwerpen
wandelroute LIER
MET DANK AAN Bart Alewaters, Stad Lier Paul Boënne, Stad Lier Inge Buntinx, Vogelbescherming Vlaanderen vzw Luc Coenen, Stad Lier Liesbeth De Schamphelaere, Gazet van Antwerpen Danny Dewelde, Stad Lier Erwin Donvil, Fotograaf KBC Kurt Guldentops, KBC Stephan Jennart, Stad Lier Walter Laurent, Igemo Ludo Lens, KBC Ingrid Pauwels, ARGUS Yves Peeters, Natuurpunt Chris Seuntjens, Gazet van Antwerpen Ingrid Sillis, Stad Lier Sabrina Van Camp, Gazet van Antwerpen Griet Van Opstal, Stad Lier Jérôme Verschooren, Stad Lier Eddy Vleminx, Gazet van Antwerpen Deze brochure is een initiatief van ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera, www.argusmilieu.be
ARGUS en Gazet van Antwerpen organiseren een wandelrally (4 tot 5 km) in Lier. De focus ligt op de leefbaarheid van de stad. Lier is dit jaar 800 jaar oud.
2
3
Lier Stad aan het water Lierenaars zijn levensgenieters, echte pallieters. Het is dan ook niet verwonderlijk dat het werkwoord ‘pallieteren’, het genieten met alle zintuigen, in Lier is uitgevonden.
UNESCO WERELDERFGOED OF WAARIN EEN KLEINE STAD GROOT KAN ZIJN
Wie Lier zegt, denkt ogenblikkelijk aan de befaamde Zimmertoren met de prachtige klokken en meesterwerken van Louis Zimmer. Vlakbij ligt het 13de-eeuwse stratenbegijnhof, erkend als UNESCO werelderfgoed, met de barokke Sint-Margaritakerk. De belforttoren uit 1369, een tweede UNESCO site, ligt op de Grote Markt en paalt aan het stadhuis, de vroegere lakenhalle. In de collegiale Sint-Gummaruskerk speelt het zonlicht met de kleurige glasramen. In de tentoonstelling ‘Oog in oog’ komen vier glasramen tot leven. Ze vertellen hun verhaal en dat van Lier op het einde van de Middeleeuwen. En wie kent de volkse taferelen van Pieter Bruegel niet? De expo Bruegelland in het Stedelijk Museum onderzoekt welke invloed Pieter Bruegel op de schilderkunst in Vlaanderen en Nederland heeft gehad.
ALTIJD IETS SPANNENDS TE BELEVEN
Lier is de ideale plek voor jong en oud, groen genoeg voor natuurliefhebbers, stads genoeg voor stadsmussen. Hier is het heerlijk wandelen en fietsen. Vlakbij is er het poldergebied, een klein paradijs voor diverse vogelsoorten en inheemse bomen. Twee uitgestippelde natuurwandelingen lopen door dit prachtige natuurgebied, een oase van rust aan het water. Maak ook een rondvaart op de Binnennete in een omgebouwde palingschuit en ontdek de vele pittoreske verborgen plekjes. In het Pallieterland kun je ook heerlijk fietsen langs beemden, weiden en bossen. En altijd is er weer de Nete, die zich als een glibberige aal door het landschap kronkelt. Felix Timmermans heeft nog altijd gelijk als hij schrijft: “Lier is voor mij een feest. Een gedurig feest.” Welkom in Lier!
www.toerismelier.be
Lier800: iedereen welkom in Lier! Met ‘Lier800’ herdenkt Lier het heugelijke feit dat ze 800 jaar geleden van Hendrik I van Brabant het voorrecht verkreeg om zich ‘stad’ te noemen. Het feestprogramma is authentiek Liers, want gegroeid uit voorstellen van verenigingen uit Lier en Koningshooikt. Iedereen is welkom om in de lente van 2012 te komen proeven van dit feestelijke hoogtepunt.
Er is voor elk wat Liers!
Lier viert zijn 800 jaar als stad met vijf feestelijke weekends: »
OPENINGSWEEKEND 27, 28 & 29 april 2012
» OPEN POORTEN WEEKEND
4, 5 & 6 mei 2012
» STILTEWEEKEND
Doorlopende activiteiten: » HISTORISCH PARCOURS
Van 27 april tot 27 mei 2012
» CULINAIR PARCOURS
Vanaf 27 april 2012
» NATUURLIJK LIER
Vanaf 27 april 2012
12 & 13 mei 2012
» TOEKOMSTWEEKEND
15, 17, 18, 19 & 20 mei 2012
» SLOTWEEKEND
24, 25, 26 & 27 mei 2012
www.lier800.be
...voor elk wat liers!
goed om te weten voor je op stap gaat ARGuS en Gazet van Antwerpen organiseren een wandelrally (4 tot 5 km) in Lier. De focus ligt op de leefbaarheid van de stad. Lier is dit jaar 800 jaar oud. Dat moeten we vieren!
InHOuD WAnDeLBOeKJe Informatie over Lier met wedstrijdvragen.
blz. 10 - 39
Groene kaderstukjes = interessante weetjes. Ze hebben geen invloed op de wedstrijdvragen. een vraag met een huisje kun je ook thuis oplossen. Ontdek ARGUS Juniorformulier
(= wedstrijdblad voor kinderen van 6 tot 12 jaar)
blz. 21 blz. 22 - 23
Antwoordformulier wandelrally
(met een creatieve slotvraag waar je ook los van de rallywedstrijd prijzen mee kunt winnen)
Voordeelbonnen
blz. 24 - 27 blz. 41 - 46
nIeT VeRGeTen 8 FOTO’S die je in de juiste volgorde moet zetten
nIEuw Groepsformulier Als je met 10 of meer personen (ouder dan 12 jaar) op stap gaat, kun je bovendien ook deelnemen aan de groepswedstrijd. Het groepsformulier is verkrijgbaar op de startpunten (zie onder) en via www.argusmilieu.be. De wedstrijdvragen zijn identiek, maar voor de creatieve slotvraag heb je een fototoestel nodig.
6
blz. 48
Vanaf 28 april tot 31 augustus 2012 kun je het wandelboekje* afhalen op deze verdeelpunten: - ARGuS, Eiermarkt 8 (onderaan KBC-Toren), Antwerpen, 03-202 90 70. Open op werkdagen van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur. - Toerisme Lier, Grote Markt 57 (onderaan Stadhuis), Lier, 03-800 05 56. Van 1 april tot 31 oktober: van maandag tot zaterdag: doorlopend van 9.00 tot 17.00 uur. Op zondag: doorlopend van 9 tot 16 uur. - KBC Lier, Grote Markt 24, Lier, 03-491 12 00. Open van maandag tot vrijdag: van 9.00 tot 12.30 uur en van 14.00 tot 16.30 uur. In mei en juni open op zaterdag van 9.00 tot 12.00 uur. - Gazet van Antwerpen, Onthaalbalie, Katwilgweg 2, 2050 Antwerpen (Linkeroever), 03-210 03 00, werkdagen van 8.30 tot 18 uur. *Gratis en tot de voorraad strekt.
naar de startplaats (Grote Markt) vanuit Station Lier: Ga naar de hoofdweg: de Antwerpsestraat. Sla rechts in. Na een kwartiertje kom je op de Grote Markt. De wandeling Start en einde: Grote Markt Lier. Je kunt de wandeling elke dag op je eigen houtje doen. Afstand: 4 tot 5 km (reken dus op ongeveer 2,5 uur). Prijzenpot (zie blz. 8-9 voor een volledig overzicht) • Er zijn 225 prachtige rallyprijzen te winnen, waaronder overnachtingen met ontbijt in tophotels, culinaire fietstochten, waardebons, tickets ZOO Antwerpen/Planckendael, Ecoverpakketten en abonnementen op Gazet Van Antwerpen • Er worden (ongeacht het aantal foute antwoorden) drie ‘lucky-deelnemers’ uitgeloot. Ook zij krijgen een mooie prijs. Stuur je antwoordformulier dus zeker terug! • Voor de Juniorwedstrijd verdelen we tien juniorprijzen. • De drie best scorende groepen krijgen ook mooie groepsprijzen mee naar huis. • Wie een origineel antwoord geeft op de creatieve slotvraag (zie blz. 26) kan een van de vijf fantastische Bruegelprijzen winnen.
Oplossingen rallywedstrijd De antwoorden kun je vanaf 16 oktober 2012 afhalen bij ARGuS of aanvragen via www.argusmilieu.be.
eRRATA / WeGWIJZIGInGen errata worden meegedeeld aan de balie van ARGuS, Toerisme Lier en KBC Lier. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGuS of op www.argusmilieu.be.
Prijsuitreiking Alle winnaars worden uitgenodigd op een sfeervolle prijsuitreiking in Lier.
En nu … op weg! We wensen je een fijne en succesvolle wandeling toe in het mooie Lier.
7
prijzenpot 6 mooie hoofdprijzen - kamer met ontbijt voor twee personen en twee nachten in het Zimmerhof - kamer met ontbijt voor twee personen in Sogno d’Oro - kamer met ontbijt voor twee personen in Hotel Florent - kamer met ontbijt voor twee personen in Hof van Aragon - kamer met ontbijt voor twee personen in Domus Silva - kamer met ontbijt voor twee personen in B&B Soetemin
Een greep uit de 219 prachtige finaleprijzen
Cycling dinerarrangementen Lier voor twee personen
Gevulde rugzakken
8
Gezinsabonnementen Zoo Antwerpen/ Planckendael
Boodschappentassen gevuld met eCOVeRschoonmaakproducten
Winnaars Bruegelprijzen een prachtig kunstboek met een schaapzacht aandenken aan Lier
Groepsprijzen een royale waardebon waarmee de groepsleden achteraf een toast op de overwinning kunnen uitbrengen
Juniorprijzen Toffe geschenken, aangepast aan de jonge winnaar
Lucky deelnemersprijzen een wollig prijsje voor wie wordt uitgeloot!
Met dank aan
Gevulde reistassen
Halfjaarabonnementen op Gazet van Antwerpen
9
1. GROTE MARKT Welkom in hartje Lier! De ‘netestad’ of ‘poort der Kempen’ telt 34.000 inwoners. Het is een kleine stad met grote ambities. Het is een oude stad ook, met dunne sporen naar de Romeinse tijd. In 1212 verleende hertog Hendrik I stadsrechten aan Lier. Het was toen een versterkte plaats, omgeven door wallen en poorten, verruimd met de kuip, een ringvormige zone rond de stad. Om haar 800e verjaardag te vieren, werd het stadscentrum grondig gerenoveerd. De Grote Markt steekt volledig in een nieuw kleedje. Ontdek de fonteinen, de groenaccenten, de kleine napoleonkasseien, de fietsenstallingen, de wandelpromenade aan de terrassen, de zitbank ter hoogte van de Antwerpsestraat. Kortom, ontdek hoe Lier zijn historische stadskern alle eer heeft aangedaan.
“Samen eten is olie voor de vriendschap" schreef Felix Timmermans. (°Lier, 1886-1944). En eethuisjes zijn er genoeg op de Grote Markt. Geniet van de monumentale gevels, de gerestaureerde gildenhuizen en de trapgevels ...
Timmermans was een grote fan van schilder Pieter Bruegel de Oude, ook bekend als de ‘Boeren-Bruegel’ uit de zestiende eeuw. Ze hadden veel gemeenschappelijk. Ze hielden van volkse taferelen, van de natuur, de seizoenen en het platteland. Dat Timmermans behalve schrijven ook een passie voor tekenen en schilderen had, is misschien minder bekend.
VRAAG 1.1 Als 50 past bij een schaap, dan past een leeuw bij: A 42 B 22 C 24
VRAAG 1.2 Hiernaast zie je een tekening van Timmermans van een gebouw dat zich in de schaduw van het stadhuis bevindt. Wat is de naam van dat gebouw?
Lier, vier eeuwen geleden, door Philips De Momper © Stadsarchief Lier - www.kempenserfgoed.be
10
Met behulp van de milieubarometer - een maatstaf ontwikkeld door Ecolife en WWF, die aangeeft hoe milieubewust een stad of een gemeente actief is - heeft Lier oog voor zijn leefomgeving. Op het vlak van afval, energie, mobiliteit en milieuvriendelijk productgebruik, enz. worden dan ook inspanningen genomen om de milieubarometer positief te stemmen.
Achter het stadhuis vind je de Brouwerijstraat (ooit nog pisstraatje genoemd – niet verwonderlijk als je weet dat er twee brouwerijen aan grensden). Daar sla je in. Zo kom je uit op de Vismarkt.
11
2. Vismarkt In de vijftiende eeuw werd de Vismarkt voorzien van stenen aanlegsteigers. Schippers met koopwaar betaalden hier tol om de stad in te varen. Tal van kleine vlietjes (let op de straatnamen in deze buurt) mondden uit in de nete. net zoals in andere steden werden ze in de loop van de achttiende en negentiende eeuw een gevaar voor de volksgezondheid. Ze werden gedempt en overwelfd. Felix Timmermans ergerde zich daarover in ‘Schoon Lier’: “Met goede wil en overleg hadden wij die vlietjes kunnen behouden en tevens de gezondheidsregelen eerbiedigen. Het was even zo schilderachtig als de beroemde Hollandse grachten. Maar men zag het niet”.
De Kleine Nete ontstaat uit een waaier van kleine beekjes in de omgeving van Retie. De Grote Nete ontspringt in Hechtel. Samen vinden ze elkaar ten zuiden van Lier. Daar stromen ze verder in de Beneden-Nete. Die vloeit samen met de Dijle in de Rupel die na 12 km dan weer uitmondt in de Schelde. De Kelten zouden als eerste een naam bedacht hebben voor de Nete. De oorspronkelijke betekenis was ‘de walmende’. In 726 werd ze als ‘Hnita’ opgetekend en in 1008 als ‘Nita’ wat stond voor ‘de blanke’, ‘de glanzende’, ‘de heldere’. Is het Netewater vandaag nog zo helder? In de kleine loopjes bij de bron is ze dat alleszins wel. Naarmate een rivier groter wordt, neemt ze echter steeds meer zand mee, waardoor ze troebel wordt. Dit zegt echter niets over de kwaliteit van het water, zand is immers niet vies! Het water van de waterlopen in het Netebekken behoren tot de beste in Vlaanderen.. Zeker de laatste 15 jaar is de kwaliteit er op vooruit gegaan. Je vindt er alsmaar meer leven: van kleine kriebeldiertjes tot grote vissen en watervogels.
VRAAG 2.1 Het lijkt alsof je 1505 ziet, in Romeinse cijfers. Maar waarom staat de inscriptie er?
12
Bewonder de waterpomp Waar is de tijd dat je water moest halen aan de stadspomp? De stedelingen gingen er spaarzaam mee om omdat ze anders te snel een nieuwe voorraad moesten halen. Vandaag is het zuinig omgaan met drinkwater van een andere orde. Zuiver water is een schaars goed geworden en in de toekomst zal dat tekort alsmaar dwingender worden.
Aan de waterkant vind je de standplaats van de Cambioauto’s. Dit zijn goed onderhouden, recente auto’s die je kunt huren. Dit concept heet ‘autodelen’. Het houdt in dat je tegen een bepaalde vergoeding een wagen kunt gebruiken. Je betaalt op basis van het gebruik/verbruik. Als je je het liefst te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer verplaatst en maar uitzonderlijk een auto nodig hebt, is het een ideale, prijsvoordelige en milieuvriendelijke oplossing.
Een pittoresk beeld niet?
Verderop vind je het vroegere Hof van Santhoven. Ga daar eens genieten van het mooie uitzicht op de Kleine nete.
VRAAG 2.2 Maak de zin af van dit spotrijmpje: ‘Het ruikt hier niet fris, ik wil …’
© Stadsarchief Lier – Erfgoedbank Kempens Karakter
Noordwaarts ligt de Mosdijk, een mooie laan met kaaimuur en indrukwekkende bomenrij. In 1993 werd ze erkend als beschermd stadsgezicht. De Mosdijk heeft zijn naam niet gestolen. Kijk naar de mossenbegroeiing op de panden langs het water. Ook varens kleuren de muren groen. Mossen zijn belangrijk voor het ecosysteem. Ze maken zuurstof aan, werken erosie tegen, bieden beschutting aan insecten en andere kleine diertjes en zijn erg gevoelig voor veranderingen in het milieu. Kortom: ze zijn meer dan nuttig.
Wandel de Vismarkt uit. Op de T-splitsing sla je rechts, de Aragonstraat in. Op de brug houd je even halt.
Wandel verder in de Kerkstraat. Halfweg blijf je staan.
13
3. DE PEPERBUS Geniet van het uitzicht op de Sint-Gummaruskerk. Wegens zijn opvallende torenvorm bedacht Timmermans er de bijnaam ‘de peperbus’ voor. Onderaan het linker dakvenster zie je een uitsteeksel. Dit is een kunstnest voor slechtvalken. Natuurpunt afdeling De Wielewaal en FIR (Fonds voor Instandhouding van Roofvogels) hebben deze broedplaats met de hulp van de brandweer op 60 m hoogte laten aanbrengen. Sinds het eerste koppeltje slechtvalken hier neerstreek in 2007 zijn er al tien jongen geboren. Als je weet dat de fantastische Falco peregrinus in 1958 bijna uitgestorven was... Maar sinds het verbod op pesticiden en doordat roofvogels nu wettelijk beschermd zijn, zijn ze er weer. Zo’n kunstnest maakt het overleven van de slechtvalk nog iets gemakkelijker. Wedden dat je prooiresten vindt onderaan de peperbus?
Sinds het gebouw gerenoveerd werd, komen de heiligenbeelden geheel tot hun recht. Lierenaars houden van een kwinkslag en zetten zowaar een brilletje op enkele stenen hoofden (zie hoofdingang). Ook de glasramen zijn wereldberoemd, zal menig Lierenaar je vertellen. Ach, een beetje chauvinisme mag wel… Van 20 april tot 30 september 2012 loopt in de SintGummaruskerk de tentoonstelling ‘Oog in oog met de glasramen’. Vier glasramen uit de unieke collectie van de kerk komen erin tot leven. Ze vertellen niet alleen hun eigen verhaal, maar ook dat van het Lier op het einde van de Middeleeuwen. De expo kadert binnen de viering van 800 jaar stadsrechten. (Zie voordeelbon op blz. 45). En fier dat ze zijn op hun streekbier ‘Caves’, de Lierenaars! Het wordt gebrouwen van gerst, tarwe en hop, zonder toevoeging van suikers, kleurstoffen of conserveermiddelen. Volgens ‘de Heren van Lier’ mag het enkel gedronken worden op Liers grondgebied. Als je het elders wil drinken, moet je best eerst wat Lierse grond op de tapplaats uitstrooien.
VRAAG 3.2 Hij was geen doetje, de banneling die zich eeuwen geleden stierlijk verveelde op de plaats waar zich nu de pastorie bevindt. Over hoe lang hij in Lier verbleef, is discussie. Waaraan kun je dat zien?
Aan de top van de kerktoren zie je links en rechts een dakkapel.
Wandel links om de kerk naar het Kardinaal Mercierplein.
14
VRAAG 3.1 Wat heeft dit beeld in zijn/haar hand? A. Stok B. Boek C. Kapel D. Zwaard
Sint-Gummarus (gestorven in 714) speelde een belangrijke rol in de ontwikkeling van de stad. Volgens de legende stak hij zijn stok in het zand en ontstond op die plaats een bron. Bovendien liet hij een gebroken boom aan elkaar groeien door er zijn riem rond te binden. Is hij vandaag de patroonheilige-voor-breuken; van ons krijgt hij de titel van natuurbeschermer-avant-la-lettre.
Op het pleintje vind je parkeerautomaten op zonne-energie. De zon wordt hoe langer hoe meer ingeschakeld als milieuvriendelijke stroomleverancier voor diverse toepassingen. De inzet van zonne-energie is een positieve zaak voor het milieu, omdat het weinig CO2 uitstoot (broeikasgassen) met zich meebrengt: slechts 50 gram bij de productie van 1 kilowattuur (kWh).
Rechts van het huis nr. 9 vind je een doorgang. Wandel daar doorheen. Wardje wacht je op!
15
4. TUIN Muziekacademie Aan je linkerzijde ligt een vijver. Het is er best levendig dank zij de eenden met hun kroost! een waterpartij is telkens een bijzondere aantrekkingspool voor vogels, dieren, amfibieën, insecten, noem maar op. Het park wordt begrensd door de muziekacademie, een voormalig Jezuïetenklooster uit de achttiende eeuw. Geniet maar even!
Onder het prieel bevindt zich een oude ijskelder. In vervlogen tijden deed hij dienst als koelkast. De temperatuur haalde moeiteloos het vriespunt. De wanden werden geïsoleerd met turf. Als de vijver in de vrieskou toevroor, werden er stukken ijs uitgezaagd en in de kelder toegevoegd. Energiezuiniger koelen kun je je haast niet voorstellen. Misschien een idee om je elektriciteitsrekening te doen inkrimpen? Sneeuw en vijverpret? Ook Bruegel was erdoor gepassioneerd.
VRAAG 4.1 In zijn boek ‘Pallieter’ beschrijft Timmermans hoe een zestal vogelsoorten “van wellust de bomen deden zingen”. Hij verwijst naar de boomleeuwerik, de grasvink (vink), de hennepvink (kneu) en het kwikstaartje (witte kwikstaart). Welke twee vogelsoorten ontbreken nog? Ze zitten verscholen in de letters van deze zin: Lee WIL WARMe LeA.
Pieter I Bruegel: “Winterlandschap met schaatsers en vogelknip” (inv. 8724), Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel.
Volg het pad richting straat tot aan het prieel.
16
Timmermans was ook een grote liefhebber van de natuur. Vooral vogels konden hem enorm boeien en naar verluidt was hij een echte kenner.
Dat vogelbescherming in de zestiende eeuw nog nergens stond, merk je meteen. Op de voorgrond rechts, ligt een ‘vogelknip’, een schuin opgestelde deur waaronder graantjes liggen. Die deur rust op een stok die met een koord verbonden is aan het naburige huis. Je hoeft maar aan het touw te trekken om de vogels te verpletteren... 17
Kun je een openbaar domein onkruidvrij houden zonder chemische bestrijdingsmiddelen? De stad Lier doet het! Pesticiden veroorzaken bodem- en oppervlaktewaterverontreiniging en vernietigen veel meer dan de ongewenste insecten of het onkruid. De groenploeg behelpt zich daarom met branders en borstelmachines, zorgt voor specifieke aanplantingen of bodembedekkers. En als een stad het kan? Dan jij het ook. Voor het onderhoud van een stoep, goot of tuin heb je echt geen herbiciden nodig. Want: “zonder is gezonder”.
Je bereikt de Gasthuisvest. Die sla je enkele stappen rechts in. Blijf nog even stilstaan om het prieel te bewonderen.
VRAAG 4.2 Hoeveel nieuw aangeplante winterlinden tel je in een straal van 15 m om het prieeltje?
Aan de rechterzijde staat een stoere beuk, links een lindeboom. Linden zijn geliefde stadsbomen. Ze zijn sterk, laten zich gemakkelijk snoeien, kunnen tegen een windstoot en hebben weinig last van bladluis. De Groendienst plantte hier recent kleinbladige winterlinden (Tilia cordata), aan. Ze zijn kleiner dan de zomerlinden en hebben een gelijk vertakte kroon. Hun hartvormige blaadjes zijn blauwgroen aan de onderzijde. De bladtop is zeer scherp.
5. wonen in lier De Kloosterstraat vormt samen met de omliggende straten een beschermd stadsgezicht. Je vindt er heel wat negentiende-eeuwse gebouwen. Lier heeft oog voor groene initiatieven. Zin om een groendak aan te leggen? Daarvoor krijg je subsidies, net als in tal van andere steden. Zo’n groendak - hellend of plat - wordt bedekt met levende planten. Het vergt weinig onderhoud. De daken hebben een isolerende functie en verminderen de afvoer van neerslag. Ze hebben een aangenaam, natuurlijk uitzicht en zorgen voor meer biodiversiteit. Ook tegeltuintjes brengen natuur en kleur in de straat. Ze maken de straat gezelliger en geven er een eigen karakter aan. Ze nemen stof en andere verontreinigingen op uit de stadslucht, trekken vlinders, bijen en vogels aan en zorgen zelfs voor extra isolatie van je huis. Ook ARGUS is dol op tegel- en andere tuinen en organiseert daarom de wedstrijd ‘De groene verleider’ (zie blz. 46). Op huisnummer 17 (en ook verder langs de route) vind je een geel geschilderde gevel. De kleur verwijst naar de tijd van Maria Theresia van Oostenrijk. Ze hield van warme gele tinten en liet deze kleur aanbrengen op het slot van Schönbrunn. Deze geklasseerde woning moet de typische kleur behouden. De officiële kleuraanduiding heet ‘Schönbrunner Geel’ maar Lierenaars houden het liever op “Marietreiskesgeel”.
VRAAG 5.1 Op de Kloosterstraat vind je een tegeltuintje met een klimplant. uit welk jaar dateert het huis waar zich deze ‘natte plant met adellijk bloed’ bevindt?
Aan het einde van de Kloosterstraat volg je links. Zo kom je uit in de Bril.
Wonen in de stad heeft tal van voordelen. Je hebt alle winkels en andere voorzieningen direct bij de hand. Je kunt op loopafstand een hapje gaan eten en er zijn meer terrasjes dan op het platteland.
Wandel wat verder en buig dan af naar rechts. Zo bereik je de Volmolenstraat. neem nu de eerste straat rechts: de Kloosterstraat.
18
Hier was ooit ‘de Schole van dheer Muys’, ook ‘marollen’ genaamd. Dit weeshuis lag naast de terreinen van een voormalige Spaanse kazerne. Later werd het ingenomen door het Sint-Jacobsgodshuis en een beschermde werkplaats. Vandaag vind je hier een ontmoetingscentrum dat plaats biedt aan theatergezelschappen en verenigingen. Het pand heeft een ingrijpende renovatie achter de rug. Het werd met respect voor het verleden gerestaureerd. Je vindt er dus nog zeer veel authentieke overblijfselen.
Aan huisnummer 6 - 10 vind je de LOC Den Bril / Spaanse Poort.
19
Ontdek Argus ZOMErPrOgrAMMA 2012 HOOFsE ZONDAgEN: 6 voordrachten en 2 kindervoorstellingen over ‘de tuin’ Museum rockoxhuis Antwerpen Telkens van 11 tot 12.30 uur Toegang: 5 euro (aperitiefje inbegrepen) Vooraf inschrijven noodzakelijk.
VRAAG 5.2 a Welke tekening is correct?
A
B
C
D
VRAAG 5.2 b noteer ook het jaartal dat in deze context bij Den Bril past.
10 juni 2012: Wat groeide en bloeide in het Antwerpse historische hofken?
DE grOENE VErLEIDEr - Tuinwedstrijd (1 mei - 1 augustus 2012)
24 juni 2012: Lipsius in het groen: de neostoicijnse tuin voor Antwerpse patriciërs
Is je tuin(tje) rijk aan natuur? Is je gevel of je terras groener dan de andere? Surf naar de ARGUSwebsite of haal het deelnemingsformulier in ons kantoor. Je maakt kans om prachtige prijzen te winnen!
29 juli 2012: Een charmante correspondentie over merkwaardige planten, zorgvuldig in dozen verpakt... De bijdrage van Peiresc aan de tuin van Nicolaas rockox.
Den Bril eindigt aan de Werf. Geniet van het uitzicht op het water en sla links in. Zo bereik je de Sint-Jansbrug. Straks zal je die oversteken, maar eerst wandel je verder door de netelaan. Je passeert het TimmermansOpsomermuseum.
26 augustus 2012: Bloemen en bijtjes Vlinders en eitjes, Meer natuur in je tuin! 16 september 2012: Kindervoorstellingen (15 en 16 uur) door Theatergezelschap Tine Hofman / ‘Kip van Troje’ 30 september 2012: Weg met de bladluis en ander gespuis in het rockoxhuis! Tuinperikelen in de 17de eeuw 14 oktober 2012: Bloemen-Brueghel bij de hand: Jan Brueghel als goede buur
Wandel verder in de netelaan. Ter hoogte van het atheneum vind je aan je rechterkant een ingang naar het Stadspark. Daar ga je binnen!
20
28 oktober 2012: Barbie-rama: Theatervoorstelling van Theater Tieret voor jong en oud In dit mooie museum krijgen de belangrijkste Lierenaars alle eer. Je duikt in het verleden en maakt voornamelijk kennis met Felix Timmermans die het verhaal van Lier vertelt. Een bezoek loont de moeite!
Argusfotowedstrijd - editie 2012 Doe mee aan onze digitale fotowedstrijd rond de thema’s natuur, duurzaamheid en milieu. Er zijn schitterende prijzen te winnen. Argusfietstochten Ontdek onze fietsroutes in de Westhoek en in het land van de Witte van Zichem. Deze fietsboekjes zijn gratis. Samen met de vzw De Natuurvrienden hebben we fietsboekjes uitgewerkt langs de ecovriendelijke plekjes in Antwerpen en in Kalmthout/Essen (2 euro).
Alle informatie: Argus, het milieupunt van KBC en Cera Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen 03 202 90 70,
[email protected], www.argusmilieu.be
voor kids van 6 -12 jaar
juniorwedstrijd Tijdens de wandelrally in Lier zie je mooie gebouwen, pleinen en parken. We namen er kiekjes van. Kijk maar in de gele strook: de foto’s staan netjes in volgorde (per hoofdstuk: één foto) en zijn genummerd van 1 tot 10. Onderaan, in de groene strook vind je nog 10 foto’s (van A tot J). elke foto onderaan past bij een foto bovenaan. Kijk dus goed rond tijdens de wandeling. Dan vind je welke foto’s bij elkaar horen!
1
2
3
4
5
Hoe doe je mee? Je moet foto’s zoeken die bij elkaar horen (zie vorig blad) en iets leuks neerpennen, tekenen of fotograferen over Lier (zie onder). Wat kan je winnen? Leuke prijsjes! Winnaars krijgen een brief en mogen een toffe prijs afhalen op de prijsuitreiking.
AnTWOORDFORMuLIeR Voornaam:
Familienaam:
Straat:
Nr.:
Postnummer:
Stad:
Leeftijd:
E-mail:
Welke foto’s horen bij elkaar? SCHRIJF OnDeR eLK CIJFeR De BIJHORenDe LeTTeR
Stadhuis
Vismarkt
Peperbus
Muziekacademie
6
7
8
9
De Bril 10
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
Wat vind je de leukste plek van Lier? Vul in: Verras ons en maak er een mooi meesterwerk van!
Stadspark
Zimmertoren
Begijnhof
Gevangenenpoort
Stedelijk museum
A
B
C
D
e
F 22
G
H
I
J
Je mag dit blad eventueel kopiëren of er een tekenblad aan vasthechten. Je kunt ook nog aparte juniorformulieren afhalen op de startplaatsen. Zend, fax of mail het ten laatste op 31.08.12 aan: ARGuS, eiermarkt 8, 2000 Antwerpen www.argusmilieu.be - fax. 03 202 90 88 - e-mail:
[email protected]
23
antwoordblad wandelrally 2012 lier*
VRAAG 1.1*:
A
B
C
A
B
C
B
C
VRAAG 1.2: VRAAG 2.1: Voornaam:
Naam:
VRAAG 2.2:
Straat:
Nr.:
Postnummer: Tel.:
Stad:
D
VRAAG 3.2: VRAAG 4.1:
Leeftijd:
VRAAG 4.2:
E-mail: School/beroep:
VRAAG 3.1*:
VRAAG 5.1: Datum van deelname:
Actie KBC-gepensioneerden (zie trefpunt 45) personeelsnummer:
VRAAG 5.2* a:
A
D
VRAAG 5.2.b: VRAAG 6.1: VRAAG 6.2*:
A
B
C
VRAAG 7.5*:
A
B
C
VRAAG 8.1*:
A
B
D
VRAAG 7.1: VRAAG 7.2: VRAAG 7.3: VRAAG 7.4:
VRAAG 8.2: VRAAG 8.3: VRAAG 9.1: Deze smaakmaker voor vraag 12 (zie verder) vind je in Bruegelland.
VRAAG 9.2:
*Elke deelnemer mag maar één antwoordformulier indienen. Het moet eigenhandig geschreven en ondertekend zijn. Wie meerdere formulieren indient, wordt gediskwalificeerd. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGUS of op www.argusmilieu.be. Over deze wedstrijd wordt geen briefwisseling gevoerd.
VRAAG 10: VRAAG 11.1: VRAAG 11.2 * Omcirkel het juiste antwoord.
24
25
wandelrally 2012
fotozoektocht
vul jouw favoriete spreekwoord in en je verdient nog 1 onmisbaar punt in de rallywedstrijd. wie bovendien zijn/haar spreekwoord illustreert of motiveert, maakt kans op een extra prijs, de zgn.: bRuEGELpRIJS. Gebruik al je creativiteit om het spreekwoord in beeld te brengen. Hoe je dit doet, is om het even. wie een link legt naar ARGuS, de wandelrally en/of stad Lier verhoogt zijn/haar winkansen. Hoe origineler, hoe beter. Een apart blad nodig? dat mag. Hecht het dan vast aan dit antwoordblad. Succes!
Op de fotobladzijde (zie blz. 48) staan 8 foto’s (van A tot H). noteer de letters van die foto’s in die volgorde waarin je ze langs het parcours terugvindt. Als je G als eerste ontdekt, noteer je G in het eerste vakje, enz.
CReATIeVe RALLY-SLOTVRAAG 12: Dit is mijn FAVORIeTe SPReeKWOORD: = 1 punt
❏
Ja, ik neem ook deel aan ‘de Bruegelprijs’ met deze inzending:
SCHIfTInGSvRAAG 1: begin september 2012 brengen burgemeester marleen van der poorten en Guido van den bogaert, schepen van Toerisme enkele schapen naar het droge! ze vertrekken aan het schapenkoppenmonument en hoeden de schapen naar het stadhuis. Hoeveel tijd zullen ze nodig hebben voor het eerste schaap er aankomt?
Antwoord:
seconden
SCHIfTInGSvRAAG 2: Hoeveel antwoordformulieren zullen 1 fout bevatten?
Antwoord:
Stuur je ingevulde antwoordformulier uiterlijk op 31.08.2012 terug naar ARGuS, het milieupunt van KBC en Cera, eiermarkt 8, 2000 Antwerpen - fax. 03 202 90 88. Je kunt het ingescande antwoordformulier ook mailen naar
[email protected] 26
27
onze partners
6. stadspark
Charmant, bourgondisch en veelzijdig. Verrassend, historisch en actueel. Bruisend, romantisch en intiem.
Het Timmermans-Opsomermuseum werd ondergebracht in het Hof van Geetruyen (eertijds ‘De Groote Hofstadt’). De lusthof lag midden in beemden en hooilanden en bezat een indrukwekkende tuin. In 1917-1919 werd hij als stadspark aangelegd.
Toerisme Lier heet je van harte welkom. In 2012 vieren we feest: 800 jaar geleden verwierf Lier haar stadsrechten. Kom meevieren! Maak er gezellige daguitstap van en maak kennis met het rijke verleden van de stad. Het dertiende eeuwse begijnhof en het belfort zijn uneSCO werelderfgoed. Verder heb je de prachtige gotische Sint-Gummaruskerk, het rococo stadhuis, de nete, de gevangenenpoort, noem maar op. Lier is ook een bruisende hedendaagse stad voor shoppers en fijnproevers. Geniet van je bezoek. Stad Lier l uit in Lier l Toerisme, Grote Markt 57 - 2500 Lier, tel. 03 800 05 55 Blijf op de hoogte en teken in op onze e-nieuwsbrief via www.toerismelier.be 28
Ik leef verstandig organiseert acties om burgers, verenigingen en scholen aan te moedigen om verstandiger met het milieu om te springen. Het gaat om eigen initiatieven (de Groene Goochelaar, biowijn proeven, spoedles composteren, enz.) en om acties van derden (de wandelrally, de langste veggietafel, de quiz ‘de duurzaamste mens ter wereld’, enz.). Meer informatie over de acties vind je op www. ikleefverstandig.be. Ik leef verstandig is een initiatief van Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte, Puurs, Sint-Amands, Sint-Katelijne-Waver en Willebroek. Ik leef verstandig, Schoutetstraat 2, 2800 Mechelen, www.ikleefverstandig.be
Als de kinderen in een speeltuin willen ravotten sla je linksaf. Zo niet volg je het wandelpad uiterst rechts.
VRAAG 6.1 een van de bomen heeft letterlijk een steuntje nodig. Geef de nederlandstalige naam van de familie waartoe hij behoort.
In het Lierse stadspark is gezelligheid troef. De vijvers, een eilandje en de witte voetgangersbruggen maken het bijzonder charmant. Het park bezit een grote variëteit aan bomen en struiken. Sommigen zijn echt al stokoud. VRAAG 6.2 een straffe kop was hij, Louis (Lodewijk) Van Boeckel, de wereldberoemde kunstsmid die de bijnaam ‘Vulcanus’ kreeg. Wie van de vier is hij?
A
B
C
D
De wandelweg leidt je terug naar de achterkant van het museum.
Je verlaat het park en komt opnieuw uit aan de netelaan. Ga links en steek de Sint-Jansbrug over. Wat verder, om de hoek, vind je de Zimmertoren.
29
7. zimmertoren De vroegere Corneliustoren dateert uit de veertiende eeuw en maakte deel uit van de eerste stenen stadsomwalling. Hij heeft nog een leven als opslagplaats achter de rug. Sinds hij in 1930 de bezitter werd van de astronomische verwezenlijkingen van Louis Zimmer is hij wereldberoemd geworden. De astronomische klok op de voorgevel toont o.a. de Greenwich-tijd, de dierenriem, de maanden, de schijngestalten van de maan, enz.
VRAAG 7.1 Bewonder de klokjes van de Zimmertoren. Wie met argusogen kijkt, vindt moeiteloos de klok die de dierenriem voorstelt. Ook de klok met de vier seizoenen en die van de twaalf maanden vind je met wat fantasie terug… Wat stelt deze figuur voor?
VRAAG 7.2 Voor de toren ligt een pleintje met de voorstelling van het zonnestelsel. Je vindt er de asteroïden Felix (Timmermans) en Zimmer op? Ze werden respectievelijk in 1929 en 1984 ontdekt. Tussen welke twee planeten bevinden ze zich?
30
Dagelijks word je om 12 uur aan de zijgevel verrast door een aparte voorstelling van de Lierse geschiedenis. In het aangrenzende Zimmerpaviljoen kun je het atelier van de geniale Zimmer bezoeken. Afhankelijk van waar ze wonen, dienen Lierenaars hun restafval naar een inzamelsysteem te brengen. Ze krijgen een badge waarmee ze de container kunnen openen. De badge bevat een chip waarop de identificatiegegevens van het gezin staan. Zo weet de intercommunale IVAREM precies wie afvalstoffen aanbiedt en hoeveel betaald moet worden. Met dit zogenaamde DIFTAR-systeem (geDIFferentieerd TARief) wordt het principe van ‘de vervuiler betaalt’ in praktijk omgezet. Hoe meer je afval voorkomt, hoe minder je moet betalen.
In de dertiende en veertiende eeuw was Lier erg welvarend door de lakennijverheid en zijn veemarkt. Het verhaal wil dat de Lierenaars in die tijd konden kiezen tussen een veemarkt en een universiteit en dat ze kozen voor de schapen. De universiteit ging naar Leuven en werd de eerste van het land … Lierenaren worden daarom ‘de schapenkoppen’ genoemd. Deze gebeurtenis werd vereeuwigd door de Lierse kunstenaar Bertro, die het Schapenkoppenmonument maakte. Even genieten! ‘De een scheert schapen, de ander varkens’. Met dit spreekwoord zette Bruegel de ongelijke verdeling in de wereld in de verf. Nog eentje in die zin luidt: ’het zwarte schaap zijn’, een uitdrukking die van pas komt als je onterecht de schuld krijgt. In aloude tijden lieten herders bewust een zwarte bok in hun kudde rondlopen. Ze geloofden dat het dier hen zouden vrijwaren van ‘het kwade’ en ziektes en plagen zou weghouden…
Een eeuw geleden was vis- en palingvangst erg populair bij de arme stedelingen. Ze hanteerden een unieke vismethode, het zogenaamde ‘palingdraaien’. Ze lieten vierkante netten neer tot op de rivierbodem om die later te slepen en op te takelen. De palingvissers lieten hun schuiten meedrijven met de getijden van de Nete. Sinds 1974 is het palingdraaien bij wet verboden. Maar dankzij De Moedige Bootvissers kun je wel nog fijne, toeristische rondvaarten doen in de binnenstad.
Vervolg je weg in de Schapenkoppenstraat.
VRAAG 7.3 Bewonder de schapen zoals ze naar je toekomen. Het schaap dat zich rechts voor het zwarte schaap bevindt, werd o.a. gesponsord door een zekere Crets. Wat was zijn voornaam?
Aan de Jan Hendrickxsteiger kun je volop genieten van de Kleine nete.
31
Wat verder bereik je de Lierse Speelpleintjes.
Rechts ligt het Begijnhof. Daar ga je zo dadelijk heen, maar eerst wandel je nog in een boogje om het park. bELAnGRIJk: Tot nader order hoef je geen fotovragen te beantwoorden. Volg het wandelpad langs de Kleine nete. Aan je rechterkant ligt een voetbalveld. Het wandelpad stijgt en eindigt op een brug.
Keer terug en volg het wandelpad naast de tennisvelden. Dit asfalten wandelpad brengt je naar de achterzijde van het Begijnhof. De blauwe toegangspoort verleent je toegang tot het Begijnhof. Welkom!
32
VRAAG 7.4 Vul aan: In dit domein houdt men niet van hondenpoep, lawaaihinder, vuurtje stoken, overmatig drankgebruik en …
8. begijnhof Begijnhoven vormen vaak een oase van rust en in Lier is dat niet anders. Het veroverde, net als dertien andere Vlaamse begijnhoven, een mooie plaats op de prestigieuze Werelderfgoedlijst van de unesco. De vrome begijntjes werkten hard om in hun levensonderhoud te voorzien door te spinnen en te weven. In Lier was kant haken erg in trek. Aan de waterpompen haalden de vrouwen water zodat ze konden koken en wassen voor de gegoede burgers. Vaak verbouwden ze ook groenten en fruit. Rondom de Sint-Margaritakerk vind je kweepeerbomen. Vroeger waren die bomen bijzonder in trek. Rauw zijn de vruchten niet lekker, maar je kunt er wel lekkere jam, taart of sapjes van maken.
VRAAG 8.1 Stel dat de begijnen die rondom de kerk woonden er stiekem likeur van maakten. Stel dat ze zo oud waren dat ze vanuit hun huisje alleen nog de kerkdeur konden bereiken. Wie kon dan de meeste kweeperen oprapen? A. Degene die in St. Cecilia. woonde B. Degene die in St. Rombaut woonde
Op de brug krijg je een mooi beeld op de samenvloeiing van de Kleine en Grote Nete. Net zoals in vele steden houdt de ontstaansgeschiedenis van Lier hiermee verband. Waterknooppunten zijn tot op vandaag uitermate belangrijk gebleven, niet in het minst omdat ze enorme transportmogelijkheden bieden. VRAAG 7.5 Vlakbij vind je een gedenksteen die de samenvloeiing van de stromen verheerlijkt. Ons lijkt het alsof er een rekenreeks opstaat. Maar dan past één cijfer niet in de rij. Weg ermee… Door welk getal moet je het vervangen om de reeks te doen kloppen? A. 2097 B. 1897 C. 2007 Het wandelpad maakt deel uit van de aloude vesten die nu een groene gordel vormen rondom de binnenstad. Het is er idyllisch en levert in de herfst prachtige beelden op.
Ook in het Begijnhof hoef je geen foto’s te zoeken. Je kunt zorgeloos de 162 huisjes bewonderen zonder de privacy van de bewoners te schenden. Wandel in de Sint-Margaretastraat tot je links een kerkje ziet.
© Toerisme Lier
33
Loop de Sint-Margaretastraat helemaal uit en sla links de Wezenstraat in. Zo kun je het Begijnhof verlaten. Aan de poort start de zoektocht naar foto’s opnieuw.
Al eeuwenlang wordt door gisting van fruit - zoals druiven, appelen, kersen, noem maar op - alcoholische drank vervaardigd. Het productieproces heeft een enorme weg afgelegd. Vandaag groeit de vraag naar biologische wijnen. Die drank wordt gewonnen uit biologisch geteelde druiven. Er worden geen chemische middelen gebruikt er is slechts een beperkt gebruik van sulfiet toegestaan. Niet alleen voor uw gezondheid, maar ook omwille van de langdurige kwaliteit en productiviteit van de wijngaarden is de biologische wijncultuur in opmars.
9. gevangenenpoort De Gevangenenpoort maakte in 1375 deel uit van de stadsomwalling. Van in de zestiende eeuw tot 1930 deed de ‘eeckelpoort’ dienst als gevangenis, vandaar ook de huidige naam. Zoals je op de foto kunt zien, stroomde er water langs de stadsomwalling en was het plein tussen de poort en de middeleeuwse Corneliustoren (nu Zimmertoren) eeuwenlang een kade. Het huidige Zimmerplein wordt door oude Lierenaars steevast ‘De Kô’ genoemd.
VRAAG 8.2 Wie langs de zeventiende-eeuwse arduinen poort binnenwandelt, ziet al snel dat vrouwen het hier voor het zeggen hebben. Welk negenletterwoord geeft in die optiek een specifiek beroep aan? VRAAG 8.3 Waarvoor waren begijntjes nog bang, naast oorlog?
Sla de Begijnhofstraat rechts in. Aan het einde van de Begijnhofstraat staat een indrukwekkend poortgebouw.
Aan huisnummers 24 en 14 vind je mooie voorbeelden van Godshuizen. De huizen staan gegroepeerd rond een binnentuin. In de negentiende eeuw bracht de industriële revolutie een ware toeloop naar de stad op gang. Uit die tijd dateren de beluiken. De levensomstandigheden waren toen ondermaats. Vandaag worden de huisjes grondig gerenoveerd door het OCMW om dienst te doen als betaalbare huurwoningen voor ouderen. Energiezuinig (ver)bouwen is vandaag de evidentie zelf geworden. Alleen al door de zon optimaal in je huis toe te laten, kun je fiks energie besparen. Passieve zonne-energie benutten, heet dat dan. Fors besparen op je energierekening kan ook door bijvoorbeeld je oude verwarmingsketel te vervangen door een hoogrendementsketel, je dak te isoleren en je enkel of dubbel glas te vervangen door hoogrendementsglas.
34
VRAAG 9.1 Vlakbij de poort vind je dit stenen ornament. naar wie verwijst de letter B ? (Hij is al lang het hoekje om…)
Detail van een oude kaart (Plantyn, 1582) met in het midden: het poortgebouw.
Nog in de schaduw van de poort vind je het reliëf ‘de Druiventrosdragers’ van de hand van Felix Timmermans (uit Schoon Lier). In deze buurt past het beeld wonderwel. Drank en lekkernijen doen het goed op het Zimmerplein. Dat maakt het risico op lawaaioverlast groter dan elders. Sensibiliseringsacties en de inzet van gemeenschapswachten moeten inbreuken zoals wildplassen, hondenpoep en nachtlawaai beperken. 35
10. felix timmermansplein VRAAG 9.2 Was Pallieter er bij, je zou hem vast snel moeten aanmanen om wat stiller te zijn. Hij hield er van om ‘liekes’ in te zetten. een van zijn favorieten gaat over ‘de visschers’. Waar kwamen ze vandaan? Je krijgt enkele letters van de stad. Let wel, de stad is in het oud-nederlands geschreven.
L
Wandel verder langs de eikelstraat en sla de eerste straat rechts, de Lantaarnstaat, in. Aan het einde ervan ga je links naar het Felix Timmermansplein.
36
C
B
H
Foto uit de oude doos © Stadsarchief Lier - Erfgoedbank Kempens Karakter
Je kunt er niet om heen: ‘De Fortuin’ is een prachtig gebouw. In de zeventiende eeuw was het een opslagplaats voor granen. Gezien vanuit dit tijdsbeeld heeft het zijn naam niet gestolen. Opvallend zijn de luiken in zandlopermotief. Vroeger zag je dit vaak bij oude Vlaamse hoeves. Het gebouw heeft al tal van bestemmingen gehad. Ook het Buyldragershuisje, dat iets verder op je weg ligt, heeft een lange geschiedenis achter de rug. Het achttiende-eeuwse gildenhuis voor de buildragers (onze huidige dokwerkers) stond ooit nog op de Vismarkt. Nu doet het huisje dienst als tentoonstellingsruimte. Net als andere steden wil ook Lier zijn band met het water zoveel mogelijk aanhalen. De kaaimuren werden bewust verlaagd om het contact tussen de Nete en de stedelingen te optimaliseren. Het plein krijgt er een nieuwe dimensie door. Om verkeersdrukte te vermijden is er in het nieuwe verkeerscirculatieplan een zgn. ‘kus-en-rij’zone’ voor automobilisten voorzien. Je mag hier alleen passagiers laten in- of uitstappen. Steeds meer steden en gemeenten kiezen resoluut voor duurzame mobiliteitsoplossingen. Deze intentie is geen anti-autobeleid, maar een beleid dat vertrekt vanuit het STOP-principe: voorrang voor voetgangers (STAPPEN), fietsers (TRAPPEN) en het collectief vervoer (OPENBAAR VERVOER). Pas wanneer deze verplaatsingsmiddelen niet haalbaar zijn, maken we gebruik van onze wagen (PRIVE VERVOER). Een stad die zijn mobiliteitsbeleid vanuit dit uitgangspunt opbouwt, wordt veiliger, heeft veel minder last van luchtvervuiling, wordt makkelijker bereikbaar en zeer aangenaam om in te vertoeven.
VRAAG 10 Waar hield Felix Timmermans van? Los het lettervraagstuk op en je weet het! Als je weet dat: [ 2,4 ] = Testament [ 3,4 ] = Daar staan de beste stuurlui [ 3,1 ] = Auto Dan geeft [ 2,4,1] je de oplossing.
1
2
3
4
Verlaat het plein links. Zo kom je uit op de Grote Markt. Steek die over en sla de Van Cauwenberghstraat in. Aan huisnummer 14 vind je het Stedelijk Museum Wuyts-Van Campen en baron Caroly.
37
11. bruegelland Het museum Wuyts-Van Campen en Baron Caroly is genoemd naar de voornaamste twee schenkers van de collectie.
VRAAG 11.2 Rechts op het schilderij zie je het strodak van de herberg. Welk vogel zit daar op een stokje?
VRAAG 11.1 In de vensters vind je geometrische patronen terug. Hoe noem je deze constructie in één woord?
- WI Tot 2017 ondergaat het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen grote verbouwingen. Daarom gaf het een honderdtal werken in bruikleen aan het museum. Bruegels’ zonen zijn de absolute publiekstrekker. Als schilder van volkse taferelen, het boerenleven en landschappen verdient Pieter Bruegel de oude dan ook onze aandacht. Opmerkelijk is dat hij tijdens zijn leven al succesrijk was en later een grote invloed uitoefende op nieuwe generaties kunstenaars. Ook Felix Timmermans was er weg van en beschreef hem in de gelijknamige roman Pieter Bruegel (1928) als een geniale rebel. Meer dan eens worden beiden met elkaar vergeleken. Auteur Denijs Peeters zei daarover: De kunst van Pieter Breugel is volks, want zij komt recht uit het volk, zij weerspiegelt het volk in zijn gedachten en zeden, zij spreekt tot het volk [...]. En zo is het ook met Felix Timmermans”. Een prachtig werk van Pieter Brueghel II dat je nu in het museum kunt bewonderen, is ongetwijfeld de SintJoriskermis. De schutters vieren feest ter ere van Sint-Joris. De kerkdienst zit er nog niet helemaal op of het drank- en eetfestijn is al begonnen. Met het prijsschieten zullen de schutters de nieuwe koning aanduiden maar intussen laaien de gemoederen al behoorlijk op… 38
-A
Hier eindigt de wandelrally. Hopelijk heb je er veel plezier aan beleefd. Zend je antwoordformulier zeker terug. Zelfs als het niet volledig is ingevuld, kun je nog als ‘lucky deelnemer’ prijzen winnen! Grijp de kans om de mooie tentoonstelling ‘Bruegelland’ te bewonderen. Vooral de ‘spreekwoorden’ van Bruegel spreken tot de verbeelding. Ook voor de laatste rallyvraag (zie middenkatern) kun je er inspiratie opdoen. Met de bon op blz. 45 krijg je korting op de toegangsprijs. Geniet ervan!
39
BMW 116d EfficientDynamics Edition BMW 116d EfficientDynamics Edition
echt rijplezier echt rijplezier
Profiteer van onze leuke en lekkere voordeelbonnen DE snoEPDoos
café latino
4 GRATIS CHOCOLAATJES
GRATIS GLAS HuISwIJn,
fRISdRAnk Of kOffIE
Met afbeelding van Lier Bij aankoop van e 10
Bij tapas lunchmenu tussen 12.00 - 16.00u.
café sint-gummarus
zustEr agnEs
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
vOOR SLECHTS e 9,00
GRATIS GLAS pROSECCO
Milieu-informatie (KB 19/03/04): www.bmw.be
Spaghetti + glas huiswijn, frisdrank, pils of frisdrank
Bij aankoop van minimum e 20
3,8 L / 100 KM eN 99 g / KM. ONZe PAARDeN ZIJN ZeeR ZUINIg. 3,8 L / 100 KM eN 99 g / KM. Bij BMW willen we uw rijplezier in geen geval beteugelen. Dankzij ONZe PAARDeN ZIJN ZeeR de BMW EfficientDynamics technologieën, waarvan ZUINIg. hij volop gebruik maakt, zorgt de nieuwe BMW 116d EfficientDynamics Bij BMW willen we uw rijplezier in geen geval beteugelen. Dankzij Edition voor prestaties die u van een volbloed BMW verwacht, de BMW EfficientDynamics technologieën, waarvan hij volop terwijl z’n verbruik en CO2-uitstoot zéér beperkt blijven. Niets dan gebruik maakt, zorgt de nieuwe BMW 116d EfficientDynamics voordelen dus voor zowel het milieu als uw portefeuille, ook op Edition voor prestaties die u van een volbloed BMW verwacht, fiscaal vlak. Kom binnenkort het rijplezier van de BMW 116d terwijl z’n verbruik en CO2-uitstoot zéér beperkt blijven. Niets dan EfficientDynamics Edition ontdekken, en geef hem meteen de voordelen dus voor zowel het milieu als uw portefeuille, ook op sporen tijdens een opwindende proefrit. fiscaal vlak. Kom binnenkort het rijplezier van de BMW 116d EfficientDynamics Edition ontdekken, en geef hem meteen de NIeUWe BMW 116d sporen tijdens een opwindende proefrit.
eFFICIeNT DYNAMICS eDITION. NIeUWe BMW 116d eFFICIeNT DYNAMICS eDITION.
Patrick Smets Aarschotsesteenweg 328 2500 Lier Patrick Smets Tel. 03 482 21 51 Aarschotsesteenweg 328
[email protected] 2500 Lier www.smets.bmw.be Tel. 03 482 21 51
[email protected] www.smets.bmw.be
BMW EfficientDynamics
Minder uitstoot. Meer rijplezier.
BMW EfficientDynamics
Minder uitstoot. Meer rijplezier.
41
Profiteer van onze leuke en lekkere voordeelbonnen café latino
DE snoEPDoos
frisDranK of Koffie
geldig tem 31/08/2012
schapenkoppenstraat 16 2500 lier 03 - 288 94 73 www.zusteragnes.be openingsuren: alle dagen geopend vanaf 10.00u. ma : gesloten Keuken is geopend van 11.00 - 22.00
geldig tem 31/08/2012
42
gratis prosecco
chocolaatjes geldig tem 31/08/2012
café st. gummarus vu: Zuster agnes, schapenkoppenstraat 16, 2500 lier
zustEr agnEs
4 gratis
vu: De snoepdoos, Kolveniersvest 17, 2500 lier
Keuken is geopend tot 22.00 (vr 23.00u.)
gratis glas huiswijn,
openingsuren: ma - vr : 09:00 - 19:00 za : 09:00 - 18:00 zo : gesloten
felix timmermansplein 2 2500 lier 03 - 489 05 15 openingsuren: ma, woe, vrij : 11.30 - 1.00 di : 11.30 - 0.00 za : 10.00 - 1.00 zo : 12.00 - 21.00
e 9,00
spaghetti + DranK geldig tem 31/08/2012
vu: café st. gummarus, felix timmermansplein 2, 2500 lier
openingsuren: ma, do, vr : 12.00 - ... woe : 17.00 - ... za : 11.30 - ... zo : 14.00 - ... di : gesloten
Kolveniersvest 17 2500 lier 03 - 480 69 61
vu: café latino, Zimmerplein 9, 2500 lier
zimmerplein 9 2500 lier 03 - 290 56 63 www.cafelatinolier.be
Pasoli fooDbar
D' EycKEn boom
AAnGEpAST SLAATJE e 6,90 Ipv e 9,90
GRATIS pORTIE kAAS Of OLIJvEn
Huisgebakken bierbrood met St Gummarustrippel belegd met oude kaas of gedroogde ham
Bij aankoop van 1 fles wijn of cava
hEt momEnt
oil & vinEgar
Menu Hartig lenteslaatje met gerookte kippenreepjes, groene appel en citrus-vinaigrette + Gegrilde tonijnsteak met ruccola, pesto, zomergroentjes en gebakken rijst OF Steak met peper- of champignonsaus met frietjes + Vanilleijs met vers fruit.
GRATIS zAkJE kRuIdEn En RECEpTEn
Dit voor maar e 42 voor 2 personen ipv e 69
Bij aankoop van 5dl olijfolie (uitgezonderd bak en braad olie)
sogno D' oro
sint-gummarusKErK
GRATIS OnTbIJT
OOG In OOG mET dE GLASRAmEn In dE SInT-GummARuSkERk
Bij 1 overnachting
Voordeelprijs voor deelnemers aan de ARGuS wandelzoektocht. Inkom aan 2 euro (ipv 3 euro). Jonger dan 25 en ouder dan 65 jaar: 1 euro
43
Pasoli fooDbar
ipv e 9,90 geldig tem 27/12/2012
oil & vinEgar
hEt momEnt
openingsuren: ma - za : 10.00 - 18.00 zo : gesloten
openingsuren:
gratis ZaKje KruiDen & recepten geldig tem 31/08/2012
grote markt 39-40 2500 lier 03 - 480 00 68 www.hetmoment.be vu: oil & vinegar, grote markt 47, 2500 lier
grote markt 47 2500 lier 03 - 480 77 79 www.oilvinegar.com
Kardinaal mercierplein 2500 lier openingsuren: ma - vrij : 10.00 - 12.00 en van 14.00 - 17.00 za - zo - feestdagen : 14.00 - 17.00
inKom aan
e 2,00 geldig tem 31/09/2012
ma - za : 8.30 - ... zo : 9.00 - ...
e 42 3 gangenmenu
voor 2 personen geldig tem 27/12/2012
sogno D' oro vu: sint-gummaruskerk, Kardinaal mercierplein, 2500 lier
st. gummarusKErK
44
e 6,90
vu: het moment, grote markt 39-40, 2500 lier
olijven geldig tem 27/12/2012
openingsuren: ma : 10.00 - 15.00 di - vrij : 7.45 - 17.00 za, zo : gesloten
bril 17 2500 lier 03 - 488 00 78 www.annaloro.be
DEn Draaiboom
ristorantE annaloro
GRATIS GLAS wITTE wIJn
GRATIS ApERITIEf vAn HET HuIS
Bij hoofdgerecht met paling
Bij een diner
australian finE winEs
' t bElfort
GRATIS TApAS vOOR 2 pERSOnEn
GRATIS fLES wIJn
Bij een fles rode of witte wijn van minimum e 25
Bij 2 Lier 800 menu’s (3-gangenmenu)
toErismE liEr
stEDElijK musEum liEr
GRATIS bOnnEnbOEkJE LEkkER LIER
bREuGELLAnd 3 EuRO Ipv 4 EuRO
uren ontbijt: ma - vrij : 7.00 - 10.00 za - zo : 8.00 - 11.00
gratis ontBijt geldig tem 27/12/2012
vu: sogno D' oro, Bril 17, 2500 lier
gratis portie Kaas of
heilige geeststraat 20 2500 lier 03 - 488 64 54 www.pasoli.be vu: D' eycken Boom, grote markt 36, 2500 lier
grote markt 36 2500 lier
vu: pasoli foodbar, heilige geeststraat 20, 2500 lier
D' EycKEn boom
Twv 1,00 euro
Voordeelprijs voor deelnemers aan de ARGuSwandelzoektocht. Toegang is 3 euro (ipv 4 euro). Jonger dan 18 jaar en ouder dan 60 jaar GRATIS.
45
ristorantE annaloro
DEn Draaiboom
openingsuren: ma : 12.00 - 14.00 do - vr : 12.00 - 14.00 & 18.00 - 22.00 za : 19.00 - 22.30 zo : 18.00 - 22.00
openingsuren: woe : 18.00 - 22.00 do - za : 12.00 - 14.00 & 18.00 - 22.00 zo 12.00 - 21.00 ma - di : gesloten
van het huis geldig tem 27/12/2012
' t bElfort
Onze 320 regioreporters komt u echt overal tegen.
florent van cauwenberghstraat 14 2500 lier 03 - 800 03 96 openingsuren: ma tot zo : 10.00 - 12.00 en van 13.00 - 17.00 maandag en feestdagen : gesloten
voorDEElPrijs 3 euro ipv 4 euro
gratis tapas voor 2 personen geldig tem 27/12/2012
toErismE liEr grote markt 57 2500 lier 03 - 800 05 55
openingsuren: ma - za : 9.00 - 12.00 en van 13.30 - 17.00 zo : 9.00 - 16.00
gratis BonnenBoeKje geldig tem 31/08/2012
vu: toerisme lier, grote markt 57, 2500 lier
stEDElijK musEum liEr
vu: ' t Belfort, grote markt 43, 2500 lier
geldig tem 31/08/2012
vu: stedelijk museum lier, florent van cauwenberghstraat 14, 2500 lier
gratis fles wijn
openingsuren: vrij : 13.00 - 0.00
vu: australian fine wines, werf 13, 2500 lier
werf 13 2500 lier 03 - 480 75 95 www.australian-fine-wines.com
openingsuren: vrij : 13.00 - 0.00
46
geldig tem 31/08/2012
We smullen van dezelfde Lierse Vlaaikes.
australian finE winEs
grote markt 43 2500 lier 03 - 489 11 93
geldig tem 31/08/2012
gratis glas witte wijn
vu: Den Draaiboom, Kanaalstraat 71, 2500 lier
gratis aperitief
Kanaalstraat 71 2500 lier 03 - 480 06 13 www.draaiboom.be vu: ristorante annaloro, Bril 17, 2500 lier
bril 17 2500 lier 03 - 488 00 85 www.annaloro.be
‘t Is geen toeval dat u in Gazet van Antwerpen zoveel nieuws vindt over uw straat, buurt of gemeente. Want wij zijn echt van hier. Net als u willen we niets missen van wat er rondom ons gebeurt. U leest het elke dag in onze krant, maar ook op gva.be waar u automatisch al het nieuws over uw gemeente te zien krijgt. We houden elkaar op de hoogte!
fotozoektocht A
B
C
D
E
F
G
H
Deze acht foto’s vind je langs het parcours. Noteer de corresponderende letters onder de foto’s in de volgorde waarin je ze tegen komt, op het antwoordblad.
