SINT-TRUIDEN energieke wandeling (± 4 km) originele wedstrijd prachtige prijzen gezinsvriendelijke uitstap

ARGUS -WANDEL ZOEK TOCHT 2014

SINT-TRUIDEN energieke wandeling (± 4 km) • originele wedstrijd • prachtige prijzen • gezinsvriendelijke uitstap

2 M EI - 31 AUGUSTUS 2014

A R G U S - W A N D E L Z O E K T O C H T

S I N T - T R U I D E N

ARGUS ARGUS is het frisgroene buitenbeentje van KBC en Cera. ARGUS wil jong en oud optimaal in beweging brengen voor de realisatie van een duurzame samenleving. Mis niks en abonneer je op de ARGUS-telex via www.argusmilieu.be Of word fan van ARGUS op Facebook!

COLOFON Coördinatie Hilde Van den Berge, ARGUS vzw Druk VU Helga Van der Veken, ARGUS vzw, Eiermarkt 8, Antwerpen Met dank aan Christel Bartok, Stad Sint-Truiden Willem Boogaerts, Het Belang van Limburg Lieven David, Velt vzw Danny Gennez, Stad Sint-Truiden Hilde Hendricx, Stad Sint-Truiden Chris Jacobson, ARGUS Bart Muylle, KBC Sint-Truiden Ingrid Pauwels, ARGUS Anne Van den Berghe, KBC Filip Verboven, Het Belang van Limburg Deze wandelzoektocht is een initiatief van ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen, www.argusmilieu.be. Het wandelboekje wordt ook aangeboden als bijlage bij Het Belang van Limburg. Een overzicht van de afgelopen wandelrally’s vind je op www.argusmilieu.be.



GOED OM TE WETEN VOOR JE OP STAP GAAT Inhoud wandelboekje Informatie met 20 wedstrijdvragen Groene kaderstukjes = energieweetjes Een vraag met een huisje kun je ook thuis oplossen. Antwoordformulier wandelrally (met een creatieve slotvraag waarmee je ook los van de zoekwedstrijd prijzen kunt winnen) Juniorformulier (= wedstrijd voor kinderen van 7 tot 12 jaar)

4 – 26

Middenkatern 15-18 27-28

Voordeelbonnen

29

Stadsplan

31

Niet vergeten: 6 foto’s die je in de juiste volgorde moet zetten

32

Groepsformulier Als je met 10 of meer personen (ouder dan 12 jaar) op stap gaat, kun je bovendien ook deelnemen aan de groepswedstrijd. Haal het groepsformulier af aan de verdeelpunten (zie onder). De wedstrijdvragen zijn identiek, maar voor de creatieve slotvraag heb je een fototoestel nodig.

Tot 31 augustus 2014 kun je extra wandelboekjes* en juniorformulieren of een groepsformulier afhalen bij deze verdeelpunten: - ARGUS, Eiermarkt 8 (onderaan KBC-Toren), Antwerpen, 03 202 90 70. Open op werkdagen van 9 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur. - Toerisme Sint-Truiden, Grote Markt 40, 011 70 18 18. Alle dagen open van 9 tot 12.30 uur en van 13 tot 17 uur. - KBC Sint-Truiden, Grote Markt 9, 011 69 77 20. Open op werkdagen van 9 tot 12.30 uur en van 14 tot 16.30 uur.

Naar de startplaats: Grote Markt Sint-Truiden Vanuit Station Sint-Truiden: neem recht tegenover de hoofdingang: Stationsstraat. Volg die tot aan het grote kruispunt. Daal de Stapelstraat af om later naar de Grote Markt te klimmen. Aan je linkerkant ligt het stadhuis. Met de auto: gratis parkeren op de parking Speelhoflaan. Uitgang: ga zuidwaarts naar de Parkstraat. Sla deze links in. Neem dan het eerste wandelstraatje rechts: Abdijstraat. Aan het einde ervan links afbuigen naar de Grote Markt. (*) Eén exemplaar per persoon! - Zolang de voorraad strekt. 3



De wandeling Je kunt de wandeling elke dag op eigen houtje doen. Afstand: ± 4 km (reken op 2,5 uur). Alle vragen zijn oplosbaar door goed rond te kijken en creatief na te denken. Het is ten strengste verboden buurtbewoners, onthaal- of winkelpersoneel lastig te vallen. Errata worden meegedeeld aan de balies van ARGUS en Toerisme Sint-Truiden.

Trudopas Op de startplaats (kantoor Toerisme) kun je voor 3 euro een Trudopas aankopen. Hiermee krijg je toegang tot de abdijtoren, de abdijcrypte, de Academiezaal, het Festraetsuurwerk en de Keizerszaal.

Een schitterende prijzenpot! - - - - - - - - -

3 geluksvogelprijzen (volle fruitmanden): zie blz 32. Drop meteen de strook in de urne! 30 prachtige rallyprijzen (hotelarrangementen, waardebonnen, tickets ZOO/Planckendael, rugzakken, cadeaucheques, enz) 3 lucky-prijzen (als je uitgeloot wordt. Zend jouw antwoordformulier dus zeker in!) 5 energiemeters (voor wie de beste energietip aanreikt, zie vraag 1.3) 5 toffe juniorprijzen 1 groepsprijs 6 streekproductenmanden voor wie de sterkste foto of de origineelste slogan inzendt (zie creatieve slotvraag, blz. 17). Je kunt hier ook los van de rallywedstrijd aan deelnemen! 3 fruitbomen uitgeloot onder de deelnemende Ceravennoten 3 KBC-prijzen voor de best scorende KBC-gepensioneerden

Prijsuitreiking / Oplossingen Alle winnaars worden uitgenodigd op een sfeervolle prijsuitreiking in Sint-Truiden. De oplossingen kun je vanaf 16 oktober 2014 afhalen bij ARGUS of aanvragen via www.argusmilieu.be.

Daguitstap - Zin om ook een mooie fietstocht in de regio te maken? Surf naar www.argusmilieu.be en download de route van 30 km. Blikvangers zijn: fruitbedrijven, boomgaarden en de Waterkuil, een ‘Samentuin’ van VELT. Start- en eindpunt: fietspunt, station Sint-Truiden. Daar kun je (elektrische) fietsen huren. - Zin in een extra Fruitvalleiwandeling met de kindjes? Keuze uit routes van 2,7 km, 7 km en 11 km langs Stayen, Halmaal en Wilderen. Vraag de wandelroute aan bij Toerisme Sint-Truiden (1 euro/ex.). Meer info: www.toerisme-sint-truiden.be. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGUS of op www.argusmilieu.be.

En nu … op weg! We wensen je een fijne en succesvolle wandeling toe in het gezellige Sint-Truiden. 4



1

S TA D H U I S › › › Start: Grote Markt.

Welkom in de fruitstad! Sint-Truiden ligt in het noordelijke deel van Haspengouw. De vruchtbare leemgrond is er erg vochtig wat ideaal is voor de fruitteelt. De omliggende landschappen zijn glooiend, met een reliëfhoogte tot 52 meter boven de zeespiegel. Ook in de binnenstad zul je hoogteverschillen vaststellen. De stad heeft een rijke geschiedenis en is de trotse bezitter van uniek historisch erfgoed. Waterlopen zijn er niet - de Cicindriabeek werd in het centrum overwelfd. Dat Truienaren en de Truinoskes (vrouwen) fier zijn op hun stad, zul je snel ondervinden. Daar gaan we!

VRAAG 1.1 •Geniet van het stadhuis in het hart van de stad. Waar “bevindt u zich” als je het stadsplan mag geloven? A. Tussen de Beekstraat, Luikerstraat en Plankstraat B. Tussen de Tongersesteenweg, Luikersteenweg en Noord Oostelijke Omleiding C. Tussen de Grote Markt, Luikerstraat en Minderbroedersstraat

Het stadhuis (oorspronkelijk een hal met toren) werd gebouwd op de scheidingslijn van het district van de abt en dat van het prinsbisdom Luik. 5

1



Sint-Truiden vormde in de Romeinse tijd een kleine bewoningskern. Toen abt Trudo er in de tweede helft van de zevende eeuw een klooster stichtte, kon hij vast niet vermoeden dat de stad naar hem genoemd zou worden en dat hij eeuwen later nog gevierd zou worden. Na zijn dood en heiligverklaring bleven bedevaarders de abdij bezoeken. Omdat ze eten en slaapplaatsen nodig hadden, groeide de vesting stilaan uit tot een handelsstad. In de middeleeuwen genoot de bisschop grote bestuurlijke macht. Truienaren namen dat niet en de stad werd een tweeheerlijkheid waardoor ze zowel bestuurd werd door de abt - die gekozen werd door de Duitse Keizer - als door het prinsbisdom Luik. De drang naar autonomie vind je terug in het perron (stenen zuil aan hoofdingang stadhuis). Het stond symbool voor de vrijheid van de Luikse steden. De invloed van het Duitse Keizerrijk zie je aan de adelaar. In de stad verwijzen tal van symbolen naar haar rijke geschiedenis.

1.2 •Toen VRAAG de toren van het stadhuis in 1606 werd opgetrokken, kregen de twee toenmalige burgervaders elk hun eigen wapenschild. Eén van hen kijkt op naar de kerk maar… er moest ook nog brood op de plank zijn. Hoe wordt dat laatste afgebeeld ? A. Broodoven B. Molen C. Korenschoof Zowel het stadhuis als de naburige O.L.V.-kerk ondergingen in de loop der tijden ingrijpende restauraties. De bouwkundige ingrepen waren onderhevig aan diverse kunststromingen en buitenlandse invloeden. Vandaag laten deze historische gebouwen zich welgevallig bewonderen in de stadskern. Ze getuigen van een verleden van vakmanschap, groei, tegenslagen en wederopbouw. › › › In de schaduw van het stadhuis vind je een elfkoppige straatlantaarn.

Tijd voor een groene energietip!

TiP

ARGUS organiseerde in 2013 een groot Energieforum en stelde daarbij een nieuwe visie op het energiebeleid van de toekomst voor. Niet verwonderlijk dus dat energie nu dé groene draad is in al onze projecten en dat we het hele energieverhaal met argusogen bekijken. Bijvoorbeeld wat verlichting betreft. De tijd dat in de straatlantaarns kaarsen, olie- of gaslampen brandden, ligt ver achter ons. Vandaag is de LED-lamp onze milieuvriendelijkste keuze. Ledverlichting is in de aanschaf wel duurder, maar gaat veel langer mee en is veel zuiniger dan andere verlichting. Daardoor is jouw investering al gauw terugbetaald, zonder aan lichtcomfort te moeten inboeten.

VRAAG 1.3 •Bekijk de hele wandeling door de ogen van een ‘energiedeskundige’ (haal inspiratie uit de groene kaderstukjes). Waar kan Sint-Truiden energie besparen? Noteer een energietip op het antwoordblad. Jouw tip is goed voor 1 wedstrijdpunt en als hij bovendien de milieudienst van Sint-Truiden kan bekoren, win je er een energiemeter mee! › › › Verlaat het plein en wandel naar de indrukwekkende abdijtoren.

6

Opgelet: vanaf nu moet je ook de fotovragen oplossen (zie blz.32)!



2

BENEDICTIJNERABDIJ Nog voor je de monumentale poort binnengaat, is er al veel te zien. In de hoogte zie je het eigentijdse beeld van Trudo, ontworpen door Truienaar Hugo Duchateau. Op de grond vind je een meridiaanlijn. Wie hier rond het middaguur vertoeft, kan meteen zijn horloge gelijk zetten. Links krijg je een beeld van hoe de indrukwekkende abdij er op het einde van de elfde eeuw uitzag. Aan de basis van de abdij stond een klooster, omstreeks 655 gesticht door de heilige Trudo. Na een lange geschiedenis van verbouwingen, uitbreidingen en verval blijven vandaag de robuuste elfde-eeuwse toren en de crypte over (voor een klim of een afdaling: gebruik de Trudopas, zie blz. 4). Vraag aan doorwinterde Truienaars of ze zich de grote brand van de abdijsite in 1975 herinneren en je krijgt gegarandeerd een emotioneel relaas te horen. Vooral het moment waarop de torenspits het begaf, staat in het collectieve geheugen gegrift. De site - met o.a. een prachtige academiezaal - werd op het einde van de twintigste eeuw met veel zorg gerenoveerd. Het gerestaureerde poortgebouw voert je binnen in een indrukwekkend geheel. Het grasveld en de palen tonen hoe breed en hoe hoog de abdijkerk moet geweest zijn.

2.1 •De VRAAG voltooiing van de restauratiewerken van de abdijsite werd gevierd op 1 mei 2005. In Romeinse cijfers zou die datum er zo uitzien: IVMMV. Die feestelijke datum wordt ergens op een poëtische en subtiele manier weergegeven. Waar? 7

2



• VRAAG 2.2

In dit domein kun je eindeloos kiekjes nemen. Waarop heeft de ARGUS-fotograaf exact zijn lens gericht?

En dan zijn er uiteraard nog de kippen. Ze maken deel uit van een kunstproject van Koen Vanmechelen, gerenommeerd kunstenaar uit Sint-Truiden. Met het internationale project ‘The Cosmopolitan Chicken’ gaat hij via kruising op zoek naar een hybride of kosmopolitische kip die dan alle genen van alle kippenrassen ter wereld met zich zou meedragen. Koen Vanmechelen is in de eerste plaats een conceptuele kunstenaar die pleit voor bioculturele diversiteit. Bekijk de kippen als een ode aan het leven!

VRAAG 2.3 •Gekakel in het kippenhok! Wie van beiden (A of B) is het mannetje?

A

B

› › › Verlaat de site door dezelfde toegangspoort. Sla onmiddellijk linksaf, de

Meinstraat in. Volg die om de achterkant van de kerk heen om in de oostelijke hoek de Ridderstraat in te slaan. Aan de T-splitsing met de Schepen de Jonghstraat steek je gewoon over. Volg het wandelpad tussen de nieuwe woonblokken tot je aan een dreef - de Tichelrij - komt. Die sla je links in. 8



3

TICHELRIJ In de elfde eeuw was Adelardus II abt van de Sint-Trudo-abdij. Hij was bijzonder ambitieus en liet behalve de reusachtige abdijkerk ook een stevige stadsomwalling bouwen. De oorspronkelijke vesting omvatte vijf poorten, negen torens en twee versterkte sluissystemen (zie oude stadsplan hieronder). Het ingesloten gebied verwierf stadsrecht én de nieuwe naam ‘Oppidum Sancti Trudonis’, door de tijden heen vernederlandst tot ‘Sint-Truiden’. Op het einde van de 17e eeuw liet Lodewijk XIV de stadspoorten opblazen. Dat was het startschot voor de ontmanteling van de stadswallen.

Het Oppidum Sancti Trudonis. De rode lijn toont de omheining van Adelardus II- (voltooid in 1086). De dikke oranje lijn toont de stenen omwalling van 1129 tot 1675. De Cicindriabeek de blauwe lijn - werd met een sluiscomplex door de stad geleid.

Stadsplan anno 2014

› › › Ter hoogte van de Sint-Jan Berchmansschool hebben we vragen voor jou.

Vandaag is de cirkelvormige afbakening rondom het stadscentrum nog altijd prominent aanwezig. De stad Sint-Truiden liet de vesten immers heraanleggen zodat je nu een heerlijke wandeltocht rond de stadskern kunt maken.

VRAAG 3.1 •Vergelijk het oude met het huidige stadsplan hierboven. Je ziet dat de huidige groene Tichelrijdreef op het tracé ligt van de vroegere stadsomwalling. Stel dat je 600 jaar terug in de tijd wordt gekatapulteerd, tussen welke twee poorten bevind je je dan?

9

3



3.2 •Bij VRAAG stormweer loop je beter niet onder de prachtige linden. Bekijk de foto hieronder. Het bord spreekt voor zich, maar toch klopt iets niet. Noteer de letter van het vakje waarin zich de fout bevindt.

› › › Aan het einde van de dreef ga je links de Tichelrijstraat in.

TiP

Het is fijn wonen in Sint-Truiden. Met de zogenaamde ‘energieprestatieregelgeving’ wil de overheid energiezuinige gebouwen realiseren in Vlaanderen, in nieuwbouw of door renovatie. Dat houdt bijvoorbeeld in dat alle gebouwen waarvoor een aanvraag om te bouwen of verbouwen wordt ingediend, moeten voldoen aan de EPB-regelgeving of energieprestatieregelgeving. EPB staat voor ‘EnergiePrestatie en Binnenklimaat’. Dat betekent dat deze gebouwen een bepaald niveau van thermische isolatie, energieprestatie (isolatie, energiezuinige verwarmingsinstallatie, ventilatie, ...) en een gezond binnenklimaat moeten behalen. Goed voor het milieu, maar ook voor je gezondheid.

› › › Aan de T-splitsing wandel je rechts Schurhoven in. Wat verder aan je rechter-

kant vind je een kerkje. Voorbij dat gebouw is er toegang tot het kerkhof. 10



4

KERKHOF SCHURHOVEN › › › Bij het betreden van het kerkhof ontdek je aan je rechterkant tegen de westelij-

ke zijgevel van de kerk, net onder de dakrand, drie nestkasten voor gierzwaluwen. Gierzwaluwen zijn echte vliegacrobaten. Ze zijn gewend om langdurig in de lucht te vertoeven en kunnen een duikvlucht nemen tegen 200 kilometer per uur. Ze houden van het stadsleven en broeden bij voorkeur in oude gebouwen. Omdat het niet altijd evident is om geschikte broedplaatsen te vinden, helpt de stad Sint-Truiden hen een beetje.

Zie je het overzichtsplannetje van het kerkhof ? Toen deze begraafplaats in 1850 opende, bestonden er weinig of geen regels op de ruimte-indeling van kerkhoven. Dat is in de loop der tijden enorm veranderd en vandaag is de inrichting onderhevig aan een strenge regelgeving. Het kerkhof werd in 2001 geklasseerd als stadsgezicht wat betekent dat het bijzondere karakter ervan bewaard moet blijven. Ook grafmonumenten en -kruisen werden beschermd als monument. Het is mooi om te zien hoe funeraire symboliek vaak verwijst naar elementen uit de natuur. Je ontdekt palmtakken, lauwerkransen, wijnranken, klimop, noem maar op. De laatste jaren krijgt ‘groen’ een grotere betekenis op begraafplaatsen. Kerkhoven vormen een oase van rust, en met geschikte aanplantingen kunnen ze bovendien een paradijs vormen voor vogels en insecten. Ook in die groenaanleg zit heel wat symboliek verborgen. Loofbomen zinspelen op de levenscyclus, treurwilgen ‘treuren’, eiken, acacia’s en chrysanten verwijzen naar onsterfelijkheid.

4.1 •De VRAAG recent aangeplante leilinden aan de ingang van het kerkhof zijn een stap in de goede richting om het gebied te vergroenen. Hoeveel lindebomen tel je?

TiP

Een boeketje om een overledene te gedenken? Een mooi gebaar. Maar wist je dat snijbloemen vaak echte energieverslinders en milieuvervuilers zijn? Bij de teelt van sierbloemen, zoals in Oost Afrika, worden vaak massa’s pesticiden verbruikt en grote hoeveelheden water. En dan is er nog de energierekening voor het overvliegen van de bloemen. Nee, kies dan maar liever voor seizoensgebonden bloemen die hier worden gekweekt. Leve de tulp, de hyacint en de lelie! 11

4



› › › Volg het pad tussen de lindebomen en ga alsmaar rechtdoor tot je rechts de

zij-ingang van het kerkhof ziet. In die omgeving vind je vlakbij “de zachte hand van de tijd” het antwoord op de volgende vraag. Zieke bomen kunnen een gevaar vormen, dus moeten ze gekapt worden. De redenen waarom ze afsterven, zijn divers. Vaak zijn insecten de boosdoeners omdat ze infecties veroorzaken en heel wat loofbomen zuchten ook onder schimmelinfecties.

4.2 •Hij VRAAG kan niet meer vertellen waarom hij er aan moest, de boom die hier afgezaagd werd. Alleen zijn stronk is nu nog een kiekje waard. Welke foto is van hem?

A

B

› › › Keer op je stappen terug en verlaat het kerkhof. Vervolg dan jouw weg: je slaat

Schurhoven dus rechts in. Wat verder - nà de Speelhoflaan - vind je aan je linkerkant de Begijnhofstraat. Daar ga je heen.

12



5

S I N T- AG N ES BEG I J N H O F Dit begijnhof van Sint-Truiden is UNESCO-werelderfgoed. Het werd in 1258 opgericht buiten de stadsmuren. In zijn glorietijd woonden er meer dan 200 begijnen. Het hoekgebouw was vroeger de portierswoning met aangrenzend de woning van de pachter van de hoeve. Om de privacy van de bewoners te respecteren, moet je in het Begijnhof geen foto’s zoeken. › › › Ga nu verder in de Begijnhofstraat. Zo kom je uit op een plein.

Opvallend is het grote grasveld dat voor de kerk ligt. Oorspronkelijk was het een bleekweide. Begijnen verdienden een centje bij door de was te doen voor anderen en lieten hier het linnen bleken. De zon had een zichtbaar effect op het wasgoed dat daar uitgespreid lag. In combinatie met dauw en een bepaalde temperatuur zorgen zonnestralen voor het ontstaan van vrije zuurstofatomen, die zich aan het vuil binden en het linnen frisser en lichter van tint maken. Vandaag is voor ‘witter dan witte was’ een gamma aan scheikundige bleekmiddelen beschikbaar in de handel. Gelukkig zijn er ook milieuvriendelijke alternatieven verkrijgbaar. De begijntjes hadden het dus nog niet zo slecht bekeken. Als de zon schijnt, moet je er gebruik van maken. Met zijn allen woonden ze gezellig rondom de kerk, bekend om haar schitterende interieur. De novicen woonden samen in conventen, gemeenschappelijke woningen. Achteraan het plein vind je een waterput. 13

5



• VRAAG 5.1

Om de was te doen heb je water nodig. Welk begijntje moest zich het minst ver verplaatsen om water op te halen uit de waterput? A. het begijntje dat in het huisje met jaartal 1734 woonde B. het begijntje dat in het huisje met jaartal 1690 woonde C. het begijntje dat in het huisje met jaartal 1722 woonde Door het open karakter van dit pleinbegijnhof krijg je snel een overzicht van de indeling van deze site.

5.2 •Als VRAAG 4 staat voor Infirmerie en 8 voor Begijnhofmuur, waar staat 11 dan voor? › › › Aan huisnummer 24 vind je het Festraetsmuseum (gebruik je Trudopas).

Kamiel Festraets (1904-1974) was horlogemaker maar tegelijk uitvinder en fantast. Hij was bezeten door zijn stiel en het was een van zijn dromen om het grootste en het kleinste uurwerk van de wereld te maken. Hij won tal van prijzen en werd bijzonder populair door de constructie van een wonderklok. Het astronomische compensatie-uurwerk is 6,16 meter hoog en weegt 4 ton. De klok tikt intussen al zo’n 70 jaar en in glorietijden kwamen duizenden scholieren het huzarenstuk bewonderen.

TiP

Is jouw wekker aan vervanging toe? Koop dan een energiezuinig model. Een gemiddeld huishouden verbruikt zo’n 3000 kWh per jaar aan elektriciteit (verwarming niet inbegrepen), wat inhoudt dat je zo’n 650 euro moet ophoesten. Besparen op elektrische toestellen is goed voor het milieu, maar levert ook geld op. Let daarom bij de aankoop op het energielabel. Het A+++ label is het meest energieefficiënte.

› › › Ga naar het Torenhuis, het gele huis met een traptorentje.

Dat huis dateert uit 1619 en werd in 1995 gerestaureerd. Waarschijnlijk was het de woning van de grootmeesteres of ‘grootjuffrouw’ van deze gemeenschap. › › › Verlaat het Begijnhofplein via de doorgang die zich rechts van het Torenhuis

bevindt. Via de autoparking bereik je de openbare weg: de Speelhoflaan. Hier moet je de keuze maken: – Ofwel kies je voor extra wandelplezier en sla je rechtsaf. Na 100 m vind je rechts de imposante toegangsdreef naar ‘t Speelhof, een voormalig kasteeldomein dat nu omgetoverd werd tot stadspark met brasserie en speelplein. Je hoeft er geen wedstrijdvragen op te lossen maar je mag genieten van de rust en het groen. Ga dan naar blz. 19. – Ofwel vervolg je de rallyroute en ga je linksaf. Steek over aan het zebrapad. Laat het pleintje links liggen en sla rechts de Slachthuisstraat in. Wandel 100 m verder tot je – aan je rechterkant – het Sociaal Huis ziet. Net daarvoor ligt een prachtige dreef, de ‘Hoge Veser’. Ga dan naar blz. 20. 14



MIDDENKATERN

ANTWOORDFORMULIER ARGUS-WANDELZOEKTOCHT SINT-TRUIDEN 2014 Voornaam: ............................................. Naam:............................................................................................................................................. Straat: ............................................................................................................................... Nr.:........................................................................... Postnr.: ..................................................... Plaats: ........................................................................................................................................... Tel.: ..................................................................................................................................... Leeftijd: ............................................................... E-mail: ............................................................................................................................... School/beroep: ............................................................................................................ Datum van deelname: ............................................................................................

› Extra actie KBC-gepensioneerden (zie blz. 4) Personeelsnummer › Actie Cera-vennoten (zie blz. 4)

......................................................................

Lid seniorenclub bij KBC .................................................................... Ceravennotennummer

.....................................................................

Handtekening:

AFSPRAKEN Elke deelnemer mag maar één antwoordformulier indienen. Wie meerdere formulieren indient, wordt gediskwalificeerd. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGUS of op www.argusmilieu.be. Jonger dan 12 jaar? Vul dan het juniorformulier in (zie blz. 27/28). OVER DEZE WEDSTRIJD WORDT GEEN BRIEFWISSELING GEVOERD.

15



NOTEER OF OMCIRKEL JOUW ANTWOORDEN VRAAG 1.1

A B C

VRAAG 1.2

A B C

VRAAG 1.3 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 2.1 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 2.2 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 2.3

A B

VRAAG 3.1 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 3.2 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 4.1 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 4.2 A B VRAAG 5.1 A B C VRAAG 5.2 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 6.1 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 6.2 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 6.3 A B C VRAAG 7.1 ..................................................................................................................................................................................................... VRAAG 7.2 .................................................................................................................................................................................................... VRAAG 8.1 A B VRAAG 8.2 A B C VRAAG 8.3

16

..................................................................................................................................................................................................



• VRAAG 9 = CREATIEVE SLOTVRAAG = 1 punt waard VERPLICHT INVULLEN! Zo verdien je jouw allerlaatste punt van de rallywedstrijd. OPDRACHT: maak een slogan of een foto en word zo BeST*! Kies je voor de slogan? Eén zinnetje volstaat. Onderwerp = Sint-Truiden en fruit. Jury: Alain Coninx & Armand Schreurs, allebei journalist en bevlogen Truienaars Prijzenpot: 3 streekproductenmanden De bekroonde slogans krijgen een origineel plaatsje als ‘appelmagneetje’ in het infokantoor. Kies je voor de foto? Onderwerp = Een leefbaar Sint-Truiden Jury: Koen Vanmechelen en Hugo Duchateau, gerenommeerde kunstenaars uit Sint-Truiden Prijzenpot: 3 streekproductenmanden De finalebeelden krijgen een plekje in de Toeristische gids 2015. Uit de inzendingen kiest de jury bovendien een foto die zal worden afgedrukt als wandfoto op een mooie locatie, met jouw naam erbij. Maak jouw liggende foto dus in een zo hoog mogelijke resolutie! ................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................

Pen hierboven jouw slogan neer of kleef er jouw foto op. Wie deelneemt aan de rallywedstrijd verdient er het laatste, onmisbare wedstrijdpunt mee. Je mag ook los van de rallywedstrijd deelnemen aan deze slogan- of fotowedstrijd. De foto mag eventueel op een apart blad toegevoegd worden, vastgehecht met een nietje. Nog gemakkelijker: laad de foto op via het elektronisch antwoordformulier op www.argusmilieu.be (niet via e-mail). *BeST: Beroemde Sint-Truidenaar

17



FOTOZOEKTOCHT Op de fotobladzijde (zie blz. 32) staan 6 foto’s (van A tot F). Noteer de letters van die foto’s in die volgorde waarin je ze langs het parcours tegenkomt. Als je E als eerste ontdekt, noteer je E in het eerste vakje, enz. 1 2 3 4 5 6 ...............................................................................................................................................................

• SCHIFTINGSVRAGEN Op het Fruitdomein Truilingen in Sint-Truiden kun je jouw eigen (bio)fruit laten verwerken tot heerlijk, natuurzuiver sap. Je prikt een datum, brengt jouw appelen, peren, enz. naar het bedrijf, en daar perst de (mobiele) fruitpers het fruit in literboxen. Een eenvoudige klus én een mooie uitdaging voor de schiftingsvraag! In september 2014 trekken Veerle Heeren, Burgemeester van Sint-Truiden en Hilde Vautmans, Schepen van leefmilieu naar de boerderij van Jef. Daar staat een tractor klaar met een palox appels. Die brengen ze naar domein Truilingen, zowat 1 km verder. Daar wordt deze voorraad geperst en worden de 3 liter-brikken gevuld. Een palox is een bak die dient voor het transport van fruit.

schiftingsvraag 1 Hoeveel tijd (in seconden) is nodig om die klus te klaren? De tijd loopt van zodra de tractor start tot het laatste brik gevuld is. Antwoord: ..................... seconden

schiftingsvraag 2 Hoeveel brikken zullen dan in het totaal gevuld worden? Antwoord: .....................

Stuur je eigenhandig ingevulde antwoordformulier ten laatste op 31.08.2014 terug naar ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen - fax. 03 202 90 88. Je kunt ook gebruik maken van het online antwoordformulier op www.argusmilieu.be (dus niet via e-mail).

18



‘T SPEELHOF

Extra wandelplezier zonder wedstrijdvragen

De abten van Sint-Truiden kun je op zijn minst veelzijdig noemen. In 1562 richtten ze een kasteel domein op bedoeld als buitenverblijf of ‘speelhuis’. Het goed bleef eigendom van de abdij tot aan de Franse bezetting. In 1989 kwam het in handen van de stad. Het domein is 36 ha groot. De toegangsdreef alleen al is fantastisch met zijn wilde kastanjebomen, beuken en eiken. Via een poort gebouw met duiventil bereik je een sfeervolle rechthoekige binnenplaats met een achttiende-eeuws geklasseerd herenhuis met oranjerie. De aanpalende conciërgewoning werd helaas geteisterd door een zware brand. Vlakbij ligt een geurige rozentuin. De stad en Volkstuinen zijn de initiatiefnemers. Aan de dreef ligt nog een belevingsboomgaard met meer dan 120 typische hoogstamfruitbomen, aangelegd, verzorgd en geënt door leerlingen van de Tuinbouwschool. Je kunt er ook nestkastjes voor de steenuil en de eikelmuis ontdekken. Bij het domein horen nog een overstromingsgebied, een parkbos en een slotgracht. Wat verder langs de dreef vind je aan je linkerkant de Afspanning ’t Speelhof, een gezellige brasserie met een zonnig terras en een speeltuin.

› › › Keer terug naar de Speelhoflaan en ga linksaf. Steek over. Aan het einde ervan

ligt een pleintje en daar sla je de eerste straat rechts, de Slachthuisstraat in. Wandel 100 m verder tot je – aan je rechterkant – het Sociaal Huis ziet. Net daarvoor ligt een prachtige dreef, de ‘Hoge Veser’. Die ga je in. 19

6



HOGE VESER

Het hoekgebouw aan je linkerkant maakt deel uit van Het Sociaal Huis, een geïntegreerde dienst van het OCMW die het lokale sociale beleid coördineert. Het Sociaal Huis ondersteunt sociale tewerkstellingsprojecten en samenwerkingsverbanden met de sociale economie. Vaak komen ze het leefmilieu ten goede. Zo zorgt sociale werkplaats vzw De Ploeg o.a. voor ecologische onkruidbestrijding en de opruiming van sluikstorten; fietspunt vzw Basis organiseert fietsenverhuur en -herstelling; Arbeidszorg vzw Wiric onderhoudt het compostpark Nieuw Sint-Truiden en houdt het domein Speelhof netjes, enzovoort.

TiP

In het Sociaal Huis kunnen Sint-Truidenaars ook advies krijgen over energietoelagen en energiebesparende maatregelen. Op aanvraag kun je een gratis energiescan laten uitvoeren in jouw woning om na te gaan waar je energie kunt besparen. De energieadviseur maakt een doorlichting van de verwarmingsinstallatie, het waterverbruik, de verlichting, elektrische apparaten, enz. en suggereert adviezen waar nodig. Er zijn veel pasklare middeltjes voorhanden om energieverlies tegen te gaan, zoals het aanbrengen van reflecterende folie achter de radiatoren en buisisolatie om de leidingen; het plaatsen van een spaardouchekop, tochtstrips, een timer op het stopcontact van de elektrische waterboiler, een verdeeldoos met schakelaar en thermostatische radiatorknoppen. Die middeltjes leveren een fikse besparing op je energiefactuur!

› › › Wandel verder langs de schilderachtige dreef op de Hoge Veser.

Wandelen op de ‘Hoege Veisdere’ is puur genot. Het pad ligt op een stukje van de vroegere stadsomwalling. Sint-Truiden heeft een lange traditie van zorg voor stedelijk groen. In de wegbermen krijgt de natuur een kans. Dat verklaart waarom je heel wat wilde plantensoorten kunt ontdekken. 20



6

• VRAAG 6.1

Welke onkruidsoort tref je hier aan? Tip: Wie het TV-programma ‘De premiejagers’ kent, ziet meteen dat het antwoord in de linker afbeelding verborgen zit.

De prachtige platanen met hun lichtgekleurde, vlekkerige schors zijn ronduit indrukwekkend. Kenmerkend is hun sterke weerstand tegen luchtvervuiling.

VRAAG 6.2 •Hoeveel platanenbladen tel je in deze tekening?

Het prachtige, oude hospitaal heeft een lange geschiedenis achter de rug. Sinds het burgerlijk gasthuis in 1877 opgetrokken werd, kreeg het heel wat functies in de zorgsector. Aan het einde van de twintigste eeuw deed het dienst als rusthuis. Vandaag biedt het interieur plaats voor sociale appartementen.

6.3 •DoorVRAAG welke boomsoort wordt het wapenschild Behalve deze tekening uit de oude doos, bleef er weinig beeldmateriaal van het oude hospitaal bewaard. © Stad Sint-Truiden

van Sint-Truiden dat zich boven “HOPITAL” bevindt, omringd? A. Beuk B. Eik C. Kastanje

› › › Aan het einde van de dreef steek je de Abdijstraat over en wandel je recht het park in. 21

7



S TA D S PA R K Het stadspark werd aangelegd op de ruïnes van de stadswallen. In het noordwesten van het domein vind je nog overblijfselen. Voor de heraanleg zorgde de Hasseltse landschapsarchitect Jean Creten in 1876-79. Creten toonde veel respect voor het bijzondere microreliëf van de wallen en de grachten. Hij benutte de vervallen structuur om een nieuwe, groene ruimte te creëren. De negentiende-eeuwse steden beleefden in die tijd een industriële expansie en de vraag naar recreatieve ontmoetingsplaatsen groeide. Het park is bijna 4 ha groot. Geniet van de vijvers met rustieke bruggetjes, de zwanen, ganzen en kippen.

› › › Neem het wandelpad links. Aan de splitsing brengt een grote bocht naar links je

naar de voorkant van het gebouw ARK VAN PARK. Vandaag de dag zijn we ons meer dan ooit bewust van de waarde van stadsgroen. Groen verhoogt de leefbaarheid van een stad en maakt het veel aangenamer om er te wonen. Bomen, struiken en waterpartijen temperen de zomerse hitte en brengen afkoeling. Stadsgroen kan wateroverlast vermijden en bomen vangen fijn stof op en kunnen zo de luchtkwaliteit vergroten. Tenslotte brengt groen ook mensen samen. Jong en oud vindt er zijn weg naartoe, wat een goede verstandhouding bevordert. Senioren ontmoeten elkaar in ARK VAN PARK en op de petanquebaan; voor de kleintjes zijn er speeltuigen op maat.

7.1 •Met VRAAG welk land heeft Sint-Truiden een stevige band? Dat blijkt onder andere uit de aanplanting van de zgn. ‘geboortebomen’.

7.2 •Wat VRAAG past niet in dit rijtje? Quercus – Aurea – Salix – Aesculus – gele pavia 22



7

› › › Verlaat het park via de uitgang aan de Sint-Trudostraat en sla die links in. Blijf

volgen tot je aan het kruispunt met de Abdijstraat komt. Sla daar rechtsaf. Je komt uit op de Diesterstraat waar je links neemt. Aan huisnummer 1 eventjes blijven staan. Kijk even door het classicistische poortgebouw. Je ontdekt een fraai ‘erehof’ omringd door gebouwen van het abtskwartier. Aan je linkerkant krijg je toegang tot de Keizerszaal (gratis mits Trudopas).

TiP

Je hebt ze langs de route vast al gezien: de parkeerautomaten die werken op zonne-energie. De oude toestellen waren aangesloten op het elektriciteitsnet of functioneerden deels op batterijen. Deze nieuwe automaten werken op milieuvriendelijke zonne-energie. Net als heel wat andere toonaangevende steden trekt ook Sint-Truiden de kaart van duurzame energie.

› › › Wandel verder in de Diesterstraat en je komt uit op de Grote Markt.

Ga rechts het plein op.

23

8



GROTE MARKT

Foto’s uit de oude doos: Kersenmarkt in 1930

Prentbriefkaart: toen nog met volledige abdijtoren. Foto: Willy Ilsbroeckx

Sint-Truiden dankt haar welvaart aan het succes van de fruitsector. Haar ligging in het hart van het vruchtbare Haspengouw heeft de stad geen windeieren gelegd. In 1939 werd er de eerste fruit veiling opgericht.

TiP

Ook fruittelers ontdekken stilaan de mogelijkheden om duurzame energie op te wekken en toe te passen. Dat zie je aan fruitteeltbedrijven die voorzien zijn van zonne panelen. Voor de agrarische sector zijn eveneens windturbines in opmars. Ook zonneboilers – waarbij een vloeistof door stralingswarmte wordt opgewarmd - zijn er goed ingeburgerd. Tractors die rijden op biobrandstof zijn geen uitzondering meer en waar mogelijk worden reststromen en biomassa benut. In de toekomst wil de fruit- en landbouwsector gebruik maken van drones, kleine onbemande helikoptertjes voorzien van een camera. De drones moeten precisielandbouw mogelijk maken en plantenziektes opsporen en bestrijden. Als dat geen sterk staaltje van innovatie is! Een eerste proefproject met dergelijke landbouwdrones wordt gecoördineerd vanuit het voormalige vliegveld van Brustem.

VRAAG 8.1 •Verstopt tussen de auto’s vind je een appel en een peer. Hoe oud is het fruit? A. Ouder dan 10 jaar B. Ouder dan 20 jaar

24



8

8.2 •Welk VRAAG boek past het best bij huis De Roos, op huisnummer 19?

A

B

C

Minder auto’s op het plein zouden het uitzicht een stuk aantrekkelijker maken. Wat dacht je van enkele fruitbomen op de Markt? Of droom je van een muziekkiosk, huifkarren of van een bloemenweide? Benieuwd wat de toekomst brengen zal…

TiP

Wist je dat een vierde van de CO2 -uitstoot in Vlaanderen afkomstig is van het verkeer? Maak daarom duurzame mobiliteitskeuzes en ga zo veel mogelijk te voet, met de fiets of neem het openbaar vervoer. Minder auto’s = minder files = minder uitlaatgassen. En wie geen andere keuze heeft dan zich met de auto te verplaatsen, vindt misschien zijn weg dankzij ‘autodelen’ en ‘carpooling’.

8.3 •Deze VRAAG drie premiejagers - beelden waaruit je een woord /begrip kunt afleiden - stellen elk een fruitsoort voor. Noteer de naam van de inheems vrucht(en).

Hier eindigt de wandelzoektocht. Vergeet niet de creatieve slotvraag én de schiftingsvragen (blz. 17 en 18) op te lossen. SUCCES! 25



E X T R A WA N D E LT I P Ten zuiden van de Grote Markt pronkt de toren van de Minderbroederskerk. De site omvat een museum, een klooster en een aangrenzend parkje van waaruit je een blik kunt werpen op de oeroude vestingmuur. Ga eens een kijkje nemen.

Neem dan het stadsplannetje op blz.9. Het zuidelijke (groene) wandelpad dat zich op de oude stadsvesten bevindt, is vlakbij. Grijp de kans om ook de westelijke stadsomwalling te ontdekken.

26



ARGUS JUNIORWEDSTRIJD SINT-TRUIDEN 2014 Voor kinderen van 7 tot 12 jaar

Tijdens de wandelrally in Sint-Truiden zie je mooie gebouwen, pleinen en parken. We namen er foto’s van. Kijk maar in de blauwe strook! De foto’s staan netjes in volgorde en zijn genummerd van 1 tot 8. Onderaan, in de groene strook vind je 8 detailfoto’s (van A tot H). Elke foto onderaan past bij een foto bovenaan. Kijk dus goed rond tijdens de wandeling. Dan vind je welke foto’s bij elkaar horen! Vul dan op de achterkant van dit blad in.

1 STADHUIS 2 ABDIJ 3 TICHELRIJ 4 KERKHOF

5 BEGIJNHOF 6 HOGE VESER 7 STADSPARK 8 GROTE MARKT

A B C D

E F G H

27

JUNIORWEDSTRIJD



Je kunt leuke prijsjes winnen! Winnaars krijgen een brief en mogen hun prijs afhalen op de prijsuitreiking.

Welke foto’s (zie keerzijde) horen bij elkaar? •Schrijf onder elk cijfer de bijhorende letter. 1 2 3 4 5 6 7 8 ......................................................................................................................................................................................................................

• Wat vind je de leukste plek van Sint-Truiden? Vul in: .................................................................................................................................................................................................................. Maak er een mooi meesterwerk van (eventueel op een apart blad).

Voornaam: ............................................. Naam:............................................................................................................................................. Straat: ............................................................................................................................... Nr.:........................................................................... Postnr.: ..................................................... Plaats: ........................................................................................................................................... E-mail: ............................................................................................................................... Leeftijd: ...............................................................

Bezorg het vòòr 1 september 2014 aan ARGUS. Via post: Argus, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen. Via fax.: 03 202 90 88. Via PC: maak een scan van blz. 28 en mail door aan [email protected] 28



VOORDEELBONNEN VOORDEELBON

Bij bestelling van 1 kop koffie: tweede gratis!

TAVERNE

’t Hert

Grote Markt 7, Sint-Truiden 011 68 20 29

Elke dag open vanaf 9u ’s Avonds: onbeperkt open (op dinsdag tot 18u) Aanbieding geldig tot 31.08.14 VOORDEELBON

Gratis een glaasje cava of een frisse yoghurt met vers fruit bij bestelling van een ontbijtje

TEAROOM IJSSALON

VENISE

Grote Markt 12, 3800 Sint-Truiden 011 68 46 81 Elke dag open van 8 tot 20u, gesloten op dinsdag Aanbieding geldig tot 31.08.14 VOORDEELBON

Bestel een ARGUS-LUNCHPAKKET aan de voordeelprijs van 8 euro/ pp

Bestel twee dagen op voorhand via: [email protected]

Inhoud: 2 broodjes met beleg (kaas, hesp of salami), flesjes water, appeltje en een zoet koekje

TEAROOM IJSSALON

VENISE

Grote Markt 12, 3800 Sint-Truiden 011 68 46 81 Elke dag open van 8 tot 20u, gesloten op dinsdag Aanbieding geldig tot 31.08.14 29

Het Belang van Limburg, boordevol leesplezier! De hoofdkrant: uw vertrouwde overzicht van de feiten in Limburg en ver daarbuiten

Sport: uitneembare sportpagina’s

SJIEK: het meest gelezen vrouwenblad in Limburg

GoedNieuwsKrant vol met goed nieuws en foto’s van buren, scholen en verenigingen uit uw gemeente

De Plus: een extra slimme bijlage boordevol interviews, duiding en opinie

De Markt: reizen, wonen, auto en multimedia op zijn best Hallo: uw TV-blad met celebrity nieuws en complete TV-gids



PARCOURS

✁

GELUKSVOGELPRIJS A RG U S -WA N D E L ZO E K TOC HT SINT-T RU I D E N

31



FOTOBLAD De onderstaande foto’s vind je langs het parcours.

op het antwoordformulier (bladzijde 18) •de Noteer letters onder de foto’s in de volgorde waarin je ze tegenkomt.

A B

C D

E F

✁ GELUKSVOGELPRIJS A RGU S - WA N D EL ZO EK TO C H T S I N T-T RU I D EN

❏ JA, IK WIL EEN GELUKSVOGELPRIJS WINNEN! Voornaam: ............................................. Naam:............................................................................................................................................. Adres: .................................................................................................................................................................................................................... E-mailadres: ...................................................................................................................................................................................................... Deponeer deze strook vóór 01.09.14 in de wedstrijdurne in het kantoor van Toerisme Sint-Truiden. Via loting kun je één van de 3 fruitkorven winnen! Je mag slechts één keer deelnemen. Winnaars worden uitgenodigd op de prijsuitreiking. Uw persoonlijke gegevens worden gebruikt conform de Europese richtlijnen met betrekking tot privacy.

SINT-TRUIDEN energieke wandeling (± 4 km) originele wedstrijd prachtige prijzen gezinsvriendelijke uitstap

Recommend Documents