Mantelzorg Nieuwsbrief
Nummer 3 | oktober 2010
Voorwoord Thema: Kanker krijg je niet alleen a
them
Eén op de drie mensen in Nederland krijgt een bepaalde vorm van kanker. Dat is niet alleen ingrijpend voor degene die de ziekte heeft, maar ook voor de mensen in zijn of haar omgeving. Als partner, ouder, kind wil je de zieke zo goed mogelijk helpen. Maar hoe doe je dat als je zelf ook te maken krijgt met gevoelens van onzekerheid, angst, machteloosheid, woede en teleurstelling? Hoe houd je dat vol als je ook de zorg voor een gezin én een baan hebt? U leest hierover in het interview en in het artikel “Kanker krijg je niet alleen”. Wij wijzen u graag op een aantal organisaties waar u terecht kunt als u met kanker te maken heeft in uw nabije omgeving.
Mantelzorggids wijst de weg De Mantelzorggids is uitgekomen. Mantelzorgers, die bekend zijn bij de Steunpunten Mantelzorg konden de gids gratis verkrijgen, vanwege de financiële bijdrage van de gemeenten Apeldoorn, Brummen, Op zoek naar ondersteuning? Epe, Heerde en Voorst. Ook veel mensen die nog niet bekend waren met de Steunpunten hebben de gids aangevraagd door het persbericht, dat verscheen in de Stentor van 14 augustus. De titel van dat artikel was “Mantelzorggids wijst mantelzorgers de weg in verzorgingsland.” Dat was precies de reden voor de Samenwerkende Steunpunten Mantelzorg Oost - Veluwe om de gids te maken. We kregen vaak te horen dat mantelzorgers graag eerder hadden geweten welke ondersteuningsmogelijkheden er voor hen zijn. Wij hopen dat de Mantelzorggids u en vele anderen de weg zal wijzen in verzorgingsland.
informatie tips, interviews en uitgebreide adressenlijst
Mantelzorggids
• Als we eerder op de goede plek terecht waren gekomen, had een hoop ellende voorkomen kunnen worden.
•Je wordt handig in het bedenken van oplossingen en aanpassingen.• Ik kon moeilijk hulp aanvaarden. • In al die jaren wordt je rugzak steeds voller. • Mantelzorger zijn geeft een stuk ontwikkling.
Ontspanning In de rubriek Respijtzorg blikken we terug op de ontspanningsarrangementen in Noordwijk en Elspeet. Beide arrangementen waren volgeboekt en de arrangementen werden weer als zeer positief ervaren. Een reactie: “ Zo fijn om zelf eens goed verzorgd, ondersteund en verwend te worden! “ Graag brengen wij het volgende nog een keer onder de aandacht: het ontspanningsarrangement voor ex mantelzorgers van 20 tot en met 22 december in Barchem, een activiteitendag voor jonge mantelzorgers en twee logeerweekenden op een zorgboerderij in Olst.
Mantelzorggids gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde, Voorst
10 november Dag van de Mantelzorg Wij hebben grote waardering voor de zorg die u geeft aan uw naaste en nodigen u daarom ook van harte uit voor de lokale activiteiten op de Dag van de Mantelzorg. U wordt die dag verwend en in het zonnetje gezet. Via het Steunpunt Mantelzorg ontvangt u te zijner tijd informatie over wat er bij u in de gemeente te doen is.
Nieuws van de Steunpunten In de rubriek Nieuws van de Steunpunten vindt u een toelichting op themabijeenkomsten over “Mindfullness” in Apeldoorn en “Paliatieve sedatie” in Voorst en uitleg over de Schakel in Brummen. Verder: een verslag van een activiteit in Epe en informatie over de Schakel in Brummen en cursussen in Heerde. Graag tot ziens bij het Steunpunt Mantelzorg voor een praatje of voor één van de bijeenkomsten. Karin Fennes, Gretha Groen, Conny Kalker, Pauline Steeghs, Fennie Tiemens en Tineke Vollebregt
Noteer 10 november alvast in uw agenda!
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Interview Als je partner kanker heeft… Frans Enzelink vertelt hoe hij de periode tijdens en na de ziekte van zijn vrouw Christa heeft ervaren. Hoe begon het allemaal? De diagnose is gesteld in oktober 2005. Toen is bij mijn vrouw Christa borstkanker geconstateerd. De behandeling is eigenlijk heel snel gestart. Het ziek voelen begint gelijk na de eerste chemokuren. Daarvóór voelde ze zich eigenlijk prima. Kort daarvoor hebben we met de kinderen nog een trektocht met de caravan gemaakt door Toscane in Italië. Ze was toen 45 jaar oud en onze vier kinderen 7, 11, 14 en 16 jaar. In totaal is ze ruim twee jaar ziek geweest. Ziekenhuis in, ziekenhuis uit. Een maand of vier hebben we gedacht er misschien van af te zijn, tot in maart 2007 de genadeklap kwam via de röntgenoloog. Wat waren de vooruitzichten? Achteraf gezien was de prognose niet zo best en de internist had er een hard hoofd in. Wij vonden dat zwartgallig gedrag en negeerden min of meer zijn boodschap. Het ging om een behoorlijk grote tumor en er waren uitzaaiingen naar de lymfeklieren in de oksel. Op zich is volgens de statistieken de overlevingskans best nog wel goed
Wij hadden beiden het idee er wel doorheen te kunnen rollen
them
a
met een dergelijke diagnose. We hebben gelijk een second opinion aangevraagd bij een specialist in het Antony van Leeuwenhoek ziekenhuis in Amsterdam. Die heeft de behandeling overgenomen. Punt was dat Christa op haar 26e jaar al de ziekte van Hodgkin (lymfeklierkanker) heeft gehad. Van de behandeling toen is ze behoorlijk ziek geweest, maar is daarna goed hersteld. Wij hadden beiden het idee er ook deze keer wel doorheen te kunnen rollen. Dat was ook min of meer de boodschap naar de kinderen: “Het wordt een rottijd, maar we slaan ons er wel doorheen”. Wanneer vertelden jullie het de kinderen? Dat ze ongeneeslijk ziek was hebben we besproken nadat de kanker weer de kop op had gestoken, zeven maanden voor haar dood. De boodschap was dat het een kwestie van tijd begon te worden. Meer wisten wij ook niet en het was ook niet bepaald een dagelijks onderwerp. Je wilt de kinderen toch een min of meer prettig leven geven, zonder de sores van ziekte en dood. Het was toch voornamelijk iets tussen “ons”. Waar kon jij terecht met je verhaal? Eigenlijk nergens. Je lift toch voornamelijk mee op de zorg die aan Christa wordt verleend. Voor mij kwam wel onmiddellijk de flash back naar haar eerdere ziekteperiode. We hadden toen nog niet eens kinderen, maar ook toen voelde ik me achteraf enorm gemangeld tussen een zieke vrouw en de behoefte aan een ongecompliceerd leven. Ook de tweede keer heb ik me niet goed kunnen wapenen tegen deze belasting. Je raakt er ook langzaamaan in
Boeken In ons vak is nooit iets zeker In dit boek vertelt André Dierick over het ziekbed van zijn vrouw en over wat dat voor zijn gezin betekende. Het boek beschrijft openhartig de emoties van de man en de liefdevolle relatie met desondanks toch momenten van grote eenzaamheid en alleen staan in doorslaggevende beslissingen. Auteur: André Dierick, Prijs: € 16,00, ISBN-13: 978-90-8954-099-7
Momenten van een partner Fred Stamkot maakt de lezer deelgenoot van de veelheid aan uiteenlopende emoties die de partner van een kankerpatiënt kunnen overrompelen: boosheid en angst, trots en twijfel, verdriet en vreugde. De partner van de patiënt wordt geacht steun en toeverlaat te zijn van degene die door het noodlot is getroffen. Zijn er kinderen, dan moet één ouder vaak de taken van twee vervullen. Tijdens de behandeling is de partner belast met een aanzienlijk deel van de huishouding. Soms gaat intussen het werk gewoon door. Toch gebeurt het maar hoogst zelden dat iemand aan hem of haar vraagt: ‘En hoe gaat het nu met jóu….?’ De opbrengst van dit boek komt geheel ten goede aan het familiehuis van de Daniel den Hoed Kliniek in Rotterdam. U kunt het boek bestellen voor €12,00 inclusief verzendkosten door een mail te sturen naar
[email protected] of te bellen met het familiehuis tel 010 704 11 05.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
verzeild. Het is nog niet eens zoiets van: je bent het aan elkaar verplicht, nee, het is gewoon vanzelfsprekend dat je de zorg op je neemt en voor je het weet zit je er tot over je nek in! Gek genoeg realiseerde ik mij (al!) twee dagen na haar overlijden wat een gigantische klus ik had geklaard. Ik zei tegen anderen “Het kan toch niet dat ik dat allemaal gedaan heb?” Ineens viel het kwartje. Daarvoor konden honderd mensen tegen me zeggen dat het te veel voor me was. Ik hoorde het wel, maar begreep niet waar ze het over hadden.
Later is hulp gekomen door huishoudelijke hulp van zorginstellingen. Een tijd lang hebben we een vaste hulp gehad. Een jonge meid die echt niet kon koken, maar de kinderen hebben zo’n lol met haar gehad dat het haar onhandigheid ruim compenseerde. Daarna een bonte stoet van veel verschillende hulpen, waardoor je soms drie keer per week uit moest leggen hoe het hier allemaal werkte in huis. Dat was het moment dat we onze zorg in PGB hebben omgezet. Een vaste hulp die haar eigen gang kon gaan.
Wat waren de voornaamste zorgen als partner? Zeker het laatste jaar van haar ziekte twijfelde ikzelf wel enorm aan de goede afloop. Gek genoeg was Christa daar dan geen gesprekspartner in. Ze raakte in paniek als dat aan de orde kwam. Je merkt dan dat je ook naar anderen toe liever zwijgt over je twijfels en zorgen omdat alles gericht moet zijn op hoop en positivisme. Je wilt ook niet gezien worden als de zwartgallige partner. Dat wordt vervolgens een manier van leven en zodoende is er geen moment nagedacht over wat te doen na haar overlijden.
Wat betekende jullie omgeving voor jullie? Omdat ik overdag aan het werk was kwamen ook veel vriendinnen en familie om een handje toe te steken. Dat was hartverwarmend, maar veroorzaakte ook wel afstandelijkheid bij de kinderen. Die hadden op een gegeven moment echt geen zin meer om iedereen maar te moeten vertellen hoe ze zich voelden. Tot op de dag van vandaag bewaren ze nog afstand tot mensen die hier spontaan of afgesproken over de vloer komen. Dat heeft erg veel invloed op hen gehad. Verder leidde die hulp ook wel tot hilariteit. Het is een aantal keren voorgekomen dat ik ’s ochtends schone handdoeken ophing in de badkamer. Die vond ik ’s avonds gewassen en gedroogd weer in de kast! “Frans, ik heb gelijk even de handdoeken meegewassen hoor” klonk het dan. Wees daar dan maar eens niet blij mee! Al met al raak je toch een stukje vrijheid kwijt in je eigen huis, want je hebt iedereen maar al te nodig. Uiteindelijk zat ik ’s avonds en ’s nachts toch zelf met een zieke vrouw die echt niemand anders dan mij bij haar wilde. Zonder al die hulp had ik het zeker niet gered, maar je raakt toch de regie over je eigen huis kwijt en dat voelde niet altijd even goed.
Je merkt dat je naar anderen toe liever zwijgt over je twijfels en zorgen
Wat betekende de extra zorg voor jullie gezin? Mijn eigen bedrijf is een kansloze missie geworden vanwege ziekenhuisbezoek en alle verzorging. Je was al blij als je de dag weer overleefd had. In de maand dat zij ziek werd ben ik als zelfstandige begonnen. Christa zou mij de nodige ondersteuning bieden in de marketing. Het ondernemingsplan was daar op gebaseerd. In plaats daarvan moest ik steeds meer tijd stoppen in haar begeleiding. In materiele zin was dat al een ramp natuurlijk. Verder waren er hulptroepen genoeg van vrienden en familie, maar je wilt zelf dicht betrokken worden bij alle zorg en beslissingen die genomen worden. Emotioneel wil je betrokken zijn.
them
a
Kale herfst Anne-Marie wordt geconfronteerd met kanker bij haar partner. Door middel van een selectie van e-mails geschreven aan familie en vrienden beschrijft ze het ziekteproces van haar partner en wat dat met haar doet. Zo wordt een beeld geschetst hoe de schrijfster de verschillende soorten steun ervaart van mensen om zich heen. Auteur: Anne-Marie Vermaat, ISBN 90-8062-864-6, Prijs: € 17,50
Als je man verandert In dit boek wordt op indringende en persoonlijke wijze beschreven wat de partner van de patiënt meemaakt vanaf het moment dat de arts de diagnose van prostaatkanker stelt. Schrijfster Marion Bloem interviewde partners van prostaatkankerpatiënten, die in de meeste gevallen voor het eerst die ervaringen met een lotgenoot deelden. Uroloog Paul Kil, bespreekt de medische aspecten. Deze unieke samenwerking geeft inzicht in wat prostaatkanker voor een ziekte is, wat die ziekte betekent binnen een relatie, en hoe partners er ieder op hun eigen wijze mee (hebben) leren omgaan. Auteur: Marion Bloem & Paul Kil, ISBN 903513530X, Prijs: €19,95
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Waren jullie wensen te combineren? Christa was zacht gezegd nogal duidelijk in haar wensen en daar probeer je natuurlijk zoveel mogelijk rekening mee te houden. De prioriteit lag altijd bij de zorg voor haar. Je wordt ongemerkt in een positie geplaatst die je langzaam bij jezelf vandaan haalt. Je vraagt je ook niet af of het zwaarder wordt. Het moet gewoon allemaal gebeuren en daar moet alles voor wijken. Je vroeg je helemaal niet af hoe het met je werk verder moest. De kinderen moeten naar school en ik plande mijn werk zo dat het allemaal nét kon. Hadden jullie professionele hulp voor jezelf? Nee hoor, daar is echt geen sprake van geweest. Het ging echt om de verzorging van Christa en verder niet. Tijdens een ziekenhuisopname in 2006 van enkele weken (het ging toen echt heel slecht met haar) dreigden ze zelfs de huishoudelijke hulp stil te leggen “omdat de persoon in kwestie niet meer thuis is”. Ik werd gek van het rennen tussen werk, kinderen en ziekenhuis en dan zit zo’n bureaumiep je tussendoor uit te leggen dat we er dan zelf wat meer energie in moeten stoppen. Die wil je dan het liefst door het telefoonsnoer heen trekken. Dat werd helemaal pijnlijk duidelijk toen Christa uiteindelijk in november 2007 overleed. Alle hulp werd stilgelegd en dan moet je het verder maar uitzoeken. Door mijn mondige omgeving is dat nog wel deels opgelost in de vorm van een beperkt PGB voor huishoudelijke hulp, maar dat is zeer schoorvoetend gebeurd.
Je wordt ongemerkt in een positie geplaatst die je langzaam bij jezelf vandaan haalt
Wat had je achteraf gezien nodig gehad? De steun kwam voornamelijk van het eigen netwerk, maar ook die mensen zijn beperkt belastbaar. Ik vind het wel moeilijk om aan te geven waar ik geholpen had willen worden. Je bent daar eigenlijk niet aan toe. Er is je zoveel gelegen aan het handhaven van de gewone gang van zaken dat je niet eens weg wilt al zou dat kunnen. Je wilt in elk geval dat de kinderen gewoon hun ding kunnen blijven doen. Christa kon steeds minder energie in de kinderen stoppen en mijn agenda was meestal overvol. Die druk was eigenlijk te veel. Sporten deed ik niet meer. Wel meedoen in een musical, maar het sociale gebeuren na afloop weer niet. Gelijk naar huis.
Errata/ Aanvullingen Mantelzorggids
Heeft de situatie invloed gehad op de schoolprestaties? De kinderen doen het hartstikke goed. De oudste twee studeren en de jongste twee zitten nu op het voorgezet onderwijs. Tijdens de ziekteperiode en rond het overlijden was er op school best wel aandacht en ik denk ook wel goed gedoseerd. Daarna zie je de aandacht in snel tempo verkleinen. Ik vind dat ook wel logisch en het bepaalt je bij het feit dat het leven doorgaat. Maar soms is het voor de kinderen wel pijnlijk hoor. Afgelopen mei moest er op de basisschool weer geknutseld worden voor moederdag. Het doet wel even au(!) als mijn jongste dochter dan haar vinger op moet steken om te vragen “Wat moet ik dan gaan doen?” Waar zou meer aandacht aan besteed moeten worden? Ik denk dat het moeilijk is te bepalen waar hulp kan worden geboden. Mijn ervaring is dat dat toch meer in het nazorg traject ligt. Ik heb de druk niet los kunnen laten. Moest als zelfstandige blijven werken na het overlijden. Geen werk, geen brood, zo is dat nu eenmaal. Bij een werkgever word je vaak de mogelijkheid geboden langzaamaan weer te beginnen. Een eigen bedrijf met de zorg voor vier tieners thuis is me lelijk opgebroken. Begin vorig jaar was ik helemaal opgebrand en heb ik een aantal maanden in een herstellingsoord op krachten moeten komen. Het eerste jaar na overlijden loop je nog op je adrenaline tot je fysiek en mentaal helemaal op bent. Ik ben nog altijd niet de oude en de vraag is of dat ooit nog terugkomt. Dank aan Frans Enzelink voor dit interview.
In de mantelzorggids staan helaas enkele foutjes. • Op blz. 20 staat een onjuist kengetal bij het telefoonnummer van Dimence in Deventer. Het moet zijn 0570 – 60 40 00. • Op bladzijde 29 staat dat er voor een PGB pas verantwoording hoeft te worden afgelegd aan het zorgkantoor als het PGB meer dan 2500 euro is. Dat bedrag klopt niet meer. Het verantwoordingsvrije bedrag is momenteel nog maar 1,5 % van de toegekende som. Informeer voor recente bedragen bij Per Saldo. Tel. 0900 742 48 57. • Op blz. 80 staat dagbehandeling de Wijerd onder dagbehandeling psychogeriatrisch. Het is echter een dagbehandeling die onder de GGZ valt en zou beter passen onder het kopje dagactiviteitencentra GGZ. • Op bladzijde 90 staat het adres van Zorggarant in Apeldoorn. Die zijn onlangs verhuisd naar Sleutelbloemstraat 29a 7322 AJ te Apeldoorn. Telefoonnummer is ongewijzigd. Met dank aan de mensen die deze onjuistheden aan ons hebben doorgegeven. Ziet u andere onjuistheden in de mantelzorggids staan, wilt u dit dan aan ons doorgeven?
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
them
a
Thema
Kanker heb je niet alleen Verwerking
Doordat uw partner kanker heeft wordt u ineens mantelzorger. De ziekte verandert ook uw leven, uw plannen en uw verwachtingen. U had het zich waarschijnlijk allemaal heel anders voorgesteld. Dat kan u boos en opstandig maken. Het is heel begrijpelijk dat u zich soms afvraagt: waarom moet juist mij dit overkomen? U kunt bang en onzeker zijn en zich zorgen maken. Om uw zieke partner natuurlijk, maar wellicht ook om de toekomst. De angst om alleen verder te moeten, kan u parten spelen. Misschien bent u bang dat uw zieke partner pijn krijgt en vraagt u zich af of u wel voldoende steun kunt bieden. Het kan moeilijk zijn om die gevoelens te uiten. Veel partners doen zich daarom sterker voor dan ze zijn. Dat heeft soms een groot gevoel van eenzaamheid tot gevolg. Uw emoties als naaste lopen niet altijd gelijk met die van de zieke. De patiënt is bijvoorbeeld verdrietig, terwijl u juist vol hoop bent. Of andersom. Dat verschil kan het moeilijk maken met elkaar te praten en elkaar te begrijpen.
Relatie
Het lijkt soms wel of niets meer is zoals ‘vroeger’. De stemmingen van iemand met kanker kunnen heel wisselend zijn. Het ene moment somber, het andere moment vol goede moed. Ook uw gemoedstoestand kan variëren van verdrietig tot opgewekt en alles wat daar tussenin zit. Kleine dingen kunnen u misschien danig uit uw evenwicht brengen.
Taakverdeling
Iets wat ook invloed op de relatie kan hebben, is dat de taakverdeling onvermijdelijk verandert. Wat eerst uw partner deed, doet u nu. Dat lijkt iets om gemakkelijk overheen te stappen, maar het vraagt van u beiden een zoektocht naar een nieuw evenwicht, waarbij u zich allebei goed voelt.
Aandacht voor uzelf
De meeste partners willen zo veel mogelijk voor de ander doen. Iedereen, ook u, vindt dit vanzelfsprekend. U wilt uw zieke partner moed inspreken en ondersteunen in deze moeilijke tijd. Sommige partners eisen daarbij te veel van zichzelf.
Tips Even pauze
Als uw zieke partner tegen u uitvalt, bedenk dan dat dit een direct gevolg kan zijn van zijn ziekte. Wanneer uw partner zich agressief gedraagt of zich juist in zichzelf terugtrekt, heeft dat natuurlijk zijn weerslag op uw relatie. U kunt er begrip voor hebben, maar u kunt niet altijd uw eigen gevoelens uitschakelen. Soms is het beter elkaar even met rust te laten. Als de lucht weer is opgeklaard, kunt u er soms wel samen over praten. Dan krijgt u vaak weer begrip voor elkaar.
Blijven praten
Iemand alles uit handen nemen en hem/haar steeds ontzien, werkt averechts. Misschien heeft u als partner de neiging om de dingen alléén te regelen, omdat uw zieke partner al genoeg aan zijn hoofd heeft. Door bijvoorbeeld problemen met de kinderen buiten zijn/haar blikveld te houden. Het is goed bedoeld maar het kan uw zieke partner het ellendige gevoel geven dat hij/zij niet meer meetelt. Anderzijds kunt u als partner het idee krijgen dat u overal alleen voor staat. En dat wilt u vast geen van beiden. Probeer zo veel mogelijk dingen te blijven bespreken.
tips
Wederzijdse steun
Wees duidelijk in wat u van elkaar verwacht. Ga samen na wat uw zieke partner nog wel kan. Er zijn vaak genoeg kleine klusjes in of rond het huis te doen. Uw zieke partner zal in het begin meer behoefte hebben aan steun en hulp dan u. Toch is wederzijdse steun, ‘tweerichtingsverkeer’, belangrijk. Dát is door de ziekte niet veranderd.
Zorgen delen
U kunt eenvoudigweg niet altijd klaarstaan. Juist omdat uw steun vaak voor langere tijd nodig is, kan het raadzaam zijn uw zorgen met anderen te delen en ook tijd voor uzelf te nemen. Het is goed om regelmatig iets te doen wat u leuk vindt of u ontspant, zodat u even kunt bijtanken. Familie, buren en vrienden kunnen misschien bijspringen. U kunt ook een beroep doen op de thuiszorg of op een vrijwilligersorganisatie. Daarnaast kan het prettig zijn iemand te hebben waarbij u uw verhaal kwijt kunt. Iemand die u helpt zaken op een rijtje te krijgen.
Hulp vragen
Soms kan het nodig zijn om hulp te vragen bij een maatschappelijk werker, voor ondersteuning bij het verwerken van het ziekteproces, het inschakelen van specifieke zorg en het aanvragen van financiële hulpfondsen. Bij dit laatste kan ook een mantelzorgmakelaar van dienst zijn. Ook het inschakelen van een psycholoog of geestelijk verzorger kan u mogelijk helpen. Als u niet zo graag praat, kan een creatief therapeut of een haptotherapeut misschien een mogelijkheid zijn. Bij het Steunpunt Mantelzorg vindt u een luisterend oor en wij kunnen u informeren over bovengenoemde mogelijkheden van ondersteuning.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Kanker… En hoe moet het nu met de kinderen?
Als gezonde ouder heb je niet alleen te maken met je zieke partner maar ook met je kinderen. In de brochure “Kanker …en hoe moet het nu met mijn kinderen?” van KWF Kankerbestrijding vindt u veel informatie en tips. Hieronder volgen delen uit deze brochure. Als ouders wordt u geconfronteerd met taken die in wezen tegenstrijdig zijn. U wilt uw kinderen een zo veilig mogelijk thuis bieden, maar u moet als gezin leven met de onzekerheden die kanker met zich meebrengt. En dat is geen gemakkelijke opgave. Op uw schouders rust de taak om te zoeken naar een aanpak die het best bij uw gezin past.
Vertellen of niet?
Vertellen we het de kinderen wel of niet? Dat is één van de eerste vragen die bij u opkomen. Uw eerste reactie is misschien om te zwijgen over de ziekte. Maar de ervaring leert dat erover praten uiteindelijk toch de beste oplossing is. Uw kinderen merken dan dat u ze serieus neemt en dat ze erbij horen. Zo blijven ze een gevoel van geborgenheid houden. Dat is juist nu erg belangrijk. Het geeft de vertrouwensbasis die u als gezin zo nodig heeft. Uw kinderen merken dat vreugde, maar ook verdriet, angst en zorgen in uw gezin met elkaar gedeeld kunnen worden.
Wat vertelt u en hoe?
Vertel wat papa of mama heeft, wat kanker eigenlijk is, waarom er iets aan gedaan moet worden, wat daarvan de gevolgen kunnen zijn en wat er de komende tijd gaat gebeuren. Probeer zo duidelijk mogelijk te zijn, geef niet te veel informatie ineens en loop niet te ver op de zaken vooruit. Houd rekening met de leeftijd van uw kinderen. Ga er niet bij voorbaat van uit dat oudere kinderen alles wel zullen snappen. Probeer erachter te komen wat ze wel begrijpen en wat niet.
tip
Om het inzichtelijk te maken, kunt u er een boek over het menselijke lichaam bij gebruiken. KWF Kankerbestrijding heeft voor kinderen van 6 t/m 12 jaar rugzakjes samengesteld, die u ook goed kunt gebruiken. In zo’n rugzakje zit onder andere een videoband en een woordenboekje, waarin zowel medische termen uitgelegd als woorden met een emotionele lading. Voor pubers van 12 t/m 19 jaar met een vader of moeder met kanker is de DVD “Halte Kanker” beschikbaar, waarop andere pubers uitleg, tips en adviezen geven. Op de site www.kankerspoken.nl vindt u veel informatie. Kinderen kunnen hier berichtjes van andere kinderen lezen en er zelf één achterlaten. Via deze site kunt u ook video’s bestellen zoals “Verdriet door je hoofd” en “Een vader of moeder met kanker”. Vraag uw kinderen wat ze voor informatie en verhalen gezien of gelezen hebben en probeer er samen over te praten. Bron: KWF Kankerbestrijding en VIKC
thema
Als je kind kanker heeft Als u hoort dat uw kind kanker heeft staat uw wereld op zijn kop. Van de ene op de andere dag bent u ouder van een kind met een levensbedreigende ziekte, kanker. U zit vol vragen en de toekomst lijkt een groot zwart gat. Wie kan u op dat moment beter helpen dan iemand die hetzelfde heeft meegemaakt? Zo iemand begrijpt u en heeft aan een half woord genoeg. De Vereniging ‘Ouders, Kinderen en Kanker’ is een belangenvereniging van gezinnen met een kind met kanker. Zij brengt ouders, broers en zussen en ook grootouders van een kind met kanker met elkaar in contact. Ook naasten van overleden kinderen hebben een plaats binnen de vereniging. Met telefonische hulplijnen en bijeenkomsten vindt u steun en onderling contact. Bij de hulplijnen kunt u terecht voor vragen of gewoon een luisterend oor. Tijdens de bijeenkomsten kunt u ervaringen uitwisselen met lotgenoten en kunt u elkaar helpen. Schouwstede 2b 3431 JB Nieuwegein telefoon 030 242 29 44 www.vokk.nl Het boek “Mam, wordt het ooit nog eens als vroeger?” - Handreiking voor ouders van een kind met kanker - van Nel Kleverlaan & Connie Molenkamp is te bestellen via de VOKK.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Waar kunt u terecht? Organisaties in de regio
Landelijke organisaties
Stichting ‘kLeef
KWF Kanker Infolijn
‘kLeef is een inloophuis voor mensen met kanker en hun naasten. U kunt er terecht voor informatie, lotgenotencontact, ontspannende en creatieve activiteiten. Een oncologisch verpleegkundige, diëtiste en mantelzorgmakelaar houden er wekelijks spreekuur. Voor kinderen en jongeren tot 18 jaar is er de mogelijkheid om met een deskundige te praten. Er is ook een gespreksgroep voor partners van mensen met kanker. Openingstijden: maandag tot donderdag van 10.00 tot 17.00 uur en vrijdag van 10.00 tot 13.00 uur. Vosselmanstraat 4, Apeldoorn. Tel. 055 576 26 76, www.stichtingkleef.nl
Kenniscentrum Oncologie
Het Kenniscentrum Oncologie is bedoeld voor mensen uit de Stedendriehoek Deventer, Zutphen en Apeldoorn en staat open voor iedereen die kanker heeft (gehad), ongeacht de prognose. Ook partners, kinderen, ouders, familie en vrienden kunnen er terecht voor voorlichting, informatie, behandelbegeleiding en bijeenkomsten. Het centrum wil de onrust en de onzekerheid die kanker met zich meebrengt het hoofd bieden. Openingstijden: maandag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur. Koningin Wilhelminalaan 13, Schalkhaar Tel. 0570 60 86 00, www.oncologischcentrum.nl
Met al uw vragen over kanker, maar ook over uw zorgen of twijfels kunt u gratis bellen op werkdagen van 9.00 tot 12.30 uur en 13.30-17.00 uur. Tevens kunt u via deze lijn 7 dagen per week, 24 uur per dag brochures bestellen. Op de site www.kwfkankerbestrijding.nl vindt u recente informatie over allerlei aspecten van kanker en kunt u alle brochures downloaden. Tel. 0800 022 66 22
Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten (NFK)
them
a
NFK is een federatie van 25 patiëntenverenigingen waar ook u als naaste terecht kunt voor informatie en steun. Tel. 030 291 60 90 (van maandag tot vrijdag van 9.00 tot 16.00 uur) www.kankerpatiënt.nl
Integrale Kankercentra
In Nederland zijn negen integrale kankercentra (ikc’s). Deze centra bieden ondersteuning aan zorgverleners en patiëntenorganisaties in hun regio. De centra organiseren ook activiteiten voor patiënten. Kijk voor meer informatie op www.iKCnet.nl
Inloophuis Zonnesteen
Patiënten in elke fase van de ziekte/behandeling en hun naasten ( kinderen, jongeren en volwassenen) zijn van harte welkom voor een kopje koffie of thee. Er is een getrainde vrijwilliger beschikbaar om een luisterend oor te bieden. Openingstijden: maandag, woensdag en vrijdag van 10.00 tot 16.00 uur. Koestraat 4, Zwolle Tel. 038 337 64 52, www.zonnesteenzwolle.nl
Nazorgcentrum Intermezzo
Een kleinschalige ontmoetingsplek voor volwassenen en kinderen met kanker én voor hun familieleden, vrienden en mantelzorgers. De voor Nederland unieke samenwerking met het nabij gelegen ziekenhuis en oncologisch centrum Isala klinieken, sluit aan bij de behoefte om betere nazorg te bieden. Bezoekers kunnen bij Intermezzo tot rust komen, nieuwe energie opdoen en in gesprek gaan met lotgenoten. Gebouw B (begane grond) Dr. Spanjaardweg 29 , Zwolle Tel. 06 46 45 17 95
Bezoek aan de Verborgen Tuinen in Voorst
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Respijtzorg Terugblik Ontspanningsarrangement Elspeet Arrangement voor ex-mantelzorgers Van 20 tot en met 22 december is er voor voor ex-mantelzorgers uit de gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst een arrangement in het Woodbrookershuis te Barchem. U kunt aan dit arrangement deelnemen als het minder dan 2 jaar geleden is dat degene voor wie u zorgde is overleden. U was toen ineens ex-mantelzorger. Hoe beleefde u dat? Was u eerst ook zo druk met alle mogelijke regeldingen? Moest uw gezin gesteund worden? Voelde u ook opluchting en leegte tegelijk? Vinden anderen dat het over moet zijn? Praat erover met anderen, die ook te maken hebben gehad met zorg en verlies en zoeken naar nieuwe levensinvulling en zingeving. Geniet ook van het samenzijn in de natuur rondom Barchem. De kosten zijn 75 euro. Voor meer informatie en aanmelding, ga naar het Steunpunt Mantelzorg in uw gemeente.
Terugblik Ontspanningsarrangement Noordwijk Gretha Groen, de begeleidster vanuit de Steunpunten Mantelzorg kreeg de volgende reactie. ”Wat een prachtige foto’s van de groep, bijzonder en zo vrolijk! Blij om zo iedereen terug te zien. Alles werkte mee en dat zie je goed. Voor mij was het ook een goed weekend, fijn om terug te kijken op “zelf eens goed verzorgd, ondersteund en verwend te worden. De ontspanning is goed voelbaar en ook zichtbaar.”
Drie dagen even op adem kunnen komen! Dat is wat 16 mantelzorgers uit de regio in Elspeet hebben gedaan. Ondanks de regen hebben ze zich lekker laten verwennen. Eén van de deelnemers had een prachtig lied “Zeilen op de wind” van Purper bij zich. Het refrein verwoordt precies waar de gezamenlijke bijeenkomsten over gingen. Je moet zeilen op de wind van vandaag De wind van gisteren helpt je niet vooruit De wind van morgen blijft misschien wel uit Je moet zeilen op de wind van vandaag
Logeerweekenden Zorgboerderij Kikkerpoel in Olst gaat logeerweekenden organiseren voor kinderen van 6 tot 12 jaar met een stoornis binnen het autistisch spectrum en ADHD. Van 12 tot 14 november en van 10 tot 12 december. Voor aanmelding in en informatie: www.zorgboerderijdekikkerpoel.nl of tel. 06 25 55 06 70 Kent u meer van dit soort initiatieven, dan horen we het graag, zodat we het in de volgende nieuwsbrief en op de site Respijt.nl kunnen plaatsen.
Activiteitendag Vrijdag 22 oktober voor jongemantelzorgers van 7 tot en met 17 jaar. Een sportief, creatief en vooral gezellig gratis dagje op het terrein van Scouting ‘St Victor’ Ordermolenweg 148a in Apeldoorn. Kent u kinderen of jongeren die hiervoor in aanmerking komen, wijs ze dan a.u.b. op deze mogelijkheid. Aanmelden kan via het Steunpunt Mantelzorg in uw gemeente of bij Tineke Vollebregt, regionaal coördinator, tel. 055 529 55 25.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Nieuws van de Steunpunten Nieuws uit Apeldoorn
Nieuws uit Brummen
Koffie ochtenden
Schakel: kleine gebaren, groot verschil
Vanaf 29 september organiseren wij elke laatste woensdagochtend van de maand een koffie ochtend in het nieuw geopende PlusPunt van de Woonmensen in Orden. Op deze ochtenden kunt u zonder afspraak binnen lopen voor een kop koffie en een praatje.
Schakel biedt hulp en ondersteuning aan senioren in de gemeente Brummen. Dat doen we met vrijwilligers, die op verschillende manieren worden ingezet. Een handige hand, een luisterend oor of een vriendelijke stem. U kunt bij Schakel terecht voor • een eenmalige of korte vraag. Bijv. een lamp vervangen, uitleg over iets met de computer of het instellen van de tvzenders. (Voor deze vragen geldt een inkomensgrens.) • een vrijwilliger voor langere tijd. Iemand die met u naar de markt gaat, die voorleest, of die af en toe een kop koffie komt drinken en een praatje met u maakt. • een mantelzorgondersteuner. Een vrijwilliger die een paar uur de zorg van de mantelzorger overneemt: een spelletje doen of een eindje wandelen… zodat de mantelzorger even iets voor zichzelf kan doen en op adem komt. Informatie: Stichting Welzijn Brummen, Graaf van Limburg Stirumplein 5, Brummen Tel: 0575 56 19 88, e-mail:
[email protected]
De naam koffieochtenden stemt ons nog niet helemaal tevreden. Wie helpt ons aan een leuke, pakkende naam?
Thema bijeenkomsten In het kader van de Dag van de Psychische gezondheid organiseren wij in samenwerking met GGNet op donderdagavond 14 oktober een workshop Mindfulnesss. Het thema van dit jaar is namelijk “ stress”. Voor mantelzorgers geen onbekend begrip. Een manier om stress te lijf te gaan is Mindfulness. Dit betekent met aandacht kijken naar wat er nu gebeurt zonder te oordelen. Uit onderzoek is gebleken dat deze accepterende en aandachtige houding u kan helpen om u beter te voelen. En minder last te hebben van stress. Deze nieuwsbrief is voor ons een goede aanleiding om u uit te nodigen om een bezoek te brengen aan inloophuis ‘kLeef. U krijgt op donderdagavond 25 november van 19.30-21.00 uur een rondleiding en wordt geïnformeerd over het aanbod van ‘kLeef. U kunt zich hiervoor opgeven via de bijgevoegde antwoordstrook.
Nieuws uit Epe Ontmoetingsochtend De ontmoetingsochtend voor mantelzorgers in Epe worden goed bezocht en als zeer waardevol ervaren. Een groep mantelzorgers uit Epe ging, op initiatief van één van hen, wandelen op de Renderklippen.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Nieuws uit Heerde
Aankondigingen
Computercursus
Disco-zwemmen voor jongeren met een beperking en hun broertjes en zusjes
Het Deltion College organiseert in het najaar voor de mantelzorgers uit gemeente Heerde een computercursus. Deze cursus is vooral bedoeld voor mensen die nog niet of niet goed met de computer overweg kunnen. Er wordt les gegeven op individueel niveau, want als mantelzorgers heeft u niet altijd even veel tijd om te oefenen. Er wordt rekening gehouden met het feit dat u vanwege de zorg die u verleend wel eens een les over moet slaan. De lessen vinden plaats in het Deltion College te Heerde. De kosten zijn ongeveer € 17,50 (kosten boek). Het aantal plekken is beperkt, dus meldt u zo spoedig mogelijk aan bij De Plu als u interesse hebt in deze cursus.
Cursus formulieren invullen Ook bestaat de mogelijkheid om bij het Deltion College een korte cursus formulieren invullen te volgen. Als mantelzorger krijgt u met veel formulieren te maken en kan het prettig zijn om samen met docent en medecursisten deze formulieren eens nader te bestuderen. De kosten zijn nog niet bekend, maar dat zal alleen lesmateriaal zijn. Geeft u ook aan welk dagdeel uw voorkeur heeft. Dan kan daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden worden.
Nieuws uit Voorst Themabijeenkomst palliatieve sedatie 26 oktober van 15.00 tot 17.00 uur in “het Baken” in Twello, door Dr. C. Hoffmans. Palliatieve sedatie wordt steeds vaker toegepast met name bij kankerpatiënten. Het wordt nog vaak verward met euthanasie. Vandaar deze informatiebijeenkomst. Palliatieve sedatie kan worden toegepast door een arts als een patiënt niet langer dan twee weken te leven heeft. Het is het opzettelijk verlagen van het bewustzijn van de patiënt in de laatste levensfase. Dit gebeurt om ondraaglijk lijden, bijvoorbeeld bij pijn, te verlichten. De patiënt eerder laten sterven is geen doel, hoewel dat wel een gevolg van palliatieve sedatie kan zijn. Daarom is palliatieve sedatie een medische handeling, die niet valt onder de euthanasiewetgeving. De patiënt kan zelf verzoeken om palliatieve sedatie, maar ook de naaste familie en/of zorgverleners kunnen dat doen. De behandelend arts neemt uiteindelijk op medische gronden de beslissing in overleg met de patiënt en eventuele andere betrokkenen.
Zaterdag 23 oktober van 16.00 -18.00 uur in zwembad de Schaeck in Twello. Info: Gretha Visserman, MEE Veluwe, tel. 055 526 9200
Voorlichting Dimence • • •
ADHD bij volwassenen: 28 okt. 19.30 - 21.30 u in Zutphen Autisme bij volwassenen: 29 sept. en 6 okt. 19.30 - 21.30u. Deventer Mindfulness: 2 november 19.30 - 21.30u. in Deventer
Ondersteuningsgroepen Dimence • Psychische problemen in de familie. Vanaf 1 november 19.00 tot 21.00 uur in Deventer • Autisme bij volwassenen – partner-ondersteuningsgroep. Vanaf 4 oktober 19.30 tot 21.30 uur in Zwolle • Borderline ondersteuningsgroep. Vanaf 7 december 19.30 tot 21.30 uur in Zwolle Informatie: Preventie Deventer, tel. 0570 60 42 20 of Preventie Zwolle, tel. 038 426 95 22
Ontmoetingscafé voor mensen met NAH Elke eerste zaterdagavond van de maand (2 okt., 6 nov. en 4 dec.) wordt er een NAH Caféavond georganiseerd bij het Pluspunt Beekpark aan de Vosselmanstraat in Apeldoorn. Naast ontmoeting en gezelligheid is het mogelijk activiteiten te ondernemen. De wensen van de bezoekers worden meegenomen in het programmaaanbod. Kosten: € 0,75. Het is mogelijk de eerste keer iemand mee te nemen, ook al heeft deze persoon geen NAH. Informatie bij de coördinator van het NAH Café Danny Roelofs tel. 06 46 10 72 40
Alzheimercafé’s
U bent zonder opgave vooraf welkom bij de Alzheimercafés in:
Apeldoorn
Dinsdag 12 okt., 9 nov. en 14 dec. van 19.00 - 21.30 uur Woonzorgcentrum de Loohof, Koning Lodewijklaan 2 Informatie: tel. 055 529 55 27
Deventer Maandag 18 okt., 15 nov. en 20 dec. van 19.00 - 22.00 uur Zalencentrum de Horst, Kerkstraat 5 Informatie: tel. 0570 67 33 54
Heerde Maandag 11 okt., 8 nov. en 13 dec. van 19.00 - 21.30 uur De Spikke, Stationsstraat 8 Informatie: tel. 0578 66 8 4 49 of 038 420 25 24
Zutphen Woensdag 20 okt. en 17 nov. van 19.00 - 21.00 uur De Born, Oude Bornhof 55-57 Informatie: tel. 06 46 54 01 41
10
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
Agenda Steunpunt Mantelzorg Apeldoorn Gespreksgroepen
Vervolggroep 1 mensen met een dementerende partner Dinsdagmiddag 13.00-15.00 uur 5 oktober, 2 november, 7 december Vervolggroep 2 mensen met een dementerende partner Woensdagochtend 10.00-12.00 uur 20 oktober, 24 november, 22 december Gespreksgroep mensen met een dementerende ouder Woensdagavond 19.30-21.30 uur 6 oktober, 3 november, 1 december Gespreksgroep mantelzorgers Woensdagavond 19.30-21.30 uur 20 oktober, 17 november, 15 december
Cursussen Versterk je Netwerk Dinsdagavond 19.30-21.30 uur 5 + 19 oktober, 2 + 16 + 30 november, 11 januari Ontspannen kun je leren Woensdagochtend 10.30-12.00 uur 6 + 13 + 27 oktober, 3 november
Thema bijeenkomsten Mindfulness Donderdagavond 14 oktober van 19.30-21.30 uur Kennismaking met ‘kLeef 25 november van 19.30-21.00 uur
Woensdag 10 november 10.00-15.30 uur Dag van de Mantelzorg. Vrijdag10 december 13.30-16.00 uur Adventsbijeenkomst. Voor cursussen, thema avonden en gespreksgroepen en ontspannende activiteiten geldt: informatie en aanmelding Steunpunt Mantelzorg De Kap Regentesselaan 2-B Telefoon: 055 529 55 27
Steunpunt Mantelzorg Brummen Inloop- en telefonisch spreekuur
U kunt terecht bij het WMO-loket Wegwijs van Stichting Welzijn Brummen. Maandag t/m vrijdag in Eerbeek (Tjark Riks Centrum) van 9-11.00 uur en in Brummen (Plein 5) van 13.30-15.30 uur
Bijeenkomsten Maandag 11 oktober van 13.00-17.00 uur bij de SWB op Plein 5 te Brummen: Zorgmarkt voor mantelzorgers en vrijwilligers (in combinatie met de carrouselmiddag voor Verian-medewerkers). Woensdag 10 november: Dag van de Mantelzorg. Theatervoorstelling “Over de Kopzorg”, over en door mantelzorgers. Aanvangstijd 19.00 uur
Steunpunt Mantelzorg Epe
Maandelijkse ontmoetingsochtend
Elke laatste woensdagochtend van de maand in +Punt Orden Germanenlaan 370 29 september, 27 oktober, 24 november van 10.00-11.30 uur
voor mantelzorgers dinsdag 12 oktober en 14 december, donderdag 21 oktober, 18 november en 16 december van 10.30 - 12.30 uur in de Eper Gemeente Woning, Stationsstraat 25 in Epe Woensdag 10 november Dag van de Mantelzorg. Programma wordt nog nader bekend gemaakt.
Activiteitendag voor jongeren
Steunpunt Mantelzorg Heerde
Koffieochtend
Vrijdag 22 oktober
Ontspannende middag Elke maand organiseren we een ontspannende activiteit. Soms bij De Kap, soms gaan we op stap. Dinsdag 26 oktober 13.30-16.00 uur herfstarrangement schikken.
Inloopspreekuur
Fennie Tiemens, consulent Steunpunt Mantelzorg is op maandagmiddag bereikbaar in het gemeentehuis op tel. 0578 69 95 00. Verder gedurende de week wel telefonisch en op afspraak. Per mail kunt u ook contact opnemen
[email protected]
Koffie-inloop Elke donderdagochtend tussen 9.30 – 11.00 uur koffie-inloop in het restaurant bij Hanzeheerd Brinkhoven te Heerde. Hebt u vragen of zin in een kop koffie, loop dan gerust even binnen. U bent van harte welkom.
Bijeenkomsten Donderdag 28 oktober van 13.30 tot 15.30 uur pindakaasparadijs maken voor vogels. Kosten € 7,50. Locatie: De Hank aan de Elburgerweg te Heerde. Aanmelden bij De Plu. Donderdag 4 november van 13.30 tot 15.30 uur informatieve bijeenkomst over de mogelijkheden bij Groot Stokkert te Wapenveld. Er is tevens een rondleiding. Geen kosten aan verbonden. Hebt u problemen met vervoer, neem dan contact op met De Plu. Aanmelden is niet nodig. Woensdag 10 november Dag van de Mantelzorg. Programma wordt nog nader bekend gemaakt. Voor andere bijeenkomsten wordt u per brief uitgenodigd.
Steunpunt Mantelzorg Voorst Ontmoetingsbijeenkomst voor Mantelzorgers
Dinsdag 26 okt. van 15.00 -17.00 uur: themabijeenkomst over palliatieve sedatie door dr. C. Hoffmans in “Het Baken” Kortenaerstraat Twello. Woensdag 10 november Dag van de Mantelzorg. Programma wordt nog nader bekend gemaakt Woensdag 1 dec. van 9.30-11.30 uur in het Kulturhus aan het Jachtlustplein 11 in Twello : porselein schilderen. Informatie en opgave: mantelzorgconsulent Conny Kalker op maandag en dinsdag van 9.00-15.00 uur en op donderdag van 9.00-12.30 uur. Tel: 0571 28 77 52 of via de mail
[email protected]. U kunt op deze tijden ook binnen lopen voor een praatje of bellen om een afspraak te maken voor een persoonlijk gesprek.
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst
11
Mezzonieuws Beheer uw pgb-administratie online Houdt u de persoonsgebonden budget (pgb) administratie bij? En vindt u dat een hele klus? Dan is ePGB misschien iets voor u. Dat is een website waar u de administratie en verantwoording van uw persoonsgebonden budget kunt beheren. Dit gaat eenvoudig, is veilig en de verantwoording is volgens de geldende regels. U krijgt inzicht in uw budget en de verantwoordingsformulieren rollen zo uit de printer Afhankelijk van het aantal zorgverleners kost het u nu € 8,95 tot € 17,95 per maand. Leden van Mezzo krijgen 10% korting.
Merkt u de gevolgen van de wachtlijst voor pgb? Mensen die na 1 juli een persoonsgebonden budget aanvragen komen op een wachtlijst te staan. Minister Klink stelde de wachtlijst in, omdat het budget voor pgb is overschreden. Per Saldo -de belangenvereniging voor pgb - wil weten welke gevolgen dit heeft en start een meldactie. Meld a.u.b. uw ervaringen op de site www.pgb.nl
Steun voor mantelzorgers van mensen met een psychiatrische ziekte Zorgt u voor iemand met een psychiatrische ziekte? Dan kunt u steun krijgen van een familievertrouwenspersoon geestelijke gezondheidszorg. Een familievertrouwenspersoon verbetert de communicatie tussen de cliënt, hulpverlening en de mantelzorger. En hij/ zij zorgt voor een optimale afstemming tussen de professionele zorg en de mantelzorg. Wilt u meer weten? Informeer bij de landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen. Kijk op www.lsfvp.nl . Contactpersoon van deze regio is Joan Taat tel. 033 460 99 00
Heerde
Contactgegevens
Steunpunt Mantelzorg en Vrijwillgerswerk Marktstraat 1 8181 JE Heerde 0578 69 95 00
[email protected] www.depluheerde.nl Fennie Tiemens
Apeldoorn
Steunpunt Mantelzorg Regentesselaan 2-B 7316 AC Apeldoorn 055 529 55 27
[email protected] www.dekap.nl Karin Fennes
Voorst Steunpunt Mantelzorg Kortenaerstraat 16 7391 WR Twello 0571 28 77 52
[email protected] www.mensenwelzijn.nl Conny Kalker
Brummen Steunpunt Mantelzorg Graaf van Limburg Stirumplein 5 6971 CE Brummen 0575 56 19 88
[email protected] www.welzijnbrummen.nl Pauline Steeghs
Colofon
Stichting Welzijn Ouderen Epe
Epe Steunpunt Mantelzorg Stationsstraat 25 8161 CP Epe 0578 62 09 88 (tot 12.30 u) 0578 61 68 40 (na 12.30 u)
[email protected] www.swo-epe.nl Gretha Groen
Steunpunt Mantelzorg
MANTELZORG, Meestal vanzelfsprekend altijd bewonderenswaardig maar niet altijd gemakkelijk
12
Wanneer is de SWO/E te bereiken? De Stichting Welzijn Ouderen Epe (SWO/E) is alle werkdagen van 08.30 uur - 12.30 uur telefonisch te bereiken op 0578 - 620988. E-mail:
[email protected] Website: www.swo-epe.nl
Steunpunt Mantelzorg epe Consulent Mantelzorg: Mevr. M. onclin - eysink Smeets Bereikbaar op maandag en donderdag telefoon: 06 - 12393724 / 0578 - 620988 e-mail:
[email protected]
MantelzorgNieuwsbrief gemeenten Apeldoorn, Brummen, Epe, Heerde en Voorst Steunpunt Mantelzorg
Steunpunt Mantelzorg
Stichting Welzijn Ouderen Epe
Redactieadres De Kap, Regentesselaan 2-B 7316 AC Apeldoorn Tel: 055 529 55 25 e- mail:
[email protected] Uitgave: Samenwerkende Steunpunten Mantelzorg Oost-Veluwe Oplage: 2850 ex, Frequentie: 4 maal per jaar Vormgeving: Vananna Design, www.vananna.nl De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te wijzigen. Volgende Nieuwsbrief verschijnt 14 december. Kopij moet voor 6 november binnen zijn op de redactie.