Peutercentrum De Karbonkel plus
Locatiewerkplan
Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 1
Voor u ligt het locatiewerkplan voor Peutercentrum “De Karbonkel plus”. In dit plan is beschreven hoe de locatie er uitziet, welk dagritme wordt gehanteerd en welke (locatie-eigen) regels er worden gehanteerd. Naast het locatiewerkplan is er uiteraard ook het meer uitgebreide pedagogisch beleidsplan SPA Peutercentrum De Karbonkel Plus ‘Spelend leren’, waarin meer uitgebreid staat beschreven: Het pedagogisch beleid, de interne – en externe zorgstructuur, kwaliteitstoetsing, toezicht, medezeggenschap en klachtenregeling, het speelwerkplan en richtlijnen voor de pedagogisch medewerkers. Peutercentrum: De Karbonkel plus is gehuisvest in het Sociaal Huis Prisma. Adres: Eimerssingel Oost 266, 6834 CZ Arnhem . Telefoon: 06-22384722 Algemeen Peutercentrum "De Karbonkel plus" is een bijzonder peutercentrum die SPA (Stichting Peutercentra Arnhem) exploiteert vanaf 5 januari 2015. De antroposofie vormt de grondslag voor de werkwijze op peutercentrum De Karbonkel plus. Antroposofie is een visie op het leven, ontwikkeld door Rudolf Steiner. Behalve een visie op pedagogiek, omvat de antroposofie ook een brede visie op landbouw, geneeskunde, voeding en architectuur. Met betrekking tot de pedagogische uitgangspunten wordt het belangrijk gevonden dat kinderen een gevoel van veiligheid ervaren, van ‘t welkom-zijn en van geborgenheid. Het welbevinden van de kinderen staat centraal. De pedagogisch medewerkster op De Karbonkel plus schept de voorwaarden: voorwaarden dat kinderen zich gezond en op hun eigen manier, in hun eigen tempo kunnen en mogen ontwikkelen. Ze werken vanuit rust, ritme en regelmaat. De dag heeft een vaste structuur en daarbinnen kunnen de kinderen voor een groot deel hun eigen plan volgen dat hun ontwikkeling ondersteunt. Ze vertrouwen erop dat kinderen op hun eigen moment een volgende stap nemen in hun ontwikkeling. Uiteraard dagen ze hen wel uit om nieuwe dingen te proberen, hun grenzen te verleggen en nieuwe gebieden te verwerven. Ze proberen kinderen ruimte te geven om te verkennen, te experimenteren en zo tot eigen spel te komen. Zij hebben respect voor het tempo waarin het kind zich diverse lichaamsfuncties eigen maakt en de manier waarop het dit doet. Zij kunnen uitnodigen, voorwaarden scheppen, maar het is belangrijk dat het kind ZELF initiatief neemt, bv om tot een bepaalde beweging te komen. Als wij het kind dingen willen aanleren waar het nog niet aan toe is, dan ontwikkelt het kind niet zijn eigen wil, innerlijke kracht en zelfvertrouwen. Zij werken zo veel mogelijk kindvolgend; d.w.z. dat we de ontwikkeling van kinderen volgen, dat met elkaar bespreken. En kijken waar wat nodig is, voor het kind individueel, maar ook voor de groep. Ligging De Karbonkel plus is een peutercentrum die werkt op antroposofische grondslag en heeft een stedelijke functie. De Karbonkel plus is gehuisvest in het Sociaal Huis Prisma. Het ligt dichtbij het peutercentrum De Karbonkel,gevestigd in de Parcivalschool (vrije school) waarmee nauw wordt samengewerkt. De Karbonkel plus beschikt over een buitenspeelplaats. Openstelling De Karbonkel plus is geopend op maandag, dinsdag en donderdag van 8.30 uur tot 15.00 uur, sluit aan bij de openstelling van basisschool de Parcivalschool (vrije school). Voor meer informatie en plaatsing kunt u contact opnemen met de administratie (026 – 3523350 dagelijks tussen 9.00 – 12.30 uur).
Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 2
De leiding In peutercentrum de Karbonkel plus werkt naast een hbo (pabo) opgeleide leidster ook een vrijwilliger of een stagiaire. De leidster is verder specifiek geschoold in de antroposofische werkwijze. De stagiaire komt in de regel van het Rijnijsselcollege en/of het ROC A12 en volgt een opleiding op mbo niveau. Aanwezigheid aantal beroepskrachten en achterwachtregeling De groep wordt begeleid door 1 gekwalificeerd pedagogisch medewerkster met daarnaast 1 vrijwilligster. Er is voorzien in één vaste pedagogisch medewerkster die ingezet zal worden bij ziekte en/of bij afwezigheid van de vaste beroepskracht, bijvoorbeeld omdat deze deel neemt aan (bij)scholingsactiviteiten. Met peutercentrum ’t Speelrijk, gehuisvest in het zelfde gebouw, zijn afspraken gemaakt voor assistentie en ondersteuning in geval dit nodig mocht zijn. Met peutercentrum De Karbonkel, gelegen op een afstand van één paar honderd meter, zijn eveneens, als dit nodig mocht zijn, afspraken gemaakt voor assistentie en ondersteuning. De ouders De antroposofische visie vormt de basis voor de werkwijze van de peuterspeelzaal. Van de ouders/verzorgers die hun kind op dit peutercentrum plaatsen wordt verwacht dat zij zich in de antroposofische visie kunnen vinden. We adviseren ouders/verzorgers een kijkje te nemen op het peutercentrum. Daarvoor kan contact opgenomen worden met de leidster. Groepsgrootte en leeftijdsopbouw Er wordt zo gewerkt met vaste groepsleiding en met een groep van maximaal 8 peuters. De peuters mogen alle dagdelen komen. De peuters zijn tussen de 2 en 4 jaar oud. Samenwerking Er wordt samengewerkt met de Parcivalschool , de stichting PAS, consultatiebureau, wijkteam jeugd en gezin en de bibliotheek. Brengen en halen De openingstijden van ons peutercentrum lopen parallel met de openingstijden van de Parcivalschool. De peuters zijn welkom vanaf 8.30 uur. Ze nemen zelf trommeltjes met fruit en brood mee voor de dag. Wij zorgen voor biologisch diksap. De ouder neemt nog even plaats aan de gemeenschappelijke tafel om samen een boekje te lezen of te kleien. Zodoende heeft het kind tijd om aan te komen en in rust afscheid te nemen. Tussen 14.45 en 15.00 uur kan de ouder de peuter ophalen. Inzet orthopedagoge De SPA heeft een eigen orthopedagoge in dienst. De orthopedagoge komt op alle peutercentra. De orthopedagoge heeft tot belangrijkste taak het adviseren van de leidsters in hun pedagogische relatie met de kinderen. Daarnaast kan, op verzoek en na toestemming van de ouders/verzorgers, de hulp van de orthopedagoge worden ingeroepen wanneer een leidster dan wel de ouders zich zorgen maken over de ontwikkeling van een kind. Leidsters doen verder een beroep op de orthopedagoge bij het verwijzen van peuters naar andere instanties. Overdracht naar de basisschool Aan het eind van de peutertijd, als uw peuter vier jaar wordt is er met u een zogenaamd eindgesprek en draagt de leidster de peuter, d.m.v. een overdrachtsformulier over aan de basisschool waar uw kind naar toe gaat. Dit gebeurt alleen met uw instemming. Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 3
Inrichting en werkwijze De Karbonkel beschikt over een speel- en slaapruimte die een geheel eigen specifieke sfeer kent. Verder beschikt de Karbonkel over een buitenspeelmogelijkheid. De antroposofische visie vormt de basis voor de werkwijze van dit peutercentrum. Op een veelzijdige wijze scheppen de leidsters mogelijkheden die het zich ontwikkelende kind kan benutten. Vooral de mogelijkheden van het kind zelf worden benut. Binnen de noodzakelijke beperkingen moet een kind zich vrij kunnen ontplooien, trouw aan de individuele kern die het in zich draagt. De kernvraag in deze werkwijze is voornamelijk: Wat vraagt het kind van ons? En niet: Wat vragen, eisen wij van het kind? Ritme en jaarfeesten zijn zeer belangrijk. Zowel het jaarritme als het dagelijkse ritme. Een kind is van zichzelf verbonden met ritmische processen. Het jaarritme beleven de kinderen door het vieren van de Jaarfeesten (Michaelsfeest, Sint Maarten, Advent en Kerst, Pasen en Sint Jan (zomerfeest) die geheel op eigen wijze gevierd worden waar kinderen veel plezier aan beleven. Het dagritme is een afwisseling van in- en uitademing en ontspanning. Dat wil zeggen dat het kind de tijd moet krijgen om de opgenomen dingen te verwerken. De steeds wisselende jaartafels zijn een wezenlijk onderdeel van de inrichting. In het peutercentrum kunnen kinderen goed gedijen in een warme omhullende sfeer. De drang om te spelen of om iets anders te doen kan in volle vrijheid gebeuren, ieder naar eigen aanleg en tempo. Op deze manier hopen wij kinderen een mogelijkheid te bieden om gezonde en evenwichtige mensen te worden. Slapen Het unieke aan de karbonkel plus is dat de kinderen ook blijven slapen. Er is een speciale slaapruimte ingericht, waarin duobedjes staan voor kinderen die nog echt slapen. Ook zijn er stretchers voor kinderen die alleen nog maar rusten. Na het middageten en het voorleesverhaal gaan ze om ongeveer 12.45 uur naar bed. De gediplomeerde leidster legt de kinderen een voor een in bed, waarbij de broek en trui worden uitgedaan. Om uiterlijk 14.15 worden de kinderen gewekt en weer aangekleed. Aanbod van Voor- en Vroegschoolse Educatie Onze inzet is om op De Karbonkel plus het VVE-reguliere programma aan te gaan bieden, daar is echter nog wel e.e.a. voor nodig. Er zal een op maat VVE-regulier programma worden ontworpen. Dat lijkt met name haalbaar omdat er in relatie tot de antroposofische uitgangspunten voldoende raakvlakken zijn met Kaleidoscoop en/of Actief Leren. VVE-basis Omschrijving Programma met vast dagritme Er zijn minder dan 30% gewichtenpeuters op de groep (8 kinderen, 1 pedagogisch medewerker) Alle kinderen met een VVE-indicatie komen minimaal 10 uur, maximaal 12 uur verspreidt over 4 dagdelen en minimaal 3 dagen Ouders van kinderen met een VVE-indicatie ontvangen het 3e en 4e dagdeel gratis Het dagritme op De Karbonkel plus De indeling van een ochtend en middag verloopt steeds hetzelfde: opening in de kring met het Vuurmannetje en het zingen van liedjes en versjes Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 4
buiten spelen samen eten vrij spelen samen eten voorlezen slapen afsluiten in de kring dmv een verhaal/tafelspel/spelletje en het eindliedje. Dit alles vloeit door middel van liedjes en spelletjes heel in elkaar over. Ritme biedt het kind houvast en geeft zekerheid en vertrouwen! In het peutercentrum zijn zoveel mogelijk natuurlijke materialen, die de fantasie prikkelen, opbouwend werken en waarmee de kinderen vrij kunnen spelen. Aandachtpunten in de groep We laten de peuters niet klimmen en klauteren op het meubilair. We laten de peuters niet met speelgoed gooien, tenzij het daarvoor is bedoeld. We stimuleren de peuters om zelfstandig naar het toilet te gaan en helpen indien nodig. We stimuleren de peuters om samen met ons op te ruimen. Binnen in de speel zaal mogen de peuters niet rennen en hard gillen. Speelgoed of knuffels die meegebracht zijn van thuis worden in een bak bewaard, alleen bij verdriet of moeilijke gewenning van nieuwe peuters mag een knuffel troost bieden. We nemen maatregelen m.b.t. een goede hygiëne. We wijzen de peuters erop regelmatig hun handen te wassen (zeker na toiletbezoek en voor het eten). Locatie-eigen tradities en rituelen Rituelen zijn voor peuters erg belangrijk. Herhaling geeft hen zekerheid en vertrouwen. Hieronder geven we een opsomming van de belangrijkste rituelen bij de Karbonkel. Het afscheid nemen We bouwen de wenperiode rustig op. Ouders blijven er in het begin nog even bij. Wij attenderen ouders er op dat zij bewust afscheid moeten nemen. Dit geeft duidelijkheid naar het kind en naar de leidsters. We vragen alle ouders om ’s ochtends even aan te komen met hun kind door een boekje te lezen. Ouders kunnen te allen tijde bellen om te vragen hoe het met hun kind gaat, zeker als het afscheid wat moeilijk gaat. Feesten Op De Karbonkel plus vieren we de gebruikelijke feesten: Sinterklaas, Vader- en Moederdag, Pasen, carnaval en kerst. Sinterklaas: We bekijken elk jaar opnieuw hoe dit gevierd wordt. Dus een gezellige speelochtend, maar wel met alle aandacht voor een fijn Sinterklaasfeest, met cadeautjes en pepernoten. Kerst: Ook hier bekijken we elk jaar hoe we dit feest vieren. We besteden wel elk jaar veel aandacht aan zang- en knutselactiviteiten. In de laatste week voor de kerstvakantie kunnen we een kerstbrunch houden of een ander gezamenlijk tafelmoment hebben. Pasen We vieren dit door een fijne ochtend te hebben met het verven en verstoppen van eieren en een tafelspel(paasverhaal uitspelen) Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 5
Carnaval: De peuters mogen in de week voorafgaand aan de voorjaarsvakantie verkleed naar de peuterspeelzaal komen, en we hebben een gezellige ochtend met dans en muziek. Verdere informatie Ouders die een kijkje willen nemen Ouders kunnen met de leidsters een afspraak maken als ze een indruk van het peutercentrum willen hebben, of andere informatie willen. Op de open dag in maart hebben ouders en peuters ook de mogelijkheid om de speelzaal te bezoeken en in te schrijven. Plaatsing van een nieuwe peuter Ouders en peuter krijgen een uitnodiging voor een intake (datum en tijd). Ze krijgen dan alle benodigde informatie en kunnen tevens het peutercentrum bekijken. Vervolgens maken we een afspraak wanneer het kind voor het eerst komt en hoe lang. We bouwen de wenperiode rustig op. Nieuwsbrief Vier keer per jaar maken we een nieuwsbrief om ouders te informeren waarmee we bezig zijn en wat er komt. Veiligheid en hygiëne Op basis van de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen vindt er jaarlijks, in het kader van ons beleid t.a.v. veiligheid en gezondheid, een risico-inventarisatie plaats, voorzien van een plan van aanpak en evaluatie. Hiervoor gebruikt de SPA voor wat betreft het veiligheidsbeleid de richtlijnen en instrumenten zoals opgenomen in de brochure ‘Veiligheidsmanagement’ Methode voor de peuterspeelzalen van de Stichting Consument en Veiligheid, Amsterdam januari 2007. Voor het gezondheidsbeleid gebruikt de SPA richtlijnen en instrumenten zoals opgenomen in de brochure ‘Risico-inventarisatie gezondheid’. Peuterspeelzalen van het Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid. Amsterdam 2007. De uitgevoerde risico-inventarisaties t.a.v. veiligheid en gezondheid liggen na uitvoering op de peuterspeelzalen ter inzage. Jaarlijks inspecteert de VGGM Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (voorheen de GGD). Vervolgens worden 1 keer per laar alle speeltoestellen gecontroleerd en controleert de brandweer periodiek de brandveiligheid, in het kader van de verleende omgevingsvergunning (voorheen gebruiksvergunning). Vierogenprincipe Het vierogenprincipe is per 1 juli 2013 met de Wijzigingswet kinderopvang van kracht met als doelstelling de veiligheid voor de kinderen te vergroten. Op De Karbonkel plus wordt er volgens het vierogenprincipe gewerkt. Het vierogenprincipe in de kinderopvang (2 - 4 jaar) betekent dat de pedagogische medewerkers of stagiaires gezien of gehoord kunnen worden door andere volwassenen, tijdens de werkzaamheden. Wij geven invulling aan het vierogenprincipe door met collega’s en stagiaires te werken op de volgende plaatsen: De twee groepsruimten spelen en slapen waar zich ook de verschoontafel bevindt. De hal met ingang (waar zich de kindertoiletjes bevinden) De buitenspeelplaats Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 6
Toiletgang: De kinderen gaan onder begeleiding naar het toilet. De toiletruimte bevindt zich namelijk in de hal. De toiletruimte wordt gedeeld met peuterspeelcentrum het Speelrijk. De pedagogisch medewerkster stimuleert de kinderen tot zelfstandigheid d.m.v. motivatie, voordoen, benoemen en stimulatie van de handelingen die bijeen toiletgang horen en vereist zijn. Zoals het gebruik van toiletpapier, handen wassen na het plassen/poepen, handen goed drogen na het wassen. De deur van het toilet is grotendeels van glas. En moet nadien weer vergrendeld worden, omdat anders de kinderen van het Speelrijk naar de hal kunnen lopen. Het verschonen: De aankleedtafel is toegankelijk via een deur met een raam vanuit het peutercentrum. Zo is er vanuit het peutercentrum te allen tijde zicht op de aankleedtafel. De verschoning gebeurt door een gediplomeerde pedagogisch medewerkster. Wanneer dit door een stagiaire, met het juiste niveau, gebeurt houdt de pedagogisch medewerkster hier zicht op. Na het verschonen moet de leidster haar handen wassen met zeep. Bij het gebruik van het toilet zo ook bij het gebruik van de aankleedtafel kan er te allen tijde een collega binnen lopen en/of mee kijken. Personen van buitenaf zijn hiervan uitgesloten. Veilig Thuis, Advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling* Vanaf januari 2011 hebben organisaties en zelfstandige beroepsbeoefenaars in het kader van de zorgplicht de plicht een meldcode/protocol te hanteren voor huiselijk geweld en kindermishandeling. Ook de Stichting Peutercentra Arnhem (SPA) is een organisatie op wie die plicht van toepassing is. Doel van de meldcode is om beroepskrachten te ondersteunen in de omgang met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Het protocol omvat een stappenplan die beroepskrachten stap voor stap leidt door het proces vanaf het moment dat hij signaleert tot aan het moment dat hij eventueel een beslissing neemt over het doen van een melding. Vanaf 1 januari 2015 is Veilig Thuis in de plaats gekomen van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling -AMK- (provincie Gelderland) en Steunpunt Huiselijk Geweld -SHG- (provincie Gelderland).Telefoonnummer: 0800 - 2000 (7 dagen per week en 24 uur per dag bereikbaar). Aanpak Bij een ernstig vermoeden van huiselijk geweld, kindermishandeling en/of verwaarlozing, met inbegrip van seksueel en eer gerelateerd geweld bespreekt de pedagogische medewerker de signalen die zij heeft opgevangen en/of geobserveerd met de orthopedagoge. De wijze van handelen bij ernstige vermoedens van kindermishandeling zijn vastgelegd in de protocollen opgenomen in de herziene meldcode. Zie: Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling, 2013. Protocol grensoverschrijdend gedrag en gedragsregels SPA Medewerkers (inclusief stagiaires en vrijwilligers) en ouders krijgen de gedragsregels uitgereikt. Zij worden geacht de gedragsregels na te leven. Kinderen worden spelenderwijs op de hoogte gebracht van de inhoud van de gedragsregels. Aan het respectvol omgaan met elkaar wordt ook in het pedagogisch beleidsplan uitvoerig aandacht gegeven. De gedragsregels zullen steeds opnieuw onder de aandacht worden gebracht bijvoorbeeld door regelmatig een thema centraal te stellen (pesten, seksualiteit, grenzen stellen etc.), of via nieuwsbrieven (de SPA zal de gedragsregels ook op haar site zetten) en presentaties. Medewerkers worden door opleiding en oefening getraind in het signaleren en aanpakken van overtredingen van de gedragsregels. De SPA wil binnen haar peutercentra een Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 7
klimaat scheppen waar iedereen kinderen, hun ouders en de medewerkers zich veilig kunnen voelen. Wijkgericht werken Omdat de uitgangspunten waarop de dienstverlening op het terrein van Zorg en Welzijn, zoals verwoord in het Arnhemse ‘Uitvoeringsplan Veerkrachtige Samenleving’, zijn veranderd zal ook de SPA haar beleid en aanbod afstemmen op nieuw stedelijk beleid om zo een waardevolle bijdrage te kunnen leveren aan een samenleving waarin voor alle jonge kinderen en hun ouders dichtbij goede geïntegreerde educatieve voorzieningen zijn. Wij noemen dit het ‘Speelleerhuis’. SPA sluit ook in haar werkwijze aan bij het idee achter de ‘Veerkrachtige Samenleving’. Eigen kracht, preventie, een sociaal netwerk (onderwijs / werk / recreatie / participatie / informele zorg), basisvoorzieningen in de wijk zijn daarbij de sleutelbegrippen. SPA werkt wijkgericht, peuters spelen en leren in een Speelleerhuis in de wijk en we werken samen met partners in de wijk. Jeugd en gezinscoaches van het Wijkteam Jeugd Als er kindfactoren aanwezig zijn waardoor wij ons zorgen maken over de ontwikkeling van het kind, of als het onduidelijk is waardoor er zorgen zijn, is er de mogelijkheid om de jeugd en gezinscoach van het wijkteam Jeugd in te schakelen. Vanaf 1 januari 2015 wordt alle hulpverlening voor kinderen tot 18 jaar uitgevoerd door 8 Wijkteams Jeugd in Arnhem. Voor alle peutercentra is er een vaste jeugd en gezinscoach beschikbaar voor het stellen van vragen en het verwijzen van ouders en kinderen voor hulpverlening. De mogelijkheden van de jeugd en gezinscoach zijn: Observatie zowel binnen het peutercentrum als thuis om te komen tot een inventarisatie van de vragen en problemen die er liggen bij ouders en leidsters over de ontwikkeling van de peuter. Na observatie en overleg met ouders en het wijkteam wordt besloten of zij dit kind/gezin gaat begeleiden of dat het zinvoller is om andere hulp in te schakelen. De jeugd en gezinscoach is de toegangspoort tot het inschakelen van onderzoek voor een diagnose en tweedelijns hulp. Het geven van advies aan de pedagogisch medewerkers van de peutercentra en/of aan de ouders verzorgers. De jeugd en gezinscoach blijft casusregisseur van het gezin en het kind bij alle ingezette hulpverlening, ook nadat het kind niet meer naar het peutercentrum komt. Ouderparticipatie Bij peutercentrum De Karbonkel plus worden ouders als ervaringsdeskundigen en als partner gezien als het gaat om de ontwikkeling van hun kind. Hun mening en visie worden daarom altijd serieus genomen. Wij vinden het belangrijk om met ouders in dialoog te gaan. De Wet Kinderopvang stelt een oudercommissie verplicht op iedere locatie. Ouders worden bij Intake gevraagd of zij interesse hebben in het deelnemen aan de oudercommissie. Ook in de nieuwsbrief wordt regelmatig gevraagd naar leden voor de oudercommissie. Daarnaast hebben wij de ouders geïnformeerd per mail over de noodzaak en wenselijkheid van een oudercommissie. De oudercommissie van De Karbonkel Plus is nog in oprichting. De SPA heeft daarnaast ook een centrale cliëntenraad waar een ouder van De Karbonkel aan deelneemt. Het reglement van de oudercommissie is in te zien en op te vragen bij de leidster. Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 8
Website SPA Zevenentwintig peutercentra maken onderdeel uit van Stichting Peutercentra Arnhem (SPA). Peutercentrum De Karbonkel plus is er daar één van. Peutercentrum De Karbonkel plus heeft een eigen website naast de website van www.spa-arnhem.nl te weten www.dekarbonkel.nl
Locatie gebonden werkplan De Karbonkel plus 21 maart 2015
Pagina 9
