Plan van aanpak verslavingspreventie jeugd gemeente Aalburg juni 2007

Plan van aanpak verslavingspreventie jeugd gemeente Aalburg 2007 – 2010 juni 2007

Plan van aanpak verslavingspreventie jeugd, gemeente Aalburg 2007-2010

Colofon Gemeente Aalburg Bezoekadres: Grote Kerkstraat 32 4261 BE Wijk en Aalburg Postadres: Postbus 40 4260 AA Wijk en Aalburg Tel.: (0416) 69 87 00 Fax: (0416) 69 34 74 E-mail [email protected] Website: www.aalburg.nl

Pag. 2 van 18


Inhoudsopgave 1.

INLEIDING ...................................................................................................................... 4

2.

RISICO’S VAN ROKEN EN OVERMATIG ALCOHOL- EN DRUGSGEBRUIK.............. 5 2.1 ROKEN ............................................................................................................................. 5 2.2 ALCOHOL.......................................................................................................................... 5 2.3 DRUGS ............................................................................................................................. 5

3.

GEGEVENS ROKEN, ALCOHOL- EN DRUGSGEBRUIK .............................................. 6 3.1 ROKEN ............................................................................................................................. 6 3.2 ALCOHOL.......................................................................................................................... 6 3.2.1 Alcoholgebruik in keten …………………………………………………………………………………...7 3.3 DRUGS ............................................................................................................................. 8

4.

AANPAK......................................................................................................................... 9 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.8

NOVADIC-KENTRON ........................................................................................................ 10 STICHTING DE HOOP ....................................................................................................... 10 MOEDIGE MOEDERS AALBURG ......................................................................................... 10 AANPAK NAAR DOELGROEP .............................................................................................. 10 POLITIEOPTREDEN .......................................................................................................... 13 FINANCIERING ................................................................................................................. 14 VERANTWOORDING ......................................................................................................... 14

BIJLAGE I

ADRESGEGEVENS ORGANISATIES ............................................................... 15

BIJLAGE II CONVENANT VERSLAVINGSPREVENTIE JEUGD ............................................ 16

Pag. 3 van 18


1. Inleiding In 2003 is in de gemeente Aalburg het Plan van aanpak Verslavingszorg 2003-2004 vastgesteld. Het Plan van aanpak uit 2003 is in samenspraak met de basisscholen, het voortgezet onderwijs, de politie, het jongerenwerk, Moedige Moeders Aalburg, Novadic-Kentron en Stichting De Hoop geactualiseerd tot voorliggende nota. De nieuwe nota omvat de periode 2007-2010, om het structurele karakter te waarborgen. De gemeente Aalburg vormt geen uitzondering op het gebruik van genotmiddelen onder de jeugd. Jongeren bevinden zich in de pubertijd niet langer in een relatief beschermde omgeving, zoals gedurende de basisschoolperiode. Vanaf deze levensfase en in een nieuwe omgeving worden ze geacht zich steeds meer volwassen te gedragen en zelfstandig keuzes te maken. Experimenteren met roken, alcohol en drugs kan in dit licht worden bezien. Het markeert de overgang naar volwassenheid. Het gebruik van genotmiddelen brengt (gezondheids)risico’s met zich mee. Daarom is het zeer belangrijk om in preventieve sfeer kinderen en jongeren te wijzen op de risico’s van (overmatig) genotmiddelengebruik en verantwoord gebruik van genotmiddelen te bevorderen. Het is daarbij zeer belangrijk de ouders erbij te betrekken. In deze nota staat preventieve voorlichting centraal. Echter, voor jongeren die afhankelijk zijn geworden van genotmiddelen werkt preventieve voorlichting niet. Zij kunnen o.a. bij Novadic-Kentron of bij Stichting De Hoop terecht voor hulp. Uitgangspunten van Aalburgs beleid 1. Het belangrijkste uitgangspunt is het voorkómen van overmatig gebruik door middel van het geven van voorlichting over de risico’s. 2. Preventie is in eerste instantie een verantwoordelijkheid van de ouders en/of verzorgers. Daarnaast heeft de gemeente een taak in deze vanuit de Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv). De gemeente is aanjager en heeft de regiefunctie. 3. De weerbaarheid onder kinderen verhogen en instrumenten aanreiken om kinderen meer weerbaar te maken als zij alcohol of drugs krijgen aangeboden. 4. De doelgroepen zijn met name kinderen in de leeftijd van de laatste groepen van het basisonderwijs en de eerste groepen van het voortgezet onderwijs en hun ouders. 5. Er wordt aangesloten bij bestaande projecten zoals bijvoorbeeld ‘Doe effe normaal’. 6. Voor verslavingspreventie is een convenant opgesteld, waaraan alle betrokkenen zich conformeren. Leeswijzer In hoofdstuk 2 worden de risico’s van roken, overmatig alcohol- en drugsgebruik weergegeven. Hoofdstuk 3 geeft gespecificeerde cijfers weer ten aanzien van roken, alcohol- en drugsgebruik. Hoofdstuk 4 behandelt de preventieve aanpak in de gemeente Aalburg, alsmede de financiering. In bijlage I zijn de adresgegevens van de betrokken organisaties opgenomen. Het convenant is opgenomen in bijlage II.

Pag. 4 van 18


2. Risico’s van roken en overmatig alcohol- en drugsgebruik 2.1 Roken Nicotine is de verslavende stof in tabak. Nicotine is een stof die zeer snel effect heeft. Stopt men dan is binnen anderhalf uur het nicotinegehalte in het bloed gehalveerd. Dit zorgt ervoor dat de roker een leeg en rusteloos gevoel krijgt. Hernieuwde nicotine aanvoer laat deze vervelende gevoelens weer verdwijnen. Stopt men met roken dan is de nicotine na een week vrijwel geheel uit het lichaam verdwenen. De geestelijke verslaving is moeilijker te doorbreken want voor veel mensen hoort roken zo sterk bij sommige situaties dat ze denken niet zonder te kunnen. Roken vergroot de kans op hart en vaatziekten, bronchitis en kanker aanzienlijk. Geschat wordt dat in Nederland ongeveer 30.000 mensen direct of indirect sterven door de gevolgen van roken.

2.2 Alcohol Kinderen van verslaafde ouders Het alcoholgebruik onder scholieren is de laatste Als één van de ouders problemen heeft jaren enorm toegenomen. Recent Europees met alcohol of drugs, hebben de kinderen onderzoek toont aan dat 15- en 16-jarigen uit veelal geen onbezorgde jeugd. De situatie Nederland het meest frequent alcohol drinken van al van het kind krijgt niet altijd de nodige hun Europese leeftijdsgenoten. Jongeren beginnen aandacht. daarmee op jonge leeftijd (11 tot 13 jaar). Deze kinderen Dit alcoholgebruik blijft niet zonder gevolgen. Op missen een bepaalde veiligheid en korte termijn verhoogt het alcoholgebruik het risico zekerheid en schamen zich voor het op alcoholvergiftiging, maar ook op betrokkenheid bij gedrag van vader en/of moeder; gevechten, ongevallen en onveilig vrijen. Op de - voelen zich verantwoordelijk voor de langere termijn heeft regelmatig veel drinken onder verslaafde of voor de andere ouder of meer hersenschade tot gevolg, want de hersenen voor broers/zussen en kunnen daardoor zijn nog in ontwikkeling tot het 24e levensjaar. Het uit minder gemakkelijk hun eigen leven zich in een hogere kans op leer- of leiden; geheugenstoornissen, depressies of andere - vragen zich af of ze dezelfde problemen emotionele problemen zoals sentimentaliteit, kunnen krijgen. afhankelijkheid, agressie, zelfoverschatting en Voor deze groep is ondersteuning erg onverschilligheid. Langdurig overmatig belangrijk. alcoholgebruik in combinatie met slecht eten kan vroegtijdige dementie veroorzaken. Deze varieert van een vermindering van het geheugen tot het optreden van het ernstige Korsakovsyndroom. Verder is er een verband aangetoond tussen alcoholgebruik en kanker van de mond, de keel, strottenhoofd en slokdarm. Regelmatig drinken vòòr je 16e verviervoudigt de kans op probleemgebruik op latere leeftijd. Ook hier geldt dat mensen – en zeker jongeren – soms tegen zichzelf in bescherming genomen moeten worden.

2.3 Drugs Er zijn diverse soorten drugs. Te denken valt hierbij aan hasj/wiet, cocaïne, xtc, heroïne, paddo's, smartproducts, speed en tripmiddelen. De middelen verschillen qua uitwerking en qua risico’s. De gevolgen van drugsgebruik in het algemeen kunnen zijn: gewichtsverlies, slapeloosheid, angsten, waanvoorstellingen, geprikkeldheid, achterdocht, agressiviteit, slokdarmproblemen, uitputting van het lichaam en een depressie na stoppen van intensief gebruik.

Pag. 5 van 18


Heel zorgelijk is het combineren van cocaïne met alcohol, wat onder meer tot agressief gedrag kan leiden. Op de sites www.novadic-kentron.nl en www.dehoop.org is uitgebreide informatie te lezen over de werking van de diverse middelen.

3. Gegevens roken, alcohol- en drugsgebruik In het voorjaar van 2003 heeft de GGD West-Brabant een enquête uitgevoerd onder bijna 12.000 jongeren in de leeftijd van 12 t/m 17 jaar woonachtig in West-Brabant. De respons bedroeg 58%. In de gemeente Aalburg hebben 562 jongeren een enquête ontvangen. De respons bedroeg 55%. In deze enquête is o.a. gevraagd naar het genotmiddelengebruik. Voor zowel roken, alcohol- als druggebruik geldt dat Aalburg niet afwijkt van de regio WestBrabant. In het najaar van 2007 zet de GGD West-Brabant opnieuw deze enquête uit onder 12-17 jarigen, om te onderzoeken of er veranderingen zijn opgetreden. In het najaar van 2008 zullen de uitkomsten hiervan bekend zijn. In de volgende paragrafen zijn gespecificeerde cijfers opgenomen t.a.v. roken, alcohol en drugsgebruik.

3.1 Roken In de regio West-Brabant rookt één op de zeven 12-17 jarigen (5% af en toe en 9% dagelijks, (landelijk rookt 14% dagelijks)). Van de rokende jongeren in West-Brabant is slechts 0,3% een zware roker, tegenover 2% landelijk. Meer dan de helft (63%) heeft nog nooit gerookt. Van de groep 16-17 jarigen rookt 1 op de 5 jongeren dagelijks (landelijk ruim 1 op de 3). Uit de enquête blijkt verder dat roken meer voorkomt op het VMBO (14%) en MBO (23%) dan bij HAVO+ (5%). Landelijk is dit eveneens het geval. In het verleden rookten meisjes minder dan jongens. In 2003 is de mate waarin jongens en meisjes in West-Brabant roken vrijwel gelijk. Uit landelijke cijfers blijkt dat 12-17 jarige meisjes zelfs meer (dagelijks) roken dan jongens in deze leeftijdsgroep. Het dagelijks roken is vooral onder 16-17 jarige meisjes toegenomen (bron: GGD West-Brabant).

3.2 Alcohol In West-Brabant drinkt één op de vijf 16-17 jarigen behalve in het weekend ook doordeweeks alcohol. Jongens drinken vaker ook doordeweeks alcohol. Onder 16-17 jarigen is 43% in de afgelopen 4 weken wel eens dronken of aangeschoten geweest. Alcoholgebruik gaat vaak gepaard met roken. Excessief drankgebruik en dronkenschap komen meer voor bij jongens dan bij meisjes. Het is wel zo dat eenzelfde percentage jongens als meisjes (53%) de afgelopen 4 weken alcohol heeft genuttigd. Dit komt overeen met landelijke cijfers. Bij 2% komt (zeer) excessief alcoholgebruik voor. Leerlingen op het MBO vertonen vaker excessief alcoholgebruik in vergelijking met VMBO en HAVO+. Uit landelijk onderzoek blijkt dat HAVO/VWO-scholieren (62%) gemiddeld wat vaker alcohol gebruiken dan VMBO-leerlingen (56%). Dit komt overeen met de West-Brabantse gegevens. Mixen of pre-mixdrankjes, zoals breezers, zijn zeer populair onder jongeren (bron: GGD West-Brabant).

Pag. 6 van 18


3.2.1 Alcoholgebruik in keten In 2005 is er een landelijk veldonderzoek gedaan onder 51 keten (zoals schuren, caravans, kassen en zolders) naar het samenkomen van jongeren. In Nederland zijn naar schatting 1500 keten. Keten hebben een duidelijke functie in de jongerencultuur op het platteland. Langzaam maar zeker zijn ze een stukje van de lokale cultuur geworden. Alcoholgebruik zorgwekkend hoog Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat het alcoholgebruik in keten zorgwekkend hoog is. Alcohol is in keten continu en in grote hoeveelheden aanwezig. Alcoholgebruik bestaat vooral uit de consumptie van bier. De jongeren geven aan gemiddeld een half kratje bier per avond te consumeren. Dit komt overeen met twaalf flesjes, of vijftien glazen bier. De prijs voor een flesje bier ligt in een keet tussen de 50 eurocent en 1 euro. Hierdoor vormen de keten een geduchte concurrent voor de horeca. Ondanks dat alcoholverkoop zonder vergunning illegaal is, maken keten geen melding dat controleurs van de Drank- en Horecawet zijn langs geweest. Veiligheid van keten De veiligheid van keten laat op veel punten te wensen over. Over de brandveiligheid van de keten wordt maar zeer beperkt nagedacht door de jongeren. Bijna de helft van de keten beschikt niet over een brandblusser of een nooduitgang. Slechts vijf keten beschikken over een nooduitgang. De keten hangen vol met brandbare materialen als vlaggen en posters. Het meubilair is vaak van hout. De keet is meestal niet groter dan 20 vierkante meter en op een 'keetavond' gevuld met gemiddeld 20 tot 25 jongeren. Door het relatief hoge aantal bezoekers is het risico op brandonveilige situaties hoog. Naast brandveiligheid speelt verkeersveiligheid een rol. Vrijwel alle jongeren begeven zich na afloop van de keetavond in het verkeer op de fiets, de brommer of met de auto. De houding van jongeren wordt gekenmerkt door opmerkingen als: ‘Hier kan dat’ en ‘Ik kan heel goed tegen bier’. Betrokkenen In het onderzoek zijn diverse gesprekken gevoerd met betrokken volwassenen. Uit deze gesprekken zijn een aantal standpunten te destilleren: - ouders en vooral de jongeren zelf lijken zich absoluut geen zorgen te maken over het alcoholgebruik; - men is blij dat de jeugd een plek heeft om samen te komen (alles beter dan op straat); - betrokkenen bij keten (omwonenden, scholen, kerken etc.) zijn huiverig om negatieve uitspraken over keten te doen, maar maken zich wel zorgen over het alcoholgebruik van de jeugd; - men ziet geen eenduidige oplossing voor de keten, maar veel betrokkenen zijn ervan overtuigd dat ouders hierin een cruciale rol spelen; - alternatieven voor keten zijn belangrijk, maar vaak niet voldoende aanwezig. (Bron: Mulder, J. (2005) Indrinken op eigen erf: landelijk veldonderzoek naar jongerenontmoetingsplekken in een semi-particuliere omgeving.) Keten in Aalburg Zowel bij de gemeente Aalburg als bij de horeca zijn geen keten bekend. Zo komen bij de gemeente bijvoorbeeld nooit meldingen van overlast van keten binnen. De gemeente Aalburg blijft alert op signalen, enerzijds vanwege de gezondheidsrisico’s en anderzijds vanuit openbare orde en veiligheid. Wanneer er signalen zijn wordt daar meteen onderzoek naar verricht en zo nodig actie ondernomen. Indien nodig kan vanuit de APV gebieden worden aangewezen waar jongeren geen alcohol mogen gebruiken.

Pag. 7 van 18


3.3 Drugs Van de ondervraagde jongeren gaf een kleine 4% aan in de afgelopen 4 weken hasj of wiet te hebben gebruikt, vergelijkbaar met landelijke cijfers. Vooral hasj en wiet worden in WestBrabant meer door jongens dan door meisjes gebruikt. Ook uit landelijk onderzoek komt naar voren dat meisjes minder drugs gebruiken. Het gebruik van hasj en wiet is op het VMBO iets hoger dan bij HAVO+ leerlingen. Dit komt overeen met landelijk onderzoek. Recent gebruik (in de afgelopen 4 weken) van drugs als XTC, cocaïne en heroïne komen bij jongeren in de leeftijd van 12-17 jaar in zeer geringe mate voor. Overigens kunnen harddrugsgebruikers slechts beperkt middels een schriftelijke vragenlijst worden opgespoord (bron: GGD West-Brabant). Hoewel het gebruik van cocaïne in zeer geringe mate voorkomt, blijkt wel dat steeds meer jongeren cocaïne en amfetamine gebruiken. Het verschil tussen stad en platteland is volgens Novadic-Kentron verdwenen. Ook in Aalburg weten we dat cocaïnegebruik voorkomt onder jongeren. Novadic-Kentron is in 2007 te beginnen met een inloop- en behandelkliniek voor jongeren in Eindhoven, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en Breda. Het is bedoeld voor jongeren van 12 tot 18 jaar en heeft zowel een preventieve als curatieve functie. In onderstaande tabel worden enkele cijfers uit de jongerenenquête overzichtelijk gepresenteerd. Tabel 1. Cijfers genotmiddelengebruik Bron: Tabellenboek jeugdmonitor 2003 12 t/m 17 jarigen GGD West-Brabant Totaal W-Br. Tot. Aalb.

jong. meisjes

12–14 jr.

15–17 jr.

%

%

%

%

%

niet-rokers

86

85

88

84

95

77

dagelijkse rokers

9

10

9

10

3

16

zware rokers

0,3

0,6

0,2

0,3

0,0

0,6

%

Roken

Alcoholconsumptie alcohol gedronken in afgelopen 4 wk.

53

52

53

53

30

76

(zeer) excessieve drinkers

2

3

4

0,7

0,2

6

weekend drinkers

54

53

53

54

31

78

4

4

5

3

0,8

7

Druggebruik afgelopen 4 weken wiet of hasj XTC

0,4

1

0,4

0,4

0,0

0,9

amfetamines

0,3

0,5

0,3

0,3

0,1

0,6

hallucinogene paddestoelen

0,2

0,3

0,3

0,1

0,1

0,3

cocaïne of heroïne

0,4

1

0,3

0,3

0,1

0,5

Pag. 8 van 18


4. Aanpak Ouders zijn vaak onbekend met de manieren waarop hun kinderen in aanraking kunnen komen met alcohol en drugs. Het is voor ouders een ‘ver van mijn bed-show’ en zien het niet als een dreiging. Ook denken ouders vaak ‘dat doet mijn kind niet’. Daarnaast denken ouders ook nog steeds dat bijvoorbeeld cocaïne en speed erg duur is. In de praktijk blijkt er niet zoveel voor nodig om een jongere verslaafd te laten worden. Ook het fenomeen ‘thuis indrinken’ blijkt nog niet tot zorg onder de ouders te leiden. Daarbij komt dat het gevoel van schaamte nog steeds meespeelt. Men heeft er moeite mee om het probleem bespreekbaar te maken, vooral in gesloten gemeenschappen. In tabel 2 staat weergegeven hoe ouders aankijken tegen het roken, het gebruik van alcohol en drugs door hun kind. Tabel 2. Cijfers opvatting ouders genotmiddelengebruik Bron: Tabellenboek jeugdmonitor 2003 12 t/m 17 jarigen GGD West-Brabant N.v.t. / Ik gebruik niet

Ze vinden het goed

Ze raden het af

Ze verbieden het

Ze weten het niet

Ze zeggen er niets van

%Tot. Aalb.

%Tot. Aalb.

%Tot. Aalb.

%Tot. Aalb.

%Tot. Aalb.

%Tot. Aalb.

%Tot W.Br.

%Tot W.Br.

%Tot W.Br.

%Tot W.Br.

%Tot W.Br.

%Tot W.Br.

Wat vinden je ouders ervan dat je rookt?

82

81

4

3

9

10

1

1

2

3

2

2

Wat vinden je ouders ervan dat je alcohol drinkt?

44

42

34

37

9

9

0,4

0,8

2

0,8

10

11

Wat vinden je ouders ervan dat je drugs gebruikt?

92

93

0,6

0,3

3

2

2

3

2

2

0,5

0,2

Een effectief gemeentelijk beleid ter voorkoming van verslaving is vooral gebaseerd op voorlichting en bewustwording. De inspanningen uit het verleden hebben ons geleerd dat de voorlichting niet alleen op de kinderen gericht moet worden, maar zeker ook op de ouders en dat het zinvol is de kinderen al op jonge leeftijd te benaderen. Het is belangrijk dat ouders problemen weten te signaleren. Enige kennis van de effecten van de diverse genotmiddelen is daarbij zeer waardevol. Daarnaast is het van belang dat ouders weten hoe en waar het probleem bespreekbaar te maken. Uit een recente evaluatie van de landelijke oudercampagne ‘Voorkom alcoholschade bij uw opgroeiende kind’ blijkt dat ouders communicatie met hun kind als meest effectieve opvoedingsstrategie beschouwen. Terwijl het stellen van regels door minder ouders als effectief gezien wordt. De nieuwste wetenschappelijke inzichten tonen juist aan dat praten over alcohol alleen effectief is als het gepaard gaat met het stellen van duidelijke regels en de handhaving hiervan. Ouders geven aan het stellen van regels ingewikkeld te vinden. De vraag welke activiteiten moeten worden uitgevoerd, zal in overleg met de partijen in het veld, die dagelijks veel met jongeren te maken hebben, bepaald worden. Het gaat dan om vertegenwoordigers van het onderwijs, het jongerenwerk, GGD, het maatschappelijk werk, de huisartsen, de verslavingszorginstellingen, de politie, de kerken en horecagelegenheden en natuurlijk de ouders. De belangrijkste instellingen in de gemeente Aalburg die actief zijn op het terrein van verslavingspreventie zijn Novadic-Kentron en Stichting De Hoop.

Pag. 9 van 18


4.1 Novadic-Kentron Novadic-Kentron is de instelling voor verslavingszorg in heel Brabant. Zij begeleidt gebruikers en verslaafden met problemen door alcohol, drugs, gokken of medicijngebruik. Maar ook hun partners, gezinsleden en vrienden. De afdeling Preventie, Voorlichting en Advies van Novadic-Kentron is het expertisecentrum op het gebied van verslavingspreventie. De afdeling zet zich in om verantwoord gebruik van genotmiddelen te bevorderen. De preventiewerkers richten hun werkzaamheden op het signaleren, voorkomen en beperken van problemen op het gebied van middelengebruik en gokken. Ook het beïnvloeden van de leefwijzen en factoren in de maatschappelijke omgeving die leiden tot drugs- en gokproblemen behoort tot hun taak. De afdeling Preventie, Voorlichting en Advies heeft een uitgebreide kennis van genotmiddelen en verslaving en past dit toe in hun projecten.

4.2 Stichting De Hoop Stichting De Hoop is een instelling voor evangelische verslavingszorg en hulpverlening uit Dordrecht. Stichting De Hoop biedt hulp aan mensen met alle soorten verslavingen (bv. drugs, alcohol, gokken, medicijnen, eten of internet) en mensen met eetstoornissen. Ook mensen die worstelen met psychosociale problemen, zoals depressie en rouwverwerking, kunnen bij Stichting De Hoop terecht.

4.3 Moedige Moeders Aalburg De ‘Moedige Moeders Aalburg’ is een initiatief van moeders van kinderen die in het verleden aan de drugs zijn geraakt, naar voorbeeld van ‘Moedige Moeders Volendam’. ‘Moedige Moeders Aalburg’ verzorgt lotgenotencontacten en organiseert voorlichtingsbijeenkomsten voor kinderen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs en de jeugd tot 16 jaar en hun ouders. De ‘Moedige Moeders Aalburg’ wordt graag betrokken bij activiteiten die organisaties initiëren, maar zullen ook zelf organisaties benaderen.

4.4 Aanpak naar doelgroep Wanneer jongeren groeien naar volwassenheid komen zij voor een groot aantal keuzes te staan. Daarin willen zij zelf bepalen wat ze wel of niet doen. Sommige jongeren experimenteren met alcohol en/of drugs. Ter voorkoming dat dit mogelijke experimenteren met verslavende middelen uitgroeit tot een verslaving is het belangrijk om jongeren, maar ook hun ouders en andere beroepsgroepen die veelvuldig omgaan met jongeren, voor te lichten over verslavende middelen. Niet beginnen met gebruik is hierbij het uitgangspunt. Omdat er op steeds jongere leeftijd begonnen wordt met experimenteren, is het belangrijk om ook met preventie op jonge leeftijd te beginnen. Daarnaast is het bieden van een totaalpakket, dus een integrale aanpak, belangrijk om het beste effect te bereiken. Dat wil zeggen dat het belangrijk is om verschillende doelgroepen, zoals jongeren, ouders, docenten, jongerenwerk en vrijwilligers, dominees en trainers van teamsporten te bereiken met die preventieactiviteiten die het beste aansluiten bij de doelgroep. Ook is het belangrijk dat er een continu aanbod is. Dat wil zeggen dat de preventie-activiteiten aan de verschillende doelgroepen structureel, bijvoorbeeld elk jaar opnieuw, zullen worden aangeboden. Om de preventieboodschap te laten beklijven, is het belangrijk de boodschap regelmatig te herhalen. Herhaling is immers de kracht van de boodschap.

Pag. 10 van 18


De verschillende doelgroepen voor preventieactiviteiten zijn: Domein School kinderen in groep 6/7 van het basisonderwijs kinderen in groep 8 van het basisonderwijs ouders van kinderen in groep 8 van het basisonderwijs leerlingen van het voortgezet onderwijs ouders van kinderen in het voortgezet onderwijs docenten van het voortgezet onderwijs Domein Vrije Tijd/Kerk jongeren in de vrije tijd, bijvoorbeeld bij het jongerencentrum, bij de catechisatie/jeugdvereniging, op straat of bij een sportvereniging jongerenwerkers, jeugdleiders, vrijwilligers en trainers van sportverenigingen voorgangers/dominees, kerkenraadsleden Domein Gezin ouders van jongeren aangesloten bij kerk of sportvereniging kinderen van verslaafde ouders In onderstaande tabel wordt per doelgroep aangegeven wat het doel en de inhoud (in grote lijnen) is. De activiteiten worden uitgevoerd door Novadic-Kentron en Stichting De Hoop. Hierbij zij opgemerkt dat Stichting De Hoop zich zal richten op de christelijke scholen en de kerken en dat Novadic-Kentron zich richt op de openbare scholen en de sportverenigingen. Bij uitvoering van het plan van aanpak zullen beide organisaties nauw samenwerken en zorgen voor een goede onderlinge afstemming van activiteiten. Tabel 3. Aanpak naar domein Doel Domein School Kinderen groep 6/7

Inhoud

Wie

Jongeren kennen de effecten en risico’s van alcohol en roken. Jongeren weten wat verslaving betekent.

Alcohol, roken, verslaving

Novadic-Kentron Stichting De Hoop

Kinderen groep 8

Jongeren kennen de effecten en risico’s van alcohol, roken en softdrugs. Jongeren weten dat en hoe ze “nee” kunnen zeggen.

Alcohol, roken, softdrugs, groepsdruk.

Novadic-Kentron, Stichting De Hoop

Ouders van kinderen in groep 8

Ouders kennen de effecten en risico’s Alcohol, roken, van alcohol, roken en softdrugs. softdrugs, Ouders weten hoe ze kunnen praten met opvoedtips. hun kind over genotmiddelen.


Leerlingen VO

Jongeren kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen.

Pag. 11 van 18

Alcohol en Novadic-Kentron, drugs. Inhoud Stichting De Hoop voorlichting aanpassen aan gebruikersnivea u van de doelgroep.


Ouders van kinderen in VO

Ouders kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Ouders weten hoe ze mogelijk gebruik kunnen signaleren en hoe ze kunnen praten met hun kind over genotmiddelen.

Alcohol en drugs, signaleren en opvoedtips.


Docenten in het VO

Docenten kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Docenten weten hoe ze mogelijk gebruik kunnen signaleren en hoe ze het onderwerp genotmiddelen kunnen bespreken in de klas.



Domein Vrije Tijd/Kerk Jongeren in vrije tijd Jongeren kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Jongeren kunnen zelf een afweging maken of en hoeveel ze gebruiken.

Alcohol en Novadic-Kentron, drugs. Inhoud Stichting De Hoop voorlichting aanpassen aan gebruikersnivea u van de doelgroep.

Jongerenwerkers, jeugdleiders, vrijwilligers, trainers sportverenigingen

Jongerenwerkers, jeugdleiders, vrijwilligers en trainers kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Jongerenwerkers, jeugdleiders, vrijwilligers en trainers weten hoe ze mogelijk gebruik kunnen signaleren en hoe ze het onderwerp genotmiddelen kunnen bespreken met de jongeren.



Dominees, kerkenraadsleden

Dominees, kerkenraadsleden kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Dominees, kerkenraadsleden erkennen dat ook kerkelijke jongeren experimenteren met alcohol en drugs. Dominees proberen openheid te geven om over alcohol en drugs te spreken en proberen ouders te betrekken bij preventieactiviteiten.

Alcohol en drugs, signaleren en opvoedtips. Aantrekken van christelijke ouders bij een voorlichting.

Stichting De Hoop

Ouders kennen de effecten en risico’s van genotmiddelen. Ouders weten hoe ze mogelijk gebruik kunnen signaleren en hoe ze kunnen praten met hun kind over genotmiddelen.


Novadic-Kentron, Stichting De Hoop i.s.m. Moedige Moeders

Domein Gezin Ouders van jongeren aangesloten bij kerk of sportvereniging

Pag. 12 van 18


Kinderen van Verslaafde Ouders

Jongeren vinden herkenning bij elkaar. Jongeren leren vaardigheden om met hun situatie om te gaan.

Een preventieve Novadic-Kentron, groep waar Stichting De Hoop jongeren herkenning kunnen vinden bij elkaar. In de bijeenkomst wordt besproken hoe je je voelt en hoe je om kunt gaan met deze situatie.

4.5 Politieoptreden In december 2006 heeft de raad van de gemeente Aalburg de 1e wijziging van de Algemene plaatselijke verordening Aalburg (2005) vastgesteld. Eén van de wijzigingen betreft artikel 2.7.1 dat toeziet op de drugshandel op straat. Binnen die regelgeving kan het bezit of gebruik van drugs in de openbare ruimte niet bestreden worden. Het toenemende gebruik van softdrugs op het grondgebied van het politiedistrict Oosterhout was aanleiding om in 2007 een districtelijk handhavingsplan op te stellen en uit te voeren. Om als gemeente te kunnen deelnemen aan dit project is artikel 2.7.2 toegevoegd aan de APV: ‘Het is verboden, op of aan de weg, op een voor publiek toegankelijke plaats of in een voor publiek toegankelijk gebouw, middelen als bedoeld in de artikelen 2 en 3 van de Opiumwet te gebruiken, toe te dienen, dan wel voorbereidingen daartoe te verrichten of ten behoeve van dat gebruik voorwerpen en/of stoffen voorhanden te hebben.’ De politie gaat dus optreden bij openlijk alcohol*- en drugsgebruik in overlastsituaties en in situaties wanneer jongeren om een andere reden worden aangehouden (bijvoorbeeld bij rijden zonder helm). Wanneer het gaat om jongeren onder de 18 jaar die openlijk alcohol of drugs gebruiken worden de ouders geïnformeerd, de jongeren naar Halt gestuurd en bij herhaling of niet meewerken volgt een procesverbaal, boete of werkstraf. Wat betreft drugsgebruik geldt dat in het uiterste geval de kinderrechter wordt ingeschakeld. Bij jongeren boven de 18 jaar volgt een procesverbaal en boete bij alcoholgebruik en inbeslagname, procesverbaal en boete of werkstraf bij drugsgebruik.

* De volgende plaatsen zijn aangewezen als plaatsen waar het volgens de APV verboden is alcoholhoudende drank te nuttigen of aangebroken flessen, blikjes en dergelijke met alcoholhoudende drank bij zich te hebben.: Wijk en Aalburg De wegen Anjelierstraat (gedeelte tussen de Chrysantenstraat en Aalburgsestraat), Jasmijnstraat, Moorreestraat, Molenhof, Aalburgsestraat, De Galerij, Markt, Tempelierstraat, Herrebeugel, Violierstraat (gedeelte tussen Anjelierstraat en Seringstraat) Genderen De wegen Kelderstraat en Hoofdstraat (de gedeelten die liggen binnen een hemelsbrede straal van 200 m. rondom de kruising van de wegen). Drongelen De weg Gansoyen.

Pag. 13 van 18


4.6 Financiering Het beschikbare budget vanuit de gemeente ten behoeve van verslavingspreventie is 4345 euro voor het jaar 2007. Voor de jaren 2008 tot en met 2010 kan eveneens uitgegaan worden van dit bedrag, maar het kan nog bijgesteld worden als actuele ontwikkelingen daarom vragen. Ook in het kader van de Wmo-taken zal nog een verschuiving kunnen optreden. Daarnaast worden vanuit de gemeente de materiaalkosten die de politie gebruikt voor ‘Doe effe normaal’ gefinancierd (ca. 700 euro per jaar). Wanneer organisaties kosten maken dienen zij vooraf de gemeente hierover te informeren in verband met de budgetbewaking. Financiering Novadic-Kentron Voor het leveren van diensten ontvangt Novadic-Kentron financiële middelen van de centrumgemeenten en vanuit de AWBZ/Wmo. De centrumgemeenten ontvangen hiervoor weer een van te voren vastgestelde rijksbijdrage. De gemeente Aalburg valt onder centrumgemeente Breda (West-Brabant). Novadic-Kentron heeft voor heel West-Brabant een bepaald aantal uren voor verschillende preventie-activiteiten. Gemeenten kunnen hier aanspraak op maken, waarbij geldt op=op. Kortom, wanneer Novadic-Kentron wordt ingeschakeld voor preventieactiviteiten, komt er in de regel geen rekening. Financiering Stichting De Hoop Stichting De Hoop krijgt alleen subsidie van de overheid voor de opvang van de mensen in één van de klinieken. Voor alle andere (preventie)projecten is Stichting De Hoop afhankelijk van giften. Stichting De Hoop rekent een uurtarief, km-vergoeding en materiaalkosten. De totale kosten van een voorlichting in een groep/klas of voor een ouderavond liggen rond de 300 euro.

4.8 Verantwoording Novadic-Kentron en Stichting De Hoop leveren jaarlijks voor 1 maart een verslag van de uitgevoerde activiteiten in het voorgaande jaar met daarin aandacht voor inhoud van de activiteiten, doelgroep, bereik/opkomst, samenwerkende partners en kosten.

Pag. 14 van 18


Bijlage I Organisatie

Adresgegevens organisaties Naam

Straat

PC

Plaats

Telefoon

O.b.s. Den Biekurf

Dhr. H.E.J. Poelakker

Broeksestraat 4a

4269 VA

Babyloniënbroek

(0416) 351622

O.b.s. Prins WillemAlexander


Raadhuisstraat 1

4266 EA

Eethen

(0416) 351643

O.b.s. J. Henri Dunantschool


Postbus 47

4260 AA

Wijk en Aalburg

(0416) 691621

B.b.s. Het Fundament

Mw. J. Wijnands-Westerlaken

Vd. Beekstraat 14

4265 HS

Genderen

(0416) 355074

B.b.s. OranjeNassauschool met de Bijbel

Dhr. A.D. Drost

Postbus 40

4264 ZG

Veen

(0416) 691350

B.b.s. De Hoeksteen

Mw. G. Hoevenaren

Postbus 13

4260 AA

Wijk en Aalburg

(0416) 692101

B.b.s. De Ark

Dhr. A. Schouten

Dorpsstraat 62

4268 GK

Meeuwen

(0416) 352341

Willem van Oranje College

Dhr. C.J. Treffers

Perzikstraat 7

4261 KC

Wijk en Aalburg

(0416) 691722

Moedige Moeders Aalburg

Mw. L. Duisterwinkel, secr.

Rozenstraat 5

4261 CD

Wijk en Aalburg

06 15162095

Jongerenwerker gemeente Aalburg

Mw. J. Teuben

Postbus 40

4260 AA

Wijk en Aalburg

06 10286267

Politie Team Altena

Mw. A. Biesheuvel Dhr. J. Mulder

Postbus 8050

5004 G B

Tilburg

0900 8844

Novadic-Kentron

Mw. M. Janssen

Postbus 2166

4800 CD

Breda

(076) 5236330

Stichting De Hoop

Dhr. H. van der Zaag

Provincialeweg 70

3329 KP

Dordrecht

(078) 6111111

Gemeente Aalburg

Mw. J. Klein Kranenbarg

Postbus 40

4260 AA

Wijk en Aalburg

(0416) 698716

Pag. 15 van 18


Bijlage II CONVENANT VERSLAVINGSPREVENTIE JEUGD GEMEENTE AALBURG - PERIODE 2007-2010

Ondergetekenden,

de gemeente Aalburg, vertegenwoordigd door de burgemeester, de heer F. Buijserd

en •

de scholen in het basis- en voortgezet onderwijs;

•

Moedige Moeders Aalburg;

•

de politie Midden- en West-Brabant, team Altena;

•

Stichting De Hoop, afdeling Preventie;

•

Novadic-Kentron, afdeling Preventie, Voorlichting en Advies;

zijn het volgende overeengekomen:

Overwegingen •

Partijen streven naar een gezamenlijke aanpak ter voorkoming van overmatig gebruik van alcohol en drugs door jongeren.

•

Partijen leggen in dit convenant vast hoe zij, vanuit de eigen verantwoordelijkheden en mogelijkheden, zorgdragen voor preventieactiviteiten. De gemeente Aalburg vervult hierbij een regisseursrol.

•

Het convenant beoogt het realiseren van adequate en effectieve afstemming tussen het gemeentelijk preventief jeugdbeleid en het werk van de andere, bovengenoemde partijen. Op de langere termijn zullen ook andere instanties, vertegenwoordigers van de kerken, jeugdbegeleiders, horecaondernemers en hulpverleners hierbij worden betrokken.

Probleemstelling Wanneer jongeren groeien naar volwassenheid, komen zij voor een groot aantal keuzes te staan. Daarin willen zij zelf bepalen wat ze wel of niet doen. Sommige jongeren experimenteren met alcohol en/of drugs. Ter voorkoming dat dit mogelijke experimenteren met verslavende middelen uitgroeit tot een verslaving, is het belangrijk om jongeren, maar ook hun ouders en andere beroepsgroepen die veelvuldig omgaan met jongeren, voor te lichten over verslavende middelen. Niet beginnen met gebruik is hierbij het uitgangspunt. Omdat er op steeds jongere leeftijd begonnen wordt met experimenteren, is het belangrijk om ook met preventie op jonge leeftijd te beginnen.

Artikel 1

Verantwoordelijkheid gemeente

De gemeente heeft vanuit de Wet collectieve preventie volksgezondheid (Wcpv) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) een verantwoordelijkheid om te voorzien in de preventie van het misbruik van genotmiddelen door jeugdigen.

Pag. 16 van 18


Artikel 2 •

Inzet van de partijen

Gemeente Aalburg

draagt zorg voor a. een jaarlijks overleg met partijen; b. coördinatie van de preventieactiviteiten; c.

ondersteuning bij uitvoering van voorlichtingsactiviteiten, o.a. via jongerenwerker;

d. het aanbieden van laagdrempelige mogelijkheden tot goede vrijetijdsbesteding voor de jeugd; e. een signalerende rol vanuit het jongerenwerk. •

Basisscholen

a. geven voorlichting aan de kinderen uit de hoogste groepen en hun ouders met medewerking van Novadic-Kentron en Stichting De Hoop. Dit gebeurt door een programma gericht op preventie, bijvoorbeeld ‘Doe-effe-normaal’ of ‘De gezonde school en genotmiddelen’. •

Willem van Oranje College

a. oriënteert zich op activiteiten voor leerjaar 1 en 2 van het voortgezet onderwijs in samenwerking met Novadic-Kentron en Stichting De Hoop; b. biedt vanaf leerjaar drie standaard een programma aan gericht op preventie, waarbij Novadic-Kentron en Stichting De Hoop worden betrokken; c.

geeft voorlichting aan ouders, o.a. in het kader van de nieuwe opleiding ‘Sport, dienstverlening en veiligheid’;

d. geeft uitvoering aan hun protocol rondom drugsgebruik en handelen in drugs. e. onderdelen a t/m d kunnen vallen onder het project ‘De gezonde school en genotmiddelen’. •

Moedige Moeders Aalburg

a. organiseert tweemaal per jaar een voorlichtingsactiviteit in samenwerking met het jongerenwerk, Novadic-Kentron en Stichting De Hoop; b. geeft ad hoc voorlichting aan groepen op aanvraag; c.

organiseert naar behoefte lotgenotencontacten.

•

Politie Midden- en West-Brabant, team Altena

a. verzorgt lessen op de basisscholen in het kader van ‘Doe-effe-normaal’. De les over genotmiddelen verzorgt Novadic-Kentron of Stichting De Hoop. b. voert in Aalburg alcohol- en drugscontroles uit (ook onder jongeren); c.

surveilleert bij hangplekken en spreekt jongeren aan op alcohol- en drugsgebruik;

d. houdt zich bezig met de opsporing van hennepkwekerijen; e. geeft uitvoering aan de afspraken uit het horecaconvenant zijnde: I. tijdens openingstijden surveilleert de politie in de directe omgeving van de uitgaansgelegenheden, behoudens andere calamiteiten; II. de politie stelt op de avonden waarop overeenkomstig het horecaconvenant door de uitgaansgelegenheden toezicht is georganiseerd, een speciaal ‘horeca-telefoonnummer’ beschikbaar dat uitsluitend in het kader van dit convenant bereikbaar is’; III. de toezichthouders houden zich uitsluitend bezig met preventief toezicht bij de ingang van de uitgaansgelegenheden en de directe omgeving daarvan;

Pag. 17 van 18


IV. bezoekers van uitgaansgelegenheden vormen een makkelijke prooi voor dealers. De politie treedt op tegen dealers; V. de bevelen of instructies van de politie dienen onverwijld te worden opgevolgd, ook indien deze bevelen niet in overeenstemming met het horecaconvenant zijn. •

Stichting De Hoop & Novadic-Kentron

a. werken gezamenlijk – in goede onderlinge afstemming - aan preventieactiviteiten in de gemeente Aalburg en erkennen daarbij de domeinen school, vrije tijd/kerk en gezin; b. de verschillende doelgroepen worden bereikt met díe preventieactiviteiten die het beste aansluiten bij de doelgroep; c.

er is een structureel, jaarlijks terugkerend aanbod van preventieactiveiten, want herhaling is de kracht van de boodschap;

d. Stichting De Hoop richt zich met name op de christelijke scholen en de kerken; e. Novadic-Kentron richt zich met name op de openbare scholen, de sportverenigingen en het algemene jongerenwerk; f.

leveren jaarlijks voor 1 maart een verslag van de uitgevoerde activiteiten in het voorgaande jaar met daarin aandacht voor inhoud van de activiteiten, doelgroep, bereik/opkomst, samenwerkende partners en kosten.

Artikel 3

Publiciteit

Het is van groot belang om bekendheid te geven aan dit project. De voorlichting en activiteiten over preventie hebben vooral tot doel de bewustwording over de gevaren en risico’s van alcohol en drugs te vergroten bij de jongeren en hun ouders. Het is een onderwerp dat moet gaan leven onder de inwoners van de gemeente en daarom is het nodig dat het breed uitgedragen wordt door betrokkenen van dit project, door de jeugdgezondheidszorg en door de pers.

Artikel 4

Looptijd convenant

Het convenant wordt afgesloten voor de jaren 2007 tot en met 2010. Wijk en Aalburg, 22 juni 2007 Gemeente Aalburg, de heer F. Buijserd, burgemeester:

………………………

De openbare basisscholen, de heer H.E.J. Poelakker, directeur:

………………………

B.b.s. Het Fundament, mevrouw J. Wijnands-Westerlaken, waarnemend directeur: ……………… B.b.s. De Ark, de heer A. Schouten, directeur:

………………………

B.b.s. De Hoeksteen, mevrouw G. Hoevenaren, directeur:

………………………

B.b.s. Oranje-Nassauschool met de Bijbel, de heer A.D. Drost, directeur:

………………………

Willem van Oranje College, de heer C.J. Treffers, locatie-directeur:

………………………

Moedige Moeders Aalburg, mevrouw L. Duisterwinkel, secretaris:

………………………

Politie Midden- en West-Brabant, Altena, de heer Th.L.M. van Orsouw, teamchef Altena: ….…………… Stichting De Hoop, de heer H. van der Zaag, hoofd preventie:

………………………

Novadic-Kentron, mevrouw M. Janssen, preventiewerker:

………….……………

Pag. 18 van 18

Plan van aanpak verslavingspreventie jeugd gemeente Aalburg juni 2007

Recommend Documents