Platform Mantelzorg Amsterdam

Platform Mantelzorg Amsterdam

Verslag van het debat met de woordvoerders Zorg van PvdA, GroenLinks, SP, D’66 en CDA gehouden op 15 oktober 2013 van 14.00-15.30 uur in Akantes te Amsterdam. Verslaglegging: Laura Blommestein, LTC secretariële Ondersteuning

Frénk van der Linden opent de bijeenkomst en heet iedereen welkom. Het is de bedoeling dat er vandaag een dialoog op gang komt. Veel van de aanwezigen zijn zelf mantelzorger. Frénk is zelf ook mantelzorger van zijn moeder met Alzheimer. Frénk van der Linden vraagt naar de ervaringen van de mensen in de zaal en naar waar zij op hopen vanuit de politiek. Een meneer, mantelzorger van zijn vrouw, maakt drie dagen per week gebruik van de dagopvang en is hier heel blij mee. Tevens hoopt hij dat het mogelijk blijft om vervangende thuiszorg in te kopen, zodat hij twee weken per jaar op vakantie kan gaan. Frénk van der Linden vraagt wat mensen zouden veranderen als zij de taak van Marc Rutten over zouden nemen. Deze meneer zou niet te veel veranderen. Hij heeft een pgb-tje en daar is hij heel blij mee. Het is misschien wel goed dat functies overgaan naar de gemeente, maar de huidige voorzieningen moet gehandhaafd worden en dan ook wel ruimhartig. Frénk van der Linden zou zelf een maatregel nemen om te voorkomen dat zijn moeder een half uur huilend over de gang kan dwalen, omdat er te weinig verpleging is. Een meneer van bijna 73 jaar oud is mantelmoeder van zijn moeder van 97 jaar oud. Met het stoppen van de militaire dienstplicht heeft men de waarde van de sociale dienstplicht die daarin zat, weggegooid. Een moeder is al 23 jaar mantelzorger van haar zoon (23 jaar oud) met een verstandelijke beperking (autisme). Het verzorgen van een ouder stopt op een bepaald moment, dat kan na tien jaar zijn of na zes jaar, of na zestien jaar. De mantelzorg van een kind blijft net zo lang doorgaan als de ouder leeft en aankan. Voor verstandelijk gehandicapten zijn momenteel veel dingen best goed geregeld en er bestaat angst voor de afbraak van voorzieningen. De helft van de verstandelijk gehandicapten gaat over naar de gemeente en de angst bestaat dat daar veel geld verloren gaat aan overhead, het organiseren en mensen die moeten leren en dat er maar weinig geld echt bij de zorg terecht komt. Een meneer, mantelzorger van zijn dementerende vrouw pleit ervoor om sneller duidelijkheid te krijgen over het Pgb en de AWBZ. Er is te veel onzekerheid. Het lijkt erop dat mensen die de beslissingen nemen geen verstrand van zaken hebben. Een meneer, zelf geen mantelzorger meer, heeft veel contact met mantelzorgers en zij lopen allemaal aan tegen de organisatie van de mantelzorg. Het maakt de mantelzorger in principe niet uit of de persoonlijke verzorging overgaat naar de gemeente of de zorgverzekeringswet. Hij stelt voor om één pot te maken, in dit geval op Amsterdams niveau, waar alle gelden en wetten samenkomen. Maak één loket, één machtsblok. Neem de macht en het geld af van alle partijen die daar nu over aan het vechten zijn en breng dit naar één toegankelijk loket, zodat het makkelijker wordt om van voorzieningen gebruik van te maken.

Plantage Middenlaan 14 - I

Tel. +31 (0)20 75 25 100

[email protected]

Rabobank 1529.93.312

1018 DD Amsterdam

Fax +31 (0)20 75 25 101

www.clientenbelangamsterdam.nl

K.v.K. Amsterdam 34 34 71 05

1

Vereniging Cliëntenbelang Amsterdam


Een mevrouw is mantelzorger van haar zoon met een psychiatrisch probleem. Psychiatrische patiënten worden vaak als criminelen behandeld. Een patiënt is al jaren onder behandeling, de hulpverlener kent hem, maar als hij opgenomen moet worden, moet hij anderhalf jaar wachten voordat dit mogelijk is. Deze mensen zijn ziek en weten bijvoorbeeld niet altijd dat zij moeten betalen in de tram. Zij worden soms opgepakt. Deze mensen zouden een pasje moeten krijgen waarop staat aangegeven dat zij psychiatrische problemen hebben en niet opgesloten moeten worden. Ze zouden herkenbaar moeten zijn. Vóór de opname, als de persoon nog goed bij kennis is, wordt een signaleringsbrief ondertekend. In deze brief geeft iemand aan wanneer hij opgenomen wil worden. Deze brief wordt echter niet erkend door de instellingen. Als het aangegeven moment daar is, geldt de regel dat iemand niet wordt opgenomen als deze persoon geen gevaar is voor zichzelf en/of voor zijn omgeving. Angelien Horn, voorzitter van het Platform mantelzorg, vermoedt dat er een grote druk komt te staan op de mantelzorg. Zij spreekt de hoop uit dat dit in goede banen geleid wordt. De belangenbehartigers moeten hard gaan vechten om de stem van de mantelzorgers te laten horen. Mantelzorgers nemen al zoveel eigen verantwoordelijkheid. De overbelasting ligt op de loer. Uit een onderzoek is gebleken dat de uitvoeringskosten van de AWBZ naar de Wmo acht keer zo hoog zijn. Naast de bezuinigingen gaat dit óók ten koste van de zorg die geleverd wordt. Een droommaatregel zou zijn: minder bureaucratie, meer kijken naar wat iemand nodig heeft en mensen ondersteunen. De zorgverlener, de zorgvrager en de mantelzorger zouden meer met elkaar moeten afstemmen. Vroegtijdig moet gezien worden wie een mantelzorger is. Zij moeten ervan bewust gemaakt worden dat zij veel voor de maatschappij doen en dat zij óók om ondersteuning mogen vragen. De zorgverleners zouden ook eens aan de mantelzorger moeten vragen hoe het met hun gaat en of zij niet overbelast zijn. Als dat zo is, kan gevraagd worden wat daar samen aan gedaan kan worden. Wat staat er over mantelzorg in het partijprogramma? Peggy Burke, PvdA Eigenlijk zou Maarten Poorten hier aanwezig zijn. Peggy Burke (PvdA) is anderhalf jaar afwezig geweest i.v.m. ziekte. Zij heeft zelf van dichtbij mee mogen maken wat het inhoudt om mantelzorg en thuiszorg te ontvangen. Zij is blij dat zij mantelzorgers om zich heen had, maar niemand wil graag gebruik maken van thuiszorg. Het is namelijk helemaal niet prettig om iedere dag door een onbekende geholpen te worden met bijvoorbeeld douchen. Vóór haar ziekte was het voor haar ook al duidelijk dat mantelzorgers belangrijk zijn en dat zij in alle gevallen ondersteund moeten worden. Bij de kadernota is extra geld vrijgemaakt, 1,5 miljoen euro voor respijtzorg. In het verkiezingsprogramma staat dat het budget voor mantelzorgers en vrijwilligers tenminste verdubbeld moet gaan worden, zeker gezien de komende bezuinigingen. Het is heel belangrijk dat mantelzorgers en vrijwilligers ondersteund worden in de taken die zij uitvoeren. Mensen hebben hun eigen verantwoordelijkheid, maar daar zitten wel grenzen aan. Dit betekent niet ‘Stik maar en zoek het zelf uit’. Het ingewikkelde aan mantelzorgers en vrijwilligers is de weinige afstemming tussen de formele en de informele zorg. Beide zouden meer op elkaar afgestemd moeten zijn. De formele zorg moet de informele zorg meer gaan zien als een gelijkwaardige partner. Iemand kan professionele zorg nodig hebben, maar de zoon aan iemands bed is ook erg hard nodig. Jan Hoek, GroenLinks Mantelzorg is niet alleen een onderdeel van beleidsstukken, het is iets wat gedaan wordt door mensen. De overheid heeft de opvatting dat de mantelzorgers de zorg betaalbaar houden. Mantelzorg is eigenlijk iets wat 2


mensen aan elkaar geven, aan familie, buren en vrienden. De overheid moet er naar kijken als iets wat je graag wil ondersteunen, omdat het een mooie manier van zorg verlenen is. Niet omdat het, met de rekenmachine in de hand, een manier is om de zorgkosten in de hand te houden. Als mantelzorg een verplichting wordt, ontstaat er vanzelf weerstand tegen. Iemand is dan niet meer zelf de baas over wat er gedaan wordt. GroenLinks pleit voor eigen regie. Het is nogal flauw om te zeggen dat mensen hun eigen verantwoordelijkheid moeten nemen terwijl velen dit allang doen. Een participatiesamenleving ontkent volstrekt de rol van de overheid zelf. Hiermee zegt de overheid dat mensen dingen moeten doen en dat de overheid het in ieder geval niet meer, of veel minder gaat doen. Het zou moeten gaan over een participatieoverheid. Een overheid die mensen in staat stelt hun eigen keuzes te maken en om zelf deel uit te maken van de samenleving. De overheid zou niet moeten zeggen: ‘Zoek het maar uit’. Dit is wel wat er gebeurt in een participatiesamenleving. Peggy Burke (PvdA) heeft moeite met het geluid van haar eigen partij m.b.t. de participatiemaatschappij. Zij ziet de overheid ook als een onderdeel van een participatiemaatschappij. Met een sneltreinvaart wordt de welvaartstaat afgebroken. Remine Alberts, SP Remine Alberts heeft zelf een geschiedenis in de mantelzorg. Haar man is in 2005 overleden en voor die tijd heeft zij jaren voor hem gezorgd, hij was volledig ADL-afhankelijk. Het is teleurstellend dat alles wat zij destijds meegemaakt heeft, nu nog steeds speelt. Er is niets veranderd. De huidige regering maakt het zelfs nog zwaarder. De overheid meent dat er veel te weinig mantelzorgers zijn. De mantelzorgers ervaren dat zij alles zelf uit moeten zoeken en dat zij de spil zijn van wat in de omgeving van de verzorgende speelt (melden regelpunt). Een mantelzorger is niet alleen de handen van de verzorgende, maar ook het hoofd en de steun en toeverlaat. De mantelzorger wordt in de steek gelaten en mag het zelf uitzoeken. Een mantelzorger verzorgt iemand om diegene niet aan zijn of haar lot over te laten, maar een mantelzorger kan niet alles opvangen wat de regering over de schutting gooit. Er is enorm gesneden in o.a. de respijtzorg. De eerder genoemde 1,5 miljoen euro is slechts een druppel op de gloeiende plaat. De PvdA moet met alle contacten in de samenleving weten wat de effecten zijn en dat er niet meer bij kan. Van de Nederlanders is 10% mantelzorger en 10% daarvan is zwaar overbelast. Het percentage overbelaste mantelzorgers zal alleen maar toenemen. Dat is geen participatie, dat is afschuiven. Frénk van der Linden vraagt Remine Alberts (SP) wat zij het minst slechte argument vindt van bijvoorbeeld Halbe Zijlstra. Er wordt altijd gesteld dat het te veel kost. Remine Alberts (SP) zou willen dat er op zoek gegaan wordt naar waar het geld zit. Er is geen goed rekenvoorbeeld gegeven. De zorg is in de handen van de zorgverzekeraars gekomen. Er is het afgelopen jaar 430 miljoen euro uitgegeven aan uitsluitend marktwerking. Tevens hebben de zorgverzekeraars 1,4 miljoen euro aan winstuitkering ontvangen. Dit geld had beter ten goede van de mensen kunnen komen. Iemand in de zaal vraagt of Remine Alberts weet wat er per jaar in Nederland aan zorg wordt uitgegeven. Naast de twee eerder genoemde bedragen wordt er ook salaris betaald t.b.v. de enorme organisaties en is er sprake van verspilling (voorgeschreven medicijnen). Het totale bedrag aan zorg is bijna 100 miljard euro. Ouder worden, kost geld. Er moet gekeken worden naar oplossingen en niet naar waar één of twee miljoen euro weggehaald kan worden. Meltem Kaya, D’66

3


Meltem Kaya deelt de zorgen van Angelien Horn. Er is veel onduidelijkheid. Er moet vanuit Den Haag snel duidelijkheid komen. D’66 heeft ingestemd met de overheveling naar de gemeente en heeft voorgesteld dit te doen met minder bezuinigingen. Een zorgpunt is de verbinding tussen de formele en de informele zorg. Mantelzorgers moeten meer betrokken worden bij het opstellen van het zorgen ondersteuningsplan. Zorg dichterbij huis kan beter georganiseerd worden door een onafhankelijk persoon te verbinden aan de cliënt. Samen kunnen zij met de mantelzorger en het verdere netwerk het ondersteuningsplan opstellen. Er bestaan ook zorgen over of er in de toekomst voldoende mantelzorgers zijn. Er wordt in Nederland veel mantelzorg verleend. Onderzoek heeft uitgewezen dat 66% van de respondenten bereid is in de toekomst mantelzorg te verlenen. Meer dan de helft van deze mensen doet dit momenteel nog niet, omdat ze hiervoor niet gevraagd zijn. De zorg gaat richting gemeente en een aantal dingen kunnen aangepast worden, zoals de aanbesteding. Door de aanbesteding in de zorg kunnen uitsluitend grote zorgaanbieders meedoen. Kleine innovatieve zorgaanbieders die juist hele goede zorg kunnen leveren, dichtbij de mantelzorger en de cliënt, komen niet in aanmerking of alleen als onderaannemer. Geef deze kleine innovatieve zorgaanbieders, die juist gespecialiseerd zijn in doelgroepen ,de mogelijkheid om samen met de mantelzorger en het netwerk van de cliënt alles te regelen. Barbara Gardeniers, CDA Mantelzorgers zijn van onschatbare waarde voor de zorg in Amsterdam. Amsterdam kent heel veel mantelzorgers. Het CDA wil meer de verbinding leggen tussen de formele en de informele zorg. Tevens is de wens om meer in gesprek te gaan met de mantelzorger en de zorgbehoevende om zo de mantelzorger te betrekken bij de vraag van de zorgbehoevende. De mantelzorger kent de zorgbehoevende heel goed en weet wat nodig is. Elke mantelzorger is anders en heeft een eigen behoefte m.b.t. respijtzorg. De ene mantelzorger wil graag op vakantie en de andere mantelzorger wil graag opvang voor de kinderen om zo betere mantelzorg te kunnen geven. Er zou een systeem moeten komen waarbij de mantelzorger ondersteund wordt in de specifieke behoefte. Niet alles kan afgeschoven worden op de informele zorg. Het is goed om mensen in hun eigen kracht te zetten, maar hierin kan niet doorgeslagen worden. De huidige regering wil hierin te veel doorslaan. Er is een bepaalde visie nodig en Barbara Gardeniers (CDA) mist deze visie. Van de VVD waren ook Brian Benjamin en Eric van der Burg uitgenodigd. Beiden zijn helaas verhinderd, Brian is ziek en Eric van der Burg zit nog in een collegevergadering. Peggy Burke (PvdA) ziet ook dat de zorgkosten stijgen, maar er moet echt gekeken worden waarop bezuinigd kan worden. In de zorg is sprake van grote verspilling van medicijnen. Hier kan vast veel op bezuinigd worden, net als op salarissen. De zorg moet uit het systeem van marktwerking. In het ene ziekenhuis worden vele onderzoeken uitgevoerd en als de patiënt later naar een ander ziekenhuis moet dan worden deze onderzoeken opnieuw uitgevoerd. Een CT-scan kost 1.500/2.000 euro. Er zijn meer dingen mogelijk dan nu mogelijk lijken te zijn. Er moet op andere plekken geld gevonden worden. De gemeente heeft er een rol in om wat in Den Haag krom gaat in Amsterdam recht te trekken. Een aanwezige weet dat de universiteiten er momenteel mee bezig zijn om CT-scans niet zomaar te herhalen. Een CT-scan komt neer op 400 röntgenfoto’s. Wanneer er een vermoeden van verspilling is, dan kan dit per brief nagevraagd worden bij arts of zorgverzekeraar. Melmet Kaya (D’66) meent dat er inderdaad niet bespaard moet worden op één miljoen euro, omdat het om een totaal van miljarden euro’s gaat. Er moet in het algemeen naar het systeem gekeken worden. Nog niet zo lang geleden is een grote systeemwijziging doorgevoerd en het is niet wenselijk om nu weer een nieuw landelijk systeem op te zetten. Dit kost juist weer heel veel geld. De zorg moet niet kapot gereguleerd 4


worden. Goede initiatieven vanuit burgers moeten ondersteund worden en dit is voor mantelzorgers nu mogelijk bij de gemeente. De gemeente moet het overlaten aan de bewoners en zich op tijd terugtrekken. Bezuinigingen in de gezondheidzorg zijn niet per se nodig. Er moet onderscheid gemaakt worden tussen care en cure. Er kan waarschijnlijk bezuinigd worden op de gezondheidzorg in de ziekenhuizen. Bij de care, waaronder de mantelzorg en alle andere zorgachtige zaken vallen, is nauwelijks tot geen ruimte om te bezuinigen. Áls er al bezuinigd moet worden, dan is het op de bureaucratie. Jan Hoek (GroenLinks) is het eens met de eerdere stelling dat niet alles naar de samenleving geschoven kan worden. Om de zorg betaalbaar te houden moet de materie te lijf gegaan worden met de vraag hoe je het graag hebben wilt. Mensen die zelf kunnen bepalen wat er met ze gebeurt, zijn in de regel gelukkiger en meer tevreden dan mensen vóór wie het bepaald wordt. De zorg die vanuit de wens en de regie georganiseerd wordt, zal uiteindelijk goedkopere zorg blijken te zijn. Als uitsluitend gekeken wordt naar wat er verminderd kan worden in de zorg dan is de kans groot dat de zorg aan het einde juist duurder wordt. In de preventie wordt alles weggehaald en aan het einde van het proces zijn allerlei dure maatregelen noodzakelijk. Peggy Burke (PvdA) meent dat de overheid de cliënt met wantrouwen benadert. Niemand wil iedere dag door een andere zorgverlener geholpen worden, er zal geen misbruik van gemaakt worden. Degenen die al langer een Pgb hebben, mogen deze ook in 2014 houden. Er kunnen geen nieuwe Pgb’s meer aangevraagd worden. Uitgezonderd in Amsterdam, geeft Peggy Burke (PvdA) aan. De mantelzorger kan de eigen regie nemen als de professionele zorg en het professionele aanbod kwalitatief goed geregeld is. De ene ziekte en mantelzorger zijn anders dan een andere ziekte en mantelzorger. Per ziektebeeld moet de bijbehorende zorg georganiseerd worden. Een mantelzorger moet terug kunnen vallen op goed georganiseerde professionele zorg. De zorginstellingen werken er hard aan om in de sfeer van buurtzorg te gaan werken. De tussenliggende managementlaag verdwijnt. Het streven is om één persoon aan één cliënt te koppelen, zodat er niet steeds zorg wordt geleverd door een ander (voor zover dit mogelijk is i.v.m. ziekte en vakantie). Er komt nu steeds meer zwaardere zorg bij de thuiszorg terecht. De wijkverpleegster gaat naar de huisarts, een deel gaat naar de Wmo en een deel gaat naar de zorgverzekering. Alle gemeenten en verzekeraars gebruiken hun eigen briefpapier en eigen huisstijl. Cliënten moeten maar weer zien dat zij het nog redden. Waarschijnlijk gaat dat niet lukken dus zijn er wéér meer burgers nodig i.v.m. alle paperassen. Melmet Kaya (D’66) geeft aan dat het akkoord tot stand is gekomen uit de onderhandeling. N.a.v. het akkoord is 11 miljoen euro extra beschikbaar voor de mantelzorg. Het is nooit een doel geweest om te bezuinigen op de zorg. Alle overhevelingen zijn gesteund, maar D’66 heeft altijd minder bezuinigingen voorgesteld. Remine Alberts (SP) merkt op dat er in dit akkoord 500 miljoen euro extra wordt bezuinigd op de zorg. Melmet Kaya (D’66) geeft aan dat D’66 het belangrijk vindt om verantwoordelijkheid te nemen om te voorkomen dat het land onbestuurbaar wordt. D’66 heeft gekozen voor werkgelegenheid en onderwijs, het is nooit het doel geweest om extra te bezuinigen in de zorg. Het is inderdaad een pijnpunt. Peggy Burke is het dan wel niet eens met het standpunt van haar partij, maar zou tijdens deze bijeenkomst wel het standpunt van haar partij moeten verdedigen. Tevens zou zij moeten aangeven hoe zij de extra 1,5 5


miljoen euro voor respijtzorg en de verdubbeling voor de mantelzorg in tijden van bezuinigingen wil financieren. Peggy Burke (PvdA) legt de aanwezigen uit dat de motie Poorter betrekking heeft op de 1,5 miljoen euro die uit een ander budget dan het zorgbudget vrijgemaakt zou moeten worden. Barbara Gardeniers (CDA) geeft aan dat het CDA hier niet mee heeft ingestemd. Dit geld komt uit een ander budget, het was namelijk een reserve voor als de gemeente te weinig geld zou hebben. Als daar nu al geld uitgehaald wordt voor de zorg dan ontstaat er later een ander probleem. Het is onrealistisch geld. Een mevrouw merkt op dat er 1,5 miljoen euro voor respijtzorg beschikbaar gesteld kan worden, maar zij vindt het belangrijker dat haar zoon voldoende dagbesteding krijgt. Als de zorg goed is dan heeft zij ook meteen goede respijtzorg. Zijzelf hoeft niet geholpen te worden. Als haar zoon goed geholpen wordt door de overheid dan kan zij heel goed voor zichzelf zorgen. Jan Hoek (GroenLinks) licht toe dat er ook een motie van Femke Roosma (GroenLinks) is aangenomen om de dagbesteding voor iedereen toegankelijk te houden. Dit zou de belangrijkste doelstelling moeten zijn. Het is naast een vorm van respijtzorg ook een goede manier van bezig zijn in het leven voor de mensen die er gebruik van maken. Remine Alberts (SP) geeft aan dat het vaststellen van de grens van een mantelzorger lastig is. Grenzen zijn afhankelijk van de draagkracht van de individuele mantelzorger. Tevens speelt de duur van de mantelzorg mee. Gaat het over een periode van twee jaar of is het einde niet te overzien? De grens moet altijd individueel bekeken worden. Een eigenschap van een mantelzorger is vaak dat hij of zij niet zegt dat het niet meer vol te houden is. Een ander moet dit vaak aangeven. Het is een soort overlevingsmechanisme. Als toegegeven wordt aan het feit dat het niet meer gaat, dan betekent dit vaak het einde van de mantelzorg en dit kunnen zij niet over hun hart verkrijgen. Een waarnemer kan iemand zijn van de thuiszorg (persoonlijke verzorging). Vaak wordt dan gezien dat het huishouden rommeliger wordt of dat er niet meer gestreken wordt. Het vervelende is dat bij huishoudelijk hulp de signaleringsfunctie eruit is gehaald. Melmet Kaya (D’66) merkt op dat de mantelzorger nog belangrijker wordt door de taak die de gemeente gaat krijgen. Het is belangrijk om vanaf het begin met de mantelzorger aan tafel te gaan en te betrekken bij de zorg voor iemand. Remine Alberts (SP) vult aan dat mensen soms al jaren aan het modderen zijn voordat het signaal wordt opgepikt. Het is dan lastig om een zorgvraag te formuleren. Jan Hoek (GroenLinks) is van mening dat er geen grenzen getrokken worden in de mantelzorg. Geen van de partijen, de mantelzorger en de zorgverlener, wíl hier een grens in trekken. Mantelzorg is iets wat mensen zelf willen doen. Mensen hebben de neiging hierin te ver te gaan en hiervoor moeten zij behoed worden, voor zichzelf en voor degene die zij verzorgen. Er moet goede respijtzorg georganiseerd worden. Er moet terug gevallen kunnen worden op professionele zorg, dit wil niet zeggen dat deze zorg altijd door professionals uitgevoerd moet worden. Mantelzorgers moeten het gevoel hebben dat zij kunnen geven wat zij hebben, omdat zij dat graag willen. Er kunnen vormen van dagbesteding georganiseerd worden om voor de mantelzorger een moment van rust te creëren. Een mantelzorger moet het gevoel hebben dat de verzorgende in goede handen is. Twee weken vakantie in een heel jaar is niet veel, maar de mantelzorger moet in die twee weken wel met een gerust hart op vakantie kunnen. De zorg kan overgenomen zijn door bijvoorbeeld een buurvrouw met een beschikbare vraagbaak voor haar of door professionele zorg. De zorg moet altijd op de maat zijn van de situatie waarvoor het bedoeld is. Een mevrouw zorgt met liefde voor haar dementerende moeder van 93 jaar oud. Zij wil en móet dit. Naast herkenning is ook erkenning belangrijk en zij oppert om mantelzorgers net zo te waarderen als vrijwilligers,

6


met een onkostenvergoeding of een andere vorm van waardering. Er worden kosten gemaakt i.v.m. autorijden en de aanschaf van spullen. Een andere mevrouw vult aan dat de aftrek voor de chronisch zieken en het mantelzorgcompliment zijn afgeschaft. Jan Hoek (GroenLinks) is het er mee eens dat de kosten die i.v.m. mantelzorg gemaakt worden, vergoed moeten worden. Het is goed om als samenleving op verschillende manieren tot uitdrukking te brengen dat het belangrijk is dat mensen aan mantelzorg doen. Het invoeren van een verplichting zou een óntkenning van de mantelzorg zijn. Erkenning zou voor een belangrijk deel moeten bestaan uit het organiseren van de kopzorgen en het vergoeden van kosten. Als er een vergoeding per uur wordt gegeven is er geen sprake meer van mantelzorg. De mevrouw vraagt waarom dit geen mantelzorg meer zou zijn. Vrijwilligers in bijvoorbeeld het onderwijs (overblijfzorg) krijgen ook een vergoeding. Het uitdrukken in geld of een vergoeding kan een deel van de erkenning zijn. Barbara Gardeniers (CDA) heeft er moeite mee om geld te stellen tegenover de zorg die uit liefde geboden wordt. Er moet teruggevallen kunnen worden op een professioneel circuit dat dingen overneemt die de mantelzorger niet kan of als het niet meer lukt. Dit is ook een deel van de erkenning. Hoe komt het gesprek vooraf tot stand, zodat hier afspraken over gemaakt kunnen worden? Staatssecretaris Van Rijn is voornemens om de persoonlijke verzorging over te hevelen van de Wmo naar de zorgverzekeringswet. Geen van de aanwezige partijen zijn het hiermee eens. Peggy Burke (PvdA) adviseert de persoonlijke verzorging over te laten gaan naar de gemeente. De gemeente heeft de Wmo als een taak en het lijkt logisch dat de persoonlijke verzorging hierbij komt. Melmet Kaya (D’66) geeft aan dat D’66 het er mee eens is dat de persoonlijke verzorging naar de gemeente gaat. De gemeente krijgt de verantwoordelijkheid om meer integraal zorg te verlenen. Als de persoonlijke verzorging naar de zorgverzekeringswet gaat dan zullen daar veelal ouderen bij gebaat zijn. De verstandelijk gehandicapten zullen er over het algemeen meer baat bij hebben als de persoonlijke verzorging bij de gemeente wordt ondergebracht. Als de gemeente verantwoordelijk wordt voor de zorg, dan moet het systeem niet weer veranderd worden. De Ouderenorganisatie Amsterdam meent dat het beter is als de persoonlijke verzorging, net als de verpleegkundige en de arts, terechtkomen bij de gezondheidszorg en bij de verzekering en niet bij de gemeente. Een arts heeft een eed gezworen en komt op voor de patiënten. Als de patiënt zelf zegt gedoucht te willen worden door een dochter, dan speelt de eigen keuze in de eerste plaats een rol. Remine Alberts (SP) is er geen voorstander van om de persoonlijke verzorging bij de zorgverzekeraars te laten. Bij bijvoorbeeld de fysiotherapie is te zien dat er een verkeerde prikkel wordt aangeboord. De vergoedingen worden verlaagd, omdat de zorgverzekeraar een bepaald inkoopbeleid heeft. Zorgverzekeraars hebben Nederland in vier of vijf delen opgedeeld, dit is geen markt, maar toch hanteren zij dit mechanisme bij de inkoop van de zorg. Dit wordt helaas over Amsterdam uitgestort. Alles zou terug moeten komen in één pot, omdat dat makkelijker is voor de burger. De discussie hierover zou de burger niet moeten raken. Men had een scheiding van de medische zorg (zorgverzekeringswet) en de sociale zorg (persoonlijke verzorging en begeleiding) voor ogen. Door meer maatwerk te leveren kunnen mensen beter geholpen worden. Een meneer stelt voor de sociale zorg op gemeentelijk niveau te brengen. Peggy Burke (PvdA) laat weten dat de VVD wethouder bezig is met een lobby in Den Haag om de persoonlijke verzorging overgeheveld te krijgen naar de gemeente. 7


Er wordt eigenlijk gevochten om een pot met geld. Grote zorgaanbieders zien hun verpleegkunde gefinancierd worden mede uit kruissubsidie van de persoonlijke verzorging. Buurtzorg zou uitsluitend uit financiële overwegingen overgaan naar de gemeente. Een ander beaamt dat het inderdaad voornamelijk gaat om macht en geld. Als de zorg wordt overgeheveld naar de zorgverzekeraars dan kunnen zij op hun voorwaarden de inkoop regelen, hetzelfde geldt voor de gemeente. Remine Alberts (SP) merkt op dat het verschil is dat de gemeente niet werkt met een winstoogmerk. De zorg wordt geregeld middels aanbestedingen en de partij die de laagste prijs biedt krijgt het contract. Kleine bedrijven die persoonlijke zorg willen leveren, komen niet in aanmerking. Peggy Burke (PvdA) geeft aan dat zij samen met de SP heeft gepleit voor bestuurlijke aanbestedingen in Amsterdam. Dit is nog niet helemaal gelukt, maar er is wel al een grote verbetering in gang gezet, waardoor ook kleine aanbieders de mogelijkheid hebben gekregen om mee te doen. Het is een gevaar dat het geld voor de Wmo niet geoormerkt is. Wat zijn de uitgangspunten van de zorg. ZZP, welke zorg is nodig? Melmet Kaya (D’66) licht toe dat de ZZP 1 en 2 reeds afgeschaft zijn. Per gemeente zullen er veel verschillen komen. De Raad voor de Rechtspraak heeft gewaarschuwd voor het ontstaan van rechtsongelijkheid door het nieuwe kabinet. Amsterdam kan zelf de inrichting bepalen. De gemeente gaat aan de hand van de zelfredzaamheidmatrix bepalen welke mensen voor welke voorzieningen in aanmerking komen. Er wordt gekeken of mensen op allerlei terreinen voldoende hulp krijgen. Het is meer een samenredzaamheidmatrix. Het is voor ouders van verstandelijk gehandicapten een slecht systeem. Als er aan een kind minder zorg wordt verleend, dan gaan de ouders een stapje harder lopen. Ouders accepteren het niet dat de zelfredzaamheid van hun kinderen zal afnemen. De zelfredzaamheidsschaal zal bij een volgende meting gelijk zijn, omdat ouders wellicht hun werk hebben opgegeven of meer financiële middelen gebruikt hebben. De gemeente denkt dan dat het nog steeds goed gaat, terwijl deze ouders steeds verder in het slop geraken. De zelfredzaamheidmatrix is niet solidair met de ouders van verstandelijk gehandicapten, omdat deze ouders steeds door blijven gaan. Alle zorg van ouders moet uit de schaal gehaald worden om een eerlijke meting te maken. Een mevrouw vult aan dat deze matrix ook niet solidair is met de ouderen. Deze mensen gaan langzaam achteruit. Als er zich tussendoor iets voordoet dan is iemand een tijd lang minder redzaam. Jan Hoek (GroenLinks) meent dat niemand gaat waarborgen dat het met de wijkteams altijd goed gaat. In het complexe systeem wordt overzichtelijkheid nagestreefd en tegelijkertijd het bieden van goede kwaliteit zorg. De teams in de frontlinie moeten heel erg goed zijn in wat ze doen. Zij moeten veel van de basisvragen zelf kunnen beantwoorden, maar zij moeten ook goed hun beperkingen kennen om bijtijds te schakelen naar de benodigde specialismen en deze ook weten te vinden in de stad of daarbuiten. Dit zal af en toe misgaan. Als alle deskundigheid in één team komt dan wordt het systeem te log. Er moet gezocht worden naar een manier waarop kritisch gevolgd kan worden of de zorgteams op het juiste moment zelf handelen en zorg bieden en op het andere juiste moment de deskundigen erbij halen. Dit moet goed gemonitord worden zonder de mensen lastig te vallen met vele formulieren per klantcontact. De zorgvrager en zijn omgeving moeten gevraagd worden of zij tevreden zijn met hoe het gaat. Remine Alberts (SP) vult aan dat communicatie heel belangrijk is. Als iemand klaagt, moet duidelijk zijn wat er gezegd wordt en er moet doorgevraagd worden. Er moet geen eigen antwoord ingevuld worden. Barbara Gardeniers (CDA) voegt toe dat de wijkteams niet te groot moeten zijn. Zij moeten snel kunnen signaleren. 8


Angelien Horn ziet dat er een groot beroep gedaan wordt op de mantelzorgers en daarnaast ook op de vrijwilligers. Dit beroep kan niet onuitputtelijk zijn. De kwaliteit moet bewaakt worden. Remine Alberts (SP) heeft hier ook geen oplossing voor. Het is al heel lang moeilijk om goede vrijwilligers te vinden. Peggy Burke (PvdA) heeft ook geen oplossing, maar er zijn hele mooie initiatieven in de stad, zoals www.wijhelpen.nl, www.makkie.cc Angelien Horn wenst dat er realistisch te werk gegaan zal worden. Er moet gekeken worden of het zorgaanbod kwaliteit en continuïteit heeft. De inzet van te veel vrijwilligers maakt het zorgaanbod kwetsbaar. De onzekerheid moet weggenomen worden. Er moet niet alleen gekeken worden naar de persoon die de ziekte heeft, maar uit vanzelfsprekendheid moet er gekeken worden naar het hele systeem, zodat iedereen de juiste benodigde zorg krijgt. Angelien Horn geeft aan dat het Platform Mantelzorg i.h.k.v. de nieuwe Wmo-verordening wil pleiten voor de zelfstandige positie van de mantelzorger. Er kan gekeken worden wat een mantelzorger kan bijdragen, maar er moet ook gekeken worden wat een mantelzorger nodig heeft. Kleine bedrijven moeten blijven, omdat zij de specifieke vraag beantwoorden (religie of afkomst). In de wijkteams zullen de kleine bedrijven als eerste verdwijnen. Het vormen van een corporatie leidt ertoe dat ook de kleine bedrijven kunnen blijven bestaan, want zij voldoen aan een vraag. Een zorginstelling heeft momenteel een tekort van 2 miljoen euro aan vervoer voor de dagopvang. Op rollator-afstand moet dagopvang georganiseerd worden. De toekomstige ZZP-3 mensen kunnen daar dan nog een maaltijd krijgen. Frénk van der Linden dankt iedereen voor de komst en de inbreng en hij nodigt iedereen uit voor een drankje.

9

Platform Mantelzorg Amsterdam

Recommend Documents