Polycaro VAKTIJDSCHRIFT VOOR NATUURSTEEN, KERAMIEK & KWARTSCOMPOSIET - NR 52 DECEMBER JANUARI - FEBRUARI

Polycaro - € 7

Afgiftekantoor Gent X - P309201

VAKTIJDSCHRIFT VOOR NATUURSTEEN, KERAMIEK & KWARTSCOMPOSIET - NR 52 DECEMBER 2015 - JANUARI - FEBRUARI 2016

1

I CLASSICI DI REX STATUARIO 120X240X6 POLYCARO

GREEN C 40 M0 Y 100 K0

BROWN C 40 M0 Y 100 K0

Groothandel natuursteen & keramiek

Exclusieve dealer

www.nirogranite.be

www.zirconio.es

CONTACTPERSOON IN UW REGIO  Vlaanderen /Vlaams Brabant - Peter De Smedt - 0474 84 11 33 - [email protected]  Limburg/Antwerpen - Patrick Henderieckx - 0498 16 30 08 - [email protected]  Wallonië - Juliette Cuppens - +33 625 74 55 57 - [email protected]

Armoedestraat 15 | B-8800 Rumbeke-Roeselare | België | T +32 51 35 71 71 | F +32 51 35 71 70 E [email protected] | W www.stoneage.be

Recht uit het hart Bij mijn weten is Herwig Callewier de eerste (en voorlopig enige) gezaghebbende figuur uit de Belgische natuursteenwereld die ‘en plein public’ durft te verkondigen wat velen wellicht denken. Namelijk dat de concurrerende materialen, met name kwartscomposiet en keramiek, met hun steeds meer geslaagde natuursteenimitaties stukje bij beetje knabbelen aan het marktaandeel van het product dat zij duchtig kopiëren, in de hoop ook de liefhebber van natuurlijke materialen aan hun kant te krijgen. “De nieuwe keramische natuursteenimitaties zijn heel erg goed”. Het siert de man die nooit om een boude uitspraak verlegen zit dat hij geen blad voor de mond neemt. Daar is trouwens niks mis mee. Integendeel, waren er maar meer individuen die hun nek durven uitsteken in een markt die beduidend meer volgers dan vernieuwers telt. Laatst nog in de verhitte discussie rond kinderarbeid in Indische groeves moest Callewier in een Vlaamse kwaliteitskrant erkennen dat de natuursteenbranche in het verleden te weinig actie heeft ondernomen om dit sociaal onrecht te bestrijden. Niet rond de pot draaien, zoals politici dat vaak doen, maar zeggen waar het op staat. Een bekentenis die hij deed vanuit zijn functie als Febenat-voorzitter, maar die vooral recht uit het hart kwam. In dit nummer van Polycaro komt Callewier opnieuw naar buiten met een duidelijk standpunt, dit keer echter met de pet op van bedrijfsleider. Dat binnen zijn firma ooit de vraag is gesteld of ze als natuursteengroothandel misschien ook de keramische toer moesten opgaan, geeft de topman van Beltrami ruiterlijk toe. Callewier is echter geen persoon die in een hoekje gaat zitten huilen moest het in de natuursteensector eens wat minder gaan, laat staan dat hij zich zou wentelen in zelfbeklag wanneer de concurrentie toeneemt. De rug rechten en met extra vastberadenheid de storm trotseren, is meer zijn stijl. Omdat hij zo hard gelooft in de schoonheid van zijn pro-

duct, échte natuursteen. Durven vooruitdenken en tijdig actie ondernemen om erger te voorkomen. Laten we de zaak echter niet dramatischer voorstellen dan ze is, natuursteen blijft van alle

“Laten we de zaak echter niet dramatischer voorstellen dan ze is: natuursteen blijft van alle tijden, een nobel materiaal dat zich moeiteloos in elke omgeving integreert. Dat weet een beetje interieurliefhebber ook” tijden, een nobel materiaal dat zich moeiteloos in elke omgeving integreert. Dat weet een beetje interieurliefhebber ook. Bij Beltrami willen ze dat gewoon nog wat dikker in de verf zetten. Callewier wenst te strijden met gelijke wapens. “De keramische industrie ontwikkelt continu nieuwe producten, dus moeten wij net hetzelfde doen.” Niet dat Beltrami nu ineens het geweer van schouder verandert maar met een aangepaste marktpositionering en dito marketingaanpak laat het management zien dat het niet bang is van de toenemende concurrentie, uit welke hoek dan ook. Meer communiceren over het verhaal achter natuursteen, eerder dan louter de technische kant van de zaak te belichten. Dat is waar Beltrami naar toe wil. Zonder daarbij taboes uit de weg te gaan, zoals we het van de zaakvoerder gewend zijn. De toekomst zal uitwijzen of de consument daar oren naar heeft. Maar wie niet waagt, niet wint.

Alexander Bouckaert Hoofdredacteur

3 POLYCARO

DEZE MAAND

3 NIEUWE REFERENTIES IN BELGIË EN NEDERLAND Highest quality for your skill

SPIN 625 CNC

TECHNISCHE BESCHRIJVING Gegalvaniseerde monoblok uitvoering | Kiptafel 5 geïnterpoleerde assen | X koers 3600 mm Y koers 2320 mm | Z koers 350 mm | C as –5° / 365° A as 0° / 90° | Tafelafmetingen 3500 x 2000 mm Min. zaagdiamter 400 mm | Max. zaagdiameter 625 mm Max. zaagdiepte 200 mm | Motorvermogen 15 PK Toerental 0-6000 RPM | max snelheid X 35m/min Max snelheid Y 35 m/min | Gewicht 4 TON Laser | Software Parametrix | Veiligheidsdeuren Optioneel Photo camera

CNC 5-AXE ZAAGMACHINE MONOBLOK ONLINE SERVICE

Exclusief contact voor de Benelux

MET FREESFUNCTIE 4

ALL-IN-ONE

POLYCARO

06 VAN WANROOIJ WARENHUYS

COLOFON

INHOUD DIRECTIE EN REDACTIE OMICRON bvba Hoornstraat 16B • 8730 Beernem Tel: +32 (0)50/250 170 • Fax: +32 (0)50/250 171 [email protected] www.omicron-media.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Erwin Ooghe HOOFDREDACTIE Alexander Bouckaert MEDIA MANAGER Christophe De Clercq

14 NATUURSTEEN CHRISTIAENS

REDACTIE Kristof Dams Peter Goegebeur Geert Legein Dominique Abbeloos PRODUCTIE Robbie Vosté COORDINATIE Trui Blomme LAY OUT Simon Ooghe Robbie Vosté VERTALING JOALIS bvba

32 BELTRAMI: 100% NATUURSTEEN

PERIODICITEIT maart - juni - september - december ABONNEMENTEN Hoornstraat 16b • 8730 Beernem Tel. +32 (0)50/250 170 vier uitgaven: € 40 per jaar DRUKWERK Perka Industrielaan 12 • 9990 Maldegem Tel. +32 (0)50/716 071

56 ARCHITECT KIEST VOOR HULLEBUSCH

RECLAME ACQUISITIE OMICRON bvba Tel. +32 (0)50/250 170 Fax. +32 (0)50/250 171 Cover: I CLASSICI DI REX STATUARIO 120X240 COPYRIGHT POLYCARO © 2015 Dit tijdschrift is auteursrechtelijk beschermd: uit deze uitgave mag analoog of digitaal niets gereproduceerd, verspreid of meegedeeld worden zonder schriftelijke toestemming van Omicron nv tel. +32 (0)50 250 170 www.presscopyrights.be

74 XXL-TEGELS VOOR PRIVE ZWEMBAD

5 POLYCARO

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

Warenhuis voor keukens, badkamers en tegels

Het lijkt wat ver gezocht, maar in Nederland bestaat het echt: een warenhuis voor badkamers, keukens en tegels. Drie verdiepingen hoog, goed voor 3.000m2 winkelplezier. Alles onder één dak en opgebouwd rond vier stijlhuizen, van modern tot landelijk. Verrassende presentatieconcepten (zoals een keuzeplein, tegel catwalk, paskamer voor de ideale badkamer- en keukenopstelling, daglichtkamer,….) gekoppeld aan persoonlijk advies zorgen voor een optimale koopervaring van de klant. Kortom, Van Wanrooij Warenhuys in Waardenburg geeft een verfrissende invulling aan het showroom gegeven die in de lage landen zijn gelijke niet kent. TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: VAN WANROOIJ

6 POLYCARO

“Klanten vertoeven soms een ganse dag in onze toonzaal, dan vinden wij het maar normaal dat je hen ook goed soigneert” - Verkoopleider Johan Rosmalen

VERBAZING ALOM Van Wanrooij keuken, badkamer & tegel warenhuys wil zich onderscheiden in de markt, op heel veel vlakken. Ook met de naamkeuze. De meest innovatieve showroom van Nederland, durven ze zichzelf te noemen. Ze, dat is de Nederlandse bouwfamilie Van Wanrooij (zie kader) die het concept bedacht en op 1 december 2014 in de markt zette. Dat de tweede generatie hiermee af wilde stappen van de traditionele toonzaalpresentatie, is een understatement. De winkelbeleving voor de (ver)bouwer moest en zou naar een hoger niveau worden getild. En of ze daar in geslaagd zijn! Eenmaal aangekomen in Waardenburg, een kleine gemeente in de provincie Gelderland, krijgen we een rondleiding van verkoopleider Johan Rosmalen. Tijdens de wandeling doorheen de imposante showroom is het wow-gevoel nooit ver weg, we vallen er zonder overdrijven van de ene verbazing in de andere. Johan Rosmalen glundert. “Leuk om te horen want dat is exact het gevoel dat we bij de consument willen creëren. Maar het allerbelangrijkste is dat we hem met dit unieke concept optimaal kunnen bedienen. We hebben heel sterk ingezet op klantenbeleving, met stip staat die voor ons op nummer één. Doorheen het ganse traject moet de bezoeker dat wow-gevoel kunnen vasthouden.” “Het concept is bedacht vanuit de 35 jaar ervaring die dit bedrijf heeft in keukens, badkamers en tegelwerk. Niet alleen qua smaken en stijlen maar ook op bouwkundig vlak. We combineren al onze kennis met de wensen van de klant om samen

7 POLYCARO

tot de beste oplossing voor hem of haar te komen.” VIER STIJLHUIZEN Aan de implementatie van het concept ging drie à vier jaar voorbereiding vooraf, krijgen we te horen. “Zo lieten we via een marktstudie onderzoeken wat voor een Nederlandse woning nu de meest gekozen stijlen zijn in sanitair en keukens. Het resultaat kan je zien in de vier stijlhuizen in onze showroom.” Het blijken realistisch nagebouwde en tot in het kleinste detail afgewerkte badkamers en keukens die de bezoeker toelaten om te bepalen welke woonstijl het meest aansluit bij zijn of haar persoonlijke smaak. Voor de inrichting kregen vier bekende Nederlandse interieurvormgevers en ontwerpers carte blanche. Dat resulteerde in vier uiteenlopende stijlen, gaande van modern (Studio Piet Boon), over klassiek (DMARQ) tot puur (vtwonen) en trendy (AnoukB). Heerlijk contrasterend en boordevol inspiratie! Maar Van Wanrooij keuken, badkamer & tegel warenhuys heeft zoveel meer te bieden: stuk voor stuk originele manieren van presenteren die de keuze van de toestellen en materialen voor keuken en/of badkamer moeten vergemakkelijken. Neem nu het keuzeplein voor koeltechnieken, fornuizen, kraanwerk, fronten en werkbladen,…, met telkens een heel overzichtelijke presentatie van tientallen varianten, types en uitvoeringen. Je vindt er onder meer een grote keuze aan werkbladen en keukenfronten, in alle mogelijke materialen. Of wat dacht u van de

“Consumenten willen ontzorgd worden en kiezen voor het gemak van één aanspreekpunt”

paskamer waar men met behulp van elementen in verschillende afmetingen (die bijvoorbeeld een keukenkast of vaatwas moeten voorstellen) op een heel eenvoudige manier de indeling van zijn badkamer of keuken kan nabouwen en deze op ware grootte aanpassen. Het geeft de klant een goed beeld van hoe de ruimte er in het echt gaat uitzien. Op de grond zijn meerdere maatlijnen getekend zodat de klant door middel van verschuifbare wanden de juiste oppervlakte van zijn badkamer of keuken kan creëren. DAGLICHTKAMER Een andere leuke vondst is de daglichtkamer waar de klant stalen uit de showroom onder het effect van daglicht kan bekijken. Zo komt die bijvoorbeeld te weten of de kleur van het werkblad wel past bij de nieuwe tegelvloer en wordt voorkomen dat mensen verkeerde keuzes gaan maken. What you see, is what you get! “Bij elke knoop die moet doorgehakt worden, willen we dat de klant goed weet waarvoor hij precies betaalt. Kwestie dat die zich achteraf niet bekocht voelt omdat hij zich zogezegd heeft laten misleiden door een verkooppraatje”, aldus Johan Rosmalen. “Laat mensen gewoon de verschillende opties zien en geef ze de kans om zelf keuzes te maken. Maak hen vooral geen blaasjes wijs. Wijs op de voor- maar ook nadelen van de verschillende type toestellen en systemen. Aan de hand van overzichtelijke opstellingen en levensechte demonstraties proberen we hen op zoveel mogelijk zaken te wijzen: verschil in waterdruk, mogelijkheden tot waterbesparing, een spoelbaktheater, een apparatenplein,… Alle ideeën die hier ontstaan, komen voort uit onze jarenlange ervaring.”

8 POLYCARO

Het mag zeker géén statische showroom worden, waarschuwt Rosmalen. “Het moet een dynamische plek zijn waar we voortdurend nieuwe toepassingen, systemen en materialen laten zien. Op het moment dat de keukenafdeling helemaal af was, nog voor de officiële opening van de toonzaal, hebben we nog snel zes keukens vervangen. En heel binnenkort gaan we vier badkamerboxen anders invullen. Elke dag denken we verder na over hoe het anders en beter kan.” EIGEN COLLECTIE Zowel bouwers als verbouwers vinden hun gading bij Van Wanrooij Warenhuys in Waardenburg. “Voor een consument met een nieuwbouwwoning nemen we het gehele communicatietraject met de aannemer uit handen. We helpen deze op één dag bij de aankoop van een nieuwe keuken én badkamer. Op het einde van de dag, als alle keuzes zijn gemaakt, weet die precies hoeveel hem dat gaat kosten, inclusief bouwkundige aanpassingen en installatiekosten. Doordat we in al die zaken heel transparant zijn, komt die achteraf niet voor onaangename verrassingen te staan. Uiteraard staat het een klant vrij om zijn keuzes in een vervolgafspraak te maken, we willen hem echter zo snel

OVER VAN WANROOIJ Van Wanrooij Bouw en Ontwikkeling uit Geffen is een familiebedrijf dat al ruim 40 jaar succesvol woningbouwprojecten en bedrijfsmatig onroerend goed realiseert. Korte communicatie- en beslissingslijnen en 250 ervaren medewerkers kenmerken de onderneming, die intussen wordt geleid door de tweede generatie. Alles is opgebouwd rond vier kernactiviteiten: Projectontwikkeling, Bouwbedrijf (realisatie van woningbouw en bedrijfshuisvesting, inclusief timmerfabriek), Van Wanrooij Warenhuys (verkoop van keuken- en badkamerinterieurs) en Beheer van commercieel vastgoed.

9 POLYCARO

mogelijk met concrete informatie kunnen bedienen.” “Qua prijsniveau zitten we in het hoger middensegment. Met de absolute topmerken in sanitair, keukentoestellen en tegels. Maar omdat we een zo breed mogelijk publiek willen bereiken, is er voor ieders wat wils. Niet enkel qua smaak maar ook voor elk budget. Zo bieden we onder de naam Van Wanrooij

Huyscollectie een eigen merk met een zeer goede prijs/kwaliteitverhouding voor tegels maar ook complete badkamers en keukens. Op de website kleinebadkamers.nl laten we zien hoe mensen die klein behuisd zijn of jonge gezinnen met minder budget toch hun droombadkamer kunnen realiseren. Mensen kunnen hier terecht voor een volledig nieuwe badkamer of keuken maar het kan net zo goed gewoon voor een tegelvloertje zijn.”

10 POLYCARO

KOOKSTUDIO De consument is veranderd, hij wil meer op maat bediend worden en wenst bovendien een complete winkelbeleving. Een verschuiving in koopgedrag waar de familie Van Wanrooij met zijn nieuwe concept perfect op inspeelt. “Klanten willen ontzorgd worden en die trend zal zich alleen maar doorzetten. Men kiest voor het gemak van één aanspreekpunt. Zij dienen enkel keuzes te maken en alles wordt voor hem tot in de puntjes verzorgd.” Bij het kiezen van toestellen en materialen waar ze nog lang moeten mee doen, gaan mensen doorgaan niet over één nacht ijs. “Klanten vertoeven soms een ganse dag in onze toonzaal, dan vinden wij het maar normaal dat je hen ook goed soigneert”, zegt Johan Rosmalen. “ Hiervoor is een kookstudio ingericht waar klanten terecht kunnen voor een heerlijke kop koffie en wat lekkers. Achter het fornuis staat een professionele kok die de klant graag helpt bij vragen over apparatuur en hen ondertussen voorziet van een hapje en drankje.”

Showroominrichting en displays www.dermul.com

tel.+32 (0)9 348.23.27

[email protected]

Innovatie is

wanneer comfort reeds bij de installatie begint. NIEUW: Nu ook met wandtemperatuurregeling!

Schlüter®-DITRA-HEAT-E Het innovatieve systeem voor elektrische vloertemperatuurregeling verwarmt niet alleen snel en efficiënt, maar ook precies daar waar u het nodig heeft. En - dankzij de ontkoppeling met de bewezen DITRA-technologie - ook geschikt voor kritische ondergronden. Handig voor de installateur; de verwarmingskabels kunnen gewoon tussen de noppen geklikt worden. Snel en eenvoudig.

Schlüter ®-DITRA-HEAT-E. Vertrouw alleen op het origineel.

www.schlueter.be

Hier is Coba. Wie durft?

Ontdek het compacte assortiment afwerkingsproducten voor de vloerder Coba. Een nieuwe naam? Nee hoor. Wel een gloednieuw assortiment in België. Topkwaliteit tegen een eerlijke prijs. Exact afgestemd op de wensen van de vloerder. Lijmen, voegen, egaliseren, cementeren en de noodzakelijke toebehoren. Alles wat een echte vakman nodig heeft. Niets meer, maar zeker ook niets minder. Coba kent de praktijk. Denkt mee. En maakt uw werk gemakkelijk. Met een compleet, maar overzichtelijk assortiment. Zo vindt u meteen wat u nodig hebt. Want een vakman wil snelle leveringen, duidelijke afspraken, correcte prijzen. En dat is Coba. Zonder meer. Durft u ons testen? Eenvoudig: neem even contact op. Onze producten en een héél verleidelijk testaanbod vindt u op cobazondermeer.be.

afwerkingsproducten voor de vloerder. Zonder meer.

En er is meer: terwijl de ouders op hun gemak de nodige inspiratie opdoen in Van Wanrooij Warenhuys worden ze niet gestoord door de kinderen die in een knus ingerichte bioscoopzaal kunnen genieten van een tekenfilm op groot scherm. TEGEL CATWALK Overal in de toonzaal komen de keramische tegels en natuursteenmaterialen uitgebreid aan bod. Zo ook in de vier stijlhuizen waar vloer- en wandbekledingen in verschillende kleuren, afmetingen en legpatronen de ruimtes extra cachet geven. Neem nu het stijlhuis dat door Studio Piet Boon werd ingericht. Als keukenwerkblad is daar gekozen voor de ‘café au lait’ marmer van Hullebusch. Net zoals alle natuursteenmaterialen in de toonzaal kocht Van Wanrooij deze aan bij Michel & Oprey Beisterveld. Op de bovenste etage is het bijna enkel tegels wat de klok slaat. Alle keramische vloer- en wandbekleding wordt geleverd door Tegelgroep Nederland, zelf heeft Van Wanrooij Warenhuys niets op stock staan. Andere eyecatchers op deze derde etage zijn de mozaïekjes van Sicis en een aparte stalencorner met kleurrijke collecties van Mosa. Een lang looppad loopt als een soort catwalk door de tegelafdeling. Met links en rechts inspiratietafels, overzichtswanden, stalenkasten,…. “We werken veel met losse tegels, die de klant er zelf makkelijk uit kan halen”, zegt Johan Rosmalen. Alle presentatiemeubels in de tegelafdeling zijn van Belgische makelij, en werden geleverd door Dermul Showroom & Displays. Overal hangen grote tv-schermen maar onze aandacht wordt vooral getrokken door een digitaal vloeroppervlak op het einde

van het wandelpad. “Omdat wij kiezen voor een andere insteek, kunnen we vloeren niet meer in groot oppervlak laten zien”, legt Rosmalen uit. “Deze applicatie is een waardig alternatief. Het is ontwikkeld door Tegelgroep Nederland en wij zijn de eerste in Nederland die het aanbieden. Op het mega touch display kunnen de formaten, legpatronen en voegkleuren naar believen aangepast worden.” GEEN SCHOONHEIDSFOUTJES Onze conclusie na een bezoek aan de ‘meest innovatieve showroom van Nederland’? Je voelt meteen dat in dit verhaal meer dan 40 jaar ervaring gebundeld zit. Mooi om te zien hoe alle puzzelstukjes kloppen. Met dit concept bewijst de familie Van Wanrooij zonder meer dat het de smaakverschillen en behoeften van de consument op vlak van bouwen en interieur goed kent en begrijpt. Je kan de bedenkers van deze innovatieve showroom echt op geen enkel foutje betrappen, hoe klein ook. Zelfs de broodjes en verse soep uit de kookstudio smaken overheerlijk, zo mochten we zelf ervaren. Neen, hier wist men duidelijk van wanten toen ze aan dit nieuwe avontuur begonnen.

13 POLYCARO

Minder grafzerken, meer interieurwerk Ons bezoek aan Natuursteen Christiaens in Ruiselede dateert van de week die vooraf gaat aan het Allerheiligenweekend. Ooit was dit voor het familiebedrijf dé belangrijkste periode van het jaar. Ook nu is het weer alle hens aan dek om alles tijdig geplaatst te krijgen op de begraafplaatsen. En toch wordt nog amper 15% van het zakencijfer gehaald uit de verkoop van grafzerken. Het zwaartepunt van de natuursteenproductie verschoof in de loop der jaren naar interieurwerk. TEKST + FOTO’S: ALEXANDER BOUCKAERT

14 POLYCARO

- Bedrijfsleider Ivan Christiaens

“Jammer dat de verkoop van grafzerken in dalende lijn zit, want je kon er goed je boterham mee verdienen en de klant is altijd tevreden” DALENDE TREND Grafmonumenten waren ooit de belangrijkste poot van Natuursteen Christiaens: productie én plaatsing, goed voor 70% van de totale omzet. Doordat steeds meer mensen kiezen voor crematie, is het een activiteit die al geruime tijd in dalende lijn zit. “Jammer, want je kon daar goed je boterham mee verdienen en de klant is altijd tevreden”, merkt bedrijfsleider Ivan Christiaens op. “Maar het is een dalende trend die je nu eenmaal niet kan tegenhouden.” Zo goed als al het natuursteenmaatwerk dat vandaag in eigen huis wordt geprodu-

ceerd, wordt gebruikt voor toepassingen in de bouw. “Voornamelijk is dat interieurwerk zoals keukentabletten, wastafels, douchebakken, traptreden,… Maar in feite doen we alle soorten maatwerk, dus ook portieken, dorpels of specialere zaken”, verduidelijkt Ivan Christiaens. “De meeste realisaties zijn in arduin, een materiaal dat we in grote hoeveelheden op stock hebben staan.” NATUURSTEEN ÉN COMPOSIET Arduin mag dan wel met stip op één staan als meest gebruikte materiaal, de firma in Ruiselede verwerkt ook nog altijd

15 POLYCARO

veel graniet. “Al is dat volume in vergelijking met vroeger behoorlijk verminderd”, moet Christiaens bekennen. “Dat neemt echter niet weg dat we nog steeds over een vrij grote voorraad granietplaten beschikken. Gezien de vraag naar keukenen badkamertabletten in composiet werd dit ook mee in het gamma opgenomen. Toegegeven, het is geen natuursteen. Maar als jij het niet aanbiedt, zullen anderen het doen. Dan kan je maar beter meteen op die trein springen, wat wij destijds dan ook hebben gedaan.” Stock die blijft liggen, kost uiteraard geld. Daar vertel je de zaakvoerder van

Natuursteen Christiaens niets nieuws mee. “Er ligt hier wel wat aan natuursteenmateriaal, maar we proberen die hoeveelheid toch enigszins te beperken. Bij onze twee voornaamste leveranciers -BMB en Brachot-Hermant- kunnen we gelukkig rekenen op een permanente beschikbaarheid van een breed productgamma, dat maakt deel uit van hun service. Bij de materiaalkeuze mogen we klanten altijd naar hen doorverwijzen, wat we ook vaak doen. Meestal gaat de klant alleen kiezen bij onze leveranciers maar af en toe ga ik zelf eens langs, om er 100% zeker van te zijn dat we de beste kwaliteit in huis halen.” GEEN TOONZAAL Een eigen showroom heeft Natuursteen Christiaens niet. “Waarom zou ik een dergelijke grote investering moeten doen? Eerlijk gezegd zie ik het nut daar niet van in”, repliceert Ivan Christiaens wanneer we er hem op wijzen. Misschien had ik het wel overwogen moest ons bedrijf aan drukke baan gelegen zijn, maar dat is zeker niet het geval. In onze kleine ontvangstruimte laten we verschillende toepassingen en bewerkingen zien, dat lijkt te volstaan. We gunnen de klant trouwens ook een blik achter de schermen. Door hem toe te laten in onze productieafdeling kan hij met eigen ogen vaststellen dat we heel professioneel tewerk gaan. Dat wekt vertrouwen bij de mensen. Wie meer wil zien, kan dus altijd terecht in het platenmagazijn van onze groothandels.” Het merendeel van het klantenpubliek zijn particulieren maar Natuursteen Christiaens voerde ook al orders uit voor interieurfirma’s en kleinere keukenbedrijven. “Dankzij een goede mond-tot-mondreclame zien we ons actieterrein alsmaar uitbreiden. Het beperkt zich zeker niet tot de onmiddellijke omgeving.

16 POLYCARO

E E TE R D VE RB L ATIE U FO R M

CG2 KWALITEIT

MEER KLEUREN

Bostik presenteert DE NIEUWE GENERATIE BOSTIK ARDACOLOR CLASSIC VOEGMORTELS ARDACOLOR CLASSIC Voor voegwerkzaamheden in de woningbouw. Geschikt voor wand- en vloertegels. Door de goede flankhechting en uitstekende verwerkbaarheid is Ardacolor Classic geschikt voor het voegen van keramische tegels, grès- en porcellanato grès tegels. Geschikt voor voegen van 1-5 mm. Zeer aangename verwerkingseigenschappen. Verbruik: 0,4-1,0 kg/m2, afhankelijk van de voegbreedte en diepte. De verbeterde CG2 formulatie biedt de voeg een hogere waterafstotendheid en een betere slijtvastheid. Hierdoor ook nog beter geschikt om ook te gebruiken bij vloertegels. www.bostik.be

Alleen het beste... ...voor mijn tegels. EUROSIL B.V.B.A ∙ Heirbaan 50 ∙ B-2640 Mortsel ∙ Tel. 03/366.39.09 ∙ e-mail: [email protected] ∙ www.lithofin.be

StofcabineS VieK cS EFFICIENTIE

99,99%

60

Met geplaatste installaties hebben onze stofcabines overal in België en Nederland hun intrede gevonden. Geen water | Geen cabine aan de voorkant | zeer stille werking (67 db) | zelfreinigend | LED-verlichting | aanzuiging over de hele breedte | aanzuiggleuf net boven de grond | zeer groot filteroppervlak | beperkte voetafdruk

MaaK een afSPRaaK VooR een DeMo

AZ159- KF8.15

VERKRIJGBAAR IN 5 EN 25 KG

Regelmatig gaan we bijvoorbeeld plaatsen aan de kust, in Oostende of Knokke. Maar net zo goed leverden we al aan klanten in Oost-Vlaanderen, zelfs tot in Vlaams-Brabant. De klant wordt steeds ongeduldiger, verwacht dat we alsmaar sneller kunnen leveren. De goedkoopste zijn we wellicht niet, maar bij ons is men doorgaans snel bediend. Steeds met materialen van eerste keuze en een hoge afwerkingsgraad, want op kwaliteit zullen we nooit toegeven. We willen achteraf geen klachten, alles moet tot in de puntjes in orde zijn.” KEIHARD WERKEN “Dankzij de vele investeringen in de meest geavanceerde machinetechnologie tijdens de afgelopen drie decennia kunnen we het hoge werkritme vrij makkelijk aan, met een minimum aantal werkkrachten. Al het werk, productie en plaatsing, wordt gedaan door vijf man. Mijn broer, zijn zoon en schoonbroer, mijn zoon en ikzelf. Tot twee jaar terug werkte hier nog een zesde persoon, maar door de modernisering van ons machinepark moesten we die man laten gaan. Nu is het enkel nog familie”, beklemtoont de 61-jarige bedrijfsleider. Zijn vader is ooit begonnen met het gieten van granito vloeren, later kwam daar de productie van grafzerken bij. “Alles werd manueel gedaan want machines hadden we toen nog niet”, vertelt Ivan Christiaens. “Of toch: er was een klein machientje dat m’n vader zelf in elkaar had geknutseld. Op 16-jarige leeftijd ben ik bij hem in dienst getreden. Later kwam ook mijn broer, die vijf jaar jonger is, ons vervoegen.” “Van productie van granito was op dat moment geen sprake meer. Grafmonumenten werd de nieuwe core business van Natuursteen Christiaens. Het steenkappen heb ik van mijn vader geleerd, tien jaar lang. Tot hij in 1982 onverwacht overleed aan een hartaderbreuk. Op een moment dat ik nog maar 27 jaar was. Plots stonden mijn broer en ik er helemaal alleen voor, zonder personeel. Keihard hebben we

18 POLYCARO

“De stappen die het bedrijf nu zet, houden minder risico’s in. We willen in de eerste plaats financieel gezond blijven” 19 POLYCARO

22 & 23 januari 2015

BENELUX VAKEVENEMENT VOOR NATUURSTEEN - KERAMIEK - KWARTSCOMPOSIET 2DE EDITIE • 19 & 20 JANUARI 2017

It’s all about doing business

donderdag Dag van de Keramiek vrijdag Dag van de Natuursteen FLANDERS EXPO • GENT organisatie www.stone-tile.be • [email protected]

vlakpolijster van GMM, twee zaagmachines van Debelle, en een automatische kantenpolijster. “Die laatste, een Edilux TMM3 van Comandulli, kochten we vrij recent aan. Die staat hier om precies te zijn nog maar een paar maanden maar ik kan nu al zeggen dat ik er heel tevreden over ben. Deze machine kwam in de plaats van een Montresor die na bijna 18 jaar dienst dringend aan vervanging toe was. Je zou kunnen stellen dat de cirkel rond is, want ook mijn eerste aankoop was een Comandulli.”

22 & 23 januari 2015

toen gewerkt, van ’s morgensvroeg tot laat in de nacht. Elke dag opnieuw, jaren aan een stuk.” GROTE RISICO’S “Na het overlijden van ons vader zijn we in feite van nul gestart. Ik besefte dat serieuze investeringen nodig waren om het bedrijf definitief van de grond te krijgen. Altijd heeft mijn broer me daarin bijgestaan, ook al waren daar grote risico’s aan verbonden. “De eerste machine kwam er midden jaren ’80: een kantenpolijster van Comandulli. In 1986 kochten we deze grond met een totale oppervlakte van 1.500m2. De volgende grote investering volgde nog geen drie jaar later met de bouw van een nieuwe hangar, goed voor 600m2 productievloer en 200m2 kantooren ontvangstruimte.” Voor een bescheiden kmo is het machinepark van Natuursteen Christiaens best uitgebreid. Zes tellen we er, van allemaal verschillende merken: een CNC bewerkingscentrum T818 van Thibaut, een 5-assige brugzaag van Breton, een Sirio

21 POLYCARO

DERDE GENERATIE Of er binnen de bedrijfsmuren sprake is van een duidelijke rolverdeling, willen we graag nog van Ivan Christiaens weten. “Omdat we in de periode rond Allerheiligen zitten, broer is nu gaan plaatsen maar normaal gezien staat hij samen met zijn schoonbroer aan de machines. In de tijd van mijn vader deed ik vaak niks anders dan steenkappen, maar de laatste jaren blijf ik vooral weg van de productievloer. Opmeten, plaatsen, de klanten ontvangen, facturen maken, dat zijn de zaken waar ik mij tegenwoordig mee bezighoud. Mijn zoon, die 28 is, werkt intussen ook al 9 jaar bij ons. Hij doet zowel bureauwerk als productie en plaatsing. In tegenstelling tot zijn vader heeft die jongen wel kaas gegeten van CAD/CAM. Vraag mij ook niet hoe je zo’n CNC-machine moet bedienen, terwijl die jongere generaties daar onmiddellijk mee weg zijn.” In 1997 kocht het bedrijf drie machines in één keer aan, om maar te zeggen dat de investeringshonger van Ivan Christiaens in die tijd vrij groot was. “De stappen die het bedrijf nu zet, houden minder risico’s in. We willen in de eerste plaats financieel gezond blijven.” “Ik denk trouwens niet dat er nog snel een nieuwe machine bij komt. Ik ben nu 61 jaar, heel grote toekomstplannen hoef ik op professioneel vlak niet meer te maken. Ik zie het wel gebeuren dat mijn zoon de activiteiten ooit verder zet. Hij heeft er in ieder geval de capaciteiten voor. Maar zolang ik mij amuseer, zijn ze hier van mij nog niet af (lacht).”

Litokol baanbrekend in epoxyvoegsel Jarenlang moest Litokol opboksen tegen de vooroordelen die bestonden rond voegmortels op basis van epoxyhars. Zelfs na de lancering van het merk Starlike®, producten die op vlak van gebruiks- en onderhoudsvriendelijkheid veel beter scoorden dan het bestaande marktaanbod, bleef de scepsis. Door middel van demonstraties kon de Italiaanse fabrikant beetje bij beetje het wantrouwen bij tegelzetters wegnemen. Want wie eenmaal de technische en creatieve mogelijkheden van Starlike® heeft ontdekt, wil niks anders meer! TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: LITOKOL

ADVERTORIAL

Kurt Walmagh

Pierluigi Panciroli

GEBOORTE VAN STARLIKE® Ooit gestart met enkel productie van klassieke bouwproducten, zoals tegellijmen in poedervorm, slaagde Litokol er in de loop der jaren in niet enkel de kwantiteit maar vooral ook techniciteit van het gamma te verhogen. In het streven naar betere, meer gebruiksvriendelijke en duurzamere oplossingen zag in 2004 een nieuw productgamma het levenslicht. Starlike® is een 2-componenten epoxy kit, de enige UV-bestendige op de markt, voor het plaatsen en opvoegen van keramische

22 POLYCARO

gument is intussen achterhaald aangezien de tegelformaten alsmaar groter worden waardoor het kostenplaatje van de benodigde hoeveelheid voegmortel minder gaat doorwegen.”

23 POLYCARO

BAANBREKEND WERK Het merk Starlike® zou al snel uitgroeien een referentie in de tegelwereld. Eén product dat drie oplossingen biedt (lijm, voegmiddel en decoratieve pleister), is dan ook geen gewone innovatie! Om maar te zwijgen van de speciale effecten die je met Starlike® kan creëren. “De creatieve mogelijkheden zijn enorm”, benadrukt de Export Manager. “In totaal kunnen met het gamma van Starlike® 132 verschillende afwerkingen worden verkregen. Voor een unieke personalisatie van elk type omgeving.” Meer dan 15 jaar onderzoek is er gedaan om Starlike® te brengen waar het vandaag staat: aan de internationale top. De fabrikant slaagde er in alle negatieve aspecten die bestonden rond epoxylijmen en -voegsels (vooral dan naar plaatsing en onderhoud toe) te elimineren. “Je zou kunnen zeggen dat wij het pad hebben geëffend, dat we baanbrekend werk verrichtten waar achteraf anderen van hebben geprofiteerd. Eenmaal het

ADVERTORIAL

tegels en mozaïeken met voegen van 1 tot 15mm breed. Ook voor buitentoepassingen. Zo kan je een betegeld terras met een hogedrukreiniger schoon spuiten zonder de epoxy voegen te beschadigen. Wat bij cementvoegen niet altijd gegarandeerd is. “Cementvoegen hebben hun beperkingen: te veel waterabsorptie, weinig kleurvast, lage weerstand,…”, zegt Pierluigi Panciroli, Export Manager bij Litokol.”Het enige voordeel dat een cementvoeg heeft ten aanzien van epoxy is het prijskaartje. Maar ook dat verkoopsar-

WANTROUWIGE TEGELZETTERS Bovendien stelt Starlike® de tegelzetter in staat oude cementvoegen snel en definitief te herstellen en het tegelwerk op een voordelige manier nieuw leven in te blazen. “Er zijn voorbeelden genoeg van duur tegelwerk dat zijn schoonheid verliest of zelfs stuk gaat door het gebruik van cementvoegen”, weet Panciroli. “Daar waar epoxy voegsel zich zowel horizontaal als verticaal aan het tegelwerk gaat hechten, gebeurt de hechting in het geval van cementvoegen in hoofdzaak op de lijm en veel minder op de tegel zelf. “En toch, nog voor we Starlike® op de markt brachten, wisten we al dat er veel scepsis bestond jegens epoxy mortels”, aldus Panciroli. “Te technisch, moeilijk te plaatsen en niet onderhoudsvriendelijk waren vaak gehoorde punten van kritiek op de eerste generatie epoxyvoegsels. Ook Litokol moest jarenlang opboksen tegen vooroordelen van wantrouwige tegelzetters en mozaïekplaatsers. Beetje bij beetje hebben we echter de drempel kunnen verlagen, door oplossingen op de

markt te brengen die veel beter scoorden op vlak van gebruiks- en onderhoudsvriendelijkheid. En door deze uitvoerig te demonstreren. Maar het is vooral door onze producten dagelijks te gebruiken dat men 100% overtuigd raakt.”

ADVERTORIAL

technische allemaal op punt stond, kon Litokol zich ook gaan focussen op het decoratieve aspect. We lanceerden nieuwe kleuren, speciale effecten,…. Ik denk dat er geen andere fabriek is die een zelfde uitgebreide keuze biedt. De meeste andere aanbieders van epoxy mortels hebben maximum drie à vier kleuren in hun gamma, omdat het niet hun core business is. Je moet weten dat Starlike®, bij de marktintroductie reeds verkrijgbaar was in zeven tinten. Nadien lieten we een 20-tal architecten beslissen welke kleuren er nog bij moesten.” MENTALITEITSWIJZIGING Nog altijd organiseert Litokol demonstraties voor tegelzetters, opdat die met eigen ogen zouden zien wat de meerwaarde van de Starlike®-producten zijn. “Op de eerste uitnodigingen die we destijds in Frankrijk verstuurden stond het woord ‘epoxy’ zelfs niet vermeld, uit schrik dat er anders niemand zou opdagen op onze workshops”, herinnert Pierluigi Panciroli zich. “We omschreven het als een innovatief voegsel dat makkelijk in gebruik was, dat was alles. Pas op het einde van elke demonstratie verklapten we dat het om een epoxy mortel ging. Om maar te

zeggen dat het wantrouwen in die tijd behoorlijk groot was. Beetje bij beetje slagen we erin de mentaliteit bij de vloerders en mozaïekplaatsers te veranderen, dat kunnen we afleiden uit onze verkoopcijfers in alle markten waar Litokol actief is. Want wie één keer onze producten gebruikt, wil nooit nog met een ander voegsel werken. Zeker gezien de razendsnelle evolutie van de tegels -die steeds groter en dunner worden- zullen de epoxy voegsels aan populariteit blijven winnen.” DRIE COLLECTIES Het Starlike®-gamma bestaat uit drie collecties: Classic (basistinten zoals wit, grijs, beige en bruin), Glamour (de meer flashy kleuren, al dan niet met glittertjes) en Metallic (metaaltinten). Daarnaast is er de variant, Night Vision, een poeder dat wordt vermengd met een basiskleur waardoor men fluorescerende voegen krijgt die in het donker oplichten. Een innovatie die de vierde generatie epoxymortels vertegenwoordigt, is Crystal. Dit zijn doorschijnende voegen voor plaatsing van in de massa gekleurde glasmozaïek. Als grondstof wordt een poeder van kristalglas gebruikt. “Het grote voordeel is dat dit voegsel lichtinfiltratie toe-

24 POLYCARO

laat, waardoor het exact dezelfde kleur van het mozaïeksteentje aanneemt”, zegt Kurt Walmagh die agent voor Litokol is op de Belgische markt. “Dat betekent dat één voegmortel volstaat voor een vloer of –wand in glasmozaïek die vaak verschillende kleureffecten laat zien. Uniek in de wereld! Een nieuwe variant is Color Crystal: doorschijnend voegsel dat verheldert en kleurt. Door een toevoeging van een minimale hoeveelheid pigment aan de transparante voegmortel ontstaat een nog dieper kleureffect. De serie Color Crystal werd onlangs uitgebreid met vijf nieuwe tinten.” ANTIBACTERIËLE EPOXYVOEGEN “Van zodra er nieuwe keramische materialen op de markt komen, gaan wij onderzoeken welke voegsels men daarvoor best kan gebruiken”, aldus Panciroli. “In samenwerking met de universiteit van Modena en Reggio Emilia alsook een grote tegelfabrikant gespecialiseerd in anti-bacteriële keramiek, zijn we zo’n vier jaar geleden gestart met de ontwikkeling van epoxyvoegen die niet alleen passief maar elke 24 uur ook actief bacteriën bestrijden. Deze zijn bijzonder geschikt voor ruimtes waar de eisen op vlak van hygi-

OVER LITOKOL Fabrikant Litokol, opgericht in 1968, is al jaren een gevestigde naam in de internationale tegel- en mozaïekwereld. Aanvankelijk was de productie van bouwproducten (o.a. lijm- en voegmortels) enkel bestemd voor de Italiaanse markt, maar sinds de jaren ‘90 ging het bedrijf steeds meer exporteren. Vandaag is het zelfs zo dat 85% van de omzet op de buitenlandse markten (intussen zijn dat bijna 90 landen) wordt gerealiseerd, daar waar de verkoop in eigen land nog maar 15% van het zakencijfer vertegenwoordigt. De moederholding bevindt zich in Rubiera, op een steenworp van Sassuolo wat het hart is van de Italiaanse keramische tegelindustrie. Naast twee fabrieken in Italië heeft Litokol ook productievestigingen in Rusland en Armenië en een distributiemagazijn in Oekraïne.

ëne extreem hoog zijn: denk maar aan zorgcentra, openbare zwembaden, laboratoria, wellnesruimtes, grootkeukens, scholen,...” Een ander additief heet Decor. Eenmaal vermengd met het Starlike® voegsel krijg je een pleistermortel die makkelijk is aan te brengen als decoratieve epoxyafwerking voor binnenwanden. Het resultaat is een dunlagige muurafwerking in precies hetzelfde materiaal en dezelfde kleur als de voegen van het aangrenzende tegelof mozaïekwerk. Ook kan u op een bestaande tegelwand een volledig nieuw oppervlak realiseren zonder de oude muurbekleding te moeten verwijderen.

25 POLYCARO

ADVERTORIAL

BELANG VAN VOEGEN Litokol blijft zijn Starlike®-gamma verder uitbreiden, met nieuwe trendkleuren en andere esthetische effecten. Laatst nog werden zes nieuwe basiskleuren toegevoegd: drie voor de Classic Collection en drie voor de Glamour Collection (lichtgroen, donkergroen en pastelblauw). “Heel wat mensen, vooral dan particulieren, onderschatten het belang van een voeg en de enorme impact die deze heeft op de uitstraling van een vloer- of wandbekleding. Doorgaans wordt er de nodige tijd besteed aan de keuze van de tegel, maar het voegsel zelf krijgt tijdens het koopmoment veel minder aandacht. Bij Litokol weten ze wel beter. “Net zoals de tegels zelf steeds duurzamer worden en betere mechanische eigenschapen vertonen, zijn we er in geslaagd ook de voegen naar een hoger niveau te tillen. Bij mooie bekledingsmaterialen horen nu eenmaal de beste voegen! Wie continuïteit in het tegelwerk wil, kiest daarom best voor Starlike®.”

Belgische (interieur)architecten bezoeken nieuwste flagship store Florim We schrijven 16 september 2015. En 25-tal architecten en interieurontwerpers uit Vlaanderen en Brussel stappen op het vliegtuig richting Milaan. Met op zak een uitnodiging van Vilvordit, vertegenwoordigd door zaakvoerders Fabienne en Guy Royaux, voor een bezoek aan de nieuwste flagship store van Florim. Een verslag van 48 uur in de modehoofdstad van Italië. TEKST: ELS VANDEMOORTELE FOTO’S: FLORIM

ADVERTORIAL

GOED BEGONNEN… De trip naar Milaan kende een moeizame start: door stakingsacties was Zaventem tijdelijk moeilijk bereikbaar, maar met enige creativiteit slaagde iedere deelnemer er toch in tijdig de luchthaven te bereiken. Eenmaal geland op Italiaanse bodem zorgden de mensen van Florim voor een hartelijk onthaal. Er volgde een wandeling door het stadscentrum en een diner in typisch Italiaanse stijl. Daarna werd het nachtleven in Milaan een eerste maal verkend, sommigen kropen al wat vroeger onder de wol dan anderen. De volgende dag bestond het voormiddag programma uit een bezoek aan de nieuwste flagship van Florim, Italiaans marktleider in keramische tegels. Milaan is de derde in het rijtje, want Florim heeft ook flagship stores in thuishaven Fiorano en in Rusland (Moskou). FLORIM MAGNUM OVERSIZE De meest recente showroom van Florim is 1.000m2 groot, telt twee verdiepingen en bevindt zich in het centrum van de stad. Deze laat de nieuwste referenties zien van alle merken die de Italiaanse

tegelgroep in portefeuille heeft en dat zijn er behoorlijk wat: Floorgres, Rex, Casa dolce Casa, Casamood en Cerim. Bijzondere aandacht is er voor Florim Magnum Oversize: de extra grote keramische platen in formaten die variëren van 80x80 cm tot 160x320cm, het grootste formaat beschikbaar in keramische bekleding. Met hun 6 mm dikte zijn deze geschikt voor toepassingen zowel binnen als buiten. Specifiek voor gevelbekleding voorziet de fabrikant technische ondersteuning naar uitvoering op de werf toe. In een opleiding werden hiervan alvast de basisprincipes besproken, en werden een aantal referenties getoond. ARCHITECTUURWANDELING Na de lunch werd tijd gemaakt voor een bezoek aan enkele architecturale highlights uit het heden en verleden met een boeiende wandeling van de ‘bosco verticale’ (een knap voorbeeld van verticale tuinen in de vorm van 2 woontorens van respectievelijk 25 en 35 verdiepingen die zijn volgeplant met in totaal 900 bomen) naar de Galleria Vittorio Emanuele, een bekende overdekte winkelstraat. Voor

26 POLYCARO

het aperitief en diner had Florim gezorgd voor een unieke locatie, met een schitterend zicht op de Dom van Milaan. Na zonsondergang was er nog een tweede wandeling voorzien, op een speciaal parcours boven de daken wat de Belgische delegatie de kans gaf om de koepels van de Galleria en de Dom eens vanuit een ander (uniek) perspectief te bewonderen. Dat Milaan niet enkel overdag maar net zo goed ’s nachts bruist van energie kon het gezelschap ook tijdens de tweede avond proefondervindelijk ervaren. Op vrijdag was de hele dag voorzien voor een vrij bezoek aan de wereldtentoonstelling in Milaan, met als thema ‘voed de planeet/energie voor het leven’: een expo die dagelijks gemiddeld 100.000 bezoekers telt en een overzicht biedt van tal van nieuwigheden op het gebied van architectuur en technologie. Een gepaste afsluiter van een inspirerende tweedaagse voor de Vilvordit-genodigden die ’s avonds laat moe maar tevreden terug voet zetten op Belgische bodem.

27

ADVERTORIAL

POLYCARO

Cosentino viert 25 jaar Silestone Wat vliegt de tijd! Exact een kwarteeuw is het alweer geleden dat de Spaanse Cosentino Groep zijn (op dat moment) nieuwste wonderkind boven de doopvont hield. In de 25 jaar die daarop volgden, groeide Silestone uit tot een volwassen merk met meer dan 60 kleuren in het gamma. Vandaag is het volgens menig (interieur)architect en voorschrijver dé referentie in kwartsoppervlakken, dankzij de hoge standaarden die het op gebied van design en kwaliteit altijd heeft aangehouden. Reden genoeg om een feestje te bouwen. TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: SILESTONE

ADVERTORIAL

- Joris Mertens, general manager Cosentino Belgium

“Dat de sterke groei die kwartscomposiet in de afgelopen jaren kende ooit stopt, lijkt me niet meer dan normaal. Wat niet wegneemt dat er nog heel wat groeimogelijkheden zijn“ 28 POLYCARO

ELF PRODUCTIELIJNEN Om u een idee te geven waar Silestone vandaag staat: het prestigieuze Amerikaanse magazine Time noemde het ooit ‘één van de technologische innovaties van de 21ste eeuw’. Meer eer kan een product of merk wellicht niet te beurt vallen. En dan te bedenken dat Silestone ooit in de markt werd gezet met zes kleuren die aanvankelijk enkel in Spanje verkrijgbaar waren. Wat een verschil met het huidige aanbod dat meer dan 60 kleuren bevat en intussen in 80 landen wordt aangeboden. De multinational beschikt daarvoor over een wereldwijd distributienetwerk van meer dan 90 Cosentino Centers. De vraag bleef groeien en capaciteitsuitbreiding drong zich op: één productielijn zijn er intussen elf geworden. Indrukwekkende cijfers die van Silestone de marktleider maken op het gebied van kwartsoppervlakken.

29 POLYCARO

geen windeieren gelegd. Op een gegeven ogenblik was de vraag naar keukentabletten in kwartscomposiet zodanig groot dat ook natuursteenbedrijven niet langer om het materiaal heen konden. “Ook in België beschikken we over een uitgebreid team dat niet alleen steenkappers en keukenstudio’s bezoekt maar net zo goed (interieur)architecten en andere voorschrijvers frequenteert”, zegt Mertens. “Dat ons projectteam wordt uitgebreid, toont aan dat dit voor ons een belangrijke doelgroep is.”

ADVERTORIAL

CONSTANTE INNOVATIE Wat verklaart het succes van Silestone? We vroegen het aan Joris Mertens, sinds 2013 general manager van Cosentino Belgium. “De zware inspanningen die de voorbije 25 jaar werden gedaan in productietechnologie en design. Dat resulteert in constante innovatie voor een

steeds beter product. Silestone kwam met nieuwe kleuren en oppervlaktetexturen, jumbo platen, bacteriostatische bescherming, Integrity spoelbakken, een Eco Line en iets recenter de exclusieve Suede afwerking. Een lijst waar nooit een einde aan zal komen, want de investeringen gaan gewoon door.” Ook de marketingmachine stond de voorbije jaren nooit stil: het feit dat Silestone in zijn communicatie nooit de architecten, designers en interieurvormgevers uit het oog verloor, heeft de Spaanse fabrikant

ADVERTORIAL

NIEUWE TOEPASSINGEN En toch wordt hier en daar beweerd dat kwartscomposiet inmiddels over zijn hoogtepunt heen is, mede door de revival van granieten werkbladen en de nieuwe concurrentie vanuit keramische hoek. Joris Mertens erkent dat de concurrentie er niet minder op wordt maar de stelling dat het materiaal op de terugweg is, lijkt hem uit de lucht gegrepen. “Ik kan uiteraard alleen maar voor Silestone spreken waarmee wij elk jaar een mooie groei laten optekenen. Anderzijds is het zo dat je na 25 jaar in een mature markt zit. Dat de sterke groei die kwartscomposiet in de afgelopen jaren kende ooit stopt, lijkt me niet meer dan normaal. Wat niet wegneemt dat er nog heel wat groeimogelijkheden zijn, al was het maar door het creëren en promoten van nieuwe toepassingen. Het blijft een product dat bij de consument vooral bekend staat als keukenblad terwijl de waaier aan toepassingen net zo breed is. Silestone heeft bijvoorbeeld ook een badkamerlijn en men kan er vloeren, wanden en zelfs trappen mee bekleden. Of steenkappers die tot op vandaag geen composiet verwerken, ook daar valt nog groei te rapen. Zij hoeven uiteraard niet alle kleuren in stock te nemen, dat zou onbegonnen werk zijn. Want Silestone heeft niet alleen meer dan 60 kleuren in het gamma, elke kleur bestaat ook in drie afwerkingen, verschillende diktes, in jumbo-platen en gewone maten, enzovoort. De service die wij bie-

den, houdt onder meer in dat wij vanuit ons platenmagazijn in Merchtem snel (minstens één keer per week) en flexibel (ook voor één of twee platen) kunnen leveren.” GEEN KANNIBALISATIE Joris Mertens lijkt helemaal op dreef. “De schoonheid van natuursteen gekoppeld aan de voordelen van kwartscomposiet maakt dat zoveel mensen gecharmeerd zijn door het materiaal en dat steeds meer architecten er graag mee werken. Zeker naar onderhoudsgemak toe is dat een belangrijke troef.” “Als Cosentino hebben wij dan nog het bijkomende voordeel zowel natuursteen als composiet te kunnen aanbieden. Met Dekton, het ultracompacte oppervlak ontwikkeld voor de architectuur- en designwereld, kwam daar in 2013 een derde alternatief bij. Dat loopt nu heel hard, zonder dit ten koste gaat van onze verkoop in Silestone. Van enig kannibalisatie-effect is geen sprake. Dekton-kleuren die het best verkopen zijn wit, gevolgd door twee zwarte tinten. Daarmee kunnen we inspelen op de revival van graniet voor keukenwerkbladen aangezien het steeds moeilijker wordt om hoogkwalitatieve granieten te vinden. Bovendien zijn die door de wisselkoers van de dollar vrij duur geworden.” FIËSTA BELGICA Op de hoofdzetel in Cantoria (Almería)

30 POLYCARO

mochten de gebroeders MartínezCosentino Justo, die Cosentino in 1979 oprichtten, een tijdje geleden een verjaardagstaart aansnijden. Dat deden ze in aanwezigheid van het voltallige bestuur van Grupo Cosentino en een groep medewerkers. Onder de aanwezigen: de bijna 60 personen die destijds getuige waren van de geboorte van Silestone. Ook in de Belgische Cosentino Center in Merchtem werd de 25ste verjaardag van Silestone op gepaste wijze gevierd: met een walking dinner, live muziek door een coverband en afsluitend een dansfeest met dj en open bar. “We hadden daarvoor al onze beste klanten uitgenodigd: zowel steenkappers als keukenstudio’s alsook architecten.” NIEUWE KLEUR Nog naar aanleiding van het jubileumjaar van Silestone ontwikkelde Grupo Cosentino in samenwerking met Brunete Fraccaroli, een gerenommeerde Braziliaanse binnenhuisarchitecte, een nieuwe kleur. Acqua Fraccaroli is een blauwgroene, heel intense tint die in een interieur voor leuke, frisse accenten kan zorgen. Daarnaast breidde Silestone de garantie uit van 10 jaar tot 25 jaar voor werkbladen die vanaf 1 januari 2015 zijn aangeschaft. Hét ultieme bewijs dat de fabrikant meer dan ooit gelooft in de kwaliteit en duurzaamheid van zijn producten.

STONES & STORIES Beltrami gaat resoluut in tegen trend van natuursteenimitaties

ADVERTORIAL

De vraag is ooit gesteld in Harelbeke: misschien moesten we zelf ook maar eens beginnen met het importeren van keramische materialen? Of dienen we net méér inspanningen te doen om de vonk van onze passie voor natuursteen te doen overslaan? Wie Beltrami kent, weet eigenlijk het antwoord al... TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: BELTRAMI

32 POLYCARO

“We blijven exclusief gespecialiseerd in natuursteen, ook al heeft dat mogelijks tot gevolg dat we qua volume minder snel zouden groeien” -Herwig Callewier, chairman Beltrami

natuursteen. De meesten van onze medewerkers hebben minstens tien jaar anciënniteit, sommigen nog veel meer: een niet te onderschatten menselijk kapitaal. Als we ons nu op keramische materialen zouden werpen, zijn we daarin beginners, met alle risico’s van dien. En niet alleen dat: we zouden ook niet meer dezelfde uitstraling hebben als vandaag. We blijven dus exclusief gespecialiseerd in natuursteen, ook al heeft dat mogelijks tot gevolg dat we qua volume minder snel zouden groeien.”

posiet materialen worden uitgevoerd, en zelfs in gevels rukken alternatieven voor natuursteen op.” Het plaatste Beltrami voor een existentiële vraag: gaan we mee in die trend? “Die vraag is grondig besproken in het team”, windt Callewier er gen doekjes om. “Maar het antwoord was duidelijk: neen. We hebben dertig jaar ervaring in

33 POLYCARO

ADVERTORIAL

EXISTENTIËLE VRAAG Waarom het niet ruiterlijk toegeven? “De nieuwe keramische natuursteenimitaties zijn heel erg goed”, erkent Herwig Callewier, chairman van Beltrami. “En we zien dat vele van onze klanten, met name tegelzaken, er gretig op inspelen. Ik stel ook vast dat in de keukensector meer en meer werkbladen in keramische en com-

PUUR STEEN Die belangrijke knoop is alvast doorgehakt: Beltrami hernieuwt zijn gelofte van exclusieve trouw aan natuursteen. Maar met die principebeslissing is de kous natuurlijk niet af. Om de toenemende concurrentie van repliek te dienen, kiest Beltrami voor een aangepaste marktpositionering. Een breder en dieper gamma, méér afwerkingen, een vernieuwde website en investeringen in logistiek. De basis van alles wordt een nieuwe visie op marketing. “We hebben hierover gebrainstormd”, zegt Callewier. “Laurence Roelens, sinds dit jaar onze marketing manager, zette ons op weg. Haar redenering

ADVERTORIAL

was: als fabrikanten van keramische tegel, maar ook laminaat en beton allemaal imitaties van natuursteen in de markt zetten, dan wil dat zeggen dat wat iedereen eigenlijk écht wil natuursteen is. En dat past ook in een breder kader: iedereen wil authentiek, wil natuur, wil puurheid: je ziet het overal: in kleding, in voeding... Kijk bijvoorbeeld naar Pascale Naessens met haar succesverhaal rond ‘Puur Eten’.” STONES TELL STORIES De redenering van Beltrami houdt steek: de populaire natuursteenimitaties mogen dan marktaandeel winnen, ze zijn tegelijkertijd een hommage aan natuurlijke materialen. Daarom kiest de groothandel uit Harelbeke in zijn marketingstrategie resoluut voor de evocatie van de schoonheid en rijkdom van natuursteen. Marketing manager Laurence Roelens licht toe. “Tenslotte hebben mensen met hun natuursteenproduct thuis een authentiek stukje berg liggen, en dat spreekt meer aan dan industriële productie. Klanten willen dan ook graag méér weten. Waar komt de steen vandaan, uit welke groeve? Hoe wordt hij ontgonnen en verwerkt? Wie gebruikt hetzelfde materiaal, in welke gebouwen, in heden of verleden? Waarom heeft de architect ervoor gekozen? Of nog: het beroep van steenkapper dat vaak van generatie op generatie wordt overgedragen: wat bezielt die mensen? Welke passie drijft ze? Daar gaan we nu volop de nadruk op leggen, eerder dan op de meer technische kant van de zaken. Die verhalen worden de kern van onze nieuwe website, ons Facebook-account, ons eigen BMagazine, onze publiciteit, en ga zo maar door.” Een nieuwe communicatie, die moeilijke onderwerpen overigens niet uit de weg moet gaan, zegt Callewier: “In BMagazine heeft mijn zoon Bram een blog specifiek over het engagement die Beltrami aangaat in de strijd tegen kinderarbeid. We hebben altijd gekozen voor lange-termijnrelaties met leveranciers. Maar sinds we erachter gekomen zijn dat dit ons niet toestaat om alles te controleren, werken we ook samen met NGO’s, zoals Landelijke Werkgroep India of in China The Forest Trust (TFT). De Twilight Basalt wordt vandaag geproduceerd in

DÉ SALES CLOSER: “NATUURSTEEN IS LASTIGER IN ONDERHOUD” Dé slogan van producenten van natuursteen-imitaties is steevast een variatie op de hit van de Ierse rockgroep U2: “Even better than the real thing”. “Ziet er perfect uit als natuursteen, maar is veel handiger in onderhoud...” Herwig Callewier: “Dat is hét argument waarmee particulieren in hun showrooms over de streep worden getrokken. Maar mits goede uitleg over hoe je natuursteen in een aanvangsfase onderhoudt, en eventueel impregneert, is het onderhoud van natuursteen eigenlijk vrij eenvoudig. De eerste paar weken of maanden heb je meer onderhoud. Maar als je dat ervoor over hebt, dan creëer je een enorme meerwaarde. Want een natuursteen rijpt, zoals een wijn. Een keramische tegel is op zijn best bij de plaatsing. Dan is hij magnifiek. Vervolgens dateert hij alleen maar, hij groeit niet en slijt vaak nogal makkelijk. We moeten hier enorm op blijven werken met voorlichting door seminaries en opleidingen. De kern van de boodschap: die paar kleine inspanningen die je moet doen wegen niet op tegen de lange-termijn vruchten die je ervan kan plukken.” NIEUW IN HET BELTRAMI-GAMMA VOOR 2016 - BQS (Beltrami Quartz Surfaces): “deze kwartscomosiet doet het al drie jaar heel goed in onze Engelse vestiging, en komt nu naar Harelbeke, in een 15 tal kleuren.” - BMC (Beltrami Marble Composites); “nieuwkomer binnen de composiet reeks van Beltrami, beschikbaar in een viertal kleuren. Eerder het goedkopere gamma, maar mooie, degelijke platen voor interieur en decoratie-afwerking.” - Pas voorgesteld op Paysalia Lyon (beurs voor buitenproducten) de mega-tegels van maximum. 1.20x1.20 bij 4 cm dikte.

34 POLYCARO

zodat er een betere service uit volgt voor de klant.”

een fabriek in de Fujian-provincie die volledig conform is met de strengste vereisten van TFT (Level 1). Ook over dit soort van zaken communiceren we, want ook dat hoort erbij.”

BETERE COÖRDINATIE Nog een pijler van het nieuwe plan van Beltrami: een betere coördinatie van het team, en een vlottere communicatie met de klant. “Eén van onze kantoren wordt helemaal verbouwd zodat alle medewerkers van de platendienst makkelijker overleg kunnen plegen. Want service, vandaag de dag, is alles. Weinig van onze klanten houden zelf nog voorraad bij. Iedereen probeert om snel beleverd te worden. Wij moeten binnen de 24 uur (of 48 voor bepaalde gebieden) kunnen inspelen op de noden van onze klanten. Daarvoor gaan we een nieuw soort van samenwerking aan tussen de vertegenwoordiger, de binnendienst en logistiek

35 POLYCARO

De expansie van keramiek dwingt Beltrami tot een omschakeling, maar voor Herwig Callewier hoort het er allemaal gewoon bij: “Competitie is altijd goed, nietwaar. Het zijn sterke producten die nu op de markt komen vanwege de keramische sector. Het zal ons uitdagen om op alle fronten nog beter te doen dan voorheen.”

ADVERTORIAL

MODERNISERING PLATENHANDEL Beltrami kiest ook voor een grotere diversiteit in zijn aanbod. “De keramische industrie ontwikkelt almaar nieuwe producten,” zegt Callewier. “Dus wij moeten dat ook doen. Meer en meer proberen we de architect en de consument warm te maken voor speciale afwerkingen en formaten, gemaakt uit platen.Daarom moderniseren we ook onze platenhandel, die uiteindelijk al dateert van eind de jaren ’90. We verbouwen momenteel twee oude hallen, om het onderscheid tussen showroom en platenstock grotendeels op te heffen. Ook optimaliseren we onze samenwerking met Carrières du Hainaut in verband met platen, zodat lokale marbriers zeer snel de meest courante soorten blauwe hardsteen-platen bij ons kunnen oppikken. Dankzij tal van samenwerkingen met internationale leveranciers slagen we er ook in een exclu-

sief gamma platen voor de stellen, met focus op unieke materiaalsoorten, speciale afwerkingen, enzovoort. Dit is overigens maar een begin. We investeren ook 1 miljoen in een nieuwe productie-unit, voor de verzaging en de bewerking van platen, om zo nog méér te kunnen inspelen op specifieke noden en wensen. Maar daar zullen we pas mee klaar zijn tegen 2017.”

ONLINE-BESTELMODULE De vernieuwde website (vanaf januari) zal daarin een belangrijk instrument worden. “Nu al verloopt 15% van onze bestellingen online, en dat moet op korte termijn richting 50% gaan. Dit geeft namelijk een enorm voordeel qua snelheid, en de tegelhandelaar krijgt ook continu informatie. Hoever zit mijn bestelling? Wanneer en hoe wordt die geleverd? Wat is de beschikbare voorraad? Plus je krijgt direct de juiste prijs. We zijn ervan overtuigd dat onze klanten, als ze eenmaal de mogelijkheden van het systeem kennen, er helemaal voor zullen gaan.” Een flexibiliteit die met name belangrijk is, opnieuw in de concurrentiestrijd met keramiek. “Eén van de krachten van de natuursteen-sector is onze flexibiliteit. De keramische industrie heeft wel mooie kopieën, maar ze zijn gebonden aan grote series. Voor ons is een formaat 58 op 72 leveren geen probleem Het is in dat soort van zaken dat we hen kunnen verslaan, dus daar zullen we ons op toespitsen.”

Schlüter-Systems helpt Residentie Helios aan grondige facelift In Residentie Helios, een appartementsgebouw aan de kust van Westende werd betonrot aan de gevel vastgesteld. Om dit euvel op te lossen werd een offerte gevraagd aan een gespecialiseerde firma. “Met Schlüter-Systems vonden we de ideale partner voor een totaaloplossing.” TEKST: JESSE VAN DAELE FOTO’S: SCHLUTER-SYSTEMS

PROJECTS

VERBREDEN BALKON “Probleem bij deze manier van werken was dat er echter geen extra meerwaarde werd gecreëerd”, verklaart technisch coördinator Johny Leroy van de firma JLSolutions en tevens eigenaar van één van de appartementen. “Toch wel een gemiste kans bij een dergelijke renovatie. Daarom besloot ik in samenspraak met de andere bewoners te zoeken naar een betere oplossing. Binnen hetzelfde budget.” “Samen met architect Wim Embo van het gelijknamige architectenbureau uit Waregem gingen we de uitdaging aan. We beslisten het balkon vooraan te verbreden. Van 90 cm gingen we naar 1.20 m. Het uitzicht maximaliseerden we door het plaatsen van glazen balustraden. Bewoners genieten nu van een prachtig zicht op zee. Vanuit hun appartement of vanop hun comfortabel terras”, aldus Johny Leroy. “Ook een goede afwatering was cruciaal. Deze regelden we via een nieuwe, esthetische watergoot. Verder kozen we voor duurzame, onderhoudsvriendelijke materialen die niet alleen zorgen voor een esthetisch knappe gevel, maar die het gebouw meteen beschermen tegen de zilte zeelucht.” “De achtergevel werd eveneens aangepakt. Hier plaatsten we een haast identiek systeem, al diepten we er het terras niet uit en installeerden we ook geen afvoergoot. De waterinslag is er immers veel minder groot.”

36 POLYCARO

SCHLÜTER-SYSTEMS SYSTEEMOPLOSSINGEN Schlüter-Systems ontwikkelt en levert naast tegelprofielen complete systeemoplossingen voor de installateur. Of het nu gaat om bekledingsrandafsluitingen op de vloer, wandhoeken en afsluitingen, trapprofielen, bewegingsvoeg- en ontspanningsprofielen, afdichting en ontkoppelingsmatten, constructiesystemen voor balkons en terrassen en bekledingsconstructies.

TECHNISCHE CREATIVITEIT “Technisch gezien was de realisatie geen sinecure. We moesten het betonnen terras verdiepen zonder de stabiliteit in gevaar te brengen. De waterafloop moest afdoend en esthetisch worden ingewerkt. En de afwerkingsmaterialen moesten er knap uitzien én bestand zijn tegen alle weersomstandigheden.” “Met Schlüter-Systems vonden we de ideale partner voor een totaaloplossing. Voor- én achteraan kozen we voor Schlüter-KERDI 200 als afdichting, en voor Schlüter-DITRA-DRAIN 8 als ontkoppeling en hechtende drainage.” “Deze opbouw was uiterst geschikt voor afwerking met lichtgrijze vloertegels van formaat 60x60 cm”, pikt Patrick Deprez, technisch adviseur van SchlüterSystems, in. “Schlüter-DITRA-DRAIN 8 zorgt er daarbij voor dat de tegellijm altijd opnieuw kan uitdrogen na een vochtbelasting. En omdat het product geen afdichtende functie heeft, plaatsten we de Schlüter-KERDI 200 eronder. De ideale afdichting voor uitkragende balkons en terrassen. Bij de verwerking van Kerdi werd voor de overlappingen tot slot Schlüter-KERDI-COLL gebruikt.” CORRECTE PLAATSING Het team van Tegelbedrijf Nuyttens uit Wingene zorgde voor de correcte plaatsing. Dit tegelbedrijf volgde bij SchlüterSystems reeds meerdere opleidingen en werd hierdoor ‘Officiële Schlüter Systeemverwerker’. De helling op niveau betegeling werd naar de voorkant gemaakt en het oppervlaktewater afgevoerd in een dubbel geperforeerde goot, gelijkaardig aan Schlüter-TROBA-LINE. “Onze goot kon niet gebruikt worden omdat de dunste versie 2 cm is”, gaat Patrick verder. “Voor deze werf kon echter een goot van maximaal 1,5 cm. Deze werd uiteindelijk door de architect zelf gefabriceerd.” “Achteraan werd een Schlüter-BARAFAP profiel gebruikt om de zijkant van de beton volledig af te dekken. En met

Het Schlüter-Systems programma omvat alle hulpmiddelen die de installateur nodig heeft voor het plaatsen van tegels. Overal waar keramische- of natuursteentegelwerk wordt aangebracht, interieur of exterieur, biedt Schlüter-Systems kwaliteitsproducten die garant staan voor perfecte afwerking en permanente prestaties. www.schlueter.be

het Schlüter-BARA-RW profiel werd een overgang gemaakt zodat er nergens water kan infiltreren via de kopse kant van het balkon.” HEDENDAAGSE UITSTRALING Dit alles gaf het gebouw meer ruimtelijkheid en een nieuwe, hedendaagse uitstraling. Opdracht meer dan geslaagd dus,

Bovendien werd ook de strikte tijdsplanning correct nageleefd. De werken werden opgestart begin dit jaar en alles werd mooi afgerond op 20 juni. Ruim op tijd dus om volop te genieten van de zomerzon. PROJECTS

37 POLYCARO

zeker omdat de bouwpartners ook binnen het vooropgestelde budget bleven.

Huzarenstukje met keramische parkettegels Het plaatsen van deze houtlook-puzzel in een privé-woning in Gullegem was een kopbreker, maar het eindresultaat is fenomenaal. “Mensen die op bezoek komen, denken meestal dat het échte parket is.” PROJECTS

TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: WESTVLAAMS TEGELHUIS

38 POLYCARO

CULTUUR VERSUS NATUUR Natuur of cultuur? Dat is de vraag, in vloerbekleding, waar de strijd om het hart van de consument gaat tussen keramische tegels aan de ene kant en natuursteen of hout aan de andere. De natuurlijke materialen blijven hun hardcore fanbase behouden, die zeggen dat niets ze ooit kan vervangen. Maar de revolutionaire ontwikkelingen in de keramische sector (die een heuse nieuwe industriële revolutie doormaakt) brengt velen in het kamp van de cultuur. Er zijn nu keramische tegels zo groot als de grootste natuursteenplaten. En dan is er de inkjet-technologie: elk door de natuur geschapen dessin kan fotografisch worden gereproduceerd. Het verandert ook de dagelijkse praktijk van vloerders. Om de steeds grotere formaten toe te passen worden technieken gebruikt uit de glaswereld (zuignappen), en de steeds natuurgetrouwere hout-imitaties brengen gebruikers ertoe om tegels gewoon te behandelen als waren ze van hout. VLOERVERWARMING Een schitterend voorbeeld daarvan biedt deze particuliere woning in Gullegem. “De ontwerpen zijn bijna uitsluitend gedaan door mezelf en vooral door mijn vrouw”, legt bouwheer Willy Van Horenbeeck uit. “Het huisdateert uit 1934 en staat op de lijst van beschermde gebouwen, maar niet geklasseerd. Dus wat betreft renovatie hadden we een zekere vrijheid, maar ook verplichtingen. Gevel, vloeren, sanitair: alles hebben we zelf bedacht. In totaal zijn we hier 2,5 jaar mee bezig geweest.” De eigenaars zijn uitgesproken houtliefhebbers. “Onze eerste voorkeur ging uit naar parket, waarmee we alle ruimtes zouden bevloeren. Maar we wilden ook vloerverwarming. Er werd ons verteld dat je toch 15 a 20% PROJECTS

39 POLYCARO

Aqua Reno

Op aanvraag ook verkrijgbaar in talrijke op maat gemaakte afmetingen en vormen.

Ontwerp en creatie van showrooms

Ideale oplossing voor badkamerrenovatie met inloopdouche.

VOOR TEGELS, NATUURSTEEN EN SANITAIR

Douche-element met ingebouwde kloksifon, makkelijk aan te sluiten op de afvoerbuis.

■

Standaard displays

■

Tegelpresentaties naar maat

■

Showroomconcepten

■

Individuele toonzaalinrichting

Minimale opbouwhoogte van slechts 65 mm Incl. speciale lijm en 10 m afdichtband voor het afdichten van de voegen en een hoogwaardig designrooster van massief geborsteld RVS Douchebodem ook geschikt voor rolstoelgebruikers. Aqua Reno is uw partner bij het réaliseren van uw ideeën voor uw badkamerconcept, zowel in nieuwbouw als verbouwing.

REDEC BVBA  Mosten 19 Industriezone E17/3518  B-9160 Lokeren T

+32 (0)9 361 13 61  F +32 (0)9 361 13 62 [email protected]  www.redec.be

JACKON Insulation GmbH Telefoon: +32 14 22 57 51 [email protected] www.jackon-insulation.com

WWW.REDEC.BE

energieverlies hebt als je in combinatie kiest voor parket in plaats van keramische vloertegels. Op de bovenverdieping hebben we een gewone verwarming, dus daar kozen we uiteindelijk wel voor parket. Maar beneden kozen we voor keramisch materiaal.” Op zoek naar een goed alternatief voor parket, klopten het echtpaar Van Horenbeeck aan bij Westvlaams Tegelhuis in Rumbeke (Roeselare) EXPLOSIE VAN HET AANBOD Daar zijn ze gewend om dit soort verzoeken te krijgen, zo legt sales verantwoordelijke Kurt Dheedene uit. “Houtimitaties doen we hier sinds een jaar of acht, en het is de laatste vier jaar echt wel aan het boomen. Ik schat dat vandaag de helft van onze klanten die over de vloer komt, kiest voor een houtlook. De keuze is dan ook enorm toegenomen: we zijn destijds begonnen met twee, drie kleuren, en nu zitten we aan 84 varianten. Voor elk wat wils, dus: eik, beuk, noem maar op. Door de inkjet-technologie krijg je zelf afwerkingen die je niet of niet makkelijk vind

COMPLEX MOTIEF “Het motief hebben we zelf ontworpen”, zo legt Van Horenbeeck uit. “Daartoe PROJECTS

41 POLYCARO

in echte houtvloeren. Iedereen houdt bijvoorbeeld van de look van sloophout maar net door zijn populariteit is het niet altijd makkelijk om een geschikt stuk te vinden. Een probleem dat je met imitaties uiteraard niet hebt. En los van de designmogelijkheden, biedt keramisch parket natuurlijk ook heel wat praktische voordelen. In dit geval was energie-efficiëntie de doorslaggevende factor, maar de voordelen zijn legio: tegels zijn méér waterbestendig, meer slijtvast en moeten niet bewerkt worden met olie of een andere behandeling: normale vloerzeep volstaat.” Het aanbod is immens groot, en werd door Van Horenbeeck, die niets aan het toeval overlaat, aandachtig bestudeerd. “We zijn zo’n vijf, zes keer langs geweest bij WestVlaams Tegelhuis om uiteindelijk op de tegel te vallen die het beste ons idee benaderde.”

Weber voegmortels, waar techniek en esthetiek elkaar ontmoeten !

Weber biedt u een uitgebreid gamma voegmortels voor tegels aan. De Weber voegmortels zijn flexibel, waterwerend en afgestemd voor toepassing op verschillende en ook veeleisende ondergronden, of het nu gaat om brede of smalle voegen, op muren of vloeren, binnen of buiten. Ontdek ook het uitgebreide gamma aan harmoniërende kleuren met bijbehorende siliconen, en laat uw creativiteit de vrije loop. Deze ontmoeting tussen techniek en esthetiek maakt de Weber voegmortels voeg voor voeg uniek !

www.weber-belgium.be

deden we ruim inspiratie op in boeken en tijdschriften. Maar de uiteindelijke tekening is wel van onszelf.” Een knap maar ook complex motief, geen alledaagse klus voor een tegelzetter. “Er waren eigenlijk heel weinig aannemers die deze uitdaging wilden aangaan”, aldus Kurt Dheedene. “Het moest allemaal heel secuur zijn. Wij hebben dan een specialist aangeraden, Nico Vanhie van Ynazo Stone in Meulebeke, en die heeft dat tot een goed einde gebracht.” Een service die het Westvlaams Tegelhuis wel vaker biedt. “Er zijn een aantal onderaannemers die vast met ons samenwerken. Waarvan we weten dat, als we ze werk doorgeven, ze dit steeds tot een goed einde brengen.” Tegelzetter Nico Vanhie van Ynazo Stone mag dan wel een specialist zijn in de plaatsing van mozaïek, voor deze bijzondere uitdaging moest ook hij zich even in het haar krabben. Het was dan ook een heel karwei. Let bijvoorbeeld op de boorden met motief, die niet alleen langs de muur lopen, maar ook de kronkelende beweging van de trap volgen. “We hebben alles ter plekke verzaagd, in het snijwerk alleen al hebben we zo’n dertig uur gestoken”, aldus Vanhie. “We tekenden het hele patroon perfect uit op de gietchape, en bevestigden de tegels zo stukje bij bee tje met dubbele verlijming. Al bij al hebben we er een volle maand met drie mensen aan gewerkt, wat voor een benedenverdieping van een particuliere woning natuurlijk niet weinig is.” Een heel proces om als bouwheer doorheen te gaan, zegt Van Horenbeeck. “Simpel was het allemaal niet, soms moest men opnieuw beginnen tot alles werkelijk perfect zat. Maar het belangrijkste is het eindresultaat, en dat mag zeker gezien worden!” Steeds meer particulieren willen zich deze kosten en moeite getroosten, zegt Vanhie. “Meer en meer worden er houtpatronen gelegd. We zijn nu weer hetzelfde aan het doen. Er komt meer vraag naar specialisatie, naar maatwerk op de tegels.” LOVENDE KRITIEK Dankzij de inkjet-technologie kunnen heel wat keramische tegelfabrikanten het uitzicht van hout perfect reproduceren. Maar wat met het gevoel? “De tegels geven een een fantastisch gevoel”, beklemtoont Van Horenbeeck. “Alle mensen die hier op bezoek komen, hebben niets als lovende kritiek. Niet alleen over de bevloering, maar over de aanpak van de hele woning. Meestal denken ze zelfs dat het echte parket is.” Alleen maar positieve reacties dus, zelfs vanuit een hoek waar je dat helemaal niet zou verwachten. “Het is zelfs zo dat de mensen die boven het parket hebben gelegd het ook niet aanraadden om in de living parket te combineren met vloerverwarming. Als je dat hoort, dan is de knoop echt wel snel doorgehakt, natuurlijk.” PROJECTS

43 POLYCARO

Weber: alweer twee nieuwe oplossingen voor de bouw De markt van de tegellijmen is volop in beweging. Wat doet Weber? Wat het altijd deed: inzetten op kwaliteit, service en innovatie. TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: WEBER

ADVERTORIAL

RELATIE MET DE KLANT Het bedrijf, deel van de groep Saint-Gobain dat in 2015 zijn 350ste (!) verjaardag vierde, hecht veel belang aan haar relatie met de klant. Marketing Services Manager An Mertens legt uit: “Onze strategie blijft dezelfde: kwaliteitsvolle oplossingen aanreiken en daarbij vooral de nodige service bieden. We kunnen immers pas van ‘oplossingen voor de bouw’ spreken als het juiste product gebruikt wordt voor de juiste toepassing, als het correct wordt aangebracht, enzovoort. Daarom investeren we bijvoorbeeld graag in het opleiden van onze verschillende doelgroepen. En blijven we kijken naar de toekomst, door ervoor te zorgen dat we steeds een stapje voor zijn op de tijd zodat onze klanten dat ook zijn waardoor zij zich kunnen onderscheiden in de markt.” TWEE INNOVATIES Weber stelt twee innovaties voor: 1. weber. epox easy: vlot verwerkbare epoxy-mortel An Mertens: “Dit is een twee componenten voeg- en epoxymortel. Het probleem dat tegelzetters ondervinden met epoxymortels zit hem vooral in de moeilijke verwerkbaarheid en de moeilijke reiniging van de tegels. Aan die twee aspecten hebben we dan ook hard gewerkt bij de ontwikkeling van

44 POLYCARO

DRIE TROEVEN 1) Ruim team “Per regio hebben we drie vertegenwoordigers waardoor we tijd kunnen maken voor onze klanten: van het opleiden, naar begeleiding op de werf, tot het meedenken bij een werfprobleem. Een service die heel erg belangrijk is.” 2) Info, eerder dan reclame “In vergelijking met de voorbije jaren proberen we ons in onze communicatie (nieuwsbrief, social media) niet te beperken tot onze eigen producten. We geven nuttige informatie voor de gehele sector: over normen, trends, nieuwigheden... Zaken die van belang zijn voor het dagelijks werk van onze klanten.” 3) Komt naar je toe “We maken het onze klanten graag comfortabel. Daarom organiseren we regelmatig, in samenwerking met handelaars, een Weber café: een concept waarbij tegelzetters en algemene aannemers kunnen genieten van een ontbijt (koffie en koeken) en terwijl geïnformeerd worden over onze nieuwigheden of complementaire producten. Het mooie is dat ze geen tijd verliezen: bij het ophalen van hun materiaal steken ze een paar dingen op, zonder daar een aparte afspraak voor te moeten maken.”

weber.epox easy. We hebben een actie opgezet waarbij tegelzetters het product gratis konden testen. De reacties die we kregen, waren uitgesproken positief! Ik zou aan alle tegelzetters willen zeggen: probeer het om overtuigd te raken want verwerkbaarheid is natuurlijk moeilijk met woorden uit te leggen. Overigens is ook het kleurengamma van de epoxy-mortels uitgebreid: niet onbelangrijk in de markt van vandaag met vaak specifieke design-vereisten... Er zijn nu acht kleuren, die ook gemengd kunnen worden met glittereffecten waardoor er in totaal 24 kleurmogelijkheden zijn.” 2. weber.sys impact: brengt rust in huis An Mertens: “Dit is een systeem van geluidsisolatieplaten om onder tegels te plaatsen. Gezien de geringe dikte (slechts 8 mm), kan je met heel weinig plaatsverlies interessante akoestische winst boeken: een reductie van het contactgeluid met 20 decibel. Interessant om toe te passen in appartementsgebouwen of zelfs in particuliere woningen. We hebben al langer een systeem met vergelijkbare werking (weber.sys acoustic), maar dat zijn rollen die ideaal zijn voor grotere oppervlakten, maar onhandig in kleinere ruimten. Met dit systeem kan worden voldaan aan de Europese norm voor geluidsniveau in woongebouwen.”

45 POLYCARO

ADVERTORIAL

GELOVEN IN DE TOEKOMST Het Franse moederbedrijf Saint-Gobain werd in 1665 opgericht op direct verzoek van niemand anders dan Lodewijk

XIV, de zonnekoning zelve. “We zijn natuurlijk fier dat we deel uitmaken van een bedrijf dat al 350 jaar bestaat, dat al 350 jaar ervaring heeft”, zegt Mertens. “Deze ervaring sterkt ons om bij Weber door te gaan met het aanbieden van kwaliteitsvolle innovatieve producten en dat voor de volgende 350 jaar.”

Levantina maakt natuursteen modieus

ADVERTORIAL

Levantina, opgericht in 1959 en intussen wereldleider op vlak van ontginning, bewerking en verkoop van natuursteen, bezit ‘s werelds grootste afzetting van Crema Marfil marmer, gelegen in de Spaanse provincie Alicante. Maar dat is zeker nog niet alles want de multinational beschikt over een groot aantal steengroeves, alsook 7 fabrieken en 28 distributiemagazijnen. En het bedrijf exporteert naar meer dan 110 landen in Europa, de Verenigde Staten, Zuid-Amerika, het Midden Oosten en Azië. TEKST + FOTO’S: LEVANTINA

46 POLYCARO

PROJECTMARKT Levantina beschikt over de mogelijkheden om zijn klanten te adviseren en te allen tijden grote volumes natuursteen te leveren voor werven van een zekere omvang. Dat bewees het onder meer op de Benelux-markt waar de Spaanse onderneming al meer dan 30 jaar aanwezig is. Voorbeelden van noemenswaardige projecten die Levantina in onze contreien mee hielp verwezenlijken, zijn onder meer de AXA-vestiging in Luxemburg, de hoofdzetels van Citibank (intussen Beobank) en KMPG alsook de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat in Brussel. En dan hebben we het nog niet gehad over de talrijke architecturale projecten omtrent privè accomodaties. De afdeling projecten van Levantina stelt zijn expertise ten dienste van architecten en bouwheren en houdt zich daarnaast bezig met de promotie en presentatie van het uitgebreide productengamma. Daarnaast beschikt de Spaanse firma over een technisch team dat verantwoordelijk is voor het onderzoek naar mogelijke bouwsystemen die gebruikt worden voor alle materialen die ze op de markt aanbiedt. Samen met architecten en ingenieurs werkt Levantina sterk op innovatie rond toepassingen voor bestrating, vloer- en wandbekleding, buitengevels in natuursteen, geventileerde gevels en andere technische oplossingen. Met als gezamenlijk doel de projecten nog performanter te maken in termen van efficiëntie en functionaliteit.

47 POLYCARO

NIEUWE MARMERTEGEL We zeiden het al: Levantina is eigenaar van ‘s werelds grootste gewinningsgebied voor Crema Marfil marmer: de Monte Coto groeve, gelegen in de provincie Alicante. Deze Crema Marfil wordt beschouwd als beste en mooiste crèmekleurige marmer die wereldwijd te vinden is. Zijn rijke gouden kleur, mooie gepolijste afwerking, uitstekende fysieke eigenschappen en schokbestendigheid maken van deze marmer de favoriete materiaalkeuze van menig architect en bouwheer.

ADVERTORIAL

CHEYENNE & BAROCCO De voornaamste bevoorradingsbron zijn de eigen groeves. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat het portfolio meer dan 200 verschillende natuursteenmaterialen bevat, inclusief Spaanse marmers en Braziliaanse granietsoorten. Levantina biedt ook een uitgebreid gamma Spaanse

graniet, uitermate geschikt voor binnenen buitentoepassingen. Verder geniet de Spaanse leverancier internationale erkenning voor de beste exotische granietsoorten uit Afrika, Indië en elders in de wereld. Deze worden bewerkt in de Levantinafabriek in Porriño, in het noorden van Spanje, én in het Braziliaanse Vitoria. En alsof dat nog niet volstaat, biedt het geheel exclusief een graniet aan die bij iedereen in de smaak valt: Cheyenne. Eén van de schatten van de natuur die aan elk interieur een tijdloos karakter schenkt. Cheyenne is majestueus, een ode aan de meest pure elegantie dankzij één van de meest unieke natuursteenmaterialen ter wereld. Zijn adering in zwarte en groene tinten maken van Cheyenne de perfecte graniet voor iedere keuken. Een andere eyecatcher in de granietcollectie is Barocco. Deze kenmerkt zich door z’n zwarte kleur met bruine aders wat het materiaal een elegante, exclusieve look geeft. Deze granietsoort schept in elke ruimte waar het aanwezig is een uniek kader omdat hij steeds in perfecte harmonie is met zijn omgeving. Vermelden we nog de vintage-afwerking van dit materiaal die de natuurlijke tint van de natuursteen bewaart door er een gladde textuur, aangename look en het effect van een ruw, verouderd oppervlak aan toe te kennen.

BELGISCHE KLANTEN AAN HET WOORD BRUNO CROONENBERGHS, CROMARBO (RHISNES) “In de afgelopen jaren heeft Levantina bewezen het belang van interieurvormgeving zeer goed te begrijpen. Naast de mogelijkheid om snel te kunnen leveren voor grote werven, besteedt de onderneming ook veel aandacht aan decoratieve materialen.” “Terwijl Levantina de ontwistbare marktleider in Spaanse marmer blijft, zet het bedrijf ook sterk in op graniet- en kwartsietsoorten die bijzonder interessant zijn voor de decoratiesector. Op die manier beantwoordt het aan de verwachtingen van Cromarbo die in de eerste plaats de markt van interieurdecoratie bedient. De Cheyenne graniet is daar een zeer mooi voorbeeld van. Of die nu gepolijst of gezoet is, dit product biedt de sterkte van een graniet en schoonheid van een marmer. Kortom, een absolute must!” “Sterk rekenend op de omvangrijke productiecapaciteit en doorgedreven kwaliteitscontrole van Levantina, kan Cromarbo zich meer dan ooit zich focussen op de promotie en verkoop van zijn producten.” “Voor ons is Levantina vandaag de belangrijkste referentie in Spanje. Met de hulp van Promarmol (exclusieve agent van Levantina voor de Benelux, nvdr) weet het bedrijf op een doeltreffende en snelle manier te reageren op diverse verzoeken rond marmer en graniet.” PAUL TUYTELAERS, TUYTELAERS (RAVELS) “Dat de samenwerking tussen Levantina en Tuytelaers in het afgelopen jaar steeds steviger werd, is een feit. Wij merkten vrij snel dat beide bedrijven dezelfde waarden uitdragen en dat onze ‘métier’ en kwaliteit bepalend zijn voor het succes.” “De exclusieve marmers en granieten van Levantina zijn de ideale aanvulling op ons gamma natuursteen. Wij hebben de mogelijkheid om deze zelf in de carrières te gaan kiezen, wat ons de garantie biedt om onze klanten enkel de beste kwaliteit te kunnen presenteren.” “Met name de korte leveringstermijnen, grote flexibiliteit en vlekkeloze service zijn de primordiale waarden van Tuytelaers. De synergie tussen Tuytelaers en Levantina staat op dit moment onmiskenbaar vast en ligt aan de basis van een uitstekende samenwerking van lange duur.”

MEER DAN ENKEL NATUURSTEEN Levantina heeft veel meer te bieden dan louter natuursteen. Zo is er Techlam®, een keramisch materiaal van amper 3mm dik dat 7,1 kg per m2 weegt en verkrijgbaar is in panelen tot 1000x3000 mm. Dankzij deze unieke karakteristieken biedt Techlam de ultieme oplossing voor elk type toepassing op vlak van architectuur en interieurvormgeving. Door gebruik te maken van de meest geavanceerde digitale technologie kan Levantina nieuwe Techlam®-collecties ontwikkelen die beantwoorden aan de hoge verwachtingen van een markt die steeds concurrentiëler wordt. Dankzij deze nieuwe printtechnologie kunnen ook bestellingen op maat worden verwerkt, bijvoorbeeld voor projecten waar het ontwerp dient te voldoen aan bepaalde eisen. Denk maar aan bedrijfskleuren, grote hotelketens, commerciële projecten of orders op contract. Voor alle informatie omtrent het productgamma van Levantina kan u terecht bij: PROMARMOL Zuiderlaan, 14 • B-1731 Zellik T: +32(0)2/772 59 25 E: [email protected]

ADVERTORIAL

49 POLYCARO

De missie van Levantin is niet alleen het produceren en verkopen van eerste keuze natuursteen, maar evenzeer het aanreiken van oplossingen volgens de vraag vanuit en tendensen in de markt. Dankzij een verticale integratie, van de groeve tot de distributie, kan Levantina een grote aanwinst betekenen voor al uw projecten. Nieuw in het aanbod: de marmertegel Crema Marfil Coto® die nooit eerder zo dun en zo licht was. Deze is nu beschikbaar in 1,2cm dikte en in grote formaten zoals 61 x 61 m en 61 x 91 cm. Makkelijker stockeren en de ergonomie zijn de voor de hand liggende voordelen van het product. Wat betegeling betreft, kan de marmertegel perfect geplaatst worden op een bestaande vloer. Dit vereenvoudigt de installatie en vermindert drastisch de hoeveelheid afval. De dikte van de tegel maakt dat het een zeer praktisch formaat is voor zowel interieur- als exterieurtoepassingen, als vloer- en wandbekleding voor grotere oppervlaktes.

Klanten Cedexsa ontdekken in avant-première de nieuwe Colorker-series Midden september zette Colorker zijn fabrieksdeuren open voor klanten (tegelhandelaars) van de Brugse tegelgroothandel Cedexsa. In de toonzaal kreeg de Belgische delegatie in avant-première de allernieuwste collecties van het Spaanse topmerk te zien, en dat twee weken voor deze op Cersaie zouden worden getoond. TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: COLORKER

ADVERTORIAL

NIEUWE SERIES Insiders weten het nu al zeker: de nieuwe series Neolith en Atelier worden de toppers voor de Belgische markt. Neolith vraagt om aangeraakt te worden. Zijn textuur doet denken aan met de hand gehouwen natuursteen. Door zijn strakke verschijning blendt hij moeiteloos met de meest moderne stijlen en zorgt hij voor een dialoog tussen traditie en het hedendaagse. De wandtegels van Neolith zijn verkijgbaar in grootformaat 100x31,6 cm. Een andere nieuwe serie van Colorker, Atelier gedoopt, laat op zijn beurt de ultieme betonlook zien, met vloeiende motieven en beschikbaar in drie kleuren (Moon, Caramel en Grey).

BEVOORRECHTE GETUIGEN De gelukkigen die van Cedexsa een uitnodiging in de bus kregen voor een meerdaagse trip naar Alcora (Castellon) waren vooraf opgedeeld in twee groepen. De eerste delegatie klanten vertrok op zondag naar Spanje en landden pas woensdag terug op Belgische bodem, het andere gezelschap was van woensdag tot en met zaterdag even weg van huis. Beide groepen werkten een gelijklopend programma af. Dat zag er ongeveer als volgt uit: in de

voormiddag was een bezoek gepland aan de vernieuwde toonzaal van Colorker met een voorstelling in avant-première van een aantal gloednieuwe reeksen (met bijhorende catalogen, folders,...). De klanten van de Brugse tegelgroothandel toonden zich enthousiast, goed beseffende dat ze ‘on the spot’ de bevoorrechte getuigen waren van pasgeboren collecties nog voor deze op de Cersaie-beurs (twee weken later in Bologna) wereldkundig werden gemaakt.

50 POLYCARO

Elke reeks heeft 3 complementaire kleuren in vloer- en wandtoepassingen en kunnen mooi gecombineerd worden met andere referenties in het Colorker gamma. Code 62 en Downtown zijn de reeksen ter aanvuling op het ‘Belgische programma’. Aangezien Colorker een generalist is, in die zin dat de fabrikant zowel vloer- als wandtegels aanbiedt, kan het merk verschillende segmenten bedienen: het basisgamma (45x45 cm voor vloer- en 25x40 cm voor wandtegels), middengamma (zowel in formaat 45x45 cm als 60x60 cm, beide met digitale afwerking) en het hogere segment (van 59,5x59.5 cm tot en met 2 meter lengte). Verschillende reeksen vloertegels hebben dan ook telkens een bijpassende wandtegel.

GESLAAGDE IMITATIES Colorker geniet eveneens een zeer sterke reputatie op het vlak van keramische hout- en natuursteenimitaties. Gaande van de Belgische Blauwe Hardsteen (Bluebelle reeks) tot de feilloze marmerimitaties. Een hoogwaardige technische afwerking is dan ook sinds jaar en dag het handelsmerk van de Spaanse fabriek. Na het (blijvend) succes van de serie Eternal Wood (een mooie houtimitatie) blijft Colorker op innovatieve wijze ook verschillende nieuwe houtstructuren produceren. Retro, een nieuwe serie van keramische parkettegels, is de aanvulling bij uitstek. Vermelden we ook de reeks Revolt met nieuwe afmetingen tot het XL-formaat 19,5 x 200 cm.

XL FORMATEN Daarbij stopt het niet. De Spaanse tegelfabrikant uit Alcora investeert in de toekomst. De installatie van een nieuwe productielijn is daarvan het beste bewijs. Deze investering luidt dan ook de geboorte in van nog een nieuw segment: imposante XL formaten, alsook nieuwe afwerkingen (satin) voor vloer en wand. Samen met het nieuwe logo en de bijhorende catalogi wijst dit op een duidelijk engagement naar de Belgische afzetmarkt toe. Nieuwe formaten voor vloertegels zijn: 89.3x89.3 cm, 75x75 cm, 19,5x200 cm, 60,5x200 cm en 29,5x120,5 cm. Voor de wandtegels is dat 31,6x100 cm. Daarnaast is er een uitbreiding van de Duplo reeks, 60x60 cm tegels, met de nieuwe dikte (2 cm) voor buitentoepassingen. Deze bestaat uit 18 verschillende referenties, telkens met de normale 1 cm dikte voor binnenbekleding.

51 POLYCARO

ADVERTORIAL

Mocht u er nog aan twijfelen: Colorker biedt de Belgische markt een brede doch complementaire waaier aan van keramische materialen voor zowel binnen- als buitentoepassingen en voor ieders smaak en budget. Tijdens het bezoek in september kregen de klanten dan ook de gele-

genheid om ter plaatse hun keuze samen te stellen.

FABRIEKSBEZOEK Na de verrassende ontdekking in de toonzaal was het tijd voor een bezoek aan de fabriek van Colorker. De Belgische gasten kregen er een rondleiding van A tot Z, van de grondstoffen tot en met het afgewerkte product in verpakking. Bij elk facet van het productieproces werd even stilgestaan. De bezoekers kregen tevens inzage in het digitale verhaal, waarin Colorker altijd trendzettend is geweest. En uiteraard kon men ook de merchandising afdeling met alle nieuwe panelen, displays,…, niet links laten liggen.. Dag twee stond helemaal in het teken van vertier en ontspanning, met in de voormiddag een fietstocht door Valencia met Nederlandstalige gids en in de namiddag een bezoek aan L’Oceanogràfic, het grootste zeeaquarium van Europa. De drie dagen op Spaanse bodem werden ook op gastronomische wijze ondersteund. Elke maaltijd en restaurant waren dan ook specifiek uitgekozen om de Belgische gasten ten volle te laten genieten van de Spaanse keuken. Kortom, alle zintuigen werden tijdens deze geslaagde klantenreis geprikkeld…

SOLIDOR

SOLIDOR adjustablevan pedestals will significantly De De terrasdragers terrasdragers van SOLIDOR SOLIDOR verminderen verminderen De terrasdragers van SOLIDOR verminderen reduce the installation time to bij adjust the height aanzienlijk aanzienlijk de de installatie-tijd installatie-tijd bij het het regelen regelen van vanof aanzienlijk de installatie-tijd bij het regelen van yourvan terrace. de de hoogte hoogte van uw uw terras! terras! de hoogte van uw terras!

CUSTOM MADE RUBBER PRODUCTS

New support plate CP+ CP+ for wooden Nieuwe Nieuwe bovenplaat bovenplaat CP+ voor voor houten houten beams (Patent Pending) Nieuwe bovenplaat CP+ voor houten balken balken (Patent (Patent Pending) Pending) balken (Patent Pending) •• • •• • •• • •• •

Heel Heel stabiel stabiel • Heel Remarkably stable stabiel Eenvoudige Eenvoudige en en snelle snelle plaatsing plaatsing • Eenvoudige Fast and en easy installation snelle plaatsing Zeer Zeer sterk sterk • Zeer Very robust sterk Modulair Modulair systeem systeem • Modulair Modular system systeem

Helling-corrector HS3 HS3 Helling-corrector Slope corrector HS3 Helling-corrector HS3 (Patent Pending) (Patent Pending) (Patent Pending)

Tel.: +32 +32 (0)56 (0)56 41 41 35 35 70 70 Tel.: Tel.: +32 41 37 35 68 70 Fax: +32 (0)56 (0)56 40 40 37 68 Fax: Fax: +32 (0)56 40 37 68

www.solidor.be www.solidor.be www.solidor.be

Een ongeëvenaarde afwerking Pieterman Glas- en Steentechniek nv Schemkensstraat 1 3583 Paal-Beringen Tel.: + 32 (0) 11 42 17 75 Fax + 32 (0) 11 42 07 92 [email protected] www.pieterman-steentechniek.com intermac.com

De bewerkingscentra uit de Master-serie zijn de machines bij uitstek voor de bewerking van natuursteen en kwartscomposiet. Ze zijn uitermate geschikt voor de productie van keuken- en badkamerbladen, tafels, sierschouwen, balustrades en decoratieve elementen.

Tegeldrager-pionier Solidor breidt uit Een nieuwe fabriek in Lauwe, exclusief voor tegeldragers, zorgt voor een betere flow en kortere lijnen. TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: SOLIDOR

RIJKE GESCHIEDENIS Tot dusver speelde de hele geschiedenis van Solidor zich af op de bedrijfsterreinen in Lauwe, op vijf kilometer van de nieuwe vestiging in Wevelgem. En dat niet op een industrieterrein, maar in het centrum van het dorp. De activiteiten van Solidor hebben zich namelijk, vanaf 1932, ontwikkeld vanuit de woning van de grootvader van het broederpaar Dejans (Olivier en Emmanuel) dat momenteel de leiding heeft. “In die tijd was de activiteit nog heel anders: het rechapperen van oude vrachtwagenbanden en het fabriceren van schoenzolen... Er waren toen nog heel wat schoenfabrieken in de buurt, dat heb je vandaag natuurlijk niet meer. Vervolgens heeft mijn vader hier een activiteit gehad in rubber vloerbekleding. Ja, het zijn oude gebouwen in Lauwe, er hangen heel wat verhalen aan vast. Zo hebben we nog twee zware branden gehad ook.”

stockage-mogelijkheden hebben. We produceren namelijk alles zelf, nu dus in Wevelgem, zonder uit te besteden aan OostEuropa of het Verre Oosten of waar dan ook producenten. En daar zijn we eerlijk gezegd best wel trots op. Het voordeel is dat we hier in Wevelgem laadkaaien hebben en veel sneller kunnen laden, onze flow is er aanzienlijk op vooruit gegaan.” RECENT MACHINEPARK Dejans leidt ons door de nieuwe fabriekshal. “Het machinepark is zeer recent. Vorig jaar nog hebben we drie nieuwe spuitgietmachines aangekocht, maar ook de oudste zijn geen 10 jaar oud. We hebben ook een assemblage-robot, om nog meer stock te kunnen opbouwen. De aanvoer van korrels naar de spuitgietmachines is ook volledig geautomatiseerd met een buizensysteem. En we hebben hier ook ons eigen labo voor druktesten op tegeldragers. We hebben een test op UV stralen (onze ‘zonnebank’), voor veroudering e.d. Dan hebben we de vochtigheidsmeter en hardheidsmeter.” REDELIJKE PRIJS Hoe plaatst Solidor zich in de markt van de tegeldrager? De firma zet in op de beste prijs-kwaliteit, zonder overbodige franjes. Dejans: “Het is niet de bedoeling natuurlijk, om alles wat

53 POLYCARO

ADVERTORIAL

13.300M2 EXTRA RUIMTE Het werd wel erg krap in Lauwe. “Begin 2014 kochten we dit gebouw aan en in september 2014 hebben we de productie overgebracht. De productie van de tegeldragers gebeurt nu volledig hier, de extrusie-afdeling zit nog in Lauwe. We exporteren over de hele wereld, ook naar Aziatische landen. We moesten dus een aantal bijkomende machines kunnen plaatsen, en meer

Binnen

24u

herstel service!

TEL: 09/377.29.49

nen, dat zou ik niet geweten hebben. De eerste tegeldragers die we hier maakte, eind jaren zeventig, waren nog met schijf en pot. In 1981 zijn we dan overgestapt naar een vijs-systeem.”

onder een terras zit nodeloos duur te maken. Het moet gewoon correct zijn werk doen en daarnaast redelijk geprijsd zijn. Want in één vierkante meter kruipen al gauw heel wat tegeldragertjes. Met tegels van 40x40 kan dat al gauw oplopen. Daar moet je allemaal rekening mee houden. We zijn dan ook niet laten we zeggen de Rolls Royce van de tegeldragers, maar toch wel de Mercedes!” UITVINDER TEGELDRAGER? Het zou overigens best kunnen dat hier voor ons de uitvinder van de tegeldrager zit.... Al kan niemand dit met zekerheid zeggen. De geschiedenis van de tegeldrager is nog niet geschreven. “Dat is misschien ook niet zo belangrijk”, lacht Dejans. “Maar we waren zeker de eerste in België. En ik denk ook in Europa. Nu, of er iemand in bijvoorbeeld de Verenigde Staten toen al mee bezig was, zou kun-

VOOR ALLE PROBLEMEN EEN PASKLARE OPLOSSING “Het Solidor-gamma is erg uitgebreid. Sommigen gaan maar tot een bepaalde hoogte, van 3 naar 24 of 30 en dat is het dat. En voor werk tegen de muur moet je beginnen verzagen. Wij willen voor alle problemen een pasklare oplossing bieden.”

REVOLUTIE IN TERRASAANLEG De tegeldrager was destijds een revolutie in terrasaanleg. “Het voordeel ervan,” zegt Dejans, “als je het vergelijkt met andere systemen, zoals zandzakjes voor natuurstenen, dat je geen afdruk krijgt, geen verkleuring. En ook: als je al eens je roofing wil repareren, dan neem je de tegels er gewoon even uit, en kan je de herstelwerken uitvoeren. En dan kan je zelfs nog wat bijregelen om waterpas te leggen. Het is flexibel en wordt zeer snel pas gelegd.” NIEUWE REEKS IN 2016 Tenslotte nog dit. Veel kan Emmanuel Dejans er nog niet over kwijt, want de patent-aanvragen lopen nog. Maar volgend jaar in de lente komt Solidor met een volledig nieuwe reeks tegeldragers op de markt. “Het is zeker niet de bedoeling de huidige modellen te vervangen,” verduidelijkt hij. “De oude reeks heeft zijn deugdelijkheid meer dan bewezen, en wie daarmee wil blijven werken, zal dat zeker kunnen doen... Maar er zijn toch een hele reeks details waar we aan werken...” Eén voorbeeld? “Het nieuwe systeem zal, met vijs, ook regelbaar zijn onder de drie centimeter. Nu kunnen we vanaf 1 centimer regelen, maar met vijs is dat drie centimeter. Dat zal aanzienlijk scherp gesteld worden.”

Want keramische tegels, als je daar met hakken op loopt, dat hoor je wel. En het is ook een goede antislip.” 3) Automatische hellingverbeteraar voor hout “Je legt hem tussen het bovenste plaatje en de keper, en de balk (keper) zit altijd gecentreerd op het midden van de tegeldrager. En als je de keper legt, dan corrigeert hij automatisch twee procent. Ook hier hebben we een patent op.”

1) Halve tegeldragers. Hoekenwerk, daar komt het bij tegeldragers vooral op aan. En daarvoor heeft Solidor een oplossing, met een halve tegeldrager. “De lipjes kan je afkraken, en dan kan je hem zo doorschuiven tegen de muur. Kwestie dat de tegel niet zou overhellen.” 2) Geluidsdemping voor keramische tegels “Met een voorgesneden passtukje in cellenrubber (waar we een patent op hebben) kan je het contactgeluid dempen.

REFERENTIES Solidor-tegeldragers vind je onder meer in: - AZ Sint Damiaan (Oostende) - Hippodroom Waregem - Grote markt Sint Niklaas - Europese School Laken (vroeger de Cadettenschool) ADVERTORIAL

55 POLYCARO

Mediterrane lichtheid in Brussel Het vertrekpunt: een uitgeleefde woning uit de jaren ’50 in klassieke stijl. De ambitie: de sfeer oproepen van een mediterraan vakantiehuis. Architect Gilles Frankignoulle slaagde erin, mede dankzij natuursteen geleverd door Hullebusch uit Ardooie. TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: JO PAUWELS

PROJECTS

ARCHITECTENBUREAU Gilles Frankignoulle is een man met oog voor detail en een passie voor afwerking. Afgestudeerd aan de Ecole d’architecture Victor Horta. “Van opleiding ben ik architect, maar ik heb vroeger veel gewerkt voor bureaus op vlak van interieurarchitectuur. Daar heb ik geleerd van ver te gaan in afwerking en keuze van materialen.” Intussen heeft hij een eigen architectuurbureau, Argill, gevestigd in Schaarbeek. Argill werkt vooral in residentiële projecten, maar staat open voor alles. “Het is verrijkend om diverse ‘challenges’ te hebben. We deden al winkels (Dior en Smets; nvdr), tandartskabinetten, een restaurant, en momenteel zijn we bezig met het clubhuis van een Brusselse sportvereniging. Nu, werken aan een project als dit is natuurlijk een plezier, met zijn ruim budget en overeenkomstige keuzemogelijkheden in ma-

56 POLYCARO

terialen. Maar wat ook het budget is, we verzorgen met Argill altijd de afwerking.” OPENEN VAN DE VOLUMES De woning aan de rand van Brussel, in Sint-Genesius-Rode, dateerde uit de jaren vijftig en was nooit gerenoveerd. “Alles is zeer grondig onder handen genomen, zodanig dat je bijna mag spreken over een nieuwbouw. Van het huis bleef alleen de ruwbouw over, al de rest is nieuw. Het zwembad in de tuin is nieuw en ook de tuin is helemaal heraangelegd, door een tuinarchitect. Op de benedenverdieping had je al aangename volumes, en we hebben die dan ook nog eens opengebroken om meer één vloeiende beweging te krijgen doorheen de hele woning. Vroeger gaf alleen de living uit op de tuin, de grote eetkamer en kleine keuken vooraan niet. Nu is er aan de straatzijde een bureau, en heb je voor de rest een grote keuken en een uitbouw die de eetkamer vormt. De keuken kan opengemaakt worden naar de tuin, maar ook worden afgesloten, afhankelijk van het type gebruik dat je ervan wil maken.” Een vloeiende beweging die wordt geaccentueerd door de steen die binnen wordt gebruikt, in de inkomhal en

de keuken (Pierre De Varennes – donsato) en die buiten een verlenging krijgt in de Chambolle – poco veccio, aan de tuintrap, rond het zwembad en in de wellness ruimte op het tuinniveau. NATUURSTEEN ALS BASIS De Pierre de Varennes - donsato was het uitgangspunt, het ijkpunt van de hele inkleding van de gelijkvloerse verdieping. “Ik bezocht samen met de bouwheren natuursteenhandel Hullebusch in Ardooie”, zo legt Frankignulle uit. “en ze waren meteen verliefd op de Pierre de Varennes. Dat werd dus de basis, de andere materialen, ook de houtsoorten, zijn gekozen in functie daarvan. We wilden natuurlijk een harmonie doorheen het huis. En wat we wilden vermijden was modern koud minimalisme. Daarom werkten we met eerder warme kleuren als bruin en grijs. We vinden de Pierre de Varennes - donsato terug in de inkomhal, de keuken, de vestiaire en het sanitair. Daarop afgestemd kozen we in de keuken voor notelaar, in de salon voor getinte eik, net als in het bureau maar dan een andere kleur. Elke plaats kreeg zo zijn eigen sfeer. De keuken is ontworpen door een cuisinist, maar

MEDITERRANE SFEER BUITEN “De klanten waren bij aankoop erg gecharmeerd door het terrein met zijn twee hoogten: het niveau van de straat en dat van de tuin beneden met uitstekende oriëntatie, vol op het zuiden. De idee was om volop te profiteren van die helling op het zuiden en de achterzijde helemaal te openen op de tuin, met ruim zicht. De trap naar de tuin is erg aangenaam en uitnodigend. Je krijgt niet echt de idee dat je van niveau verandert.” De idee was ook om er een beetje een Zuid-Europese sfeer in te krijgen, legt Frankignoulle uit. “De sfeer van een vakantiehuis in Spanje of Zuid-Frankrijk.” Dat blijkt al uit de olijfbomen die de oprit omzomen. Of nog uit de majestueuze Magnolia grandiflora-boom die de tuin siert, en die per kraan werd aangevoerd... Het blijkt ook uit de keuze van materialen. “Om die sfeer erin te krijgen, kozen we voor een erg heldere steen, de Chambolle – poco veccio, voor rond het zwembad en de PROJECTS

57 POLYCARO

op mijn voorstel is er notelaar aan toegevoegd, een wat roder hout. Dat hebben we gecombineerd met Tom Dixon lampen in koper.”

“In de mate van het mogelijke en als de klant er het budget voor heeft zijn natuursteen en hout twee materialen waarvoor ik een sterke voorkeur heb” PROJECTS

- Architect Gilles Frankignoulle

58 POLYCARO

OVER HET MATERIAAL PIERRE DE VARENNES - DONSATO “De robuuste uitstraling met natuurlijke kleurschakeringen past perfect op deze locatie. ‘Donsato’ is een typische HB-bewerking die ervoor zorgt dat de natuursteen extra karakter krijgt”, aldus Sophie Bekaert. “Dit type steen is een Muschelkalk, een natuursteen met grijze beige tinten. De afwerking zorgt voor het zacht karakter en aangenaam gevoel om er blootvoets op te lopen.” achtergevel. In die achtergevel hebben hier ook erg sterk gespeeld op het contrast wit-zwart.” GRIGIO SELENE & NOZAY Een houten trap leidt naar de eerste verdieping, en ook daar speelt natuursteen een belangrijke rol. “Op de enige verdieping heb je vier kamers, elk met een eigen badkamer”, verduidelijkt Frankignoulle, “Ook daar hebben we veel gewerkt met natuursteen. In de grote slaapkamer bijvoorbeeld hebben de heer en de dame des huizes elk een afzonderlijke badkamer en dressing, waar we natuursteen gebruikten om een aparte sfeer te scheppen. In de dressing van meneer zorgen sycomore en Grigio Selene voor een mannelijke sfeer, dat terwijl een Nozay en eik zorgen voor een meer vrouwelijke toets bij mevrouw.”

CHAMBOLLE – POCO VECCIO “Een passe-partout met zachte kleur dankzij de HB-afwerking. Beige tinten zorgen voor een instant zomers gevoel, zeker bij buitentoepassingen. Deze zachte kleuren zijn een perfecte basis voor tuinmeubilair en sluiten goed aan bij het groen. Zelfs bij regenweer haal je een zomerse look!” GRIGIO SELENE “Een karaktervolle marmer, die een mannelijke uitstraling heeft door kleur en structuur. Deze marmer kan zowel verkregen worden in plaatmateriaal, als in mozaïeken van 1,5 x 1,5 cm.” NOZAY “Een kalksteen die een zacht karakter heeft. Soberheid troef! De minimalistische look zorgt voor een mooie, serene basis. Nozay hebben wij zowel in tegelformaat als in plaatmateriaal op stock.”

NATUURSTEEN LEEFT Het was de eerste keer dat Frankignoulle en Hullebusch samenwerkten. Maar daar zal het zeker niet bij blijven. “We hebben nu een tweede project, waarbij ik ook met hen werk. Want ze bieden een uitgebreide keuze aan mooie stenen.” Werkt hij met natuursteen op vraag van de klant, of heeft hij ook een bijzondere voorkeur voor het materiaal? Beide, zo blijkt. “In de mate van het mogelijke en als de klant er het budget heeft, zijn natuursteen en hout twee materialen waarvoor ik een uitgesproken voorkeur heb. Omdat ik vind dat ze heel erg elegant zijn. Plus, je kan werken met grote formaten. Ze hebben iets nobels, geven een vibratie, en er zijn zoveel nuances. Het leeft, is nooit homogeen, het is geen vervelend materiaal, je voelt dat het leeft. Alle budgetten zijn niet even groot, dus kijk. Ik pas me aan. Maar dit is wat ik het liefste doe. Voor dit project was de kwaliteit van afwerking heel erg doorgedreven, er zijn ook veel speciaal ontworpen ingemaakte meubels, en dergelijke. Hier kon ik echt een tot in de puntjes afgewerkt product aanbieden.” PROJECTS

59 POLYCARO

De do’s en don’ts bij het voegen van keramisch tegelwerk Meer dan 90% van de gemelde ‘klachten’ door eindgebruikers of opdrachtgevers handelen over de voeg van het tegelwerk. Dat leert ons een rondvraag bij handelaars, tegelzetters en eindklanten. Het gaat dan vooral over het esthetisch aspect. De voeg vervuilt, droogt bontgekleurd op of -erger nog- wordt niet helemaal hard. Dit is natuurlijk nefast voor de betegeling. Een voeg die niet voldoet, zorgt voor ontevreden klanten, onbetaalde facturen en is slechte reclame voor tegelwerk in het algemeen. TEKST + FOTO: FEMO TABELLEN: WTCB

bruiksgemak. Het zogenaamde vloeibaar invoegen en napoederen. Wanneer een tegelzetter zelf mengt, dient hij te rekening houden met volgende elementen: -vochtigheidsverschillen in het zand: dit is van dag tot dag verschillend en heeft een ingrijpende invloed op de kwaliteit en de kleur van de voegmortel; -korrelgrootte, afkomst en zuiverheid van het gebruikte zand: hier is totaal geen controle op; -verhouding zand/cement: zelden correct afgewogen; -type cement. Deze drie elementen kunnen leiden tot problemen:

61 POLYCARO

-onvoldoende aanhechting aan tegels; -kleurverschillen en kleurschakeringen; -onvoldoende uitharding door een foute water/cementfactor. Bovenstaande elementen geven aanleiding tot klachten die enkel opgelost kunnen worden door gebruik te maken van ‘voorgemengde voegmortels’. CEMENTGEBONDEN VOEG Elke tegelzetter kiest zijn tegellijm in functievan de toepassing, tegelsoort, type ondergrond. Dit moet ook gebeuren voor de voegmortel. Er bestaat al geruime tijd een Europese norm voor onder andere cementgebonden voegmortels, vervat in de EN 13888.

FEDERATIONS

VOORGEMENGDE VOEGMORTELS Nochtans wordt de voeg alsmaar belangrijker bij de realisatie van een tegelwerk. Steeds harder wordende tegelsoorten, smallere voegbreedtes, sneller opleveren, de vraag naar gekleurde voegmortels en de hoge eisen die gesteld worden aan de voeg (flexibel, duurzaam, schimmelwerend, bestendig tegen agressieve reinigingsmiddelen,…) zorgen ervoor dat zelf samengestelde voegmortels niet meer voldoen en de vraag naar door een fabrikant voorgemengde voegmortels significant toeneemt. Al te vaak zien we op werven nog ‘zelfgemengde voegmortel’. Zand en cement, gekozen op basis van prijs maar ook dikwijls op basis van ge-

De minimale eisen die van toepassing zijn op de fundamentele karakteristieken van een cementgebonden voegmortel komen overeen met de aanduiding CG 1 (tabel 1). Aan deze fundamentele eigenschappen kunnen nog bijkomende eigenschappen worden toegevoegd die de kwaliteit van de voegmortel verbeteren. (tabel 2) Elke tegellijmfabrikant beschikt over een uitgebreid assortiment ‘industrieel vervaardigde voegmortels’ die binnen deze norm vallen. Het gebruik van dergelijke voegmortels wordt sterk aanbevolen. Ook vind je bij de meeste fabrikanten een uitgebreid kleurenpallet dat mooi aansluit bij moderne tegeltinten. De juiste keuze van de voegmortel is een eerste stap in het afwerken van kwalitatief tegelwerk. Minstens even belangrijk is de tweede stap: het correct verwerken van de ‘vooraf gemengde voegmortel’. CORRECTE VERWERKING Hieronder vindt u de richtlijnen en

aanwijzingen om een keramische tegelvloer of -wand correct op te voegen: 1. Ondervul de tegel met voldoende tegellijm, vermijd holtes. 2. Zorg dat de droogtijden van de tegellijm en de ondergrond gerespecteerd worden. Vocht in de ondergrond kan aanleiding geven tot verkleuring van de voegmortel. 3. Verwijder lijmresten uit de voeg. 4. Maak het tegelwerk altijd schoon met stofzuiger, proper water en spons. Let op voor teveel water want dit kan weer de kleur beïnvloeden. Zorg ervoor dat de vloer droog is. 5. Zorg dat er voldoende tijd over is om te voegen en te reinigen. Snel nog gaan opvoegen is uit den boze. 6. Kies de geschikte industrieel vervaardigde cementvoegmortel en meng deze met zuiver leidingwater volgens de correcte verhouding door de fabrikant aangegeven. Gebruik een maatbeker of weegschaal.

7. Meng lang genoeg en gebruik een menger, nooit met de hand! Gebruik een zuivere mengemmer. 8. Voeg diagonaal in, vol en zat. 9. Wacht voldoende lang met afsponzen. Te snel afsponsen is dikwijls dé oorzaak van bontgekleurde opdroging. De voeg is nog te nat waardoor de lichte sluier op de tegels in de voegen terechtkomt. Dit veroorzaakt verkleuring. Zodra de voeg niet meer aan je vinger ‘plakt’ kun je beginnen met afsponsen. 10. Bevochtig voor het emulgeren eerst de sluier op het tegelwerk met de sponsplank en met zo weinig mogelijk water. Maak de sluier met draaiende bewegingen los van de tegel. Gebruik sponsen/sponsplank van goede kwaliteit en ververs regelmatig het water. Gebruik eventueel 2 sponsen en emmers: één voor het opnemen van de overtollige voegmortel en één voor na te sponsen met zuiver water. 11. Lees de richtlijnen van de fabrikant grondig na. Indien er toch nog achtergebleven sluier aanwezig is, kan met specifieke cementsluierverwijderaars een oplossing geboden worden. Volg steeds de richtlijnen van de betreffende fabrikanten. HANDTEKENING We hebben het in dit artikel bewust niet over natuursteenvoegmortel en epoxyvoegmortels. Het specifieke karakter van dergelijke voegmortels vragen om een apart artikel. Indien met al het bovenstaande terdege rekening wordt gehouden dan kan het voegwerk gezien worden als de handtekening van de tegelzetter. De kers op de taart waarmee je je als vakman kan onderscheiden. FEDERATIONS

63 POLYCARO

Ook bij natuursteen geldt: mengen voor gebruik Er bestaan nogal wat regels voor natuursteen. Sommige zijn redelijk en andere redelijk ver gezocht. De regels die Moeder natuur ons oplegt, mogen we echter nooit uit het oog verliezen. Zo heeft elke natuursteensoort eigen karakteristieken, waarvan de meeste esthetisch van aard zijn. Maar wanneer spreekt men van aanvaardbare kenmerken? TEKST: GEERT LEGEIN (FEBENAT) FOTO’S: STONE + MICHEL OPREY & BEISTERVELD

UNIEKE KENMERKEN Elk natuurlijk materiaal heeft specifieke eigenschappen die het product uniek maken. Weren en leeftijdsringen in hout of aders, kristallen en fossielen in natuursteen. Voor natuursteen benoemt men nog andere bijzondere structuurkenmerken. Men erkent nog stylolieten, verweringszones, geode, holte, witte vlekken, fossielen, kleurschakeringen en nagels. Sommige van deze kenmerken kunnen schade veroorzaken. De beschrijving van deze kenmerken kan men terugvinden in de Technische Voorlichting (TV) 220 van het WTCB, met precieze criteria die enkel gelden voor de Belgische Blauwe Hardsteen of ‘Petit Granit’.

FEDERATIONS

Het spreekt voor zich dat wanneer er risico op schade is door bijvoorbeeld een open holte of ader die vocht opneemt dit materiaal niet wordt gebruikt voor bepaalde toepassingen. Maar regels en afmetingen opleggen voor andere kenmerken zoals witte aders en fossielen gaat wel heel erg ver. Vooral omdat het een esthetisch aspect is. Bepaalde materialen zoals Rouge Alicante of Emperador bevatten niet enkel veel aders en witte vlekken, ook de grootte varieert. De consument is een leek en moet dus op de hoogte gebracht worden van deze specifieke eigenschappen. Dit doet men best door referentiestalen beschikbaar te stellen. REFERENTIESTAAL Stalen zijn altijd een oud zeer geweest. Wanneer zijn deze representatief?

64 POLYCARO

‘Voor natuursteen met een zekere heterogeniteit qua kleur of uitzicht, verwijst de TV nr. 213 naar de norm NBN EN 771–6 voor het vooropstellen van een ‘contractueel staal’ bestaande uit drie proefstukken waarvan er één een gemiddeld uitzicht vertoont terwijl de twee andere de uiterste verschillen aangeven.’ (Uit: WTCB, Oplevering van natuursteen 2011/02.11)

Consumenten hebben meestal een bepaald verwachtingspatroon. Als leek gaat men met een andere bril naar een staal kijken dan wanneer een vakman dit doet. Perceptie, dus. Hoe meer verschillende stalen men beschikbaar stelt, des te representatiever de steen wordt voorgesteld. Bij de keuze van natuursteen moet men toch altijd in het achterhoofd houden dat variaties en kleurverschillen nu eenmaal inherent zijn aan een dergelijk materiaal. Voor heterogene materialen blijft een ‘contractueel staal’ soms onvoldoende. Pas het contractueel staal bijvoorbeeld toe bij een Peacock leisteen en je zal zien dat twee kleine stalen en één groot nog steeds niet representatief zijn. Een contractueel staal gebruikt men best bij materiaalkeuze voor grote project.

PLATEN KIEZEN Meer en meer toonzaalhouders presenteren hun natuursteenproducten als vloerbekleding in verschillende vloerdelen. Het voordeel hiervan is dat na reiniging en onderhoud de uiteindelijke natuurlijke look en het patina van de natuursteen goed zichtbaar is. Besef dan ook dat het materiaal dat uit de krat of kist komt afwijkt van dit uitzicht omdat dit nog niet ‘gebruikt’ werd. Wie over voldoende presentatieruimte beschikt, doet best hetzelfde voor de outdoor materialen. Natuursteen buiten is onderhevig aan weer, wind en UV-stralen. Een toonpark,

65 POLYCARO

binnen en/of buiten, is zonder twijfel het beste referentiestaal dat een natuursteenhandelaar kan bieden. Voor maatwerk in natuursteen is het aan te raden dat de particulier of architect de platen bij natuursteenbewerker of groothandel gaat bekijken en er zelf één of meerdere uitkiest. Houd er wel rekening mee dat deze platen verticaal opgesteld staan, dat er een andere lichtbron aanwezig is en dat er soms een stoflaag op de plaat kan liggen. In geval een keukenblad met rugwand heeft men dan verschillende lichtinvallen en staan werkblad en rugwand onder een hoek. Dit heeft allemaal invloed op de perceptie van de klant. CONTROLE VOOR PLAATSING Eenmaal de keuze is gemaakt, dient het materiaal uiteraard nog geleverd en geplaatst te worden. Voor vloertegels gelden bepaalde voorschriften opdat alles goed zou verlopen. Het is raadzaam alle tegels in één keer te laten leveren op de werf omdat deze voor de plaatsing nog gemengd moeten worden. Iets wat bij natuursteen nog te vaak over het hoofd wordt gezien. Indien er niet kan gewacht

FEDERATIONS

VARIATIE IN DE PRESENTATIE De beste manier om de variatie in een natuursteen te tonen is deze te presenteren in grote vlakken. Iedereen kent het stalenrekje met één steen per slot en verschillende stenen per rekje. Een dergelijk presentatiemeubel kan zeker helpen bij het kiezen van een kleur, vooral

dan bij homogene materialen, maar daar stopt het ook. Zelfs in homogene materialen zijn mineraalconcentraties te vinden die met één staal niet altijd weergegeven worden. En zoals we reeds weten is het verwachtingspatroon en de perceptie van de klant een factor die men niet zomaar kan negeren. Wie natuursteenmaterialen in een displayschuif laat zien, zorgt er dan ook best voor dat er voldoende variatie in de getoonde stalen zit. Toon met andere woorden niet de meest egale stukken. Immers, een goed geïnformeerde klant telt voor twee!

worden omdat tussen de verschillende leveringen soms dagen of weken zitten, kies dan die locaties die al gevloerd kunnen worden en achteraf niet meer in aanraking zullen komen met een nieuwe lading tegels. Kijk ook steeds goed na of de levering klopt en of die overeenkomt met de bestelde materialen. Wanneer een beroep wordt gedaan op een externe vloerder, zorg er dan zeker voor dat bij ontvangst van de levering iemand aanwezig is die de natuursteen mee heeft gekozen. De vloerder weet immers niet wat precies is besteld maar heeft wel een verantwoordelijkheid en meldingsplicht als er iets niet zou kloppen. Het is echter niet aan de plaatser om zijn esthetische voorkeur toe te passen in het tegelwerk. Contact tussen vloerder en bouwheer gebeurt best al voor de keuze van de vloerbekleding. Een professionele vloerder weet hoe hij moet omgaan met verschillende types natuursteen en zal ook zijn zeg hebben in de opbouw van de ondergrond. Een tegel dient namelijk best geplaatst te worden met een dubbele verlijming, maar niet alle steensoorten komen daarvoor in aanmerking. Een symbiose tussen uitvoerder en voorschrijver is daarom zeker geen overbodige luxe.

FEDERATIONS

ACCEPTATIECRITERIA Tegels die kleine mankementen vertonen -zoals hoekjes die afgebroken zijn, putjes of kleine scheurtjes- moet de vloerder versnijden zodat deze gebruikt kunnen worden tegen randen of zelfs op plaatsen waar vast meubilair komt te staan. De hoeveelheid te versnijden tegels is afhankelijk van de geometrie van een kamer. Indien de afmetingen mooi uitkomen (formaat tegel ten opzichte van formaat kamer) komt dit neer op ongeveer 10% van het totaal aantal benodigde tegels. In het andere geval kan dit oplopen tot 20%. Gebruik dus steeds tegels met een klein mankementje om te verzagen. Nog al te vaak liggen de slechtste tegels in het midden van de vloer. Het WTCB werkt momenteel aan de uitbreiding van acceptatiecriteria voor natuursteen. Houd dus zeker Polycaro in de gaten voor verdere berichtgeving daaromtrent. Febenat werkt mee aan de inhoud en zal dus ook in deze de natuursteen ten volle blijven verdedigen.

66 POLYCARO

Quand “QUALITE, SERVICE et PERFOMANCE” rime avec BEAUTE. Wanneer “KWALITEIT, SERVICE en PRESTATIE” rijmen met SCHOONHEID.

Belgian Stone Company

VISITEZ NOTRE SITE / BEZOEK ONZE WEBSITE

WWW.VAN-DIJCK.BE/CATALOGUE EN LIGNE / ONLINE

OUR STONES MAKE

THE DIFFERENCE 3 Show Rooms

3 Sites

1 show room EXTÉRIEUR OUVERT 7/7 de 08h - 20h00 2 show rooms INTÉRIEURS 1 show room OUTDOOR GEOPEND 7/7 van 08u - 20u00 2 show rooms INDOOR

Van Dijck BELGIAN STONE COMPANY POUR LES PAVES DE RECUPERATION, LA GAMME COMPLETE DE NOS PRODUITS BELGA ® ET NOTRE SUR MESURE. Van Dijck GARDEN POUR LE GRAVIER, ECORCES, DECORATION ...

Van Dijck BELGIAN STONE COMPANY VOOR HERBRUIKTE KASSEIEN, ONS EXCLUSIEVE PRODUCTEN BELGA® EN ONS BELGISCHE BLAUWSTEEN OP MAAT. Van Dijck GARDEN VOOR SCHORS, KIEZELS, DECORATIE ...

Rue des Alouettes 171 B-4041 Milmort

T. +32(0)4/278 73 25 F. +32(0)4/278 06 37

[email protected] www.van-dijck.be

FEDERATIONS

IWT-project eindigt zoals het begonnen is Het twee jaar durende IWT-project ‘Innoveren met tegels’ loopt op z’n einde. Maar niet getreurd want reeds in oktober werd de kaap van 1.000 deelnemers overschreden, allemaal professionelen die zich inschreven voor één van de vele workshops op meerdere locaties. Een pluim op de hoed van de organisatoren (Fecamo & WTCB), die zelf nooit hadden durven denken dat hun actieplan zou uitgroeien tot zo’n immens succes. TEKST: TILEXPERT FOTO’S: PETER GOEGEBEUR + BELTRAMI

68 POLYCARO

BUITENBEVLOERING Onlangs weer wisten Fecamo, WTCB in het kader van hun IWT-project een kleine 140 specialisten te verzamelen. Dit keer in samenwerking met Beltrami, voor een gratis interactieve workshop vol tips & tricks rond gebruik van natuursteen en met speciale aandacht naar buitenplaatsing. Deze was gespreid over twee avonden, op 8 en 15 oktober. Na een kort welkomstwoord van gastheer Herwig Callewier, chairman van de natuursteengroothandel in Harelbeke waar de opleiding werd gehouden, gaven vier topsprekers met veel kennis van zaken invulling aan de cursus. Voor het WTCB zette Veerle Bams onder de titel ‘Natuursteen & technische fiches’ op een zeer leuke en vooral goed begrijpbare manier uiteen hoe natuursteentegels ontstaan en waarom natuursteen geologisch wordt ingedeeld. We onderscheidden magmatische of stollingsgesteenten (vb. graniet en basalt), afzettings- of sedimentaire gesteenten (vb. Kandla en Belgische blauwe hardsteen), en de metamorfe gesteenten (vb. shist en marmers). Aansluitend leerden de cursisten een technische fiche van een natuursteentegel lezen. KARAKTERISTIEKEN Het is belangrijk om de juiste karakteristieken van een natuursteensoort te kennen, zodoende een zo goed mogelijke schatting te kunnen maken van zijn gebruiksmogelijkheden. Deze eigenschappen kunnen in 3 categorieën worden ingedeeld: 1) Identificatie: diegenen die belangrijk zijn om de eigenschappen van het ruw materiaal te identificeren. 2) Prestatie bij gebruik: degenen die evalueren hoe het materiaal presteert eens het een eindproduct is en men het geplaatst heeft. 3) Durabiliteit: degenen die toelaten om te voorspellen hoe een steenelement zich gedraagt in de tijd en hoe stabiel het is ten opzichte van zijn initiële prestaties.

69 POLYCARO

FEDERATIONS

Om haar discours af te sluiten, leerde Veerle Bams ons nog dat er drie soorten normen bestaan: proefnormen, productnormen en normen betreffende terminologie & classificatie. Bovendien wees ze erop dat een CE-markering geen kwaliteistlabel is! Een

- De natuursteentegels goed controleren, beschermen en mengen vóór de plaatsingsactiviteiten; - Na plaatsing, het lokaal afsluiten zodat de mortel of de tegellijm de tijd krijgt om voldoende te verharden. En alvorens de vloer op te voegen dienen volgende wachttijden in acht te worden genomen: - Uitgevoerde plaatsing met stelmortel of verse dekvloer: minimum 5 dagen. - Plaatsing met tegellijm op een verharde dekvloer: gemiddeld 24 uur, afhankelijk van het lijmtype en richtlijnen van de fabrikant. VERLIJMINGSTECHNIEK Peter Goegebeur had het wat meer uitgebreid over de vier (jawel!) mogelijke plaatsingsmethodes voor het realiseren van een buitenbevloering in natuursteen: - plaatsing op een verse dekvloer (barbotine of lijmmortel); - traditionele plaatsing in de mortel (of bastaardmortel); - plaatsing met geschikte tegellijm op een verharde dekvloer; - plaatsing op daarvoor geschikte tegeldragers. Er werd een interessante vergelijking gemaakt van de hoeveelheid water per geplaatste m2. Die liet duidelijk zien dat de verlijmingstechniek -zeker voor vlekgevoelige natuursteensoorten- de enige goede optie is. Een plaatsing in de cementpap, ook barbotine genoemd, kan een emmer water (10 à 12 liter!) bevatten op één vierkante meter ten opzichte van een verlijming op verharde dekvloer alwaar slechts een goeie halve liter restvocht dient te verdampen! Gekalibreerde natuursteentegels zijn meer en meer op de markt te verkrijgen en lenen zich er makkelijk toe om in een dun lijmbed gelegd te worden. Ook werd gehamerd op de buttering/floating-methode, waarbij best ook de legzijde van de tegels volledig eerst met tegellijm wordt ingestreken, of ingekamd met de lijmrillen parallel op elkaar ingeschoven.

FEDERATIONS

CE-markering moet verklaren dat een product wel degelijk de eigenschappen bezit, op basis van een conformiteitverklaring van de fabrikant en in bepaalde gevallen met de interventie van een extern laboratorium, een inspectie-organisme of een certificatie. Veel leerzamer kon het in de korte toegestane spreektijd niet zijn. PLAATSING IN DE PRAKTIJK Voor Fecamo liet nationaal voorzitter Peter Goegebeur zien hoe natuursteenvloeren in de dagelijkse praktijk wordt geplaatst. Na een korte introductie over de werking van Fecamo –kwestie van ook de jonge tegelzetters in de zaal een beetje in te wijden in het hoe en waarom van de beroepsfederatie- startte hij het cursusgedeelte onder zijn intussen gekende motto: ”Elk tegelwerk begint met een gezonde ondergrond”. Belangrijke functies van een dekvloer zijn onder meer het uitvullen van een al dan niet isolerende uitgevlakte hoogte (opvullen onderliggende leidingen), het verdelen van de belasting op de eventueel aanwezige isolatie, als draagvlak voor de vloerbedekking, en het versterken van de ondervloer met eigenschappen zoals vlakheid, oppervlaktehardheid, en huidtreksterkte. Heel beknopt werd nog even het verschil uitgelegd tussen een hechtende, niet-hechtende en zwevende dekvloer en hun mogelijke wapeningen. Ook de controlecriteria nam Goegebeur tijdens zijn presentatie onder de loep. Daarnaast werd de aandacht gevestigd op het nazicht op juistheid en eventuele beschadiging vóór gebruik:

VOCHTAFVOER EN VENTILATIE Daarna was het de beurt aan Patrick Deprez, technisch adviseur voor Schlüter-Systems. Hij bracht een boeiende uiteenzetting over een belangtijk thema: vochtafvoer en ventilatie. Vochtbelasting is het gevolg van: - Oppervlaktewater op de betegeling; o Buitenbetegeling moet in helling geplaatst worden o 1 tot 3% van het water dringt binnen via de voegen o Water verzamelt zich in gesteente, legmortel en dekvloer o Dekvloer met 5 cm dikte buffert 10 tot 15 liter per m2) o Vocht verplaatst zich voornamelijk in dampvorm o Enkel bij een volledige verzadiging van ondergrond verplaatst het vocht zich in vloeibare vorm - Aanmaakwater van lijm of mortel; - Condenswater door temperatuurswissel. Een extra aandachtspunt, de thermische bewegingen, kwam eveneens uitvoerig aan bod. Het verschil in uitzettingscoëfficient

70 POLYCARO

Stones & Stories

Nieuw bij Beltrami in 2016 . Nieuwe website met online stock- en bestelfunctie (tegels en platen) . Aangepaste showroom en vernieuwde platendepot . Platen BQS (kwartscomposiet) : 16 kleuren in jumbo-formaat . Platen BMC (marmercomposiet) : 4 kleuren in jumbo-formaat . Platen BNatural: groot aanbod in witte marmer van Bianca Carrara CD tot Bianco Statuario . Uitgebreide voorraad platen zwarte graniet in jumbo-formaat en verschillende afwerkingen . Megatiles (120 x 120 x 4 cm) in Pepperino Dark gevlamd & geborsteld . Buitentegels in Nero Santiago gevlamd & geborsteld

Beltrami Venetiëlaan 22 B-8530 Harelbeke

056 23 70 00 [email protected] beltrami.be Openingsuren showroom Maandag, woensdag en vrijdag : doorlopend open van 9 tot 17 uur. Dinsdag en donderdag : op afspraak. Zaterdag open van 8u30 tot 12u30.

Wij danken met ons ganse team alle klanten voor een nieuw recordjaar 2015 en wensen iedereen een gezond en gelukkig 2016 !

machines montage training & service ... OMAG TERZAGO ECS EICH EMMEDUE PRODIM CEI ZIPOR ELEPHANT DONATONI MARMO MECCANICA

5 axis cutting line full option : camera nesting optimalisation drilling Projectburo PB bvba

[email protected]

00 32 - 495 340 330

B-2990 Wuustwezel België—Grens

tussen dekvloer en tegels kan best groot zijn. Als specialist in deze materie reikt producent Schlüter-Systems toereikende oplossingen aan voor duurzame buitenbetegelingen: meer bepaald een aantal opbouwmogelijkheden met drainage- en uiterst geschikte ontkoppelingsmatten. Patrick Deprez eindigde met een voorbeeld van een innovatieve natuursteenplaatsing op drainagemortels of op split. Die laatste manier, waarbij men de tegels letterlijk op een bed van split gaat leggen, wordt reeds vele jaren met succes toegepast in Duitsland. TEGELDOKTER Vierde en laatste spreker tijdens de workshop bij Beltrami was Peter De Rijck van de firma Eurosil, de erkende invoerder van Lithofin-producten voor de Benelux. De man die in het wereldje bekend staat als de ‘tegeldokter’ wierp zijn licht op ‘reiniging, bescherming en renovatie van stenen’. Hij begon met de verschillende natuursteenmaterialen op te delen volgens soort, eigenschappen en toepassing. Als voorbereiding op de praktijkgerichte workshop die op zijn presentatie zou aansluiten, werden professionele voegtechnieken uiteengezet met vooral de noodzakelijke voorbereiding (impregnering) per steensoort en de daaropvolgende reiniging van overtollige cementsluier. De door sommige tegelzetters gevreesde 2-component harsgebonden (epoxy) voegen passeerden eveneens de revue. Ook vestigde Peter De Rijck de aandacht op een aantal onmiskenbare voorwaarden voor een juist gebruik van (Lithofin) producten:

dus nog een extra centje mee verdienen! En aangezien de focus van deze workshop op het buitengebeuren lag, maakte Peter de Rijck van de gelegenheid gebruik om nog een heel bijzonder antislipproduct voor te stellen dat ervoor zorgt dat gladde tegels blijvend ruw worden.

- Alle producten worden bij droog weer verwerkt, op een droog oppervlak; - Alle producten worden verwerkt bij een temperatuur van 10°C tot 25°C; - Er worden geen producten in volle zon toegepast omwille van de opwarming van het oppervlak; - Voor poreuze (zuigende) oppervlakken is een voorimpregnering aanbevolen; - Impregneringen en coatings worden enkel op vochtstabiele ondergronden toegepast; - Voedende onderhoudsproducten zijn zinloos buitenshuis: enkel reinigers worden voor het onderhoud gebruikt; - Men dient de chemische weerstand van het oppervlak te kennen en/of te controleren alvorens een behandeling toe te passen.

PRAKTIJKGERICHTE DEMONSTRATIES De daaropvolgende interactieve workshop in één van de impressionante ateliers van Beltrami, was een verfijnde demonstratie over de juiste renovatietechniek voor moeilijke natuurstenen. Werden eveneens getoond: methodes voor het opvoegen en siliconeren van natuursteenvloeren. Naast adviseurs en demonstrateurs Peter Goegebeur (Fecamo), Peter De Ryck (EurosilLithofin) en Patrick Deprez (Schlüter-Systems) zorgde Fecamo voor een extra verrassing. Eentje die een boost kan betekenen voor de jonge tegelzetters: de aanwezigheid van Tom Verstaen. Een naam die misschine nog niet heel bekend in de oren klinkt maar daar zou wel eens snel verandering in kunnen komen. Deze handige jongen telt 23 lentes en geldt als jongste praktijkdemonstrateur van het land. Onlangs nog werd hij benoemd tot secretaris van de CJT, de ‘Club Jonge Tegelzetters’ van Fecamo en hij laat zich ook regelmatig opmerken in het Technisch Comité Harde Muur- en Vloerbekledingen van het WTCB. Kortom, hij is een voorbeeld voor alle jonge (maar ook oudere, meer ervaren) tegelzetters die goed beseffen dat de kennisvergaring voor morgen vandaag niet stopt.

73 POLYCARO

FEDERATIONS

VERRASSENDE INNOVATIES We kregen tevens te horen dat verschraalde kalksteen of andere zachte natuursteen makkelijk gerenoveerd kan worden, door middel van het opschuren van de tegels met de nieuwe ‘Propads’. Deze bevatten nano-kristallen en verwijderen alle vervuiling van oude natuurstenen, krassen niet, brengen de originele kleur van de steen terug, en kunnen geplaatst worden op elke schrob/vloermachine met padhouder. De tegelzetter kan hier

Keramische XXL-tegels gaan kopje onder

Voor de bouw van een zwembad komen verschillende materialen en bouwsystemen in aanmerking. Naar binnenafwerking toe zijn liners, natuursteen, inox of mozaïekjes enkele van de mogelijkheden. Of wat dacht u van keramische grootformaat tegels?! Belgisch Tegelzetterkampioen James De Smet zag met een innovatieve primeur zijn droom in vervulling gaan: een eigen buitenzwembad dat aan de binnenkant volledig bekleed is met extreem grote, dunne keramische tegels: 320cm x 160cm x 6 mm! Verslag van een realisatie die in de categorie ‘onvervalste huzarenstukjes’ thuishoort. PROJECTS

TEKST: TILEXPERT FOTO’S: PETER GOEGEBEUR

74 POLYCARO

WATERDICHTING De betonnen constructie van de zwembadkuip werd eerst volledig geschuurd, zodat een primer niet nodig was om nadien de waterdichte laag binnenin het bad te voorzien. Vervolgens werden met een kleine hoeveelheid aangemaakt waterdichtingsproduct (soort pasta) zorgvuldig de hoekstukken en hoekbanden gekleefd, dwz. alle aansluitingen wand/wand en wand/vloer. Daarna bracht men met een lijmkam van 4 mm de eerste laag aan waarin een kunststof wapeningsnet werd ingebed voor een regelmatige spreiding

Vooral de aansluiting bodem/wanden en de binnenhoeken dienden zeer secuur afgewerkt te worden, in eerste instantie om een perfecte waterdichtheid in hoeken en kanten te verzekeren. Maar net zo goed diende zuiverheid te primeren wat mogelijke hinder bij de voegaansluitingen, in casu tegen de kuipwanden, tijPROJECTS

75 POLYCARO

van een eerste (2 mm dikke) waterdichtinglaag. Daarna verzegelde men bodem en wanden met een laatste pastalaag van ongeveer 1 mm die met de platte kant van de lijmkam ingeschraapt werd.

dens het plaatsen van de tegels helemaal moest uitsluiten. DRIEPUNTSMETING Daarnaast was zowel de loodrechtheid van de opstaande betonnen panelen als hun haaksheid van zeer groot belang om het snijwerk van de XXL-tegels nadien te vergemakkelijken. In de wetenschap dat eenmaal beneden in de zwembadkuip het heel moeilijk zou zijn de tegels verder in de juiste afmetingen te snijden, werd voor alle zekerheid steeds tweemaal een driepuntsmeting uitgevoerd. Tijdens de metingen werd rekening gehouden met de correcte symmetrie. Dit betekent dat op een zwembadbreedte van 4 meter men een volle tegel in het midden moet voorzien, zodat in de lengterichting aan beide zijden nog een stuk van 1,20 m kon geplaatst worden. Twee perfect gelijke stukken dus met snijstukken die ten minste een halve tegel groot zijn. 1,60 meter gedeeld door twee komt neer op een snijstuk van minstens 0,80 cm wat betekent dat 1,20 m ruimschoots voldoet aan de deontologische symmetrienorm.

PROJECTS

STARTINVESTERING Vooraleer een tegelwerk met dergelijke grote formaten op te starten, dient men eerst goed geïnstalleerd te zijn. Naast specifiek gereedschap moet vooral over de algehele werfinrichting nagedacht worden. Er is niet alleen de bereikbaarheid, maar ook de ruimte om de tegelplaten op een comfortabele manier te kunnen bewerken die bepalend zijn voor een al dan niet vlot verloop van de werkzaamheden. James De Smet liet voor dit project een impressionante aluminium werktafel fabri-

ceren en kocht een set professioneel snijen manipulatiemateriaal van een degelijk Italiaans merk. Een investering die hem al gauw enkele duizenden euro’s armer maakte maar wel eentje die loont. Zelf verwoordde de Belgisch kampioen 2015 het als volgt: “Een specialist moet in gespecialiseerd gereedschap investeren wil hij of zij een feilloos tegelwerk afleveren. Bovendien gaat kwaliteitsgereedschap veel langer mee en betaalt het op termijn zichzelf terug.” PLAATSINGSTECHNIEK Ondanks hun flinke netto gewicht (72 kg), vermeerderd met het gewicht van het zuignapkader, werden de keramische tegelplaten door slechts twee stielmannen uit de kist getild. Geen sinecure, zo bleek, gezien het zuigeffect voor extra trekkracht van de zorgvuldig gestapelde tegels zorgde. Ter vergelijking: tijdens een demonstratie in het kader van een opleiding in het Italiaanse Milano, eerder dit jaar, waren vier heren nodig om eenzelfde handeling uit te voeren. Dan rijst de vraag wat een dergelijke plaatsing per m2 uiteindelijk zal moeten kosten… Hoe dan ook bewees het plaatsingsteam op de werf in Adegem dat ze de klus met minder werkkracht kunnen klaren, weliswaar met behulp van een heftoestel of tilkraan. Zoals gepland werden de volle tegels met een huurkraan in het zwem-

76 POLYCARO

bad gelaten en vervolgens in het midden van het te betegelen oppervlak verlijmd. Hiervoor werd een C2E-S2-tegellijm aangemaakt: C = cementgebonden 2 = verbeterde tegellijm met een minimum treksterkte van 1N/mm2 na uitharding E = extended open time of verlengde open tijd S = soepele (flexibele) lijm 2 = buigzaamheid van minimum 5 mm volgens de testnorm EN 12002. VERLIJMEN De middellijnen werden afgetekend met twee parallelle smetlijnen die het positioneren van de tegelplaten visueel makkelijker maakten. Met een schuin vertande en voldoende grote lijmkam werd de bodem van de zwemkom rijkelijk van tegellijm voorzien. Lijmspatels met schuine tanden zorgen er reeds voor dat de lijmrillen platter gaan liggen bij het uitstrijken en makkelijker uitstrijken na belasting. Ook werd de legzijde van elke tegelplaat voor de volle 100% ingekamd met tegellijm. De lijmrillen in dezelfde richting als deze die op de ondergrond aangebracht werden. Reden hiervoor was om luchtinsluitingen zo goed als definitief te vermijden. Lucht onder de betegeling verhoogt immers het risico op een plaatselijke verzwakking en kan tijdens het aandrukken

nier kunnen tegels versneden worden van bijna 3,50 meter lang met minder dan één tiende van een millimeter tolerantie! De truc bestaat er in: 1) perfect te meten, en een zo fijn mogelijk streepje te trekken om het te snijden stuk af te tekenen; Handige tip: indien je met twee personen afmetingen dient te nemen, gebruik dan exact dezelfde meter van hetzelfde merk. Twee verschillende meters kunnen een lengteverschil van enkele millimeters betekenen! Zeker een rol- en plooimeter zijn bijna nooit even lang… 2) de snijbeweging te beginnen en te eindigen over de tegelrand; 3) te snijden met constante snelheid en druk op het snijwieltje over de totale lengte (van begin tot einde dus); 4) met een geschikte knijptang de uiteinden als het ware te kraken; 5) het snijstuk met ten minste 2 personen verder zorgvuldig volledig af te breken. Zo vermijd je dat het mogelijks nog te recuperen snijstuk verloren gaat.

van de relatief fijne tegels scheurtjes en/ of barstjes veroorzaken. Bovendien moet in dit geval voorkomen worden dat het zwembadwater eronderdoor kan sijpelen, wat op lange termijn zou kunnen leiden tot plaatselijke onthechting. SNIJTECHNIEKEN Dankzij de doordacht ingerichte werf met hefkraan en toebehoren kon men de keramische platen zonder noemenswaardige problemen op de snijtafel tillen of in de zwembadkuip naar beneden laten. Voor het op maat snijden van de tegels

gebruikten de plaatsers een stevige geleider, vervaardigd uit aluminium, waarop een snijwagentje doorheen een gleuf spelingloos gemonteerd was. Op die ma-

RENDEMENT Daar tegelwerken van deze omvang veel meer tijd en aandacht vragen, konden tijdens ons bezoek enkel de tegels voor de vloerbodem klaargemaakt worden. We begrepen dan ook onmiddellijk dat het rendement met betrekking tot de plaatsing van dunne XXL-tegels veel lager ligt dan bij de meer gangbare afmetingen. Hoewel de oppervlakte van een ‘normale’ tegel tegenwoordig al gauw minimum 3.600 cm2 bedraagt, is het verschil in manipulatie en plaatsingstechniek beduidend groot en opvallend. De wandbekleding van het desbetreffende zwembad zal nog op zich laten wachten tot na nieuwjaar. Het verdere verloop van dit onvervalste huzarenstukje krijgt u te lezen in de eerstvolgende (maart)editie van Polycaro. Dan nemen wij u graag mee voor een frisse duik in Adegem…

PROJECTFICHE Bouwheer: James De Smet bvba (Adegem) Leverancier keramische tegels: Cedexsa (Brugge) Waterdichting zwembad en lijmproducten: Mapei Tegelzettersteam: James De Smet & Peter Goegebeur (tileXpert) PROJECTS

77 POLYCARO

ADVERTORIAL

POLYCARO

78

Gavra opent Magnum Showroom voor XXL-formaten Het grootste formaat in de Magnum-lijn van de Italiaanse tegelabrikant Florim? 320x160 cm. Deze keramische platen, amper 6 dik, kunnen dienstdoen als tegel, keukenblad, douchevloer, gevelbekleding, en ga zo maar door. Hendrik Pelgroms, zaakvoerder van groothandel Gavra in Geel, liet speciaal voor deze grote jongens een aparte showroom inrichten: “Dit wordt heel erg belangrijk in de komende jaren.” TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: GAVRA

100% GROOTHANDEL De Italiaanse fabrikant Florim kennen we van topmerken als Floorgres en Casa dolce Casa. Gavra kennen we als marktleider onder de Belgische groothandels in keramische materialen, en dus verdeler van heel wat belangrijke merken. Gavra, met showroom in Geel en één in Brussel, is 100% groothandel. De laatste jaren specialiseerde de firma zich in projectadvies voor architecten en interieurarchitecten. Gavra telt ondertussen 5 projectconsulenten, verdeeld over het hele land. Aan de Geelse Fabriekstraat beschikte de firma al over 2.100 m2 showroom, gespreid over drie verdiepingen. Waarom dan nog een extra toonzaal openen?

en is het materiaal niet te onderscheiden van echte natuursteen. Het geringe gewicht is ook belangrijk voor façades, en 6 mm is een ideale dikte voor renovaties. Vanaf begin volgend jaar zullen de platen ook in een dikte van 10 mm te verkrijgen zijn.” TORNADOBESTENDIGE GEVEL Adriano Ubino, de gevelspecialist van Florim, kwam bij de opening van de showroom midden oktober naar Geel afgezakt om een en ander toe te lichten. “De gevel is het visitekaartje van de bouwheer, maar ook van de architect. En hiervoor bieden wij enorm veel nieuwe mogelijkheden.” Maar de vraag die iedereen zich zal stellen: is het allemaal stevig

79 POLYCARO

ADVERTORIAL

VELE VOORDELEN “We geloven heel erg in Florim Magnum,” legt Gavra-zaakvoerder Hendrik Pelgroms uit. “De mogelijkheden zijn namelijk fenomenaal. Het gaat om meer dan tegels alleen: je hebt keukenbladtoepassingen, douchevloeren -waarvoor het iets ‘kleinere’ formaat 240x120 cm ideaal is- en vooral ook gevelbekleding. Al die toepassingen willen we in deze nieuwe showroom aanschouwelijk maken voor onze klanten, of dat nu architecten zijn of tegelhandelaars.” Het materiaal heeft vele voordelen ten aanzien van natuursteen, zo legt Pelgroms uit. “Met 6 mm dikte laat het zich makkelijk verwerken en verzagen. Naadloos verstek zorgt dat je zelf de dikte van je werkblad bepaalt, en eenmaal geplaatst is het ijzersterk. Het blad is 100% krasvast en vlekbestendig, wat het ideaal maakt voor keukenwerkbladen. Door digitale 3D printing gaat de tekening in de diepte

genoeg? Absoluut, zo verzekert Ubino. “We hebben 13 bevestigingsmethoden ontwikkeld, die gemeen hebben dat ze een mechanische verankering combineren met lijm. Je hebt dus een dubbele garantie.” Florim heeft de bevestigingsmethoden ook onderworpen aan serieuze tests. “We hebben de resistentie getest, en de gevelbekleding kan weerstaan aan tornado’s”, aldus Ubino. “Eigenlijk kunnen ze nog méér aan maar onze testmachines kunnen niet meer kracht ontwikkelen. Nu, tornado-bestendigheid is al niet slecht. België is tenslotte ook de Bahamas niet”, grapt de Italiaan.

ADVERTORIAL

BEGELEIDING BIJ PLAATSING Er is een keuze tussen zichtbare en onzichtbare verankeringen. Al is die keuze voor Ubino er nauwelijks één. “Je koopt ook geen Ferrari met plastic zetels”. Architecten zullen in principe altijd kiezen voor onzichtbaar, daarin misschien soms verhinderd door de bouwheer omwille van de prijs. Maar dat is geen issue meer: “In dit systeem is de prijs voor zichtbare en onzichtbare verankeringen gelijk.” En nog interessant, voor de prijs: “Het is ook een heel interessant systeem, omdat het heel simpel en makkelijk bevestigd kan worden. Normaal gezien kunnen twee mensen 40 à 50 m2 per dag plaatsen.” Florim staat ook klaar om architecten en plaatsers met raad en daad te begeleiden, aldus Ubino. “Architecten kunnen hun plannen naar ons opsturen, wij kijken alles na en komen zelfs naar de werf.” Het is voor Florim eveneens een investering in de toekomst: “De bedoeling is zeker ook om de bedrijven echt te vormen in deze. Het is zoals met fietsen: als iemand je vasthoudt, leer je fietsen en kan je het na drie of vier keer helemaal alleen!” LOGISTIEK VAN NATUURSTEEN “Wij denken dat in het komende jaar architecten en bouwheren hier helemaal voor zullen gaan”, klinkt Ubino zelfverzekerd. Een mening die wordt gedeeld door Hendrik Pelgroms. “Het is een evolutie waar we sterk in geloven en waar we dus in investeren. De inburgering van deze materialen in België verliep tot dusver wat

80 POLYCARO

moeizamer dan in pakweg Nederland, maar vandaag zie je een grote inhaalbeweging. Die willen we nog versterken.“ De investering zit hem niet alleen in de nieuwe showroom: de grote formaten, ongebruikelijk tot dusver in keramiek, nopen ook tot logistieke ingrepen. “We gaan zeker een deel van de grote platen stockeren, en ook het transport ervan vraagt extra voorzorgen. We moeten daarbij tewerk gaan als een natuursteenhandel.” Maar wie mee wil in de te verwachten boom, zal moeten investeren... “Dat verwacht Florim gewoon van zijn verdelers.” AANGEPAST GEREEDSCHAP En dat geldt ook voor de tegelzetters, besluit Pelgroms. “We willen hen graag op het hart drukken dat het absoluut de moeite loont om te investeren in aangepast gereedschap, om deze grote formaten te bevestigen. Daarmee kunnen ze zich onderscheiden van de concurrentie.” Om dit te illustreren was op het event voor de lancering van de Magnum-lijn ook een Duits team aanwezig, de firma Schwenk Fliesen. Een plaatsingsfirma die al enkele jaren geleden inzag wat de mogelijkheden van deze dunne keramische platen zijn. Ze specialiseerden zich in plaatsing en verwerking ervan en plukken daar nu de vruchten van.

81 POLYCARO

ADVERTORIAL

De uitzonderlijk grote keramische platen: ze hebben alle troeven om architecten en bouwheren te verleiden, voor zowel renovatieprojecten als nieuwbouw. Plaatsers van vloeren en gevelbekleding en installateurs van keukens en badkamers hebben er alle belang bij hier alles over te weten. En dat kan vanaf nu in de Magnum-showroom van Gavra, in de Fabriekstraat 2 in Geel.

Nieuw: stofcabines van Eich

Het Duitse Eich, wereldwijd bekend als specialist in waterbehandelingsystemen voor de steen-, glas-, composite-, beton- en keramische industrie, lanceert zich op een nieuwe markt: die van stofcabines. “Omdat de markt ernaar vraagt.” Een verhaal dat begon in België.

ADVERTORIAL

TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: ECS EICH

ONPRETTIG WERKEN “De regelgeving wordt steeds strenger, wat maakt dat stof meer en meer een probleem wordt in productiebedrijven”, legt zaakvoerder Matthias Eich uit die de Duitse firma in 1996 oprichtte. “En de meeste systemen zijn niet echt efficient, dat krijgen we steeds vaker te horen van klanten waar we onze systemen voor waterzuivering installeerden. Het systeem waarbij stof centraal via één punt wordt weggezogen, werd door de Duitse overheden ook onvoldoende geacht. Er bleef teveel stof over zodat de arbeiders gedwongen werden de hele tijd een masker te dragen. Prettig werken is dat niet

echt. Er moest met andere woorden dringend een nieuw systeem op punt gesteld worden.” VRAAG UIT BELGIË In eerste instantie voelde Matthias Eich zich niet speciaal geroepen om zelf op die vraag in te gaan; tenslotte zijn waterverwerkingssystemen vanaf dag één de grote specialiteit van het bedrijf. Maar toen begon men serieus aan zijn mouw te trekken. Twee jaar geleden kwam er een zeer concrete vraag van de Belgische agent Projectburo PB: of Eich niet dergelijk systeem kon ontwerpen? Matthias Eich: “We dachten toen: dat kunnen we

82 POLYCARO

wel doen, speciaal voor hen, maar dan één keer.” Zo gezegd, zo gedaan. Eich maakte de one-off stofcabine en verkocht hem. “Vanaf dan kregen we echter steeds meer vragen van bedrijven. Dus zijn we de zaak eens echt van nabij gaan bekijken. We hebben de bestaande systemen –zo’n vier à vijf- aan een kritisch oordeel onderworpen. En wat bleek? Geen enkele functioneert echt naar behoren. Dus werd beslist er nog eentje te bouwen, hier bij ons, en gedurende een jaar allerlei testen uit te voeren. Om de stofcabine nog veel effeciënter te maken en vooral ook het lawaai te reduceren.” MINDER DECIBELS Veel aandacht ging dus naar het verminderen van het aantal decibels. “We staken ons licht op bij bedrijven die daarin gespecialiseerd zijn en stelden het design helemaal op punt, om daar te geraken. Er zit veel geluidswerend materiaal in, en de uitvoer -waar de lucht naar buiten komt- is meer efficiënt gemaakt. We hebben daar veel tijd en energie in gestopt.”

“De systemen op de markt waren niet efficiënt genoeg, dus moesten we er zélf één maken.” - Zaakvoerder Matthias Eich

het systeem voeren. Wat wij tijdens onze tests ondervonden, is dat dit niet zo belangrijk is. Wij richten ons meer op onderdruk. Dat zit zo: als je de lucht door het systeem zuigt, verlies je veel lucht. En de filters zijn niet altijd schoon. Dus je krijgt meer achterdruk en het volume lucht daalt dramatisch. Onderdruk is de kracht om de lucht door de filters te jagen. En dat maakt het systeem meer efficiënt. Dat is de sleutel. Vergelijk het met een waterpomp: wanneer je een pomp hebt om 20 kubieke meter te pompen met twee bar, kan hij met vier bar slechts vijf kubieke meter pompen. Je kan maar één ding hebben: of meer volume, of een hogere druk. Daarom is ons systeem veel meer efficiënt, dankzij een grotere zuigkracht.”

TESTIMONALS MONUMENT VANDECKERCKHOVE (INGELMUNSTER) “Bij Monument Vandekerckhove werden 12 units geïnstalleerd. Daarbij vertrokken we van gemetselde cabines waarop Eich een opengaand dak monteerde, alsook de individuele units en centrale sturing. Als bijkomende testen heeft Monument Vandekerckhove de cabines onderworpen aan onafhankelijke geluids- en stoftesten, gecoördineerd vanuit de eigen preventiedienst. De geluidstesten waren zeer bevredigend en haalden ruim de afgesproken waarden die waren opgenomen in het engagement met fabrikant Eich. Zowel de individuele stofcabines als in combinatie met de diverse steenbewerkingen (slijpen, kappen,...) werden in de test opgenomen.”

BETERE ONDERDRUK “En ook: de andere bedrijven pakken graag uit met de 12.000, 14.000, 16.000,... kubieke meter lucht die ze per uur door

ECS Eich GmbH Zur Dornheck 10 • D-35764 Sinn www.ecs-eich.com

83 POLYCARO

ADVERTORIAL

bij Monument Vandekerckhove wilden ze er twaalf in één hal!”

ZELFDE SECTOR, NIEUW PRODUCT Hiermee staat de Eich-stofcabine op punt. “En nu zullen we hem beginnen verkopen als een regulier product”, zegt de zaakvoerder. “We blijven actief in dezelfde sectoren (natuursteen, composiet, keramiek, enzovoort; nvdr) maar hebben er nu gewoon een topproduct bij. En ook wat dienst-na-verkoop betreft, kan de klant op dezelfde service blijven rekenen.”

PROJECTBURO PB, VERDELER ECS EICH BENELUX “Het positieve aan een vergelijkende test van meerdere weken is dat klanten bij deze stofcabine van Eich geen gevoel van tocht hebben ervaren.”

Met success: de eerste verkochte toestellen, bij Monument Vandekerckhove in Ingelmunster, hebben een volume van 70db in plaats van de gebruikelijke 76db. “Een belangrijk verschil, zeker als je er in één ruimte waar die dingen de hele dag draaien een paar bij elkaar hebt staan. En

ENERGIEBESPARING “Onze stofcabine werkt ook volautomatisch”, vervolgt Eich. “Zodra de arbeiders binnenkomen, gaan de lichten aan samen met de voeding van de cabine. De turbine moeten ze dan manueel starten. En wanneer ze de cabine verlaten, gaan de voeding en de lichten weer uit, met een timer. Want we spreken hier wel over een turbine van 4,7 kilowatt. Wanneer die de hele tijd draait, kost behoorlijk dat wat energie. En je weet hoe het gaat in bedrijven, als iedereen aan het werk is: niemand gaat de hele tijd de stofcabine uit- en weer aanschakelen. Gebeurt gewoon niet. Wanneer hij dus niet volautomatisch is, dan loopt hij de hele tijd.”

Waterdichting en betegeling van rooftop-zwembad Bij Sika houden ze van een mooi technisch project. Niet alleen omwille van de efficiëntie, maar ook voor de pure schoonheid ervan. “Dit project, het waterdicht maken en betegelen van een rooftop-zwembad, is echt prachtig in zijn techniciteit”, klinkt het enthousiast bij monde van Thomas Hemelsoet, commercieel technisch adviseur bij Sika. TEKST: KRISTOF DAMS FOTO’S: SIKA

ADVERTORIAL

een technisch rapport van 17 bladzijden”, vertelt commercieel technisch adviseur Thomas Hemelsoet. “Daarna hebben we de werf continu opgevolgd, dit in nauwe samenwerking met de firma Verbeke Vloerafwerkingen uit Lede, die de werken uitvoerde.” De voorbereiding van het eigenlijke tegelwerk verliep in diverse stappen. “Ten eerste moest de acryl worden vastgezet, en dat was al niet eenvoudig. Ten tweede dienden er ook aansluitingen te gebeuren met kitten tegen het glas, en dat moest allemaal ook mooi waterdicht en mooi afgelijnd zijn. Een hele opdracht, waarin we zijn geslaagd door de juiste bandjes dichtingsbanden te gebruiken, en door heel wat uitdikkingsplaten te bevestigen met epoxy-lijmen om daar later de tegelmozaïeken op te verlijmen. Daarenboven werd er ook een volledige afdichting geplaatst met Sikalasic 152, een cementgebonden waterdichting.” TOTAALOPLOSSING Technisch sterke oplossingen, daar staan ze voor bij Sika. En met waterdichting specifiek heeft de Zwitserse multinational een hele historie. In 1918 verwierf het bedrijf faam met het waterdicht maken van de Gotthard-spoorwegtunnel door de Zwitserse Alpen, en sindsdien is het altijd de specialiteit gebleven. Ondergrondse waterdichting, membra-

nen, cementgebonden systemen, specifieke voegsystemen, preventieve en curatieve waterdichtingen... De firma kan een totaaloplossing aanbieden. DE VOORBEREIDINGEN Ook voor dit fraaie rooftop-zwembad, op het terras van een particuliere loft in Aalst. “Eerst hebben we een volledige studie uitgevoerd die resulteerde in

84 POLYCARO

PERFORMANTE TEGELLIJM Vanaf dat moment kon de tegelzetter aan de slag. ”Hij heeft het heel erg goed en secuur gedaan: op voorhand alles opgeschuurd en alle grintnestjes opgevuld met SikaTop 121”, aldus Hemelsoet. “Daarna zijn de tegeltjes (2x2) erop gelijmd met Starlite, een heel performante lijm: ideaal voor plaatsing van mozaïek. Plus, hij kan zonder problemen in een zwembad worden gebruikt, zonder dat je emissie krijgt

GEBRUIKTE PRODUCTEN * SikaCeram-290 Starlight Deze tegellijm voldoet aan de C2TE (EN 12004) S1 (EN 12002) normering en zal door zijn uitgekiende mix van verschillende hars- en cementsoorten geen migrerende partikels geven op de voeg, noch in het zwembadwater. Zijn smeuïge consistentie en minimale korreldikte laten toe de mozaïek op een esthetisch verantwoorde manier te plaatsen. * SikaCeram-270 multiflow Deze tegellijm voldoet aan de C2TFE (EN 12004) en S1 (EN 12002) en laat toe om de natuursteen op een esthetisch verantwoorde manier te plaatsen. * SilkaSil-Pool Neutraal uithardende siliconenkit voor zwembaden en permanent natte ruimtes.

van vuile stoffen in het water. Sommige lijmen kunnen wat dat betreft problemen geven. Maar deze is daar speciaal voor gemaakt, het is een uitgekiende mix van hars- en cementsoorten. Een Duits fabrikaat, en in Duitsland zijn ze enorm streng in zulke zaken.”

NOG MEER WATERDICHTING Sika, zoals gezegd, biedt totaaloplossingen. Daarom bood het op de werf in Aalst nog ondersteuning in een aantal andere technische zaken inzake waterdichting. Tekst en uitleg krijgen we van Thomas Hemelsoet: “Op de muur naast het terras zijn er Stoneskin-strips op de muur gelijmd. Deze moesten op een lichtgewicht isolerend systeem worden gezet. Eerst was een systeem voorgeschreven waarbij isolatie rechtstreeks op de ondergrond werd gekleefd, waarop dan waterdichting wordt geplaatst. Bij Sika zijn we

85 POLYCARO

daar -om het zacht uit te drukken- niet echt enthousiast over want daardoor krijg je al snel vochtproblemen. Dus hebben we samen met Aquapanel, een merk van Knauf, een systeem ontwikkeld. We plaatsen een profiel met eronder Resol isolatie en erboven een Aquapanel. Om het paneel zo weinig mogelijk te belasten, gebruikten we lichtgewicht lijm. Er zit dus een soort spouw achter, zodat je nooit problemen kan krijgen met vocht in de woning. En je zal ook altijd een veel beter geregelde flexibiliteit van de ondergrond hebben. Als je het daarentegen zonder spouw doet, riskeer je dat er op de isolatie zoveel spanning komt dat de tegels afbreken.” ADVERTORIAL

SILICONEN VOOR ZWEMBADEN Voor de platen rond het zwembad werd gekozen voor natuursteen. “Een vochtgevoelig materiaal bij uitstek. Om die reden kozen we voor SikCeram-270 Multiflow, kwestie van vlekken te vermijden. En ook: de lijm moest verwerkt worden op 3cm, en dat kan alleen met Multiflow. Wat de voegen betreft, die zijn allemaal in epoxy. Voor het kitten gebruikten we SikaSilPool, één van de weinige siliconen op de

markt die specifiek voor zwembaden ontwikkeld werd. Omwille van het de contact met de acryl is het toch wel nodig de juiste te gebruiken.”

Wie betaalt de kosten bij gerechtelijke procedure?

Bij een gerechtelijke procedure voor hoven en rechtbanken wordt u op juridisch vlak bijgestaan door een advocaat. Deze kosten moeten u zelf betalen, maar kan u deze ook recupereren? TEKST: DOMINIQUE ABBELOOS

GEDINGKOSTEN Een winnende procespartij heeft recht op de betaling van de gedingkosten. Deze gedingkosten zijn onder meer de dagvaardingskosten, rolrechten bij de griffie, expertisekosten, kosten van gerechtsdeurwaarders bij betekening en uitvoering, alsook de rechtsplegingsvergoeding. Deze gedingkosten moeten door de verliezende partij betaald worden aan de winnende partij. We onderscheiden verschillende soorten gedingkosten: 1. De kosten voor een dagvaarding of voor een gerechtelijke expertise, worden aangerekend op basis van een factuur opgesteld door een gerechtsdeurwaarder of door de gerechtsdeskundige. Sedert 2012 zijn de gerechtsdeurwaarders en notarissen ook B.T.W.-plichtig. 2. Een rechtsplegingsvergoeding heeft als doel de winnende partij (deels) te vergoeden voor zijn advocaatkosten. Deze vergoeding wordt wettelijk vastgelegd naargelang de waarde van het geschil en naargelang de bevoegde rechtbank. Deze vergoeding is voorzien in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek. RECHTSPLEGINGSVERGOEDINGEN Sinds maart 2011 (K.B. 26/10/2007, B.S., 09/11/2007) zijn deze rechtsplegingsvergoedingen geïndexeerd en aanzienlijk verhoogd doch deze zijn niet voldoende om alle kosten en erelonen van advocaten te vergoeden. U moet er zich dan ook van bewust zijn dat er nog bedragen zullen zijn die u zelf zal moeten betalen aan uw raadsman. Deze rechtsplegingsvergoedingen zijn dus wettelijk bepaald en als volgt voorzien: Waarde van de vordering Tot en met 250,00 Van 250,01 tot 750,00 Van 750,01 tot 2.500,00 Van 2.500,01 tot 5.000,00 Van 5.000,01 tot 10.000,00 Van 10.000,01 tot 20.000,00 Van 20.000,01 tot 40.000,00 Van 40.000,01 tot 60.000,00 Van 60.000,01 tot 100.000,00 Van 100.000,01 tot 250.000,00 Van 250.000,01 tot 500.000,00 Van 500.000,01 tot 1.000.000,00 Vanaf 1.000.000,01

Normaal bedrag 165,00 € 220,00 € 440,00 € 715,00 € 990,00 € 1.210,00 € 2.200,00 € 2.750,00 € 3.300,00 € 5.500,00 € 7.700,00 € 11.000,00 € 16.500,00 €

Minimumbedrag 82,50 € 137,50 € 220,00 € 412,50 € 550,00 € 687,50 € 1.100,00 € 1.100,00 € 1.100,00 € 1.100,00 € 1.100,00 € 1.100,00 € 1.100,00 €

86 POLYCARO

Maximumbedrag 330,00 € 550,00 € 1.100,00 € 1.650,00 € 2.200,00 € 2.750,00 € 4.400,00 € 5.500,00 € 6.600,00 € 11.000,00 € 15.400,00 € 22.000,00 € 33.000,00 €

Indien het gaat over niet in geld waardeerbare zaken (zoals bijvoorbeeld de aanstelling van een gerechtsdeskundige) dan is de basisrechtsplegingsvergoeding 1320,00 euro (minimum 82,50 euro en maximum 11.000,00 euro). In principe wordt in de meeste procedures de basisrechtsplegingsvergoeding toegestaan. HOGER LAGER In uitzonderlijke omstandigheden kan de rechtbank beslissen om een hoger of lager bedrag toe te staan: - Verlagen tot het minimumbedrag is bijvoorbeeld mogelijk wanneer de verliezende partij niet aanwezig is op de zitting (verstek) of bij precaire financiële draagkracht. - Verhogen tot het maximumbedrag is bijvoorbeeld mogelijk bij een kennelijk onredelijk karakter van de situatie of bij een zeer complexe zaak. Deze verhoogde of verlaagde rechtsplegingsvergoedingen blijven de uitzondering en moeten altijd gemotiveerd gevraagd worden. TECHNISCH EXPERT Wanneer u bij de gerechtelijke procedure een beroep heeft gedaan op een technisch expert, bijvoorbeeld een architect, auto-expert of ingenieur, dan kan u voor deze kosten een vordering instellen. De kosten van een eigen technisch

expert (noodzakelijk om een raming te maken van de omvang van de schade) worden beschouwd als een vergoedbare schadepost (o.a. Cass., 28/02/2002, N.J.W., 2002, 351; Wet van 02/08/2002 betreffende de bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties, B.S., 07/08/2002). Dit maakt geen deel uit van de rechtsplegingsvergoeding maar is een aparte vordering die u kan opnemen in uw schadeclaim. Enerzijds zijn de rechtsplegingsvergoedingen aanzienlijk verhoogd, zodat men als winnende partij toch een gedeelte van de kosten kan laten vergoeden door de verliezende partij, doch anderzijds moet men zich de vraag stellen of dit de toegankelijkheid tot het gerecht niet belemmert. Een voordeel is dat tergende of lichtzinnige procedures worden vermeden. GRIFFIERECHTEN Ten derd zijn er ook nog de griffierechten die moeten betaald worden voor het op rol brengen van een procedure, zowel bij een dagvaarding als bij een verzoekschrift. Dit zijn een soort belastingen die moeten betaald worden aan de griffie voor het opstarten van een gerechtelijke procedure. Deze kosten moeten voorgeschoten worden door de eisende partij die de zaak aanhangig wenst te maken voor de Rechtbank. Uiteindelijk zullen ook deze kosten ten laste worden gelegd van de verliezende partij. De griffierechten werden sedert de Wet van 26 mei 2015 aanzienlijk verhoogd.

Deze maatregel, die sinds 1 juni 2015 van kracht is, moet de schatkist 20 miljoen euro extra opbrengen. Volgens de nieuwe regeling dienen de griffierechten berekend te worden op basis van de waarde van de vordering èn in functie van het aantal partijen. GESCHATTE WAARDE Om te weten wat de waarde is van de vordering moet de eisende partij, haar advocaat of de gerechtsdeurwaarder een “pro fisco verklaring” neerleggen ter griffie. Hierin moet een “geschatte waarde van de definitieve vordering” ingevuld worden. Dit is echter niet altijd zo eenvoudig. Wie een procedure opstart voor bijvoorbeeld gebreken aan een woning of een verkeersongeval, weet vaak nog niet wat de omvang zal zijn van de schade. In deze gevallen wordt er meestal eerst een gerechtsdeskundige aangesteld om te adviseren hoeveel de schade bedraagt. Deze maatregel werd onthaald op heel wat kritiek. De toegang tot de rechtbanken wordt opnieuw duurder gemaakt. Van een advocaat wordt verwacht dat hij of zij kan voorspellen wat de definitieve omvang van de vordering zal zijn. De advocaat wordt hier aangesteld als “hulpje” van de fiscus om te bepalen welke belasting zijn cliënt moet betalen… De rechtszekerheid voor de burger is duidelijk geen motivatie geweest voor de wetgever. In elk geval is het aangewezen dat u zich vooraf door uw advocaat laat informeren welke gedingkosten er toepasselijk zijn.

Advocatenkantoor Abbeloos is gestart in 1994 en staat garant voor een persoonlijke aanpak van uw dossier in diverse materies van het recht. Het kantoor is gevestigd te Sint-Martens-Latem (slechts enkele km van op- en afritten van de autosnelweg) van waaruit de activiteiten zich voornamelijk uitstrekken over de Rechtbanken te Gent, Antwerpen, Brussel, Brugge, Kortrijk, Oudenaarde en Dendermonde, alsook de Hoven van Beroep te Gent, Brussel, Antwerpen. Ook voor onderhandelingen tot een minnelijke regeling, juridische adviezen en opstellen van contracten kan u bij ons terecht. Ons kantoor behandelt zowel zaken voor particulieren, ondernemingen als verzekeringsmaatschappijen. Met jarenlange ervaring en strikte opvolging wordt elk dossier persoonlijk behandeld waarbij de vertrouwensrelatie centraal staat. De cliënt wordt stipt en nauwgezet op de hoogte gehouden van het verloop van het dossier. Onze voorkeurmateries zijn bouw- en aannemingsrecht, algemeen burgerlijk recht, aansprakelijkheid in burgerlijk recht, huur, invordering van facturen. Het kantoor werkt enkel met consultaties op afspraak zodat er geen onnodige wachttijden zijn. Er is gratis parking vlak aan het kantoor. Verdere informatie kan u vinden op onze website www.advodab.be

87 POLYCARO

Fecamo en WTCB maken 8ste Dag van de Afwerking mee tot een succes

FEDERATIONS

Je zou de Dag van de Afwerking gerust de Belgische hoogmis van de afwerkingsberoepen kunnen noemen. Een jaarlijkse topafspraak voor bouwprofessionelen waarop de tegelbranche uiteraard niet mag ontbreken. Traditiegetrouw deelde tegelzettersfederatie Fecamo er tijdens de 8ste editie op 28 oktober een stand met het WTCB, waar de live demonstraties ook nu heel wat nieuwsgierigen lokten. TEKST: TILEXPERT FOTO’S: PETER GOEGEBEUR

88 POLYCARO

GEVARIEERD AANBOD De Dag van de Afwerking is een vakbeurs en netwerkevenement voor fabrikanten, voorschrijvers, architecten en vakmannen. Tot die laatste groep –de aannemersworden zowat alle afwerkingsberoepen gerekend: schilders, schrijnwerkers, parket-, tegel- en mozaïekplaatsers, stukadoors, glazenmakers,…. Dat het op woensdag 28 oktober ’s morgens vroeg al aanschuiven was aan de ingang van Brussels Kart Xpo, toont aan welke enorme aantrekkingskracht deze jaarlijkse hoogmis heeft op professionelen uit de bouwsector. Echt verwonderen hoeft dat niet. Immers, op 8.000m2 beursvloer, opgedeeld in drie zones (groen voor alles ivm vloeren blauw voor muren, plafonds en verhoogde vloeren en oranje voor paint & stuc), krijgt de bezoeker een gevarieerd en actueel aanbod van afwerkingsproducten voorgeschoteld. Doe daar nog een verzorgde (gratis) catering bij en je weet waarom de vele aanwezigen deze dag al lang in hun drukke agenda hadden aangekruist. Gezellig keuvelen met een glaasje wijn of pintje bier in de hand: de gemoedelijke sfeer, zowel op de standen als in de gangpaden, is al jaren één van de handelsmerken van Dag van de Afwerking.

TESTEN OP DE WERF Soms vraagt men zich af wat een ingenieur van het WTCB zoal op de werf kan komen controleren indien er een klacht over een dekvloer komt. Welnu, ir. Tinne Vangheel (WTCB) demonstreerde op de beursvloer op een vooraf gerealiseerde cementgebonden dekvloermodule en in samenwerking met Michel De Bes (Fecamo) volgende vijf testen: - Vlakheidstest met afstands vlakheidslaser; - De cohesietest (treksterkte of samenhang) waarbij men vooraf tweecomponent gekleefde pastilles uit de dekvloermortel trekt; - De ponstest (druksterkte) waarbij men met een speciaal geleid gewicht vanop een bepaalde hoogte en met verschillende frequenties het naar beneden laat vallen en de inslag opmeet; - De manuele krastest met krasplaat en kraspin; - De restvochtmeting met de calciumcarbidefles (nog altijd het meest betrouwbare meettoestel). LEVELING SYSTEMEN Op dezelfde, druk bezochte stand hield Tom Verstaen, secretaris van de Club van Jonge Tegelzetters (CJT) binnen Fecamo, een innovatieve demo met betrekking tot het gebruik van de veelbesproken leveling systemen. In dit geval werd de levelingspie van Rubi gebruikt. Die zorgt ervoor

89 POLYCARO

dat de tegels perfect tegenover elkaar en volledig effen gepositioneerd worden. Nultolerantie dus bij het aantrekken van een speciaal daartoe ontworpen tegelspie die met een speciale nijptang door een kunststoffen lus genepen wordt. Na het uitharden van de tegellijm worden de spieën verwijderd door deze los te trekken met dezelfde tool of door het afschoppen van de bovenuit stekende lus met ingespannen spie. Rubi heeft zijn dusdanig spie ingenieus ontworpen dat bij het afbreken enkel het dunne kunststofvoetje onderaan in de lijmmassa verzonken blijft zitten en dus geen hinder veroorzaakt in het lijmbed. Naast dit spie-model zijn er nog tal van andere leveling-systemen en –producten op de markt te vinden. TIPJE VAN DE SLUIER Wat doen al die vernuftige innovatieve oplossingen nu eigenlijk? Wordt de aanliggende tegel uit de lijm omhoog getild of is het de tegel ernaast die net omlaag wordt geduwd? Welnu, Polycaro kan in deze alweer een tipje van de sluier lichten. Volgend jaar zal het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf) in samenwerking met een gespecialiseerde werkgroep van het Technisch Comité HMV (Harde Muur-en Vloerbekledingen) de nodige tijd en ruimte vrijmaken om alle innovatieve leveling modellen uitvoerig uit te testen alsook hun gedrag vóór en na de toepassing nauwgezet te registreren. We worden in 2016 alweer wat wijzer, dat staat nu al vast. FEDERATIONS

PRAKTIJKDEMONSTRATIES Het evenement was dit jaar reeds aan zijn achtste editie toe. De eerste vijf vonden plaats in de kelders van Cureghem in Anderlecht, de laatste drie keer in Brussels Kart Expo, waar men naast een betere bereikbaarheid ook makkelijker de wagen kwijt kan. De Confederatie Bouw Afwerkingscluster en BEWAP, de beroepsvereniging voor afwerkingsbedrijven, staan in voor de uitmuntende organisatie. In 2014 telde de organisatie ruim 2.000 bezoekers, een cijfer dat -zo is onze indruk- dit jaar wel eens een stuk hoger zou kunnen liggen. Dit was vooral goed merkbaar op de stand van Fecamo waar, in samenwerking met het WTCB, uitzonderlijke praktijkdemonstraties rond de

controle van cementgebonden dekvloeren werden gegeven.

Cersaie 2015 trekt meer dan 101.000 bezoekers Aan vijf dagen (van 28 september t/e/m 2 oktober 2015) had de organisatie van Cersaie genoeg om ruim 101.000 kijklustigen te lokken. Opvallend daarbij is dat het aandeel van de buitenlandse aanwezigen, die nu al bijna de helft (47,4%) van het totale aantal bezoekers uitmaken, elk jaar blijft toenemen wat wijst op een groeiende internationale belangstelling voor de tegelen sanitairbeurs in Bologna Fiere. TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: CERSAIE

90 POLYCARO

WEINIG NIEUWIGHEDEN Aan het aantal echte innovaties dat tijdens de afgelopen Cersaie te ontdekken was, zal het allicht niet gelegen hebben want op dat vlak viel deze 33ste editie toch wat magertjes uit. De enige echte eyecatcher die naam waardig, was volgens velen het nieuwe recordformaat in keramische formaten (1600x3200x6 mm), te bezichtigen op de stand van Florim. Voor de rest (te) veel tegels met retro prints en decoraties waar niet enkel epilepsiepatiënten spontaan gaan van duizelen. Los daarvan is het stijgend aantal buitenlandse bezoekers (dit keer met 3,5%) een pluim die de organisatie zonder meer op haar hoed mag steken. NATUURSTEEN EN PARKET Toch een kleine kanttekening bij deze goed-nieuws-show: de toenemende interesse kan wellicht in grote mate verklaard worden door de beslissing van vorig jaar om ook aanbieders van natuursteen en parket als standhouder toe te laten op de beursvloer. Vooral het aanbod in hout breidde dit jaar gevoelig uit, wat toch een vreemde evolutie is voor een beurs die zich decennialang geprofileerd heeft als dé jaarlijkse hoogmis voor de keramische tegelbranche. Hoe dan ook, op de exposantenlijst telden we dit jaar 872 bedrijven, waarvan 319 buitenlandse aanbieders uit 39 verschillende landen. Om maar te zeggen dat de 156.000m2 beursvloer, verspreid over 19 hallen, goed gevuld was. Hoeveel professionele bezoekers waren er nu precies op de afspraak? Welgeteld 101.809. Dat zijn er slechts 0,8% meer dan het jaar voordien. Uit de inhoud van het persbericht dat de organisatie nog geen week na het afsluiten van deze 33ste editie uitstuurde, kan echter worden afgeleid dat zij vooral belang hecht aan de groei van de buitenlandse aanwezigheid (48.231 registraties), die intussen goed is voor 47,4% van het totale bezoekersaantal. Volgende editie: van 26 t/e/m 30 september 2016.

91 POLYCARO

Fabrikant van tegeldragers voor terrassen met keramische tegels, beton en natuursteen Snelle en nauwkeurige installatie op alle grondsoorten Verstelbaar van 15 tot 965 mm

Voordelen • • • • • •

afschot correctie van 0 tot 10 % gemakkelijke en snelle installatie verstoort de waterdichtheid niet snelle waterafvoer gemakkelijk vlak te monteren direct in gebruik na montage

Gebruik • Keramiektegels • Natursteentegels • Betontegels • Graniettegels

Buzon Pedestal International s.a. Tel. +32 4 248 39 83 - [email protected] - www.buzon.eu

Stofafzuiging DSC 6 – Doeltreffende en stilste stofafzuiging Polycaro_51_105x149_NL.indd 1

Besturing S7-1200 / Scherm Vermogen 4 kW – Zuigkracht 9.000 m3/h Onderdruk 1850 Pa Vermogen 7,5 kW – Zuigkracht 12.000 m3/h Onderdruk 3650 Pa

Standaard enkele cabine

Zelfreiniging van de filter Met akoestische behuizing ca. 70 dB (A) Dubbele cabine met pneumatisch dak

Gecertificeerd volgens BGIA Instituut voor arbeidsveiligheid - stofklasse M

ECS Eich GmbH Zur Dornhecke 10 (Industrial Area East), D-35764 Sinn

Tel.: +49 (0) 2772-57250 Fax: +49 (0) 2772-572525

[email protected] www.ecs-eich.com

6/11/1

MEER ‘MADE IN ITALY’ Op de internationale persconferentie die naar jaarlijkse gewoonte tijdens de Cersaie-beurs wordt gehouden, wierp Panaria-topman Emilio Mussini als voorzitter van de Promotionele Activiteiten van de Confidustria Ceramica zijn licht op de laatste ontwikkelingen in de Italiaanse keramische tegelindustrie. De meest recente cijfers laten zien dat de hemel boven Sassuolo eindelijk opklaart. “De omzet die in Italië wordt gehaald uit de productie van keramische tegels neemt verder toe en zou eind dit jaar de kaap van 5 miljard euro overschrijden, wat neerkomt op een stijging van 4% in vergelijking met het jaar voordien”, zo klonk het uit de mond van Emilio Mussini. “Als we de keramische tegel-

productie in Italië -die met 3% toenam tot een totaal van 395 miljoen m2- optellen bij het volume dat werd geproduceerd door buitenlandse fabrieken in Italiaanse handen ligt het productievolume nog een pak hoger: 480 miljoen m2 tegels om precies te zijn.” EXPORTMARKTEN Het leeuwendeel van de productie is bestemd voor export, goed voor 82% van de totale verkoop die de Italiaanse tegelindustrie realiseert. Die gezamenlijke omzet klokte in het eerste semester van 2015 af op 2,23 miljard euro (+5%). Met uitzondering van Frankrijk en de Europese landen die tot bij de EU horen, deden alle belangrijkste exportmarkten het goed. Opvallend sterke prestaties vielen er te

93 POLYCARO

noteren in de Verenigde Staten (+32,4%) en in Azië (+11,2%). “De marktleiderspositie van Italië is sterk afhankelijk van investeringen die in 2015 met 26% toenamen tot 286 miljoen euro, wat neerkomt op 5,8% van de totale omzet.” Volgens Mussini is vooral veel geld gepompt in nieuwe machines en uitrusting voor de productie van keramische tegels en platen die alsmaar groter (“we halen nu al afmetingen tot 160x320 cm”) en dunner (tot 2 cm)- worden en vooral populair zijn voor outdoor toepassingen. “De Italiaanse fabrieken investeerden de laatste jaren ook veel in digitale printtechnieken, een technologie die in onze sector buitengewone en hoogst innovatieve resultaten laat zien”, aldus nog Mussini.

Nieuwe bezoekersrecord doopt 50ste Marmomacc om tot ware feesteditie

De voortekenen tijdens de voorgaande edities waren al vrij gunstig, maar dit jaar kwam ook de bevestiging. Met een recordaantal bezoekers (67.000) -en dan nog voor een feesteditie- is de organisatie er duidelijk in geslaagd haar locomotief weer op de rails te krijgen. Niet dat Marmomacc volledig ontspoord was, maar de hogesnelheidstrein reed ooit een tijdlang als een boemel. Met het laatste evaluatierapport, dat bol staat van de groeicijfers, zit de beurs voor jaren goed. Met Abitare il Tempo als belangrijke nieuwe wagon. De hemel boven VeronaFiere klaart helemaal op. TEKST: ALEXANDER BOUCKAERT FOTO’S: MARMOMACC

94 POLYCARO

GESLAAGDE FEESTEDITIE Ofschoon de natuursteenbeurs dit jaar traag op gang kwam, zijn de cijfers van deze 50ste Marmomacc (van 30 september tot en met 3 oktober 2015) over de hele lijn positief, wat maakt dat het een jubileumeditie werd met een grote feeststrik rond. Aan bezoekerszijde: 3% groei in vergelijking met 2014, goed voor een totaal van 67.000 professionelen wat een nieuw record is. Daarvan kwam maar liefst 57% (+9% tov. vorige editie) uit het buitenland, meer bepaald uit 150 verschillende landen. Aan exposantenzijde: 1.524 deelnemers, inclusief de 936 bedrijven uit 55 landen (met het debuut van Albanië, Bosnië-Herzegovina, Kameroen, Venezuela en Georgië). Totale beursoppervlakte: meer dan 77.000m2. Dat Marmomacc zijn tweede adem heeft gevonden, is deels toe te schrijven aan het feit dat voor het tweede jaar op rij tezelfdertijd Abitare il Tempo (bekende Italiaanse vakbeurs voor design en interieur) werd georganiseerd. We schreven het al eerder: slim van beide organisatoren om de krachten te bundelen. De doelgroepen mogen dan wel voor een stuk overlappend zijn, met zo’n tandemformule trek je toch altijd een nieuw publiek aan. De cijfers liegen er niet om. Benieuwd wat dit gaat geven voor de eerstvolgende editie. Die vindt plaats van 28 september tot en met 1 oktober 2016. ITALIAANSE INDUSTRIE Aan de vooravond van Marmomacc maakte de Italiaanse natuursteenindustrie –vertegenwoordigd door 3.339 bedrijven en 33.680 werknemers- de resultaten be-

95 POLYCARO

kend voor het eerst semester van 2015. En die zijn positief, want in tussen januari en juni kende de Italiaanse export van marmer, graniet en andere natuursteen een groei van 5,2% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. De buitenlandse orders haalden in het eerste halfjaar een totale waarde van ruim 978 miljoen euro. De afgewerkte en half bewerkte natuursteenproducten waren daarbij de ‘drivers’, goed voor een totale exportwaarde van 777 miljoen euro (+7,3%), terwijl de ruwe materialen (201,1 miljoen euro) een terugval van -2,3% kenden. Noteren we ook de double-digit groei in export van Italiaanse machines en technologie voor het bewerken en ontginnen van natuursteen: +28,8%(!) of een totale omzet van 616,1 miljoen euro. BEWERKTE NATUURSTEEN De belangrijkste buitenlandse afzetmarkten voor bewerkte natuursteen afkomstig uit Italië waren tijdens de zes maanden van 2015 opnieuw de Verenigde Staten (+30,2% , een totaal van 218,7 miljoen euro), gevolgd door Duitsland (71,3 miljoen euro). Ondanks de internationale spanningen blijft Rusland, met 23,5 miljoen euro (+6,6%), een heel belangrijke markt voor Italiaanse natuursteenbedrijven. Italiaanse exportgroei was er ook in Turkije (+19,6% tot 6,6 miljoen euro), Polen (+10,8% tot 9,2 miljoen euro) en Azerbeidzjan (+6,6% tot 4,5 miljoen euro). In het Midden-Oosten springen de Verenigde Arabische Emiraten (+54,3% tot 35,2 miljoen euro), Saoedi-Arabië (-1,9% tot 36,5 miljoen euro) en Koeweit (+8,7% tot 16,9 miljoen euro) er tus-

senuit. Met uitzondering van Marokko (+11,8% tot 17,9 miljoen euro), liet het Middellandse Zeegebied (inclusief Algerije, Tunesië, Egypte en Libië) in import van Italiaanse natuursteen een algemene daling van -8,4% noteren. Tenslotte zagen de Italiaanse bedrijven de orders vanuit Indië verdubbelen in waarde verdubbelen tot 9,3 miljoen euro. ONBEWERKTE NATUURSTEEN In het eerste halfjaar van 2015 steeg de export van Italiaanse materialen naar Indië met maar liefst 30,7%, tot een to-

tale waarde van 44,1 miljoen euro. Niettegenstaande China met 58,9 miljoen euro de belangrijkste afzetmarkt voor onbewerkte Italiaanse blokken blijft, daalde de verkoop er met -8,5%. Positieve signalen waren er eveneens voor de Italiaanse import van natuursteen. Gedurende de eerste zes maanden van 2015 importeerde het Zuid-Europese land voor een totaal van 169,8 miljoen euro aan ruwe natuursteenmaterialen, wat een stijging is van 13,1%. Het gaat voornamelijk om materiaal afkomstig uit Brazilië: +49,7% tot een waarde van 44,1

96 POLYCARO

miljoen euro. Ook afgewerkte en half bewerkte natuursteen werden in grote volumes door Italiaanse bedrijven vanuit buitenlandse groeves ingevoerd: +16,3% meer dan dezelfde periode in 2014, goed voor een totaalbedrag van 57,9 miljoen euro. (MACHINE)TECHNOLOGIE Nog veel beter nieuws was er voor de Italiaanse producenten van machines en andere technologie die ingeschakeld wordt voor de ontginning en bewerking van natuursteen, want zij zagen na de 1,7% groei in 2014 hun exportcijfer in het eerste semester van 2015 verder toenemen: met maar liefst 28,8%, tot een totaal van 616,1 miljoen euro. Met dank aan de Verenigde Staten, nog steeds de grootste afnemer van Italiaanse technologie, en in de eerste zes maanden van dit jaar goed voor 82%(!) extra verkoop. Ook in Brazilië vinden de Italiaanse machine-

97 POLYCARO

bouwers een trouwe afnemer: +78,6% tot een totaal van 50,6 miljoen euro. In Turkije, de derde grootste afzetmarkt, vielen de verkoopcijfers terug: -16,2%, tot een totale waarde van 33,5 miljoen euro. Duitsland, traditioneel de belangrijkste Europese markt voor Italiaanse technologie rond natuursteenbewerking, wist zijn vierde plaats als exportland te versterken, dankzij de 12,6% groei in het eerste halfjaar. Algerije(+67,7%!) klom naar de vijfde plaats met 26 miljoen euro, gevolgd door Saoedi-Arabië (-1,5% en totaal van 22,5 miljoen euro), het Verenigd Koninkrijk (+69,9% en een totaal van 20,9 miljoen euro) en Indië (-46% en een totaal van 20,8 miljoen euro). De toptien van belangrijkste importlanden wordt afgesloten door Spanje (+158%, tot een totaal van 19 miljoen euro) en China (-30,7%, een totaal van 14,4 miljoen euro).

SUPERLARGE:TILES & STONES EXPERIENCE Uniek concept voor XXXXXL-tegels

Coming soon in regio Brussel: het eerste presentatieconcept in Europa dat uitsluitend is gewijd aan keramische grootformaat tegels (100x300 cm / 150x300 cm / 160x320 cm). Vier Italiaanse topmerken uit de keramische wereld onder één dak, elk met hun eigen superlarge collectie: Florim Magnum, Ariostea Ultra, Levantina Techlam en Cotto d’Este Kerlite. U zal er ook alle toepassingen ontdekken die vandaag mogelijk zijn met keramisch materiaal: van een kapsalon tot ingemaakte deuren en zelfs alle façadesystemen met 3+ of 6mm dunne tegels. De opening is voorzien voor eind januari. Vanaf februari wordt gestart met specifieke opleidingen (zowel theorie als praktijk) voor tegelzetters: deze zullen om de twee weken plaatsvinden, telkens op woensdag. In Kerakoll werd een technische partner gevonden voor het verlijmen van deze grootformaattegels. In het volgende nummer van Polycaro leest u alles over Superlarge: Tiles & Stones Experience.

LEVANTINA

Best Communicator Award

INFO

Levantina kreeg tijdens de afgelopen Marmomacc-beurs van de organisatie van Abitare il Tempo (designbeurs die gelijktijdig met de natuursteenbeus in Veronafiere wordt georganiseerd) de ‘Best Communicator Award 2015’ voor het ontwerp van zijn stand ‘Origin’. Daarvoor had de Spaanse exposant een beroep gedaan op de gerenommeerde architect Héctor Ruiz die de rijkdom en diversiteit van natuursteen op meesterlijke wijze wist te combineren met de laatste trends in interieurdesign.

98 POLYCARO

water dicht

garan tie DE MEEST VERKOCHTE DOUCHEGOOT IN BELGIË ! De CarroDrain douchegoot is een enorm succes dankzij zijn recept van extreme eenvoud in plaatsing en waterdichting. Maar ook de inbouwdiepte van slechts 75 mm is een enorme troef! Deze knappe en moderne douchegoot werd ontwikkeld vanuit de logica van de tegelzetter, die doorgaans de douchegoot in z’n vloer moet inwerken. De CarroDrain kan makkelijk een debiet van 28 liter per minuut verwerken, hetgeen zelfs ruim voldoende is voor een forse regendouche met zijsproeiers! Ook logistiek gezien blijft de CarroDrain geniaal in z’n eenvoud, want met slechts drie modellen op voorraad heeft u nu voor elke inloopdouche een waterdichte oplossing voor uw klanten !

815 mm 700 mm

915 mm 800 mm

1015 mm 900 mm

CARRODRAIN 700

CARRODRAIN 800

CARRODRAIN 900

CarroDrain • [email protected] • www.carrodrain.be

| SCHÖNOX AB  polyethyleenfolie met een tweezijdige speciale vezellaag  goede hechting met de meeste tegellijmen  scheuroverbruggend afdichtingsmembraan  watervast doek voor douches en zwembaden  spanningsafbouwend ontkoppelingsmembraan  ontkoppelen van tegels op hout en op vloerverwarming  eenvoudige verwerking  officieel goedgekeurd ETAG 022

EXCLU-FLOORS

Nieuwe showroom in Sint-Martens-Latem Op zaterdag 12 december gaat in het Oost-Vlaamse SintMartens-Latem een nieuwe toonzaal open waar particulieren, architecten, bouwpromotoren en aannemers kunnen kiezen uit een ruim aanbod aan parket, laminaat, tegels en natuursteen. De keuze voor de rijkste gemeente van het land is zeker geen toeval. Exclu-Floors richt zich immers voornamelijk op het hogere segment en heeft de exclusieve verdeling van een aantal topmerken. Zoals Trapa, de Rolls Royce van de parket, voor de hele Benelux-markt. In de toonzaal, net geen 400m2 met interieur dat strak en modern oogt, eist het uitgebreide gamma parket de meeste vierkante meters op. PORCELANOSA In keramische materialen, die in het achterste gedeelte (zo’n 140m2)van het pand getoond worden, springt vooral de naam van de Spaanse fabrikant Porcelanosa in het oog. Maar ExcluFloors heeft nog heel wat andere tegelmerken in het assortiment. Specifiek voor de projectmarkt biedt het bijvoorbeeld een reeks goedkopere tegels aan. De keramische tegels worden aangekocht bij Gavra en Verhelst. De natuursteenmaterialen worden geleverd door Hullebusch uit Ardooie. De toonzaal zal beurtelings worden bemand door twee heren die beiden kunnen teren op vele jaren ervaring in de tegelbranche: Jos Bijnens en Filip Ronse. Exclu-Floors is een spin-off van Extradal, een bedrijf dat zich specialiseert in het gieten van betonvloeren. “We hebben dus al een bepaalde positie in de markt”, klinkt het. “Steeds vaker kregen we van architecten en particulieren de vraag of we ook andere afwerkingsmaterialen voor vloeren aanbieden. Zo is het idee gegroeid om een eigen toonzaal met parket, laminaat, tegels en natuursteen te openen.” Wellicht komt er volgend jaar een tweede showroom in Namen. Bouwprofessionelen die graag de opening in Sint-MartensLatem op 12 december (doorlopend van 10 tot 18 uur) bijwonen, sturen best een mailtje naar [email protected]. Er is een attentie voorzien voor alle bezoekers. Exclu-Floors n.v. Kortrijksesteenweg 144 9830 Sint-Martens-Latem

INFO

www.schonox.com [email protected]

A sikA brAnd

100 POLYCARO

VANDIX NATUURSTEENTEGELS Opendeurdagen 2016

Noteer volgende data alvast in uw agenda: op vrijdag 15, zaterdag 16 en zondag 17 april 2016 verwelkomt Vandix alle professionele vloerders, tuinaannemers en tegelhandelaars in zijn 1.500m2 grote toonpark in Oostende. Drie dagen lang kunnen zij er doorlopend van 10 tot 17 uur kennismaken met het uitgebreide gamma natuursteentegels voor binnen en buiten, als-

ook keramische tegels voor outdoor toepassingen en siergrind. Technische adviseurs van Buzon tegeldragers, HMK reinigings-en onderhoudsproducten, en Flowpoint voegmortels zullen klaar staan om op al jullie vragen te antwoorden. Uiteraard wordt er door Vandix ook gezorgd voor hapjes en drank! Toegegeven, het is nog even maar u bent nu al van harte uitgenodigd. Het adres is: Industriezone Plassendale 3 Kuipweg 6 • B8400 Oostende www.blauwsteentegels.be

TALENTENWERF & NATUURSTEENSECTOR Nieuwe arbeidskrachten klaarstomen

De natuursteensector en Talentenwerf slaan de handen in mekaar om in 2016 te starten met een gezamenlijk een opleidingstraject , zodoende het schrijnend tekort aan arbeidskrachten in natuursteenverwerkende bedrijven op te vangen. Om de opleiding zo nauw mogelijk te laten aansluiten bij de realiteit van de job wordt een beroep gedaan op vaklui die momenteel nog actief zin in de sector en hun jarenlange expertise willen doorgeven aan nieuwe krachten. Ook personeelsleden die net gepensioneerd zijn, komen in aanmerking om les te geven aan de cursisten. De opleiding gaat voor het grootste deel door in Mechelen en zal in het eerste kwartaal van 2016 geprogrammeerd worden. Voor meer details kan u terecht bij Wim Van Loon, coördinator werkplekleren bij Talentenwerf. E: [email protected] T: 0470/20 35 08

INFO

101 POLYCARO

JACKON INSULATION Jackoboard Aqua Reno

Met Jackoboard Aqua Reno, het nieuwste douche-element met geïntegreerd afvoersysteem binnen de Aqua-reeks, brengt fabrikant Jackon Insulation een barrièrevrije systeemoplossing op de markt. Direct betegelbaar en met een totale opbouwhoogte van slechts 65mm (dankzij het ingewerkte afschot en afvoer in de bodem) kan dit douche-element makkelijk en barrièrevrij geïntegreerd worden in oude gebouwen waar wegens de beperkte isolatielaag vaak sprake is van een zeer dunne vloeropbouwhoogte (60 tot 80mm). Ideaal dus voor een tijd- en geldbesparende renovatie van je oude badkamer. Jackoboard Aqua Reno wordt vervaardigd uit geëxtrudeerd polystyreenhardschuim met versterkte, gemodificeerde mortellaag aan beide zijden. Het afvoersysteem is voorzien van een hoogwaardig designrooster in massief beborsteld rvs.

SILESTONE

Nieuwe kleur naar aanleiding van 25ste verjaardag

INFO

Silestone, wereldleider in kwartsoppervlakken, mag dit jaar 25 kaarsjes uitblazen en dat kon Grupo Cosentino niet zomaar voorbijgaan laten gaan. In samenwerking met de gerenommeerde Braziliaanse binnenhuisarchitecte Brunete Fraccaroli werd een nieuwe, frisse kleur ontwikkeld. Acqua Fraccaroli, want zo heet de blaugroene tint, valt meteen op door zijn glans, sterkte en vrolijkheid. Acqua Fraccaroli is in exclusieve beperkte editie te ontdekken in de Cosentino Centers van Londen, New York, Vancouver, Sao Paulo, Sidney, Singapore, Tel Aviv, Milaan, Barcelona en Brussel.

102 POLYCARO

www.studiokey.it

accessiblequality

EXTESA 41 CNC CNC brugzaag met verlengde X en Y as voor het zagen van grote platen. Snel en precies, hoge productiviteit en uitgerust met de alom geprezen intuïtieve GMM CAD/CAM software (door Gmm ontwikkelde software: modulair, eenvoudig, super efficiënt en altijd mee met uw tijd) Kiptafel, wisseltafel of bandsysteem, de Gmm brugzagen zijn verkrijgbaar volgens de behoeften van iedere klant.

Gmm, dé brugzaag specialist GMT bvba, GMM dealer sinds meer dan 15 jaar en uw solide partner: - Meer dan 200 Gmm machines operationeel in de Benelux - Toonzaal met operationele machines, vrijblijvende demonstraties - Plaatsing en opleiding door eigen personeel - Dienst na verkoop door eigen personeel

RODDING UNIT

370°

90°

CUT AND MOVE

CAMERA IMAGE

GMT BVBA Nieuwe Pontstraat 11 B-9600 Ronse ISO 9001 T +32 (0)55 38 99 99 [email protected] Gmm S.p.A. Via Nuova, 155 - 28883 Gravellona Toce (VB) Italy www.gmtbvba.be Tel. +39 0323 849711 - Fax +39 0323 864517 - e-mail:[email protected] - web site:www.gmm.it

GMM

9-assige CNC-machine voor hoge zaagproducties Zagen met negen assen, het kan dankzij GMM. De Italiaanse machinebouwer ontwikkelde voor natuursteenverwerkende bedrijven een nieuwe CNC-gestuurde topmachine. De GL3 is uitgerust met 3 zaagmotoren die elk afzonderlijk zijn aangedreven door een frequentieregelaar en samen of afzonderlijk kunnen gebruikt worden. Multi zagen is mogelijk voor afmetingen van 200mm tot 1300mm, de centrale unit kan in verstek tot 90° en over de volledige 360° rotatie. Afzonderlijke controle voor de slijtage van zaag en compensatie. De automatische machine zaagt accuraat en snel dankzij servomotoren en lineaire geleidingen. Automatisch nesten en gebruiksvriendelijk werken mogelijk dankzij de bijgeleverde GMM software. En het door GMM gepatenteerde vacuümsysteem op de centrale unit. Deze nieuwkomer in het gamma van GMM garandeert een hoge productiecapaciteit, tot 340 m2 in 8 uur. Wie interesse heeft, neemt best contact op met de officiële verdeler: Granite & Marble Technology (GMT) in Ronse. Alle contactgegevens vindt u op hun website (www.gmtbvba.be).

INALCO

iTOPker solutions De toonaangevende Spaanse tegelfabrikant Inalco stelde tijdens Cersaie 2015 zijn nieuwe reeks iTOPKer voor: uiterst dunne keramische platen in XL formaat. Amper 12 mm dik en in grootformaat 1500x3200 mm zijn deze in de eerste plaats ontwikkeld voor aanrechtbladen maar kunnen ze net zozeer voor veel andere interieur- én exterieurtoepassingen worden toegepast (zonder voegen!).

BOSTIK

Nieuwe verpakkingslijn voor Simson gamma Bostik introduceert de geheel vernieuwde verpakkingslijn voor haar Simson lijmen, kitten en afdichtingen. Deze is duidelijk, herkenbaar en consistent en kenmerkt zich door de mooie witte kokers met donkerblauwe labels

met als hoofdmerk Bostik. Het oude vertrouwde logo van Simson zal voorlopig nog als submerk op de verpakking blijven staan om duidelijk te maken dat het nog steeds om dezelfde producten, hoogwaardige kwaliteit en bekende service gaat. Op deze manier geeft Bostik vorm aan haar groeistrategie met als doelstelling om met Bostik van wereldspeler een wereldmerk te worden op het gebied van lijmen, kitten, egalines en afdichtingen.

INFO

HEEL VEEL NIEUWS! Naast de geheel vernieuwde verpakkingslijn heeft Bostik nog meer nieuws te bieden. Zo introduceert Bostik op dit moment een speciaal en compleet pakket voor professionele elastische steenstrips-verlijming. Ideaal voor zowel renovatie als nieuwbouwprojecten en te gebruiken in een prefab-omgeving of op de bouwlocatie. Voorts is het assortiment uitgebreid met o.a. enkele nieuwe en verbeterde montagelijmen, isolatielijmen, een regenvaste acrylaatkit en een speciale kit voor bewegings- en aansluitvoegen die een uitstekende hechting kent op de meeste soorten bouwmaterialen zonder dat een primer vooraf noodzakelijk is.

104 POLYCARO

MONDIALE NATUURSTEENPRODUCTIE Vijfde jaar op rij groei

Ondanks het feit dat economische crisis nog niet helemaal voorbij is, laat het XXVI World Stone Report voor het vijfde jaar op rij groei zien voor de mondiale productie van natuursteen. In 2014 werd wereldwijd voor meer dan 100 miljoen kubieke meter natuursteen verhandeld, wat het equivalent is van 80 miljoen ton bruto (= na aftrek van afval uit de steengroeves) en 1,5 miljard m2 van gelijkwaardige producten met een gebruikelijke plaatdikte van 2cm. Als we vergelijken met 2013, betekent dit een toename van +3,85% en dus groei voor het vijfde opeenvolgende jaar. EÉN VIERKANTE METER PER BELG De voornaamste eindbestemmingen voor marmer en graniet zijn vloeren en andere interieurtoepassingen. Op wereldwijde schaal komt de consumptie van afgewerkte natuursteenproducten vandaag neer 237 m2 per 1.000 inwoners. Enkel Zwitserland, Taiwan, Saoedi-Arabië en -jawel- België kunnen prat gaan op een verhouding van één vierkante meter natuursteen per persoon. “Ondanks de explosieve groei van ontginning in landen als Jorandië, Oman, Mongolië en Vietnam, zal de productie in de

toekomst zich nog meer concentreren in een handvol landen die vandaag al meer dan 70% van het totale volume vertegenwoordigen: China op één, gevolgd door Indië, Turkije, Brazilië, Italië en Spanje”, staat te lezen in het XXVI World Stone Report. EXPORTTOENAME Het globale exportvolume vorig jaar 56,9 miljoen ton (+6,7%) waarvan 29,5 miljoen ton ruwe natuursteen (+5%) en 27,4 miljoen ton bewerkte materialen (+8,7%). In de laatste twee decennia is de exportstroom in natuursteen bijna verviervoudigd! De globale omzet van de internationale natuursteenhandel klokte in 2014 af op 23 miljard Amerikaanse dollar, waarvan 75% werd gerealiseerd met bewerkte producten. De grootste exportlanden in natuursteen zijn -in volgorde van belangrijkheid- China, Italië, Turkije, Indië, Brazilië, Spanje en Portugal. Ook qua import van ruwe natuursteen staat China op nummer één, gevolgd door Taiwan. Afgewerkte producten worden vooral geïmporteerd door de Verenigde Staten, Canada, Duitsland, Frankrijk, België, Zuid-Korea en Saoedi-Arabië.

INFO

105 POLYCARO

VIEK-MACHINES.COM

Nieuw: de LT-2D3D Laser Templator. Nieuw in het gamma laser opmeting van machinedistributeur Viek-machines. com: de LT-2D3D Laser Templator. Het nieuwste meettoestel van Laser Products, de LT-2D3D Laser Templator, is een toestel dat je zelf aan het werk moet hebben gezien. Dit vernuftig, gebruiksvriendelijk apparaat wordt onder andere ingezet voor het opmeten van vloeren, keukens, gevels,…. Wat maakt deze handige laser zo uniek in vergelijking met al andere systemen die op de markt te vinden zijn? * Bijzonder eenvoudig in gebruik * Zeer hoog bereik in afstandsmeting * Continu verbeteren van de software, dankzij de gratis updates! Meer info? Surf snel naar www.viek-machines.com

CARRIÈRES DU HAINAUT

‘Best Communicator Award 2015’ Carrières du Hainaut kreeg op Marmomacc-beurs in Verona de felbegeerde ‘Best Communicator Award 2015’ voor meest originele stand in de categorie ‘Natuursteen’. Het was nog maar de eerste keer dat de Belgische groeve met een eigen stand (van 100m2) aanwezig was op de internationale natuursteenvakbeurs die dit jaar zijn 50ste editie vierde. De stand van Carrières du Hainaut was te bezichtigen in de buitenzone van Veronafiere. Opgebouwd als een dambord kreeg de bezoeker de verschillende toepassingsmogelijkheden van de Belgische Blauwe Hardsteen uit Soignies zien, zowel op esthetisch als technisch vlak. Met ook een loungehoek en meerdere vergaderruimtes was er alleszins voldoende plek voorzien voor een aangename ontmoeting tussen leverancier en (potentiële) afnemers.

LAMINAM

Keramische platen van 160x320cm

INFO

De Italiaanse fabrikant Laminam liet op z’n 160m2 grote stand tijdens Marmomacc 2015 zien tot wat het allemaal in staat is: ultradunne keramische platen in XXL-formaat 1600x3200 mm! De nieuwe afmeting 1600x3200mm en 12mm dik, is verkrijgbaar in vijf verschillende reeksen, geïnspireerd op beton, marmer, hout, ijzer en massieve balken. Alles opgeteld zijn er 14 kleurschakeringen verkrijgbaar. Deze innovatie biedt ontegensprekelijk nieuwe toepassingsmogelijkheden naar gebruik van keramische materialen in architectuur en interieur: denken we onder meer aan geventileerde buitengevels waarbij de grote formaten het aantal voegen tussen de verschillende panelen reduceert en dus ook het risico op infiltrerend regenwater drastisch vermindert. Bovendien komt dit de visuele continuïteit van de gevelbekleding ten goede. Ook naar interieur en design toe bieden dankzij deze keramische XLformaten meer creatieve vrijheid. Denk maar aan keukeneilanden of badkamerbekleding.

106 POLYCARO

master in stone.

oak grey – woodstructure

exclusive natural stone

een natuurlijke kijk op schoonheid

hullebusch Brugsebaan 4a - 8850 Ardooie - Belgium +32 (0)51 46 78 67 - www.hullebusch.com

107 POLYCARO

Januari

Maart

April

Mei

Juni

Juli

Augustus September October November December

Klaar voor elk weertype.

Met zorgt u voor een snelle waterdichting van terrassen en balkons in elk weertype. Sneldrogend, elastisch tweecomponentenwaterdichtingsproduct op cementbasis Zeer goed verwerkbaar Verwerkbaar gedurende meer dan 45 minuten Snel aan te brengen met kortere wachttijden als gevolg

1 KITvan36kg=15m2

Ook te gebruiken op bestaande vloeren Geschikt voor lage temperaturen (minimaal +5 °C) Hoog dagelijks rendement Geschikt voor vochtige ondergronden, mits die goed zijn uitgehard Voldoet aan de normen EN 14891 en EN 1504-2

108 POLYCARO

OVEREENKOMSTIG DE EUROPESE NORM

CONFORM DE EUROPESE NORM

EN 1504-2 (C)

EN 14891

CMO1P EN 14891

WATERONDOORDRINGBARE VLOEIBAAR AANGEBRACHTE PRODUCTEN

PRINCIPES

EN 1504-2

OPPERVLAKTEBESCHERMINGSSYSTEMEN VOOR BETON