Pedagogisch werkplan Kindercentrum De Boomgaard KDV De Boomgaard, Peutergroep De Coole Kikkers, BSO De Kampioenen
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
1
Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan van het kindercentrum de Boomgaard, de Coole kikkers en BSO de Kampioenen. Kinderopvang Triangel en KMN Kind & Co zijn met ingang van 1 juli 2015 gefuseerd. Dit document is aangepast en geharmoniseerd naar beide organisaties. Dit pedagogisch werkplan vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor ons als medewerkers van De Boomgaard, de Coole kikkers en BSO de Kampioenen. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op het kinderdagverblijf wordt gewerkt. Zoals u in onze brochure ‘Welkom bij KMN Kind & Co’ kunt lezen, ziet Triangel zichzelf als pedagogisch partner. Zijn in het Algemeen Pedagogisch Beleid de vier speerpunten uit De Mission Statement nader toegelicht, in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Onze locaties, opvangsoorten, medewerkers en kinderen kennen hun eigenheid. Deze willen we zo goed mogelijk benutten. Dit houdt in dat wij onze pedagogische visie en uitgangspunten hanteren als basis. Een basis om vanuit deze visie met kinderen om te gaan. Triangel kent een 4-tal kernwaarden namelijk; 1. Stimulerend 2. Betrokken 3. Groei 4. Welkom Deze kernwaarden zijn de kenmerken die onze organisatie kleur geven. Kernwaarden maken duidelijk hoe Triangel zich wil onderscheiden van andere aanbieders in de kinderopvang. Om energiek en effectief te zijn hebben mensen en organisaties een eigen identiteit nodig. Met andere woorden: waar staat Triangel voor en waar geloven we in? Wat verbindt ons met elkaar en wie willen we zijn voor onze klanten en omgeving? Kernwaarden vervullen de rol van kompas binnen een organisatie. Door je samen te richten op dezelfde waarden binnen de organisatie, wordt de uitstraling van Triangel naar buiten toe helder. Triangel werkt volgens een kwaliteitszorgsysteem, dat gebaseerd is op de PCDA cyclus. Dit houdt in dat wij kwaliteit zien als een continu proces. We werken aan de hand van afspraken, die vastgesteld zijn in werkwijzen en procedures. Ons beleid en werkwijzen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek en ondersteunen de pedagogisch medewerkers bij het dagelijks handelen. Jaarlijks wordt middels interne audit, onderzocht of onze werkwijzen en afspraken in de praktijk doeltreffend zijn. Daarbij zijn we tevens alert op mogelijke verbeteringen. Het pedagogisch werkplan, wijzigingen in beleid en de invulling van het vierogenprincipe op de locatie, worden jaarlijks besproken met de oudercommissie. Het werkplan wordt minimaal 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Onze locaties worden jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. De uitkomsten van een inspectie worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie van de locatie. Het inspectierapport is te vinden op de website. Mocht u nog informatie missen, dan kunt u hier natuurlijk altijd naar vragen bij de pedagogisch medewerker, senior of clustermanager/unitcoordinator. Ook is in de brochure ‘Welkom bij KMN Kind & Co’ en op de website www.kmnkindenco.nl veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
2
Ook is in de brochure “Met hoofd hart en handen, de folder ‘Triangel veelzijdig en vertrouwdkinderdagverblijven en op de website www.kinderopvangtriangel.nl veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team van de Boomgaard, de Coole kikkers en BSO de Kampioenen. 22 september 2015
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
3
Inhoud Inleiding ....................................................................................................................................... 2 Algemene informatie ..................................................................................................................... 5 Onze accommodatie, groepsruimten en stamgroep...................................................................... 5 Onze buitenruimte ..................................................................................................................... 7 Onze openingstijden .................................................................................................................. 7 Voor schooltijd .......................................................................................................................... 7 Het afnemen van een extra dag(deel)......................................................................................... 8 Onze dagindeling op locatie ....................................................................................................... 8 Eten, drinken en slapen ............................................................................................................10 Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne ......................................................................11 Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden .......................................12 De oudercommissie ..................................................................................................................13 Observeren ..............................................................................................................................14 Zorgkinderen............................................................................................................................15 Ons kinderdagcentrum in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. ....................................15 Pedagogische uitgangspunten ...................................................................................................15 De pedagogisch medewerkers ...............................................................................................16 Het vierogenprincipe in de praktijk ........................................................................................17 Vast dagritme ......................................................................................................................18 De groepsruimte ..................................................................................................................18 De buitenspeelruimte ............................................................................................................19 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties ..................................................19 Spel & Speelgoed .................................................................................................................19 Activiteiten ...........................................................................................................................20 Uk en puk ............................................................................................................................21 VVE ( Voor-en Vroegschoolse Educatie) .................................................................................21 Zelfstandigheid bevorderen ...................................................................................................22 Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties..........................................................22 Overdracht van waarden en normen ..........................................................................................23 Gewenst en ongewenst gedrag .............................................................................................23 Rituelen ...............................................................................................................................23 Afspraken, regels en omgangsvormen ...................................................................................23 Tot slot ........................................................................................................................................24
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
4
Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd.
Onze accommodatie, groepsruimten en stamgroep Onze accommodatie Binnen ons kindercentrum zijn er 7 stamgroepen dwz 5 verticale KDV-groepen, een 3 + groep met combi BSO-opvang “de Coole kikkers” en BSO “de Kampioenen”. In de centrale hal bevindt zich een centrale keuken, een maxi-cosi ruimte, een pauze kamer, het kantoor van de unit-coordinator en de aangelegen groepsruimtes.
Kinderdagverblijf
In iedere groepsruimte zijn er verschillende hoeken gemaakt waarin de kinderen kunnen spelen, bv een poppenhoek, bouwhoek. In iedere groepsruimte is een keukentje. Op iedere groep zit een doorkijkraam naar de andere groep. De verschoonruimtes worden gedeeld met de naastgelegen groep met uitzondering van de mooie mollen. Zij hebben een eigen verschoonruimte. Zowel in de verschoonruimtes als in de groepsruimtes bevinden zich de deuren naar de slaapkamers. Op iedere slaapkamer zijn babyfoons aanwezig. Onze ruimtes zijn voorzien van veel glas en schuifdeuren. Er zitten deelbare deuren in de verschoonruimtes. Wanneer er 1 pedagogisch medewerker in de verschoonruimte aanwezig is wordt de deelbare deur voor de helft opengedaan. Alle groepsruimtes hebben een deur naar de binnentuin en een grote schuifpui naar de hal waaraan alle groepen grenzen. Door het openzetten van de schuifpui ontstaat de mogelijkheid om op de gang te spelen, om bij elkaar binnen te lopen en bij elkaar te gaan spelen. Dit biedt de mogelijkheid om op een hele ongedwongen en speelse manier met andere groepen kennis te maken.
De Coole kikkers
De Coole kikkers is onderverdeeld in 2 ruimtes is, bij binnen komst staan er kasten met laden waar ieder kind zijn eigen laatje heeft voorzien van naam sticker. In de 1e ruimte bij binnenkomst is de bouwhoek tevens staat er een tafel waaraan de BSO kinderen eten. Dmv een schuifdeur stap je in de 2e ruimte, de schuifdeur wordt afgesloten op de eet en rust momenten. In deze ruimte is de huishoek, de leeshoek. De knutsel activiteiten worden aan deze kant gedaan. In het midden van de ruimte staat een glijbaan met huisje eronder. Er staat een grote kast die de groep verdeeld, in deze kast staan spelletjes, puzzels, voorleesboeken. Er staan 2 tafels waaraan gegeten en gedronken wordt met de kdv kinderen. Er staat een kast met creatieve materialen, deze zijn voor de kinderen en kunnen zij gebruiken zonder het te moeten vragen. In de 2e ruimte bevindt zich de deur naar de buitenruimte. Bij de Coole kikkers is er een toiletruimte met 3 toiletten voor de kinderen deze zijn voorzien van klapdeuren, voor de nodige privacy van de kinderen. Naast de toiletten hangt een wasbak met een zeepautomaat en een papieren handdoekjes automaat. In deze toilet ruimte hangt een babyfoon zodat wanneer een kind klaar is de pedagogisch medewerker op de groep het kan horen.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
5
BSO de Kampioenen
Onze BSO is bereikbaar via de grote gang van Kdv de Boomgaard. De BSO is onderverdeeld in twee ruimtes. De eerste waar je binnenkomt, heeft een keukenblok, een zithoek, 3 grote tafels waar meestal de eetmomenten plaatsvinden, een spelletje gedaan kan worden of gespeeld met ander materiaal, denken aan klei, playmais, kraaltjes etc. In de hoek van de eerste ruimte is een werkplek van de pedagogisch medewerkers. Dmv een grote schuifdeur ( die altijd open staat) kom je in de tweede ruimte. Achterin staat een werkbank, hier kan een kind samen met een pedagogisch medewerkers aan de slag met hout. We hebben en laag podium dat uitnodigt voor dans en toneel maar ook fantasie spel of spelen met de kussens die er vaak op liggen. We hebben een bouw/speelhoek met kleed. Een poppenhoek onder het “ grote bed”, dat is een hoogslaper. Deze staat ook in de tweede ruimte. Er zijn regels verbonden aan het spelen op de hoogslaper zodat het spelen veilig blijft op deze hoogte. Er staan twee tafels in de ruimte, een grote kastwand met materialen zoals, papier, kleurtjes, kosteloos materiaal, schortjes. Voor de kinderen op de juiste hoogte waar ze zelf bij mogen. In de ruimte bevindt zich ook de deur naar het centrale buitenspeelplein van de Boomgaard. De tuin nodigt uit om te spelen met natuurlijke materialen. Kinderen kunnen glijden, met water spelen of klimmen. Als ze graag willen skeeleren of voetballen, wijken we regelmatig uit naar het schoolplein van de Regenboogschool. Er is tevens een toiletruimte met 3 toiletten voor de kinderen, deze zijn voorzien van klapdeuren dit zorgt voor de nodige privacy. Na het toilet bezoek wassen de kinderen hun handen, naast de wasbak hangt een zeepautomaat en een automaat met papieren handdoekjes. Stamgroepen
Bij het kinderdagverblijf en de Coole Kikkers
Binnen ons kinderdagverblijf hebben wij de volgende indeling in stamgroepen: de Mooie Mollen ( 0 - 4 jaar) de Razende Rupsen (0 - 4 jaar) de Slimme Slakken (0 - 4 jaar) de Vrolijke Vlinders (0 - 4 jaar) de Hippe Hamsters ( 0 - 4 jaar) de Coole Kikkers ( 3 – 4,5/5 jaar) BSO de Kampioenen ( 4 – 7 jaar) Kinderen kunnen tijdelijk in twee stamgroepen worden geplaatst. Bijvoorbeeld omdat er op een bepaalde dag nog geen plek is in de gewenste groep, of omdat er op bepaalde dagen groepen worden samengevoegd ivm met het kindaantal op de verschillende groepen. Indien dit aan de orde is, geven ouders hiervoor toestemming op het toestemmingsformulier1. Op dit moment zijn de groepen Slimme Slakken en Razende Rupsen samengevoegd. Zij werken samen in een ruimte. Het kindaantal laat het toe deze stap te zetten. Indien nodig splitsen zij op de dag zelf en werken zij in beide lokalen. Ouders zijn hiervan op de hoogte en worden hierover steeds geïnformeerd middels het white-board naast de groepen. Ook op woensdag en vrijdag vinden er samenvoegingen van groepen plaats bij de Boomgaard. Op woensdag zijn de groepen Razende Rupsen en Coole Kikkers samengevoegd. Op vrijdag zijn de groepen Mooie Mollen, Razende Rupsen en Slimme Slakken samengevoegd, en de groepen Hippe Hamsters, Vrolijke Vlinders en Coole Kikkers. Op bovengenoemde dagen zijn er in de Locatie 2 (samengevoegde) groepen open. De groepen zijn naast elkaar, zodat er makkelijk samengewerkt kan worden en ondersteuning geboden daar waar nodig. Ook in vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Ouders worden tijdig geïnformeerd over de samenvoeging van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen.
BSO de Kampioenen
Binnen onze BSO hebben wij de volgende indeling in basisgroepen:
1
Voor het samenvoegen van groepen aan het begin en einde van de dag, het incidenteel samenvoegen tijdens activiteiten in het kader van het opendeurenbeleid en in geval van vakanties, hoeft geen toestemming aan ouders te worden gevraagd.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
6
Er zijn vier groepen en op sommige dagen vijf groepen, dit hangt af van het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers. We hebben groen, geel, blauw, wit en oranje. We hebben gekozen voor kleur omdat dit voor deze leeftijd goed te herkennen is. Elke kleur heeft zoveel mogelijk een vaste pedagogisch medewerker. Kinderen zitten elke dag dat ze komen, in dezelfde kleur basisgroep. Kinderen kunnen op de borden in de groepen zien welke pedagogisch medewerker bij welke stamgroep hoort op een bepaalde dag. Zo weten kinderen precies wie het aanspreekpunt is voor hen op die dag.
Onze buitenruimte Onze buitenruimte is ingericht om naar hartenlust te kunnen spelen. Er is voor elk wat wils. De buitenruimte/tuin is ‘‘natuurlijk’’ ingericht. Wij vinden het belangrijk de kinderen te prikkelen in hun fantasie. Daar door zoeken wij naar materialen die dit gevoel versterken. In de tuin liggen materialen uit de natuur waar weinig kleur aan zit zodat de kinderen geprikkeld worden om zelf op onderzoek uit te gaan. De tuin is nog groeiende samen met de kinderen zijn wij nog opzoek om de tuin nog meer bij de belevingswereld van de kinderen te laten passen. Wij streven ernaar om elke dag buiten te zijn met de kinderen. Ook bij minder weer is buitenspelen voor kinderen een heerlijke activiteit. De tuin is zo ingericht dat er voor iedere leeftijd iets te beleven is. Een afsluitbare babyhoek voor de allerkleinsten. Een kleine zandbak voor de jongere peuters met een keukentje ernaast met echte pannen. Het fantasiespel kan hierdoor naar ieders plezier beleefd worden. Een grote zandbak voor de grote peuters, zij hebben de ruimte en behoefte om wat meer te bewegen en groter te bouwen. De BSO kinderen kunnen klimmen in het klimrek, spelen met autobanden, er liggen stokken om mee te bouwen en te spelen. Op de tegels mag er gefietst worden, er staan palen waaraan touwtje gesprongen kan worden. Een uitdagende tuin waarin iedereen met veel plezier kan buiten spelen.
Onze openingstijden Wij zijn vijf dagen per week geopend van 7.30 tot 18.00 uur. Er is een mogelijkheid verlengde opvang af te nemen middels een strippenkaart. De verlengde opvang houdt in dat ouders een half uur voor, en een half uur na de openingstijden opvang kunnen afnemen. Deze halve uren opvang worden betaald middels een strippenkaart. De Coole kikkers zijn geopend van 7.30 tot 18.30 uur. Op aanvraag bij het klantencontactcentrum is het mogelijk om voor- en tussenschoolse opvang af te nemen. BSO de Kampioenen is geopend van 15.00 tot 18.30 uur. Op aanvraag bij het kcc is het mogelijk bij BSO de Kampioenen gebruik te maken van voor en tussenschoolse opvang. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op Bevrijdingsdag. Hierover wordt u jaarlijks geïnformeerd. Wij vragen de ouders hun kind tussen 7.30 en 9.00 te brengen. Aangezien het ‘dagprogramma' om 9.00 uur start, is het fijn als iedereen dan aanwezig is. Vanaf 16.00 uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Mochten ouder(s) later dan 9.00 uur willen brengen of eerder dan 16.00 uur willen halen, dan is dat geen probleem, wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van de desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee!
Voor schooltijd Tijdens de voorschoolse opvang vangen onze pedagogisch medewerkers uw kind op voor de start van school. De BSO verzorgt het ontbijt. Na het ontbijt kiest uw kind zelf wat het wil doen: een boek lezen, in de speelhoek spelen of een spelletje doen. De Kampioenen vangt kinderen op van 1 school, namelijk De Regenboogschool. De pedagogisch medewerker brengt de kinderen lopend naar school vanaf 08.15u, omdat iedereen om 08.30u in de klas moet zijn. De medewerker van BSO de kampioenen haalt de kinderen op van de Coole kikkers.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
7
Onze medewerker zorgt ervoor dat uw kind op tijd op school is. De PKR is hier één pedagogisch medewerker op tien kinderen. Afmeldingen en aanmeldingen krijgen we minimaal twee dagen van te voren binnen via de telefoon, de e-mail of mondeling. Bij aanmeldingen kijken we of de PKR het toelaat. Onze voorschoolse opvang is geopend vanaf 07.30u. De kinderen moeten om 08.30u op school zijn.
Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker van de desbetreffende groep van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel), wordt altijd schriftelijk vastgelegd en kan, in overleg met de ouders, op een andere stamgroep plaatsvinden. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning/KCC. Deze bepaalt of dit binnen de eigen stamgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of unit coördinator het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager/unitcoordinator verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld.
Onze dagindeling op locatie Dagindeling kinderdagverblijf de Boomgaard
Ouders brengen hun kinderen tussen 7.30 en 9.00 uur. In vakanties mogen de kinderen tot 9.30 gebracht worden. (kinderen mogen vrij spelen) Bij de kinderen wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met het ritme zoals ze dit thuis gewend zijn. Dit geld vooral bij de baby’s. Tussen 9.00 en 9.30 uur wordt er met de kinderen fruit gegeten en sap gedronken. Vervolgens worden de kinderen rond 9.30 uur verschoond, en is er een toiletronde. De dreumesen gaan dan naar bed. De dreumesen gaan over het algemeen twee keer slapen en de peuters één keer, ofwel ze rusten of spelen op de groep. Rond 10.00 uur gaan de kinderen als het weer het toe laat, buiten spelen of is er een activiteit die door de pm-ers in voorbereid. Dit kan een knutselactiviteit zijn, een sportactiviteit, een dansactiviteit of samen spelen in de groep. Rond 11.30 uur gaan de kinderen aan tafel om brood te eten. Rond 12.45 uur gaan de kinderen die één keer slapen naar bed tot ongeveer 15.00 uur. De dreumesen die twee keer slapen, gaan rond 14.30 naar bed. Rond 15.30 gaan we aan tafel voor een crackers/ontbijtkoek en sap. Vervolgens gaan de kinderen buiten of binnen vrij spelen. Soms wordt er dan ook een activiteit aan geboden of zoeken kinderen van de andere groepen elkaar op om samen te spelen Rond 16.30 is er nog een verschoonronde. Vanaf 16.00 uur mogen de kinderen weer opgehaald worden door hun ouders. De eerste pedagogisch medewerkers beginnen om 7.30 uur en werken tot 16.45 uur. De tweede dienst begint om 8.45 uur en werkt tot 18.00 uur. Als er door kindaantallen met drie pedagogisch werkers wordt gewerkt, zijn tijden aangepast. Een Vroege dienst van 7.30 tot 16.15 uur, een tussen dienst van 8.30 tot 17.15 uur en een late dienst om 9.15 tot 18.00 uur. Elke dag zijn er twee pedagogisch medewerkers die tot 18.15/18.30 uur werken. De kinderen die om 17.50 uur nog niet zijn opgehaald worden verzameld op de groep de Mooie Mollen.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
8
Dagindeling peutergroep de Coole kikkers
Ouders brengen hun kinderen tussen 7.30 en 9.00 Om 8.20 gaan de kinderen die gebruik maken van de voorschoolse opvang naar school. Zij worden door 1 van de collega’s van de kampioenen naar school gebracht. Tussen 9.00 en 9.30 eten de Coole kikkers fruit en drinken hierbij sap. Aan tafel wordt er met de kinderen overlegd over wat zij de dag willen gaan doen. Er wordt bij het fruit eten voorgelezen en er worden liedjes gezongen. Rond 9.30 is er een toiletronde. Wanneer kinderen nog niet zindelijk zijn worden zij verschoond of wordt er met hen geoefend met de zindelijkheidstraining. Rond 10.00 gaan de kinderen vrijspelen of wordt er een activiteit aangeboden. Kinderen hebben de keuze om aan de activiteit mee te doen. Rond 11.45 ruimen de kinderen de groep op en dekken wij met elkaar de tafel, er is dan nog een toilet ronde en de kinderen wassen hun handen. Om 11.50 worden de kinderen die gebruik maken van de tussen schoolse opvang opgehaald van school. Om 12.00 gaan we met elkaar aan tafel. Er wordt brood met beleg gegeten. Er is zowel hartig als zoet beleg en de kinderen hebben de mogelijkheid om te kiezen wat zij op hun brood eten. Er is melk en karnemelk, wanneer de kinderen liever thee of limonade(aanleng) willen drinken kan dat ook. De kinderen brengen zelf hun bord en beker naar de keuken wanneer zij klaar zijn met eten. Rond 13.00 gaan de kinderen die gebruik maken van de tussen schoolse opvang naar school. Rond 13.00 vindt er dan nog een toiletronde plaats. Voor de kinderen die willen slapen of rusten wordt de groep gesplitst aan de ene kant komen stretchers voor de kinderen die gaan slapen of rusten. De kinderen die niet gaan slapen hebben de mogelijkheid om buiten te spelen of een spelletje oid op de groep te doen. Dit is vaak ook een rustmoment voor kinderen. Om 15.00 worden de kinderen wakker gemaakt tevens vindt er dan een toiletronde plaats, De kinderen die gespeeld hebben ruimen met elkaar de groep op. Om 15.15 worden de kinderen die gebruik maken van de buitenschoolse opvang opgehaald van school, een pedagogisch medewerker wacht op hen in de hal van de regenboog en neemt een looplijn mee om de kinderen op te halen. Om 15.30 eten de kinderen een cracker en drinken sap. De BSO-kinderen krijgen bij de cracker ook fruit aangeboden. Na het eten van de cracker wordt er een activiteit aangeboden, de kinderen kunnen kiezen of zij willen deelnemen aan de activiteit. Wanneer zij willen kunnen zij ook gaan buitenspelen. Vanaf 16.00 kunnen kinderen opgehaald worden door hun ouders.
Onze (mid)dagindeling BSO de kampioenen
Als de kinderen om 15.15 uit school komen zitten de pedagogisch medewerkers op hen te wachten in de aula van de regenboogschool. De kinderen zoeken een plaatsje op de tribune aan de linkerkant van de trap ( die in het midden loopt). Wij streven ernaar, zeker voor de jongste kinderen, om met de leerkracht informatie uit te wisselen, want het is prettig om te weten hoe de schooldag is verlopen en of er bijzonderheden zijn. Kinderen die met de fiets zijn geven dit aan bij de pedagogisch medewerker. Als alle kinderen in de aula zijn en zijn aangevinkt op de ophaallijst vragen we ze een mooie rij te maken. In een lange rij van twee aan twee lopen we dan de school uit. Kinderen met de fiets lopen met 1 pedagogisch medewerker de andere kant van de school uit om hun fiets te pakken. Bij de oversteekplaats wachten we op alle kinderen en de fietsers. Twee pedagogisch medewerkers blokkeren de oversteekplaats door op de weg te staan. Eerste steken de fietsers over en dan de andere kinderen. Bij het tweede oversteekpunt herhalen we deze handeling. Kinderen weten de vaste plaatsen waar ze moeten stoppen. Bij binnenkomst hangen ze hun jas op aan de kapstok, tassen in de bakken ( staan in de gang). Plassen en handenwassen voor we aan tafel gaan. We eten een cracker en drinken wat in de stamgroepen. Dit zijn kleine basisgroepen van max. 10 kinderen per pedagogisch medewerker. Kinderen hebben zo rustig de tijd om te eten en hun verhaal te doen. Als er drie klaar zijn mogen ze vragen of ze van tafel mogen. Als de pedagogisch medewerker hier toestemming voor geeft zetten ze hun beker in de vaatwasser en hun krukje op de
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
9
stapel. Kinderen mogen dan vrij gaan spelen. Tussen 15.30 – 16.30 is er tijd om activiteiten aan te bieden. Om 16.30 is er een rustmoment. Kinderen leggen hun spel neer, kinderen die van buiten komen wassen hun handen. Het is tijd voor fruit. Dit delen we uit in de zithoek. Kinderen zitten op de banken of op het kleed. Om het rustmoment soms wat te verlengen lezen we voor of na het fruit nog een verhaal of doen we kort een spelletje met de kinderen. De meeste kinderen worden tussen 17.0018.00 opgehaald. Als de ouder binnenkomt, maakt de pedagogisch medewerker een praatje over hoe het die dag met het kind is gegaan. Eventuele bijzonderheden vanuit school worden dan ook besproken. Kinderen melden zich af bij de pedagogisch medewerker, strepen hun naam zelf door van de ophaallijst. Deze ligt altijd op de kast naast het fotobakje. Kinderen halen hun foto van de muur en doen deze in het bakje. Op vrijdag zijn de kinderen van de onderbouw (groep 1-4) om 12.00 uit school. De kinderen eten met de pedagogisch medewerker een gezonde en gevarieerde lunch op de BSO. Aan het begin en einde van de dag zijn er minder kinderen aanwezig op het kinderdagverblijf. Tussen de middag slapen veel kinderen, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Binnen ons kindercentrum begint de vroege dienst om 7.30 van elke groep is er 1 pedagogisch medewerker aanwezig. 8.45 begint de late dienst. Wanneer er groepen worden samengevoegd en het aantal kinderen dat aanwezig is meer dan 12 is begint er een dienst om 8.30. Wanneer er groepen zijn samengevoegd start de late dienst om 9.15. Om 9.15 is iedereen dan binnen. Tussen de middag houden de pedagogisch medewerkers pauze tussen 13.00 en 15.00. Om 18.00 worden de kinderen van het dagverblijf die er op dat moment nog zijn naar de Mooie Mollen gebracht, op deze groep vindt de verlengde opvang plaats. Bij de Coole kikkers begint de vroege dienst om 7.30 de late dienst om 8.45. Zij houden pauze tussen 13.15 en 14.45. Om 15.00 start de BSO dienst. Bij BSO de Kampioenen starten de diensten om 15.00 en eindigen tussen 18.00 en 18.30 afhankelijk van het aantal kinderen dat er op dat moment nog aanwezig zijn. In de vakanties worden de kinderen opgevangen bij de Vliegende Koffer. De diensttijden zijn dan van 7.30 tot 18.30 uur.
Eten, drinken en slapen Bij het Kinderdagverblijf en de Coole Kikkers.
Samen eten is belangrijk. Samen eten is gezellig. Eetmomenten geven structuur aan de dag. Samen eten versterkt het onderlinge contact. Binnen ons kinderdagcentrum vinden wij samen eten en drinken heel belangrijk. Dit zijn momenten om samen met de kinderen liedjes te zingen, de kinderen mogen zelf hun liedje kiezen. Er wordt voorgelezen en er is tijd om met de kinderen te praten bv over het weekend of welke activiteiten er vandaag plaats gaan vinden. Eten en drinken bieden structuur aan het dagritme. Tijdens het eten en drinken worden de kinderen gestimuleerd om mee te helpen met tafel dekken, maar ook bv met het helpen van het pellen van een mandarijn, schil van de banaan er af te halen. Zelf hun boterham te smeren met boter en evt beleg. Na het eten samen de tafel afruimen, helpen met washanden uit delen. Binnen ons kinderdagcentrum treffen wij preventieve maatregelen zodat jonge kinderen veilig en gezond op het kinderdagcentrum kunnen slapen. De baby’s slapen in het zelfde ritme als waarin zij thuis ook slapen, de bijzonderheden rondom het slapen worden besproken met ouders in het kennismakingsgesprek, wanneer dit verandert geven ouders dit aan bij de pedagogisch medewerkers van de groep. Op de mandjes van de kinderen staan er stickers die dit aangeven. Kinderen tot 1 jaar laten wij op hun rug slapen ter voorkoming van wiegendood. Wanneer een ouder wel graag wil dat het kind op de buik slaapt moet het een verklaring van de huisarts hebben. Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
10
Wanneer een kind eenmaal kan draaien worden kinderen die op hun buik in slaap vallen alsnog terug gedraaid. De pedagogisch medewerkers kijken regelmatig in de slaapkamers hoe de kinderen slapen. Als kinderen wat ouder worden en minder behoefte aan slaap krijgen, gaan zij in de regel twee maal per dag slapen, ’s ochtends en ’s middags na het eten. Langzamerhand groeien kinderen toe naar eenmaal per dag slapen. Ieder kind dat gaat slapen op ons kinderdagcentrum heeft een eigen bed. Wanneer kinderen een bed delen wordt er een schema gemaakt, wie wanneer in welk bed slaapt en wanneer de bedden worden verschoond. Wanneer de kinderen gaan slapen is er op elke slaapkamer een babyfoon aanwezig. Tijdens het slapen gaat er een pedagogisch medewerker regelmatig in de slaapkamer even kijken bij de kinderen. Peuters die een middagslaapje niet meer nodig hebben, bieden wij een rustige activiteit aan, zodat er voor hen een rust moment is op de dag. Ook kunnen zij in de groepsruimte lekker rusten op de bank.
Bij BSO de Kampioenen Samen eten/drinken is belangrijk. Samen eten/drinken is gezellig en versterkt het onderlinge contact. Deze momenten geven structuur aan de dag. Op school worden de kinderen opgehaald door een vaste pedagogisch medewerker. De ophaler is ook diegene die eet en drinkt met de kinderen die zij heeft opgehaald. Aan tafel vertellen de kinderen onder andere wat ze hebben beleefd. Kinderen mogen zelf kiezen welk fruit zij eten en welke kleur aanmaaklimonade zij willen drinken. Sommige kinderen willen zelf inschenken en mogen dit dan ook. Het eten/drinken verloopt in een ontspannen en gezellige sfeer, omdat er vaak veel grappen worden verteld. Kinderen delen hun dag ook in aan de hand van de eet/drink momenten: “Ik word opgehaald na het fruit eten” of “Ik ga kleien na het brood eten.” Triangel stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling en leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en “Mijn Triangel”. In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd via de Nieuwsflits.
Verschonen, zindelijkheid en persoonlijke hygiëne Bij het Kinderdagverblijf en de Coole Kikkers
Verschonen is een contactmoment tussen het kind en de pedagogisch medewerker. Binnen ons kinderdagcentrum in de Kdv-groepen vinden er vaste verschoonmomenten plaats. Na het fruit eten, de broodmaaltijd, de cracker en aan het einde van de dag. Wanneer het nodig is wordt een kind vaker verschoond. Voor en na het eten wassen de kinderen hun handen en gezicht. Zij krijgen hierbij een warme washand. Wij leren de kinderen aan dat na een bezoekje aan het toilet de handen worden gewassen. Als een kind eraan toe is om zindelijk te worden, zorgen wij ervoor dat het op een potje en later op de wc leert gaan. Wij doen dit altijd in nauwe samenwerking met de ouders. Het is voor het kind soms spannend, daarom bieden wij dit op een speelse, niet dwingende manier aan. Dit doen wij dmv stickerkaarten, een prettig beloningssysteem. Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik, gebruik van het potje en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. In de verschoonruimtes /toiletruimtes hangt een papier op kindhoogte die dit visueel aan hen laat zien. Wij leren de kinderen hoe ze moeten hoesten en/of niezen, neus snuiten. Wij doen het voor en benoemen het.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
11
Bij BSO de Kampioenen Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Wij leren de kinderen dat zij niet moeten hoesten/niezen in de richting van de anderen maar hun hoofd kunnen wegdraaien. Wij zijn bewust van snotneuzen en leren de kinderen hun neus snuiten en laten daarna hen hun handen wassen.
Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Bij het Kinderdagverblijf
Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders, zodat wij zoveel mogelijk informatie van hen krijgen. Wij noemen dit de intake. Ook kunnen wij dan vertellen hoe wij op ons kinderdagverblijf omgaan met de kinderen en informatie met de ouders uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van het kinderdagverblijf en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind te laten wennen. Het wennen vindt plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Tijdens het kennismakingsgesprek worden er wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. In de regel worden de wenafspraken over twee dagen verdeeld, bijvoorbeeld op dag 1 komt het kind vier uur wennen en op dag 2 zes uur. Tijdens de wendagen zijn ouders telefonisch bereikbaar, zodat zij zo nodig hun kind kunnen komen ophalen. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier ‘Checklist kennismakingsgesprek’. Om het wennen iets gemakkelijker te laten verlopen, neemt het kind soms iets van huis mee, zoals een knuffel, doekje en/of speen. Ieder kind op ons kindercentrum heeft een eigen mandje of laatje ( ook bij de Coole kikkers en BSO de Kampioenen) waarin zijn of haar persoonlijke spullen worden bewaard, zoals reserve kleding, een schriftje, evt knuffel, doekje. Na 3 tot 4 maanden evalueren wij de wenperiode met de ouders. Deze evaluatie gebeurt bij het halen/brengen van het kind. Er is dan even een moment om stil te staan bij de eerste periode. Binnen ons centrum wennen wij op de volgende manier. Een ouder wordt ongeveer 4 weken van te voren gebeld en tevens uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek. Tijdens het 1e gesprek laat de pedagogisch medewerker de ouders kennismaken met de groep en de andere pedagogisch medewerkers. In het gesprek met de ouders wordt er gevraagd hoe het kind is, zijn er bijzonderheden mbt voeding, slapen, gewoontes enz. Tijdens het gesprek worden er wenafspraken gemaakt, er wordt uitgegaan van 2 keer, de 1e keer een ochtend en de 2e keer met een gedeelte van de middag erbij. Wanneer het echter nodig is kan er eventueel een 3e wenafspraak gemaakt worden. Binnen ons kindercentrum is het mogelijk om door te stromen naar de Coole kikkers of naar BSO de Kampioenen. Wanneer dit het geval is gaat de pedagogisch medewerker van de groep waar het kind zit wenafspraken maken met de nieuwe groep dit gebeurt altijd in overleg met de ouders van het kind. Bij het doorstromen gaan we meestal uit van 2 keer, wanneer een kind meer tijd nodig heeft, wordt er meer tijd voor uit getrokken. De 1e keer is meestal een ochtend en de 2e keer met een gedeelte van de middag erbij. Gaat het om een overstap naar de BSO dan gaan we uit van 2 keer maar dit is afhankelijk van het kind en de ouders. Als ouders hun kind komen brengen, vragen wij hen om bij het weggaan duidelijk afscheid te nemen. Het kind weet dan waar het aan toe is. Soms is het kind verdrietig, waar wij dan direct op inspelen door het te troosten of af te leiden. Vaak is het verdriet ook snel over, als het kind gewoon even verdrietig mag zijn.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
12
Ouders krijgen, binnen ons kindercentrum, ook een mondelinge overdracht wanneer zij hun kind in de middag op komen ophalen. Wij vinden een goede overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Zo vragen wij de ouders, bij binnenkomst, hoe het met hun kind is en vertellen wij bij het ophalen over hun kind en de belevenissen van de dag. Tijdens het kennismakingsgesprek vertellen wij aan ouders dat wij werken met een overdrachtschrift, hierin schrijven wij de dingen die het kind mee maakt, de bijz. betreft voeding, slaaptijden. We schrijven over de ontwikkeling van het kind, leuke uitspraken. Dit doen wij zodat ouders kunnen lezen hoe het gaat. In het 1e jaar doen wij dit dagelijks wanneer het kind er is. Na de 1e verjaardag schrijven wij nog 1x in de 2 weken, dit is in samenspraak met de ouders. Dit doen wij tot het kind 4 jaar is. Het overdrachtschrift wordt geschreven door de ouders en de pedagogisch medewerkers van de groep. Fijn voor beide partijen om te lezen hoe het gaat. Tevens is het een mooi en tastbaar document voor later. Kinderdagverblijf opa-en-oma-dag Eén keer in de twee jaar is er een opa-en-oma-dag. Grootouders worden uitgenodigd om, met hun kleinkind, te komen kijken in het kindercentrum. Voor familieleden is het leuk om in een ongedwongen sfeer te zien wat de kinderen doen, waar ze slapen en welk speelgoed er allemaal is.
Bij BSO De Kampioenen
Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Daarna is er de gelegenheid om het kind desgewenst te laten wennen. De wenafspraken worden tijdens het kennismakingsgesprek genoteerd op het formulier ‘Checklist kennismakingsgesprek’. Het wennen vindt in de regel plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Tijdens het kennismakingsgesprek worden er desgewenst wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. Gedurende twee weken kan het kind een oplopend aantal uren op de groep waarin het kind geplaatst is, wennen. Bijvoorbeeld de eerste dag 1,5 uur en de tweede dag 3 uur. Op de Kampioenen gaat de kennismaking en het wennen als volgt. Bij de plaatsing en het wennen van een nieuw kind, krijgt het team vooraf informatie van de ouders. Bij het intakegesprek vraagt een pedagogisch medewerker onder meer met welke eigenschappen of gedrag van het kind, het team rekening kan houden. Ouders vertellen dan bijvoorbeeld dat hun kind verlegen is. Soms komt het nieuwe kind mee naar het intakegesprek. Dan krijgt de pedagogisch medewerker eerder een beeld van het kind o.a. door te luisteren naar de verhalen van het kind en door te observeren aan welk speelgoed het kind de voorkeur geeft. Voor de daadwerkelijke plaatsingsdatum wordt geprobeerd het kind te laten wennen door het een uurtje/middag te laten komen indien dit past in de groep qua kindaantal. Een belangrijke basis voor de start van de opvang is dat de pedagogisch medewerker zorgt dat het kind zich welkom voelt in de groep. Het is mogelijk dat kinderen intern doorschuiven van Kdv naar de BSO. (bv van Coole kikkers naar Kampioenen) In overleg met ouders gaan kinderen in de weken voordat zij naar school gaan een keer kijken bij de BSO, lopen mee naar school. Dit alles om het wennen voor hen zo makkelijk mogelijk te maken. Wij kijken samen of er bekende kinderen in de klas zitten die naar de BSO komen en vragen de kinderen hierbij om hun hulp.
De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe hebben wij een oudercommissie opgericht. Deze heeft, ten minste drie keer per jaar, overleg met de clustermanager/unitcoördinator. De oudercommissie heeft een adviserende functie in onderwerpen, zoals voedingsaangelegenheden, het pedagogisch werkplan en het risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. De taken en Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
13
verantwoordelijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het Reglement OC Kindercentrum KMN Kind & Co, dat u kunt vinden op onze website (www.Kmnkindenco.nl) De oudercommissie Het streven is om in de locale ouderraad zowel een ouder van de verschillende groepen van het kinderdagverblijf, als van de BSO’s van locatie Boomgaard zitting te laten nemen. De ouders van de OC zijn zelf zeer actief in het werven van zelf nieuwe leden. De oudercommissie behartigt de belangen van de ouders van de Boomgaard. Zij denken mee over zaken van algemeen belang, onder andere het vormgeven van pedagogisch beleid, voedingsbeleid bv, doornemen van de risico-inventarisatie veiligheid en gezondheid. Maar ook geven zij vorm aan verschillende activiteiten die vanuit de oudercommissie georganiseerd worden. Te denken valt aan: paasfeest, peuterdans, organiseren van een rommel/boekenmarkt, troeteldag. Ook organiseren zij 1 keer per jaar een thema-avond voor de ouders en medewerkers. De oudercommissie nodigt hiervoor een deskundige uit. Het thema voor de komende thema-avond zal zijn “seksuele ontwikkeling/voorlichting bij kinderen”. De taken en verantwoordelijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het reglement OC kindercentrum KMN Kind & Co. Dit kunt u vinden op de website (www.kmnkindenco.nl) Er wordt vier tot 6 keer per jaar vergaderd. De unit-coördinator van de locatie is bij de deze vergaderingen aanwezig. Naast de oudercommissie van kindercentrum de boomgaard, de Coole kikkers en BSO de Kampioenen (
[email protected]) is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen Triangel, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (
[email protected])
Observeren Observeren in het kinderdagverblijf
Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega’s en ouders. Om het praten en kijken naar het kind goed te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Vanaf het derde levensjaar wordt de observatiemethode Ontluikend Volgsysteem Peuters (OVP) gebruikt. Deze is meer gericht op de diverse ontwikkelingsgebieden. De observatie richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn en de ontwikkeling van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, telkens rond de verjaardag van hun kind krijgen ouders van de mentor van hun kind een uitnodiging voor een 10-minutengesprek. In dit gesprek wordt de laatste observatie doorgenomen met de ouders. Aan de hand van de 44 maanden observatie vindt tevens het eindgesprek plaats met de ouders.
Observeren in de BSO
Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega’s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Ouders worden uitgenodigd via de mail om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep dit doen wij dm een vragenlijst te mailen die wij dan graag retour ontvangen als input voor een gesprekje.
10-minuten gesprekken in de BSO
Ouders krijgen een mail van ons waarin staat dat we gaan observeren en dat er 10min gesprekken mogelijk zijn. Ouders schrijven zich in voor 10 min gesprekken op de door ons van te voren gekozen avonden. Ouders zijn niet verplicht hierop in te schrijven, maar betrokkenheid van ouders is zeer welkom. Op de avond zelf zorgen voor een ontvangst ruimte met koffie en thee. Er is 10min Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
14
gesprekstijd per kind. De observatie wordt besproken en ook worden er vragen behandeld die ouders voor ons hebben.
Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind, en dit met elkaar besproken hebben zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan, kan de clustermanager/unitcoördinator een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn, waarbij de procedure ‘Signaleren in de opvang’ gevolgd zal worden. Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen (bijvoorbeeld het woerden wijzer). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders kunnen, na intern overleg vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Ricicojongeren (VIR). Indien nodig, maakt KMN Kind & Co / Triangel gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De zorg coördinator is een beroepskracht binnen Kinderopvang Triangel, die benaderd kan worden wanneer er zorg om een kind is. Zij heeft specifieke deskundigheid op dit gebied, maar ook op het terrein van kindermishandeling en huiselijk geweld.
Ons kinderdagcentrum in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. Binnen onze wijk zijn er afspraken gemaakt met basisschool de Regenboog m.b.t. het gebruik van de gymzaal. Regelmatig kunnen wij gebruik maken van de gymzaal binnen de school. In ons kindercentrum zit het consultatiebureau gevestigd waar wij evt. vragen kunnen stellen als dit nodig mocht zijn. Het consultatiebureau is elke donderdagmiddag geopend en heeft een inloopspreekuur. Er kunnen ook vragen gesteld worden over een VVE-kind dat op enig moment in het kindercentrum geplaatst is. Dit alles natuurlijk in overleg met ouders van het betreffende kind. In onze wijk zijn diverse speeltuinen, zit een winkelcentrum in de buurt voor evt boodschappen. Er zijn voldoende slootjes om de eenden te kunnen voeren. In de wijk zijn ook andere locaties gevestigd waar wij naar toe kunnen gaan bv BSO de Stein die naast het voetbalveld zit. Daar kunnen we ook naar hartenlust sporten.
Pedagogische uitgangspunten Binnen Triangel werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Pedagogische inspiratiebronnen De werkwijze binnen het kindercentrum is geïnspireerd op een aantal pedagogische bronnen. Dit zijn Thomas Gordon, Loris Malaguzzi en Emmi Pikler. Een aantal ideeën uit hun methoden passen wij toe in de praktijk. Thomas Gordon De Amerikaanse psycholoog Thomas Gordon (1918-2002) ontwikkelde in de jaren ’60 een methode om effectief te communiceren. De essentie daarvan is: acceptatie van elkaars behoeften en de bereidheid daar rekening mee te houden.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
15
Een belangrijk onderdeel van de Gordon methode is het gebruik van de zogenaamde ‘ikboodschappen’. Hierbij wordt het gedrag benoemd, de daarbij komende gevoelens en de gevolgen van het gedrag. In het aanspreken van de ander komt het woord ‘ik’ altijd in de zin voor.
Loris Malaguzzi
De Italiaan Loris Malaguzzi (1920-1994) is grondlegger van de pedagogiek van Reggio Emilia, een stad in Noord-Italië. In 1945 was Malaguzzi als leerkracht betrokken bij de bouw van een nieuw kindercentrum in Reggio Emilia. Hij verdiepte zich in visies over onderwijs aan jonge kinderen en combineerde deze met zijn eigen ideeën en ervaringen tot een eigen pedagogiek. Uitgangspunt van de Reggio-Emilia benadering is dat kinderen gericht zijn op communicatie. Zij drukken zich daarbij niet alleen uit in gesproken en geschreven taal, maar ook via mimiek, geluid, beweging, dans, drama en muziek. Kinderen zijn niet alleen gericht op communicatie, maar ook op het onderzoeken van de wereld om hen heen. De Reggio-Emiliabenadering speelt hierop in door kinderen te laten werken in kleine groepjes waarin de kans op onderlinge uitwisseling optimaal is. Als vanzelf leren kinderen van elkaar, over elkaar, over zichzelf en over de wereld.
Emmi Pikler
Emmi Pikler´s benadering kenmerkt zich door twee principes: respect voor de behoefte aan een stabiele persoonlijke band en respect voor de zelfstandige activiteiten van het kind. Vanuit deze principes ontstaat een derde: de noodzaak om het leven van het kind zinvol te organiseren. Er is een tijd voor rust en slaap. Een tijd van wakker zijn in contact met de pedagogisch medewerker die hem verzorgt. En een tijd om zelf actief bezig te zijn. Deze verschillende tijden worden zo georganiseerd dat het kind er optimaal van kan profiteren. Vertrouwen vormt de basis voor de eerste sociale contacten. Op het kinderdagverblijf zijn de groepsruimtes zodanig aangepast dat de kinderen tijdens het vrije spel beschikken over een ruimte, die tegemoet komt aan zowel hun behoefte aan veiligheid als hun behoefte om te ontdekken. Er is speelmateriaal dat aansluit bij hun leeftijd en belangstelling. Kinderen hebben de mogelijkheid hun eigen interesse en behoefte te volgen. De meubels stimuleren de kinderen om bijvoorbeeld te klauteren en om te rollen. Het speelmateriaal bevordert de tastzin en helpt hen vormen en kleuren te ontdekken. Met hekjes wordt een apart gedeelte veilig afgeschermd voor de allerkleinsten. In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Het bieden van een (emotionele) veiligheid Het jonge kind ontdekt de wereld door te onderzoeken. Dit zal het alleen doen in een veilige wereld. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke, als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel veilig voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind verzorgen. Wij zorgen er daarom voor, dat elke groep vaste pedagogisch medewerkers heeft en dat elk kind in principe op een vaste groep verblijft. Wanneer groepen worden samengevoegd is er van de stamgroep een vast gezicht aanwezig, wanneer dit niet het geval kan zijn bv door ziekte wordt er gezocht naar een oplossing bv dmv een vaste inval of een pedagogisch medewerker van de buurgroep. Ouders zien dit door foto’s van de pedagogisch medewerker die op de white-boarden hangen naast de deur. Wanneer de kinderen op een andere groep worden opgevangen is dit zichtbaar door een formulier op de deur of het white-board. Wij werken, voor zover mogelijk met vaste invalkrachten. Elk kind heeft een eigen mentor. De mentor is een pedagogisch medewerker van de eigen stamgroep, die het kind regelmatig ziet. De mentor houdt de ontwikkeling en het welbevinden van haar mentorkinderen bij. Ook is zij het eerste aanspreekpunt voor de ouders van dit mentorkind.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
16
Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Iedere dag is er in het pand een BHV-er aanwezig. Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Om goede zorg te waarborgen, krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne, als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. Triangel is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerling-pedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van Triangel. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces, is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, maar kan incidenteel binnen de formatie worden ingezet, wanneer dit is toegestaan conform de Cao-bepaling. De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom), maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders en collega’s
Thomas Gordon binnen ons kindercentrum
Binnen ons kinderdagcentra werken wij met Thomas Gordon. Een voorbeeld: Wij zeggen tegen de kinderen niet wat maken jullie een rotzooi maar wel, het is niet handig dat jullie voor de deur de kapla omgooien want mama komt jullie zo ophalen. Wanneer een kind ongewenst gedrag vertoont, benoemen wij het gedrag van het kind en niet het kind zelf, bv wat je doet vind ik niet leuk en niet ik vind jou niet leuk. Voorbeeld: Ik vind het fijn dat je me komt helpen met tafeldekken. Nu kunnen we eerder aan tafel. Het vierogenprincipe in de praktijk Triangel geeft vorm aan het vierogenprincipe door: Een open en professioneel werkklimaat (zie: De pedagogisch medewerkers) Het aan de randen van de dag samenvoegen van stamgroepen (zie: Onze dagindeling) Inrichting van de ruimten en bouwkundige voorzieningen (zie Onze accommodatie en
groepsruimten)
Er worden locatie specifieke afspraken met de oudercommissie gemaakt.
Hoe doen wij het in de praktijk?
Bijna dagelijks is op regelmatige tijden de unitcoördinator aanwezig. Zij kan voor vragen of overleg altijd onverwacht een groep binnen lopen. Zij zorgt in het open klimaat van de Boomgaard voor een extra controle, omdat zij op ieder moment de vrijheid heeft binnen te lopen. In de Boomgaard is sprake van een duidelijke overlegstructuur. In groeps- en teamoverleg wordt regelmatig en in een open cultuur gesproken over het welzijn van de kinderen en de onderlinge samenwerking. De unit coördinator is regelmatig aanwezig in de groepen om sfeer te proeven. In De Boomgaard zijn altijd twee volwassenen aanwezig die de groep kinderen kunnen zien of eventueel horen. De roostering op De Boomgaard is zodanig dat er altijd twee volwassenen in het pand aanwezig zijn, op het moment dat er kinderen worden opgevangen (zie achterwacht). Als een medewerker alleen op een groep is, staat de deur van de (aangrenzende) groep/verschoonruimte open. Daarnaast loopt er regelmatig iemand binnen (uitcoördinator, collega van andere groep)
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
17
Indien nodig vinden er wijzigingen in de roostering plaats ten aanzien van de personele bezetting. Er zullen korte diensten ingezet worden daar waar nodig. Stagiaires worden hierin meegenomen en er zijn duidelijke afspraken over de achterwacht. (evt de unitcoördinator) In de slaapkamers wordt gebruik gemaakt van babyfoons zodat te horen is wat er in de slaapkamers gebeurt. Belangrijk hierbij is dat de babyfoons te allen tijde aan zijn als er een medewerker aanwezig is in de slaapkamer. Als de kinderen op bed gelegd worden, zullen de pedagogisch medewerkers de deuren open laten staan. Op deze manier is er altijd zicht op de slaapkamers, daarnaast staan de babyfoons aan. Als de kinderen in bed liggen, en de pedagogisch medewerkers weer terug zijn in de groepen, worden de deuren dicht gedaan. De babyfoons blijven aan. Als de groep kinderen met pedagogisch medewerkers buiten speelt, en er liggen kinderen in de slaapkamer, staat de babyfoon ook aan. Zo blijf men altijd in contact met de slaapkamers. Het streven is zoveel mogelijk met twee medewerkers naar buiten te gaan. De medewerker dient bij de coördinator/collega aan te geven waar men heen gaat, wat men gaat doen en hoe laat men terug denkt te zijn. Dit geldt ook als een medewerker alleen met een paar kinderen weggaat. De medewerker dient altijd bereikbaar te zijn. Wanneer een pedagogisch medewerker langer wegblijft dan voorzien of afgesproken checkt men dit door even te gaan kijken, of contact te zoeken. Dit kan ook in het pand zelf zijn. Alle groepsruimten van De Boomgaard voldoen aan de eis dat er doorzichtige afscheidingen tussen groepsruimtes en gangen aanwezig zijn. In elke groep is een grote schuifpui aanwezig die vanuit de gang zicht geeft op de groep. In elke groep zijn aparte verschoonruimtes/slaapkamers aanwezig. Twee groepen maken gebruik van eenzelfde geschakelde verschoonruimte. De verschoonruimte kan vanuit twee zijden betreed worden. De groep Mooie Mollen is hierop aan uitzondering. De deuren van de verschoonruimtes zijn zg deelbare deuren: De bovenste helft kan, los van de onderste helft, open blijven. Daarnaast zijn er een aantal die middels een dichte deur toegankelijk zijn (toiletruimtes volwassenen, maxi-cosi opbergruimte, washok, papierhok, voorraadhok keuken)
Werkafspraken die hieruit voortvloeien:
In bovengenoemde ruimtes mogen geen kinderen komen (Verbodsborden op de deur geven dit aan). Of de deur moet openblijven als een pm-er er met kind(eren) is. In de verschoonruimten staat de bovenste helft van de deur altijd open als er 1 pedagogisch medewerker aan het verschonen is, bij gebruik van de ruimte door twee pedagogisch medewerkers kan de deur dicht. Vorig jaar is een schouwing geweest met afgevaardigden van de OC van de Boomgaard en zijn eventuele knelpunten doorgenomen. De acties hieruit voortvloeiend zijn genomen en uitgevoerd. Achterwacht In het pand zijn altijd voldoende medewerkers aanwezig om gezamenlijk calamiteiten op te kunn en vangen. Voor noodgevallen geldt de afspraak dat in de eerste plaats de unitcoördinator wordt gebeld, daarna wordt de clustermanager gebeld. De afspraak is dat er altijd 2 medewerkers in het pand starten en ook 2 medewerkers afsluiten. In praktijk is dit altijd haalbaar en uitvoerbaar.
Vast dagritme Structuur zorgt voor een gevoel van emotionele veiligheid. Daarom zorgen wij voor een vast dagritme. Dit is op alle groepen in grote lijnen hetzelfde. Zo wennen de kinderen aan de vaste gewoontes en gebeurtenissen van de dag. Ze leren op deze manier anticiperen op wat er gaat gebeuren en het biedt hen structuur (en dus veiligheid). De kinderen hebben bij ons zoveel mogelijk een vaste slaapplaats. Lekker vertrouwd in een eigen bed, met eventueel een eigen knuffel en speen, komt het kind het beste tot rust. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, speciale stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten, vloerverwarming. Maar ook is er een beveiliging van
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
18
de toegangsdeur van onze locatie. Ouders kunnen met een code naar binnen. Deze code wordt eens per jaar veranderd. Jaarlijks voeren wij een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening, met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Alle medewerkers hebben een diploma ‘Eerste Hulp bij Kinderongelukken’ en volgen elke twee jaar een herhalingscursus. Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico’s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om jonge kinderen kennis te laten maken met voor hen spannende en uitdagende situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte Onze buitenruimte/tuin is gekoppeld aan onze groepsruimtes, iedere groep binnen ons kindercentrum heeft deuren die uitkomen op onze buitenruimte/plein. Onze buitenruimte is aan 1 kant afgeschermd door het gebouw en aan de andere kant door een hek/heg. In het hek zitten 2 deuren deze dienen als vluchtroute. Voordat de groepen naar buiten gaan controleert de pedagogisch medewerker het plein op ongeregeldheden ( brandnetels, paddenstoelen, zwerfvuil ed). Er wordt overlegd of er rijdend materiaal naar buiten gaat of dat men zich beperkt tot zandbakmateriaal en/of water (afhankelijk van het weer). Bij zon worden zo nodig de schaduwdoeken opgehangen, kinderen regelmatig ingesmeerd en tussen 12.00 en 15.00 blijft men binnen. Van elke groep dient er een pedagogisch medewerker buiten te zijn. Wanneer dit niet mogelijk is vanwege het voeden van de jonge kinderen of andere zaken vindt er overleg plaats of andere collega’s evt extra kinderen onder hun hoede kunnen en willen nemen. Mbt lkr gelden de zelfde regels voor binnen en buiten. Aan het einde van de dag zorgen de groepen die buiten geweest zijn er samen voor dat er opgeruimd wordt. Alle buitendeuren worden afgesloten incl. schuur. In onze tuin staat er een belevingsmuur, met naar beneden kabbelend water, een kozijn om doorheen te kijken, nisjes om iets in te leggen, buizen en gaten om doorheen te kijken. Gras met heuveltjes om vanaf te rollen in het gras bevindt zich een pad om over heen te lopen met onderweg een brug op het pad bevinden zich verschillende materialen. Op het plein staat een grote zandbak met aansluitend een babyhoek waar baby’s naar de kinderen in de zandbak kunnen kijken en zelf kunnen ervaren hoe gras en zand aanvoelt. Op het plein staat een klimtoestel (BSO) met houtsnippers waar iedereen mee kan spelen In het gras bevindt zich een heuvel om op te klimmen en waartegen een glijbaan is gevestigd. Er is bestrating om te fietsen, om te kunnen stoepkrijten. Er liggen takken, autobanden waar ieder kind mee kan en mag spelen en ontdekken. Rennen, klimmen, verstoppertje spelen, glijden, springen, bouwen, er staat een aanrecht bij de kleine zandbak met echte pannen om heksensoep in te maken met zand, snippers blaadjes enz.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon, die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin, door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veel omvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
19
Denk aan het ontdekken van verschillend aanvoelende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is, dat alle ontwikkelingsgebieden stimuleert. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. Speelgoed dat alleen onder begeleiding gebruikt wordt, zoals prikpennen, bepaalde spellen voor 3+ kinderen bewaren wij in kasten die op slot kunnen. Wij zorgen voor uitdagend speelgoed. Dit betekent dat wij binnen ons kindercentrum rekening houden met de verschillende leeftijden op de groepen en daarop het speelgoed aanpassen bij de doelgroep. Wij zorgen ervoor dat er afwisselend speelgoed op de groepen is. in het kader van de kinderparticipatie mogen de kinderen mede bepalen welk speelgoed er wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Wij stimuleren een kind dat altijd hetzelfde kiest om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. De kinderen worden gestimuleerd om in ieder geval even buiten te gaan spelen. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken en ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. Naarmate het kind ouder wordt, bieden wij steeds meer groepsactiviteiten aan. Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stuk gaan of kwijt raken. Triangel is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie. Activiteiten
Bij het Kinderdagverblijf en de Coole Kikkers
Binnen ons kindercentrum worden verschillende activiteiten aan geboden, op alle groepen gebeurt dit dagelijks. Er wordt gewerkt met thema’s de groepen die met VVE werken vaak met meerdere thema’s. De activiteiten die wij aanbieden zijn gevarieerd, het kan zijn dat er de ene dag een knutselactiviteit plaatsvindt en de dag erop een gym activiteit. Ook buiten bieden wij verschillende activiteiten aan wanneer de kinderen willen fietsen, kunnen wij een parcours uitzetten, willen ze stoepkrijten zorgen wij ervoor dat er een stuk zandvrij is. De kinderen worden geobserveerd terwijl zij aan het spelen zijn. De pedagogisch medewerkers begeleiden het spel waarnodig en bieden daarop passende activiteiten aan. 1x in de week zijn er peuterplus activiteiten dwz de Coole kikkers organiseren samen met 1 van de pedagogisch medewerker van de verticale groepen een extra activiteit De activiteiten vinden de ene week plaats op maandag, de week erop op dinsdag en de week daarop op donderdag. Zo komen alle kinderen aan bod. Op woensdag en vrijdag zijn de groepen samengevoegd en vinden er geen peuter plus activiteiten plaats. De activiteiten zijn verschillend en de kinderen mogen kiezen of zij hier aan willen deelnemen. De activiteiten kunnen plaats vinden op verschillende plekken in onze locatie, de groepsruimte, de hal, het atelier of de ruimte van BSO de kampioenen of buiten. Bij deze activiteiten verlaten de kinderen hun stamgroep wanneer mogelijk gaat 1 van de pedagogisch medewerkers van hun eigen groep mee. Wij kiezen hiervoor omdat de kinderen zo meerdere verschillende activiteiten wordt aangeboden. De activiteiten zijn passend op het ontwikkelingsniveau van de kinderen. De kinderen leren spelen/werken met leeftijdsgenootjes. Zij leren de omgeving buiten hun eigen groep te verkennen dit komt ten goede van de persoonlijke en sociale ontwikkeling,
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
20
Bij BSO De Kampioenen Op de kampioenen werken we met maandthema’s. Een thema fungeert als kapstok om activiteiten aan op te hangen. De georganiseerde activiteiten kunnen vallen onder de categorieën: dans/muziek, toneel, techniek, natuur, sport/spel, koken/bakken en knutselen. Elke medewerker is verantwoordelijk voor 1 week binnen een themamaand. Zij bedenkt de activiteiten voor 3 dagen (maandag, dinsdag en donderdag), kiest hierbij uit de categorieën en zorgt voor de benodigdheden. Door deze werkwijze is er altijd voldoende variatie binnen een thema. In de vakanties loopt het maandthema door. Soms kiezen we voor een speciaal vakantiethema. Met deze activiteiten willen wij een aantal dingen bereiken: Het oefenen van kennis, opgedaan op de basisschool/thuis Het opdoen van nieuwe kennis Extra uitdaging bieden voor de kinderen Aanspreken van verschillende kennisgebieden. Omdat er binnen de verschillende ruimtes verschillende activiteiten zijn, kunnen de kinderen zelf kiezen in welke ruimte ze willen spelen. Ze komen hierdoor andere leeftijdgenootjes en pedagogisch medewerkers tegen en ze spelen eens in een andere ruimte. Daarnaast biedt het kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan activiteiten die specifiek zijn afgestemd op hun interesse en ontwikkelingsniveau. Belangrijk aandachtspunt bij het werken in wisselend samengestelde groepen is natuurlijk de veiligheid en overzichtelijkheid voor de kinderen. Dit betekent dat er in een binnenlokaal niet meer dan 20 kinderen aanwezig zijn. Ook houden we de PKR constant in de gaten. Groepsactiviteiten zullen op locatie uitgevoerd worden met maximaal 20 kinderen per activiteit, zodat 2 pedagogisch medewerkers het overzicht kunnen behouden. Wanneer wij met meer dan 30 kinderen buiten de locatie een activiteit gaan doen, zullen wij ervoor zorgen dat de kinderen steeds in hun basisgroep terug komen tijdens verzamelmomenten en eet- en drinkmomenten. Activiteiten buiten de locatie zullen altijd vooraf worden aangekondigd, zodat ouders en kinderen goed op de hoogte zijn van wat er gaat gebeuren en wat er van de kinderen wordt verwacht. Soms maken wij uitstapjes met de kinderen. Bijvoorbeeld naar de eendjes, een brief posten, Wanneer wij een uitstapje doen met de kinderen, vragen wij hiervoor toestemming aan de ouders. Over het algemeen is dit al tijdens het kennismakingsgesprek aan de orde geweest. Uk en puk De taalontwikkeling verdient extra aandacht. Een goede taalontwikkeling houdt direct verband met de intellectuele ontwikkeling van het kind. Bovendien is de taalontwikkeling belangrijk voor het tot uitdrukking brengen van onze emoties en is taal ons belangrijkste communicatiemiddel. Daarom maken wij gebruik van de methode Uk & Puk, zodat de taal in al haar aspecten aan de orde komt. Met behulp van Uk & Puk stimuleren wij niet alleen de taalontwikkeling van het kind, maar ook de sociaal communicatieve vaardigheden, waardoor het kind de overgang naar de basisschool gemakkelijker zal kunnen maken. De pop Puk fungeert ook als intermediair en contactpersoon tussen het kind en ons/de volwassene. VVE ( Voor-en Vroegschoolse Educatie) In ons kinderdagverblijf wordt extra aandacht besteed aan taalontwikkeling. Wij bieden een programma dat voldoet aan de VVE. VVE staat voor Vroegtijdig Voorschoolse Educatie. De Hippe Hamsters, De Razende Rupsen van 0 – 4 jaar en bij de Coole kikkers van 3 tot 4 jaar. De betreffende pedagogisch medewerkers van deze groepen zijn VVE gecertificeerd. Op de verticale groepen wordt er gewerkt met een specifieke VVE methode Uk en Puk. Het Uk en Puk programma bestaat uit verschillende thema’s. Aan de hand van elk thema wordt extra aandacht besteedt aan de taalontwikkeling. Elk thema duurt ongeveer 6 a 8 weken. De thema’s worden door de pedagogisch medewerkers uitgewerkt, en worden op de dag dmv van verschillende activiteiten aangeboden. De activiteiten kunnen bestaan uit kleine of grote groepjes. Deze worden op verschillende plaatsen aangeboden, aan tafel op de groep, binnen of buiten. Het is belangrijk dat het Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
21
thema aansluit bij de belevingswereld van de kinderen. Bij interactie bepalen de pedagogisch medewerkers samen met de kinderen het verloop van de activiteit. Op deze manier heeft het kind altijd inbreng in de activiteit en is betrokkenheid van het kind bij de activiteit groot. Bij de activiteiten is een verdeling gemaakt in de verschillende leeftijdscategorieën. Naarmate het kind ouder wordt, verschuift het accent van kansen grijpen (tijdens dagelijkse routines) naar kansen creëren ( met de activiteiten) (0-1 ½ jaar) ervaring op doen 1 ½ - 2 ½ jaar ervaringen uitbreiden en vaardigheden oefenen. 2 ½ jaar -4 jaar vaardigheden toepassen en uitbreiden. In alle 3 de leeftijdscategorieën worden de spraak taal en de sociaal emotionele en zintuiglijke ontwikkeling en rekenprikkels ontwikkeld. Om dit de bewerkstelligen is het gewenst dat een kind minimaal 2 dagdelen in de week op het kindercentrum aanwezig is, dit houdt in dat je er per dagdeel minimaal 4 a 5 uur VVE versterkt. (Wet OKE). Zelfstandigheid bevorderen Binnen ons kindercentrum laten wij de kinderen meehelpen, dat doen wij al van af kleins af aan, het is spelenderwijs. Wij doen dat op een positieve manier. Wij geven een kind de ruimte om zoveel mogelijk zelf te doen en te ontdekken. Wij streven er naar dat ieder kind in ons kindercentrum de kans krijgt nieuwe dingen uit te proberen en zelf oplossingen te bedenken voor problemen waar het tegenaan loopt. Wanneer het hen lukt om een probleem zelf op te lossen zal hij trots zijn op zichzelf en zo zelfvertrouwen en een positief gevoel over zichzelf opbouwen. Dit zal leiden tot een positief zelfbeeld. Wij bieden een kind steun bij activiteiten wanneer hij dit nodig heeft. Wij praten met kinderen ipv tegen hen. Wij houden rekening met de gevoelens, wensen en ideeën.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen. Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is ‘wederzijds respect’. In de omgang met baby’s grijpen wij elk individueel contact aan om te spelen met het kind. Dit vindt dus vooral tijdens het verzorgen plaats. We knuffelen en kriebelen, we zingen liedjes, we praten en lachen. Om kinderen al jong in aanraking te laten komen met elkaar, laten wij hen veel bij elkaar in de buurt zijn. Zo plaatsen wij bewust wipstoeltjes tegenover elkaar of leggen wij soms twee baby’s samen in één box. Wij zien dan dat kinderen al heel vroeg op elkaar reageren, zowel verbaal als nonverbaal. Als kinderen opgroeien, vindt de ontwikkeling van de sociale competenties ook op andere manieren plaats. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. De peuter zal steeds meer leren rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Wij stimuleren kinderen in het zelf oplossen van conflicten. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
22
Overdracht van waarden en normen In het kinderdagcentrum maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken, groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen, zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen het kinderdagverblijf. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag, over het algemeen, aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag, heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken benaderen wij het kind weer, benoemen de correctie en vragen hem of hij weer verder (mee) wil spelen. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, dierendag, Sinterklaas, en Kerst. Dit doen wij dan ook door activiteiten in dit thema aan te bieden. Het maakt een jaar overzichtelijk en ook feestelijk. Het vieren van verjaardagen en feesten versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Iets wat wij belangrijk vinden en graag willen uitdragen. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom hebben ook wij afspraken, regels en omgangsvormen opgesteld, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Deze regels zijn beschreven in verschillende documenten. In elke groep zijn deze documenten opgeborgen in de groepsmap. Als er aanpassingen plaatsvinden in de regels worden de documenten vervangen. Deze regels zijn opgesteld voor het Kinderdagverblijf en voor de BSO. De regels komen voor een groot deel voort uit de RI-gezondheid en RI-veiligheid.
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
23
Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen kindercentrum de Boomgaard, de Coole kikkers en BSO de Kampioenen werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior of de clustermanager/unit coordinator hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team de Boomgaard, de Coole kikkers en BSO de kampioenen
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
24
Foto’s
Pedagogisch werkplan Kindercentrum de Boomgaard september 2015
25