Plan voor de aanpak van grote incidenten en rampen

Regionaal Model Rampenplan Zuidoost-Brabant

Rampenplan Gemeente Helmond

Plan voor de aanpak van grote incidenten en rampen

Vastgesteld door het College van B&W op 23-12-2008

Vastgesteld door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant d.d. 23 december 2007.

Rampenplan gemeente Helmond

INHOUD 1.

Inleiding ............................................................................................................................................ 1 1.1. Doel en opbouw van het rampenplan........................................................................................ 1 1.2. Samenwerking als basis............................................................................................................ 1 1.3. Wettelijk kader en verantwoordelijkheden ................................................................................. 2 1.4. Het beheer van het rampenplan ................................................................................................ 2 2. Voorbereiding................................................................................................................................... 3 2.1. Inleiding ..................................................................................................................................... 3 2.2. Risico-inventarisatie en –analyse .............................................................................................. 3 2.3. Risicocommunicatie................................................................................................................... 3 2.4. Taakverdeling ............................................................................................................................ 3 2.5. Verantwoordelijkheid ................................................................................................................. 4 2.6. Bijstand en samenwerking met andere gemeenten .................................................................. 5 2.7. Rampbestrijdingsplannen .......................................................................................................... 5 3. Alarmering, opschaling en coördinatie ......................................................................................... 6 3.1. Inleiding ..................................................................................................................................... 6 3.2. Alarmering ................................................................................................................................. 6 3.3. Opschaling van de coördinatie volgens GRIP ........................................................................... 6 3.4. Organisatievormen binnen de GRIP.......................................................................................... 6 3.5. Communicatielijnen binnen de GRIP......................................................................................... 7 3.6. Ramp in meerdere gemeenten.................................................................................................. 8 3.7. Maatschappelijke impact ........................................................................................................... 8 4. Gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie ............................................................................. 9 4.1. Inleiding ..................................................................................................................................... 9 4.2. Gemeentelijk Beleidsteam......................................................................................................... 9 4.3. Het actiecentrum gemeente .................................................................................................... 10 4.4. Gemeentelijke functionarissen ................................................................................................ 10 4.5. Communicatielijnen monodisciplinair gemeente Helmond ...................................................... 10 5. Crisiscommunicatie....................................................................................................................... 11 5.1. Inleiding ................................................................................................................................... 11 6. Evaluatie en verbetering ............................................................................................................... 12 6.1. Inleiding ................................................................................................................................... 12 deel A: Begrippen en afkortingen....................................................................................................... A-1 deel B: Kernpunten weten regelgeving ........................................................................................... B-1 deel C: Risico-inventarisatie en –analyse.......................................................................................... C-1 deel D: Beschrijving van de processen ............................................................................................. D-1 deel E: Gemeentelijk opleidings- en oefenplan................................................................................. E-1 deel F: Bereikbaarheid, beschikbaarheid, alarmeringsregeling gemeentelijke functionarissen ..F-1 deel G: GRIP ......................................................................................................................................... G-1 deel H: Risico- en crisiscommunicatieplan ....................................................................................... H-1 deel I: Verbindingen ...............................................................................................................................I-1 deel J: Evaluatie en verbetering ..........................................................................................................J-1 deel K: Verzendlijst .............................................................................................................................. K-1


i

Samenstelling van het model: Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant, projectgroep RBR m.m.v. de ambtenaren rampenbestrijding. Samenstelling van het Rampenplan Helmond: Edwin Vogels, afdeling Parate Dienst & Rampenbestrijding, Brandweer Helmond.


ii

1. Inleiding 1.1. DOEL EN OPBOUW VAN HET RAMPENPLAN Een ernstig incident of een ramp vereist specifieke maatregelen en structuren, om een doelmatige bestrijding mogelijk te maken. In het rampenplan worden deze maatregelen en structuren beschreven. Het college van burgemeester en wethouders stelt tenminste één maal per vier jaren een rampenplan vast, waarin risico's worden geïnventariseerd, de organisatie, de verantwoordelijkheden, de taken en de bevoegdheden in het kader van de rampenbestrijding worden beschreven en het beleid ten aanzien van het vaststellen van rampbestrijdingsplannen wordt vastgelegd. Om de onderlinge afstemming te bevorderen is het model-rampenplan in gezamenlijkheid opgesteld, voor alle gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant1. Waar mogelijk is rekening gehouden met omliggende regio's, waterschappen en Rijkswaterstaat, en met Belgische relaties. In het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding (RBR) is vastgelegd, dat de Waterschappen en de rijksheren hun calamiteitenplannen afstemmen op de planvorming van de Veiligheidsregio. Elke gemeente zal de risico’s die worden gesignaleerd niet zomaar onder accepteren. Beleid en activiteiten, gericht op risicoreductie, vormen in elke gemeente een belangrijk aandachtsveld. Risicoreductie door pro-actie en preventie gaan vooraf aan de incidentbeheersing. Het rampenplan komt aan de orde daar waar de risicoreductie heeft gefaald en er zich, ondanks alle inspanningen, toch een incident voordoet. Risicoreductie vormt, net als het rampenplan, een onderdeel van het brede veiligheidsbeleid van de gemeente. Het rampenplan omvat een algemeen deel, waarin de hoofdlijnen zijn vastgelegd, en een aantal bijlagen, waarin onderdelen zijn uitgewerkt. Zodoende is het na vaststelling van het hele pakket mogelijk om onderdelen van het rampenplan na wijziging separaat vast te stellen.

1.2. SAMENWERKING ALS BASIS Ernstige incidenten en rampen kunnen nooit door één organisatie worden bestreden, er is altijd samenwerking met vele andere organisaties. Een aantal daarvan is steevast betrokken bij de hulpverlening na een ernstig incident, namelijk: de gemeente(n), de politie, de brandweer en de geneeskundige hulpverlening. Daarom stelt de Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant eens in de vier jaar een multidisciplinair beleidsplan op: het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding, waarin de multidisciplinaire beleidsvoornemens voor vier jaren worden vastgelegd. In de afgelopen jaren is er een toenemende betrokkenheid van Defensie bij de rampenbestrijding. Inmiddels neemt Defensie structureel deel aan het Operationeel Team.

1

De regio Zuidoost Brabant omvat de gemeenten Asten, Bergeijk, Bladel, Best, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven,

Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen, Oirschot, Reusel-De Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven en Waalre. Rampenplan gemeente Helmond

1

1.3. WETTELIJK KADER EN VERANTWOORDELIJKHEDEN Enkele belangrijke verantwoordelijkheden uit het wettelijk kader zijn opgenomen in deel B: Kernpunten weten regelgeving. Hieronder worden de kernpunten kort weergegeven. Het opstellen van een rampenplan is een verplichting die voortvloeit uit de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo). Het Besluit kwaliteitscriteria planvorming rampenbestrijding bevat de eisen die aan het rampenplan worden gesteld. De provincie toetst de gemeentelijke rampenplannen. Het college van burgemeester & wethouders is belast met de voorbereiding van de rampenbestrijding. De bevoegdheid en verantwoordelijkheid voor het vaststellen, wijzigen en uitwerken van het rampenplan in deelplannen ligt zodoende bij dit college. De bevoegdheden van de organisaties die zijn betrokken bij de rampenbestrijding zijn vastgelegd in een aantal wetten en besluiten, zoals de Gemeentewet, de Wet rampen en zware ongevallen, de Brandweerwet, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en de Politiewet. De provincie bevordert de afstemming binnen de provincie door een provinciaal coördinatieplan, het Rijk bevordert de landelijke afstemming. De Wet rampen en zware ongevallen regelt een éénhoofdige bestuurlijke besluitvorming door de burgemeester in geval van ramp of zwaar ongeval. In buitengewone omstandigheden kan de burgemeester algemene of specifieke voorschriften uitvaardigen op grond van de artikelen 175 en 176 van de Gemeentewet.

1.4. HET BEHEER VAN HET RAMPENPLAN Het rampenplan wordt onder verantwoordelijkheid van het college van b&w beheerd door de gemeentesecretaris, die daarin wordt bijgestaan door de ambtenaar rampenbestrijding. De gemeentesecretaris resp. de ambtenaar rampenbestrijding zijn ervoor verantwoordelijk, dat de gegevens die zijn verwerkt in het rampenplan actueel zijn. Indien een wijziging van het rampenplan nodig lijkt, die tot een afwijking van het model rampenplan zou leiden, dan wordt dit gemeld bij de coördinerend gemeentesecretaris van de Veiligheidsregio. Die beziet dan of een aanpassing van het model wenselijk of noodzakelijk is. De coördinerend gemeentesecretaris kan ook een tussentijdse aanpassing van het model verzorgen op basis van nieuw ontwikkelde procedures, of vanwege nadere afstemming met omliggende regio's, of calamiteitenplannen van waterschap of Rijkswaterstaat, of Belgische rampenplannen. De modulaire opbouw van het model-rampenplan maakt dergelijke aanpassingen mogelijk.


2

2. Voorbereiding

2.1. INLEIDING Voor het effectief optreden tijdens een ramp of een groot incident is een goede voorbereiding noodzakelijk, die bestaat uit een aantal stappen. In dit hoofdstuk worden behandeld: de risicoinventarisatie en -analyse, risicocommunicatie, de taakverdeling tussen diensten en de planvorming.

2.2. RISICO-INVENTARISATIE EN –ANALYSE Een risico-inventarisatie is verplicht gesteld in de Wet rampen en zware ongevallen. Voor een goede voorbereiding is het van belang om te weten welke risico’s de gemeente loopt. Daarom is een risicoinventarisatie en -analyse (RI&A) gemaakt. Als handreiking is in regionaal verband voor deze risico-inventarisatie en -analyse een model gemaakt, dat weer is gebaseerd op een landelijke lijst van ramptypen. De volledige risico-inventarisatie en analyse voor de gemeente Helmond, gemaakt volgens dit model, is opgenomen in deel C: Risicoinventarisatie en –analyse.

2.3. RISICOCOMMUNICATIE Het is van belang dat de burgers bekend zijn met de risico’s in de gemeente en zij hebben daar ook recht op, zoals vastgelegd in de Wet rampen en zware ongevallen art. 10b. Daarom verzorgt de gemeente zogenaamde risicocommunicatie, met name gericht op de risico-inventarisatie en analyse. Deze risicocommunicatie is uitgewerkt in een risico-communicatieplan. Zie verder deel H: Risico- en crisiscommunicatieplan.

2.4. TAAKVERDELING Hoewel de gemeente verantwoordelijk is voor de rampbestrijding als geheel, is het feitelijke werk uiteraard verdeeld over meer partijen, met name de gemeente, de brandweer, de geneeskundige hulpverlening en de politie. In de komende jaren zal ook Defensie steeds meer bijdragen gaan leveren. Defensie heeft als een van haar hoofdtaken de ondersteuning van de rampenbestrijding, en de ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en van Defensie willen daar meer inhoud aan geven. De taakverdeling tussen de belangrijkste partners is vastgelegd in het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding en is hieronder opgenomen. De wijze waarop deze taken, voor zover het gemeentelijke taken betreft, worden uitgevoerd is onderwerp van hoofdstuk 4, waarin de gemeente binnen de totale rampbestrijdingsorganisatie aan de orde komt.


3

Nr. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24.a 24.b 25 26 27 28 29 30

Type proces Alarmering Redding, brandbestrijding en hulpverlening (bron- en effectbestrijding) Voorlichting (incl. Publieksinformatie) Waarschuwen bevolking Ontruimen/ evacueren Afzetten/ afschermen Verkeer regelen Handhaven rechtsorde Ontsmetten van mensen Ontsmetten van voertuigen en infrastructuren Inzamelen van besmette waren Preventieve volksgezondheid/ medischhygiënische maatregelen Geneeskundige hulpverlening Opvang en verzorging Registratie slachtoffers Identificeren slachtoffers Uitvaartverzorging Waarnemen/ meten Begidsing Toegankelijk/ begaanbaar maken Verzorging/ logistiek Voorzien in primaire levensbehoeften Strafrechtelijk onderzoek Psychosociale hulpverlening Geestelijke Zorg Registreren schade Verbindingen Milieuzorg Nazorg Verslaglegging Informatievoorziening

Procesverantwoordelijkheid Allen Regionale Brandweer Gemeente Regionale Brandweer Gemeente Regionale Politie Regionale Politie Regionale Politie Regionale Brandweer Regionale Brandweer GHOR GHOR GHOR Gemeente Gemeente Regionale Politie Gemeente Regionale Brandweer Regionale Politie Gemeente Allen / multidisciplinair Gemeente Regionale Politie GHOR Gemeente Gemeente Allen / multidisciplinair Gemeente Gemeente Allen / multidisciplinair Allen / multidisciplinair

2.5. VERANTWOORDELIJKHEID Burgemeester en wethouders dragen er zorg voor dat de gemeentelijke functionarissen, die nodig zijn voor de uitvoering van dit plan, zijn opgeleid en geoefend voor de hun toegewezen taak. Deze verantwoordelijkheid is als volgt ingevuld. • De gemeentesecretaris draagt er zorg voor, dat er voor ieder gemeentelijk uit te werken proces een procesverantwoordelijke wordt aangewezen. • Deze procesverantwoordelijken dragen zorg voor het uitwerken en onderhouden van het gemeentelijke deelplan van het betreffende proces en zorgen ervoor dat het benodigde personeel opgeleid en beoefend is. • Bij een daadwerkelijke inzet is er een Gemeentelijk Actie Centrum van Helmond (GAC), dat wordt gevormd door een of meer procesverantwoordelijken of een daartoe aangewezen persoon. Het


4

GAC stuurt gemeentelijke processen aan en is verantwoordelijk voor de uitvoering. De ambtenaar rampenbestrijding coördineert de gemeentelijke processen totdat het GAC operationeel is. De ambtenaar rampenbestrijding heeft een centrale taak in de voorbereiding van de gemeente op een mogelijke dreiging van een ramp of crisis. De ambtenaar rampenbestrijding wordt aangestuurd door de gemeentesecretaris. De diensten brandweer, politie, en GHOR zijn elk verantwoordelijk voor de voorbereiding op hun eigen processen.

•

•

2.6. BIJSTAND EN SAMENWERKING MET ANDERE GEMEENTEN Bij een groot incident is bijstand nodig, voor de brandweer, de politie, de geneeskundige hulpverlening en ook voor de gemeentelijke taken. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met de andere gemeenten in de regio, met naburige regio’s en met Defensie. Deze bijstand is georganiseerd via het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding. Naar aanleiding van het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding 2003 is een plan gemaakt voor verdere gemeentelijke samenwerking in regionaal verband2, op grond waarvan de ambtenaren rampenbestrijding werkgroepen hebben gevormd. De consignatiedienst voor Milieuzorg is regionaal georganiseerd. Voor de gemeentelijke taken ‘voorlichting’ en ‘registratie van slachtoffers’ is in regionaal verband samenwerking met andere gemeenten georganiseerd. Inmiddels is de Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant een feit en wordt de werkstructuur versterkt, onder leiding van de coördinerend gemeentesecretaris. In een meerjarenprogramma zal de samenwerking tussen de gemeenten worden uitgebreid3.

2.7. RAMPBESTRIJDINGSPLANNEN Op grond van de Wet rampen en zware ongevallen art. 3 moet in het rampenplan het beleid ten aanzien van het vaststellen van rampbestrijdingsplannen worden vastgelegd. In het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding is het uitgangspunt vastgelegd om spaarzaam om te gaan met rampbestrijdingsplannen. Dit betekent dat alleen een rampbestrijdingsplan gemaakt wordt wanneer de weten regelgeving dat eist. Voor deze regio is voor de volgende vier bedrijven een rampbestrijdingsplan opgesteld, volgens vastgesteld model. Volgnummer

Naam stationair of dynamisch object

Datum vaststelling

1.1 1.2 1.3 1.4

Van den Anker Nyrstar Metabel Vliegbasis Eindhoven

01-10-2007 04-05-2007 02-10-2006

Bij elk rampbestrijdingsplan behoort een calamiteitenplan van de eigenaar / beheerder van het object of de inrichting, waarin die zijn maatregelen uitwerkt. Op dit moment zijn binnen de gemeente Helmond geen objecten of bedrijven waarvoor op basis van wettelijke criteria een rampbestrijdingsplan vastgesteld moet worden. Het is belangrijk dat de rampbestrijdingsplannen actueel blijven. De ambtenaar rampenbestrijding heeft in deze een signaalfunctie.

2

Projectgroep Multidisciplinaire Samenwerking Crisisbeheersing, Organisatieplan RBR Gemeenten, november 2005.

3

K.Boonen, ‘Programma Crisisbeheersing 2007-2009 van de gemeenten in de Veiligheidsregio’, juni 2007.


5

3. Alarmering, opschaling en coördinatie

3.1. INLEIDING In dit hoofdstuk gaat het over de alarmering, de opschaling en de coördinatie van de multidisciplinaire rampenbestrijdingsorganisatie tijdens en na een incident of ramp. Dit is afhankelijk van de noodzaak tot multidisciplinaire samenwerking en staat los van het aantal eenheden dat bij een incident betrokken is.

3.2. ALARMERING De alarmering van de burgemeester en van leden van het Adviesteam, het Regionaal Beleidsteam, het Operationeel team en het Commando Plaats Incident verloopt via de Gemeenschappelijke Meldkamer Zuidoost-Brabant. De burgemeester wordt op grond van de wet direct geïnformeerd bij een ramp of zwaar ongeval, de hierboven genoemde regionale teams worden gealarmeerd conform de GRIP. Voor de andere medewerkers van de gemeente geldt dat zij worden gealarmeerd volgens de gemeentelijke alarmeringsregeling, zoals opgenomen in deel F: Bereikbaarheid, beschikbaarheid, alarmeringsregeling gemeentelijke functionarissen. Dit betreft de functionarissen die zitting hebben in het Gemeentelijk Beleidsteam, in het Gemeentelijk Actie Centrum van Helmond en in de teams voor de gemeentelijke processen.

3.3. OPSCHALING VAN DE COÖRDINATIE VOLGENS GRIP GRIP staat voor “gecoördineerde regionale incidentenbestrijdingsprocedure”. De GRIP beschrijft de operationele en bestuurlijke coördinatie tijdens de aanpak van incidenten voor politie, brandweer, GHOR en gemeenten. Deze procedure is gebaseerd op een landelijke regeling en geldt in de hele regio. In de GRIP gaat het om de multidisciplinaire coördinatie. GRIP bestrijkt alle incidenten waarbij deze coördinatie is vereist, van kleinere incidenten tot en met rampen. Bij een klein incident geeft de GRIP een bescheiden organisatie: drie functionarissen die met elkaar afstemmen (GRIP 0). Naarmate het incident ernstiger of groter wordt, groeit de GRIP-structuur uit van niveau 0 naar 1, 2, 3 of naar niveau 4. Bij een gemeentegrensoverschrijdende ramp is de structuur maximaal opgetuigd (GRIP 4). De complete GRIP-structuur is opgenomen in deel G: GRIP.

3.4. ORGANISATIEVORMEN BINNEN DE GRIP De GRIP kent de volgende organisatievormen: 1. Het Coördinatieteam Plaats Incident (CTPI); een overleg van de Officieren van Dienst van de drie hulpdiensten. 2. Het Commando Plaats Incident (COPI); een multidisciplinair team dat de leiding heeft op en rond de plaats incident. 3. Het Gemeentelijk Beleidsteam (GBT); het team dat de burgemeester bijstaat in zijn rol als opperbevelhebber. 4. De actiecentra; de plaatsen van waaruit de disciplines de eigen bijdrage aan de rampbestrijding regelen. Rampenplan gemeente Helmond

6

5. 6. 7.

Het Operationeel Team; het team dat het COPI ondersteunt en verantwoordelijk is voor de gebieden buiten de plaats incident, die de effecten van het incident ondervinden. Het Adviesteam; het team van functionarissen, dat de burgemeester in het Gemeentelijk Beleidsteam adviseert. Het Regionaal Beleidsteam incl. het overleg van burgemeesters; het team dat de regionale coördinatie verzorgt in het geval een incident of ramp meerdere gemeenten treft.

3.5. COMMUNICATIELIJNEN BINNEN DE GRIP Hieronder is een grafische weergave opgenomen van de communicatielijnen binnen de coördinatieniveaus conform de GRIP.

De operationele verbindingslijnen zijn opgenomen in deel I: Verbindingen.


7

3.6. RAMP IN MEERDERE GEMEENTEN Een incident of ramp met een gemeentegrensoverschrijdend karakter brengt meerdere opperbevelhebbers in positie en vereist dus een aparte regeling van het opperbevel. Indien de bestuurlijke gevolgen zich uitstrekken over meerdere gemeenten, stemmen de burgemeesters van de betrokken gemeenten de uitoefening van hun opperbevel af in het Regionaal Beleidsteam, onder voorzitterschap van de coördinerend burgemeester, zijnde de voorzitter van het bestuur van de Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant. Bij diens afwezigheid wordt de functie waargenomen door een van de andere leden van het Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio. Om de beschikbaarheid van een coördinerend burgemeester te garanderen, zijn hierover door de leden onderling afspraken gemaakt. Indien ook een gemeente in een buurregio of in België bij de ramp is betrokken, stemmen de coördinerend burgemeesters van beide regio’s onderling af. Met België gebeurt de afstemming met de betrokken autoriteit. Dit overleg laat de taak van de Commissaris van de Koningin resp. de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onverlet.

3.7. MAATSCHAPPELIJKE IMPACT Bij rampen en zwaardere incidenten is het hanteren van de maatschappelijke impact, de “M-factor”, een cruciale taak van met name de bestuurlijk verantwoordelijken. Hiervoor geldt het “ABC”: alertheid, bestuurlijk leiderschap en communicatie. Zie deel H: Risico- en crisiscommunicatieplan.


8

4. Gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie

4.1. INLEIDING Tijdens een ramp of zwaar ongeval heeft de gemeente tegelijkertijd drie taakvelden te bedienen: 1. Ondersteuning van de burgemeester in zijn rol van opperbevelhebber. 2. Uitvoering van de voorwaardenscheppende taken en van de bestrijdingstaken, vanwege de ramp of het incident. 3. De normale gemeentelijke dienstverlening. In dit hoofdstuk gaat het om de taakvelden 1 en 2, die een groot aantal taken omvatten, gericht op de zorg voor de communicatie, de zorg voor de bevolking, de zorg voor de omgeving en de zorg voor de rampenbestrijdingsorganisatie zelf. Om deze taken uit te kunnen voeren, bestaat binnen de gemeente een rampenbestrijdingsorganisatie, onder bevel van de burgemeester en onder leiding van de gemeentesecretaris. In dit hoofdstuk wordt deze rampenbestrijdingsorganisatie beschreven. De gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie wordt actief, zodra één of meer van de gemeentelijke processen moet worden uitgevoerd, of bij dreiging hiervan. De gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie kent, naast de burgemeester als opperbevelhebber, de volgende teams: 1. Gemeentelijk Beleidsteam; het team dat de burgemeester bijstaat in zijn rol als opperbevelhebber. 2. Gemeentelijk Actiecentrum, de plaats van waaruit de gemeente de eigen bijdrage aan de rampbestrijding regelt. 3. Teams die de gemeentelijke processen uitvoeren.

4.2. GEMEENTELIJK BELEIDSTEAM De GRIP voorziet erin, dat er tenminste bij GRIP 3 een Gemeentelijk Beleidsteam opkomt met als minimum samenstelling: Teamsamenstelling / personele invulling GBT Taak / vertegenwoordiging Functienaam Primaire functies Leiding / opperbevel Burgemeester Brandweer (commandant) Beleidsadviseur Brandweer GBT Politie (afdelingschef) Beleidsadviseur Politie GBT GHOR (RGF) Beleidsadviseur GHOR GBT Gemeente (secretaris) Beleidsadviseur Gemeente GBT Voorlichting Beleidsadviseur Voorlichting GBT Justitie Officier van Justitie Secundaire functies Informatieverwerking (verslaglegging) Notulist gemeente GBT Gemeentelijk adviseur Ambtenaar Rampenbestrijding Opkomsttijd: 60 minuten na afkondiging van GRIP 3. Opkomstlocatie: Brandweerkazerne, Deurneseweg 135, 5701 CE te Helmond. Telefoonnummer 0492587888.


9

4.3. HET GEMEENTELIJK ACTIECENTRUM Het Gemeentelijk Actiecentrum van Helmond organiseert in afstemming met het Commando Plaats Incident of het Operationeel Team de gemeentelijke operationele taken. Welke taken in een concreet geval moeten worden uitgevoerd is vooraf niet te zeggen, met uitzondering van voorlichting, verslaglegging en nazorg, die altijd aan de orde zijn.

4.4. GEMEENTELIJKE FUNCTIONARISSEN Voor de uitvoering van de gemeentelijke processen is een bepaalde capaciteit van personeel nodig. In deel F: Bereikbaarheid, beschikbaarheid, alarmeringsregeling gemeentelijke functionarissen, is opgenomen welke capaciteit noodzakelijk is voor ieder gemeentelijk proces, gegeven de gewenste bereikbaarheid en beschikbaarheid. Deze capaciteit is vaak onvoldoende binnen de eigen gemeente aanwezig en daarom werken de gemeenten in de regio samen. De functionarissen in de gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie worden opgeleid en regelmatig geoefend conform het opleidings- en oefenplan. Dit is vastgelegd in deel E: Gemeentelijk opleidings- en oefenplan.

4.5. COMMUNICATIELIJNEN MONODISCIPLINAIR GEMEENTE HELMOND Ziehier de grafische weergave van de communicatielijnen binnen het gemeentelijke circuit.

staff.gem OT

staff.gem Hoofd GAC*

COPI

AC 1 AC 2 AC 3

= communicatie mono bij grip 1 = communicatie mono grip 2/3

* Indien geen Gem. Actiecentrum Helmond actief is, is de ambtenaar rampenbestrijding het 1e aanspreekpunt voor het COPI/OT


10

5. Crisiscommunicatie

5.1. INLEIDING De communicatie tijdens een crisis of een ramp is van essentieel belang. De verantwoordelijkheid voor de crisiscommunicatie ligt bij de burgemeester, die hiertoe ook de plicht heeft op grond van art. 11a Wrzo. De burgemeester wordt hierbij geadviseerd door gemeentelijke voorlichters, die zijn ingebed in een ‘pool’ van voorlichters van gemeente, politie, brandweer en GHOR. Zie verder deel H: Risico- en crisiscommunicatieplan.


11

6. Evaluatie en verbetering

6.1. INLEIDING Het gemeentelijk beleid voor de rampenbestrijding is gebaseerd op het continu verbeteren. Daarom zijn, naast opleiding en oefening, evaluaties van incidenten en daarop te enten verbeteracties essentieel. De gemeente beschikt over een systematiek voor evaluatie en verbetering, zoals artikel 10g Wrzo veronderstelt. Deze systematiek is opgenomen in deel J: Evaluatie en verbetering.


12

deel A: Begrippen en afkortingen

Aanvalsplan

Actiecentrum (AC) Alarmeren

ARB Beleidsteam Bevel (onder bevel staan) Bevoegd gezag

Bijstand Brongemeente Centrum Grootschalig Optreden CGO Centraal Registratie- en Informatiebureau (CRIB) Centraal Registratiebureau Afhandeling Schade (CRAS) Commando Plaats Incident (COPI) Coördinatieteam Plaats Incident

Driehoeksoverleg

Effectgemeente Evacuatie

Plan dat door en voor een discipline (politie, brandweer, GHOR, gemeentelijke dienst of Defensie) voor een bepaald object of een mogelijke gebeurtenis is gemaakt en alle gegevens bevat die voor een veilig en doelmatig optreden van die discipline nodig zijn. De plaats van waaruit een dienst of organisatie de eigen bijdrage aan de rampbestrijding regelt. Het geven van een attentiesignaal dat, al of niet via hetzelfde medium, dient te worden gevolgd door een oproep (eenheden/ diensten) of een waarschuwing (o.a. het publiek). Zie ook Waarschuwen. Ambtenaar rampenbestrijding. Zie Gemeentelijk Beleidsteam (GBT) en Regionaal Beleidsteam (RBT). Een verhouding, waarbij de commandant volledig verantwoordelijk is voor de onder zijn leiding staande respectievelijk gestelde eenheden en bevoegd is bindende opdrachten te geven met betrekking tot de operationele taak en de interne verzorging. Al naar gelang de van toepassing zijnde wettelijke bepalingen de burgemeester, de officier van justitie, de Commissaris van de Koningin, de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport of de Minister van Justitie. Aanvullend potentieel van buiten de eigen dienst, aangevraagd door het bevoegd gezag. Gemeente waarbinnen zich een incident heeft voorgedaan/ waarbinnen de directe oorzaak is gelegen van schadelijke gevolgen in de omgeving. Zie ook Effectgemeente(n). Plaats waar het Operationeel Team, het Adviesteam en het Regionaal Beleidsteam haar locatie heeft binnen de regio.

Het bureau dat gegevens verzamelt omtrent doden, gewonden, vermisten en verplaatste personen, deze gegevens registreert en op aanwijzing van het bevoegd gezag aan belanghebbenden verstrekt. Een taakgroep van administrateurs die zich, bijgestaan door schade-experts, richt op het op een centrale plaats verkrijgen van een totaaloverzicht van de schade, door het actief en passief vergaren van informatie. De Leider COPI met zijn operationele staf. Dit team wordt bij een incident ter plaatse geformeerd uit de aanwezige functionarissen van de hulpdiensten, conform GRIP 0. Het CTPI coördineert de bestrijding en hulpverlening en zorgt voor afgestemde informatie en adviezen aan de eigen operationele centra. Zonodig wordt het opgevolgd door een Commando Plaats Incident (COPI). Het overleg tussen een burgemeester en een vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie, in aanwezigheid van een politiechef, dat gericht is op beleidsafstemming voor opdrachten aan de politie. Gemeente(n) waarover zich de gevolgen van een incident uitstrekken, niet zijnde een brongemeente. Een verplaatsing van de bevolking uit wijken/steden, dus van grotere bevolkingsgroepen en voor langere duur. Een besluit daartoe kan alleen door de burgemeester worden genomen.


A-1

Voor verplaatsing buiten de gemeente is toestemming van de commissaris van de Koningin nodig (afgezien van zogenaamde spontane evacuaties). Vergelijk: Ontruiming De plaats van waaruit de gemeente de eigen bijdrage aan de rampbestrijding regelt.

Gemeentelijk Actiecentrum (GAC) Gemeentelijk Team onder voorzitterschap van de burgemeester, waarin besluitvorming, beleidsbepaling en Beleidsteam (GBT) beleidscoördinatie plaatsvindt. Buiten de burgemeester hebben de gemeentesecretaris, een gemeenteambtenaar voorlichting en vertegenwoordigers van politie, brandweer, GHOR en Openbaar Ministerie zitting in dit team. Gemeentelijk De plaats waar het Gemeentelijk Beleidsteam (GBT) in beginsel bijeenkomt en van waaruit Coördinatie een ramp of calamiteit wordt bestuurd. Centrum (GCC) Gecoördineerde Een beschrijving van de coördinatieniveaus die gelden bij de multidisciplinaire bestrijding van Regionale een calamiteit. Incidentenbestrijdings Procedure (GRIP) Meldkamer Plaats waar alle (spoed)berichten voor de geneeskundige organisaties binnenkomen en Ambulancezorg worden verwerkt en van waaruit ambulances worden aangestuurd. (MKA) Meldkamer Plaats waar alle (spoed)berichten voor de brandweer binnenkomen en worden verwerkt en Brandweer (MKB) van waaruit brandweereenheden worden gealarmeerd. Meldkamer Politie Plaats waar alle spoedberichten voor de politie binnenkomen en worden verwerkt en van (MKP) waaruit politie-eenheden worden aangestuurd. Ontruiming Het op aanwijzing van de operationele diensten verlaten van woning of verblijfsgebouw, in een klein gebied voor wellicht korte duur. Vergelijk: Evacuatie. Operationeel Leider De voorzitter van het Operationeel Team. Deze adviseert de (coördinerend) burgemeester in het Gemeentelijk (resp. Regionaal) Beleidsteam over operationele aangelegenheden. Beleidsbeslissingen vertaalt hij binnen het Operationeel Team in operationele opdrachten en hij coördineert de uitvoering daarvan. Ramp of zwaar Een gebeurtenis waardoor een ernstige verstoring van de openbare veiligheid is ontstaan, ongeval waarbij het leven en de gezondheid van vele personen, het milieu of grote materiële belangen in ernstige mate worden bedreigd of zijn geschaad en waarbij een gecoördineerde inzet van diensten en organisaties van verschillende disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of de schadelijke gevolgen te beperken. Regionaal Orgaan onder voorzitterschap van de Coördinerend Burgemeester, waar de bestuurlijke Beleidsteam (RBT) coördinatie plaatsvindt bij een zich over meerdere gemeenten uitstrekkende ramp of zwaar ongeval. Alle burgemeesters van de getroffen gemeenten maken deel uit van het RBT. Regionaal De plaats waar het Regionaal Beleidsteam (RBT), het regionaal Adviesteam en het Coördinatie Operationeel Team (OT) bijeenkomt. Dit is in principe gevestigd in het Centrum voor Centrum (RCC) Grootschalig Optreden aan de Deken van Somerenstraat 2 te Eindhoven. Operationeel Team De Operationeel Leider met zijn staf. (OT) Zwaar ongeval Zie Ramp of zwaar ongeval


A-2

deel B: Kernpunten weten regelgeving

verantwoordelijkheid

rampenplan

regionaal beheersplan rampenbestrijding

informeren burgemeester

bevoegdheden burgemeester

risico-inventarisatie

risicocommunicatie

Wet rampen en zware ongevallen art. 2: Het college van burgemeester en wethouders is belast met de voorbereiding van de bestrijding van rampen en zware ongevallen in de gemeente, voor zover niet bij of krachtens de wet anders is bepaald. Het bevordert in het bijzonder het houden van oefeningen en de totstandkoming van afspraken, die nodig zijn voor een doelmatige bestrijding van rampen en zware ongevallen. Wet rampen en zware ongevallen art. 3: Het college van burgemeester en wethouders stelt tenminste één maal per vier jaren een rampenplan vast, waarin risico's worden geïnventariseerd, de organisatie, de verantwoordelijkheden, de taken en de bevoegdheden in het kader van de rampenbestrijding worden beschreven en het beleid ten aanzien van het vaststellen van rampbestrijdingsplannen wordt vastgelegd. Wet rampen en zware ongevallen art. 5 lid 1: Het bestuur van de regionale brandweer stelt ingevolge artikel 4, eerste lid, onderdeel 2, onder a, van de Brandweerwet 1985, tenminste één maal per vier jaren een beheersplan vast, waarin het beleid ten aanzien van de multidisciplinaire voorbereiding van de rampenbestrijding en ten aanzien van de waarborging van de benodigde capaciteit en kwaliteit van de organisatie van de rampenbestrijding is vastgelegd. In het concept van de Wet op de Veiligheidsregio’s wordt dit Beheersplan opgenomen in het Beleidsplan van de Veiligheidsregio. Wet rampen en zware ongevallen art. 11b lid 1: In geval van een ramp of een zwaar ongeval stelt een ieder die daarvan kennis draagt, de burgemeester van de gemeente waar de ramp of het zware ongeval plaatsvindt, zo spoedig mogelijk daarvan op de hoogte. Gemeentewet artikel 175 / 1: In geval van oproerige beweging, van andere ernstige wanordelijkheden of van rampen of zware ongevallen, dan wel van ernstige vrees voor het ontstaan daarvan, is de burgemeester bevoegd alle bevelen te geven die hij ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar nodig acht. Daarbij kan van andere dan bij de Grondwet gestelde voorschriften worden afgeweken. Artikel 176 / 1: Wanneer een omstandigheid als bedoeld in artikel 175, eerste lid, zich voordoet, kan de burgemeester algemeen verbindende voorschriften geven die ter handhaving van de openbare orde of ter beperking van gevaar nodig zijn. Daarbij kan van andere dan bij de Grondwet gestelde voorschriften worden afgeweken. Hij maakt deze voorschriften bekend op een door hem te bepalen wijze. Wet rampen en zware ongevallen art. 3.3: De risico-inventarisatie en analyse in het rampenplan bevat: a. een overzicht van de soorten rampen en zware ongevallen die de gemeente bedreigen en de mogelijke gevolgen daarvan; b. een overzicht van de risicovolle situaties binnen de gemeente waarbij zich een ramp of zwaar ongeval kan voordoen en de mogelijke gevolgen daarvan. Wet rampen en zware ongevallen art. 10b: Het college van burgemeester en wethouders draagt er zorg voor dat de bevolking, de commissaris van de


B-1

crisiscommunicatie

evaluatie en onderzoek

Koning en Onze Minister op passende wijze informatie wordt verschaft over de rampen en zware ongevallen die de bevolking en het milieu kunnen treffen, de maatregelen die zijn getroffen ter voorkoming en bestrijding van deze rampen en zware ongevallen en de bij deze rampen en zware ongevallen te volgen gedragslijn. Wet rampen en zware ongevallen, art. 11a: De burgemeester draagt er zorg voor dat de bevolking, de hoofdofficier van justitie, Onze commissaris in de provincie, en Onze Minister op passende wijze informatie wordt verschaft over de oorsprong, de omvang en de gevolgen van een ramp die of een zwaar ongeval dat de bevolking en het milieu bedreigt of treft, evenals over de bij deze ramp of dit zware ongeval te volgen gedragslijn. Wet rampen en zware ongevallen, art.10g: 1. Indien een ramp of zwaar ongeval heeft plaatsgevonden, draagt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente waar de ramp of het zware ongeval zich heeft voorgedaan zorg voor een onderzoek van de ramp of het zware ongeval en doet het zonodig aanbevelingen om een soortgelijke ramp of soortgelijk zwaar ongeval voor de toekomst te voorkomen en de gevolgen daarvan te beperken, tenzij de Onderzoeksraad voor veiligheid, bedoeld in artikel 2 van de Rijkswet Onderzoeksraad voor veiligheid, daar onderzoek naar verricht. 2. Indien daartoe aanleiding is, wordt naar aanleiding van het eigen onderzoek of het onderzoek van de Onderzoeksraad voor veiligheid het rampenplan, de rampbestrijdingsplannen of het beheersplan aangepast.


B-2

deel C: Risico-inventarisatie en –analyse

Inleiding Op grond van artikel 3, eerste lid van de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo), zoals deze luidt na de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding (Wkr), dient het college van burgemeester en wethouders tenminste één keer per vier jaar een rampenplan vast te stellen, waarin risico’s worden geïnventariseerd, de organisatie, de verantwoordelijkheden en de bevoegdheden in het kader van de rampenbestrijding worden beschreven en het beleid ten aanzien van het vaststellen van rampenbestrijdingsplannen wordt vastgelegd. De organisatie, de verantwoordelijkheden en de bevoegdheden in het kader van de rampenbestrijding worden omschreven in het rampenplan van de gemeente Helmond. In deze bijlage bij het rampenplan van de gemeente Helmond wordt invulling gegeven aan de wettelijke vereisten betreffende de risico-inventarisatie. Risico-inventarisatie en -analyse Voor de risico-inventarisatie van de gemeente Helmond worden de 18 ramptypen uit de Leidraad Maatramp als uitgangspunt genomen (zie onder). Niet alle ramptypen komen in even grote mate voor in de gemeente Helmond. In de regio Zuidoost-Brabant, waarvan de gemeente Helmond deel uitmaakt, heeft in 2006 op basis van de Leidraad Maatramp een inventarisatie van risico’s plaatsgevonden aan de hand van de 18 verschillende ramptypen. De resultaten van deze inventarisatie vormen samen met de nieuwste gegevens uit het landelijke Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGS) en het Informatie Systeem Overige Ramptypen (ISOR) de risico-inventarisatie als bedoeld in artikel 3 van de Wet rampen en zware ongevallen. In het RRGS zijn gegevens opgenomen met betrekking ramptypen 4, 5 en 6. In het ISOR zijn naast de gegevens uit het RRGS ook gegevens opgenomen betreffende de overige ramptypen, met uitzonderingen van de ramptypen 7, 8, 16, 17 en 18. Uit de inventarisatie in het kader van de Leidraad Maatramp en de gegevens van het RRGS en het ISOR, aangevuld met informatie uit de ‘Effectwijzer’4 en het ‘Handboek Voorbereiding Rampenbestrijding’5 kan het volgende worden opgemaakt: 1. Luchtvaartongevallen De gemeente Helmond heeft zelf geen vliegvelden. In de nabijheid van de gemeente bevinden zich wel Eindhoven Airport (hemelsbreed ca. 12 km) en Kempen Airport, Budel (hemelsbreed ca 28 km) De aanvliegroutes geven mogelijk een lichte verhoging van het risico van luchtvaartongevallen. Gemeenten Eindhoven en Cranendonck hebben een vliegveld in hun gemeente. De meeste luchtvaartongevallen ontstaan tijdens de start- of landingsfase van een vlucht. De kans op luchtvaartongevallen is dan ook het grootste bij vliegvelden. Mogelijke effecten: Relatief veel dodelijke slachtoffers, vooral brandwonden en mechanisch letsel6, relatief veel telefonische informatieverzoeken, en mogelijke aanwezigheid van gevaarlijke stoffen. 4

Effectwijzer; inzicht in de gevolgen van calamiteiten Ministerie van Binnenlandse Zaken, Den Haag, 1997

5

Handboek Voorbereiding Rampenbestrijding Ministerie van BZK, juni 2003

6

Mechanisch letsel is letsel veroorzaakt door plotseling inwerking van hoge mate van energie op het menselijke lichaam als

gevolg van botsing met andere objecten of personen. Rampenplan gemeente Helmond

C-1

2. Ongevallen op water De gemeente Helmond kent niet of nauwelijks wateren waar rampen of zware ongevallen voorzienbaar zijn. Bepalend voor dit scenario is het aanwezig zijn van een grote mate van pleziervaart of het beroepsmatig transport van grote hoeveelheden personen en/of goederen over het water. Beroeps- en pleziervaart vindt plaats op de Zuid-Willemsvaart. 3. Verkeersongevallen op land De gemeente Helmond is gelegen aan de A270. De A270 begint en/of eindigt in Helmond. Verder wordt de stad doorkruist door een aantal belangrijke verkeersaders, te weten de A270/N270, de N279 en de N266. Tevens loopt er een spoorlijn dwars door de gemeente. Deze spoorlijn doorkruist de gemeente over een afstand van ruim 9 km. Over de diverse verkeersassen vindt ook vervoer van gevaarlijke stoffen plaats. Mogelijke effecten: Vooral mechanisch letsel, moeilijke bereikbaarheid rampterrein, verkeersstremmingen, relatief veel telefonische informatieverzoeken. 4/5. Ongevallen met brandbare / explosieve / giftige stoffen De gemeente Helmond kent een aantal risicovolle situaties die bij dit ramptype vermeld moeten worden:

POTENTIEEL RISICOVOLLE BEDRIJVEN Naam bedrijf Activiteit van bedrijf

ADD APT Chemicals Benelux Boerenbond

DC Drukchemie B.V. De Wissen De Wit Holding B.V. DGV Exploitatie B.V. (Texaco) Vion Helmond Dura Vermeer Ondergrondse Infra B.V. El Blanco Elkerliek Ziekenhuis Essent WKC Helmond

Essent WKC Helmond 1+2 Esso Noordzijde Flint Ink Helmond Frans Verbakel B.V. Gasdruk meet- en regelstation A-156

Vervaardiging van kleur- en verfstoffen Detailhandel in ijzerwaren, gereedschappen, verf en bouwmaterialen Laad-, los-, en overslagactiviteiten en opslag Zwembad Draadtrekken uit ijzer en staal Benzineservicestation

175

Effectafstand (m) gewond 24 uur ziekenhuisopname 775

130

695

65 30 235

610 175 390

Slachterijen en vleesverwerking Opslag

210 120

2000 1200

Vuurwerkhandel Algemeen ziekenhuis Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Benzineservicestation Vervaardiging van verf, lak, vernis, inkt en mastiek Benzineservicestation Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water

Effectafstand (m) 1% letaliteit

30

235 30

390 175

235

390


C-2

Gasdrukregel- en meetstation Obragas Gasdrukregel- en meetstation Z-035 Gasdrukregel- en meetstation Z-040 Gasdrukregel- en meetstation Z-079 Gasdrukregel- en meetstation Z-211 Gasdrukregel- en meetstation Z-308 Gasdrukregel- en meetstation Z-311 Gasdrukregel- en meetstation Z-429 Gebr. Gerrits Metaalhandel Helmond B.V. Hendrikx-UTD Houtse Bazar Joico Laboratories B.V. K. Biemans Kappa van Dam golfkarton B.V. Mts loomans-Mennen Mts van Vlerken Nedschroef Helmond B.V. Polytex Environmental Inks B.V. Raijlof CV Ramaer B.V. Remat Chemie B.V. Schoenmakers Shell Deurneseweg Smulders Staalwerken B.V. Stork SP Aerospace Tankstation autobedrijf Scheepers Total “De Nieuwe Aa” Total Fina Elf Nederland NV Verhoeven Tuingoed & Speeldgoed B.V.

Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Productie en distributie van elektriciteit, aardgas, stoom en warm water Metaalhandel

Vervaardiging diervoeder Detailhandel in speelgoed Vervaardiging van parfums en cosmetica Akker- en tuinbouw Vervaardiging van papier en karton voor verpakking Akker- en tuinbouw Fokken en houden pluimvee Vervaardiging van overige producten van metaal Vervaardiging van verf, lak, vernis, inkt en mastiek Teelt van groenten, bloemen en champignons Vervaardiging chemische producten Vervaardiging van overige chemische producten Benzineservicestation Benzineservicestation Oppervlakte behandeling en overige metaalbewerking Oppervlakte behandeling en overige metaalbewerking Benzineservicestation Benzineservicestation Benzineservicestation

165

280

235

390

30

175

235 235

390 390

235 235

390 390

235

390

30

175

235 235 50

390 390 265

235

390

235 235

390 390

Detailhandel


C-3

Vlisco Helmond B.V. Xycarb Ceramics B.V. Van Rooij Meat MTRC (Lage Dijk 31D) TNO Steenovenweg PGE Plating BV Elan

Textiel veredeling Vervaardiging van overige goederen Slagerij ? Test- en meetbedrijf

20

100

Tankstation met LPG

Bron: RRGS gemeente Helmond Uit het RRGS blijkt dat in de grensgemeenten op relatief korte afstand van de gemeente Helmond zich ook een aantal risicovolle bedrijven bevinden. Het betreft: Bedrijf Van den Anker Beheer te Son

Aard van het bedrijf / installatie Opslag en overslag gevaarlijke stoffen

Metabel BV te Deurne

Non Ferro

Mogelijke effecten: Bij een dreigende explosie, bijvoorbeeld wanneer al brand is ontstaan, kan ontruiming aan de orde zijn in het bedreigde gebied. Mensen die zich bevinden in het effectgebied van een plotseling ongeval met brandbare of explosieve stof kunnen gewond raken door rondvliegende brokstukken (met name glas) of door hitte (straling) of door de drukgolf en instorting. 6. Kernongevallen De gemeente Helmond ligt buiten de zogenaamde 'schuilzones' van de zogenaamde A-objecten in het Nationaal Plan Kernongevallen. Mogelijke effecten: De aanpak van kernongevallen is gericht op het beperken van (verdere) blootstelling en het detecteren (meten) plus verwijderen van besmettingsgevaar. In speciale gevallen kan men preventief jodiumtabletten verstrekken. Om de blootstelling aan radioactieve straling en besmetting te voorkomen kan het nodig zijn een klein of groter gebied te ontruimen. Ook is een periode van schuilen (binnen blijven) denkbaar. Het verzamelen en vernietigen van eventueel besmette waren kan aan de orde zijn, met name voor producten van de landbouw en veeteelt. 7. Bedreiging volksgezondheid Dit ramptype omvat plotselinge gebeurtenissen, inzichten in of vermoedens van een directe bedreiging voor de gezondheid van een grote groep personen, echter (nog) zonder (veel) ziektegevallen. Het gaat hierbij namelijk om de dreiging van gezondheidseffecten, waaronder speciaal gezondheidseffecten op langere termijn. Problemen van deze aard kunnen ontstaan door een concreet ongeval, concrete gebeurtenis, waardoor feitelijk of vermeend, een blootstelling plaatsvindt die schadelijk voor de gezondheid is. Voor de collectieve preventie zorg rond infectieziekten en de kwaliteit van voedingsmiddelen bestaan landelijke regelingen die in combinatie met de reguliere gezondheidszorg in het algemeen voldoende opvang kunnen bieden. Dit ramptype betreft die gebeurtenissen waarbij plaatselijk extra zorg nodig is en is uitsluitend gericht op de regionale aspecten van acute aard. Mogelijke effecten: Belangrijk is dat dit ramptype een aanzienlijke omvang kan aannemen zonder dat er werkelijk (veel) ziektegevallen zijn. Feitelijk of vermeende, maar min of meer concrete aanwijzingen van een acuut


C-4

gevaar voor de volksgezondheid kunnen reeds grote onrust veroorzaken (de M-factor). Snel onderzoek naar oorzaken, verschijnselen en mogelijkheden om de klachten te duiden, te beperken, etc. is nodig. Dit vergt bijna altijd gerichte voorlichting. Bij uitstoot van gevaarlijke stoffen kan er nog op grote afstand reden zijn voor ongerustheid. Bij omvangrijke of beladen gebeurtenissen van dit type moet aanvankelijk gerekend worden op onzekerheid over de precieze aard, veel gecoördineerd onderzoekswerk en een grote voorlichtingsinspanning. 8. Ziektegolf Dit ramptype betreft een (feitelijke) golf van gezondheidsklachten met initieel soms een onbekende oorzaak. Het typerende verschil met het ramptype ‘Bedreiging volksgezondheid’ is dat in het geval van de ziektegolf vrij plotseling een behoorlijk aantal ernstige gezondheidsklachten optreedt. Bij de ziektegolf is dus in elk geval sprake van een forse geneeskundige inspanning, respectievelijk zorg voor zieken. Voor de aanpak van epidemieën (infectieziekten) en de kwaliteitsbewaking van voedingsmiddelen bestaan landelijke regelingen. Dit ramptype betreft gebeurtenissen waarbij plaatselijk extra zorg nodig is en is uitsluitend gericht op de regionale aspecten van acute aard. Mogelijke effecten: Grote aantallen zieken en mogelijk doden. In dergelijke gevallen is naast hulpverlening aan ernstig zieken een publieksvoorlichting nodig over aanbevolen gedrag en zelfstandig te nemen maatregelen. Voor zover een ziektegolf gepaard gaat met een nog voortdurend (onbekend?) gevaar voor de volksgezondheid zijn mogelijk additioneel de effecten aan de orde van het ramptype ‘Bedreiging van de volksgezondheid’. Elke regio zal voorbereid moeten zijn op een voorlichtingsinzet en een grote belasting voor de geneeskundige zorg. 9. Ongevallen in tunnels Er zijn in de gemeente Helmond geen tunnels voor auto, trein –of metroverkeer. Mogelijke effecten De effecten van een dergelijk ramptype laten zich samenvatten in de volgende termen: veel slachtoffers met brandwonden en/of ademhalingsklachten, zeer lastige bereikbaarheid incidentlocatie, verkeersstremmingen, veel bellers. 10. Branden in grote gebouwen Belangrijk bij dit ramptype is het aantal aanwezige personen of de aanwezigheid van verminderd zelfredzame personen. Hierna volgen de overzichten van gebouwen met een grootschalige publieksfunctie en gebouwen met grotere aantallen verminderd zelfredzame personen: Gebouwen met een grootschalige publieksfunctie Hierbij gaat het om gebouwen met een publieksfunctie, daarbij wordt een minimum aantal gehanteerd van 250 personen.

Gebouwen met publieksfunctie ’t Cabaret eten, drinken & feesten Albert Heijn Supermarkt Albert Heijn Supermarkt Annatheater V.O.F. Antoon van Dijkschool Basisschool "Binderen" Basisschool "De Korenaar" Basisschool "De Lindt"

250 – 500 personen




Meer dan 2500 personen

X X X X X X X X


C-5

Basisschool "De Paardebloem" Basisschool "De Rank" Basisschool "De Vendelier" Basisschool "De Vlier" Basisschool "Leonardus" Basisschool De Goede Herder Basisschool De Rakt Basisschool De Zevensprong Basisschool Den Bongerd Basisschool Dierdonk Basisschool Dierdonk/Waterzicht Basisschool Maria Basisschool Silvester Bernadette Basisschool St. Joris Basisschool St. Odulsfus Basisschool St. Trudo Basisschool Wilhelmina Bavaria House Bethlehemkerk Buurthuis “St Anna” Café ’t Vat Café “’t Trefpunt” Café “de Haagse Post” Café “Entre les deux” Café “Haagse Rozenknop” Café “Plaza” Café “Zeezicht” Café Basta Café-zaal “’t Aambeeld” Carolus Borromeus College City Sporthal Crematorium Berkendonk Dansschool Anton Reniers De Geseldonk De Kamenij Dr. Knippenbergcollege Elkerliek Ziekenhuis G.S. Jan van Brabant Gamma Bouwmarkt Helmond Gaviolizaal Gemeenschapshuis "De Loop" Grand Café M H V V Helmond

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X


C-6

Helicon Opleidingen Helmond Sport (tribunes) Hermitage Hockeyclub Helmond Hotel restaurant "West Ende" Hotel restaurant St. Lambert Ivo Mavo St. Joseph Kerk Goddelijke Voorzienigheid en St. Anna Kinderdagverblijf 't Alvermanneke Kon. Stadsharmonie "Phileutonia" Kunsthal "Boscotondo" Life & Garden Littie of Littenie Bouledroom De Braak M.F.C. "De Kurref" McDonalds Helmond O.L. Vrouwe Kerk Tenhemelopneming Ontmoetingscentrum TOV Openbare Basisschool "De Bundertjes Openbare Basisschool "De Straap" Openbare Basisschool "'t Hout" Openbare Basisschool De Rakt Opleidingscentrum Keizerin Marialaan ROC Ter Aa Opleidingscentrum Keizerin Marialaan Ter Kemenade Partycentrum de Molen Pathé Helmond Pauluskerk Poppodium Plato Praxis Doe Het Zelf BV R.K Parochie H. Lambertus Restaurant De Steenoven ROC Ter Aa ROC Ter Aa Sector Techniek S.G. Jan van Brabant Scouting Paulus Sociaal Cultureel Centrum Dierdonk Sport- en evenementenhal "De

X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X

X

X X X X X X X X X X X X X


C-7

Braak" Sportcafé “De Kegelaar” Sportcentrum "De Wissen" Sportcentrum Body Business Sporthal “’t Hout” Sportvereniging Stiphout Vooruit St. Islamitische Scholen Helmond St. Lambertuskerk St. Spec. Onderwijs Regio Helmond Praktijkschool St. Trudo Kerk Stekje Stichting Helmond Sport Stichting Keyserinnedael Stichting Scouting Rijpelberg Stichting Zorgcentrum “De Pannehoeve” Super de Boer Supporters Café Helmond Sport Kienzaal Ter Kemenadecollege locatie Dolfijnlaan Theater 't Speelhuis V.O.F. Zaal ’T Hout Veka Sportcentrum Velvet Lounge Wijkcentrum "De Boerderij" Wijkcentrum "De Brem" Wijkcentrum Helmond West ’t Patronaat Wijkgebouw “De Zonnesteen” Wijkhuis Brede School Wokplaza Foodstreet B.V. Zaal Adelaars Zaal Vissers

X X X X X X X X

X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X

Gebouwen met verminderd zelfredzame personen

Verzorgings-/ verpleeg-/ en bejaardenhuizen • Verpleeghuis Keyserinnedaal • Alphonsus • Woonzorgcentrum De Ameide • Zorgcentrum De Eeuwsel • Woonzorgcentrum Rivierenhof • Zorgcentrum De Pannehoeve • Casatonda


C-8

Kinderdagverblijven • Spring Inspirerende Kinderopvang Alvermanneke • BSO Beestenbende • BSO Big Town • KDV Dikkie Dik • KDV Dik Trom • KDV Maraboe • KDV Okapi • KDV Pippeloen • KDV Welpennest • BSO Zeespiegel • KDV Trommeltje • KDV Vestein • Vossehol Kinderopvang • Heemhuys Het Sterrenlicht • KDV Pantomime • KDV ’t Debberke • KDV Pukkendam • KDV Floor Berkers • ’t Dwergje • ’t Kruimeltje • ’t Poppeschoentje • ’t Snatertje • Haasje Over • Harlekijn • Hummeldonk • Hummeltjeshof en De Toverhoed • Ieniemienie • Kabouterhof • Kiekeboe Pino • Kiekeboe Bert en Ernie • Zwaan Kleef Aan • Kwebbeltje • Ot en Sien • Peutergroep Hommeltje • Piep-In • Rakkertjes • Stekje • Stippeltje • Ukkepuk • Naschoolse opvang De Sleutel Opvang- en dagbestedingsinstellingen • Huize Den Dries • Huize De Waard • Tjerk Hiddestraat • Babbenhoeve 9 en 11 • Strobolhoeve 25 en 27 • Zonmanshoeve 1 en 3 • KDC Binderen Dagbesteding • DBC De Meent Dagbesteding • Artoro Dagbesteding Rampenplan gemeente Helmond

C-9

• • • •

Logeerhuis Helmond Aksent VTV Triocen Woonvorm Helmond Triocen Activiteitencentrum Helmond

Mogelijke effecten: Veel slachtoffers met brandwonden en/of ademhalingsklachten, zeer veel overige aanwezigen, gevaar voor veiligheid van redders / hulpverleners. 11. Instorting van grote gebouwen Behalve aan mogelijke instorting als gevolg van brand en/of explosie of beschadiging van een gebouw door een verkeersongeval, moet hierbij worden gedacht aan het verschijnsel van aardbevingen. Uitgaande van de Effectwijzer valt de regio Zuidoost-Brabant, waaronder dus ook de gemeente Helmond voor aardbevingen in categorie VII van de Mercallischaal7. Voor de grote gebouwen wordt verwezen naar het overzicht onder nummer 10. Mogelijke effecten: Veel slachtoffers met mechanisch letsel, lastige bereikbaarheid incidentlocatie. 12. Paniek in menigten De gemeente Helmond heeft een groot aantal jaarlijkse festiviteiten. De bezoekersaantallen zijn echter beperkt. In het volgende staatje zijn de meest relevante jaarlijks terugkerende festiviteiten opgenomen, waar ook veel bezoekers bij aanwezig zijn: Festiviteiten Carnavalsoptocht (feb/mrt) Voorjaarskermis (mrt/apr) Koninginnedag (30 apr) Artimond (mei) Carat Concerten (mei-jun-jul-aug-sep) Brandevoorterdag (juni) Kasteeltuinconcerten (jul-aug) Zomerkermis (jul) Wielerronde Profronde Stiphout (jul) Jazz in Catstown (aug/sep) Festival Impact (sep) Kasteel van Sinterklaas (nov-dec) Intocht Sinterklaas (nov) Voetbalwedstrijden Helmond Sport Weekmarkt zaterdags

Aantal personen 50.000 250.000 totaal 35.000 25.000 totaal 25.000 totaal 15.000 25.000 totaal (2.500-3.000 per avond) 300.000 totaal 30.000 40.000 tot 50.000 in het hele weekend 20.000 25.000 totaal 25.000 Maximaal 4.100 per wedstrijd 20.000 bij goed weer

Mogelijke effecten: Mechanisch letstel, (een groot aantal) gewonden, zeer veel overige aanwezigen

7

De intensiteit van aardbevingen is weergegeven op de schaal van Mercalli (en niet op de bekende schaal van Richter).

Reden hiervoor is dat de schaal van Mercalli het waarneembare effect van een aardbeving in uw gemeente aangeeft: het effect op mensen, voorwerpen, gebouwen en landschap. De schaal van Richter registreert slechts de kracht van een beving in het epicentrum. De schaal van Marcalli loopt van 1 (niet gevoeld, slechts door instrumenten geregistreerd) tot XII (totale catastrofe). In Nederland varieert de maximaal te verwachte intensiteit van V (vrij sterk) tot VII (vernielend). De bij ons voorkomende schaal van VII geeft aan: zeer sterk, schade aan vele gebouwen, schoorstenen breken af, golven in vijvers, kerkklokken geven geluid. Rampenplan gemeente Helmond

C-10

13. Verstoringen openbare orde De gemeente Helmond kent geen terugkerende festiviteiten waarbij grootscheepse verstoring van de openbare orde te verwachten is. Mogelijke effecten: Agressie tegenover gezag in het algemeen en politie in het bijzonder, beperkt mechanisch letsel, grote materiële schade aan straatmeubilair en particuliere eigendommen (winkeliers), zeer veel overig aanwezigen 14. Overstromingen De gemeente Helmond kent niet of nauwelijks risico’s met betrekking tot overstromingen. 15. Natuurbranden De gemeente Helmond kent een aantal natuurgebieden. Het gaat om: • Bakelse Beemden, circa 84 ha. • Bakels Bos, circa 172 ha. • Brouwhuisse Heide, circa 103 ha. • Geeneindse Heide, circa 417 ha. Daarnaast liggen binnen de buurgemeenten de volgende gebieden: • Deurne: Bouwhuisse Heide • Gemert-Bakel: Grotelse Heide • Laarbeek: Molenheide • Nuenen: Gerwense Heide • Nuenen: Papenvoortse Heide Mogelijke effecten: Hoewel er bij natuurbranden wel degelijk slachtoffers kunnen vallen, ligt het niet voor de hand dat het om grote aantallen gaat. In de meeste gevallen waar bebouwing wordt bedreigd, kan men tijdig gewaarschuwd worden. Ontruiming of evacuatie van gebouwen, wijken, vakantieparken en dergelijke is een maatregel die snel in beeld komt, mede om een eventuele insluiting voor te zijn. Met andere woorden: dergelijke bebouwing langs de grens van met name gemengd bos of naaldbos, is een indicator voor eventuele ontruiming. Duidelijk is voorts dat brandbestrijding en watertransport een grote inspanning vergen. 16. Extreme weersomstandigheden Weersomstandigheden vormen een bijzondere categorie: zij zijn redelijk voorspelbaar. Bij sommige weersomstandigheden is een snelle reactie meer geboden dan bij andere. Bij zware storm kunnen snel problemen ontstaan: acuut reageren is essentieel. Bij extreme kou of hitte ontstaan de problemen geleidelijker: er is meer tijd om te reageren8. Mogelijke effecten: Gevaar Zware storm

8

Aard effecten Uitval elektriciteit Verkeersremmingen Bedreigende situaties Overstromingen Ongevallen te water Instortingen

Indicatie slachtoffers Enkele tientallen gewonden (beknellingen, onderkoelingen)

Effectwijzer: inzicht in de gevolgen van calamiteiten, Ministerie van Binnenlandse Zaken, Den Haag, mei 1997


C-11

Extreme koude, sneeuw of ijzel

Extreme hitte

Uitval transportroutes Geïsoleerde gebieden Uitval elektriciteit Uitval gasvoorziening Verspreide noodsituaties Drinkwatertekorten

Enkele tientallen gewonden (onderkoeling, eerst in verkeer, later ook binnenshuis, vooral onder kwetsbare groepen) Enkele tientallen gewonden (vooral onder kwetsbare groepen)

17. Uitval nutsvoorzieningen De effecten van uitval van voorzieningen ontstaan geleidelijk: na ongeveer acht uur is er kans op slachtoffers. De uitval van voorzieningen is niet alleen een gevaar op zichzelf, maar vaak ook een effect van een calamiteit. Mogelijke effecten: gevaar Uitval elektriciteit

Uitval gasvoorziening

Uitval telefoonnet

Uitval drinkwatervoorziening

Aard effecten Uitval verwarming, koelinstallaties e.d. Uitval verkeersregeling Beveiligingsproblemen Acute problemen bij veebedrijven Bij koud: sterke temperatuurdalingen Indien langdurig: mogelijk grote schade Mogelijk problemen bij herstart Hulpverlening stagneert Uitval beveiligingssystemen Meldkamers onbereikbaar Uitbreken van ziekten

Indicatie slachtoffers Vooral kwetsbare groepen

Vooral kwetsbare groepen

Geen, of zeer beperkt aantal, slachtoffers Vooral kwetsbare groepen

18. Rampen op afstand Sommige rampen zijn rampen op afstand. Een voorbeeld van een ramp op afstand is het repatriëren of opvangen van slachtoffers van een ramp elders. Daarbij kan men in eerste instantie denken aan het repatriëren van ‘eigen’ burgers die in het buitenland in problemen zijn geraakt (bijvoorbeeld door een bus- of vliegtuigongeluk of burgeroorlog). Ook zou het opvangen van burgers uit een andere regio of (zelfs) uit het buitenland onder dit ramptype kunnen worden gebracht. Het gaat bij dit ramptype om coördinatie van de informatievoorziening en hulpverleningsactiviteiten vanuit Nederland en om de opvang en verdere verzorging van slachtoffers die weer in Nederland zijn aangekomen. Het kan daarbij gaan om doden (hulp bij identificatie), gewonden en anderszins getroffenen. Mogelijke effecten: Het grootste gevaar dat bij dit type loert is onderschatting. Immers, de directe gevolgen van de ramp, de zichtbare fysieke effecten (grootschalige verwoesting en aanzienlijk aantallen slachtoffers) ontbreken. De maatschappelijke ontwrichting van een dergelijke ramp kan echter zeer omvangrijk zijn en diep ingrijpen in de lokale gemeenschap. Grensoverschrijdende risico’s Op grond van het Besluit kwaliteitscriteria planvorming rampenbestrijding dient de risico-inventarisatie een overzicht te bevatten van zowel stationaire objecten als dynamische objecten op zowel het eigen grondgebied als op het grondgebied van aangrenzende gemeenten en staten, indien de mogelijkheid Rampenplan gemeente Helmond

C-12

zou bestaan dat bij het zich voordoen van een ramp aldaar de gevolgen zich zouden kunnen uitstrekken op het grondgebied van de eigen gemeente. Hieronder een overzicht van risico’s die een uitstraling kunnen hebben naar de gemeente Helmond: Van den Anker, Son Metabel, Deurne Sinds 14 november 1984 bestaat er tussen het Koninkrijk België en het Koninkrijk der Nederlanden een Overeenkomst inzake wederzijdse bijstandsverlening bij het bestrijden van rampen en ongevallen (geldt alleen voor brandweerbijstand). Omdat Helmond niet in de grensstreek ligt is er geen overeenkomst tussen Helmond en een Belgische gemeente. Actualiseren van de risico-inventarisatie Het Besluit kwaliteitscriteria planvorming rampenbestrijding vereist dat de risico-inventarisatie van de gemeenten actueel wordt gehouden en dat het rampenplan een beschrijving bevat van de situaties waarin, de wijze waarop en de frequentie waarmee de risico-inventarisatie wordt aangepast aan de gewijzigde omstandigheden. De risico-inventarisatie is voor een groot aantal ramptypen een momentopname. Er zijn talloze situaties die kunnen wijzigen en die direct of indirect invloed hebben op de risico-inventarisatie. Zaken die moeten leiden tot het actualiseren van de risico-inventarisatie zijn onder andere: • Wijzigingen in ruimtelijke ordening zoals nieuwe bedrijventerreinen en nieuwe woongebieden. • Wijzigingen in het gebruik en de bedrijfsvoering van bestaande objecten / bedrijven. • Incidenten in het land met soortgelijke risico-objecten als in de gemeente Helmond. • Aanbevelingen in inspectierapporten. • Ontwikkeling en wijziging in het beleid van de Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant. Binnen de gemeente Helmond is een aantal functionarissen direct betrokken bij het inventariseren van risico’s. Het betreft met name het afdelingshoofd Preventie/Preparatie (o.a. in het kader van het rampenplan), een technisch medewerker Bouwen en Milieu (in het kader van het RRGS en het RIS) en de commandant brandweer (vanwege de link van pro-actie, preventie naar preparatie en repressie). Deze functionarissen vormen de Werkgroep Risico-inventarisatie en deze zal minimaal twee keer per jaar bijeenkomen om de risico-inventarisatie door te lichten en waar nodig en mogelijk te actualiseren. Toelichting op het begrip ‘niet-zelfredzaam’ Dikwijls wordt gebruik gemaakt van het begrip niet-zelfredzaamheid. In het kader van de bouwregelgeving en de arbo-regelgeving is het begrip niet-zelfredzaamheid echter gericht op de lichamelijke en geestelijke gesteldheid van personen. Bij de interpretatie van het begrip niet-zelfredzaam in het kader van het Bouwbesluit 2003 speelt de NEN 4000 vooralsnog geen rol. Het feit dat mensen zich niet zelfstandig in veiligheid kunnen brengen is niet een kwestie van niet-zelfredzaamheid maar het feit dat men is ingesloten of in detentie is. Een nadere uitwerking van het begrip niet-zelfredzaam is in ontwikkeling ten behoeve van het Gebruiksbesluit. Vooralsnog is de interpretatie van dit begrip, daar een definitie in de bouwregelgeving vooralsnog ontbreekt, aan burgemeester en wethouders.


C-13

Zelfredzaamheid Onder zelfredzaamheid wordt in de zorg het vermogen verstaan om het leven in te richten zonder dat hulp van anderen nodig is. Onder zelfredzaamheid wordt in relatie tot brandpreventie het vermogen verstaan om een ruimte of gebouw zelfstandig te kunnen verlaten. Er is niet een gegarandeerde overeenkomst tussen de beide begrippen zelfredzaamheid, al zal in het algemeen een sterke overeenkomst bestaan tussen de groepen die wel of niet zelfredzaam worden genoemd op beide terreinen. Een voor de hulpverlening belangrijk aspect van zelfredzaamheid is de mate van ambulantie – het vermogen zich zelfstandig te verplaatsen – die vooral met de lichamelijke gesteldheid samenhangt. Een persoon die door ziekte permanent of tijdelijk aan bed gebonden is, is niet ambulant. Personen in instellingen voor geestelijke gezondheidszorg zijn over het algemeen ambulant, maar door hun psychische gesteldheid niet altijd volledig zelfredzaam. De zelfredzaamheid van patiënten (cliënten) die in een zorginstelling verblijven, kan per instelling en zelfs per gebouw variëren. Daarom wordt bij het bepalen van het eisenpakket voor (een deel van) een gezondheidszorggebouw of gebouw waarin zorg wordt verleend uitgegaan van een gewogen gemiddelde9 van de zelfredzaamheid van de daar verblijvende patiënten (cliënten). Mogelijke verdeling zelfredzaamheid in 4 groepen Groep 1: zelfredzame personen Vermogen om een ruimte of gebouw zelfstandig te kunnen verlaten. Naast een deel van de cliënten zijn dit het personeel en het merendeel van de bezoekers. Groep 2: verminderd zelfredzame personen Personen die zonder individuele begeleiding, aan de hand van collectieve aanwijzingen de onveilige zone kunnen verlaten. Zij zijn dus voldoende ambulant en verstandelijk functionerend. Voor deze groep geldt: 1 hulpverlener op 4 a 5 cliënten, zodat ieder van hen persoonlijk door de hulpverlener aangesproken kan worden en zich ook aangesproken voelt. Groep 3: niet-zelfredzame personen Personen die individueel moeten worden begeleid. Voor deze groep geldt: 1 hulpverlener per cliënt. Groep 4: niet-zelfredzame, bedlegerige personen Personen die aan bed of andere voorzieningen zijn gebonden en met deze voorziening moeten worden geëvacueerd. Daarbij is meer dan 1 hulpverlener per cliënt nodig en zal in het algemeen meer tijd nodig zijn.

9

TNO-rapport 2003-CVB-R0062, Brandveiligheid zorginstellingen en Bouwbesluit, F. Paap en V. Meeussen, februari 2003.


C-14

deel D: Beschrijving van de processen


D-1

Proces 1 Alarmeren bestuur en uitvoerenden Procesverantwoordelijken bestuurÆ Gemeenschappelijke meldkamer (GMK) dienstenÆ allen Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het activeren en informeren van de functionarissen die deel uitmaken van de kernbezetting binnen een GRIP-niveau en alle aanvullende functionarissen binnen de monodisciplinaire SGBO-structuur. Het activeren en informeren van alle voor de rampenbestrijding benodigde instanties. Het alarmeren van (leden van) de eigen organisaties. N.B.1: Elke discipline draagt zorg voor alarmering van de eigen organisatie. N.B.2: Bij de alarmering wordt een zo beknopt mogelijke beoordeling van de toestand verstrekt met een advies resp. bevel aangaande de door hen te ondernemen actie. Doelgroep bestuur operationele diensten, w.o. gemeentelijke diensten, brandweer, politie, GHOR, defensie externe organisaties Aandachtspunten tijdige alarmering van bestuur en procesverantwoordelijke functionarissen bondige en zo volledig mogelijke eerste informatie geven met betrekking tot de aard en de te verwachten ontwikkeling van het incident alarmeren houdt tevens in: informeren; daarnaast kan uitsluitend worden geïnformeerd om betrokkenen op de hoogte te brengen en houden van relevante informatie die (nog) geen alarmering/ actie vraagt de burgemeester heeft met de operationele diensten afspraken gemaakt voor welke situaties hij/ zij altijd moet worden gewaarschuwd in voorbereide plannen geldt een speciaal daarvoor geldende alarmeringsregeling afhankelijk van omvang/ uitstraling van het incident zorg voor informatieoverdracht aan de buurgemeenten alsmede hogere bestuursorganen Gerelateerde processen proces 3 Voorlichting (informeren bevolking en personen) proces 4 Waarschuwen bevolking processen voor het beheren of beheersen van het incident of de crisis. Taken andere disciplines [N.B.: er is een nieuwe multidisciplinaire alarmeringsregeling in voorbereiding] Regionale Brandweer alarmeren en verifiëren bij de MKP en de MKA conform de alarmeringsregelingen voorbereiden van resp. anticiperen op het inrichten van het CGO opstellen van een beleidsrelevante beoordeling van de toestand met een beleidsadvies voor het opperbevel alarmeren en informeren van de betrokken burgemeesters door de MKB op last van de Officier van Dienst en adviseren over de wijze van opschaling burgemeester (gemeentelijk bestuurlijk niveau), coördinerend burgemeester (regionaal bestuurlijk niveau) en gemeentelijke diensten/ intergemeentelijke bijstand (gemeentelijk uitvoerend niveau) uitvoering geven aan de interne bijstands- en opschalingsregelingen Rampenplan gemeente Helmond

D-2

Regionale Politie alarmeren en verifiëren bij de MKB en de MKA conform de alarmeringsregelingen desgevraagd ondersteunen van de Brandweer bij het alarmeren respectievelijk informeren van (loco-) burgemeesters opstellen van een beleidsrelevante beoordeling van de situatie met een beleidsadvies naar behoefte uitvoering geven aan de interne bijstands- en opschalingsregelingen GHOR alarmeren en verifiëren, zonodig alarmeren van de GHOR conform de interne alarmeringsregelingen opstellen van een beleidsrelevante beoordeling van de toestand met een beleidsadvies naar behoefte uitvoering geven aan de interne bijstands- en opschalingsregelingen Regionale Milieudienst (MDRE) alarmeren en verifiëren, zonodig alarmeren van de eigen organisatie conform de interne alarmeringsregelingen opstellen van een beleidsrelevante beoordeling van de toestand met een beleidsadvies naar behoefte uitvoering geven aan de interne bijstands- en opschalingsregelingen Gemeenten de burgemeester besluit tot en draagt zorg voor de verdere alarmering van (delen van) de gemeentelijke organisatie (via de ARB) indien hij (delen van) de rampenbestrijdingsorganisatie wil activeren alarmeren van de betrokken gemeentelijke dienst(en) respectievelijk afdeling(en), e.e.a. conform de alarmeringsregeling zorgdragen voor informatie ten behoeve van de buurgemeenten alsmede het hogere bestuursorgaan (i.c. Commissaris der Koningin) zie verder deel F


D-3

Proces 2 Redding, brandbestrijding en hulpverlening Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Voorkomen van uitbreiding en terugdringen van de oorzaak en de daarmee samenhangende effecten van een grootschalig incident. Doelgroep de bevolking Aandachtspunten Naast bronbestrijding, ook aandacht voor effectbestrijding. Basistaken analyseren van de situatie; opstellen en uitvoeren van een plan voor de bronbestrijding, het redden en afvoeren van mensen en dieren en het verlenen van eerste hulp; bekend stellen van het inzetplan; beschikbaar krijgen en inzetten van personeel en middelen; voortgangsbewaking van de bestrijdingsacties. Voor de contacten met hulppotentieel van derden (niet zijnde Brandweer, Politie, GHOR c.a. of gemeenten) geldt als uitgangspunt dat zoveel mogelijk bij de dagelijkse praktijk wordt aangesloten, met dien verstande dat de formele procedures van bijstand niet uit het oog worden verloren. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ een goede voorlichting is een eerste vereiste proces 4/ 5 Waarschuwen bevolking/ ontruimen en evacuerenÆ bij gevaar voor omwonenden kan het nodig zijn dat deel van de bevolking te waarschuwen, al dan niet gevolgd door ontruiming of evacuatie. Indien er bewoners feitelijk gered moeten worden of dat zij zich bevinden in ruimten welke zonder beschermende bekleding door de hulpverleners benaderd kunnen worden dan is dit een taak van de brandweer proces 6 Afzetten en afschermenÆ elk incident met enige omvang trekt belangstelling van zowel publiek (ramptoerisme) als pers (afzetten/ afschermen) proces 27 MilieuzorgÆ steeds zal moeten worden beoordeeld of, hetzij door de bestrijdingsacties, hetzij door het incident zelf, het milieu wordt verontreinigd Eventueel inschakelen Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschappen/ Waterschappen, Nutsbedrijven, Militaire eenheden, Nederlandse Spoorwegen, Provinciaal Bureau Medische Milieukunde Taken andere disciplines Regionale Politie opstellen van situatierapporten ten behoeve van het bevoegd gezag verlenen van bijstand waar de politie uit hoofde van haar taken toe is uitgerust


D-4

GHOR opstellen van situatierapporten ten behoeve van het bevoegd gezag inschatten van de risico's voor de volksgezondheid geven van medische begeleiding bij de bevrijding van beknelde, bedolven of ingesloten personen verlenen van bijstand waar de GHOR uit hoofde van haar taken toe is uitgerust Gemeenten in contact treden met nutsbedrijven in verband met afsluitingen en noodvoorzieningen desgevraagd assisteren van de parate diensten, bijv. bij transporten/of milieu-incidenten uitbrengen van milieuadvies, alsmede verlenen van assistentie bij de uitvoering adviseren op bouwkundig terrein (bijv. bij instortingsgevaar) voorlichting/ informatievoorziening (in- en extern)


D-5

Proces 3 Voorlichting Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel De informatieverstrekking bij rampenbestrijding inzake: algemene informatie vooraf; acute voorlichting tijdens een ramp (of dreiging); voorlichting over het verloop van de bestrijding en in de fase van de nazorg. Doelgroep publiek/ verwanten van slachtoffers media/ pers bestuur, hulpverleners, actiecentra Aandachtspunten Binnen iedere gemeente is een functionaris verantwoordelijk voor de voorlichting. Voorlichting is een belangrijk instrument bij de rampenbestrijding om materiële en immateriële schade zo veel mogelijk te beperken. Zowel beleidsmatig maar ook aan operationele zijde bestaat behoefte aan ondersteuning door deskundigen op het vakgebied van voorlichting. Voorlichting moet betrouwbaar en continu zijn, toegespitst op de te onderscheiden doelgroepen. Er moet zo mogelijk aandacht zijn voor speciale doelgroepen, zoals allochtonen, doven, blinden en slechthorenden. Het publieksnummer is regionaal voorbereid; zie onder (publieksinformatie). Ten behoeve van deze acute rampvoorlichting kan een beroep worden gedaan op een regionale pool van voorlichters van gemeenten en operationele diensten. Relatie met proces In elk proces waar de veiligheid wordt gediend met het geven van gedragsregels aan de bevolking, is een adequate voorlichting van groot belang proces 15 Registratie slachtoffersÆ voor een goede afstemming tussen persoonsregistratie en informatie over slachtoffers is innige afstemming tussen voorlichting en burgerzaken een voorwaarde Omslagpunt gemeenteÆ regio Bij een strikt lokaal incident kan de gemeente een beroep doen op een voorlichtingsfunctionaris uit het Regionaal Team Voorlichting. Heel snel zal de behoefte ontstaan om de coördinatie van de voorlichting op te schalen van lokaal naar resp. regionaal, provinciaal of landelijk niveau. In eerste instantie is de voorlichtingsfunctionaris van de getroffen gemeente de coördinerende functionaris. Bij een bovenlokaal incident wordt de voorlichtingstaak gecoördineerd vanuit het regionaal coördinatiecentrum. Eventueel inschakelen Regionaal Team Voorlichting, Omroep Brabant, ERC, Tolkencentrum Het Nationaal Voorlichtingscentrum (NVC) kan worden geactiveerd met het oog op de ontwikkeling, de coördinatie van de uitvoering door de rijksoverheid bij een crisis bij een ramp van nationale Rampenplan gemeente Helmond

D-6

omvang in een gemeente dan wel provincie, waar het voorlichtingsapparaat onvoldoende is. In dat geval kan een beroep worden gedaan op het team van crisisvoorlichters ter ondersteuning. Deze voorlichters werken vervolgens onder de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de burgemeester c.q. de commissaris van de Koningin. Taken andere disciplines Regionale Brandweer informeren en adviseren van het Gemeentelijk Beleidsteam indien van toepassing: uitvoering geven aan convenant met Omroep Brabant t.a.v. gebruik als "rampenzender" verwijzen van alle burgers die om inlichtingen vragen naar het call center Regionale Politie informeren en adviseren van het Gemeentelijk Beleidsteam ordehandhaving rond de actiecentra voorlichting begeleiden van de pers op het rampterrein verwijzen van alle burgers die om inlichtingen vragen naar het call center op de hoogte brengen van de nabestaanden van geïdentificeerde doden GHOR informeren en adviseren van het Gemeentelijk Beleidsteam registreren en doorgeven van de persoonsgegevens van slachtoffers die naar behandelcentra en/of ziekenhuizen zijn vervoerd verwijzen van alle burgers die om inlichtingen vragen naar het call center inschakelen van het CRIB bij vermissing van personen

Publieksinformatie/ call center Doel De Regionale Brandweer heeft een voorziening getroffen om naast een brede publieksvoorlichting via de media, ook voorlichting aan verwanten te verzorgen. Aandachtspunten Inschakeling van het call center geschiedt in opdracht van het OT. Brede publieksvoorlichting blijft via de reguliere media (waaronder Omroep Brabant) verlopen. Publieksinformatienummer 0800-1351. Bijbehorend document Draaiboek voorlichting


D-7

Proces 4 Waarschuwen bevolking Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Regionaal Doel In geval van acuut gevaar voor de bevolking zal deze op een snelle wijze moeten worden gewaarschuwd. Het tijdig alarmeren van de bevolking zodat maatregelen kunnen worden genomen ter bescherming tegen de vrijgekomen - de gezondheid bedreigende - gevaren. Voorkomen/ beperken materiële en immateriële schade voor zowel mens als dier. Doelgroep de bevolking Aandachtspunten In de regio is een sirenestelsel operationeel. Op basis van de door de operationele diensten gemaakte gevaarsinschatting kan een gerichte alarmering van beperkte gebieden mogelijk gemaakt worden. Na activeren van een of meerdere sirenes zal de bevolking middels een bericht via Omroep Brabant of geluidswagens nader worden geïnformeerd. Via voorlichtingscampagnes wordt de bevolking met betrekking tot de uit te voeren procedure geïnformeerd. Er moet zo mogelijk aandacht zijn voor speciale doelgroepen, zoals allochtonen, doven, blinden en slechthorenden. Middels een convenant met Omroep Brabant is de informatieverstrekking gerealiseerd. De bevoegdheid tot het alarmeren is geregeld in een convenant. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ waarschuwing van de bevolking kan niet los worden gezien van voorlichting; aan de bevolking zal immers een gedragsadvies gegeven dienen te worden, zijnde minimaal de standaard instructie (binnen blijven, ramen en deuren sluiten en naar Omroep Brabant luisteren) proces 5 Ontruimen en evacuerenÆ indien er voldoende tijd beschikbaar is kan overgegaan worden tot preventieve ontruiming Eventueel inschakelen Omroep Brabant, media, pers, geluidswagens Taken andere disciplines Regionale Politie (indien aan de orde via de Operationeel Leider resp. Leider COPI) adviseren van de burgemeester omtrent aanwijzingen en gedragsregels voor de bevolking ten aanzien van verkeers- en andere te nemen maatregelen voorbereiden op eventuele politietaken bij het (dreigende) incident waar nodig en mogelijk berichtgeving door geluidswagens


D-8

GHOR (indien aan de orde via de Operationeel Leider resp. Leider COPI) adviseren van de burgemeester omtrent aanwijzingen en gedragsregels voor de bevolking ten aanzien van maatregelen voor hun eigen gezondheid en de wijze van vervoer van zieken en bedlegerigen voorbereiden op vervoer van zieken en bedlegerigen bij een evacuatie dan wel op een andere wijze te verwachten slachtoffers van een incident Gemeenten (indien aan de orde via de Operationeel Leider resp. Leider COPI) adviseren van de burgemeester omtrent aanwijzingen en gedragsregels voor de bevolking ten aanzien van maatregelen in verband met de eigen veiligheid alsmede hun huisdieren en/of vee in opdracht van de burgemeester verstrekken van aanvullende - door Omroep Brabant uit te zenden – berichten, zo snel mogelijk na de alarmering opstellen van noodverordeningen


D-9

Proces 5 Ontruimen en evacueren Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + Regionaal Doel Voorkomen of beperken van schadelijke effecten voor bevolking en vee middels: ontruimen: het verplaatsen van bevolking uit een qua omvang beperkt gebied voor korte tijd, meestal binnen dezelfde gemeente mogelijk; evacueren: is het verplaatsen van grote groepen bevolking en dieren voor een langere duur naar buiten de eigen gemeente en is bedoeld om deze van een relatief onveilige plaats naar een tijdelijke, veilige plaats te brengen. Doelgroep bevolking, vee en huisdieren Aandachtspunten Ontruimen vergt betrekkelijk weinig voorbereidingstijd; maar in spoedeisende situaties slechts op beperkte schaal mogelijk. Evacueren vergt een (zeer) lange voorbereidingstijd; voor specifieke situaties zal dit moeten worden voorbereid. In overleg met Politie organiseren van vervoerscapaciteit voor door de overheid af te voeren personen. Het afsluiten van raamcontracten met vervoersmaatschappijen ten behoeve van het vervoer. Vergaren en leveren van gegevens over het te evacueren gebied (bevolkingsaantallen en -samenstelling, recent kaartmateriaal e.d.). Opstellen van noodverordening(en). Op verzoek van de politie (zo mogelijk) leveren van personeel en/of materieel voor de afzetting van het te evacueren gebied. Treffen van voorzieningen voor de opvang van (kleine) huisdieren. Leveren van overeenkomstige bijdrage bij de evacuatie. Besluit tot evacuatie te nemen door de burgemeester(s) van de betrokken gemeente(n). Taken Opstellen van een plan voor de terugkeer van evacués. Vordering van niet reguliere opvangcentra door burgemeester(s) van opvanggemeente(n). Uitvaardigen van noodverordeningen door de burgemeester. Geven van een regionaal overzicht van opvanglocaties voor kortdurende en langdurende opvang. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ adequate voorlichting over o.a. het besluit tot en de aanleiding voor ontruimen/ evacueren is noodzaak proces 14 Opvang en verzorgingÆ de bevolking uit het ontruimde gebied zal moeten worden opgevangen en het verlaten gebied moet worden beveiligd proces 7/ 19 Verkeer regelen/ BegidsingÆ begeleiden van de stroom evacués proces 14 Opvang en verzorgingÆ m.b.t. de primaire levensbehoeften


D-10

Omslagpunt gemeente Æ regio Verplaatsing van grotere aantallen zal altijd leiden tot regionale opschaling. Een plan voor evacuatie en terugkeer wordt door een task force opgesteld. Eventueel inschakelen veetransport, bus- en taxibedrijven, dierenambulances Taken andere disciplines Regionale Brandweer adviseren over het te ontruimen/ evacueren gebied zorgen voor eventuele spoedeisende afsluitingen van nutsvoorzieningen bepalen wanneer kan worden overgegaan tot berging van goederen van vitaal belang en/of grote cultuurhistorische waarde bepalen van de noodzaak tot het evacueren van vee, zo nodig in overleg met de Provinciaal Voedselcommissaris of de Districtsbureauhouder van de Voedselvoorziening GHOR opstellen en uitvoeren van een afvoerplan voor bijzondere groepen, inclusief de vervoersvoorzieningen zoals ambulances e.d., onderbrengadressen idem, bij terugkeer Regionale politie De regiopolitie draagt zorg voor de begeleiding van de verplaatsing. Het regelen van de verkeersstromen vanuit het te ontruimen gebied en het controleren en/of tegenhouden van verkeer uit tegenovergestelde richting; extra surveillance. Na uitvoering van de algehele verplichte evacuatie: controle op nablijvers en afsluiten, bewaken van het ontruimde gebied.


D-11

Proces 6 Afzetten/ afschermen Procesverantwoordelijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Ongestoord doen plaatsvinden van hulpverleningsactiviteiten; na uitvoering van een evacuatie tevens controle op achterblijvers en het beschermen van onbeheerde goederen. Doelgroep operationele diensten, w.o. gemeentelijke diensten, brandweer, politie, GHOR, defensie externe organisaties de bevolking Aandachtspunten Afzetten en het bewaken van het rampterrein dient zeer snel te geschieden, zowel voor de veiligheid als ook het justitieel onderzoek. De toegangscontrole moet strak en duidelijk zijn geregeld. Denk aan een voorziening voor niet-politiefunctionarissen die het afgesloten terrein moeten (kunnen) betreden. Denk aan water-, spoorwegen luchtverkeer. Assisteren bij afscherming van opvangcentra, crisiscentrum, morgue, chapelle ardente, ziekenhuizen e.d. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 5 Ontruimen en evacuerenÆ proces 6 maakt een belangrijk onderdeel uit van proces 5 proces 7 Verkeer regelenÆ gezien het doel van afzetten/ afschermen is er een bijzondere relatie met het regelen van het verkeer proces 8 Handhaven rechtsorde proces 20 Toegankelijk en begaanbaar makenÆ aanleveren van dranghekken etc. beïnvloed positief de mate waarin politiematerieel moet worden ingezet Eventueel inschakelen ME-eenheden, KMAR, KLPD, militaire eenheden, RWS, NS, Ministerie van Defensie Taken andere disciplines Regionale Brandweer Verstrekken van informatie aan politie over de eigen loodsposten en uitgangsstellingen t.b.v. het verkeersplan. GHOR Verstrekken van informatie aan politie over de eigen loodsposten en uitgangsstellingen t.b.v. het verkeersplan. Gemeenten Zo nodig uitvaardigen van noodverordeningen. Aanleveren van dranghekken en zo mogelijk plaatsen van verwijzingsborden naar de diverse posten en centra. Rampenplan gemeente Helmond

D-12

Proces 7:

Verkeer regelen

Procesverantwoordelijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Ten behoeve van een effectieve bestrijding en hulpverlening bij incidenten, calamiteiten en rampen is een ongehinderde doorgang ten behoeve van de hulpverlening op de aan- en afvoerroutes vereist. Daartoe zullen de bestaande "normale" verkeersstromen moeten worden omgeleid en zal de doorstroming op de aangewezen aan- en afvoerroutes moeten worden bevorderd. Doelgroep hulpverlenende instanties weggebruikers Aandachtspunten De regiopolitie zal de aan- en afvoerroutes vrijmaken en de doorstroming bevorderen. Omleidingsroutes worden vastgesteld door het operationeel team en indien nodig worden bewegwijzerd door de wegbeheerder. Op basis van de voorbereidingen zullen voor voorzienbare situaties (bv. verkeersgeleiding van en naar regionaal in te richten morgue) indien noodzakelijk voorbereide basisplannen worden opgesteld. De politie is verantwoordelijk voor het actualiseren en onderhouden van de noodzakelijke voorbereidingen en regelingen. Afzetten en het bewaken van het rampterrein zal zeer snel dienen te geschieden, o.a. in verband met sporenonderzoek. De toegangscontrole moet strak zijn en duidelijk zijn geregeld. Rekening moet worden gehouden met het regelen van verkeersstromen op het water, via het spoor en door de lucht. Bepaalde transporten van en naar het rampterrein behoeven politiebegeleiding. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ voor het welslagen van het regelen van het verkeer is met name de voorlichting van groot belang: hoe beter de voorlichting, hoe minder surveillance-eenheden er benodigd zijn proces 8 Handhaven rechtsordeÆ het regelen van het verkeer is een ondersteunend proces voor het handhaven van de rechtsorde/ openbare orde proces 13 Geneeskundige hulpverleningÆ het welslagen van dit proces is ook essentieel voor de voortgang in de geneeskundige hulpverleningsketen en alle andere processen die zich zowel in als buiten het rampterrein afspelen proces 20 Toegankelijk en begaanbaar makenÆ aanleveren van dranghekken etc. beïnvloed positief de mate waarin politiematerieel moet worden ingezet Eventueel inschakelen RWS, Openbare Werken, Omroep Brabant, KLPD, media, pers Taken andere disciplines Regionale Brandweer Geen taken.


D-13

GHOR Geen taken. Gemeenten Zo nodig uitvaardigen van noodverordeningen. Verzorgen van voorlichting/ informatievoorziening (intern en extern). Aanleveren van dranghekken en zo mogelijk plaatsen van verwijzingsborden naar de diverse posten en centra.


D-14

Proces 8 Handhaven Rechtsorde Procesverantwoordelijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Handhaven van de openbare orde en de rechtsorde in ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in overeenstemming met de rechtsregels (alsmede hulp verlenen aan hen die dat behoeven). Doelgroep de bevolking Aandachtspunten Bij het handhaven van de openbare orde is de politie ondergeschikt aan de burgemeester. Bij het handhaven van de rechtsorde (opsporen en afhandelen van strafbare feiten) staat de politie onder het gezag van de officier van justitie. Voor een goede beleidsafstemming is overleg met resp. participatie van de Officier van Justitie in het Beleidsteam noodzakelijk (driehoeksoverleg). NB. de burgemeester bepaalt of het driehoeksoverleg plaats vindt. Bij het overschrijden van een gemeente- of arrondissementsgrens kan nader overleg tussen Commissaris van de Koningin en Procureur-Generaal nodig zijn. Toezien op handhaven van rij- en toegangsverboden, als uitvloeisel van een verkeersplan, evacuatiebesluit e.d. Na ontruiming gebouw resp. gebied zorgen voor afsluiting en bewaking. Onbevoegden moeten kunnen worden geweerd en/of verwijderd. Dit geldt ook tijdens/ na berging van goederen van grote (cultuurhistorische) waarde. Foto's kunnen een duidelijk beeld verschaffen voor het in te stellen onderzoek naar de oorzaak. Luchtfoto's kunnen worden gemaakt door de regiopolitie en/of het KLPD. Eventuele aanvullende noodverordeningen aan bevoegd gezag voorleggen, voorzien van mandaatgebied politie. Relatie met proces proces 2 Redding, brandbestrijding en hulpverleningÆ de omvang van dit proces wordt mede bepaald door de bron- en effectbestrijding proces 3 Voorlichting proces 23 Strafrechtelijk onderzoek Eventueel inschakelen KLPD, KMAR Taken andere disciplines Regionale Brandweer en GHOR Geen Gemeenten Opstellen van noodverordening(en). Overleg voeren met (Hoofd-)Officier van Justitie.


D-15

Proces 9 Ontsmetten van mensen Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Regionaal Doel Bij ongevallen met gevaarlijke stoffen kan besmetting optreden. Doelgroep operationele diensten, w.o. gemeentelijke diensten, brandweer, politie, GHOR, defensie eventueel bevolking Aandachtspunten normale omstandigheden Het voorkomen/beperken van besmetting door chemische, biologische en/of radioactieve stoffen moet voorop staan. In geval van (dreigend) besmettingsgevaar zullen de bestrijdingsacties primair gericht zijn op beperking van het gevarengebied. De regionale brandweer Zuidoost-Brabant is aangewezen als één van de landelijke NBCsteunpunten (Nucleair, Biologisch en Chemisch). T.a.v. van de bevolking zal via voorlichting geadviseerd worden over voorkomen van besmetting. In geval van inwendige besmetting zal de medische hulpverlening moeten worden opgeschaald. Aandachtspunten buitengewone omstandigheden Grootschalige ontsmetting is niet voorbereid en zal separaat moeten worden geregeld. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 4 Waarschuwen bevolkingÆ voorkomen van besmetting d.m.v. waarschuwen van bevolking proces 12/13 Preventieve volksgezondheid en medisch-hygiënische maatregelen/Geneeskundige hulpverleningÆ in geval van (kans op) besmetting zijn preventieve volksgezondheid- en medischhygiënische maatregelen nodig; voor specifieke situaties zijn/kunnen medicamenten in voorraad zijn proces 18 Waarnemen en metenÆ van belang voor vaststelling van kans op besmetting Eventueel inschakelen Milieudienst, Ministerie van Defensie, Nederlandse Rode Kruis, Inspectie voor de Gezondheidszorg, Voedsel en Warenautoriteit, Ministerie VROM Taken andere disciplines Regionale Politie evt. afzetten/afschermen, handhaven rechtsorde GHOR geven van medische adviezen psychosociale en maatschappelijke zorg registratie ten behoeve van het CRIB Gemeenten voorlichten/informeren bevolking eventueel opstellen van noodverordening (bijv. graasverbod vee) Rampenplan gemeente Helmond

D-16

Proces 10 Ontsmetten voertuigen en infrastructuur Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Regionaal Doel Bij ongevallen met gevaarlijke stoffen kan besmetting optreden. Voorkomen/ beperken van de gevolgen van chemische, biologische en/of radioactieve besmetting. Doelgroep operationele diensten en omgeving. Aandachtspunten normale omstandigheden Het voorkomen/ beperken van besmetting door chemische, biologische en/of radioactieve stoffen moet voorop staan; met name door gerichte bronbestrijding en voorlichting. In geval van besmettingsgevaar (of dreiging) zullen de bestrijdingsacties primair gericht zijn op de beperking van het gevarengebied. De Brandweer beschikt over (beperkte) specifieke mogelijkheden/ middelen om uitwendige besmettingen weg te nemen, bedoeld voor de eigen eenheden; alsmede een daarvoor opgeleide ontsmettingsdeskundige. Ontsmetten van infrastructuur is beperkt mogelijk. Aandachtspunten buitengewone omstandigheden Grootschalige ontsmetting is niet voorbereid en zal separaat moeten worden geregeld. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ noodzakelijk proces 6/ 7 Afzetten en afschermen/ Verkeer regelenÆ beperken van besmetting en verspreiding proces 9/ 10 Ontsmetten van mensen/Ontsmetten van voertuigen en infrastructuurÆ binnen de mogelijkheden zal prioriteit liggen op ontsmetting van personen en hulpverleningsmaterieel. proces 12/ 13 Preventieve volksgezondheid en medisch-hygiënische maatregelen/Geneeskundige hulpverleningÆ in geval van (kans op) besmetting zijn preventieve volksgezondheid- en medischhygiënische maatregelen nodig proces 27 MilieuzorgÆ besmetting van bodem/oppervlaktewater kan ernstige gevolgen hebben voor het milieu Eventueel inschakelen Eigenaren infrastructuur (Rijkswaterstaat, NS, waterschappen), Milieudienst, Ministerie van VROM/RIVM, Ministerie van Defensie, Inspectie voor de Gezondheidszorg, Voedsel en Warenautoriteit Taken andere disciplines Regionale Politie op verzoek GHOR geven van medisch-milieukundige adviezen en adviezen voor persoonlijke besmetting Gemeenten opstellen van noodverordening(en) Rampenplan gemeente Helmond

D-17

Proces 11 Inzamelen besmette waren Procesverantwoordelijke GHOR Categorie Regionaal Doel Voorkomen dat besmette waren in circulatie blijven of worden gebracht. Doelgroep - de bevolking Aandachtspunten normale omstandigheden De GGD beschikt over zeer beperkte mogelijkheden/middelen. Voor het wegnemen van besmette waren zal zij veelal aangewezen zijn op de mogelijkheden van externe diensten (w.o. de Brandweer en Inspectie voor de Gezondheidsbescherming). Voor de inzameling is een waakvlamcontract met een bedrijf afgesloten. Alle maatregelen zijn gericht op het voorkomen van verdere besmetting. Dit kan met name door voorlichting/ opruimen en afschermen waarvoor de hulp van de politie nodig is. Bij een melding van (vermoeden van) besmette waren, wordt z.s.m. de Voedsel en Warenautoriteit gewaarschuwd en ter advisering ingeschakeld. Inzameling besmette waren is voornamelijk een logistiek proces waarbij registratie van belang is. Indien besmette waren moeten worden ingezameld kan dat d.m.v. inleveren door het publiek op bepaalde punten en/of door inbeslagname door opsporingsambtenaren van de IGB. Afhankelijk van oorsprong zijn lokale/regionale/provinciale/nationale/internationale overheden betrokken. Aandachtspunten buitengewone omstandigheden Grootschalige inzameling is niet voorbereid en zal separaat moeten worden geregeld. Relatie met proces proces 2 Redding, brandbestrijding en hulpverleningÆ bron- en effectbestrijding proces 3 VoorlichtingÆ het belang van voorlichten/ informeren van bevolking is evident proces 25 Registreren schadeÆ registreren van ingenomen waren en bij wie is noodzaak om ook schadeclaims tijdig te onderkennen Eventueel inschakelen Omroep Brabant, Ministerie VWS, Ministerie VROM, Ministerie van LNV, Ministerie van EZ Taken andere disciplines Regionale Brandweer Kan desgevraagd bijstand verlenen bij inzameling en onderzoek naar de oorzaak van besmetting. Regionale Politie instellen van een justitieel onderzoek naar de oorzaak uitvoering en toezicht op naleving maatregelen i.o.m. de IGB desgevraagd assisteren bij (toezicht op) vernietiging van besmette waren in beslag nemen van besmette waren door i.s.m. de IGB Gemeente Voorlichting en inschakeling van CRAS Rampenplan gemeente Helmond

D-18

Proces 12 Preventieve volksgezondheid/ medisch-milieukundige maatregelen Procesverantwoordelijke GHOR Categorie Regionaal Doel De gezondheidsbescherming van directe en / of indirecte slachtoffers van een ongeval of ramp en het voorkomen van schadelijke effecten van een ongeval of ramp op de volksgezondheid. Er kunnen calamiteiten ontstaan die veroorzaakt kunnen worden door ontoereikende hygiënische verblijfsomstandigheden, epidemieën, radioactieve straling, drinkwaterbesmetting, massale voedselvergiftiging of andere volksgezondheid bedreigende gebeurtenissen. Vrijkomende gevaarlijke (toxische) stoffen vorderen zowel maatregelen op het gebied van de bronbestrijding als op het gebied van de volksgezondheidskundige zorg. Doelgroep de bevolking Aandachtspunten De GHOR voorziet in de medische en de volksgezondheidskundige afstemming. Zorgdragen voor eerstelijnszorg in opvangcentra (EHBO, huisartsenspreekuur) en zonodig ook het regelen van veeartsen. Doen ruimen van kadavers van vee zodra de omstandigheden dit toelaten. Relatie met proces proces 3/ 4 Voorlichting/ Waarschuwen bevolkingÆ voorlichting en waarschuwen bevolking vergroot het effect van de maatregelen proces 11 Inzamelen van besmette waren proces 13 Geneeskundige hulpverlening proces 14/ 15 Opvang en verzorging/ Registratie slachtoffersÆ op de opvanglocaties kan dit proces in samenhang met een goede registratie van slachtoffers het proces bevorderen, ook in de nazorgfase Eventueel inschakelen Nutsbedrijven, Ministerie van VWS, Ministerie van VROM, Ministerie van LNV, huis- en/of dierenartsen, apothekers, verpleegkundigen, Nederlandse Rode Kruis, kruisverenigingen Taken andere disciplines Regionale Brandweer desgevraagd assistentie verlenen Regionale Politie desgevraagd assistentie verlenen Gemeenten voorlichting/informatievoorziening (intern en extern) zorgen voor (extra) sanitaire voorzieningen


D-19

Het procesplan: a. Medische milieukundige maatregelen. b. Infectieziektebestrijding c. Medische maatregelen met betrekking tot RNBC incidenten/rampen. d. Medische maatregelen met betrekking tot niet RNBC gerelateerde incidenten zoals uitval infrastructuur, terrorisme etc. Samenwerkingspartners GGD, regionale brandweer (ontsmettingsprocessen), ziekenhuizen (gewondenspreiding), Gags


D-20

Proces 13 Geneeskundige Hulpverlening, somatisch Procesverantwoordelijke GHOR Categorie Regionaal Doel De opvang van en zorg voor gewonden. Doelgroep slachtoffers van incidenten, calamiteiten of rampen de aan de bestrijding deelnemende diensten Aandachtspunten De hulpverlening richt zich op somatische (tevens nazorg) hulpverlening. De geneeskundige organisatie maakt gebruik van regulier beschikbare voorzieningen. De Meldkamer ambulancezorg coördineert het spoedeisende en het bestelde patiëntenvervoer naar de ziekeninrichtingen. Het patiëntenvervoer en de daarbij noodzakelijke, spoedeisende geneeskundige hulpverlening verzorgen de (zelfstandige) ambulancediensten. Afvoer vindt plaats aan de hand van een gewondenspreidingsplan; voorwaarschuwen van de ziekenhuizen is veelal noodzaak. Slachtoffers dienen te worden geregistreerd. Gewondennesten, behandelcentra en andere sleutelposities in de keten dienen daartoe te zijn ingericht. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 6/ 7 Afzetten en afschermen/Verkeer regelenÆ beperken van besmetting en verspreiding door middel van afzetten/ afschermen van het gebied en verkeersregeling proces 9/ 10 Ontsmetten van mensen/Ontsmetten van voertuigen en infrastructuurÆ binnen de mogelijkheden zal de prioriteit liggen op ontsmetting van personen en van hulpverleningsmaterieel i.v.m. paraatheid proces 14 Opvang en verzorgingÆ regelen indien noodzakelijk proces 21 Verzorging en logistiek proces 24 Psychosociale hulpverlening en Geestelijke zorgÆ bijstand van geestelijken regelen, indien noodzakelijk Eventueel inschakelen traumateams, EHBO-verenigingen, Nederlandse Rode Kruis, SIGMA's, plaatselijke huisartsen, defensie Taken andere disciplines Regionale Brandweer Zonodig verlenen van eerste medische hulp aan gewonden tijdens (en zo mogelijk: voorafgaand aan) de redding (beknelde, bedolven of ingesloten slachtoffers). Inrichten van gewondennesten. Regionale Politie Vrijhouden van de routes t.b.v. aan- en afvoer van ambulances c.a. Op afstand houden van publiek en andere onbevoegden van (te behandelen) slachtoffers.


D-21

Gemeenten Aanwijzen en eventueel vorderen van locatie(s) voor behandelcentra. Mede inrichten van behandelcentra. Organiseren van vervoerscapaciteit i.s.m. politie voor door de overheid af te voeren personen (van behandelcentra naar opvangcentra). Het procesplan omvat:

a. een procedure geneeskundige hulpverlening somatisch (leiding, coördinatie en opschaling), inclusief de nevenketen voor T3-slachtoffers b. een procedure Geneeskundige Combinatie (GNK-C) c. een procedure ambulancestation d. een procedure hulpverlening ter plaatse e. een procedure registratie f. een procedure verbindingen g. een loodspostenplan h. een ambulancebijstandsplan i. een gewondenspreidingsplan j. per GHOR-functionaris een taak- en functieomschrijvingen. k. een omschrijving van de relaties met andere processen


D-22

Proces 14 Opvang en verzorging Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het gedurende de periode dat getroffenen niet kunnen terugkeren naar hun huis bieden van opvang en verzorging. Doelgroep daklozen/evacués en de door hen meegenomen huisdieren toevallige passanten Aandachtspunten Na ontruiming/ evacuatie dient de bevolking te worden opgevangen. De keuze van de opvanglocatie en de rijroute daarheen moet in overleg met de operationeel leider worden bepaald. Een belangrijk deel van de doelgroep zal bij familie onderdak kunnen krijgen c.q. willen hebben. O&V behelst voornamelijk: het bieden van eerste levensbehoeften. Binnen de doelgroep kunnen zich lichtgewonden bevinden. Kortdurende opvang; grote groepen In elke gemeente is een aantal locaties voorbereid; in regionaal verband ondersteunen de gemeenten elkaar ingeval de eigen opvang te gering is. Kortdurende opvang; kleine groepen Elke gemeente heeft locaties aangewezen voor kortdurende opvang. Langdurige opvang Vooralsnog is hierin niet voorzien omdat ervan uitgegaan wordt dat onder vredesomstandigheden de tijdsduur van de rampenbestrijding relatief kort zal duren; Voor buitengewone omstandigheden zal in regionaal verband een plan worden voorbereid; gemeenten hebben de locaties voor langdurige opvang geïnventariseerd. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ is essentieel om publiek te kunnen 'sturen' proces 12/13 Preventieve volksgezondheid en medisch-hygiënische maatregelen/ Geneeskundige hulpverleningÆ in de opvanglocaties is medische zorg mogelijk gewenst proces 24 Psychosociale hulpverlening en Geestelijke zorgÆ bijstand van geestelijken proces 15 Registreren van schadeÆ registratie van opgevangen slachtoffers is van belang voor CRIB Omslagpunt gemeente Æ regio Iedere gemeente heeft opvang van ca. 2 % van het inwoneraantal voorbereid. Voor Helmond betekent dit circa 1750 plaatsen. Bij overschrijding worden elkaars locaties aangeboden (coördinatie via de sectie gemeenten in het OT).


D-23

Eventueel inschakelen Nederlandse Rode kruis, huisartsen, kruisverenigingen, maatschappelijk en pastorale verzorgers, tolkencentrum, militaire eenheden, dierenambulances; huisdieren en vee middels (vee)transportbedrijven Taken andere disciplines Regionale Brandweer Inschatten van het aantal op te vangen/ te verzorgen personen en dieren. Adviseren inzake het aanwijzen van gebouwen die geschikt zijn als opvangcentrum. Regionale Politie Op incidentlocatie de opvang regelen en vervolgens de op te vangen personen doorverwijzen naar opstapplaatsen. Zo mogelijk op verzoek ordehandhaving en afscherming van de opvangcentra. Assisteren bij de terugkeer van de gedupeerden. GHOR Zorgen voor voorzieningen voor personen in de opvangcentra zoals EHBO, medicatie, eventueel vaccinatie, e.d. Regelen van bijstand voor psychosociale hulpverlening (bijv. de niet-medische vrijwilligers van het Rode Kruis). Regelen van transport van niet-ambulante personen naar het opvangcentrum en vandaar naar het onderbrengadres, en weer terug.


D-24

Proces 15 Registreren slachtoffers (CRIB) Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het verzamelen en verifiëren van informatie over slachtoffers en het verstrekken van algemene informatie daarover aan het GBT. Het verstrekken van informatie aan verwanten. Doelgroep familie/relaties diensten/organisaties verwanten van eigen personeel Aandachtspunten Registratie slachtoffers houdt ten minste in: registreren van inkomende gegevens van slachtoffers, vermisten en evacués; waaronder vastleggen van tijdelijke en vaste verblijfplaats; om een totaalbeeld van de situatie te krijgen zal informatie worden ingedeeld op evacués en dergelijke, gewonden, doden, vermisten, en eventueel aantallen nog te identificeren personen; verificatie van gegevens; indien deze onvolledig zijn zal nader onderzoek nodig zijn; het GBT zal regelmatig informatie moeten worden gegeven; het CRIB is niet bedoeld om algemene informatie aan het publiek of aan de pers te geven. Dit geschiedt in nauwe samenwerking met de procesverantwoordelijke voor voorlichting. Het uiteindelijke doel is in ieder geval op zorgvuldige wijze en op een centraal punt gegevens te verschaffen aan familieleden, partners, vrienden en dergelijke over het lot en eventuele verblijfplaats van mensen uit het rampgebied, voor zover deze door de overheid zijn (verplaatst en) opgevangen. Relatie met processen proces 3 Voorlichting proces 13 Geneeskundige hulpverlening proces 14 Opvang en Verzorging proces 16 Identificeren slachtoffers Omslagpunt gemeente Æ regio Bij lokale incidenten van beperkte omvang worden gegevens over slachtoffers door de hulpdiensten direct geregistreerd. Inschakeling van de afdeling 'burgerzaken' wanneer bevolkingsgegevens nodig zijn. Bij incidenten wordt het regionaal team CRIB (centraal registratie en inlichtingenbureau) ingeschakeld). Eventueel inschakelen call center, tolkencentrum.


D-25

Taken andere disciplines Regionale Brandweer Doorgeven van bekende gegevens omtrent slachtoffers en vermisten aan het CRIB. Regionale Politie Doorgeven van bekende gegevens omtrent slachtoffers en vermisten aan het CRIB. GHOR Registreren van slachtoffers die (per ambulance) naar ziekenhuizen zijn afgevoerd. Doorgeven van gegevens omtrent slachtoffers en vermisten aan het CRIB.


D-26

Proces 16 Identificeren slachtoffers Procesverantwoordlijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Vaststellen en registreren van de identiteit van (overleden) slachtoffers. Doelgroep nabestaanden van slachtoffers Aandachtspunten Het is van belang om de plaats van (delen van) lichamen en voorwerpen nauwkeurig vast te leggen (documenteren, fotograferen). De voor identificatie noodzakelijke maatregelen (sporenonderzoek) kunnen conflicteren met de daadwerkelijke hulpverlening en bestrijding van het incident. Verplaatsen resp. transporteren van stoffelijke overschotten alleen na toestemming van de OvJ. In regionaal verband zijn afspraken gemaakt om bij meer dan 10 dodelijke slachtoffers een regionale morgue in te richten met name gericht op identificatie. Informeren van de familie van de overledenen (na overleg met beleidsteam). Vrijgeven van het stoffelijk overschot voor de uitvaart. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 9/13 Ontsmetten van mensen/ Ontsmetten van voertuigen en infrastructuurÆ indien de doodsoorzaak een ongeval met radioactieve of chemische stoffen is, of een besmettelijke ziekte, wordt de overledene niet behandeld zonder speciale toestemming met instructies van artsen, stralingsdeskundigen of van deskundigen gevaarlijke stoffen proces 8 Handhaven rechtsordeÆ vaststellen van de doodsoorzaak t.b.v. handhaving rechtsorde proces 15 Registreren slachtoffersÆ identificeren van slachtoffers levert gegevens op t.b.v. CRIB proces 17 UitvaartverzorgingÆ afspraken maken m.b.t. de uitvaartverzorging en rouwdienst proces 23 Strafrechtelijk onderzoekÆ identificatiegegevens voor strafrechtelijk onderzoek Eventueel inschakelen RIT, FTO (forensisch technisch onderzoek), Burgerzaken, HOvJ Taken andere disciplines Regionale Brandweer Berging van slachtoffers op het rampterrein. Daarbij aandacht voor de situatie waarin de overleden slachtoffers zich bevinden t.b.v. politieonderzoek. GHOR Organiseren van bevoegde personen voor het vaststellen van de dood.

Gemeenten Zonodig -en op verzoek van de politie, vorderen van gebouwen die kunnen dienen als ruimten ten behoeve van identificatie van slachtoffers (morgue). Verstrekken van informatie over de overledenen nadat de familie is ingelicht (CRIB). Rampenplan gemeente Helmond

D-27

Proces 17 Uitvaartverzorging Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk Doel Op zorgvuldige wijze ter aarde bestellen van niet-geïdentificeerde doden of doden waarvan geen verwanten bekend zijn, ondanks tijdsdruk. Het team Uitvaartverzorging wordt gevormd door medewerkers uit de diverse afdelingen van de gemeente. Het team Uitvaartverzorging bestaat uit een procesverantwoordelijke, hoofd actiecentrum en medewerkers. Daarnaast kan uiting worden gegeven aan de behoefte van collectieve rouwverwerking alvorens de nabestaanden tot ter aarde bestelling overgaan. Doelgroep familie of verwanten Aandachtspunten normale omstandigheden Voorop staat dat een overledene wordt overgedragen aan familie/relatie ter begraving. In regionaal verband zijn afspraken gemaakt om bij meer dan 10 dodelijke slachtoffers een regionale morgue in te richten met name gericht op identificatie. In het kader van de nazorg kan het van belang zijn dat de overheid een algemene rouwdienst organiseert. Aandachtspunten buitengewone omstandigheden Bij bepaalde ramptypen, bijvoorbeeld bij epidemieën, kan uit medisch-hygiënische overwegingen worden gekozen voor lijkverbranding of aanleggen van noodbegraafplaatsen (voor mensen en/of dieren). N.B.: De procesgang en wijze van besluitvorming zijn nog niet voorbereid. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 15/16 Registratie slachtoffers/ Identificeren slachtoffersÆ op zorgvuldige wijze ter aarde bestellen houdt in dat de volgende activiteiten al moeten hebben plaatsgevonden: vaststellen van de dood en identificatie van de slachtoffers, registratie en kennisgeving aan de familie proces 24 Psychosociale hulpverlening en Geestelijke zorgÆ behoefte aan geestelijke (pastorale) zorg Eventueel inschakelen Ministerie van VWS, Inspectie voor de Volksgezondheid, HOvJ Taken andere disciplines Regionale Brandweer geen directe taken Regionale Politie Verrichten van de formaliteiten die nodig zijn voor het vrijgeven der stoffelijke overschotten ter begraving c.q. crematie, in overleg met Officier van Justitie. Op de hoogte brengen van de nabestaanden van geïdentificeerde doden; na toestemming bevoegd gezag.


D-28

-

Assisteren bij het organiseren van een rouwdienst, zoals het begeleiden van het vervoer van de doden naar de morgue en van de morgue naar de chapelle ardente.

GHOR Verrichten van de formaliteiten die nodig zijn voor het vrijgeven der stoffelijke overschotten ter begraving c.q. crematie (waaronder de doodschouw). (Doen) bijstaan van de nabestaanden bij/ na confrontatie met overleden familieleden c.a. in de morgue.


D-29

Proces 18 Waarnemen en meten Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Regionaal Doel Het vaststellen van de aard en omvang van het gevaar om de veiligheid van de ingezette eenheden te waarborgen en een adequate waarschuwing van de bevolking te kunnen realiseren. Doelgroep operationele diensten, w.o. gemeentelijke diensten, brandweer, politie, GHOR, defensie de bevolking Aandachtspunten De meetplanorganisatie is een onderdeel van de operationele organisatie Brandweer. Binnen de operationele organisatie van de regionale Brandweer kan worden beschikt over deskundigheid en middelen waardoor de vaststelling van een groot aantal van de bij vervoer voorkomende gevaarlijke stoffen mogelijk is. Zeker in de eerste fase van de hulpverlening zullen besluiten op grond van globale schattingen moeten worden genomen. Na ongeveer een half uur kunnen door de eerste meetresultaten actuele gegevens uit het bedreigde gebied in de besluitvorming worden meegewogen. Een beroep kan worden gedaan op de bij de regionale milieudienst, bedrijven en instanties (bijvoorbeeld RIVM) aanwezige specialistische apparatuur en deskundigheid. De regionale Brandweer is verantwoordelijk voor het actualiseren en onderhouden van voorzieningen en regelingen met derden. Relatie met proces proces 3/ 4 Voorlichting/ Waarschuwen bevolkingÆ voor de beleidsbepaling inzake het waarschuwen van de bevolking en het voorlichten zal waarnemen/ meten feitelijke informatie moeten leveren proces 27 MilieuzorgÆ dit proces zal zich altijd voordoen wanneer Waarnemen en meten in gang wordt gezet Eventueel inschakelen Milieudienst(en) Taken andere disciplines Regionale Politie Uitgangspunt is dat de politie niet in onveilig gebied optreedt. GHOR Adviseren over de volksgezondheidsaspecten (grenswaarden, gebiedsomvang, medicatie, e.d.). Gemeenten voorlichting en informatievoorziening adviseren over milieuaspecten opstellen draaiboek milieuzorg


D-30

Proces 19 Begidsen Procesverantwoordelijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Begeleiden van de bij de hulpverlening betrokken diensten en organisaties ter voorkoming van stagnatie in de hulpverlening. Doelgroep hulpverlenende instanties ingeschakelde derden Aandachtspunten Begidsing geschiedt over het algemeen door surveillance-eenheden of (in combinatie met) speciale eenheden. Begidsing geschiedt over het algemeen tot op de uitgangsstelling. De uitgangsstelling zal dan ook op een goed bereikbare plaats dienen te worden gesitueerd, om zo het aantal tussenschakels en het gebruik van (politie-)potentieel te minimaliseren. Inrichten van loodsposten. Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 5/ 13/ 21 Ontruimen en evacueren/ Geneeskundige hulpverlening/ Verzorging en logistiekÆ begidsing is van belang voor alle processen waarbij eenheden, zowel mensen als materieel, daadwerkelijk naar het rampterrein worden aan- of afgevoerd; dit geldt dus zowel voor het ontruimen en evacueren, de geneeskundige hulpverlening als voor de logistieke ondersteuning proces 7 Verkeer regelenÆ door de operationele diensten wordt het beleid voor locatiekeuzen uitgewerkt in een verkeerscirculatieplan; hiermee wordt de omvang van de begidsing bepaald Eventueel inschakelen Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), Koninklijke Marechaussee, ME-eenheden, militaire eenheden Taken andere disciplines Regionale Brandweer Aangeven van loodsposten en uitgangsstellingen en alle andere gegevens ten behoeve van assistentie van de politie. GHOR Aangeven van loodsposten en uitgangsstellingen en alle andere gegevens ten behoeve van assistentie van de politie. Gemeenten geen taken


D-31

Proces 20 Toegankelijk en begaanbaar maken Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het zorgdragen en voor goede aan- en afvoerwegen naar en van het rampterrein en het wegnemen van hinderlijke blokkades in het rampterrein. Veiligstellen boven- en ondergrondse infrastructuur. Doelgroep - hulpverlenende diensten Aandachtspunten Begaanbaar maken en/of houden van wegen van en naar het rampterrein waaronder begrepen het eventueel aanleggen van noodvoorzieningen. Het eventueel aanleggen van een tijdelijk depot voor puin in geval justitieel onderzoek nodig is. Regelen van afzettingsmiddelen. Het in overleg met de brandweer onder controle brengen en het regelen van de bestrijding van risico's voor het rioleringsnet, verbonden aan het vrijkomen van schadelijke en/of explosieve gassen, dampen, vloeistoffen of vaste stoffen. Zonodig hulp inroepen van derden (aannemers) die op diverse terreinen personen en materieel beschikbaar kunnen stellen. Adviseren van de brandweer over instortingsgevaar van woningen en andere gebouwen (door bijvoorbeeld bouwkundige expertise van Bouw- en Woningtoezicht). Relatie met proces proces 3 Voorlichting proces 2/ 13 Redding, brandbestrijding en hulpverlening/ Geneeskundige hulpverlening Toegankelijkheid en begaanbaarheid is een belangrijke voorwaarde voor de bereikbaarheid van de hulpverleningsdiensten. proces 6/ 7 Afzetten en afschermen/ verkeer regelenÆ buiten het rampterrein heeft het toegankelijk/ begaanbaar maken een aanvullende rol bij het afzetten/ afschermen en het regelen van het verkeer Omslagpunt gemeente Æ regio Bij extreme en/of omvangrijke schade aan de infrastructuur wordt een task force ingesteld om het GBT/ RBT af te adviseren en de uitvoering te coördineren. Eventueel inschakelen terreineigenaren, particuliere bedrijven (aannemers), reiniging, militaire eenheden, de dienst voor bouwen en wonen, de veterinair inspecteur van de volksgezondheid (voor het doen afvoeren van kadavers), PNEM, Obragas, NRE, Essent, Brabant Water, waterschappen Taken andere disciplines Regionale Brandweer Buiten het rampterrein zal veelal geen sprake zijn van blokkades in de zin van puin (afkomstig van instortingen) of anderszins. Het toegankelijk/begaanbaar maken van aan- en afvoerwegen naar en van het rampterrein zal hier veelal bestaan uit het verwijderen van obstakels als auto's, omheiningen en dergelijke. Rampenplan gemeente Helmond

D-32

Regionale Politie Vrijhouden en/of -maken van de routes waarlangs materieel van aannemers het terrein van het incident benaderen. GHOR geen taken


D-33

Proces 21 Verzorging en Logistiek Procesverantwoordelijke Allen / multidisciplinair Categorie Regionaal Doel Het beschikbaar stellen van personele en materiële middelen om de in gang gezette acties (langdurig) op voldoende peil voort te kunnen zetten, dan wel via multidisciplinaire convenanten onderdelen van logistiek en verzorging door derden over te laten nemen. Het regelen van bijstand uit andere regio’s onder coördinatie van het LOCC. Doelgroep - alle bij de hulpverlening betrokken diensten/organisaties. De Chef Ondersteuning (CHON) van de brandweer heeft hierin een coördinerende rol en heeft hierover overlegt met de CHON’s van de andere diensten Aandachtspunten Normale omstandigheden Alle hulpdiensten zijn in beginsel self-supporting en hebben afspraken gemaakt voor de eigen logistiek (waaronder de aflossing en verzorging). Bij overstijgen van de eigen mogelijkheden wordt de hulpvraag gecoördineerd vanuit het Operationeel Team. Op provinciaal niveau zijn afspraken gemaakt over de toewijzing van middelen uit andere regio's en eventueel uit landelijke voorraden, onder coördinatie van het LOCC. Uitzonderlijke omstandigheden Indien de bestrijding van de ramp meer dan acht uur zal vergen zal een aanvullend logistiek plan worden opgezet. De Regionale Brandweer zal binnen het OT hiertoe het voortouw nemen en een task force instellen. Voorstelbaar is dat vanaf centrale punten maaltijden, drank en brandstof etc. worden verzorgd. De verdeling van schaarse middelen is een beleidstaak van het Regionaal Beleidsteam. Relatie met proces Alle processen waarbij personeel wordt ingezet of materieel wordt verbruikt, kunnen uitsluitend langdurig worden uitgevoerd met een regelmatige bevoorrading en/of vervanging van personeel/materieel. Eventueel inschakelen Ministerie van Binnenlandse Zaken/ Logistiek Centrum, Kamer van Koophandel en Bedrijven, vervoerbedrijven, ANWB-Wegenwacht, Nederlandse Rode Kruis, Leger des Heils, Regionaal Militair Commandant Taken andere disciplines Regionale Politie Voorzien in de eigen behoefte aan materieel e.a., wanneer dat uitstijgt boven de eigen mogelijkheden wordt dit gemeld aan de operationeel leider.


D-34

GHOR Voorzien in de eigen behoefte aan materieel e.a., wanneer dat uitstijgt boven de eigen mogelijkheden wordt dit gemeld aan de operationeel leider. Gemeenten Voorzien in de behoeften binnen het GCC en de eigen actiecentra en de gemeentelijke opvanglocatie(s).


D-35

Proces 22 Voorzien in primaire levensbehoeften Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk Doel Het doel van dit proces is om onder rampomstandigheden regelend op te treden bij het verdelen van schaarste van primaire levensbehoeften. Onder primaire levensbehoeften wordt hier verstaan: • Drinkwatervoorziening • Voedselvoorziening • Kleding • Elektriciteit en gasvoorziening • Huisvesting (tijdelijk/vervangend) Vier van de vijf belangrijkste levensbehoeften worden in dit deelplan uitgewerkt, huisvesting wordt beschreven in het proces Opvang en Verzorging. Doelgroep Extern: Alle getroffenen die niet meer beschikken over de primaire levensbehoeften Intern: De procesverantwoordelijke en de leden van het lokale (en regionale) team Voorzien in primaire levensbehoeften Gerelateerde processen

Algemeen Proces 1, Alarmering Proces 28, Nazorg Medewerkers van het actiecentrum kunnen geconfronteerd worden met traumatische ervaringen tijdens hun werk. Het hoofd van het actiecentrum dient hier alert op te zijn en in overleg met de procesverantwoordelijke te bepalen of medewerkers op tijd vervangen dienen te worden of dat hen (slachtoffer)hulp geboden dient te worden. Proces 29, Verslaglegging

Specifiek Proces 3, Voorlichting Naast de voorlichting aan de bevolking en de pers zal aandacht besteed moeten worden aan de voorlichting van de eigen medewerkers en specifiek aan de getroffenen over hoe, waar, wanneer en hoeveel van de schaarse zaken ze kunnen verkrijgen. Proces 6, Afzetten en afschermen Toezicht op inkomend en uitgaand verkeer rond distributiepunten. Proces 8, Handhaven openbare orde Ordehandhaving rond distributiepunten. Proces 14, Opvang en verzorging Huisvesting is een primaire levensbehoefte.


D-36

Proces 15, Registreren van slachtoffers (CRIB) Onder dit proces wordt verstaan: het verzamelen, vastleggen, groeperen en verifiëren van alle gegevens van slachtoffers met het doel slachtofferinformatie te kunnen geven aan het bevoegd gezag en aan familie/verwanten van slachtoffers. De registratie kan ook worden gebruikt voor de verdeling van primaire levensbehoeften. Eventueel inschakelen Rode kruis, Leger des Heils, Waterschappen, Waterleidingmaatschappijen, Gasleveranciers, Energieleveranciers (elektra), Leger/Defensie, Supermarkten, groothandel e.d. Taken andere disciplines Regionale Brandweer • Adviseren over distributiepunten • Adviseren over (brand-) veiligheid van het distributiepunt Regionale politie • Verkeer regelen rond distributiepunten • Voorkomen van plunderingen • Zonodig op verzoek ordehandhaving en afscherming van de distributiepunten GHOR • Advisering gezondheidsrisico’s (besmettingsrisico’s) • Zorgen voor preventieve volksgezondheid / medische-hygiënische maatregelen.


D-37

Proces 23 Strafrechtelijk onderzoek Procesverantwoordelijke Regionale Politie Categorie Regionaal Doel Tijdens en na afloop van een incident/ calamiteit doen van onderzoek naar de oorzaken gericht op het opsporen van eventuele strafbare feiten. Doelgroep - justitie Aandachtspunten Strafrechtelijk onderzoek vindt plaats door de politie onder het gezag van het Openbaar Ministerie. Als daartoe aanleiding bestaat, geschiedt strafrechtelijk onderzoek naar de oorzaak van de ramp. Daartoe worden al tijdens de bestrijding feiten verzameld: horen van getuigen en verhoren van eventuele verdachten; veilig stellen van sporen, voorwerpen en lichamen van slachtoffers ten behoeve van het (technisch) onderzoek, waaronder het vaststellen van de doodsoorzaak; verzamelen en registreren van alle overige, op het rampterrein aangetroffen voorwerpen die voor het onderzoek van belang (kunnen) zijn; na registratie ter beschikking stellen van gevonden voorwerpen aan teams die in de morgue zijn belast met de identificatie; teruggeven van de voorwerpen aan de rechthebbenden. Daarnaast geschiedt bij een ramp of een zwaar ongeval strafrechtelijk onderzoek naar delicten zoals het niet naleven van noodverordeningen en delicten die in de sfeer van de ramp plaatsvinden. Onderzoek wordt zodanig verricht dat de hulpverlening niet onnodig in het gedrang komt. Om conflicten tussen het strafrechtelijk onderzoek en de rampenbestrijding te voorkomen is overleg nodig tussen burgemeester en (hoofd)officier van Justitie. Relatie met proces proces 2/ 13/ 16/ 17 Redding, brandbestrijding en hulpverlening/ Geneeskundige hulpverlening/ Identificeren slachtoffers/ UitvaartverzorgingÆ een directe beïnvloeding van de overige processen door dit proces is gering. Belemmerende werking kán uitgaan op de bron- en effectbestrijding, de geneeskundige hulpverleningsketen, de identificatie van slachtoffers en de uitvaartverzorging proces 3 Voorlichting Eventueel inschakelen Openbaar Ministerie, Forensisch Technisch Onderzoek, Forensisch Instituut, militaire eenheden Taken andere disciplines Regionale Brandweer Assisteren bij/ adviseren over het veiligstellen van sporen (vergaren bewijslast). GHOR Assisteren bij/ adviseren over het veilig stellen van sporen (vergaren bewijslast). Gemeenten Voorlichting/ informatievoorziening (intern en extern). Rampenplan gemeente Helmond

D-38

Proces 24.a. Psychosociale hulpverlening Procesverantwoordelijke GHOR Categorie Regionaal Doel De collectieve opvang van slachtoffers direct na de ramp en het verlenen van psychosociale hulp: Bevordering van herstel van het psychisch evenwicht van getroffenen en zodoende bij te dragen aan het voorkomen van verwerkingsproblemen en stoornissen. Bevorderen van vroegtijdige herkenning en adequate behandeling van opgetreden verwerkingsproblemen en -stoornissen. Doelgroep directe slachtoffers indirecte slachtoffers bij de bestrijding ingeschakelde eenheden Aandachtspunten De psychosociale hulpverleningsketen is vastgelegd in het "plan psychosociale zorg" *. Dit is een beschrijving van de gezamenlijke aanpak van instellingen belast met de psychosociale zorg. De psychosociale zorg duurt zolang de ramp gaande is, er een opvangcentrum voor slachtoffers en/ of andere betrokkenen is opengesteld of als er sprake is van een andere situatie die een gezamenlijke aanpak nodig of gewenst maakt. Beschreven is leiding, taken, verantwoordelijkheden bij daadwerkelijke opvang en taken binnen de trajecten nazorg, evaluatie. De GHOR coördineert via het AC-GHOR de psychosociale hulpverleningsketen. Alle betrokken instanties vallen onder het AC-PSHO. Samenwerkingspartners GGZ-instellingen, Maatschappelijk werk, Slachtofferhulp, GGD, Ministerie van Defensie, Stichting SOS Telefonische Hulpdienst Het plan omvat: a. een procedure PSHOR (doel, organisatie, werkwijze en werkzaamheden) b. een omschrijving van alle betrokken organisaties c. de 2 scenario’s in de psychosociale hulpverlening d. de fasen in de acute psychosociale hulpverlening e. de doelgroepen en uitgangspunten van de PSHOR f. relaties met andere processen in de rampenbestrijding en de samenwerking met andere diensten bij de opvang van slachtoffers g. de opzet van de evaluatie h. per functionaris de paraatheidsregeling, taak- en functieomschrijvingen, competentieprofielen en opschaling i. een procedure registratie.


D-39

Proces 24b Geestelijke Zorg Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het geven van geestelijke (pastorale) zorg aan niet-psychisch gestoorde personen en hulpverleners. Doelgroep slachtoffers hulpverleners eigen diensten en die van derden Aandachtspunten Het proces geestelijk (pastorale zorg) is nauw verbonden met de zorg voor psychisch getraumatiseerden. Met de GHOR dient dan ook nauw samengewerkt te worden. De inschakeling van pastoraal medewerkers kan het best geschieden vanuit de gemeente omdat deze de gemeenschap beter kent. De geestelijke verzorging tijdens een ramp zal voornamelijk een collectief karakter dragen. Individuele hulpverlening volgt in de nazorgfase. Het opvangen/ doorleiden van psychisch getraumatiseerden vindt plaats onder verantwoordelijkheid van GHOR. In een opvangcentrum Bij de aanwezige personen zal in eerste aanleg een vorm van 'zelfhulp' tot stand komen. Het personeel van het opvangcentrum kan wel dergelijke initiatieven ondersteunen maar mag niet belast worden met geestelijke zorg. Waar mogelijk de pastorale hulpvraag afstemmen op gezindte(n). Het begrip slachtoffer moet ruim worden gezien. Hulpverleners Elke dienst bereidt nazorg eigen personeel zelf voor. Aandacht voor externen en voor personeel dat weer in dienst moet komen dan wel met verlof gaat. Bijzonder Voorbereiden van de zorg bij rouwdiensten. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ interne en externe voorlichting en informatie over de mogelijkheden binnen dit proces zijn van belang om de doelgroep te bereiken proces 28 NazorgÆ het proces nazorg kent overeenkomstige aandachtspunten Eventueel inschakelen Geestelijken, humanistische raadspersonen, bedrijfsopvangteam(s) (voor zover die niet nodig zijn voor de eigen mensen), Leger des Heils, Nederlandse Rode Kruis, kruisverenigingen, EHBO-verenigingen, Nederlandse Vrouwenraad, Bureau Slachtofferhulp


D-40

Taken andere disciplines GHOR geestelijke verzorging voor de eigen hulpverleners aanvullende hulp door huisartsen Regionale Brandweer Geestelijke verzorging voor de eigen hulpverleners (Brandweer Opvang Team). Regionale Politie Geestelijke verzorging voor de eigen hulpverleners (Bedrijfs Opvang Team). Gemeenten voorlichting/ informatievoorziening (intern en extern) geestelijke verzorging voor de eigen hulpverleners verzorgen pastorale zorg


D-41

Proces 25 Registreren schade (CRAS) Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Schaderegistratie is van belang om, waar mogelijk reeds tijdens de bestrijding, een juist en zo volledig mogelijk beeld te krijgen van de schade. Via registratie kunnen ook prioriteiten worden gesteld t.a.v. de keuze provisorisch of blijvend herstel en kan vervolgschade worden voorkomen. Doelgroep overheid en justitie gedupeerden verzekeraars Aandachtspunten Beeldvorming van de ernst en omvang en de mogelijkheden tot herstel is van belang voor het te voeren beleid. Een spoedige aanvang is noodzaak maar kan naar gelang de aard van het incident en/of civielrechtelijk soms niet direct geschieden. Justitieel onderzoek naar de oorzaak van het incident wordt met registratie bevorderd; en is nodig om schadeclaims waarmee de overheid kan worden geconfronteerd inzichtelijk te houden. De gemeentelijke overheid laat zich bijstaan door onafhankelijke deskundigen. Voor de organisatie en coördinatie zal een Centraal Registratiebureau Afhandeling Schade (CRAS) worden opgezet. Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ van belang om de gevoelens van onvrede bij de bevolking weg te nemen; afhandeling van de schade zal geruime tijd in beslag nemen proces 23 Strafrechtelijk onderzoekÆ dit proces heeft gegevens van schaderegistratie nodig proces 28 NazorgÆ de nazorgfase kan sneller worden opgestart c.q. met de herstelwerkzaamheden kan sneller worden begonnen Omslagpunt gemeente Æ regio Bij een strikt lokaal incident kan het regionaal CRAS-team worden toegevoegd aan het actiecentrum in de gemeente. Indien nodig kan via het Operationeel Team sectie gemeente bijstand gevraagd worden bij buurgemeenten. Eventueel inschakelen Verbond van Verzekeraars/ Verzekeraars Hulpdienst (VHD), Stichting Nationaal Rampenfonds, Ministerie van Binnenlandse Zaken, salvage-organisatie(s), Officier van Justitie Taken andere disciplines Regionale Brandweer Bijstaan van de Politie bij het onderzoek naar de oorzaak.


D-42

Regionale Politie Onderzoek naar de oorzaak van het incident. In overleg met Officier van Justitie strafrechtelijk onderzoek instellen naar de oorzaak van het incident. Veilig stellen van persoonlijke eigendommen. GHOR Taken zijn beperkt tot medisch inhoudelijke zaken.


D-43

Proces 26 Verbindingen Procesverantwoordelijke Regionale Brandweer Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het zekerstellen van de verbindingen, de verbindingsmiddelen en afspraken inzake het gebruik en de bereikbaarheid van alle bij de rampbestrijding betrokken diensten en organisaties. Doelgroep hulpverlenende diensten beleids- en operationele centra Aandachtspunten Diensten en organisaties hebben vaste verbindingsschema's en zijn voorzien van geëigende verbindingsmiddelen. Daarnaast houden zij bereikbaarheidslijsten bij. Zodra een dienst of centrum operationeel wordt, moet dat worden bekend gemaakt aan het hoger echelon; tevens worden de feitelijke locatie en bereikbaarheidsgegevens uitgewisseld en getest. Afwijkingen van de standaardschema's moeten worden gemeld. Wanneer verbindingsmiddelen weigeren/ uitvallen of door de communicatiedruk te gering zijn, zullen alternatieven moeten worden gezocht om elkaar te kunnen bereiken; bv. met een op te zetten bodedienst. Elke discipline is verantwoordelijk voor voldoende verbindingen; bij tekorten kunnen aan de operationeel leider aanvullingen worden gevraagd. Een juiste toewijzing van middelen en urgentie moet worden bevorderd; zo zal het Nationaal Noodnet in eerste aanleg moeten worden gereserveerd voor contacten tussen de hogere echelons. Relatie met proces Elk van de processen is afhankelijk van goede communicatiemiddelen. Eventueel inschakelen VC-units en centralisten van buurregio's, KPN (straalverbindingen, e.a.), KLPD (Verbindingswagen), Nederlandse Rode Kruis, ANWB-Wegenwacht (praatpalennet) Taken andere disciplines Regionale Politie Opstellen van een verbindingenplan. Instellen van een ordonnansendienst voor de begeleiding van hulpverlenende diensten en het zonodig overbrengen van berichten. GHOR Opstellen van een verbindingenplan. Gemeenten Opstellen van een verbindingenplan. Bekend stellen van de bereikbaarheid van de betrokken gemeentelijke functies bij de (regionale) Brandweer.


D-44

Proces 27 Milieuzorg Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Voorkomen dat grotere milieuschade ontstaat dan strikt nodig. Identificatie van onbekende stof. Doelgroep - algemeen Aandachtspunten Wanneer enigszins mogelijk zullen tijdens bestrijdingswerkzaamheden maatregelen worden getroffen ter bescherming van het milieu. Bijvoorbeeld: opvangen van verontreinigingen; indammen van uitstroom. Overleg met de (gemeentelijke) Milieudienst. Met betrekking tot advies over medisch-milieukundige zaken kan de milieuarts van de GHOR worden gevraagd. Relatie met proces proces 2/ 9/ 10/ 20/ 25 Redding, brandbestrijding en hulpverlening/ Ontsmetten van mensen/ Ontsmetten van voertuigen en infrastructuur/ Toegankelijke en begaanbaar maken/ Registreren schadeÆ bewaking van de milieuaspecten heeft vooral te maken met de gevolgen van de bron- en effectbestrijding, eventuele ontsmettingsactiviteiten, het toegankelijk/ begaanbaar maken, opruimen van het rampterrein en met de gevolgen van de schade proces 3/ 12/ 13/ 28 Voorlichting/ Preventieve volksgezondheid en medisch-hygiënische maatregelen/ Geneeskundige hulpverlening/ NazorgÆ ook een mogelijke relatie met preventieve volksgezondheid en de geneeskundige hulpverleningsketen moet worden onderkend; communicatie naar alle betrokkenen is ook hier essentieel; met name milieu-incidenten behoeven in de regel een intensief nazorgtraject Eventueel inschakelen hoogheemraad- en waterschappen, rioolbeheerders (gemeenten), Ministerie van VROM/ RIVM, milieuklachtenlijn, Inspectie voor de Gezondheidsbescherming (voorheen Keuringsdienst van Waren), Inspectie voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne, Provinciaal Bureau Medische Milieukunde Taken andere disciplines Regionale Brandweer Meten van gevaarlijke stoffen en het daarmee in kaart brengen van de mogelijke verontreinigingen. Indien van toepassing: (acute) waarschuwing van de bevolking. Regionale Politie Assisteren van de milieudienst waar de politie uit hoofde van functie en/of uitrusting voor is toegerust. GHOR Inschatten risico's voor de volksgezondheid en het uitbrengen van adviezen daarover.


D-45

Proces 28 Nazorg Procesverantwoordelijke Gemeente Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Het zo snel mogelijk weer op gang brengen van het dagelijkse leven. Het op peil brengen van de operationele slagkracht van alle diensten/ betrokken instanties. Het herstel van openbare en private schaden. Het continueren van medische en psychosociale zorg. Doelgroep alle direct ingeschakelde diensten en organisaties met betrekking tot het in technische zin weer operationeel worden, derden en betrokkenen, slachtoffers, nabestaanden en hulpverleners met betrekking tot het -ook op langer(e) termijn- zorgdragen voor medische en psychosociale zorg Aandachtspunten Algemeen Nadat de ramp over het hoogtepunt heen is, zal een verschuiving optreden in de aandachtsvelden; de direct ingeschakelde diensten zullen hun taken afbouwen, terwijl andere diensten juist een opschaling zullen ondervinden. In beginsel zal elke procesverantwoordelijke dienst met nazorg te maken krijgen. Daarom zal al snel een task force moeten worden ingesteld die het beleidsteam zal adviseren en de uitvoering coördineren. Nazorg zal een geïntegreerd onderdeel uit moeten maken van de rampenbestrijding en in een zo vroeg mogelijk stadium moet worden opgestart; Minimaal valt te denken aan: het vervangen van verloren gegane middelen en het inlopen van achterstanden; de evaluatie van het eigen optreden. Algemeen maatschappelijk Het risico van een "vervolgramp" moet worden voorkomen c.q. verkleind. Hierbij valt te denken aan: medische en psychosociale nazorg voor slachtoffers, nabestaanden en hulpverleners; opsporen van vermiste personen; afleggen van bestuurlijke verantwoording over het ter zake van de bestrijding gevoerde beleid; financieel-economisch; afhandelen van schadeclaims, herstel en wederopbouw; milieuhygiënische nazorg. Relatie met proces Nazorg gaat alle processen aan.


D-46

Proces 29 Verslaglegging Procesverantwoordelijke Allen / multidisciplinair Categorie Gemeentelijk + regionaal Doel Vastleggen van de genomen acties en besluiten ten tijde van de bestrijding ten behoeve van de controle op de voortgang en de informatie-uitwisseling. Opbouwen van documentatie over de wijze waarop het incident is afgehandeld ten behoeve van de eindevaluatie en het opmaken van het verantwoordingsdocument dat de burgemeester aan de gemeenteraad dient te sturen. Lering trekken uit de wijze waarop de organisatie heeft gewerkt om daarmee plannen te verbeteren. Doelgroep een ieder betrokken bij de uitvoering van de bestrijding van de ramp Aandachtspunten Bij de (alarmcentrales van de) parate diensten bevindt zich opnameapparatuur waar het berichtenverkeer integraal wordt geregistreerd. In alle beleids- en/of coördinatieteams zullen notulen worden gemaakt c.q. besluiten worden vastgesteld; dan wel afspraken/ opdrachten en berichten in een logboek of op werkbladen vastgelegd. Zogeheten situatierapporten die door de operationele diensten worden aangeleverd horen hierbij. Taken Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van de verantwoordelijke burgemeester(s). Zorgdragen voor een integrale rapportage rondom het incident ten behoeve van de verantwoordelijke burgemeester(s). Relatie met proces proces 3 VoorlichtingÆ de informatie naar de media dient zo correct mogelijk te zijn, gebaseerd op de juiste gegevens proces 28 NazorgÆ met name ten behoeve van het afleggen van bestuurlijke verantwoording Taken andere disciplines Regionale Brandweer Voorzien in administratieve ondersteuning van de diverse coördinatiestaven. Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van de verantwoordelijke burgemeester(s). Regionale Politie Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van de verantwoordelijke burgemeester(s). GHOR Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van de verantwoordelijke burgemeester(s).


D-47

Proces 30 Informatievoorziening Procesverantwoordelijke Allen / multidisciplinair Categorie Gemeentelijk – brandweer – politie – GHOR - defensie Doel Preparatiefase: Vanuit elke dienst vastleggen van alle brongegevens die een informatiewaarde kunnen hebben tijdens crisis of rampen. Het rapport van de ACIR ‘De vrijblijvendheid is voorbij’ geeft duidelijkheid welke brongegevens het betreft. Een 2e actie is het zorgdragen van het ontsluiten van elkaars brongegevens, rekening houden met wettelijke bepalingen en regelgeving; Repressiefase: verslaglegging van alle operationele activiteiten en besluiten per dienst / kolom om o.a. tot operationele multidisciplinaire afstemming en besluitvorming te komen om de crisis of ramp te beheren en beheersen en het bestuur tijdig, volledig, nauwkeurig en betrouwbaar op het juiste moment van juiste informatie te kunnen voorzien; Nazorgfase: informatie ter beschikking te hebben voor onderzoek door derden of interne evaluaties en ten behoeve van nazorg van eigen personeel en slachtoffers. Doelgroep elke dienst is betrokken bij het realiseren van de doelen. Landelijke ontwikkelen streven naar het formuleren van een landelijk informatiesysteem Aandachtspunten De gemeenten, brandweer, politie en GHOR dienen hun interne informatiehuishouding zodanig in te richten dat aan de doelstellingen kan worden voldaan. Het ACIR-rapport geeft hieraan voldoende richting Zorgdragen dat elke dienst tijdens de repressiefase beschikt over een monodisciplinaire chef informatievoorziening (CHIN) voor hun eigen staffunctionaris OT en dat een van hen aangewezen wordt als multidisciplinaire CHIN t.b.v. de Operationele Leider. Taken Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van de operationele monodisciplinaire en multidisciplinaire besluitvorming en voor de verantwoordelijke burgemeester(s). Zorgdragen voor een integrale rapportage rondom het incident ten behoeve van de operationele monodisciplinaire en multidisciplinaire besluitvorming en voor verantwoordelijke burgemeester(s). Relatie met proces Bij evaluatie van het incident komt onvermijdelijk de schuldvraag aan de orde. Volledige en exacte gegevens zijn dan van essentieel belang proces 3 VoorlichtingÆ de informatie naar de media dient zo correct mogelijk te zijn, gebaseerd op de juiste gegevens proces 28 NazorgÆ met name ten behoeve van het afleggen van bestuurlijke verantwoording Taken andere disciplines Regionale Brandweer Voorzien in administratieve ondersteuning van de diverse coördinatiestaven. Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van het delen van informatie met hun ketenpartners en met de verantwoordelijke burgemeester(s). Rampenplan gemeente Helmond

D-48

Regionale Politie Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van het delen van informatie met hun ketenpartners en met de verantwoordelijke burgemeester(s). GHOR Zorgdragen voor het uitwerken en vastleggen van relevante berichtgeving rondom het incident ten behoeve van het delen van informatie met hun ketenpartners en met de verantwoordelijke burgemeester(s).


D-49

deel E: Gemeentelijk opleidings- en oefenplan Voor dit gedeelte is een regionaal model in ontwikkeling. Het betreft een los document. Hieronder een samenvatting van dit document in ontwikkeling:

De plancyclus is de basis voor dit document. De cyclus bestaat uit het oefenbeleidsplan, oefenjaarplan, oefenplan, oefenverslag en het oefenjaarverslag. Het kader is te vinden in de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo), Adviescommissie Oefenen Rampenbestrijding (Commissie Hermans), Werkgroep Herijking Opleidingen Rampenbestrijding (Commissie Putman), Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding (Wkr) en het Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding (RBR). In de huidige situatie worden mensen ad-hoc opgeleid en beoefend. Met dit plan wordt er meer structuur aangebracht. Voor sleutelfunctionarissen zijn opleidingen bekend waaraan niveaus en competenties vasthangen. Van de burgemeester tot aan het hoofd actiecentrum volgt men een basiscursus en een specifiek deel. De overige medewerkers voglen alleen een specifiek deel. Het aanbod bevat: • Basismodule • Workshops • Individuele competenties • Teamcompetenties • Gesloten/open oefenen • Alarmeren • Meerdere processen Er zal zoveel mogelijk praktijkgericht geoefend worden. Dit neemt niet weg dat enige theoretische kennis noodzakelijk is. Hierom zal voorafgaand aan een praktijkoefening meestal een theoretisch gedeelte gekoppeld worden. Eens in de 2 jaar zullen meerdere processen samen oefenen. Er zal gewerkt worden van eenvoudig naar complex. Voor het GBT worden de oefeningen georganiseerd door de Veiligheidsregio.


E-1

deel F: Bereikbaarheid, beschikbaarheid, alarmeringsregeling gemeentelijke functionarissen Voor een goede rampenbestrijdingsorganisatie en als basis voor de gewenste regionale samenwerking bij de gemeentelijke processen, is het noodzakelijk om per gemeente de vereiste bereikbaarheid en beschikbaarheid van gemeentelijke functionarissen vast te stellen, voor de rampenbestrijding en crisisbeheersing. We noemen dit de gemeentelijke crisisorganisatie. In 2007-2008 wordt gewerkt aan een regionaal model voor een dergelijke gemeentelijke crisisorganisatie. Hieronder is de voorlopige formulering van dat model opgenomen. Het is de verantwoordelijkheid van elke gemeente om tot een invulling van de eigen crisisorganisatie te komen. OPZET CRISISORGANISATIE HELMOND 1.

Bezetting

De bezetting van de crisisorganisatie sluit zoveel als mogelijk aan op de bezetting van de dagelijkse gemeentelijke organisatie. De bezetting is gebaseerd op de deelplannen en draaiboeken en op de Leidraad Operationele Prestaties. Voor de meest cruciale functies is een piket aangeduid, dat door 6 personen wordt ingevuld.

Uitgangspunt: Evenals bij andere (regionale) piketten wordt uitgegaan van een bezetting voor 1 functie door 6 personen. Uitgangspunt: in ieder team wordt gewerkt met onderlinge vervanging. Een persoon kan dus meerdere functies vervullen. Personen kunnen dus in meer processen voor komen, dit levert een extra belasting voor het oefenen. Uitgangspunt: bij vrije instroom is gerekend met een factor 3.


F-1

PROCESSEN / COÖRDINATIE functies

voorlichting

opkomsttijd Opkomstfactor (vrije instroom)

Beleidsadviseur Voorlichting GBT Hoofd actiecentrum voorlichting

1 uur 1 uur

Medewerker website Coördinator perscentrum Coördinator publieksinformatiecentrum

1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur

Voorlichter callcenter Voorlichter opvang en verzorging Mediawatcher ondersteunende voorlichter

3 3 3 3 3 3 3

garantie / piket

noodzakelijk

feitelijk

ja ja

1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig) 1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig)

1 1

nee nee nee nee nee nee nee

3 3 3 3 3 3 3

1 1 1 1 1 1 0

23

evacueren

Hoofd actiecentrum evacueren

1 uur

3

nee

3

0

opvang en verzorging

Procesverantwoordelijke Hoofd actiecentrum opvang en verzorging Hoofd opvanglocatie medewerker opvang x 2

0 1 uur 1 uur 1 uur

3 3 3

nee nee nee

3 3 6

1 3 13 overigen


F-2


medewerker registratie x 2 medewerker logistiek x2 medewerker bewaking x 2 (sleutelhouder !!!!!!!!!!) kan deelnemer zijn van team)


1 uur 1 uur 1 uur 1 uur

3 3 3 3

garantie / piket

noodzakelijk

nee nee nee

6 6 6

feitelijk

30 Primaire levensbehoeften

Hoofd actiecentrum primaire levensbehoeften

Medewerker eten/drinken (2 x) medewerker kleding, sanitaire- en toiletartikelen (2x) Medewerker medicijnen (2 x) Medewerker geld (2x) Medewerker noodhuisvesting (2x) Medewerker aggregaten en overige (2x)

registratie van slachtoffers (CRIB)

Procesverantwoordelijke Hoofd actiecentrum CRIB medewerker bureau informatie

0

3

1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur

3 3 3 3 3 3

nee nee nee nee nee nee

6 6 6 6 6 6

1

0 1 uur 1 uur

0

3 3

nee nee


F-3

3 3

3 36 overigen

PROCESSEN / COÖRDINATIE functies medewerker bureau registratie medewerker bureau vergelijking

toegankelijk en begaanbaar maken

Procesverantwoordelijke Hoofd actiecentrum TGBM Medewerker(s) TGBM

opkomsttijd Opkomstfactor (vrije instroom) 1 uur 3 1 uur 3

garantie / piket nee nee

noodzakelijk 3 3 12

1

0 1 uur 1 uur

feitelijk

3 3

nee nee

3 3

3 21 overigen

6

geestelijke zorg (mogelijk opnemen bij O&V)

Procesverantwoordelijke geestelijke Zorg Hoofd actiecentrum geestelijke zorg medewerker geestelijke zorg

0 1 ?

3 3

nee nee

3

1 1 1

3

uitvaartverzorging

schaderegistratie (CRAS)

Procesverantwoordelijke Uitvaartverzorging Hoofd actiecentrum uitvaartverzorging medewerker uitvaartverzorging

0 8 uur 8 uur

Procesverantwoordelijke CRAS Hoofd actiecentrum CRAS Medewerker CRAS

0 1 uur 4 uur

3 3

nee nee

3 3

nee nee


F-4

3 3 6

3 3 6

1 1 1

1 3 6


milieuzorg

Procesverantwoordelijke Hoofd actiecentrum milieu Medewerker milieu


0 1 uur 1 uur

3 3

garantie / piket

nee nee

Via de MDRE piketregeling voor 2007

nazorg / IAC Procesverantwoordelijke Aantal deelnemers worden bepaald aan de hand van het soort ramptype

0 tijdens/na fase incident

Leider informatie en adviescentrum Coördinerende functie Informatie-, verwijs- en adviesfunctie Faciliterende functie

Actiecentrum gemeente

Hoofd actiecentrum gemeente, Medewerker actiecentrum gemeente, Notulist

1 uur 1 uur 1 uur

noodzakelijk

3 3 6

feitelijk

1 3 5

0

3

3 3 3 3

nee nee nee nee

3 3 3 3 12

3 3 3

nee nee nee

3 3 3 9


F-5

2 23 5

PROCESSEN / COÖRDINATIE functies GBT

Burgemeester Beleidsadviseur Gemeente GBT (veelal: Gemeentesecretaris) Beleidsadviseur Voorlichting GBT (zie voorlichting) Beleidsadviseur brandweer Beleidsadviseur politie Beleidsadviseur GHOR Plotter Overigen (facilitair) Notulist ARB

Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden COPI Staffunctionaris COPI

opkomsttijd Opkomstfactor (vrije instroom) 1 uur 1 uur

3 3

garantie / piket

noodzakelijk

? ?

3 3

feitelijk

6 3

1 uur

3

nee

3

1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur

3 3 3 3 3 3 3

nee nee nee nee nee nee nee

3 3 3 3 3 3 3

3/4 uur

Ja

1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig)

OT

Staffunctionaris OT

1 uur

Ja

1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig)

AT / RBT / COPI / OT

Beleidsadviseur gemeente (secretaris)

1 uur

Ja

Coördinerend burgemeester

1 uur

ja

Voorlichter OT

1 uur

Ja

1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig) 1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig) 1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig)


F-6

1 1 ? ? 1 3 3 3


Facilitair (bode, ICT, ..)

verslaglegging


garantie / piket

noodzakelijk

feitelijk

Voorlichter COPI

1 uur

Ja

Voorlichter RBT

1 uur

Ja

Coördinator Regionaal Actiecentrum Voorlichting I.C.T.

1 uur

3

nee

1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig) 1 (opkomstgarantie, 6 personen nodig) 3

1 uur

3

nee

3

Bodes Catering Telefonistes Receptionistes Juristen

z.s.m. 1 uur 1 uur 1 uur 1 uur

3 3 3 3 3

nee nee nee nee nee

3 3 3 3 3 15

4

GBT (zie ook GBT)

1 uur

3

3

1

Gemeentelijk actiecentrum (zie ook GAC)

1 uur

3

3

5

Actiecentrum ……. Actiecentrum ……. Actiecentrum ……. Actiecentrum ……. Actiecentrum …….

Verdeeld in actiecentra


F-7

2

25-30

In de Gemeente Helmond wordt de Communicator gebruikt om de processen te alarmeren. De alarmeringsfunctionarissen worden gealarmeerd via de pager (alarmontvanger). De alarmeringsfunctionaris heeft vervolgens contact met de meldkamer en kan dan inbellen bij de Communicator om de diverse medewerkers van de gemeentelijke processen te alarmeren. Er wordt een boodschap ingesproken voor de medewerkers waarop deze reageren. In Helmond kennen we drie alarmeringsfunctionarissen welke ieder 1/3 deel van het jaar ‘dienst’ hebben. Zij zijn tevens elkaars achtervang. Daarnaast is ook de commandant van de brandweer gemachtigd om te alarmeren.


F-8

deel G: GRIP In dit deel volgt een samenvatting van de GRIP structuren volgens GRIP2007. Voor uitgebreidere informatie: zie brochure en zakboekje GRIP2007. In de GRIP procedure wordt onderscheid gemaakt in verschillende opschalingstadia, ook wel coördinatiealarmen (GRIP 1 t/m 4) genoemd. Bij elk coördinatiealarm wordt de organisatie verder opgebouwd en krijgen organisatieonderdelen en functionarissen specifieke taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden toegewezen. Coördinatie alarm GRIP 0 GRIP 1 GRIP 2 GRIP 3 GRIP 4

Reikwijdte Incident Normale dagelijkse werkwijzen van de operationele diensten Bronbestrijding Bron- en Effectbestrijding Bedreiging van het welzijn van (grote groepen van) de bevolking gemeentegrensoverschrijdend, eventueel schaarste

Organieke structuur GRIP De organieke structuur van de Gecoördineerde Regionale IncidentbestrijdingProcedure (GRIP) gekoppeld aan fasen ziet er als volg uit: GRIP 0: Coördinatieteam Plaats Incident (CTPI) GRIP I: Commando Plaats Incident (COPI) GRIP II: COPI + Operationeel Team (OT) GRIP III: COPI + OT + Gemeentelijk Beleidsteam (GBT) GRIP IV: COPI + OT + Regionaal Beleidsteam Functiestructuur GRIP Afhankelijk van de aard, omvang, ernst en trend van het (dreigende) incident kunnen vele partners worden betrokken van publieke/private organisaties, waaronder zogenaamde rijksheren. Het referentiekader beperkt zich tot een kernbezetting, bestaande uit de klassieke partners in crisisbeheersing: bevoegd gezag (bestuur/openbaar ministerie), gemeentelijke diensten, brandweer, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en politie, waaronder ook de Koninklijke Marechaussee wordt begrepen. Kernbezetting Commando Plaats Incident (COPI): • Leider COPI (uit een van de kolommen) • Officier van Dienst Brandweer (OvDB) • Officier van Dienst Geneeskundig (OvDG) • Officier van Dienst Politie (OvDP) • Voorlichtingsfunctionaris (uit een van de kolommen) Kernbezetting Operationeel Team (OT) • Operationeel Leider (uit een van de kolommen) • Lid Operationeel Team cq Staffunctionaris Brandweer • Lid Operationeel Team cq Staffunctionaris GHOR • Lid Operationeel Team cq Staffunctionaris Politie • Lid Operationeel Team cq Staffunctionaris Gemeente • Voorlichtingsfunctionaris (uit een van de kolommen)


G-1

Kernbezetting Gemeentelijk Beleidsteam (GBT) • Burgemeester • (Hoofd) Officier van Justitie • Lid Beleidsteam Brandweer • Lid Beleidsteam GHOR • Lid Beleidsteam Politie • Lid Beleidsteam Gemeente • Voorlichtingsfunctionaris (uit een van de kolommen) Kernbezetting Regionaal Beleidsteam (RBT) • Coördinerend Bestuurder • Burgemeesters betrokken gemeenten • (Hoofd) Officier van Justitie • Commandant Regionale Brandweer • Regionaal Geneeskundig Functionaris • Korpschef Politie • Lid beleidsteam gemeente • Voorlichtingsfunctionaris (uit een van de kolommen)


G-2

deel H: Risico- en crisiscommunicatieplan Zoals aangegeven in Fout! Verwijzingsbron niet gevonden. dient de gemeente te beschikken over een risicocommunicatieplan. Hieronder staat een samenvatting van het plan. Voor verdere informatie zie aanpak risicocommunicatie Helmond van de afdeling Voorlichting. Risicocommunicatie is communicatie over risico’s waaraan mensen blootstaan voordat zich een ramp of incident voordoet. Niet te verwarren met crisiscommunicatie welke zich afspeelt tijdens en na een ramp of incident. In Helmond zijn een aantal zaken waarvan de risico’s gecommuniceerd gaan worden: Spoorwegovergang Ramp door grote brand Ramp door gevaarlijke stoffen Ramp door terroristische aanslag Ramp door uitval nutsvoorzieningen De communicatie kan in principe plaatsvinden via een drietrapsmodel. Te weten: kennis/weten houding/preparatie acceptatie/vertrouwen in de gemeente De gemeente Helmond kiest vooralsnog voor het werken aan de eerste twee trappen. Daarom zal er vooral actief gecommuniceerd worden over de vindplaatsen van informatie over de risico’s. Verder maakt Helmond intensief gebruik van de landelijke Denk Vooruitcampagne, waarin ook houding en preparatie prominent naar voren komen. Elk risico is verschillend, maar toch zijn er een aantal algemene boodschappen die gebracht dienen te worden: Welke risico’s kent de gemeente Helmond? Wat doet de gemeente om de veiligheid zo goed mogelijk te waarborgen? Wat kunnen mensen zelf doen? Boodschap Denk Vooruit campagne Risicokaart onder de aandacht brengen. De bezetting van de crisiscommunicatie is in regionale samenwerking geregeld. Deze regeling is hieronder opgenomen. Uiteindelijk krijgt deze regeling een plaats in het document over de gemeentelijke crisisorganisatie. Organisatie van de crisiscommunicatie Voor de crisiscommunicatie wordt gebruik gemaakt van het regionale team voorlichting. Dit multidisciplinaire team bestaat uit 36 voorlichters, afkomstig uit de disciplines politie, brandweer, GHOR en gemeenten. Deze voorlichters vervullen een taak op elk niveau van de Gecoördineerde Regionale Inzet Procedure (GRIP). Alleen de beschikbaarheid van de communicatiemedewerkers in het COPI, OT en RBT is gegarandeerd door een 24-uurs piketdienst. Voor de overige voorlichterfuncties is de beschikbaarheid niet gegarandeerd. Binnen het regionale team voorlichting is een verdeling gemaakt tussen operationele en voorbereidende taken. • •

Operationele taken regionaal team voorlichting per GRIP-fase In een GRIP 1 – situatie wordt de voorlichting verzorgd door een poule van 6 (politie)voorlichters. Deze voorlichters verzorgen de communicatie voor het COPI.


H-1

•

•

•

In een GRIP 2 – situatie blijft de voorlichter in het COPI. Voor het OT komt een gepiketteerde OT- voorlichter op. Tevens wordt er een beperkt gemeentelijk actiecentrum voorlichting ingericht. Bij een GRIP 3 – situatie zijn de voorlichters in het COPI, OT en GBT actief. Bovendien komen communicatiemedewerkers op voor de functies van: o Actiecentrum Voorlichting o Publieksvoorlichting o Persvoorlichting o Adviesteam Bij een GRIP 4 – situatie wordt ook de voorlichter in het RBT actief en er wordt een regionaal actiecentrum voorlichting opgestart.


H-2

deel I: Verbindingen

PCC

RBT en OT Telefoon en fax (regulier en Noodnet) en mailverkeer Telefoon, fax en mailverkeer

AC gemeente en GBT van Helmond

COPI Directe telefoonlijnen

Portofoon/telefoon

Verbindingsvoertuig Brandweer

Verbindingsvoertuig Politie

Verbindingsvoertuig GHOR

Eigen eenheden

Eigen eenheden

Portofoon

Eigen eenheden


I-1

deel J: Evaluatie en verbetering Hiervoor wordt gezamenlijk een model ontwikkeld.


J-1

deel K: Verzendlijst

Rampenplan Veiligheidsregio Zuidoost-Brabant Politie Brabant-Zuidoost Openbaar Ministerie parket Den Bosch Ministerie van Defensie buurgemeenten Waterschap Aa en Maas (indien van toepassing) Waterschap De Dommel Indien van toepassing) Rijkswaterstaat Rampenplan met gemeentelijke deelplannen Commissaris der Koningin van de provincie Noord-Brabant Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant Buurgemeenten Stafafdeling gemeente Helmond Directeur dienst MO Directeur dienst SE Directeur dienst SB Commandant Brandweer Gemeentesecretaris College van B&W Diverse paraatheidskoffers van alle gemeentelijke processen GCC (Gemeentelijk Coördinatie Centrum) Coördinator Rampenbestrijding Gemeentelijke deelplannen andere in de draaiboeken genoemde organisaties

0-0-0-0-0


K-1

Plan voor de aanpak van grote incidenten en rampen

Recommend Documents