Persmap
Persconferentie 17 december 2004
Met medewerking van
Hebertisme Asse Recreatieve Omnisportclub Asse (ROSKA)
Organisatie
Giselè, Frank, Peter, Erik en Prof. Dr. Louis Beyens Universiteit Antwerpen
Persconferentie 17 december 2004 www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Inhoud
Hebertisme 1. Wat is hebertisme? 2. Internationale werking
Svalbard - Spitsbergen 1. Geografische ligging 2. Geschiedenis 3. Nederzettingen 4. Flora en fauna 5. Klimaat 6. Reizen
Atomfjella Expeditie 1. Het idee 2. Doel 3. De bergketen 4. De beklimmingen 5. Het noordelijkste punt 6. Tot slot…
Het team 1. Expeditie peter 2. Leden 3. Het team bereiken
Sponsoring 1. Uniek karakter expeditie 2. Waarom sponsoring 3. Wat hebben we te bieden
Verloop van de expeditie 1. Beschrijving van de tocht 2. Overzicht kaart
2
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Hebertisme 1. Wat is hebertisme? Georges Hebert (1875-1957) was een Frans marineofficier. Hij reisde de wereld rond en vergeleek de fysiek van zijn getrainde matrozen met die van de inheemse bevolking van verre landstreken tijdens zware beproevingen. Hij stelde vast welke hoge graad van lichamelijke ontwikkeling deze inboorlingen bereikten door een leven in de vrije natuur, en door het regelmatig oefenen van een geheel van natuurlijke bewegingen nodig om te overleven. Uit deze vaststellingen is de "natuurlijke methode" ontstaan. Georges Hebert heeft de methode op punt gezet omstreeks 1910. Aangepast aan onze maatschappij leidt deze methode tot een volledige ontwikkeling van lichaam en geest. Hebertisme is voor iedereen: zowel jong als oud (combineert sport en gezondheid in familieverband). Iedereen doet mee op zijn eigen ritme: er is geen competitie maar… groepsstimulatie. Dit is een sport die men buiten beoefent, nooit in een zaal. Dit houdt ook in dat er een intens contact is met de elementen. Respect voor de natuur is een essentieel onderdeel van het hebertisme.
Het hele jaar door houden regen, wind, zon, sneeuw,… ons NIET tegen. Elk natuurlijk obstakel wordt gebruikt (vb. boomstronk, een riviertje, helling, ...) om te springen, te klimmen, evenwicht te bewaren, te kruipen, enz. Na een zware inspanning kan men op adem komen door het rustig aan te doen voor een volgende oefening. 2. Internationale werking In Frankrijk is er een stevige basisbeweging rond hebertisme, dit hebben we uitgebreid mogen merken bij een viering van 50 jaar hebertisme in La Brède (bij Bordeaux). Tevens zijn er in verschillende West-Europese landen federaties en eveneens één in Canada. In België zijn er in Wallonië 7 groepen, met gezamenlijk een 350-tal leden, in Vlaanderen zijn we op dit ogenblik de enige groep die het hebertisme aktief beoefent zoals het ons werd doorgegeven door Professor Walter Dufour, en tellen we een 20-tal aktieve leden.
3
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Svalbard - Spitsbergen 1. Geografische ligging Svalbard is een arctische eilandengroep dat uit drie grotere en meerdere kleine eilanden bestaat. Spitsbergen is het grootste en meest westelijke eiland. Het ligt in de Noordelijke ijszee tussen 77° en 81° N.B. aan de rand van het arctische pakijs op ongeveer 1000km van de geografisch Noordpool. Het eiland is van Z naar N ongeveer 500 km lang en 200 km breed. De oppervlakte is ca. 63.000 Km² (net zo groot als Nederland en België samen) waarvan 60% bedekt is met gletsjers. Hoewel de naam Spitsbergen algemeen bekend is, geven de Noren de voorkeur aan de naam Svalbard wat 'koude kust' betekend.
2. Geschiedenis Willem Barends heeft de eilanden in 1596 ontdekt. Nadien werden de eilanden de thuishaven van walvisvaarders. In 1916 werd de eerste steenkool gedolven door de “Store Norske Spitsbergen Kulkompani A/S” (SNSK). Hierna hebben vele mijnbouwbedrijven zich hier gevestigd. Nu wordt er alleen nog maar in Barentsburg gedolven, door een Russische maatschappij. Sinds 1920 valt Spitsbergen onder Noors toezicht. Maar het land staat wel op zichzelf, de belastingen zijn anders geregeld dan in Noorwegen en het geld afkomstig uit Spitsbergen, moet ook daar weer benut worden. (Er wordt geen belasting geheven op bijv. drank, zodat de prijzen een stuk lager zijn dan in Noorwegen.) Aan het hoofd staat de gouverneur (Sysselmannen), die gekozen wordt. 3. Nederzettingen In totaal wonen er ongeveer 2500 mensen, dit is waarschijnlijk een stuk minder dan het aantal ijsberen. Longyearbyen is de ‘hoofdstad’. Barentsburg is met zijn Russische kolenmijnen de tweede. Hier wonen 900 mensen uit Rusland en de Oekraïne, die werken voor Trust Arktikugol, een Russisch staatsbedrijf. Ook het Russische consulaat in Spitsbergen, bevindt zich in Barentsburg. Overzicht nederzettingen : • Longyearbyen 1500 inwoners met het Noors administratief centrum. 900 inwoners en een Russisch mijnstadje. • Barentsburg • Ny-Alesund 10 tot 100 inwoners en Noors. • Sveagruva 210 inwoners en Noors. • Horsund 8 Poolse inwoners • Piramyden Verlaten Russisch mijnstadje. Er zijn geen wegen tussen deze nederzettingen. Transport gebeurd in de winter met sneeuwscooters en in de zomer per schip. Longyearbyen is het Noors administratief centrum. Hier is het vliegveld, de woning van de sysselmann, de meest noordelijke universiteit van de wereld en een winkelcentrum. Grote cruiseschepen van over de hele wereld meren hier een dag aan. Alleen in longyearbyen mag je ongewapend rondlopen.
Een nederzetting…
4
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
4. Flora en fauna De flora is eenvoudig te beschrijven: plantjes groter dan 30 cm bestaan hier niet. De enige boomsoort is de dwergberk, maximum10 cm. De fauna is ondanks het barre klimaat zeer rijk. Op en rond het eiland leven naar schatting 12000 rendieren (Svalbardrendier), zeehonden, een paar duizend ijsberen, poolvossen, baardrobben, 11 soorten walvissen en meer dan 130 vogelsoorten. 5. Klimaat Het klimaat is arctisch en wordt sterk beïnvloed door twee golfstromen. Ten westen stroomt er een warme golfstroom, ten oosten stroomt er een koude golfstroom. Vanwege deze golfstromen heeft de wind erg veel invloed op het klimaat. Het weer kan hierdoor zeer snel omslaan. Wind, mist en blizzards verschijnen snel en krachtig. Ook vanwege deze warme golfstroom is het klimaat milder dan in alle andere gebieden op dezelfde breedte. In de zomermaanden schommelt de temperatuur tussen de -5o en 15o C (!). In de winter kan de temperatuur op zeeniveau dalen tot -45o C. Het is niet ongewoon dat er langere periodes zijn in de winter met temperaturen van –20 tot –30°C. Hierbij rekeninghoudend met de “windchill” factor geeft dit vlug gevoelstemperaturen van –30°C tot -50°C. Gedurende de zomer zijn er dikwijls periodes van mist. Svalbard wordt omschreven als een “Arctische woestijn” met een jaarlijks neerslag van 200-300mm. De laagste temperatuur die ooit gemeten is: maart 1986 met -46,3 °C – de hoogste temp. juli 1979 met 21.3 °C. 6. Reizen Het reizen in spitsbergen is aan strenge reglementen onderworpen. Dit om de natuur en de reiziger zelf te beschermen. Voor elke uitstap verder dan de onmiddellijke omgeving van Longyearbyen heeft men de goedkeuring van de sysselmann nodig. Deze moet je een tochtplan kunnen voorleggen. Afhankelijk van het gebied dat je wenst te bezoeken en de aard van je tocht moet je een verzekering kunnen voorleggen of een bankgarantie voor eventuele reddingsoperaties. Een belangrijk gevaar in Spitsbergen naast het harde klimaat zijn de ijsberen. Er leven er ongeveer een 2500 en deze zijn volledig beschermd. Een confrontatie met een ijsbeer kan het hele jaar door. Men is daarom verplicht een wapen bij zich te hebben. Bij het opzetten van een kamp is het hierdoor ook noodzakelijk om “tripflares” aan te brengen rond het kamp. Zicht vanaf de hoogste top van spitsbergen 60% van de landoppervlakte van spitsbergen is natuurreservaat, nationaalpark of vogelreservaat.
5
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Atomfjella Expeditie 1. Het idee Het idee is ontstaan bij twee leden van de Hebertisme vereniging Asse, Peter en Frank. Na al verschillende reizen naar het noorden ondernomen te hebben, groeide het verlangen om tot de meest noordelijke gebieden op onze aarde door te dringen en hier een beklimming uit te voeren. 2. Doel De expeditie heeft tot doel de twee hoogste toppen te beklimmen en het noordelijkste punt van Spitsbergen te bereiken. De beklimmingen en de tocht worden zelfstandig en op eigen kracht uitgevoerd. Zowel de beklimmingen als de bijhorende tocht zijn tot op heden nog niet door een Belgisch team uitgevoerd. 3. De bergketen De Atomfjella bergketen is de meest imposante bergketen van spitsbergen. Ze is gelegen in noord Spitsbergen juist onder de 8O° breedtegraad en ligt op ongeveer 160km van Longyearbyen. Dit is een alpien en arctisch terrein dat zelden bezocht wordt. Het doortrekken hiervan is een extreme ski-expeditie waarbij we ons materiaal op sledes (pulka's) laden en deze dan eigenhandig verder trekken met telemark- of tourski's.
Zicht op de Atomfjella tijdens de beklimming van de PerrierToppen.
4. De beklimmingen De expeditiebergen: "Newtontoppen" is met 1717m de hoogste berg van spitsbergen en de "Perriertoppen" 1716m is maar een enkele meter lager. Ze zijn allebei gelegen in de Atomfjella, een 20 km van elkaar verwijderd. Door de extreme klimaatomstandigheden en de verlatenheid van het terrein vragen deze beklimmingen een voldoende alpiene ervaring. 5. Het noordelijkste punt Het noordelijkste punt van Spitsbergen is "Verlegenhuken". Dit is gelegen op 80°N - 16°O. Om dit punt te bereiken moeten we, nadat we de beklimmingen afgewerkt hebben, de “Asgardfonna” oversteken. Dit is een enorme ijsvlakte van bijna 100km lang. 6. Tot slot… De beklimming van deze toppen zal slechts een onderdeel zijn van een meer dan 400 km lange tocht. IJsberen, gletsjerspleten, storm en kou, maar heel veel schoonheid van Spitsbergen en hopelijk veel zon moeten voor een onvergetelijke tocht zorgen…
6
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Het team Het team bestaat uit vier deelnemers die kunnen gebruik maken van de ervaring van hun expeditiepeter. Deze heeft reeds verschillende malen in Spitsbergen verbleven en heeft eveneens ervaring met expedities. 1. Expeditiepeter: Louis Beyens Louis Beyens (21/08/1949) is Dr. in de Wetenschappen, groep Plantkunde. Hij is Professor aan de Universiteit Antwerpen gespecialiseerd in de ecologie van de poolgebieden. Sinds 1978 is Louis aktief in de poolgebieden met zowel sportieve als wetenschappelijke expedities. De meeste van zijn expedities waren Belgische primeurs. Tot op heden is hij reeds 23 maal naar het noordpoolgebied, en 6 maal naar het zuidpoolgebied gereisd. Enkele van zijn expeditiehoogtepunten : • • • •
De Vlaamse klimexpeditie in Oost-Groenland (1978). Eerste Belgische oversteek van het oostelijk deel van Baffin Island in de late winter (1989). Eerste Belgische expeditie op de Groenlandse IJskap, late winter 1990. Wetenschappelijke expeditie in South-Georgia (Antarctica), eind oktober 1992 - half januari 1993.
2. Deelnemers expeditie Frank Mattens • • • • • • • • • •
Leraar Lichamelijke opvoeding - Sportmonitor brandweer Asse. Lid van de Vlaamse Bergsport- en speleofederatie (VBSF) sinds 1980 en actief bergbeklimmer sinds meer dan 25 jaar Voorzitter en lesgever van Recreatieve Omnisportclub Asse (ROSKA) Stichter en lesgever Hébertisme in Asse Docent Hébertisme (Federation Belge de l'Education Physique par la Méthode Naturelle) Initiator Bergbeklimmen en Sportklimmen BLOSO Hochalpinlehrwart OEAV (Oesterreischischer Alpenverein) Stageleider VAS (Vlaamse AlpieneSchool) Berggids VBSF (Vlaamse Bergsport en Speleofederatie) Certified Widerness Medical Guide WAFA (Wilderness Medical Associates)
Peter Meert • • •
Lid Belgische Alpen Club (BAC) sinds 1993 en elk jaar wel ergens in de Alpen vertoefd. Lid Recreatieve Omnisportclub Asse (ROSKA) sinds 1992 Lid Hebertisme Asse sinds 1994
Erik Adriaenssens • • • • • •
7
Lid VBSF (Vlaamse Bergsport en Speleo Federatie) sinds 1989. Lid Recreatieve Omnisportclub Asse (ROSKA) sinds 1992. Lid Hebertisme Asse sinds 1995. Initiator Sportklimmen Bloso. Voorklimmer Bergsport Vlaams Brabant sinds 2002. Voorzitter werkgroep Huttentochten CM Waas en Dender.
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Giselè Vanhandenhove • • • •
In het dagelijks leven vroedvrouw aan het ULB Erasmus ziekenhuis. Sportmonitor in Tennis Club Asse (TCA en BJGJ). Lid Recreatieve Omnisportclub Asse (ROSKA) sinds 1996. Lid Hebertisme Asse sinds 2004.
3. Het team bereiken Via onze website www.SpitsbergenExpeditie.be Email
[email protected] Frank Mattens
[email protected] Peter Meert
[email protected] Erik Adriaenssens
[email protected] Gisèle Vanhandenhove
[email protected]
Klaarhaagstraat 53
9310 Meldert
053/ 78 88 39
Elshout 9
1730 Asbeek
02/ 452 48 34
Gentsesteenweg 37
1730 Asse
02/ 569 89 23
Putberg 86
1730 Asse
02/ 452 25 45
Sponsoring 1. Uniek karakter expeditie Deze expeditie is uniek in meerdere opzichten : • • • •
De tocht en de beklimmingen zijn nog nooit door een Vlaams–Belgische ploeg uitgevoerd. De leden zijn allen lid van de Hebertisme vereniging Asse die dan 25 jaar bestaat en eveneens media aandacht zal krijgen. Gezien enkele leden ook lid zijn van zowel de BAC als het VBSF, wordt dit ook een verbroederingsexpeditie… De leden zijn afkomstig uit dezelfde gemeente Asse.
2. Waarom sponsoring De totale kostprijs van de expeditie is een zware financiële last voor de leden. Gezien deze expeditie ook enkele waardevolle aspecten heeft waarmee we de pers kunnen boeien en in de belangstelling kunnen komen van een grotere groep mensen, denk maar aan alle leden van zowel BAC als VSBF en Roska. Ook op lokaal vlak kunnen we bekendheid geven aan de expeditie in de gemeente Asse. Daarom hopen we sponsors te vinden die we dan ook de nodige promotie zullen bezorgen zowel tijdens de voorbereidingen als na de expeditie en waarvoor we graag een tegenprestatie willen doen. 3. Wat hebben we te bieden… Niet alleen de sterke emoties… …maar ook : • Het logo • De naam • Het merkartikel …van de betere onderneming die deze poolexpeditie mee mogelijk gaat maken zullen duidelijk in beeld gebracht worden. Hiervoor zal het team instaan.
8
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
Verloop van de expeditie 1. Beschrijving van de tocht De expeditie zal starten begin juli 2006. Van zodra we, via Noorwegen, in Spitsbergen zijn geland regelen we de administratie in Longyearbyen. Dit zal zeker een dag in beslag nemen. De volgende dag hopen we verder te kunnen varen naar de “Nordenskiöldbreen”, een 5km brede gletsjer die uitmondt in de Billefjord. We zullen bij deze tocht langs de Brucebyen “Tempelfjorden” en de “Von Postbreen” (een spectaculaire gletsjer die uitmondt in de fjord) varen. Aan de voet van de “Nordenskiöldbreen” bevindt zich “Brucebyen”, een oude Schotse hut uit 1920, waar we aan land gaan met alle expeditiemateriaal. Naast de gletsjer moeten we dit materiaal (in totaal gauw 80kg per persoon) in verschillende “portages” of bevoorradingsetappes omhoog brengen tot we de gevaarlijkste gletsjer-breukvelden voorbij zijn en we op een hoogte komen waar voldoende sneeuw ligt (dat zal minimaal op 500m boven de zeespiegel zijn). Vanaf hier start dan een lange tocht van 230km, waarbij we ons verplaatsen op Telemarkski’s of tourski’s. Het materiaal zullen we op sledes (pulka’s) laden, die we zelf verder trekken. Als er voldoende wind en zichtbaarheid is zullen we de kites ontplooien om ons te laten helpen bij dit zware sleepwerk. De hulp van de kites past in de hebertistische gedachte: we doen alles zelf of met behulp van de natuurkrachten. Eenmaal we de “Nordenskiöldbreen” achter de rug hebben zullen we ook de “Lomonosovfonna” moeten oversteken. Dit is een enorme ijsvlakte waarbij in de verte de “Astronomfjellet”, een ronde sneeuw- en ijskoepel opduikt. Met dit baken in zicht zullen we de “Atomfjella” bereiken, het centrale bergland van Spitsbergen. Bij voldoende goed weer kunnen we de eerste top “Newtontoppen” beklimmen. Hierna doorkruisen we het Atomfjella gebied. Het terrein wordt er een flink stuk bergachtiger, zodat we steilere berghellingen moeten overwinnen, natuurlijk altijd met de volledige bagage. Op het noordelijke einde van het Atomfjella gebergte verschijnt dan de “Perriertoppen”, ons tweede doel. Nadat we deze berg hebben beklommen verlaten we het Atomfjella gebergte, verder richting noord. We moeten dan nog de hele “Asgardfonna” oversteken, de grootste ijsvlakte van Noord-Spitsbergen. Deze tocht van 100km brengt ons in “Verlegenhuken”, voorbij de 80e breedtegraad. Dit is ons derde doel. Eigenlijk is hier onze tocht nog maar halfweg want… we moeten ook nog de hele weg terug afleggen binnen de Nordenskiöldbreen vooropgestelde tijd.
9
www.SpitsbergenExpeditie.be
SPITSBERGEN Atomfjella Expeditie
2. Overzicht kaart
10
www.SpitsbergenExpeditie.be