People Planet Profit P + MVO Nederland De winst van transparantie. Het zichtbaar maken van MVO-prestaties. Open en bloot

+ P

People Planet Profit

MVO Nederland De winst van transparantie

Het zichtbaar maken van MVO-prestaties

Open en bloot

P+ PEOPLE PLANET PROFIT + DE WINST VAN TRANSPARANTIE

2

Als ondernemers in hun klantenanalyse merken dat ze in potentie klanten hebben die maatschappelijk verantwoorde producten waarderen, dan gaan ze vanzelf wel mee.” Een grote ‘klant’ is de overheid. Het feit dat de landelijke overheid zich ten doel gesteld heeft in 2010 al 100 procent duurzaam in te kopen, zal volgens hem een stimulerende werking hebben. “Of het nou gaat om asfalt, verkeersborden of computers, de overheid zal van haar toeleveranciers eisen dat ze maatschappelijk verantwoord produceren. En dan gaat het om een volume van dertig miljard euro per jaar. Dat gaat een enorm effect hebben op alle leveranciers. De markt zal daarin mee moeten en daar zo snel mogelijk op moeten inspelen.” Lageweg: “Naast de overheid raken door nieuwe wetgeving ook steeds meer beursgenoteerde ondernemingen geïnteresseerd in de MVOprestaties van hun toeleveranciers. Dat creëert tevens marktkansen. Een interessant experiment om transparantie in de keten te stimuleren

Willem Lageweg:“Transparantie is veel eerder een kans dan een bedreiging.”

Willem Lageweg, directeur MVO Nederland:

Transparantie bron voor innovatie Openheid van zaken geven – last, lust of must? Alledrie, vindt Willem Lageweg. De directeur van MVO Nederland ziet de voordelen voor ondernemers heel duidelijk. Je trekt er nieuwe klanten mee aan. Je kan er kosten mee besparen. Je product wordt er beter van. Je medewerkers worden productiever. En vervelend is het ook niet, om deze weg af te leggen.“Het is toch leuk om met passie te vertellen waar je mee bezig bent?” Door Karolien Bais Fotografie door Anne Hamers

ransparantie? Nee, niet echt een term die scoort bij ondernemers. Daarom zeggen we hier liever ‘open en bloot’. Ofwel: maak zichtbaar waar je naar streeft, wat je doet en wat het effect is.” Aan het woord is Willem Lageweg (1951), sinds april dit jaar directeur van MVO Nederland, de kennis- en netwerkorganisatie die maatschappelijk verantwoord ondernemen stimuleert. En dan vooral in het midden- en kleinbedrijf. Lageweg houdt van simpele taal en heldere stappen. Hoewel hij een bevlogen MVO-specialist is - voorheen onder meer bij de Rabobank, als voorzitter van Social Venture Network en als bestuurslid van Samenleving&Bedrijf - verliest hij zich niet in hoogdravende woorden. Zo noemt hij maatschappelijk verantwoord ondernemen ook een kwestie van eigenbelang. “Fatsoenlijke productieprocessen leiden tot een hogere omzet. Dat is waar elke ondernemer uiteindelijk naar streeft.” En transparantie is daarin onontbeerlijk, aldus Lageweg, want door zichtbaar te maken wat je doet, krijg je een dialoog met je klanten en dat leidt weer tot innovatie. “Veel ondernemers zoeken van nature hun

“T

klanten op. Via marktonderzoeken, opinieonderzoeken, gesprekken met hun omgeving. Ze luisteren naar wat hun klanten willen, een vorm van stakeholdersdialoog. Dat leidt tot een beter aanbod op de markt, innovatie dus.”

Waarom zo schuw? Dit klinkt wel erg optimistisch. Veel ondernemers houden helemaal niet van transparantie. Ze vinden juist dat ze zich kwetsbaar maken door openheid van zaken te geven. “In dat geval”, zegt Lageweg, “regeert de angst. Maar mijn ervaring is dat het gezonde verstand overheerst als je je dilemma’s deelt met de klant. Die snapt bijvoorbeeld best dat een klein bedrijf in zijn eentje niet de kinderarbeid kan uitbannen in een land als India.” Een tweede reden waarom sommige ondernemers transparantie schuwen is de dreigende administratie, de last van rapportages. Ze zien bergen papierwerk en dure verslagen op zich afkomen, vooral voor kleine en middelgrote bedrijven een schrikbeeld. Lageweg herkent deze zorg

Het kledingmerk M’BRAZE doet iets vergelijkbaars. In ieder kledingstuk zit een uniek nummer waarmee de klant via de website kan achterhalen waar en door wie het gemaakt is. Je kunt dus met eenvoudige middelen laten zien wat je doet. Ook zonder dure investeringen is er nog veel verbeterpotentieel.”

en kansen voor duurzame productie te vergroten vindt plaats in Duitsland (zie elders in dit nummer, red.). Daar gaan vijf Europese multinationals toeleveranciers in ontwikkelingslanden landen helpen met MVO- rapportage.”

Nieuwe verkoopargumenten? Wat wil de consument? Volgens Willem Lageweg is een van de grootste drempels om tot transparantie te komen ‘de mentale gesteldheid’ van ondernemers. En dan doelt hij niet op de angst dat de concurrent meekijkt of dat een activistische milieuclub de alarmbel gaat luiden, maar op een naar binnen gerichte houding. Lageweg: “Ondernemers zijn enorm toegewijd aan hun bedrijf. Ze realiseren zich onvoldoende dat anderen willen weten wat je doet. Je ziet bijvoorbeeld dat de tuinbouwers vooral in actie komen als hun afnemers te kennen geven dat de consument prijs stelt op een milieuvriendelijke productiewijze. Ze ontdekten dat er zoiets bestaat als een Stichting Milieukeur van wie ze hulp kunnen krijgen bij het verkrijgen van een eco-keurmerk. En ze zien nu dat ze zo ook hun prestaties op dat vlak zichtbaar kunnen maken. Het werkt goed deze kennis te verspreiden via allerlei bestaande tuinbouwstudieclubs, zodat tuinders van vakgenoten kunnen leren over duurzaam ondernemen in hun eigen sector. Hetzelfde geldt voor drukkers. Nu er voor hun branche een ‘milieubarometer’ ontwikkeld is, komen ze bij elkaar om hun kennis te delen.” Overigens mag die ‘externe belangstelling’ naar Lagewegs smaak nog wel stevig groeien. “De signalen van de consumenten zijn over het algemeen vrij zwak, met uitzondering van kritiek die de voedingsindustrie bereikt. Het zou goed zijn als de klanten wat meer hun stem verheffen.

MVO Nederland is er niet op uit ondernemers voor te houden hoe ze hun bedrijfsvoering moeten inrichten. Ondernemers snappen zelf het beste, zegt Willem Lageweg, hoe ze moeten overleven. Iedere ondernemer zal bovendien zijn eigen drijfveren hebben om zich maatschappelijk verantwoord te gedragen. Lageweg: “Een bedrijf als Slibverwerking Noord-Brabant had een externe drijfveer, namelijk de overheid die allerlei voorschriften uitvaardigde. Daarentegen is voor een bedrijf als Gulpener Bierbrouwerij de drijfveer intrinsiek. Zij willen hun authenticiteit zichtbaar maken, MVO is voor hen juist een unique selling point. En zo zal iedere ondernemer een ander accent leggen. De een misschien vanuit een ethisch besef, de ander misschien uit defensief oogpunt, om te voorkomen dat de omzet daalt onder publieke druk vanwege misstanden. Voor al de bedrijven in deze special geldt dat ze nieuwe kansen ontdekken door zicht te krijgen op hun MVO-prestaties. En dat leidt vervolgens tot kostenbesparing, tevreden medewerkers, verbeterde klantrelaties en een onderscheidend vermogen ten opzichte van de concurrentie. Het is toch leuk om met passie en enthousiasme te vertellen waar je mee bezig bent? Transparantie is vooral een bron voor innovatie en efficiency. Als je er zo naar kijkt, dan is transparantie veel eerder een kans dan een bedreiging.” [email protected]

3 P+ PEOPLE PLANET PROFIT + DE WINST VAN TRANSPARANTIE

en pleit daarom voor een stapsgewijze aanpak. Je kunt heel pragmatisch zijn in de manier waarop je je verantwoordt. Je begint met een nulmeting, om te kijken waar je staat. Dan kun je twee dingen doen. Of je schakelt je brancheorganisatie in, zodat je een collectieve aanpak kunt ontwikkelen. Of je doet het zelf met de middelen die je tot je beschikking hebt. Je kunt heel zelfbewust met je klanten het gesprek aangaan waarin je uitlegt dat je doet wat je kunt. Een schoonmaakbedrijf als Rietbroek (zie elders in dit nummer, red.) zegt in zijn verslag gewoon wat het al jaren doet aan MVO, en weet daar nieuwe klanten mee te trekken. Je hoeft helemaal niet door te schieten in dure rapportages.” Mooie voorbeelden van transparantie noemt Lageweg ook de handelsonderneming in biologische groenten en fruit, Eosta (zie elders in dit nummer, red.) en het kledingmerk M’BRAZE. “Bij Eosta kan de afnemer via het Nature & More Forum op internet heel makkelijk achterhalen waar en onder welke omstandigheden de producten gemaakt zijn.

De winst van transparantie

Grote bedrijven zijn al flink aan de slag met het zichtbaar maken van hun MVO-prestaties. Maar ook door het MKB is deze weg al verkend. Hier vier koplopers aan het woord die nationale bekendheid verwierven.Wat is de winst van transparantie voor Eosta, Slibverwerking Noord-Brabant, Peeze en Gulpener? Wat leverde het op? Plus: de routekaart voor alle andere MKB-bedrijven. Hoe communiceer ik met de maatschappij? 5

Volkert Engelsman: “We zijn door onze MVO-inspanningen Europees marktleider”

Door Maria Genova Fotografie door Anne Hamers en Chris de Bode

Eosta Silvester Bombeeck: “Onze investeringen gaan hand in hand gaat met kostenbesparing”

Slibverwerking Noord-Brabant Waarom doe je het? De slibverbrandingsinstallatie van Slibverwerking Noord-Brabant (SNB) in Moerdijk is één van de grootste en meest milieuvriendelijke van Europa. De onderneming verwerkt slib afkomstig van waterschappen en gemeenten uit de regio. Slib is een groot maatschappelijk probleem, want niemand wil “die rotzooi” als stortafval “in de eigen achtertuin”. SNB excelleert in het open communiceren van gevonden oplossingen. “We zijn constant op zoek naar mogelijkheden om slib zo milieubesparend mogelijk te verwerken”, vertelt bedrijfscontroller Silvester Bombeeck. “Het gaat om gemiddeld 400 duizend ton zuiveringsslib per jaar, het restproduct dat overblijft na de zuivering van rioolwater. Inmiddels wordt 99 procent van onze reststoffen nuttig gebruikt. Zelfs onze CO2-uitstoot verkopen we aan een buurbedrijf dat het bij een chemisch proces toepast. Vorig jaar hebben we de eerste stoomgenerator van Nederland in gebruik genomen. Het merendeel van de stoom die ontstaat door het verbranden van biomassa gebruiken we in het slibverwerkingsproces zelf. Zelfs de resterende 25 procent die vroeger ongebruikt bleef, weten we nu te benutten. We wekken er op jaarbasis ruim drie miljoen kilowattuur mee op, vergelijkbaar met het energieverbruik van zo’n duizend huishoudens. Onze ervaring is dat investeren in maatschappelijk verantwoord ondernemen hand in hand gaat met kostenbesparing. We besparen zo’n 10 procent op onze energierekening door jaarlijks drie miljoen kilowatt stroom zelf te produceren.”

Hoe doe je het? SNB geeft op haar website en in het maatschappelijk jaarverslag gedetailleerde informatie over haar doelstellingen en prestaties. “We vermelden niet alleen wat gelukt is, maar ook wat we niet gehaald hebben”, zegt Silvester Bombeeck. “Transparantie is heel belangrijk voor ons. Over het algemeen zitten we ver onder de landelijke normen voor luchtemissies.” Ook de baanbrekende innovaties worden open gecommuniceerd, in samenwerking met partners. Wat levert het je op? SNB won verschillende prijzen met haar jaarverslagen, waaronder twee jaar achter elkaar de ACC-Award en dit jaar als eerste Nederlandse bedrijf zelfs een Europese trofee voor het verslag over 2002. De jury van deze ESRA-Award (European Sustainability Reporting Award) voor Europese MKB-ondernemingen stelde: “Het verslag is gebruiksvriendelijk en overzichtelijk door de kleurcodering en de goede lay-out. Het belicht economische besparingen in relatie tot milieuprestaties. Verder verbindt het beleid en doelstellingen met geboekte resultaten en toekomstige maatregelen.” SNB veroverde ook een podiumplaats op het Europese MVO-congres in Maastricht. De media besteedden positieve aandacht aan de opmerkelijke innovaties, zoals de stoommotor die Siemens dit jaar leverde. www.snb.nl

Waarom doe je het? Maatschappelijk verantwoord ondernemen was de oprichtingsreden van Eosta, een Nederlandse onderneming die uitgroeide tot Europees marktleider biologisch fruit en kasgroenten. “We hebben onze marktpositie aan onze MVO-inspanningen te danken”, zegt medeoprichter en directeur Volkert Engelsman. “We streven niet alleen naar duurzaamheid op het gebied van milieu door bijvoorbeeld uitsluitend gebruik te maken van 100 procent afbreekbare verpakkingen, maar voeren de maatschappelijke verantwoordelijkheid consequent door in alle facetten van de keten die we bedienen.” Hoe doe je het? Eosta maakt de herkomst en kwaliteit van haar producten volledig transparant en traceerbaar voor inkoper en klant. Elk stuk fruit wordt voorzien van een sticker met een code, die via internet toegang geeft tot de oorsprong. De consument kan zien hoe de individuele producent scoort op het gebied van productkwaliteit, milieu en sociale verantwoordelijkheid. Eosta verbreekt de anonimiteit van de globalisering door klant en teler dichter bij elkaar te brengen. De campagne ‘Meet the grower’ is daar een voorbeeld voor. Via foldertjes in de winkels wordt duidelijk gemaakt dat van elke verkochte kilo fruit en groente één cent naar een sociaal fonds gaat. De ene teler gebruikt het geld voor een kindercrèche op het bedrijf, een andere voorziet de woningen van het personeel van zonne-energie en een derde gebruikt het voor voedsel voor dakloze kinderen. Engelsman: “We hebben ervoor gekozen om elke producent zijn eigen fonds te geven, ook al is dat enorm arbeidsintensief. Waar het om gaat, is dat de klant direct kan zien wat er met die ene cent gebeurt.”

Ook de afnemers en leveranciers kunnen op transparantie rekenen. “We zijn heel transparant over de kosten en de marges in de keten. Als we hogere prijzen voor ons fruit ontvangen, geven we die direct door aan de telers.” Wat levert het je op? “Het aantal bezoeken aan onze website is overweldigend”, zegt Engelsman. “De beoordelingen van onze producten via dit zogenaamde Nature & More-systeem worden door een onafhankelijke stichting gegeven. We kunnen dus de producten niet meer kwaliteiten toekennen dan die ze al bezitten.” Engelsman merkt dat de vraag naar producten met een hogere MVO-score toeneemt. “Verschillende klanten, bijvoorbeeld een grote Duitse supermarktketen, zijn bereid daar een meerprijs voor te betalen. Voor ons is maatschappelijk verantwoord ondernemen geen window-dressing, maar zakelijk succesvol ondernemen. Onze slogan is ‘Where ecology meets economy’. Deze aanpak was een van de redenen waarom we twee jaar geleden de MVOpublieksprijs hebben gewonnen.” De bereidheid van de Nederlandse consument om maatschappelijk verantwoord in te kopen, blijft achter bij die in andere Europese landen. Eosta haalt slechts 1 procent van haar omzet in eigen land. “Onze MVO-inspanningen resulteren wel in een positieve werksfeer, een betere motivatie en een laag ziekteverzuim”, zegt Engelsman. “De medewerkers zijn trots op de wijze waarop we maatschappelijk idealisme combineren met commercieel realisme.” www.eosta.com www.natureandmore.com Volkert Engelsman:“We voorzien elk stuk fruit van een sticker met een code. Op internet kun je nazoeken waar het vandaan komt.”



4

John Halmans: “Vijfduizend bezoekers per jaar in de brouwerij”

Janneke Neutelings: “Zo onderscheiden we ons van de concurrentie”

Gulpener


6

Waarom doe je het? Peeze claimt de milieuvriendelijkste koffiebranderij van Nederland te zijn. Het bedrijf gebruikt alleen natuurstroom en compenseert al zijn overige CO2-uitstoot door bosaanplant. Het gebouw is voorzien van allerlei technische foefjes die energie en water besparen. De vliesjes die bij het branden van koffie vrijkomen, worden niet langer door de riolering gespoeld, maar door middel van lucht verwijderd. Dat levert een waterbesparing van 95 procent op. “Voor ons is maatschappelijk verantwoord ondernemen een manier om ons van de concurrentie te onderscheiden”, zegt woordvoerder Janneke Neutelings. “Dat is trouwens geen marketingstrategie, maar een overtuiging die net zo oud is als het bedrijf zelf. We waren al lang bezig met maatschappelijk verantwoord ondernemen voordat die term uitgevonden werd.” Peeze wist in 1995 al een energiebesparing van 75 procent te bereiken, door het branden en koelen van koffiebonen van elkaar te scheiden. Neutelings: “Het is trouwens niet zo dat we nooit voor dilemma’s worden geplaatst. Neem bijvoorbeeld de verpakkingen. Kleinere

verpakkingen zijn beter voor de kwaliteit, want koffie wordt oud door de reactie met zuurstof. Grotere verpakkingen zijn echter beter voor het milieu. Daarom verkopen we aan de horeca vooral kiloverpakkingen. Onze nieuwste verpakkingen zijn trouwens volledig aluminiumvrij.” Hoe doe je het? Peeze ziet de vraag naar duurzame koffie stijgen. “Vooral de overheid en de grote bedrijven hebben een beleid op dat gebied”, zegt Neutelings. En dat is dan ook haar belangrijkste markt, want Peeze is nog nauwelijks actief op de consumentenmarkt, maar heeft vooral zakelijke afnemers. “Onze verkopers informeren potentiële klanten standaard over onze MVO-prestaties, omdat die soms doorslaggevend zijn om voor een bepaalde koffie te kiezen. 35 Procent van onze koffie heeft het Max Havelaar- en eco-keurmerk. De rest is duurzame koffie zonder keurmerk. Vaak betalen we daar meer voor, omdat de kwaliteit zo hoog is. De horeca is vooralsnog niet echt geïnteresseerd in maatschappelijk verantwoord onder-

Communiceren met de maatschappij

Routekaart

1 Bepaal uw doelgroep Welke stakeholders zijn van belang voor uw onderneming? Voor wie wilt u uw prestaties zichtbaar maken? Dit kunnen meerdere groepen zijn: medewerkers, klanten, toeleveranciers, financiers, milieu of belangenorganisaties, overheid, omwonenden, et cetera.

2 Stel uw doelstellingen vast Het is van belang dat duidelijk is wat u wilt communiceren, voor wie het relevant is en met welk doel u communiceert. Kijk naar de kernactiviteiten, doelen en visie van uw bedrijf. Houdt daarbij rekening met de economische, milieugerelateerde en sociale uitdagingen die samenhangen met uw bedrijfsprestaties. Bepaal over welke aspecten u uw prestaties zichtbaar wilt maken. Wat zijn de bedrijfsdoelen met betrekking tot MVO?

nemen. We proberen de vraag zelf te stimuleren door een machine te leveren die veel minder stroom verbruikt. Het behalen van een financieel voordeel maakt het onderwerp waarschijnlijk interessanter.” Peeze presenteert dit alles in een afwijkend klein duurzaamheidsverslag, dat in een oogopslag alle kerngegevens presenteert. Wat levert het je op? Het maatschappelijk verantwoord ondernemen levert Peeze niet alleen een lagere energieen waterrekening op, maar ook gemotiveerde werknemers. “Ons ziekteverzuim is minder dan 1 procent en de werknemers zijn heel trouw aan het bedrijf. De gratis publiciteit die we vaak krijgen, is ook een leuke bijkomstigheid en geeft ons een grotere naamsbekendheid.” Peeze valt sinds 1995 in de prijzen. Het begon met de Arnhemse milieuprijs tot aan de DAR MVO-prijs dit jaar toe. www.peeze.nl

3 Meet uw prestaties Stel vast wat uw prestaties zijn. U kunt deze inzichtelijk maken door een aantal aspecten te kiezen die het meest relevant zijn voor uw onderneming. Er zijn volop voorbeelden van onderwerpen te vinden. • Economische aspecten: informatie over kansen en problemen waar een onderneming mee te maken heeft en in welke mate deze bepalend zijn voor de bedrijfscontinuïteit, de rol van belanghebbenden (stakeholders) in dit kader, het onderlinge verband tussen milieu, sociale en economische aspecten, maatschappelijke aspecten van verkochte producten en of diensten (bijvoorbeeld veiligheid en (milieu)kwaliteit), eerlijke concurrentie. • Milieuaspecten: informatie over de milieuprestaties van de onderneming, zoals energie-

Waarom doe je het? “Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen doe je soms investeringen die puur bedrijfseconomisch gezien niet door de beugel kunnen”, stelt directeur John Halmans van bierbrouwerij Gulpener in Gulpen. “Zo hebben we een bioreactor aangeschaft om ons afvalwater te zuiveren. Dat levert geen financieel rendement op, maar draagt bij aan een milieuvriendelijk en positief imago. Sommige horecagelegenheden kiezen juist daarom voor Gulpener, omdat de menselijke maat bij hun sfeer past. Steeds meer kleine brouwerijen verdwijnen, maar we zijn al meer dan 180 jaar succesvol en dat heeft alles te maken met onze duurzame manier van ondernemen. Van het verbouwen van gerst op Limburgse bodem tot het maken van een blad dat onze medewerkers dient te inspireren.” Hoe doe je het? Gulpener is het enige biermerk in Nederland met Milieukeur. “Dat heeft alles te maken met transparantie”, zegt John Halmans. “Niet elk bedrijf vindt het prettig dat anderen over zijn schouder meekijken, maar we zijn altijd heel

besparing, milieuvriendelijk materiaalgebruik, waterbesparing, beperking vervuilende emissies, afvalverwijdering en recycling. • Sociale aspecten: informatie over werkgelegenheid, arbeidsvoorwaarden en personeelsvoorzieningen, veiligheid en gezondheid, opleiding en training, diversiteit, reïntegratie, mensenrechten (werknemersrechten en beleid ten aanzien van kinderarbeid, dwangarbeid en discriminatie), integriteit (beleid ten aanzien van corruptie), sociaal-maatschappelijke betrokkenheid.

4 Organiseer de communicatie, verspreid het nieuws Er zijn verschillende manieren waarop u uw MVO-prestaties kunt communiceren. Kies

open over onze doelstellingen en in hoeverre we ze gehaald hebben. Bij familiebedrijven is het helemaal niet gebruikelijk dat je harde cijfers zoals energieverbruik, ziekteverzuim, bedrijfsongevallen en omzetontwikkelingen naar buiten brengt. Er wordt daarom met verbazing naar ons gekeken, maar we vinden dat deze vorm van transparantie meer voordelen dan nadelen heeft.” Halmans betrekt alle medewerkers bij het ondernemingsbeleid: “Elk kwartaal stoppen we een half uurtje eerder met werken om in een bijeenkomst met ons voltallige personeel over maatschappelijk verantwoord ondernemen te praten. Ook bij elk werkoverleg staat duurzaamheid op de agenda. Als je het niet op die manier blijft verankeren, dan leeft het niet meer. Er valt altijd wat te bespreken: poetsmiddelen, groene energie, besparing op koelapparatuur… Pas nog hebben we een nieuwe lichtbak met bierreclame voor de horeca gepresenteerd die zijn eigen energie opwekt door middel van een zonnecollector.”

een manier die het beste aansluit bij uw doelgroep en bedrijfsdoelstellingen. Uw website is vaak het meest toegankelijke middel om informatie kostenefficiënt en breed toegankelijk te maken. Maar u kunt ook aanhaken bij bestaande initiatieven op branche- of sectorniveau zoals keurmerken of certificering. Communicatiemiddelen zijn onder andere: • Website • Keurmerkcertificering • Het organiseren van open dagen, beurzen, presentaties waar MVO-info wordt verspreid • Artikel of advertentie in wijk of regioblad • Nieuwsbrief, folder, persbericht • Maatschappelijk verslag of MVO-info als onderdeel in het financiële verslag • Meedoen aan prijzen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, maatschappelijke verslagen, goed werkgeverschap et cetera.

Wat levert het je op? Halmans: “We hebben de poort van ons bedrijf opengezet voor bezoekers, ook al verstoren die soms de productie. Meer dan vijfduizend mensen komen bij ons jaarlijks over de vloer. De medewerkers vinden het leuk om af en toe een praatje te maken. Of die bezoekers vervolgens Gulpener bier drinken, weet ik niet, maar we blijven groeien.” Gulpener blijft bezig met innovaties, die werkelijk jaar in jaar uit een regen aan prestigieuze prijzen oplevert, en waar de Limburger Halmans ‘greutsjer’ op is. Hij is nu ook bezig met het invoeren van het milieuzorgsysteem ISO 14001, wat voor kleine bedrijven vrij uniek is. Halmans: “De hele organisatie wordt getoetst door een externe organisatie op alles wat met milieu te maken heeft. Voor een bierbrouwerij met zeventig medewerkers is dat een flinke investering. Maar als we deze internationaal geaccepteerde norm gehaald hebben, kunnen we ons van de concurrentie onderscheiden en onze relaties met externe partijen zoals omwonenden en overheid verder verbeteren.” www.gulpener.nl

5 Bewaak de voortgang, evalueer de acties Beoordeel of uw gekozen acties passend zijn. Bewaak het budget. Kijk of de doelstellingen worden bereikt. Wat vinden de doelgroepen ervan? Wat ging goed, wat ging minder? Wat kan verbeterd worden in communicatie of ondernemingsbeleid? Deze Routekaart is gebaseerd op publicaties van VNO-NCW - Openheid van Zaken: Zeven ondernemingen over communicatie met publiek www.vno-ncw.nl zoek: openheid van zaken Global Reporting Initiative - High 5! Handboek Duurzaamheidsverslaggeving voor MKB www.google.nl zoek: vertaling high 5 Zie ook MVO-website van MKB Nederland: www.mvo.mkb.nl/Vraag _ en _ Antwoord


Peeze

De kaart van MVO

Ilustratie door Wim Euverman Uitgave MVO Nederland en P+

Hulp bij opstarten Glazenwasser Peter Rietbroek: “We maken alle gebouwen van het Binnenhof schoon, ook het torentje van onze premier.”

11

Een goede start maken. Dat kan maar een keer. Het kan handig zijn wat hulp van buitenaf in te schakelen. Er zijn in Nederland voldoende organisaties te vinden die met tips, adviezen en hele projecten kunnen helpen. Drie ondernemers over hun eigen startproblemen. Ofwel: hoe je je beginnersgeluk zelf afdwingt.

Door Maria Genova Fotografie door Anne Hamers

Rietbroek voor Schoonhouden Peter Rietbroek: “Helft minder zieken dan andere glazenwassers” ijkt me leuk, maar ik heb hier geen tijd voor.” Dat was de eerste reactie van Peter Rietbroek, directeur van Rietbroek voor Schoonhouden, toen zijn glazenwassersbedrijf gevraagd werd aan een onderzoek over maatschappelijk verantwoord ondernemen mee te werken. “De organisatie, gecoördineerd door Ontwikkelingsmaatschappij Den Haag, heeft ons toch overgehaald”, vertelt Rietbroek. “Uit het onderzoek bleek dat we al goed op dat gebied bezig zijn vergeleken met de concurrentie. Zo besteden we veel aandacht aan veilig werken en begeleiden we jeugdige werklozen. Dat blijkt in de praktijk uitstekend te werken, want ze groeien uit tot zeer gemotiveerde medewerkers.” Het onderzoek toonde aan dat Rietbroek voor Schoonhouden een soort verborgen kampioen was in zijn branche, omdat het bedrijf zijn MVOinspanningen nooit duidelijk communiceerde. “Die conclusie zette me

“L

aan het nadenken”, vertelt de ondernemer. “Maatschappelijk verantwoord ondernemen vond ik altijd een vaag begrip. Maar na de Quickscan van de Haagse Ontwikkelingsmaatschappij was het opeens een stuk tastbaarder. Ik begon aan een duurzaamheidsverslag over onze activiteiten en werd gaandeweg steeds enthousiaster. Uiteindelijk heb ik dertien pagina’s volgeschreven. Een paar voorbeelden daaruit: we gebruiken schone diesel voor onze auto’s, ook al kost dat zo’n drieduizend euro per jaar extra. We hebben een groot opleidingsbudget voor onze vijftig medewerkers, omdat we op deze manier de kwaliteit van onze dienstverlening kunnen verhogen. We laten al onze klimmaterialen, touwen en hoogwerkers eens per jaar keuren. We beschouwen dat als een investering om hogere kosten te voorkomen, want in onze sector houden die vaak verband met onveilig werken en ongevallen.” De Quickscan is oorspronkelijk het geesteskind van Triple Value, een MVO-adviesbureau dat gevestigd is in Den Haag en iets wilde ‘teruggeven’ aan ondernemers in de eigen regio. Rietbroek weet zeker dat zijn inspanningen op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen gewaardeerd worden door het personeel. “Onze medewerkers zijn heel gemotiveerd en ons ziekteverzuim is de helft minder dan het landelijk gemiddelde voor onze branche. Het is natuurlijk altijd moeilijk om te zeggen of dat komt door investeringen in zaken zoals veiligheid en opleidingen, maar ik heb het idee dat alle beetjes helpen. Om een voorbeeld van zo’n kleine inspanning te noemen: in onze kantine staat altijd vers fruit op tafel waar je niets voor hoeft te betalen.” Rietbroek is ervan overtuigd dat het schrijven van een MVO-verslag het positieve imago van zijn bedrijf versterkt. “De positie die we innemen ten opzichte van collega-bedrijven geeft een heel scherp beeld. De duurzame uitstraling van ons bedrijf heeft duidelijk aan onze groei bijgedragen. We werken veel voor de overheid en die vindt maatschappelijk verantwoord ondernemen belangrijk, ook al wordt er in eerste instantie altijd naar prijs en kwaliteit gekeken. We maken alle gebouwen van het Binnenhof schoon, ook het torentje van onze premier. Dat is een heel aparte klus, waar veel organisatie bij komt kijken. De Tweede Kamer was trouwens onze allereerste opdrachtgever, toen het bedrijf in 1991 opgericht werd. Bij sommige nieuwe klanten sturen we ons MVO-verslag samen met de offerte op. Ik denk dat steeds meer opdrachtgevers daar belangstelling voor gaan krijgen, naarmate maatschappelijk verantwoord ondernemen bekender wordt. Ik hoef alleen maar naar mezelf te kijken. In eerste instantie vond ik het een heel vaag en oninteressant onderwerp. Als ik daar iets in de krant over zag, ging ik zo snel mogelijk een ander artikel lezen. De Quickscan was voor mij een eye-opener. Het maakte het onderwerp concreet en sindsdien ben ik helemaal bekeerd.” www.rvsglas-gevel.com

Kennedy Van der Laan Marian Kennedy: “Nu op zoek naar allochtone advocates” Voor veel bedrijven begint maatschappelijk verantwoord ondernemen met hele kleine stapjes. Zo is ook het advocatenkantoor Kennedy Van der Laan in Amsterdam van start gegaan. “Deeltijd werken, biologisch eten in de keuken, koffiekopjes en papier recyclen, een gedeelte van de energie zelf genereren met zonnecellen, alleen Max Havelaar-koffie drinken, in alle kamers sensors aanbrengen om energie te besparen”, somt partner en medeoprichter Marian Kennedy op. Het advocatenkantoor, waar zo’n honderdvijftig mensen werken, stelt zich inmiddels ook doelen die niet zo simpel te verwezenlijken zijn, zoals het vergroten van de diversiteit. “Het lukt ons wel om voldoende geschikte vrouwen te vinden, maar met allochtone advocaten is dat niet zo gemakkelijk”, zegt Kennedy, die zelf Amerikaanse is. “Daarom gaan we speciaal voor deze groep stageplaatsen voor een langere tijd aanbieden. Voor werkende ouders is er een crèche beneden in het gebouw en er is ook een fitnessruimte voor iedereen die in conditie wil blijven. We stimuleren de medewerkers om vrijwilligerswerk te doen. Velen zitten in het bestuur van stichtingen, waar hun juridische kennis van pas komt. Eén van onze advocaten is voorzitter van de stichting ‘Advocaten voor advocaten’, die hulp biedt aan advocaten in landen waar dit een gevaarlijk beroep is, zoals in de Filippijnen.” Kennedy en Van der Laan hadden het idee dat er weinig structuur in hun MVO-beleid zat. Daarom hebben ze onlangs al hun activiteiten in kaart gebracht. Kennedy: “Daarna hebben we besloten om op een aantal thema’s te focussen en hebben we een brochure voor intern gebruik gemaakt. Binnenkort lanceren we onze nieuwe website, waar maatschappelijk verantwoord ondernemen als een van de kwaliteitsaspecten van ons kantoor wordt gepresenteerd. We zijn helemaal niet van plan om daarmee klanten te gaan werven, maar we willen de klanten die daar wel belangstelling voor hebben op de hoogte brengen van onze activiteiten. We werken voor veel grote Nederlandse en internationale bedrijven, voor overheden en instellingen. Je ziet dat die steeds vaker een MVO-beleid hebben. Het is perfect als je elkaar daarin kan stimuleren en ondersteunen. Tot nu toe heb ik het twee keer meegemaakt dat nieuwe opdrachtgevers onze MVO-activiteiten meegewogen hebben bij hun keus voor een advocatenkantoor.” www.kvdl.nl



10

Opstarten

13

Mondriaan Zorggroep

Webtests

Instrumenten

Hans van Reen: “Gericht en samenhangend geworden”

Kamer van Koophandel Rivierenland: Duurzaamheidstoets De Duurzaamheidstoets is speciaal gemaakt voor het MKB en bestaat uit zeven verschillende modules.Toepassing ervan gidst de gebruiker naar concrete en praktische verbetermogelijkheden. Na het doorlopen van de toets houdt u één actielijst over. Met deze lijst kunt u uw bedrijf duurzamer gaan maken. www.duurzaamondernemenrivierenland.nl

Beco Groep: Duurzaamheid-Strategie-Scan De Duurzaamheid-Strategie-Scan (DSS) maakt aan de hand van kernelementen people, planet en profit (de zogenaamde Triple P) inzichtelijk hoe uw onderneming op het gebied van duurzaam ondernemen presteert. Daarnaast maakt de DSS inzichtelijk hoe de stakeholders de prestaties van uw bedrijf waarnemen èn wat zij in de toekomst van het bedrijf verwachten. www.duurzaamondernemen.nl/dssscan.asp

MKB-Nederland: Duurzame Groeitest De test stelt u tien sectorgerichte vragen om erachter te komen hoe duurzaam u onderneemt. Het invullen van de test neemt ongeveer vijf minuten in beslag. Naast de uitslag van de test treft u per gestelde vraag praktische tips aan die u verder helpen om duurzaam te groeien. www.mvo.mkb.nl/Duurzame_Groei_Test

CSR Academy: MVO-BlikOpener De MVO-BlikOpener is een samenhangende reeks van bijeenkomsten waarmee bedrijven in staat worden gesteld om kennis te maken met en te leren over MVO, te experimenteren met diverse MVO-tools en de eerste concrete stappen te zetten richting het praktisch vormgeven van MVO. www.csr-academy.com Snelmenu: MVOBlikOpener

In veel sectoren zijn de brancheorganisaties en de provinciale overheden met MVO-projecten bezig. Zo heeft de provincie Limburg Good Company, adviseur op het gebied van duurzaam ondernemen, ingeschakeld om het midden- en kleinbedrijf in de regio te stimuleren tot duurzaamheidsverslaggeving. De Mondriaan Zorggroep in Heerlen was een van de bedrijven die enthousiast op het initiatief reageerden. “We zijn al een tijdje met duurzaam ondernemen bezig, maar we hadden het nooit gestructureerd”, zegt Hans van Reen, secretaris van de Raad van Bestuur. “Dankzij de provincie zijn we tot een samenhangend beleid gekomen. Een van de winstpunten daarvan is dat het veel transparanter wordt wat je doet. Met zo’n duurzaamheidsverslag verplicht je je bovendien om je MVO-beleid te evalueren en verbanden te leggen tussen de verschillende initiatieven. We vragen geregeld aan onze relaties wat voor veranderingen ze in ons aanbod wenselijk vinden en organiseren onafhankelijke klantwaarderingsonderzoeken, die leiden tot plannen gericht op verbetering van onze zorg en ons zorgaanbod.” Van Reen is ervan overtuigd dat investeringen in maatschappelijk verantwoord ondernemen zichzelf terugverdienen. “Dat hoeft niet altijd in geld te zijn, zoals bij energiebesparende maatregelen. We hebben bijvoorbeeld een aantal van onze professionals naar Malawi uitgezonden om onze kennis te delen met de medewerkers van een psychiatrisch ziekenhuis. Onze behandelmethoden zijn niet vergelijkbaar, maar we hebben zeker geleerd van de manier waarop de mensen daar met elkaar omgaan. Dat was heel waardevol, want bij een behandeling gaat het niet alleen om de beste methodiek, maar ook om de manier waarop je met je patiënten en collega’s communiceert. Er zijn ook andere duurzame investeringen die je niet direct in geld kan meten. We organiseren bijvoorbeeld geregeld informatieavonden voor de buurtbewoners, publiceren in de wijkblaadjes en zetten ons telefoonnummer erbij zodat ze ons met vragen kunnen bellen. De behandeling van psychiatrische patiënten vindt steeds vaker in de wijken plaats en een goede voorlichting zorgt voor een veel betere acceptatie.” www.mondriaanzorggroep.nl

Zorgbestuurder Hans van Reen:“Een aantal van onze professionals heeft in een psychiatrisch ziekenhuis in Malawi geholpen en bijgeleerd, met name over van de manier waarop de mensen daar met elkaar omgaan.”

LEI/Wageningen Universiteit en Research Centrum: Duurzaamheidsscan agrarische ondernemers De Duurzaamheidsscan biedt alle facetten van maatschappelijk verantwoord ondernemen op een systematische manier aan (zowel thema’s als managementaspecten). Door de scan in te vullen, krijgt de ondernemer een spiegel voorgehouden. Op basis hiervan kunnen er aangrijpingspunten voor verbetering worden geïdentificeerd. De ondernemer kan op basis van het totaalbeeld een duurzaamheidstrategie formuleren en implementeren. www.lei.wur.nl (zoek: duurzaamheidscan) Stichting Stimular; Duurzaam MKB Website met praktische informatie om maatschappelijk verantwoord ondernemen vorm te geven binnen het MKB. Met gratis checklists, testen, weblinks en andere instrumenten, onderverdeeld naar bedrijfsproces. www.duurzaammkb.nl

DHV, Good Company, Universiteit Nijenrode: Sustainability ScoreCard De Sustainability ScoreCard is ontwikkeld om ondernemingen te ondersteunen bij het vormgeven van duurzaam ondernemen. Hiertoe zijn internationale standaarden over deelonderwerpen van duurzaam ondernemen (zoals de ISO14001, AA1000, SA 8000, ILO-normen, GRI, OECD-richtlijn, vragenlijsten van duurzame beleggingsfondsen et cetera) geïntegreerd tot één doorlichtingsinstrument. www.dhv.nl Zoek: SSC Stichting Stimular: Milieubarometer De MKB-Milieubarometer is een milieuregistratie die de milieuscore en milieukosten van een bedrijf eenvoudig en snel zichtbaar maakt. De ondernemer vult zijn gegevens over energie, water, afval, emissies en eventueel transport en papierverbruik in. Het kost opstarters wel al gauw een dag of meer werk

om de boekhouding opnieuw op te zetten. Het Excel-softwareprogramma toont daarna de totale milieuscore in een staafdiagram, een kostengrafiek en efficiencyindicatoren. De cijfers zijn vervolgens op de website te vergelijken met bedrijven die de Milieubarometer eerder invulden. www.milieubarometer.nl SMK (voorheen Stichting Milieukeur): Europees Ecolabel Het Europees Ecolabel is bestemd voor bedrijfsleven en consumenten. De website biedt informatie over alle producten en diensten die het Ecolabel hebben verworven en waar deze verkrijgbaar zijn. Ook info over hoe het Ecolabel kan worden aangevraagd. www.europeesecolabel.nl Speedsheet: Speedsheet Speedsheet geeft MKB-bedrijven de mogelijkheid op een eigen webpagina alle relevante zakelijke informatie extern te communiceren. Deelnemers kunnen onder andere eenvoudig hun MVO-beleid laten zien door een vragenlijst in te vullen. De antwoorden geven websitebezoekers een beeld van het duurzame ondernemersgedrag. www.speedsheet.nl Triple Value: MVO Quickscan Triple Value heeft een marktgerichte MVO Quickscan ontwikkeld voor MKB-bedrijven die zowel de MVO-gevoeligheid van leveranciers, afnemers en eindconsumenten analyseert als het economisch belang dat deze ketenpartners voor de onderneming vertegenwoordigen. www.triple-value.com

PEOPLE PLANET PROFIT + DE WINST VAN TRANSPARANTIE

PEOPLE PLANET PROFIT + DE WINST VAN TRANSPARANTIE

12

Internationale experimenten Chileense wijnboeren en fruittelers

Kleine apothekers zijn in Spanje aan het verdwijnen, terwijl ze juist in de dorpen een belangrijke functie vervullen: begeleiding van zwangerschap, adviezen bij ouder worden, hulp bij bedrijfsongevallen en voorbehoedmiddelen verstrekken. In hun overlevingsstrategie past dat ze zich willen afficheren als onmisbaar en verantwoordelijk. Uit een rondvraag van de federatie van Spaanse apothekers onder haar leden bleek dat zij vooral op deze wijze hun MVO-beleid willen communiceren. Nu doen tien apothekers, echt kleine bedrijfjes met vijf tot vijftien medewerkers, mee aan een experiment om het ‘High 5!’-handboek te gebruiken voor transparantie. De tien deelnemers aan het experiment krijgen begeleiding bij de invoering van de GRI-richtlijnen en bij pogingen om de milieu- en sociale prestaties van apotheken te meten. Begin 2007 zullen ze aan de verslaglegging beginnen. De bedoeling is dat het experiment een handzaam document voor de hele sector oplevert, want zo’n honderd andere apothekers hebben zich al bereid verklaard om ook een duurzaamheidsverslag te gaan maken. Zij zullen in 2008 starten met hulp van de federatie en de ngo FUINSA.

In Chili hebben wijnboeren en fruitexporteurs hun krachten gebundeld, omdat ze zich op de markt willen neerzetten als ‘groen bedrijf’, waardoor ze hun producten wereldwijd in biologische winkels kwijt kunnen. Het gaat om kleine bedrijven, die er afzonderlijk maar moeilijk in slagen om een flink marktaandeel te veroveren, omdat daarvoor grote hoeveelheden, homogene standaarden en regelmatige leveranties nodig zijn. Nog moeilijker is het voor het MKB in ontwikkelingslanden om voldoende kapitaal, kennis en menskracht aan te trekken om hun ‘MVO-gehalte’ te vergroten. Bundeling van krachten kan hier uitkomst brengen en dus zijn de Chileense wijnboeren en fruittelers naar hun eigen branchevereniging gestapt om hun strategie voor te leggen. Dat heeft ertoe geleid dat per regio tien, twintig of dertig producenten experimenteren om gezamenlijk een GRI-rapportage te maken. Het GRI is nu met die regionale partnerorganisaties verwikkeld in een leerproces om de rapportage over duurzaamheid te stimuleren. Via een website kunnen de kwekers van elkaar leren. Uiteindelijk zal de proef ook leiden tot een onderzoeksdocument, dat inzicht moet geven in hoe je als gezamenlijke bedrijven je data verzamelt, de effecten van je inspanningen meet en hoe je ze transparant kunt maken.

Al wat langer loopt een project met banken die microkredieten verstrekken en graag transparant willen zijn. Voor dat soort instellingen is een solide reputatie, ook op het gebied van mens en milieu, onontbeerlijk om kapitaal te blijven aantrekken. In het project ‘Transparency in Sustainability in Finance’, een samenwerkingsverband tussen de Triodosbank, het GRI en zes vooraanstaande microkredietbanken in Cambodja, Kenia, Oeganda, Bolivia, Ecuador en Nicaragua, is eerst onderzocht of de sector misschien speciale richtlijnen voor rapportage nodig heeft. Bestaande indicatoren, zoals klantenbereik, klanttevredenheid en omvang van transacties, zijn op hun bruikbaarheid getest. Hoewel de zes deelnemers duidelijk verschillende benaderingen hebben en in verschillende culturele contexten werken, bleken ze voor dezelfde problemen en oplossingen te staan als het ging om rapportage van duurzaamheid. En bovendien bleken de bestaande GRI-richtlijnen, samen met het ‘High 5!’handboek, uitstekend geschikt te zijn.Wel is besloten een aantal specifieke indicatoren te ontwerpen voor microfinanciering, vooral op sociaal terrein. In de tweede fase hebben de banken hulp gekregen bij hun rapportage over 2005 en technische ondersteuning bij het opzetten van een stakeholdersdialoog en milieuprojecten. Er wordt nu verder gewerkt aan de ontwikkeling van de indicatoren op zo’n manier dat ze gebruikt kunnen worden als managementinstrument.

Transparantie in de keten Steeds meer internationaal opererende bedrijven beseffen dat hun toeleveranciers een belangrijke schakel zijn in het streven naar duurzaamheid. Er is nu een uniek experiment gestart met ‘transparantie in de keten’. Vijf Europese multinationals gaan ieder drie toeleveranciers in een ontwikkelingsland helpen met hun MVO-rapportage. Het project vindt plaats onder regie van de Duitse ontwikkelingsorganisatie GTZ en het GRI. De toeleveranciers in ontwikkelingslanden krijgen technische hulp en leermogelijkheden aangeboden om hun prestaties op het gebied van duurzaamheid vast te leggen. Dat vergroot de transparantie, leidt tot een stabielere relatie tussen de multinationals en hun toeleveranciers, en verbetert de duurzame productie van beide partners. Het project moet ook materiaal opleveren om het ‘High 5!’-handboek te actualiseren, zodat het geschikt wordt voor op export gerichte MKB’ers.

Krachtenbundeling Een klein bedrijf dat het boek met richtlijnen en protocollen voor duurzame verslaglegging inkijkt, slaat de schrik om het hart. Een fietsenmaker met pakweg vijftien werknemers heeft nou eenmaal niet de middelen om zich daarmee bezig te houden. Daarom lopen er nu internationale experimenten waarin MKB’ers met elkaar en met hulp van buiten ‘oefenen’ in transparantie.

Door Karolien Bais Fotografie door Anne Hamers

eontien Plugge is projectmanager MKB bij het Global Reporting Initiative (GRI). Zij coördineert de internationale projecten (zie kaders) om het MKB te helpen met transparantie. “In een land als India draait de economie voor 98 procent op het midden- en kleinbedrijf. Veel van die bedrijven zijn geïnteresseerd in duurzaamheid en transparantie, omdat ze graag willen exporteren naar Europa en moeten concurreren met een zwaargewicht als China. Maar de vraag is hoe je dat soort bedrijven tot duurzaamheidsrapportages kunt brengen en welke hulp ze daarbij nodig hebben.” Speciaal voor het MKB heeft het GRI in 2004 een handboek uitgebracht, onder de titel

L

‘High 5!’. Dat beschrijft in vijf stappen hoe je informatie over je economische, sociale en milieuprestaties beter kunt communiceren. ‘High 5!’ doet op basis van de GRI-richtlijnen suggesties om zonder al te ingewikkelde rompslomp toch tot verslaglegging van duurzaamheid te komen. En ook nog op een manier die het bedrijf helpt inzicht te krijgen in de huidige prestaties en mogelijke verbeteringen. Leontien Plugge: “Het aardige is dat het MKB vaak al heel veel zaken bijhoudt voor de wet of voor hun eigen boekhouding. Je moet nou eenmaal meten om te kunnen managen. Kenmerkend voor die kleine bedrijven is ook dat ze al nauwe contacten hebben met hun stakeholders - klanten, de bedrijven in de buurt, de loka-

le overheid - en vaak veel aan liefdadigheid en sponsoring doen. Er gebeurt dus al veel, maar ze zien er toch tegenop een duurzaamheidsverslag uit te brengen. Ze schrikken als ze het boek met GRI-richtlijnen zien. Nou zijn die ook oorspronkelijk bedoeld voor grote bedrijven, dus ze kunnen beter beginnen met ‘High 5!’ om kennis te maken met het proces van rapportage en de selectie van onderwerpen en indicatoren. Wij raden ze aan om eerst maar eens te bedenken op welke punten ze zich willen verbeteren en waar ze mee willen beginnen. Zo’n eerste rapport kan dan simpelweg bestaan uit vijf pagina’s met hun doelen voor de toekomst.” www.globalreporting.org



14

Apothekers in Spanje

Microkredietbanken in Afrika, Azië en Latijns-Amerika

+ P

People, Planet, Profit Special MVO Nederland


16 Hoofdredacteur:

Over MVO Nederland MVO Nederland is een kennis- en netwerkorganisatie die het bedrijfsleven stimuleert maatschappelijk verantwoord te ondernemen. MVO Nederland brengt hiervoor bedrijfsleven, maatschappelijk veld, overheid, onderwijs en onderzoek bij elkaar om samen te zoeken naar effectieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. MVO Nederland wordt hierbij ondersteund door haar partners.

Informatie Om maatschappelijk verantwoord ondernemen concreet en levend te maken, verzamelt MVO Nederland zoveel mogelijk voorbeelden, instrumenten, verhalen en publicaties. We maken deze informatie vervolgens beschikbaar via bijvoorbeeld onze website en de presentaties die we in het land geven. Vaak is de informatie te vinden bij een ander bedrijf en verwijzen we door naar partners in ons MVO-netwerk.

Netwerk MVO Nederland wil maatschappelijk verantwoord ondernemen bij zoveel mogelijk bedrijven stimuleren. Daarom brengen wij bedrijven die al ervaring hebben met MVO in contact met ondernemers die net beginnen. We organiseren daarvoor onder meer bijeenkomsten die we werkwinkels noemen. Zo bouwen we langzaam een steeds groter netwerk van organisaties die maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Publiciteit MVO Nederland wil dat maatschappelijk verantwoord ondernemen gaat leven, dat het tastbaar wordt voor iedereen. Daarom vertellen we de verhalen van de organisaties die goede voorbeelden hebben aan zoveel mogelijk mensen. We gaan er mee naar de pers, de poli-

Jan Bom (P+) Sabine Draaijer (MVO Nederland) Karin Jansens (MVO Nederland)

tiek, de consument. We denken na over de onderwerpen die in de maatschappij spelen en praten daarover met deskundigen.

Eindredactie:

Projecten

Redactie:

Via al de organisaties die ons informatie aanleveren, horen we ook goed wat er allemaal speelt in het veld. We merken daardoor waar de behoeftes liggen en spelen daar zo goed mogelijk op in. Zo leeft bij verschillende organisaties de vraag waar je rekening mee moet houden als je internationaal maatschappelijk verantwoord wilt ondernemen. Wij zoeken naar aanleiding van zo’n vraag bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties die elkaar input kunnen leveren. We zorgen er voor dat verschillende initiatieven rondom internationale richtlijnen gestroomlijnd worden en maken in samenwerking met bijvoorbeeld de EVD een informatiepakket voor ondernemers die in het buitenland maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Maria Genova

Astrid van Unen

Karolien Bais

Illustraties: Wim Euverman

Fotografie: Chris de Bode Anne Hamers

Art Direction: B10, Amsterdam: Boudewijn Boer Tineke Kooistra

Geïnteresseerd in MVO? Wilt u starten met maatschappelijk verantwoord ondernemen, kijk dan op onze website: www.mvonederland.nl. Hier kunt u zich ook abonneren op onze digitale nieuwsbrief.

Druk: Senefelder Misset Doetinchem

Uitgave:

Contact MVO Nederland Waterstraat 47 Postbus 48 3500 AA Utrecht Telefoon 030 - 236 33 22 Fax 030 - 23 12 804 www.mvonederland.nl

Atticus b.v. / MVO Nederland

Redactieadres: Rietsnijderslaan 3 1394 LC Nederhorst den Berg T 00 31 (0) 294 255719 M 06 27 153 000 E [email protected] www.peopleplanetprofit.nl www.peopleplanetprofit.be www.peopleplanetprofit.info www.p-plus.nl

People Planet Profit P + MVO Nederland De winst van transparantie. Het zichtbaar maken van MVO-prestaties. Open en bloot

Recommend Documents