PEDAGOGISCH WERKPLAN BSO DE HAREN
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
INHOUDSOPGAVE
1. Voorwoord 2. Praktische informatie 3. Visie op kind en ontwikkeling bij Kanteel 4. De 6 BSO basisprincipes 5. De BSO in praktijk 6. Volgen en observeren 7. Ouders 8. Randvoorwaarden/beleidsgebieden 9. Bijlagen
2
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
1.
Mei 2015
Voorwoord
Beste ouder(s), verzorger(s), Voor u ligt het pedagogisch werkplan van BSO de Haren. BSO de Haren is onderdeel van Kindcentrum de Haren van Kanteel Kinderopvang. Wij zijn gevestigd in de Brede Bossche School Haren/Donk/Reit en bieden buitenschoolse opvang voor kinderen in de leeftijd van 4 t/m12 jaar. Wij vormen samen met basisschool de Haren het Kindcentrum De Haren. Dit houdt in dat op onze locatie voor kinderen van 0-13 jaar alles onder één dak te vinden is: kinderdagverblijf, peuterarrangement, de basisschool, buitenschoolse opvang en tussenschoolse opvang. De opvang en het onderwijs hebben een intensieve samenwerking. Vanuit onze kennis en ervaring werken wij samen aan de toekomst van uw kind. Dag in dag uit. Je hoeft als ouder niet meer je kinderen op verschillende plekken op te halen. Maar, nog belangrijker: de ontwikkeling van jouw kind wordt van 0-13 jaar in samenwerking met de basisschool gevolgd en gestimuleerd. Daarmee zetten wij in op een krachtige pedagogische omgeving: van de babytijd tot het verlaten van de basisschool. In dit pedagogisch werkplan staan de uitgangspunten van de dagelijkse omgang met de kinderen binnen BSO de Haren. We vertellen u wat we doen en waarom we het zo doen. Het ‘hoe’ is de praktische uitwerking van de visie beschreven in ons pedagogisch beleidsplan, in samenwerking met ouders en medewerkers vastgelegd. Het pedagogisch werkplan geeft onze medewerkers richting en houvast in de dagelijkse praktijk én in de verdere ontwikkeling van hun werk. Het werkplan wordt jaarlijks door alle betrokken partijen geëvalueerd. Wij nodigen u uit om met ons in gesprek te blijven over de inhoud van ons pedagogisch werkplan, zodat we dit, waar nodig, bij kunnen stellen.
Team Kindcentrum de Haren
3
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
2.
Mei 2015
Praktische informatie
Adresgegevens Kanteel Kinderopvang Postbus 334 5240 AH Rosmalen T: 073-8507850 M:
[email protected] www.kanteel.nl Relatiebeheer T: 073-8519999 M:
[email protected] Kindcentrum de Haren Ploossche Hof 85 5233 HG ’s-Hertogenbosch T: 073-6494754 M:
[email protected] www.kcdeharen.nl (in ontwikkeling)
BSO de Haren T: 073-6494072 of 06-33319664 M:
[email protected]
Locatiemanager Ans van Gelder T: 073-6494754/06-365 563 96 M:
[email protected]
Assistent manager Zoubida Bouazani T: 073-6494754/06-364 888 66 M:
[email protected]
Directeur Kindcentrum de Haren Hanneke van de Meerendonk M:
[email protected]
Openingstijden Voorschoolse opvang Van maandag t/m vrijdag van 07.30 – 08.30 uur tijdens schoolweken voor kinderen van basisschool de Haren. Naschoolse opvang Op maandag, dinsdag en donderdag van 15.30 – 18.30 uur, woensdag van 12.15 – 18.30 uur en vrijdag van 12.00 – 18.30 uur (tijdens schoolweken). Vakantieopvang Van maandag t/m vrijdag van 07.30 – 18.30 uur tijdens vakantieweken.
4
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Halen en brengen Schoolweken Tijdens schoolweken is voorschoolse opvang mogelijk van 07.30 uur tot 08.30 uur voor kinderen van basisschool De Haren. De kinderen worden door de pedagogisch medewerkers naar hun klas gebracht. Bij minder dan vier kinderen wordt de opvang in de ruimte van het kinderdagverblijf aangeboden. De kinderen dienen thuis ontbeten te hebben. De kinderen gaan direct na schooltijd naar de BSO. De kinderen van groep 1 en 2 van basisschool De Haren worden door de leerkracht/stagiaire naar het hek van de BSO gebracht. De kinderen vanaf groep 3 worden buiten bij het hekje van de BSO opgevangen door de pedagogisch medewerkers. We verwachten van ouders dat ze de groepsleiding op de hoogte brengen indien een kind niet (of later) naar de BSO komt. Kinderen van scholen uit de directe omgeving van BSO de Haren kunnen, in overleg en waar mogelijk, opgehaald worden door medewerkers van de BSO. Wanneer de school te ver is wordt er gebruik gemaakt van taxivervoer. Ouders regelen zelf of hun kind wel of niet mee gaat met de taxi. Zij zijn hier zelf verantwoordelijk voor. De kosten voor het taxivervoer zijn voor rekening van de ouders. Vakantieweken Tijdens schoolvakanties kunnen kinderen de hele dag terecht vanaf 07.30 tot 18.30 uur. Kinderen worden door hun ouder(s) gebracht en gehaald. Sluitingsdagen van de basisschool Tijdens studiedagen en vrije dagen van de basisschool is de BSO geopend van 07.30 tot 18.30 uur. Er moeten minimaal 4 kinderen aangemeld worden. De kosten voor deze opvang zijn niet meegenomen in de standaard plaatsingsovereenkomst van Kanteel Kinderopvang voor buitenschoolse opvang, maar worden achteraf apart voor u in rekening gebracht. Indien een dag direct aansluit aan een schoolvakantie (genoemd in de schoolkalender van BS. De Haren) dan valt deze dag onder vakantieopvang. Op het jaaroverzicht van de totale kosten kinderopvang zijn deze kosten opgenomen en u ontvangt hierover tevens een tegemoetkoming van de belastingdienst. (Voor diverse mogelijkheden van incidentele en flexibele opvang verwijzen u naar het overzicht op www.kanteel.nl of de afdeling Relatiebeheer van Kanteel). De tussenschoolse opvang voor de kinderen van basisschool de Haren wordt georganiseerd door TSO de Haren (onderdeel van Kanteel Kinderopvang). Taxivervoer Indien u voor uw kind(eren) taxivervoer nodig heeft, bevelen wij in ’s-Hertogenbosch en omstreken Hendriks Taxi Services aan (088-6363636 of e-mail:
[email protected]). Zij verzorgen voor het merendeel van onze klanten het taxivervoer. In het intakegesprek op de locatie wordt u geïnformeerd over de procedure rondom het taxivervoer.
5
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Flexibele en incidentele opvang op de BSO Flexibele vakantieopvang De flexibele vakantieopvang biedt je de gelegenheid om extra vakantieopvang aan te vragen met plaatsingsgarantie. Dit kan tot uiterlijk 1 maand voor aanvang van een schoolvakantie. De incidentele opvang kunt u binnen 1 maand voor aanvang van de schoolvakantie aanvragen, maar heeft geen plaatsingsgarantie. Incidentele opvang op de BSO Maakt je kind gebruik van de structurele buitenschoolse opvang dan is het goed om te weten dat wij tevens incidentele buitenschoolse opvang aanbieden. Dus heb je plotseling een afspraak, is de vaste oppas met vakantie of hebben opa en oma een dagje vrij: Kies dan voor onze incidentele opvangmogelijkheid. Ook wanneer je zoon of dochter graag eens met zijn/haar vriendjes of vriendinnetjes op de BSO wil spelen is dit mogelijk.
Ruilen van dagen We zijn blij u te kunnen melden dat dagen ruilen mogelijk is onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn:
De aanvraag van ruilen moet in overleg gaan met de pedagogisch medewerker van desbetreffende groep waarop het kind geplaatst is. De ruildag moet van te voren zijn aangevraagd (voordat de eerste ruildag in gaat) bij de pedagogisch medewerker van de groep De ruildag kan alleen worden toegekend indien de groepsgrootte het toelaat. Ruilen mag 10 werkdagen vóór en 30 werkdagen na de ruildag. Als een opvangdag op een feestdag valt is ruilen van deze dag niet mogelijk.
Wenbeleid Kinderen hebben een bepaalde periode nodig om te wennen op de BSO. Er bestaat altijd de mogelijkheid om voorafgaand aan de plaatsing alvast het kind te laten oefenen. Intern wenbeleid Als uw kind al op de dagopvang van Kanteel zit, nodigt de leiding van de BSO, wanneer er ruimte is, kinderen uit om alvast eens te komen spelen. Met name voor broertjes en zusjes wordt dit als heel plezierig ervaren. Deze wendagen worden vooraf met u besproken. Extern wenbeleid Als uw kind nog niet op de dagopvang van Kanteel zit, worden er met u tijdens het intakegesprek afspraken gemaakt over de manier waarop uw kind gaat wennen op de BSO.
Aannamebeleid Alle kinderen in de leeftijd van 4 jaar tot 13 jaar die kunnen functioneren binnen het concept van groepsopvoeding zijn welkom op onze BSO. Op het moment dat u als ouder hierover zorgen hebt, is het prettig als u dit bespreekt in het intakegesprek.
6
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Achterwachtregeling Binnen het kindcentrum werken we met een groot team professionals. Dagelijks zijn er van half acht ‘s ochtends tot half zeven ’s avonds meerdere mensen in het pand aanwezig. Uitzondering zijn de woensdag- en vrijdagmiddag . De school is dan al gesloten. Op die momenten zijn er altijd minimaal twee pedagogische medewerkers ingeroosterd. Op deze manier is het niet nodig om afspraken te maken over de achterwachtfunctie.
De groep Uw kind wordt geplaatst in een basisgroep. Voor kinderen tot 8 jaar is dit een groep van maximaal 20 kinderen met vaste pedagogisch medewerkers. Hierbij geldt één pedagogisch medewerker per 10 kinderen. Voor kinderen vanaf 8 jaar is dit een groep van maximaal 30 kinderen, waarbij de 3de volwassene niet perse een pedagogisch medewerker hoeft te zijn. Indien er 10 of minder kinderen aanwezig zijn mag de pedagogisch medewerker alleen op de groep staan. Er zijn tot sluitingstijd altijd twee pedagogisch medewerkers aanwezig, 1 op de BSO en 1 op het kinderdagverblijf. Bij BSO de Haren is er op maandag, woensdag, donderdag en vrijdag 1 groep en vindt er geen leeftijdsdifferentiatie plaats. Wel wordt er bij activiteiten rekening gehouden met de leeftijd van de kinderen. Elke week zijn er zowel activiteiten voor de kleuters, middenbouw en de bovenbouw. Op dinsdag wordt de groep gesplitst. De jongste kinderen (onderbouw) starten dan de middag in de ruimte van de peuterspeelzaal. Deze ruimte grenst aan de grote groepsruimte en mag ook op de andere dagen vrij door de kinderen worden gebruikt. Groepssamenstelling Bijna alle kinderen van onze BSO zitten op basisschool de Haren. Kinderen van andere basisscholen zijn ook van harte welkom. Het vervoer van school naar de BSO wordt dan in overleg met de ouders afgestemd. De grootste groep kinderen zit in de onderbouw en middenbouw. De verdeling van jongens en meisjes is ongeveer gelijk. Doordat ze elkaar kennen vanuit school of de wijk worden er snel vriendschapsclubjes gevormd en voelt de groep al snel als vertrouwd. Opendeurenbeleid De kinderen bewegen zich vrij door de ruimtes van de BSO. Dit zijn de grote groepsruimte en het lokaal van de peuterspeelzaal. Er worden afspraken gemaakt met de kinderen over het spelen in de grote hal van het kinderdagverblijf en het knutselen in het atelier. Er zijn ook afspraken over het buiten spelen en over het gebruik van het Theater en het computerlokaal. Kinderen kunnen vrij deelnemen aan de activiteiten van Klup Up en aan de sportactiviteiten van Plein Actief. Deze activiteiten bevinden zich in de Brede School verspreid door het gebouw. De jonge kinderen gaan onder begeleiding van de pedagogisch medewerker naar de activiteiten en de oudere kinderen gaan (in overleg met de ouders) hier zelfstandig naar toe. Ook begeleiden we kinderen naar extern aanbod van activiteiten binnen het gebouw zoals bijvoorbeeld Arabisch les. Het kind verlaat op zo’n moment zijn basisgroep. Hierdoor kan hij doen wat hem op dat moment motiveert en stimuleren we de zelfstandigheid van de kinderen. Het kind kan in elk geval altijd terugkeren naar zijn basisgroep.
7
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Groepsregels Vanuit onze waarden komen onze normen: de regels en omgangsvormen. Die worden samen met de kinderen opgesteld en regelmatig besproken en eventueel aangepast. Ze hangen in de groepsruimte en zijn ook voorzien van foto´s zodat ze voor iedereen te begrijpen zijn. Ook de mening van ouders nemen we mee. Onze medewerkers luisteren, leggen uit en geven natuurlijk het goede voorbeeld.
8
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
3.
Mei 2015
Visie op kind en ontwikkeling bij Kanteel
Ons beeld van kinderen en opvoeding komt neer op een aantal uitgangspunten, punten die bij ons horen. Bij ons staan kinderen centraal. We gaan uit van hun leef- en belevingswereld; we werken ontwikkelings- en procesgericht en we zoeken in veel activiteiten samenwerking met anderen.
Werkwijze BSO Ons doel is dat alle kinderen die bij ons komen het zelf ‘leuk’ vinden en zich thuis voelen. Het is tenslotte hun vrije tijd, ‘tijd van en voor kinderen’. Wij hopen dat kinderen ons zien als ‘een tweede huis’ waar zij zich in een veilige vertrouwde omgeving kunnen ontwikkelen. Het gaat erom dat we een omgeving willen bieden waar kinderen zich prettig voelen. Waar ze sociale vaardigheden ontwikkelen en zelfstandig leren zijn. Dit onder de professionele begeleiding van onze pedagogisch medewerkers. In het Pedagogisch Beleidsplan van Kanteel staat een drietal visies die de volgende vragen beantwoorden: Visie op mens zijn: tot wat voor soort mens zou een kind moeten opgroeien? Visie op de ontwikkeling van het kind: wat draagt het kind daar zelf toe bij? Visie op opvoeden: welke invloed hebben volwassenen? Vanuit deze visies is het belangrijk dat wij de kinderen een veilige en stimulerende omgeving aanbieden, zodat elk kind zich met zijn eigen mogelijkheden spelenderwijs optimaal kan ontwikkelen. Wij realiseren dit door een viertal pedagogische basisdoelen in ons pedagogisch handelen en gedrag tot uiting te laten komen. In volgorde van belangrijkheid zijn dit:
Een (emotioneel) veilige omgeving creëren. Zich veilig voelen is voor kinderen echt een basisbehoefte. Wij zijn ons ervan bewust dat we hierin een sleutelrol vervullen. Wij zorgen er daarom voor dat uw kind een structuur in de dag heeft. Een dagprogramma biedt herkenning en dus veiligheid. Daarnaast is het belangrijk dat wij oog hebben voor de behoeften van uw kind en dat wij daar adequaat op reageren. Allereerst nemen wij de emoties van kinderen serieus. Verder zorgen wij voor veilig speelgoed (bijv. voor elke leeftijd geschikt speelgoed) dat op een veilige plek staat. De inrichting van de groepsruimte en de buitenspeelplaats is zodanig dat de kinderen vooral zélf op ontdekking kunnen gaan en niet steeds afgeremd moeten worden, omdat de spelsituatie onveilig kan worden. Verder is het belangrijk dat wij het contact tussen de kinderen onderling, in goede banen leiden.
Een gevoel van zelfvertrouwen, zelfstandigheid en vaardigheden ontwikkelen. Wij zijn verantwoordelijk voor de stimulering van een gezonde emotionele ontwikkeling bij de kinderen, zodat ze een gevoel van zelfvertrouwen kunnen ontwikkelen. Alleen op die manier kunnen kinderen spelenderwijs vaardigheden aanleren. Aandacht voor datgene wat kinderen bezighoudt en daarop inspelen is dan belangrijk. Bijvoorbeeld met verhalen vertellen en de kinderen daar actief bij betrekken, zodat ze hun eigen verhaal/beleving kunnen verwerken. 9
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Op die manier vinden wij aansluiting met de belevingswereld van elk individueel kind. Wij kijken altijd naar wat kinderen zelf kunnen, zodat zij de mogelijkheid hebben zélf te ontdekken wat ze aan kunnen. Dat geeft uw kind allereerst een prettig en veilig gevoel en op den duur een gevoel van zelfvertrouwen. Verder bieden wij uw kind tal van activiteiten aan om zich in de richting van een zelfstandig persoon te kunnen ontwikkelen (zie hoofdstuk ‘Activiteiten’). Eten en spelen in een groep maakt in het algemeen het zelfstandig worden makkelijker. Verder laten wij de kinderen zélf hun speelgoed pakken, zélf naar toilet gaan. We laten ze helpen met tafel dekken, koken en als het kan lossen ze zélf een ‘conflict’ op.
Kinderen leren omgaan met anderen. Voor de sociale ontwikkeling van uw kind betekent dit dat wij het de mogelijkheid geven te ontdekken wat het betekent als je samen iets doet. Samen aan tafel zitten en eten is hiervan een goed voorbeeld. Aan tafel leren ze dingen aan elkaar door te geven en/of uit te delen. Ze ruimen samen het speelgoed op en we laten de oudere kinderen de jongeren daarbij helpen. Het is belangrijk dat ze leren rekening houden met elkaar: wachten op hun beurt, speelgoed delen, ruzies altijd goed maken, luisteren als een ander kind/volwassene iets vertelt en er niet doorheen praten. Wij maken kinderen er ook op attent dat niet iedereen hetzelfde hoeft te zijn, zodat bijvoorbeeld een rustig kind, dat liever de kat uit de boom kijkt, niet direct op dezelfde manier in een spel mee hoeft te doen als een actiever kind.
Waarden en normen overdragen. Dat de situatie op de BSO anders is dan thuis, is een gegeven, en maakt dat de kinderen ook leren omgaan met verschillen. Dit alles wel binnen de mogelijkheden en grenzen van de kinderen. Leren wat wel en niet mag en hoe je je moet gedragen is de leerschool voor het grote leven. Dit brengen wij ze dagelijks bij door veel ongeschreven regels, zoals: samen delen, op je beurt wachten, enzovoort. Wij leren kinderen in een groep te leven, dus rekening te houden met elkaar en met de omgeving. Sommige sociale vaardigheden proberen wij de kinderen, bijvoorbeeld in een conflictsituatie, bij te brengen door: -
Het conflict mee te helpen oplossen, vooral bij de jongste kinderen, zodat ze ervaren en leren hoe zoiets verloopt, bijvoorbeeld speelgoed teruggeven.
-
Vragen te stellen en hen op die manier te stimuleren zélf te ontdekken hoe bijvoorbeeld een ruzie is verlopen.
-
Een appèl te doen op hun oplossingsgericht vermogen door bijvoorbeeld te vragen hoe ze een ruzie goed willen maken.
-
Wel een oplossing aan te reiken, maar ze het zélf te laten doen, bijvoorbeeld “Zeg maar dat………”.
Het is belangrijk om u bij het overbrengen van waarden en normen te betrekken. Daarom is afstemming van ons (pedagogisch) gedrag met dat van ouders van belang. Dit vindt vooral bij de dagelijkse overdracht plaats wanneer u uw kind ophaalt. Maar er zijn meer mogelijkheden zoals een ouderavond of een apart gesprek regelen. 10
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
De bovenstaande pedagogische basisdoelen zijn samengevat in de volgende doelen: Ik mag er zijn. Uw kind leert zichzelf te zijn en op zichzelf en anderen te vertrouwen. We doen het samen. Uw kind leert sociale vaardigheden en leert relaties aan te gaan. Ik kan het zelf. Uw kind leert dingen zelf te doen. Ik voel, denk en ontdek. Uw kind leert de wereld om zich heen te begrijpen. Ik kan het zelf zeggen Uw kind leert te communiceren, eerst door middel van geluidjes, gebaren kijken en oogcontact. Later wordt dit uitgebreid met taal. Ik ben een lief, goed kind. Uw kind leert normen en waarden kennen en weet zijn/haar gedrag hierop aan te passen. Ik kan dansen, zingen, iets maken. Uw kind leert de wereld om zich heen te begrijpen .
De Vreedzame School Binnen ons Kindcentrum werken wij volgens de uitgangspunten van de Vreedzame School. Wij beschouwen ons kindcentrum als een leefgemeenschap, waarin kinderen zich gehoord en gezien voelen, een stem krijgen, en waarin kinderen leren om samen beslissingen te nemen en conflicten op te lossen. Kinderen voelen zich verantwoordelijk voor elkaar, en staan open voor de verschillen tussen mensen. De Vreedzame School wil kinderen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve leden van de gemeenschap. De klas, de BSO en de school worden als oefenplaats beschouwd.
11
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
4.
Mei 2015
De 6 BSO basisprincipes
Kinderparticipatie De BSO is van en voor kinderen. Dat staat bij ons bovenaan. In overleg met hen bepalen we de regels van de groep, het activiteitenaanbod, de aanschaf van materialen en de inrichting van de ruimte. Dat heet kinderparticipatie. Dit is de basis van ons pedagogisch handelen. We zeggen weleens: “de BSO, dat is kinderparticipatie”. Over de hele (mid)dag genomen is dat terug te zien:
Kinderen hebben een keuze in wel of niet meedoen aan activiteiten. Ze mogen zelf kiezen wat en waar ze gaan spelen. Ze weten wat ze zelf kunnen kiezen. Ze kunnen zelf materialen pakken (en terugzetten). Er hangen regels in de groep, gemaakt door kinderen. Er wordt naar de kinderen geluisterd en op hun behoefte ingespeeld. Er hangt een ideeënvel op de groep, waar de kinderen hun ideeën voor activiteiten op mogen schrijven. Kinderen worden gestimuleerd om mee te denken over de activiteiten, huisregels of wat er op dat moment speelt. We werken ernaar toe dat er een kinderraad gaat functioneren van kinderen in de leeftijd van 4 t/m 7 jaar en een kinderraad van kinderen van 8 tot 13 jaar.
Taak en rolverdeling van de pedagogisch medewerker In de vrije tijd op de BSO willen kinderen veel met elkaar doen en naar eigen keuze. Er is een breed activiteitenaanbod en van alles te doen. We erkennen dat het niet altijd makkelijk is om in de korte tijd volop de beleving en behoeften van kinderen op de eerste plaats te zetten én verschillende activiteiten aan te bieden Dat vergt een goed organisatievermogen en het vermogen om overzicht te houden. Daarom werken we binnen de BSO met een uniek rollensysteem. Door de taken tussen de pedagogisch medewerkers goed te verdelen, ontstaat er ruimte voor tijd voor de kinderen. Door een naam aan de rollen te geven is ook voor kinderen en ouders de taakverdeling voor die (mid)dag helder. Door het visueel maken van de rollen kunnen nieuwe kinderen en ouders goed zien wie die (mid)dag waarvoor verantwoordelijk is. Dit levert rust en overzicht op. Wat logischerwijs kwalitatief en kwantitatief meer tijd en aandacht voor de kinderen oplevert.
De verzorger De verzorger vangt de kinderen op in de BSO ruimte. Ook de ouders die de kinderen komen ophalen worden hier ontvangen. De ruimte is huiselijk en gezellig. De kinderen en ouders hoeven de verzorger niet te zoeken. Hij/zij blijft in deze ruimte. De verzorger is vrijgesteld van andere regelzaken, zoals bij de regelaar genoemd, zodat hij/zij ongestoord alle aandacht kan geven aan de kinderen en ouders die hier behoefte aan hebben. De agenda ligt wel in dit gedeelte. Vragen over extra dagen en afmeldingen kunnen daarom wel bij de verzorger neergelegd worden. De rol van verzorger kan bij ziekte overgenomen worden door een invaller.
12
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
De regelaar De taken van de regelaar zijn: 1. De regelaar controleert of alle kinderen aanwezig zijn en belt eventueel over kinderen die niet afgemeld zijn. 2. Houdt overzicht in de algemene ruimten en activiteitenruimten. Zijn alle kinderen in de activiteitenruimten lekker bezig, is ergens begeleiding nodig? 3. Zorgt ervoor dat aan het einde van de dag (vanaf 17.45 uur) iedereen begint met het opruimen van de meeste spullen. 4. Controleert of aan het einde van de dag alle collega’s hun taken hebben uitgevoerd en blijft totdat iedereen weg is. Vangt de kinderen op die te laat worden opgehaald. 5. Kinderen die zelfstandig (met toestemming van hun ouders) naar huis of ergens anders naar toe willen, melden zich bij de regelaar af. De regelaar moet goed ingewerkt zijn. Bij onverwachte afwezigheid van de regelaar, wordt deze alleen door één van de andere ervaren pedagogisch medewerkers vervangen.
De speler De speler ‘speelt’ met de kinderen. Zij geeft alle tijd en aandacht aan de kinderen en hun activiteiten. Zij hoeft zich niet bezig te houden met de regelzaken, maar geeft de kinderen de mogelijkheid om hun ideeën uit te voeren die zij niet zelfstandig kunnen en/of mogen. De speler gaat samen met hen iets uitzoeken, een activiteit organiseren, gewoon met de kinderen meedoen of kijken (wat houdt ze bezig). Het zal dan een wisselwerking worden van inspringen, vragend sturen en meelopen en actief volgen. De speler zorgt ervoor dat het proces en de resultaten van de activiteiten door anderen gevolgd kunnen worden door het vast te leggen op foto, film, geluid of schriftelijke documentatie en door het tentoonstellen van de gemaakte stukken.
Bij de BSO werken we dagelijks met twee vaste pedagogisch medewerkers. Alleen bij dagen dat er meer dan 20 kinderen aanwezig zijn (op dinsdag of donderdag) werken we met drie medewerkers. Daarom hebben we ervoor gekozen om de rollen zo te verdelen dat één de regelaar en verzorger is en de ander de speler. Zo kan de speler de gehele middag spelen en kan de regelaar/verzorger ervoor zorgen dat alle andere zaken geregeld worden.
De mentor Bij de BSO wordt gewerkt met mentoren. Beide vaste pedagogisch medewerkers op de groep zijn mentor van een aantal kinderen. Ze zijn verantwoordelijk voor het observeren en bijhouden van de ontwikkeling en het welbevinden van de kinderen. Alle pedagogisch medewerkers hebben contact met de ouders, maar het contact over de ontwikkeling van een kind gebeurt door de mentor. De mentor voert op aanvraag van ouders of vanuit de behoefte van de medewerkers zelf een gesprek met de ouders. De gesprekken worden teruggekoppeld naar teamgenoten en de clustermanager tijdens het groepsoverleg. Bij problemen is de clustermanager aanwezig bij de gesprekken met de ouders. Van deze gesprekken wordt een verslag gemaakt.
13
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Het succes van de BSO en de kwaliteit op de werkvloer valt of staat met de inzet, kwaliteiten en voorkeuren van iedere pedagogisch medewerker. Door ons rollensysteem houden we regelmatig rekening met de talenten van onze medewerkers. Een medewerker met een sportaantekening laten we vooral de sportactiviteiten voorbereiden en uitvoeren. De diversiteit in het team maakt dat medewerkers van elkaar kunnen leren. Want als de kinderen, moeten ook zij soms juist iets doen om andere talenten te ontwikkelen. Naast de individuele talenten van medewerkers vragen wij bepaalde competenties om als pedagogisch medewerker bij Kanteel aan de slag te kunnen. Onze locatie heeft deze competenties voor de medewerkers als volgt aangescherpt: Wij verwachten van de medewerkers affiniteit met de kinderen uit de wijk en het als een meerwaarde en uitdaging zien om te werken in een Kindcentrum dat gevestigd is in een Brede School. Het werken in een Kindcentrum vraagt meedenken in een groter verband en open staan voor uitdagingen die deze samenwerking biedt. Naast vaste medewerkers zijn er binnen het Kindcentrum ook regelmatig stagiaires. We hebben Beroeps Opleidende Leerlingen (BOL-er) die incidenteel en altijd onder begeleiding van de pedagogisch medewerker de zorg mogen overnemen van onze kinderen. Alle beroepskrachten in opleiding worden altijd ingezet conform de voorwaarden van de CAO kinderopvang.
Overlegstructuur
Eén keer per maand is er een teamoverleg. Het team bespreekt algemene zaken, eventueel aan de hand van een thema.
Elke week is er een activiteitenoverleg.
Eens per week zes weken is er een kindbespreking per groep. De manager en de pedagogisch medewerkers bespreken de kinderen en het pedagogisch werken op de groep, de kindplanning, mentorplanning en wenafspraken.
Clustermanagers overleg vindt één keer per vier weken plaats. Hieraan nemen deel de clustermanagers/locatiemanagers en de manager kinderopvang.
Assistent managers overleg vindt een keer per vier weken plaats. Hieraan nemen deel de assistent managers en de manager kinderopvang.
Breed activiteitenaanbod Omdat de BSO na school de vrije tijd van een kind is, net als thuis, vinden wij dat kinderen een keuze moeten hebben in wat zij gaan doen. Het is immers hun tijd. Aan de andere kant willen we graag dat kinderen zich uitgedaagd voelen om op ontdekking te gaan en net een stapje verder te gaan dan hun comfort-zone aangeeft. In onze visie kunnen kinderen dan optimaal hun talenten ontdekken en ontwikkelen. Iets waar zij later veel profijt van ondervinden. Maar we snappen ook dat je daar als kind niet altijd zin in hebt. Daarom bieden wij kinderen een breed activiteitenaanbod aan. Kinderen kunnen elke dag kiezen uit:
14
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Vrije activiteiten Dit zijn activiteiten die kinderen graag zelf doen zoals verstoppertje spelen of niets doen en lekker op de bank zitten, of een boekje lezen. Sommige kinderen hebben er behoefte aan om even een plek voor zichzelf te hebben. Wij vinden het belangrijk dat die mogelijkheid er is en vragen van andere kinderen dit te respecteren en om rekening te houden met elkaar. Samen een hut bouwen, lekker in de poppenhoek, knutselen met gereedschap, verven, een balspel buiten, of een spannend verhaal lezen; er is van alles te doen. Ook is er een computer op de groep. We hebben een tijdslimiet vastgesteld, zowel voor het aan- en uitzetten, als een tijdslimiet voor hoe lang een kind er op mag spelen. We gaan uit van een kwartiertje per kind maar dit is afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en of het een korte middag betreft (maandag, dinsdag, donderdag) of een lange middag (woensdag en vrijdag). Een regel is wel dat kinderen die niet aan de beurt zijn niet bij de computer mogen ‘hangen’. Het is voor kinderen ook heerlijk om buiten te kunnen spelen na een dag hard werken op school. Wij maken hiervoor gebruik van de buitenspeelplaats van basisschool de Haren. We nemen dan al ons buitenspeelgoed mee. De kinderen kunnen hier van alles doen: voetballen, skeeleren, in de zandbak spelen, in het klimrek klimmen. In overleg met ouders mogen oudere kinderen alleen buiten spelen. Buiten wordt in principe alleen met buitenspeelgoed gespeeld. Bij mooi weer zetten we af en toe een zwembadje en een sproeier buiten. De pedagogisch medewerker blijft er altijd bij als het badje buiten staat. Er mogen geen gevaarlijke spelletjes in en om het badje gedaan worden. Als er per ongeluk speelgoed buiten het terrein komt mag een kind dat alleen in overleg met de groepsleiding op gaan halen. Samen buiten spelen is ook samen speelgoed delen. We stimuleren de kinderen zelf te regelen hoe lang iemand bijvoorbeeld op een skelter zit, maar we houden in de gaten dat anderen ook aan de beurt komen. Als de kinderen uitgespeeld zijn, ruimen ze samen op. Open activiteiten Dit zijn activiteiten, opgezet en georganiseerd door onze pedagogisch medewerkers op iedere BSO. De kinderen kunnen ter plaatse kiezen of ze wel of niet meedoen. Ze hoeven zich hiervoor niet in te schrijven en deze activiteiten worden niet via flyers aangeboden. Ze worden via het weekprogramma van onze BSO zichtbaar gemaakt. Het zijn activiteiten die “spontaan” worden aangeboden of op basis van observatie zijn opgezet en die inspelen op wat bij de kinderen leeft. Wanneer een pedagogisch medewerker merkt dat kinderen het leuk vinden om vingerpopjes te maken dan wordt dit aangeboden. Kinderen kunnen hiermee een aantal weken bezig zijn, maar het wordt niet aangeboden als een cursus popjes maken. Soms gaan we lekker een eind wandelen of maken we een speurtocht, gaan we naar de film of lekker kokkerellen in de keuken. De ene keer maken de kinderen lekkere broodjes, de andere keer een pan soep of wellicht gevulde bladerdeeghapjes. Activiteiten buiten onze locatie vinden voornamelijk in de schoolvakanties plaats. 15
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Gestructureerde activiteiten Bij BSO de Haren kunnen kinderen zich inschrijven voor Klup Up activiteiten. Deze activiteiten vinden plaats in en om het gebouw van de Brede Bossche School Haren/Donk/Reit en worden aangeboden in blokken van 10 weken. De activiteiten worden door vakdocenten, pedagogisch medewerkers of in samenwerking met sportclubs en culturele instellingen aangeboden. De klupjes worden 2x per jaar aangeboden en kinderen kiezen samen met de ouders aan welk klupje ze willen meedoen. De activiteiten komen op Klup Up flyers te staan en kinderen kunnen zich inschrijven. Elke woensdagmiddag is er Plein Actief op het schoolplein of in de gymzaal. Er worden dan door het Sportteam allerlei sportieve activiteiten aangeboden. Regelmatig gaan we met de kinderen sporten in de inpandige gymzaal.
Kanteel Actief In de vakantieperiode worden er jaarlijks evenementen georganiseerd door de afdeling Kanteel Actief. Zij organiseren extra uitdagende activiteiten voor in de vakantie, zoals een voetbaltoernooi en een zomer-en winterdag. Voor deze dagen moeten kinderen zich van te voren opgeven. Er gaat een bekende pedagogisch medewerker van de locatie van uw kind mee naar het evenement. Tijdens de activiteit is deze pedagogisch medewerker altijd aanwezig voor uw kind.
Zomer Wereldweken Sinds de zomer van 2013 organiseert Kanteel Kinderopvang in de laatste vier weken van de zomervakantie de Zomer Wereldweken. Voor de Zomer Wereldweken wordt een speciaal programma georganiseerd. Hiervoor worden alle BSO’s in regio’s verdeeld. Elke week staat in elke regio een ander thema centraal. Dit thema rouleert, zodat elke week een ander thema aan bod komt. De thema’s variëren per jaar (sport en spel, natuur en techniek, theater en muziek etc.). De kinderen komen 1 dag in de week bij elkaar op een hoofdlocatie in hun regio. De andere dagen blijven ze op de eigen locatie. In de zomervakantie kunnen de kinderen eveneens deelnemen aan het 3 daagse zomerkamp.
Leeftijdsdifferentiatie De BSO is bedoeld voor kinderen van 4 tot 13 jaar, maar de prepuber van 10 jaar is qua competenties, behoeften en interesse niet te vergelijken met de kleuter van 4. Het is voor de BSO een uitdaging om te voorzien in de uiteenlopende behoeften van kinderen in de brede leeftijdsgroep van vier tot dertien jaar. Door de groepen op te splitsen in leeftijden is er meer ruimte en aandacht voor de behoeften van een specifieke groep kinderen. Zo krijgen kinderen bij ons de gelegenheid hun eigen talenten in te zetten en te exploreren. De BSO biedt de kinderen ervaringen die aansluiten bij hun mogelijkheden en hun behoeften, waarbij we proberen de kinderen net op een ander spoor te zetten dan wat ze gewend zijn. Ze ervaren en leren nieuwe dingen en verkennen hun grenzen.
Inrichting van de ruimte Allemaal verschillende kinderen bij elkaar, met één overeenkomst: ze delen op dat moment dezelfde ruimte. De inrichting is daarom van wezenlijk belang. Het ondersteunt niet alleen de emotionele veiligheid van kinderen, het verwerven van persoonlijke en sociale competenties gebeurt ook door goede ruimtes. De ruimte wordt ook wel de derde pedagoog genoemd, omdat een goed ingerichte ruimte met adequate materialen net zo stimulerend kan zijn als een pedagogisch medewerker.
16
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Wij beschikken over een groot lokaal met een keukenblok waar we kunnen koken en bakken en een grote tafel waar alle kinderen aan kunnen zitten om samen te eten en drinken, maar ook te knutselen of gezellig kletsen met elkaar. Verder maken we gebruik van de ruimte van peuterspeelzaal die direct aansluit aan het grote lokaal. Allebei de ruimtes zijn ingericht met een bouwhoek, een huishoek en een leeshoek. Ook is er een bank met grote kussens om heerlijk te chillen. De materialen en spellen staan in een open kast met daarbij de vermelding voor welke leeftijd deze geschikt zijn. Kinderen kunnen de spellen zelf kiezen en pakken. We hebben een computer met spelletjes en een WII. Verder maken de kinderen gebruik van het atelier en soms spelen ze in de centrale hal. Indien het slecht weer is en we niet naar buiten kunnen maken we gebruik van de kleine speelzaal of de grote gymzaal van de BBS. Aangrenzend aan de groepsruimte is de buitenruimte met een speelplein voorzien van een zandbak en een speeltoestel. Buiten het hek is een groot speelplein waar de kinderen (met toestemming van de ouders) vrij mogen spelen.
Samenwerking met anderen Onderwijs – Doorgaande ontwikkelingslijn Per 1 januari 2015 vormen we samen met basisschool de Haren een integraal kindcentrum met één aansturing en één organisatievorm. Op deze wijze kunnen we nog nauwer met elkaar samenwerken en de zorg, onderwijs en opvang voor de kinderen op elkaar afstemmen. Bij een doorgaande lijn gaat het om een ononderbroken ontwikkelingsgang van kinderen door het onderwijs. In ons kindcentrum wordt voorkomen dat breukvlakken in de ontwikkeling van het kind ontstaan, doordat we intensief samenwerken met alle partners die betrokken zijn bij de ontwikkeling van kinderen van 0 tot 13 jaar. Als uw kind vanuit kinderopvang of peuterarrangement doorstroomt naar de basisschool vindt er een overdracht plaats met de leerkracht van de basisschool. In het overdrachtformulier staat de ontwikkeling van het kind omschreven. De leerkracht is op deze manier op de hoogte van de vaardigheden. Ook weet hij/zij wie het kind heeft begeleid en kan er eventueel een terugkoppeling plaatsvinden. Voordat wij dit formulier aan de basisschool geven, krijgt u het uiteraard eerst zelf te lezen. Alle medewerkers binnen Kindcentrum de Haren (pedagogisch medewerkers, leerkrachten, onderwijsassistenten, schoolassistent, directeur en locatiemanager) handelen volgens de uitgangspunten van de Vreedzame School. Kinderen worden zowel in schooltijd als vrije tijd op dezelfde manier benaderd.
De wijk Ons kindcentrum wil ruimte bieden aan de ontwikkeling van kinderen. Ontwikkelen vindt zowel binnen als buiten het kindcentrum plaats. De wereld van het jonge kind is klein en naarmate het kind groter wordt en zich verder ontwikkeld breidt de wereld zich uit. Dit is zichtbaar in ons kindcentrum. In het kindcentrum wordt wijkgericht gewerkt en worden optimale ontwikkelingskansen geboden aan kinderen en opvoedingsondersteuning op maat aan ouders.
17
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
KlupUp Binnen de Brede School is een samenwerkingsverband met Divers (welzijnsorganisatie), afdeling Sport en Stichting de Muzerij in de vorm van Klup Up. Kinderen kunnen zich inschrijven voor Klup Up activiteiten in de vorm van wekelijkse klupjes. De activiteiten vinden plaats in en om het gebouw van de Brede Bossche School en worden aangeboden in de vorm van blokken van 8 tot 10 weken. De activiteiten worden door vakdocenten, pedagogisch medewerkers of in samenwerking met sportclubs en culturele instellingen aangeboden. Voorbeelden van klupjes zijn: knutselklup, voorleesklup, dansklup, muziekklup. Afdeling Sport (vanuit gemeente Den Bosch) verzorgt Plein Actief: sportieve activiteiten die na schooltijd op een vast tijdstip worden aangeboden.
Zorg In de groepsoverleggen bespreken we altijd alle kinderen. Het komt soms voor dat we ons zorgen maken over een kind. We bespreken dit met de ouders en indien nodig bespreken we dit in het zorgteam. Hiervoor wordt uiteraard toestemming gevraagd aan de ouders. Het zorgteam bestaat uit de intern begeleider van de school, de sociaal verpleegkundige van de GGD, schoolmaatschappelijk werk en een opvoedondersteuner. Op afroep kan een lege stoel aangevuld worden door medewerkers van het dagverblijf, peuterarrangement en BSO, de groepsleerkracht, ouders, etc. Het zorgteam heeft als doel:
Door afstemming optimale ontwikkelingskansen aan kinderen te bieden; Psychosociale problemen snel en goed te signaleren; Waar nodig snel hulp voor ouders en kind te activeren; Dossiervorming op elkaar af te stemmen; Het kindcentrum te ondersteunen;
Vragen rondom gedragsproblemen, opvoedproblemen en gezinsproblemen gericht op de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen, kunnen in het zorgteam besproken worden. Een kind wordt in het zorgteam besproken:
Om een breder beeld te krijgen van zowel de problematiek als de mogelijke oplossingsrichtlijnen; Als schoolinterventies tot dan toe niet het gewenste effect hebben gehad; Om externe hulp op gang te brengen en ouders hierin te adviseren.
Het stappenplan Basiszorg op BSO is toegevoegd aan dit werkplan.
18
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
5.
Mei 2015
De BSO in praktijk
Behoeften van kinderen signaleren Wij herkennen signalen van kinderen en wij spelen in op die signalen. Hierdoor ontwikkelt het kind vertrouwen in ons, doordat hij ervaart dat wij hem begrijpen. Aan de andere kant ontwikkelt hij daarmee ook vertrouwen in zichzelf: “Ik kan duidelijk maken wat ik wil en de ander reageert op mij, ik ben hun aandacht waard”. Bij binnenkomst worden de kinderen uitgebreid begroet. Er is voor ieder kind persoonlijke aandacht. Indien het nodig is wordt er tijd genomen om een kind even apart te nemen en er kan snel ingespeeld worden op een situatie. Er is een vertrouwensband tussen kinderen en pedagogisch medewerkers. De kinderen komen gemakkelijk met hun verhalen naar de medewerkers.
Autonomie respecteren Wij vinden het belangrijk dat kinderen ervaren dat zij zichzelf kunnen en mogen zijn. Elk kind is anders en daarmee uniek. Dit maakt het werken met kinderen ook zo boeiend. Om deze eigenheid van kinderen te laten bestaan, geven wij hen de ruimte om te zeggen wat ze willen, om zich te uiten op een manier die bij hen past. Belangrijke waarde die de pedagogisch medewerkers hierbij bewaken is dat dit gebeurt met respect voor de ander. Er is bij ons geen ruimte voor discriminatie of intimidatie. Als een kind direct uit school even een momentje voor zichzelf wil, voordat het zich in de activiteit van de groep begeeft, dan geven wij hem daarvoor de gelegenheid. Andere kinderen hebben het juist nodig om even te ontladen. Zij mogen lekker op het schoolplein uitrazen, voordat ze aan tafel komen om iets te drinken. In de gesprekken met elkaar laat de pedagogisch medewerker aan de kinderen merken dat hun mening telt. Tijdens activiteiten vinden er hele gesprekken plaats, waarbij de inbreng van het kind altijd belangrijk is. Andere kinderen uiten zich liever door middel van spel of in creativiteit. De pedagogisch medewerker dwingt een kind niet om zich verbaal te uiten, maar volgt het kind in zijn spel en stelt open vragen of vertelt wat hij/zij ziet. Naarmate kinderen ouder worden hebben zij behoefte aan meer zelfstandigheid. Wij geven hen dan de verantwoordelijkheid die bij hun leeftijd past. Zo mogen de oudere kinderen binnen ons gebouw zelfstandig ergens naar toe. Kinderen vanaf groep 5 mogen vanuit een activiteit van Klup Up zelfstandig terug naar de BSO. Soms vragen we ook of de oudere kinderen de jongere kinderen helpen om bijvoorbeeld een klusje te doen.
Grenzen stellen en verantwoordelijkheid geven en nemen Wij nemen kinderen en hun ideeën serieus, zonder de regie los te laten. Want respect hebben voor kinderen betekent ook dat je hen grenzen biedt, waarden en normen meegeeft en structuur in de dag aanbiedt. Maar wel op het niveau dat ieder individueel kind nodig heeft.
19
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Dagritme Maandag, dinsdag en donderdag tijdens schoolweken: 15.00
Starten in de groepsruimte. De pedagogisch medewerker die als eerste aanwezig is controleert de afmeldinglijsten, voicemail en e-mail. Iedereen leest het overdrachtsschrift en de agenda. Hierin staan bijzonderheden van deze dag, bijzonderheden over de kinderen en eventuele wensen en ideeën van de groepsleiding. De medewerkers zetten in de groepsruimte de spullen klaar voor het eten en drinken. Daarna kunnen er nog andere taken gedaan worden, zoals opruimen of het alvast voorbereiden van een activiteit.
15.30
De kinderen van groep 1 en 2 van de basisschool worden door de leerkracht/stagiaire naar het hek bij de BSO gebracht. De kinderen vanaf groep 3 lopen zelf vanaf de buitendeur van school over het schoolplein naar het hek.
Ze worden verwelkomd door de groepsleiding en hangen hun jas op in de luizenzak en de schooltassen in de tassenbak op de groep. Na het wassen van de handen komen ze aan tafel zitten. Er wordt dan gezamenlijk fruit gegeten en wat gedronken. De pm-ers vertellen ondertussen waar de kinderen deze middag aan deel kunnen nemen (activiteit van de dag). De pm-ers geven aan wanneer het tijd is om van tafel te gaan. Bij binnenkomst checkt de groepsleiding of alle kinderen aanwezig zijn en belt bij onbekende afwezigheid van het kind de ouders of vraagt dit na bij de leerkracht van het kind. Kinderen mogen afspreken met een vriendje of vriendinnetje thuis indien dit van te voren is overlegd met de ouder(s). Het kind moet zich dan eerst melden bij de pedagogisch medewerker en de ouders geven vooraf het telefoonnummer en het adres door waar het kind gaat spelen. We spreken duidelijk af hoe laat en op welke manier het kind weer terug komt op de BSO. Kinderen mogen incidenteel afspreken met een vriendje of vriendinnetje bij de BSO (alleen indien kind – leidster ratio dit toelaat). ±16.00
Als de kinderen klaar zijn met eten en drinken zetten ze zelf hun beker in de wasbak. De activiteit start. Kinderen die mee willen doen sluiten aan en de anderen maken hun eigen plan.
±16.15
Alle kinderen zijn lekker aan het spelen, chillen, dansen, knutselen, computeren etc. etc. Dit wordt begeleid door de speler. In deze tijd wordt er door “het Smeerkeesje van de dag” crackers gesmeerd. De kinderen mogen een cracker bestellen en eten deze aan tafel op, samen met een beker drinken. Ze hoeven niet allemaal tegelijk aan tafel te zitten maar halen een cracker wanneer zij hier zin in hebben. De regelaar/verzorger is hierbij aanwezig.
±17.45
Opruimen. De ergste “rommel” wordt op de vaste plek teruggelegd. Bouwwerken mogen staan blijven. De pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierbij, geven opdrachten aan kinderen waar nodig, en geven aan waar dingen opgeruimd moeten worden. Hierna mogen de kinderen nog verder spelen met waarmee ze bezig zijn maar met minder materialen. 20
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Woensdag en vrijdag tijdens schoolweken: 11.45 – 12.45
De kinderen worden opgevangen door de pedagogisch medewerkers (zie overzicht maandag, dinsdag en donderdag). Als ze binnen komen gaan de kinderen zelf spelen.
12.30 – 13.30
De tafel is gedekt als de kinderen binnen komen. We eten dan brood en drinken thee of melk. We kiezen ook vaak voor iets anders zoals poffertjes, eieren of we bakken tosti’s. Dit is een goede gelegenheid om te luisteren naar elkaars verhaal en een gezellige sfeer te creëren. We stimuleren de kinderen naar elkaar te luisteren.
13.30 – 15.30
Na het eten ruimt iedereen zijn eigen eetgerei op en kiest wat het die middag gaat doen. Dit kan vrij spel zijn of een gezamenlijke activiteit. Tussendoor wordt er gezamenlijk fruit gegeten.
15.30
Er wordt een lekkere cracker gesmeerd voor de kinderen en er is een beker drinken.
17.45
Opruimen.
Schoolvakanties De vakantietijd vraagt om een ander programma. Thema’s worden nog meer uitgewerkt en er is plaats voor grotere activiteiten, die soms ook leiden tot uitstapjes. Een greep uit de activiteiten van de afgelopen jaren: een bezoek aan de speeltuin, De Ontdekhoek, Avonturenland, een rondvaart over de Dieze, naar de film, etc. Qua thema’s kunnen we bijvoorbeeld een kookdag organiseren en maaltijden uit verre landen gaan bereiden. Dit eten we dan bijvoorbeeld op kussens op de grond en met stokjes, zoals de mensen in China dit ook doen. Onze ervaring is dat het programma niet te vol moet zijn. Het is voor de kinderen ook fijn om een dag op een eigen plek te spelen, met eigen vriendjes, in een vertrouwde omgeving. De kinderen krijgen net als in de schoolperiode bij ons te eten en te drinken. Ook tijdens uitstapjes wordt dit door ons verzorgd. Vaak zijn we pas aan het einde van de middag terug van een uitstapje. We streven er naar rond 17.00 uur weer terug op de locatie te zijn. Soms wordt ouders gevraagd hun kind op een andere locatie op te halen. Dit alles gebeurt in overleg. Voorschoolse opvang Kinderen worden vanaf 07.30 uur door de pedagogisch medewerker ontvangen in het lokaal van de BSO. Ze hebben thuis gegeten. De kinderen mogen vrij spelen in de BSO ruimte. Er wordt vaak gekleurd, gepuzzeld of een bordspelletje gedaan. Ze mogen ook buiten op het kleine plein spelen. Om 8.15 uur verzamelen alle kinderen en lopen ze onder begeleiding van de medewerkster naar de deur van het kinderdagverblijf. Vanaf daar mogen kinderen van groep 3 zelf naar de klas lopen en de kleuters worden naar hun klas gebracht. De pedagogisch medewerker loopt daarna nog een rondje door de school of alle kinderen op hun plek zijn.
21
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Rituelen en feesten Wanneer kinderen jarig zijn (geweest) hoeven zij geen traktatie mee te nemen maar zorgen wij dat de jarige Job een activiteit mag kiezen uit ons eigen feestboek. Dit boek wordt alleen uit de kast gehaald bij het vieren van een verjaardag. De kinderen die het leuk vinden vieren het verjaardagsfeest mee, de andere kinderen mogen zelf gaan spelen. Rond speciale feestdagen als Pasen, Kerstmis, Carnaval, Sinterklaas en ook feesten van andere culturen organiseren we speciale activiteiten. We proberen de kinderen de betekenis van die feesten mee te geven. Samen zorgen we ervoor dat rond deze periode de BSO aangekleed wordt in de sfeer van het feest. Rondom Sinterklaas wordt er jaarlijks een verrassingsmoment gehouden. Er worden dan cadeautjes uitgedeeld zonder dat de Sint er zelf bij is. Zo proberen we de kinderen niet te overspoelen met Sintmomenten. De cadeautjes zijn voor op de groep. De kinderen krijgen deze dus niet mee naar huis.
TV en internet gebruik Binnen de BSO bieden we een beperkte toegang tot de TV. TV kijken is een activiteit die af en toe wordt ingezet. Het is niet de bedoeling dat de TV een hele middag aan staat. Hier spreken we dan ook van functioneel TV kijken. Kinderen van de BSO mogen zelf een CD opzetten. Wel moet er een afstemming plaats vinden met de andere activiteiten die gepland staan. Ook hier geldt dat de CD speler niet vanzelfsprekend de gehele dag aanstaat. Ook is er een computer op de groep. We hebben een tijdslimiet vastgesteld, zowel voor het aan- en uitzetten, als een tijdslimiet voor hoe lang een kind er op mag spelen. We gaan uit van een kwartiertje per kind maar dit is afhankelijk van de leeftijd van de kinderen en of het een korte middag betreft (maandag, dinsdag, donderdag) of een lange middag (woensdag en vrijdag). Een regel is wel dat kinderen die niet aan de beurt zijn niet bij de computer mogen ‘hangen’. Het gebruik van computers en internet binnen de BSO vraagt om duidelijke richtlijnen. Zeker omdat er naast de uitdagende en positieve functie van internet ook gevaren en nadelen aan kleven. Kanteel Kinderopvang heeft een protocol TV, radio en computergebruik. Alle locaties zijn op de hoogte van dit protocol en handelen hiernaar. U kunt dit protocol opvragen bij de manager.
Praten en uitleggen De hele dag zijn kinderen met de pedagogisch medewerker in gesprek. Niet alleen verbaal, maar ook door lichamelijke communicatie. Kinderen willen laten zien wat zij kunnen. Wij gaan uit van de competentie van kinderen om goed te willen doen. Door met kinderen in gesprek te gaan ontwikkelen we samen met hen een realistisch zelfbeeld. Zo gaan we tijdens het eet- en drinkmoment met kinderen in gesprek over wat zij die dag beleefd hebben. We geven daar waar nodig woorden aan de gevoelens van kinderen. Het kind leert zo zelf verwoorden en ervaart saamhorigheid. Tijdens de uitleg over wat we deze dag gaan doen, vertellen we de kinderen welke activiteiten we gaan doen, wat zij daarbij kunnen beleven. Of we leggen de mogelijkheden van spelmateriaal uit. De kinderen weten dan wat er te doen is en maken daardoor zelf keuzes. Door goed naar kinderen te luisteren en vragen te stellen weten we waar de behoeften van kinderen liggen. Het kind voelt zich hierdoor gehoord en leert zijn/haar ideeën te verwoorden. Niet alleen de pedagogisch medewerker praat en legt uit. Ook kinderen doen dit. Samen met de pedagogisch medewerker vertellen ze aan de ouders hoe de dag was. Er wordt samen gekeken naar het resultaat, de foto’s of de werkjes.
22
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Corrigeren en belonen Wij grijpen alleen in situaties in, wanneer we merken dat de veiligheid van een ander in gevaar is, of als de waarden en normen worden overschreden. Een kind zal zich veilig voelen als het weet dat de pedagogisch medewerker over de grenzen van het groepsgedrag en het kindeigen gedrag waakt. Een kind mag daarom dingen ondernemen, uitproberen, oefenen, zonder de angst te hoeven hebben in panieksituaties te raken. Voor een kind is het belangrijk te weten waar de grenzen liggen. Grenzen zijn een middel om een kind veiligheid, duidelijkheid en daarmee rust te bieden. Het kind leert die grenzen kennen door duidelijk en consequent optreden van de pedagogisch medewerker. Bij de BSO prefereren we een positieve benadering van het kind: we prijzen liever gewenst gedrag dan dat we ongewenst gedrag corrigeren. Door kinderen aan te spreken op hun gedrag, leren zij de consequenties van dat gedrag kennen. We belonen gewenst gedrag op verschillende manieren:
Door een kind een complimentje te geven; Door een kind in het zonnetje te zetten, bijvoorbeeld door “kind van de week” of “Smeerkeesje van de dag” te zijn; Door een leuke sticker aan het einde van de dag.
Corrigeren kan op verschillende manieren:
Door het kind niet te kleineren, maar aan te spreken op zijn eigen niveau; Door uit te leggen waarom bepaald gedrag niet goed wordt gevonden; Door een afkeurende blik; Door het kind aan te moedigen zelf een oplossing te zoeken of om een oplossing aan te bieden; Door het kind af te leiden.
In eerste instantie kijken we of kinderen hun onderlinge conflicten zelf kunnen oplossen, zonder dat het recht van de sterkste geldt. Een ander pijn doen of dingen stuk maken, keuren wij nooit goed. We vinden het belangrijk dat elk conflict tussen een pedagogisch medewerker en een kind, of tussen kinderen onderling, altijd weer wordt goedgemaakt. De pedagogisch medewerkers maken te allen tijde duidelijk dat zij het gedrag, en niet het kind zelf, afkeuren. Kinderen met elkaar in contact brengen De BSO van Kanteel is een proeftuin voor sociale vaardigheden. Ze oefenen verantwoordelijkheid nemen, incasseren van verlies, je houden aan afspraken, het zoeken van grenzen en er soms overheen gaan. Bij ons op de BSO is er alle ruimte voor de kinderen om te oefenen met
Het oplossen van ruzies Samen afspraken te maken Gezamenlijk verantwoordelijkheid dragen voor de sfeer in de groep
23
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Sinds september 2012 werken wij bij de BSO samen met de kinderopvang, peuterspeelzaal en basisschool de Haren volgens de methode van De Vreedzame School. Bij deze methode streeft men ernaar om kinderen te leren: 1. 2. 3. 4.
Op een democratische manier met elkaar beslissingen te nemen Constructief conflicten op te lossen Verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar en voor de gemeenschap Een open houding aan te nemen tegenover verschillen tussen mensen
Bij dreigende conflicten treedt de pedagogisch medewerker niet direct op. Hij/zij wacht af of de kinderen zelf tot een oplossing kunnen komen en bewaakt de veiligheid van alle kinderen. Achteraf bespreekt hij/zij met hen hoe de situatie ontstond en of alle kinderen tevreden zijn met de oplossing. De pedagogisch medewerker heeft hierin een grote voorbeeld-rol. Hij/zij is altijd beschikbaar, waardoor de kinderen zich gehoord en gezien voelen. In contact met collega’s is hij/zij vriendelijk en staat open voor feedback. De pedagogisch medewerker durft haar eigen handelen bespreekbaar te maken. Kanteel Kinderopvang heeft een protocol Pesten. Alle locaties zijn op de hoogte van dit protocol en handelen hiernaar. U kunt dit protocol opvragen bij de manager. Vriendschap is belangrijk. Vriendschap beschermt een kind tegen stress en het helpt ook om compromissen te sluiten, te leren delen en grenzen te trekken. Maar niet alle kinderen maken even snel vrienden. Onze pedagogisch medewerkers zijn daar alert op. Zij verbinden het spel van kinderen met elkaar door als kinderen afzonderlijk spelen met bijv. de spoorbaan, de Lego en de dieren, voor te stellen om een dorp langs de spoorbaan te bouwen en in het midden de dierentuin. Contact hoeft niet altijd. Het is prima als kinderen even geen behoefte hebben aan contact. Wij leren de kinderen daar respect voor te hebben en elkaar met rust te laten.
Stimuleren van de ontwikkeling Wij helpen kinderen te ontdekken waar hun kwaliteiten en talenten liggen. Dit doen wij door zoveel mogelijk verschillende activiteiten aan te bieden. Zo ervaren kinderen wat zij leuk vinden of waar zij juist minder interesse in hebben. Dit helpt een kind zijn eigen identiteit te ontwikkelen. Het is juist de vrijheid op de BSO die iets unieks bijdraagt aan de persoonlijkheidsontwikkeling van kinderen.
We willen kinderen leren om respect voor elkaar, voor het materiaal en de omgeving te hebben. Wij begeleiden kinderen in zelfstandigheid en zelfredzaamheid. O.a. door hen, in goed overleg met het kind en de ouders, steeds meer vrijheid te geven. Binnen de muren krijgen ze zoveel mogelijk ruimte om eigen keuzen te maken. Wij laten de kinderen, binnen bepaalde grenzen, meedenken over zaken binnen de BSO die hen direct aangaan. Wij begeleiden kinderen in het ontwikkelen van hun sociale vaardigheden door bijvoorbeeld kinderen te leren om onderlinge ruzies op te lossen, om elkaar de ruimte te geven en niet direct je eigen zin te willen hebben. Wij stimuleren kinderen om hun gevoelens te uiten. Het serieus nemen van gevoelens stimuleert de ontwikkeling van het zelfvertrouwen. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen de buitenwereld ingaan en de buitenwereld in onze BSO halen: BSO mag de kinderen niet isoleren van buurt, klas en vriend(innet)jes Wij willen de kinderen stimuleren om hun vrije tijd op een actieve en ontspannen manier in te vullen. Wij begeleiden hen in hun ontdekkingstocht naar mogelijkheden hiertoe.
Het ontdekken van het eigen kunnen van kinderen wordt gestimuleerd door middel van het aanbod van allerlei activiteiten. 24
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Seksualiteit en intimiteit Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt in zijn algemene ontwikkeling een seksuele ontwikkeling door. In zijn eigen tempo, wanneer hij daar aan toe is, verkent hij zijn eigen lichaam en dat van anderen. Kinderen zijn nieuwsgierig en stellen vragen over seks. Iedereen verstaat iets anders onder seksualiteit. Seksueel gedrag van kinderen wordt over het algemeen geaccepteerd binnen bepaalde grenzen. Maar die grenzen kunnen voor een ieder anders liggen. Dat is afhankelijk van de eigen waarden en normen van de beroepskracht , de waarden en normen van de kinderopvangorganisatie en/of de waarden en normen van de ouders. Bij onze BSO wordt niet gekust en we gaan niet vertellen wie op wie verliefd is. Wel wordt er openlijk over allerlei onderwerpen gesproken en er wordt ingegaan op situaties die zich voordoen en op vragen die de kinderen stellen.
25
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
6.
Mei 2015
Volgen en observeren
Welbevinden van kinderen vinden wij een belangrijke graadmeter voor de kwaliteit van de opvang. Om het welbevinden te bewaken en te vergroten meten we 1 keer per jaar het welbevinden van uw kind in onze groep. Op de BSO werken wij met het observatiesysteem “welbevinden in situaties”. Dit is een observatie van het gedrag van kinderen in de verschillende situaties die zich voordoen op de BSO. Voor de jongere kinderen wordt een vragenlijst ingevuld en de 8+ groep mag aan de hand van een vragenlijst elkaar interviewen. Alle observaties, verslagen van gesprekken, de kindgegevens en andere relevante informatie van uw kind bewaren wij in het kinddossier. Hiermee ontwikkelen wij een volledig beeld van uw kind door de jaren dat hij/zij bij ons op de BSO zit. Daarnaast worden de resultaten besproken in het groepsoverleg van pedagogisch medewerkers en locatiemanager. Aan de hand hiervan wordt de werkwijze op de groep besproken en waar nodig aangepast. Als pedagogisch medewerkers vermoeden dat er iets aan de hand is, observeren zij eerst gericht het kind om vervolgens het probleem met de ouders en de locatiemanager te bespreken. Er wordt bij de ouders afgetast of ze de problemen herkennen. Als het probleem blijft bestaan, wordt tijdens het groepsoverleg een plan van aanpak opgesteld. In samenwerking met ouders en eventuele andere instanties kan het kindcentrum meewerken aan een oplossing van het probleem. Met toestemming van ouders kan het kind besproken worden in het Zorgteam. Het kindcentrum is echter beperkt in de mogelijkheid tot speciale behandeling van of ondersteuning aan individuele kinderen. Het stappenplan basiszorg op BSO (zie bijlage) is de werkinstructie voor medewerkers in het geval zij problemen signaleren bij een kind. Dit stappenplan wordt in de gemeente ’s-Hertogenbosch gemeentebreed gehanteerd in het kader van de sluitende zorgstructuur. Bij vermoeden van mishandeling of misbruik geldt een ander plan van aanpak. Wanneer er een vermoeden van kindermishandeling of seksueel misbruik is, hanteren we binnen Kanteel het stappenplan meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling BSO (zie bijlage). Ook dit stappenplan is onderdeel van de sluitende zorgstructuur ‘s-Hertogenbosch. Alle communicatie en handelingen met betrekking tot de bovengenoemde stappenplannen, moeten door de betrokken pedagogisch medewerkers schriftelijk dan wel digitaal worden vastgelegd zodat ten alle tijden inzichtelijk is welke stappen er zijn ondernomen in het traject. Wanneer een gespreksverslag is gemaakt, dienen ouders dit te tekenen voor gezien. Ouders hebben recht op inzage in het dossier van hun kind.
26
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
7.
Mei 2015
Ouders
Intakegesprek De eerste kennismaking met de BSO vindt plaats tijdens het intakegesprek met de pedagogisch medewerker van de groep. Tijdens het intakegesprek wordt gesproken over de organisatie rondom de opvang, het pedagogisch beleid, de dagindeling, oudercontacten en afspraken. Verder worden de ruimtes bekeken en wordt het dagprogramma besproken, de activiteiten, de afspraken, etc. Na de plaatsing vinden de contacten met de ouders plaats tijdens het halen van de kinderen. Er worden altijd bijzonderheden uitgewisseld. Wij vragen u daar even tijd voor te nemen.
Oudergesprekken De mentor voert een gesprek wanneer daar vanuit de ouder of de pedagogisch medewerker behoefte aan is. Pedagogisch medewerkers en ouders kunnen altijd het initiatief nemen voor extra oudergesprekken. De gesprekken worden teruggekoppeld naar teamgenoten en de locatiemanager tijdens het groepsoverleg. Bij problemen is de locatiemanager aanwezig bij de gesprekken met de ouders. Van deze gesprekken wordt een verslag gemaakt. Ouderavonden De Kindcentrumraad van Kindcentrum de Haren organiseert minimaal 1 keer per jaar een ouderavond. De ouderavonden kunnen diverse invullingen hebben. Onderwerpen als social media, lezen en voorlezen en EHBO zijn voorbeelden hiervan. Soms zijn de avonden alleen voor ouders van de BSO maar er kunnen ook gezamenlijke ouderavonden zijn met de ouders van het kinderdagverblijf, peuterarrangement en basisschool de Haren.
Oudercommissie/Kindcentrumraad Ouders kunnen binnen de organisatie van de BSO hun stem laten horen via de oudercommissie. De oudercommissie is het belangenorgaan van ouders, voor ouders, en adviseert de organisatie. Verder heeft de oudercommissie zich ten doel gesteld de betrokkenheid van de ouders bij de BSO te stimuleren. De doelstelling, taken en bevoegdheden van de oudercommissie zijn vastgesteld in een reglement. De oudercommissie komt regelmatig bijeen. De locatiemanager is aanwezig bij de oudercommissievergadering. Per 1 maart 2015 vergaderen de oudercommissie van de BSO, het kinderdagverblijf en peuterarrangement en de medezeggenschapsraad van de basisschool samen, en vormen zij Kindcentrumraad de Haren.
Klachtenregeling Kanteel Kinderopvang beschikt over een klachtenprocedure. Indien een ouder of medewerker een klacht heeft, dient Kanteel Kinderopvang te handelen volgens deze procedure. Het spreekt voor zich dat, bij een klacht, onze voorkeur er naar uitgaat om in goed onderling overleg (met groepsleiding, assistent-manager en/of locatiemanager), samen tot een oplossing te komen. Deze klachtenregeling ligt ter inzage op alle vestigingen van Kanteel Kinderopvang. Hierbij willen wij u ook wijzen op het bestaan van onze klantenkaarten waarmee u hetzij positieve, hetzij negatieve ervaringen en/of suggesties met ons kunt delen. Mocht dit niet voldoende zijn of wilt u uw klacht door een extern bureau laten behandelen dan kunt u zich wenden tot de externe Stichting Klachtencommissie Kinderopvang: 0900-0400034 of
[email protected] 27
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
8.
Mei 2015
Randvoorwaarden/beleidsgebieden
Het gaat te ver om hier uitgebreid de verschillende beleidsgebieden aan bod te laten komen. Daarvoor verwijzen we naar de betreffende beleidstukken. Toch willen we hier de zaken die belangrijk zijn voor het pedagogisch beleid in het kort toelichten. Als u vragen heeft over onze werkwijze kunt u altijd contact opnemen met de locatiemanager of assistent- manager. Hygiëne, verzorging en veiligheid Hygiëne en verzorging Voor een gezonde ontwikkeling van een kind is het van belang verstandig om te gaan met hygiëne en veiligheid. Om ziektes en allergieën bij kinderen te voorkomen, is het schoonhouden van leefactiviteiten- en buitenruimtes van belang. Op het gebied van gezondheid, veiligheid en hygiëne worden de richtlijnen van de GGD van de gemeente gevolgd. Daarnaast is er aandacht voor verzorging en veiligheid van de jongste kinderen, die als ze net naar de basisschool gaan, soms moeite hebben met op tijd naar het toilet gaan, of zo vanuit de zandbak met vieze handen aan tafel schuiven voor een cracker. Wij begeleiden ze hierin door te signaleren en te sturen. Het schoonhouden is een zaak die alle medewerkers van het kindercentrum aangaat: de pedagogisch medewerkers, de huishoudelijk medewerkster en het schoonmaakbedrijf hebben hierin allen een eigen taak. Zo dragen de pedagogisch medewerkers zorg voor hun eigen groep en het materiaal daarin, het schoonmaakbedrijf is met name verantwoordelijk voor de hygiëne buiten de groepen. Bij de inrichting van de ruimtes is al rekening gehouden met hygiëne: marmoleum op de vloeren zodat die goed en makkelijk te reinigen zijn (hoewel we beseffen dat tapijt meer "warmte" biedt). Op het kindercentrum zijn afspraken gemaakt wat betreft de volgende hygiëneaspecten:
Kleding Handhygiëne Haardracht Omgaan met wondjes Schoonmaken van speelgoed Bereiding van voeding Schoonhouden van de toiletten Schoonhouden van de groepsruimten Jaarlijkse verversing of vervanging van het zand in de zandbak
Voor een optimale hygiëne is het gebruik van schoonmaakmiddelen onvermijdelijk. Op het kindercentrum probeert men middelen te gebruiken die zo min mogelijk schade opleveren voor mens en milieu. Het aantal middelen wordt tot een minimum beperkt om vergissingen tegen te gaan; de schoonmaakmiddelen zijn opgeborgen in een afgesloten kast. Het is handig om voor uw kind wat extra kleren op de BSO te hebben in het geval van een “ongelukje”, of als ze door de regen en het stampen in plassen nat zijn geworden. Op een zeer warme dag mogen de kinderen hun zwemspullen meebrengen. Veiligheid Jaarlijks wordt een risico-inventarisatie gedaan aan de hand van de wettelijke vragenlijsten. Het daaruit volgende actieplan wordt in stappen uitgevoerd binnen het kindercentrum en er worden eventuele verbeteracties op het gebied van veiligheid uitgevoerd.
28
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
We streven er naar de inrichting van de BSO huiselijk en functioneel te laten zijn voor groepsopvang. Het is belangrijk dat de ruimtes waarin kinderen verblijven, en het materiaal zowel binnen als buiten, veilig zijn. Deze moeten dus aan bepaalde voorwaarden voldoen:
Kinderen moeten niet zomaar naar buiten kunnen lopen. Een kind moet zichzelf niet kunnen opsluiten. Vingers moeten niet tussen de deur kunnen komen. Spelmateriaal mag geen gevaar opleveren voor jonge kinderen. Elektriciteit moet veilig afgedekt zijn voor kinderen (geen losse draden, gebruik stopcontactbeveiligers enz.). Het kindercentrum moet voldoen aan de verordening van de gemeente. De GGD inspecteert jaarlijks elke vestiging en geeft richtlijnen op het gebied van veiligheid, hygiëne en pedagogische kwaliteit. Er is altijd voldoende toezicht op de kinderen. Was- en schoonmaakmiddelen staan buiten het bereik van kinderen. Buitenspeelgoed wordt jaarlijks gecontroleerd. Het buitenspeelterrein is veilig ingericht. We hebben voldoende toezicht op het terrein.
De inrichting van de ruimtes proberen we zo veilig mogelijk te houden. In principe mogen kinderen alles zelf pakken, behalve materiaal dat gevaarlijk is in gebruik. Natuurlijk gebeurt er wel eens wat, een valpartij, een schaafwond. Op iedere groep is een EHBO-doos aanwezig en er is altijd iemand aanwezig die een EHBO en/of BHV-diploma heeft. De locatiemanager ziet erop toe dat deze kennis op peil blijft. Mocht er zich een wat ernstiger ongeluk voordoen, dan nemen wij contact op met de huisarts of iemand van ons team gaat met het kind naar het ziekenhuis. We zorgen er altijd voor dat een pedagogisch medewerker blijft bij de overige kinderen. Natuurlijk stellen we de ouders zo snel mogelijk op de hoogte. Bij brand of andere calamiteiten bestaat er een noodgevallenplan. Dit hangt op het mededelingenbord van de BSO en iedere pedagogisch medewerker is hiervan op de hoogte. Minstens 2x per jaar oefenen we met het hele team en de kinderen dit calamiteitenplan. In het kindcentrum is een brandblusser aanwezig en op de BSO hangt een branddeken die jaarlijks gecontroleerd worden. De BHV-er is op de hoogte van de gebruiksaanwijzing.
Voeding Bij de BSO is op maandag, dinsdag en donderdag geen (grote) maaltijd. Wij zorgen ervoor dat de tafel klaarstaat met vers fruit en drinken. Later op de middag mogen de kinderen zelf een cracker maken en soms mogen zij een cracker bestellen. Wanneer kinderen hulp nodig hebben helpen wij uiteraard. Op woensdag en vrijdag lunchen wij gezamenlijk. De tafel wordt gedekt en kinderen kunnen een boterham klaarmaken en iets drinken. Later op de middag eten we ook nog fruit en crackers. Op woensdag en vrijdag wordt er ook vaak samen iets gebakken met de kinderen, bijvoorbeeld pannenkoekjes of kaasstengels. Heeft een kind een speciaal dieet of een bepaalde allergie dan houden wij daar uiteraard rekening mee.
29
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
9.
Mei 2015
Bijlagen
Handleiding uitstapjes We kennen binnen de BSO zes soorten uitstapjes: 1. 2. 3. 4. 5.
wandelen in de buurt fietsen met kinderen spontane uitstapjes uitstapjes met het openbaar vervoer georganiseerde uitstapjes met auto’s of ander vervoermiddel
Wandelen in de buurt Kinderen in de buitenschoolse opvang wandelen dagelijks van en naar school of naar een activiteit met leiding. Hierbij gelden afspraken met de kinderen: wachten op elkaar, wachten bij oversteken etc. Voor kinderen van 4 jaar en ouder hanteren wij de norm van 1 pedagogisch medewerker op maximaal 10 kinderen. Vanaf 10 kinderen begeleiding van 2 pedagogisch medewerkers tot en met 20 kinderen en daarna weer één andere volwassene toegevoegd tot 30 kinderen. Door de groepssamenstelling en het verkeersrisico kan het noodzakelijk zijn om meer begeleiding per 10 kinderen in te zetten. Dit is ter beoordeling van de locatiemanager. Indien het looptraject drukke oversteekplekken bevat zullen de kinderen een fluorescerend hesje dragen om de zichtbaarheid te vergroten. Daarbij wordt er alleen in groepjes van tien overgestoken. Fietsen met kinderen Als uitstapje vinden we fietsen verantwoord voor kinderen van 9 – 13 jaar. Er gaat minstens 1 volwassene mee met max. 6 kinderen. De pedagogisch medewerker beoordeelt aan de hand van de fietsuitrusting, de zelfstandigheid en het verkeersinzicht van het kind of het verantwoord is dat het kind mee gaat fietsen. Er moet goed gekeken worden waar er gefietst wordt i.v.m. de veiligheid (bijv. aanwezigheid fietspaden). Spontane uitstapjes Spontane uitstapjes behoren tot de "normale" gang van zaken in een BSO. Ook hier geldt een pedagogisch medewerker-kind ratio van 1 pedagogisch medewerker op 6 kinderen. Met kinderen, ouders en de pedagogisch medewerker worden individueel per kind afspraken gemaakt op het formulier kindgegevens. Dit formulier wordt indien hier aanleiding voor is gewijzigd. Uitstapjes met het openbaar vervoer Voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar, is de pedagogisch medewerker-kind ratio van 1 op 6 acceptabel. De pedagogisch medewerker neemt een mobiele telefoon mee en een lijst met namen en adressen van de kinderen. Georganiseerde (dag)uitstapjes met auto’s of ander vervoermiddel Er zijn 2 soorten georganiseerde uitstapjes: 1. 2.
uitstapjes in de omgeving naar het bos, speeltuin of kinderboerderij e.d. Dergelijke uitstapjes komen op de BSO zeer regelmatig voor, m.n. tijdens schoolvakanties. bijzondere uitstapjes, die zeer incidenteel plaatsvinden, bij hoge uitzondering, naar bijvoorbeeld een pretpark, dierentuin of op kamp
30
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
Een aantal voorwaarden hierbij:
Betreffende ouders (van kinderen die op die dag naar de BSO komen) worden op de hoogte gesteld. Iedere pedagogisch medewerker krijgt een vast groepje van 4-6 kinderen onder haar/zijn hoede. Ieder kind krijgt een polsbandje om met het nummer van de mobiele telefoon van de BSO. Iedere auto heeft een inzittendenverzekering die voldoet aan het aantal te vervoeren personen. De locatiemanager is ervoor verantwoordelijk dat voorafgaand aan een uitstapje er gecontroleerd is dat de vervoerders van die dag in het bezit zijn van een juiste verzekering. De adressenlijst van kinderen gaat mee. De mobiele telefoon van de BSO gaat mee. De EHBO-doos gaat mee.
Tijdens het kennismakingsgesprek met kinderen en ouders wordt het maken van uitstapjes aan de orde gesteld. Per kind worden individuele afspraken tussen het kind, ouder en pedagogisch medewerker schriftelijk vastgesteld.
31
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
32
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
33
Pedagogisch werkplan BSO de Haren
Mei 2015
34