Pedagogisch werkplan buitenschoolse opvang Ark in Zuid
Juni, 2015
Inleiding Voor u ligt het pedagogisch werkplan voor BSO Ark in Zuid van KMN Kind & Co. Dit document vormt samen met het Algemeen Pedagogisch Beleid één geheel en is bestemd als leidraad voor medewerkers van BSO Ark in Zuid. Tevens is dit pedagogisch werkplan bedoeld als informatie voor ouders, zodat zij weten hoe er bij ons op de BSO wordt gewerkt. Dit document wordt 1 x per 2 jaar bijgesteld en ter advisering voorgelegd aan de oudercommissie. Bij het schrijven van dit werkplan, is nog geen Oudercommissie geformeerd. Zodra de BSO is opgestart en er een OC is geformeerd zal dit werkplan besproken worden. In het Algemeen Pedagogisch Beleid worden de vier speerpunten uit de Mission Statement nader toegelicht en in dit pedagogisch werkplan werken wij de vier basisdoelen (zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen) verder uit: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen Zoals u in onze brochure ‘Welkom bij KMN Kind en Co’ kunt lezen, ziet KMN Kind & Co zichzelf als pedagogisch partner. KMN Kind & Co werkt volgens een kwaliteitszorgsysteem hetgeen betekent dat wij kwaliteit zien als een continu proces. We werken aan de hand van afspraken die vastgelegd zijn in werkwijzen en procedures. Ons beleid en werkwijzen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek en ondersteunen de pedagogisch medewerkers bij het dagelijks handelen. Jaarlijks wordt onderzocht of onze werkwijzen en afspraken in de praktijk doeltreffend zijn, daarbij zijn we tevens alert op mogelijke verbeteringen. Onze locaties worden jaarlijks geïnspecteerd door de GGD. De uitkomsten van een inspectie worden besproken met de pedagogisch medewerkers en de oudercommissie van de locatie. Het inspectierapport is te vinden op de website van KMN Kind & Co. Mocht u toch nog informatie missen, dan kunt u hier altijd naar vragen bij de (senior) pedagogisch medewerker of clustermanager. Ook is in de brochure ‘Welkom bij KMN Kind & Co’ en op de website www.kmnkindenco.nl veel algemene en aanvullende informatie terug te vinden. Wij wensen u veel leesplezier. Team BSO Ark in Zuid Juni 2015
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
1
Inhoudsopgave Inleiding ....................................................................................................................................... 1 Inhoudsopgave ............................................................................................................................. 2 Algemene informatie ..................................................................................................................... 3 Onze accommodatie, de groepsruimten en basisgroepen ............................................................. 3 Onze buitenruimte ..................................................................................................................... 3 Onze openingstijden .................................................................................................................. 3 Voor schooltijd .......................................................................................................................... 4 Het afnemen van een extra dag(deel)......................................................................................... 4 Onze (mid)dagindeling ............................................................................................................... 4 Eten en drinken ......................................................................................................................... 6 Persoonlijke hygiëne .................................................................................................................. 6 Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden ........................................ 6 De oudercommissie ................................................................................................................... 7 Observeren ............................................................................................................................... 7 Zorgkinderen............................................................................................................................. 7 Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners.............................. 8 Pedagogische uitgangspunten ........................................................................................................ 9 Het bieden van (emotionele) veiligheid ....................................................................................... 9 De pedagogisch medewerkers ................................................................................................ 9 De groepsruimte ................................................................................................................. 10 De buitenspeelruimte ........................................................................................................... 11 Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties ................................................. 11 Spel & Speelgoed ................................................................................................................ 11 Activiteiten .......................................................................................................................... 12 Zelfstandigheid bevorderen, kinderparticipatie ....................................................................... 12 Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties......................................................... 12 Overdracht van waarden en normen ......................................................................................... 13 Gewenst en ongewenst gedrag ............................................................................................ 13 Omgaan met pestgedrag ..................................................................................................... 13 Afspraken, regels en omgangsvormen .................................................................................. 14 Rituelen .............................................................................................................................. 14 Rol van leidinggevenden ...................................................................................................... 14 Tot slot ....................................................................................................................................... 15
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
2
Algemene informatie Wij vinden het belangrijk dat de kinderen zich kunnen ontplooien in een warme, veilige en stimulerende omgeving. Wij gaan uit van de behoefte van het kind, ingepast in de groep. Daarbij kijken wij vooral naar de mogelijkheden van het kind. Dit betekent dat wij op een positieve en uitnodigende manier met kinderen omgaan. Wij bewaken de kwaliteit van onze opvang en proberen voortdurend deze kwaliteit te verbeteren. Dit doen wij door te werken volgens interne en externe kwaliteitseisen. Wij staan open voor op- en aanmerkingen van ouders. Wij kijken kritisch naar ons zelf en spreken elkaar aan op ons handelen. Onze deskundigheid vergroten wij door het bijwonen van professionaliseringsbijeenkomsten en door collegiale consultatie tijdens onze teambesprekingen. Maar bovenal vergroten wij onze deskundigheid door te blijven kijken naar ieder kind dat aan onze zorg is toevertrouwd.
Onze accommodatie, de groepsruimten en basisgroepen BSO Ark in Zuid zit in oecumenische basisschool de Ark en heeft beschikking over diverse ruimten in de school. Onze basisgroepruimte is het lokaal van de schakelklas op de eerste verdieping. Deze hebben wij samen met de leerkracht ingericht met o.a. een leeshoek en een bouwhoek. Naast deze ruimte hebben wij een ruime hal met voetbaltafel en tafeltennistafel. Via de brandtrap naast de basisgroepruimte kunnen we zo naar beneden om op het ruime schoolplein te spelen. Daarnaast werken we aan onze podiumkunsten in de aangrenzende aula met podium en theaterverlichting, we koken in de professionele keuken en bij slecht weer kunnen we ook van de speelzaal beneden gebruik maken. Bij de start van onze BSO, zullen wij beginnen met één basisgroep van maximaal 20 kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. In vakanties kan er incidenteel worden samengevoegd met onze andere BSO’s in Diemen en Duivendrecht. Ouders worden tijdig geïnformeerd over de samenvoeging van groepen, welke vaste pedagogisch medewerker aanwezig is en waar de kinderen worden opgevangen.
Onze buitenruimte Er zijn twee buitenruimtes bij de Ark, een open schoolplein naast de basisgroepruimte, en een apart omheind kleuterplein aan de andere kant van de school. We mogen van beide pleinen gebruik maken maar zullen in het begin vooral het aangrenzende plein gebruiken. Daarnaast delen we het buitenspeelmateriaal met de school. Het aangrenzende schoolplein is niet omheind en ligt in een autoluw gedeelte van de wijk. Er is een zandbak, diverse speeltoestellen en veel ruimte om te rennen, fietsen en voetballen.
Onze openingstijden Wij zijn, bij voldoende inschrijvingen, vijf dagen per week aansluitend op school geopend tot 18.30 uur. Tijdens de algemeen erkende feestdagen zijn wij gesloten; zo ook eens in de vijf jaar op bevrijdingsdag. In de schoolvakanties en op studiedagen zijn wij geopend op alle dagen vanaf 7.30 uur. Dan vragen wij de ouders hun kind tussen 07.30 en 09.30 uur te brengen. Incidenteel zullen wij in de schoolvakanties samenvoegen met een van onze andere BSO’s in Diemen en Duivendrecht. Ouders dienen hun kind dan naar die BSO te brengen en daar ook weer op te halen. Vanaf 16.00 uur is er gelegenheid om de kinderen te komen halen. Vanaf 17.45 uur verzamelen alle kinderen die op dat moment nog aanwezig zijn, zich in de basisgroepruimte, waar de kinderen onder begeleiding vrij kunnen spelen. Mochten ouder(s) hun een kind een keertje later willen brengen (in een schoolvakantie) of eerder willen halen, dan is dat, behalve als er een uitstapje is, geen probleem. Wel vragen wij dit door te geven aan de pedagogisch medewerkers van desbetreffende groep. Als het kind door iemand anders dan door de ouder(s) wordt opgehaald, dan dienen ouders dat aan ons door te geven, anders geven wij het kind niet mee!
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
3
Voor schooltijd KMN Kind & Co wil, indien daar behoefte aan is, ook de voorschoolse opvang verzorgen. Eind mei/begin juni 2015 zal dit tijdens een informatiebijeenkomst en via de mail geïnventariseerd worden.
Het afnemen van een extra dag(deel) Wanneer ouders incidenteel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan een pedagogisch medewerker en/of clustermanager van de locatie. Deze bepaalt of het kan. Behalve dat zij hierbij rekening houdt met het aantal kinderen en pedagogisch medewerkers op de groep, bekijkt zij ook of het goed is voor het welzijn van het kind/de groep. Een toegekende extra- of ruildag(deel) wordt altijd schriftelijk vastgelegd; ook wanneer dit op een andere groep plaatsvindt. Wanneer ouders structureel een extra dag(deel) willen afnemen, dan leggen zij dat voor aan de afdeling planning. Deze bepaalt of dit binnen de eigen basisgroep kan. Als dit niet kan, overlegt de afdeling planning met de clustermanager of het kind (zo lang het nodig is) op een andere groep geplaatst kan worden. Als de clustermanager in overleg met de pedagogisch medewerker verwacht dat dit voor het welzijn van het kind en de andere groep geen problemen oplevert, dan wordt (tijdelijke) plaatsing voor desbetreffend dag(deel) aan de ouders voorgesteld.
Onze (mid)dagindeling De middagen op Ark in Zuid zijn verschillend van lengte. Op maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag is er BSO vanaf 15.00 uur en op woensdag vanaf 12.00 uur. Van vaste dagritmes kan afgeweken worden als we met de kinderen op pad gaan. Ook wordt er dagelijks naar de behoeften van de kinderen gekeken en indien nodig wordt de volgorde aangepast. Dagritme korte middag (ma/di/do/vr) 15.00-15.15: verzamelen en eten/drinken samen klaarzetten 15.15-15.30: cracker, fruit en drinken 15.30-16.30: gezamenlijke activiteit buiten (als het weer het toelaat) of in een van de speciale ruimtes (aula, keuken of speelzaal) 16.30-18.30: vrij spel buiten (bij mooi weer) en in de basisgroepruimte. Activiteiten op maat en naar behoefte. Dagritme lange middag (wo) 12.00-12.30: verzamelen en samen lunch klaarmaken 12.30-13.15: lunchen en samen afruimen 13.15-14.45: Eropuit! Als het weer maar enigszins okay is, een mooie gelegenheid om op avontuur te gaan. Bij slecht weer een binnenactiviteit. 15.00-15.15: verzamelen en eten/drinken samen klaarzetten 15.15-15.30: fruit en drinken gezamenlijk 15.30-16.30: gezamenlijke activiteit buiten (als het weer het toelaat) of in een van de speciale ruimtes (aula, keuken of speelzaal) 16.30-18.30: vrij spel buiten (bij mooi weer) en in de basisgroepruimte. Activiteiten op maat en naar behoefte. Bij aanwezigheid van 10 kinderen of minder zal 1 pedagogisch medewerker de hele middag aanwezig zijn. Bij aanwezigheid tussen de 11 en 20 kinderen zullen er 2 pedagogisch medewerkers aanwezig zijn. Daarvan gaat er 1 naar huis om 18.00 uur als er inmiddels wat kinderen zijn opgehaald. Ophaalbeleid Kinderen uit groep 1 t/m 4 worden uit de klas opgehaald door een PM’er. Kinderen van groep 5 t/m 8 mogen zelf naar de BSO toe komen. Wij streven ernaar, zeker voor de jongste kinderen, om met de leerkracht informatie uit te wisselen, want het is prettig om te weten hoe de schooldag is verlopen en of er bijzonderheden zijn.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
4
Vakantieweken en studiedagen; opvang van 7:30-18:30 uur Tijdens alle studiedagen van de Ark bieden wij BSO opvang aan. De kinderen dienen hiervoor wel een week van tevoren ingeschreven te staan op de inschrijflijsten die bij de groepen hangen. Bij inschrijving van minimaal 5 kinderen gaat deze opvang door. Ook op studiedagen en vakantiedagen geldt: van vaste dagritmes kan afgeweken worden als we met de kinderen op pad gaan. Ook wordt er dagelijks naar de behoeften van de kinderen gekeken en indien nodig wordt de volgorde aangepast. Samenvoegen met andere BSO’s tijdens vakanties In vakanties kunnen er groepen worden samengevoegd. Op woensdagen en vrijdagen zijn op alle locaties in Diemen en Duivendrecht de groepen klein. Voor zowel pedagogisch medewerkers als voor de kinderen is het leuker om dan samen op te trekken en een andere locatie te ontdekken. We gaan op dit soort dagen of op gezamenlijk uitje (wel verzamelen bij eigen locatie), of we kiezen voor samenvoegen bij 1 locatie. Onze locatie in Diemen Noord (Noorderbreedte) heeft bijvoorbeeld een enorm kooklokaal. Die locatie kiezen we uit voor een uitgebreide kookactiviteit. De Grote Beer in Duivendrecht heeft de grootste speelzaal. Die locatie kiezen we uit voor bijvoorbeeld een apenkooimiddag. De locatie in Diemen Centrum (Octopus) krijgt een echt klusruimte, dus daar gaan we heen om kleding te naaien en een hut van pallets te bouwen en de locatie in Diemen de Sniep (Kersenboom) heeft de grootste buitenruimte waar o.a. plek is voor een waterstormbaan. We verdelen dit per vakantie zodat niet elke keer dezelfde ouders een stuk moeten omrijden. Ouders worden ongeveer 2 weken voor de vakantie geïnformeerd over het programma en de locatie. Dagritme vakantiedag / studie dag: 07:30-09:30 Openen, de kinderen kunnen worden gebracht. Later mag ook, mits van tevoren gemeld bij de pedagogisch medewerker van de groep. 10:00-10.30 drinken, fruit en cracker 10:30-12.30 ochtendactiviteit 12:30-13.15 lunch 13:30-15.30 middagactiviteit 16:00-16.30 drinken, fruit, cracker of koekje 16:30-18.30 De kinderen kunnen worden gehaald. Eerder mag ook, mits van tevoren gemeld bij de pedagogisch medewerker van de groep. Er wordt in deze tijd vrij gespeeld of activiteiten op maat aangeboden. In schoolvakanties zijn aan het begin en einde van de dag minder kinderen aanwezig op de BSO, waardoor op die momenten niet alle pedagogisch medewerkers aanwezig hoeven te zijn. Wij houden hier rekening mee bij het inroosteren van personeel. Indien die dag 2 pedagogisch medewerkers nodig zijn, heeft de ene een opendienst (07.30 tot 17.00 uur) en de andere een sluitdienst (09.00 tot 18.30 uur). Tussen de middag houden deze medewerkers om de beurt een half uur pauze binnen het gebouw (tenzij er een uitstapje is gepland). Indien er om 17.00 uur nog te veel kinderen op de BSO aanwezig zijn, blijft de eerste pedagogisch medewerker langer op locatie en gaat pas naar huis zodra de verhouding van 1 op 10 weer klopt. En indien blijkt dat er voor 09.00 uur structureel te veel kinderen aanwezig zijn, wordt de starttijd van de tweede pedagogisch medewerker met een half uur vervroegd. Als het kindaantal 10 is of minder, wordt meestal samengevoegd met een andere BSO of er wordt een uitje gepland. Incidenteel wordt de dienst gedeeld en draait een pedagogisch medewerker de ochtend en een andere de middag, met een kwartier overlap voor overdracht. Uitstapjes In de vakantie bieden wij verschillende activiteiten aan. Daar horen ook uitstapjes bij. Met de jongste kinderen gaan we bijvoorbeeld naar speeltuinen, natuurmonumenten of het bos. Met de oudste kinderen bezoeken wij bijvoorbeeld een museum. Deze uitstapjes worden vaak gecombineerd met onze andere BSO’s in Diemen en Duivendrecht. Indien er openbaar vervoer wordt ingezet, zorgen wij voor minimaal 1 extra pedagogisch medewerker. Wij hebben voor uitstapjes een uitgebreide meeneemlijst die voorafgaand aan ieder uitstapje met de ouders zal worden gedeeld. Ook is er voor de pedagogisch medewerkers een protocol Uitstapjes waarmee zij extra goed voorbereid op pad kunnen.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
5
Brengen en halen naar clubjes Indien er kinderen onder BSO-tijd op externe (sport)clubjes zitten, zoals voetbal, zwemmen of turnen, gaan wij in overleg met de ouders over het halen en brengen naar zo’n clubje. Elk kind wordt door een pedagogisch medewerker lopend (indien binnen een kilometer) en anders met de bakfiets, een busje van KMN Kind & Co of een taxi gebracht en gehaald. Indien nodig wordt hiervoor een extra pedagogisch medewerker ingezet. Na het brengen gaat de pedagogisch medewerker weer weg en ligt de verantwoordelijkheid over het kind bij de docent van het desbetreffende clubje. Ouders tekenen hiervoor een toestemmingsformulier. Vakantiepakket Ouders hebben de mogelijkheid gebruik te maken van 6, 9 of 12 weken vakantiepakketten. Als ouders gebruik maken van 6 of 9 wekenpakketten dienen zij uiterlijk 4 weken van te voren aan de pedagogisch medewerkers van de groep door te geven of het kind komt in de vakantie of niet. Tevens wordt dit door de pedagogisch medewerkers actief nagevraagd bij ouders. In verband met het activiteitenaanbod en het eventueel aannemen van ruildagen of extra kinderen is het belangrijk dat we tijdig zicht hebben op welke kinderen er wel/niet komen in de vakantie. Dit geldt uiteraard ook voor de aanwezigheid op studiedagen van school.
Eten en drinken Samen eten en drinken vinden wij belangrijk. Het versterkt het onderlinge contact en deze momenten geven structuur aan de dag. Op korte BSO-dagen (ma/di/do/vr) is er zo’n moment rond 15.15 uur waarbij onder het genot van een drankje en een gezonde snack de verhalen van de dag worden gedeeld en ook de plannen gesmeed worden voor de rest van de middag. Op de lange BSO-woensdag wordt er rond 12.30 uur samen geluncht. Deze lunch wordt deels samen met de kinderen voorbereid in de keuken. Ook helpen de kinderen mee met de tafel dekken en afruimen. Indien hier behoefte aan is, kan er warm geluncht worden. KMN Kind & Co stelt zich tot doel om een positieve bijdrage te leveren aan een gezonde ontwikkeling én leefstijl van kinderen. Dit komt onder andere tot uiting in ons voedingsbeleid. Meer informatie vindt u op de website en “Mijn KMN Kind & Co”. In ons voedingsbeleid zijn ook richtlijnen voor traktaties opgenomen. Deze richtlijnen worden in overleg met de oudercommissie besproken en verder aangevuld. Vervolgens worden alle ouders over de richtlijnen geïnformeerd via de Nieuwsflits.
Persoonlijke hygiëne Wij leren de kinderen persoonlijke hygiëne, door hen o.a. na wc-gebruik en voor het aan tafel gaan, de handen met zeep te laten wassen. Wij geven hierin natuurlijk het juiste voorbeeld. Er is een uitgebreid protocol rondom hygiëne beschikbaar voor de pedagogisch medewerkers in ons kwaliteitshandboek. Tijdens teambesprekingen worden de hierin beschreven werkwijzen regelmatig herhaald en middels stellingen getoetst.
Oudercontacten: kennismaking, wennen, overdracht en ouderavonden Als een kind voor het eerst bij ons komt, nemen wij de tijd voor een kennismakingsgesprek met de ouders en het kind, zodat wij van hen zoveel mogelijk informatie krijgen. Bovendien kunnen wij dan ook vertellen hoe wij op onze BSO werken en informatie met elkaar uitwisselen waardoor een goede onderlinge afstemming ten behoeve van het kind mogelijk is. Vaak hebben de ouders en het kind dan al een rondleiding gehad door het gebouw, zodat zij zich al een voorstelling hebben kunnen maken van de BSO en hoe er gewerkt wordt. Wenbeleid Het wennen vindt in de regel plaats als de plaatsingsovereenkomst is ingegaan. Ongeveer 4 weken voor de start van een nieuw kind, krijgt de groep een kindkaart aangeboden door de planning, tenzij het een spoedplaatsing betreft. Ouders worden gebeld en ongeveer twee weken voor de start vindt er een intake plaats. Tijdens dit kennismakingsgesprek worden er desgewenst wenafspraken met de ouder gemaakt. Deze kunnen per kind verschillend zijn. Gedurende twee weken kan het kind een oplopend aantal uren op de groep waarin het kind geplaatst is, wennen. Bijvoorbeeld de eerste dag
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
6
1,5 uur en de tweede dag 3 uur. Omdat BSO Ark in Zuid nieuw is en begint op de eerste schooldag van het nieuwe schooljaar, zullen we de eerste weken samen aan alles wennen. Wel zullen de ouders allemaal voor de startdatum worden gebeld om zo alvast een aantal noodzakelijke dingen zoals allergieën en dieetwensen te bespreken. Als de BSO eenmaal in bedrijf is, zullen nieuwe kinderen op zo’n eerste wendag gekoppeld worden aan een ‘buddy’, een ander kindje dat alles mag uitleggen over hoe het bij ons reilt en zeilt. Wij raden ouders aan om het kind tijdens de wendagen wat vroeger op te halen, zo rond 16.30 uur, omdat het kind op zo’n dag veel nieuwe indrukken te verwerken krijgt. Als het een 4-jarige betreft, is de start van school al spannend genoeg. Overdracht Wij vinden een goede en regelmatige overdracht essentieel en nemen hiervoor de tijd. Wij gebruiken hiervoor o.a. een overdrachtsschrift wat we van de leerkrachten meekrijgen. Hierdoor kunnen we zowel ontwikkelingen tijdens schooltijd als tijdens BSO-tijd doorgeven. Ouderavonden Eenmaal per jaar zal in samenwerking met de Oudercommissie een ouderavond georganiseerd worden met een speciaal (opvoed)thema. Daarnaast sluiten wij zoveel mogelijk aan bij themabijeenkomsten van school.
De oudercommissie De mening van de ouders is voor ons een vanzelfsprekende zaak. Wij willen graag hun mening en visie horen. Daartoe richten wij zo snel mogelijk na de start een oudercommissie op. Deze heeft ten minste drie keer per jaar overleg met de clustermanager en het streven is om de OC aan te laten sluiten bij de MR van school. De oudercommissie heeft een adviserende functie met betrekking tot onderwerpen zoals voedingsaangelegenheden, het pedagogisch werkplan en de risico inventarisatie veiligheid en gezondheid. De taken en verantwoordelijkheden van de oudercommissie staan beschreven in het Reglement OC Kindercentrum KMN Kind & Co, dat u kunt vinden op onze website. Om te zorgen dat de risico-inventarisatie geen blinde vlekken kent, nodigen wij de OC eens per jaar uit om op locatie met ons de ruimtes te inspecteren. Tevens organiseert de oudercommissie elk jaar een avond voor de ouders en medewerkers waarin een thema behandeld wordt. De oudercommissie nodigt daartoe een deskundige uit. Naast de oudercommissie van BSO Ark in Zuid is er nog een overkoepelende centrale oudercommissie (COC). Deze vertegenwoordigt alle oudercommissies binnen KMN Kind & Co, die de COC hebben gemandateerd. Deze centrale oudercommissie adviseert over beleidsmatige onderwerpen en (gevraagd en ongevraagd) over voor ouders belangrijke onderwerpen (
[email protected]).
Observeren Kijken naar kinderen en de groep geeft iedere dag stof tot praten met collega’s en ouders. Om het praten en kijken naar gerichter te doen, maken wij gebruik van de observatiemethode Werken aan Welbevinden. Deze observatiemethode richt zich zowel op de individuele kinderen als op de groep. Met behulp van observatielijsten beschrijft de pedagogisch medewerker het kind in zijn omgeving, het kind in relatie tot de volwassene en het kind in relatie tot andere kinderen. Zo kan het welzijn van het individuele kind en de kinderen in de groep goed worden gevolgd. Kinderen vanaf 8 jaar vullen hun eigen lijst in. Ook ouders worden uitgenodigd om een beeld te schetsen van hun kind en zijn/haar ervaringen in de groep. Aan de hand van de observaties, vinden één keer per jaar 10minutengesprekken plaats met de ouders, indien ouders daar behoefte aan hebben. Dit inventariseren wij vooraf en stemmen ook af met de school waar we onderdeel van zijn.
Zorgkinderen Als wij ons zorgen maken over een kind zullen wij dat zo snel mogelijk met de ouders bespreken en overleggen hoe hier (met elkaar) mee om te gaan. Als de zorg blijft voortbestaan kan de clustermanager een van de medewerkers kwaliteit raadplegen om gezamenlijk te overleggen wat mogelijke vervolgstappen zijn waarbij de procedure ‘Signaleren in de opvang’ gevolgd zal worden.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
7
Indien nodig kunnen wij externe hulp inroepen ( bijvoorbeeld de lokale Ouder-Kind-coach die spreekuur heeft op school). Ook dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met de ouders. In geval van ernstige zorg over een kind, welke niet gedeeld wordt door de ouders, kunnen na intern overleg, vervolgstappen gezet worden en wordt dit meegedeeld aan de ouders. De zorg kan ook gemeld worden in de Verwijs Index Ricicojongeren (VIR). Meldcode Kindermishandeling In geval van vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling maakt KMN Kind & Co gebruik van de landelijke Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. De meldcode is een stappenplan waarin staat hoe een professional moet omgaan met het signaleren en melden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Deze meldcode wordt minimaal eens per jaar met de pedagogisch medewerkers doorgenomen om de kennis paraat te houden. Aanvullingen op de meldcode worden meteen door de afdeling kwaliteit gedeeld met de clustermanager en op de gemeenschappelijke harde schijf geüpdatet. De clustermanager is de aandachtsfunctionaris binnen het cluster en heeft hiertoe een training gevolgd.
Onze buitenschoolse opvang in de wijk; onze externe samenwerkingspartners. Met de vestiging van onze BSO in het schoolgebouw, zal er voor het eerst in de geschiedenis van de school buitenschoolse opvang in de school plaatsvinden. Wel is er al sinds enige tijd peuterspeelzaal de Peuterboot van de Stichting Welzijn Diemen (SWD) gevestigd. Met de peuterspeelzalen van de SWD hebben wij al een nauwe samenwerking op onze vestigingen bij basisschool de Octopus en bij Noorderbreedte. Wij zullen ook bij de Ark samen met hen en met de school een start gaan maken richting een brede school met bijbehorende doorgaande leerlijn. Ook de samenwerking van KMN Kind & Co met het bovenschools bestuur van de Ark (Spirit) is intensief. Nu de Ark erbij komt, zijn wij op 4 scholen van Spirit in Weesp en Diemen dé samenwerkingspartner voor kinderopvang. Wij zullen daarnaast actief samenwerking zoeken met diverse sportverenigingen, bibliotheek en het zwembad om de hoek. Ook werken wij samen met de andere vestigingen van KMN Kind en Co in Diemen, Duivendrecht en eventueel met de vestigingen in Weesp en Driemond.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
8
Pedagogische uitgangspunten Binnen KMN Kind & Co werken wij vanuit de vier pedagogische basisdoelen zoals ook vastgelegd in de Wet Kinderopvang & Kwaliteitseisen Peuterspeelzalen: Het bieden van (emotionele) veiligheid Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties Overdracht van waarden en normen In de volgende paragrafen hebben wij uitgewerkt hoe wij in de praktijk vorm geven aan deze pedagogische basisdoelen. Voor alle doelen geldt, dat onze uitgangspunten uitstekend aansluiten bij de missie en visie van oecumenische basisschool de Ark. Dit lichten wij per paragraaf toe.
Het bieden van (emotionele) veiligheid Wij willen de kinderen in de gelegenheid stellen om zich bij ons te ontwikkelen en te ontspannen in een veilige omgeving. Daarom hechten wij veel belang aan het scheppen van een zowel fysieke als emotionele veilige omgeving voor het kind. Wij sluiten aan bij datgene waar het kind mee bezig is, begeleiden het daarin en prikkelen het kind door het in nieuwe situaties te brengen. Basisschool de Ark wil ‘een huis zijn waar kinderen (en volwassenen) van diverse achtergronden zich veilig en geborgen voelen’. Dit uit zich onder anderen in het hanteren van een christelijke levenshouding en het belang dat gehecht wordt aan wederzijds respect tussen volwassenen en kinderen en tussen volwassenen onderling, iets wat volgens de school ook vanuit humaan oogpunt vanzelfsprekend zou moeten zijn. Er wordt daarnaast gewerkt met de sociaal emotionele methode “Beter omgaan met jezelf en de ander”. Op deze manier wordt er ruim aandacht besteed aan sociale vorming. De pedagogisch medewerkers Om te bereiken dat een kind zich bij ons emotioneel zo veilig mogelijk voelt, vinden wij het belangrijk dat vertrouwde personen het kind begeleiden. Daarom werken wij zoveel mogelijk met vaste pedagogisch medewerkers en vaste invalkrachten. Al onze pedagogisch medewerkers, stagiaires en vrijwilligers zijn in het bezit van een geldige Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) en beschikken over een passende beroepskwalificatie conform de CAO kinderopvang. Daarnaast zorgen wij altijd voor voldoende gediplomeerde BHV’ers en mensen met kinder-EHBO, al dan niet in samenwerking met de school waar wij onderdeel van uitmaken. Indien nieuwe medewerkers een verlopen BHV-diploma hebben, worden zij binnen drie maanden na indiensttreding getraind. Wij hechten groot belang aan professioneel, deskundig opgeleid personeel. Nieuwe medewerkers krijgen een inwerkprogramma waarbij belangrijke documenten en processen worden toegelicht. Tevens wordt hun proeftijd afgesloten met een gesprek waarbij gecheckt wordt of de medewerker van alle processen goed op de hoogte is. Ook zal het personeel aansluiten bij vergaderingen van school waarin o.a. de sociaal-emotionele methode en het pestprotocol worden behandeld. Om goede zorg te waarborgen krijgen de pedagogisch medewerkers regelmatig trainingen. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van zowel interne als externe deskundigen. Verder zijn wij elkaars coach. Regelmatig zijn er teambijeenkomsten. Ook wordt er 1x per jaar met iedere pedagogisch medewerker een functioneringsgesprek gehouden, waardoor wij onze kwaliteit en de deskundigheid bevorderen en vergroten. KMN Kind & Co is een door Calibris erkend leerbedrijf. Daarom werken er bij ons soms leerlingpedagogisch medewerkers, de zogeheten BBL-ers. Zij worden begeleid door een praktijkbegeleider van KMN Kind & Co. Afhankelijk van het leerjaar en leerproces is het mogelijk dat een BBL-er binnen de formatie op de groep werkt. Wij hebben ook regelmatig een stagiaire op de groep. Deze werkt boventallig, tenzij hij/zij incidenteel binnen de formatie mag worden ingezet, conform de CAO-bepaling.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
9
De pedagogisch medewerkers spreken de kinderen aan vanuit een positieve houding. Bij ongewenst gedrag wordt het gedrag afgekeurd (en uitgelegd waarom) maar niet het kind. Van onze pedagogisch medewerkers verwachten wij dat zij: - open staan voor de kinderen en op de juiste manier ingaan op hun signalen en ontwikkeling; - persoonlijke betrokkenheid tonen en gericht positieve gevoelens naar de kinderen uiten - de kinderen de ruimte geven zich te ontwikkelen in een veilige context - respect hebben voor de kinderen en hun sociale en culturele achtergrond - de kinderen kunnen en zullen motiveren, stimuleren en instrueren - in staat zijn tot een open communicatie met ouders, collega’s en medewerkers van school Nieuwe BSO, nieuwe mensen, hoe veilig voelt dat? Ondanks dat wij met gekwalificeerd personeel werken en een bestaande ruimte tot hippe BSO omtoveren, zal alles in de eerste maanden voor iedereen wennen zijn. Om kinderen zo snel mogelijk het gevoel te geven zowel fysiek als emotioneel veilig bij ons te kunnen zijn hebben, zullen wij zorgen dat het personeel bekend is vòòr aanvang van het nieuwe schooljaar en een kennismakingsbijeenkomst organiseren in de laatste vakantieweek. Daarnaast zorgen wij voor een speelse ontdekkingstocht van de ruimtes in de eerste schoolweken met als thema ‘Zo goed als nieuw!’. We herontdekken de keuken met het maken van appeltaart en soep en we schrijven een rap die we oefenen op het podium in de aula. We stellen samen met de kinderen huisregels op zodat ze zich verantwoordelijk voelen voor de ruimtes. Verantwoordelijkheid hebben zorgt ervoor dat kinderen een gevoel van regie ervaren en dat zorgt weer voor een veilig gevoel. Achterwacht met BKR Iedere dag zijn er sowieso tot minimaal 17.00 uur meerdere volwassenen in het pand. Dat zijn o.a. de directeur, de conciërge en diverse leerkrachten. Na dat tijdstip zijn de vier locaties in Diemen en Duivendrecht achterwacht. Na 17.00 uur kan het incidenteel voorkomen (met name op woensdagen) dat er één pedagogisch medewerker in het hele pand aanwezig is. In zo’n geval is onze vestiging met KDV en BSO in Diemen, de Kersenboom, achterwacht. Daar zijn ook op woensdag minimaal acht mensen aanwezig waarvan er altijd eentje binnen 10 minuten bij de Ark kan zijn. Achterwacht zonder BKR Dit komt alleen voor in vakanties. Tijdens schooldagen wordt het rooster altijd volgens BKR ingedeeld en is er geen pauze. Tijdens schoolvakanties zal er incidenteel van de BKR afgeweken worden aan het begin en einde van de werkdag en als een van de pedagogisch medewerkers pauze heeft. Als tijdens zo’n pauzemoment er maar 1 pedagogisch medewerker op de groep staat, zal de andere pedagogisch medewerker tijdens de pauze het gebouw niet verlaten. Indien er ’s ochtends bij de inloop iemand buiten BKR staat, zal de clustermanager of de senior pedagogisch medewerker in het pand aanwezig zijn. Op dagen dat dit op al onze vier locaties in Diemen/Duivendrecht zou kunnen voorkomen, wordt er uit voorzorg samengevoegd. Dit doen wij met de drie Diemense locaties nu al regelmatig. Een schema daarvoor wordt vooraf gecommuniceerd met de ouders (zie ook paragraaf ‘samenvoegen in vakanties’). Deze achterwachtregelingen zullen met telefoonnummers duidelijk zichtbaar op het whiteboard in de groepsruimte en beneden bij de balie worden opgehangen. Inzet andere volwassenen Bij de start is dit niet van toepassing. Wel voeren wij een actief stagebeleid en kan het zijn dat er in de loop van het schooljaar 2015-1016 een stagiair op boventallige basis ons team komt versterken. De groepsruimte Wij zorgen ervoor dat alles goed beveiligd is, zoals afdekplaten voor de verwarming, plaatjes op de stopcontacten, beschermstrips voor de scharnieren van de deur, beveiliging in de kasten. Jaarlijks voeren wij hiertoe een risico-inventarisatie uit. Ook registreren wij (kleine) ongevallen om tijdig te anticiperen op eventuele onveilige situaties. Wij houden minimaal 1x per jaar een ontruimingsoefening met als doel dat wij precies weten wat te doen wanneer er een calamiteit plaatsvindt. Wij proberen daarvoor zo veel mogelijk aan te sluiten bij de BHV-organisatie van school en de peuterspeelzaal.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
10
Wij zorgen voor veilige groepsruimtes, maar sluiten sommige risico’s bewust niet uit. Wij vinden het namelijk belangrijk om kinderen kennis te laten maken met voor hen ‘gevaarlijke’ situaties, zoals klimmen. Dit stimuleert hun gevoel van zelfredzaamheid en zelfvertrouwen en is goed voor hun ontwikkeling. De buitenspeelruimte Zoals eerder beschreven, zijn er twee buitenruimtes bij de Ark, een open schoolplein naast de basisgroepruimte, en een apart omheind kleuterplein aan de andere kant van de school. Het aangrenzende schoolplein, wat wij het meest zullen gebruiken, is niet omheind en ligt in een autoluw gedeelte van de wijk. Kinderen en buurtbewoners zijn gewend aan spelende kinderen in de wijk en het ontbreken van omheining heeft in deze wijk juist een toegevoegde waarde. Het zorgt voor samenspel en een gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel. Er zullen tijdens BSO-tijd ook andere kinderen op het plein spelen. Om snel te kunnen zien wie er bij de BSO hoort, zullen wij op dit plein altijd met hesjes spelen. Deze buitenruimte is vanuit de basisgroepruimte toegankelijk via een brede brandtrap met voldoende bescherming. Toezicht vanaf de basisgroepruimte op de 1e verdieping is wel mogelijk via het raam, maar is niet voldoende. Kinderen mogen alleen zonder toezicht buiten spelen als ouders hiervoor expliciet toestemming hebben gegeven. In alle andere gevallen wordt er onder direct toezicht van een pedagogisch medewerker buiten gespeeld.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties Als wij spreken over persoonlijke competenties, bedoelen wij dat het kind zich ontwikkelt tot een persoon die in staat is om allerlei soorten problemen op te lossen en die zich goed kan aanpassen aan veranderende omstandigheden. Dit bereikt het door persoonlijkheidskenmerken als zelfvertrouwen, veerkracht, flexibiliteit, zelfstandigheid, creativiteit en weerbaarheid op te bouwen. Onze pedagogisch medewerkers begeleiden de kinderen hierin door ruimte te bieden aan de ontwikkeling van ieder kind, waarbij zij rekening houden met de eigenheid van ieder kind. Alle ontwikkelingsgebieden worden hierbij gestimuleerd zoals taal, grove en fijne motoriek, cognitie, creativiteit. Spel & Speelgoed Spelen is bij uitstek een manier om de wereld en jezelf te ontdekken. Het is een veelomvattend middel om verschillende aspecten van de persoonlijkheidskenmerken te stimuleren en te ontwikkelen. Denk aan het ontdekken van verschillende materialen, leren hoe speelgoed gebruikt moet worden, hoe je kunt delen, hoe je rekening met elkaar kunt houden, leren op elkaar te wachten. Kortom, spelen stelt het kind in staat te leren hoe materialen en speelgoed, de mensen en de wereld in elkaar steken. Maar niet te vergeten betekent spelen ook plezier maken, samen of alleen! De kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om zowel individueel als in groepsverband te spelen. In het kader van de kinderparticipatie mogen kinderen mede bepalen welk speelgoed wordt aangeschaft. Wij hebben zoveel mogelijk open kasten en laten het kind zelf bepalen waarmee het wil spelen. Natuurlijk stimuleren wij een kind dat altijd hetzelfde kiest, om ook eens iets anders te gaan doen, maar wij dwingen niet. Ook stimuleren wij de kinderen om in iedere geval even buiten te gaan spelen. We maken geen onderscheid tussen jongens- of meisjesspeelgoed. Zo voetballen de meisjes ook en spelen de jongens met poppen. En, in het kader van de bredeschoolgedachte, zal o.a. het buitenspeelgoed, het speelgoed uit de schakelklas en ook de tafeltennistafel en voetbaltafel gedeeld worden met school. KMN Kind & Co investeert daarnaast in nieuw en uitdagend speelgoed. Het moet aansluiten bij de ontwikkelingsfase van het kind en op zijn behoefte om te onderzoeken, te ontspannen en te ontdekken. Spelen is leuk en daarom moet het niet te moeilijk zijn, maar ook niet te makkelijk. Op al onze locaties in Diemen en Duivendrecht zijn in principe geen ‘schermen’ aanwezig. De WII, de Ipad, de televisie, de meeste kinderen hebben al genoeg schermen thuis, dat is op de BSO niet nodig. BSO Ark in Zuid heeft diverse leuke ruimtes om je ook zonder scherm te vermaken. Op lange vakantie- en studiedagen, maken wij wel eens een uitzondering door na een actieve dag gezellig samen een film te kijken.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
11
De kinderen van de buitenschoolse opvang zijn al erg zelfstandig en praten mee over het aan te schaffen speelgoed en het programma (kinderparticipatie). Omdat er genoeg materiaal aanwezig is, adviseren wij om geen speelgoed en dergelijke mee te geven. Spullen kunnen stukgaan of kwijtraken. KMN Kind & Co is niet aansprakelijk voor het zoekraken of kapot gaan van eigendommen van kinderen of ouders op de locatie. Activiteiten Op BSO Ark in Zuid werken wij gedurende de schoolweken met een gevarieerd activiteitenprogramma. Ouders krijgen aan het begin van een cyclus van ongeveer drie maanden een overzicht met de workshops die in die periode worden aangeboden. De workshops zijn verdeeld in vijf verschillende categorieën; dans, musical, creatief, sport en spel, koken en tuinieren. Op de de korte BSO-middagen wordt er per leeftijdscategorie (4-7 jaar en 7-12 jaar) vanaf 15.30 uur een workshop aangeboden. Deze workshops zijn vaak zo ingedeeld dat er drie weken lang voor dezelfde groep kinderen een workshop wordt aangeboden. Op woensdagen wordt ook regelmatig workshops aangeboden in een van bovenstaande categorieën. Ouders kunnen kinderen van tevoren voor de workshop inschrijven. Is de workshop op de dag van aanvang nog niet vol dan vragen de pedagogisch medewerkers aan de kinderen welke kinderen er mee willen doen. Zij houden dan ook in de gaten of elk kind aan bod komt. Bij deelname aan een workshop komt het voor dat het kind de basisgroepruimte verlaat. Ouders horen van de pedagogisch medewerk(st)ers waar hun kind dan zicht bevindt. Naast het aanbod van de workshops bieden de pedagogisch medewerkers ook andere activiteiten voor de overige kinderen aan. BSO is ook vrije tijd. De kinderen mogen kiezen voor vrij spel binnen of buiten. Soms heeft een kind na een lange schooldag even rust nodig om bij te komen. Daar is in de inrichting van de ruimtes rekening mee gehouden. De kinderen kunnen dan tot rust komen op de bank op de groep met bijvoorbeeld een boekje. De BSO maakt daarnaast gebruik van de keuken, het gymlokaal en de aula. De kinderen mogen ook even een momentje pakken om huiswerk te maken. Met het aanbieden van onze diverse activiteiten willen wij een aantal dingen bereiken: Het oefenen van kennis, opgedaan op de basisschool. Extra uitdaging bieden voor de kinderen Aanspreken van verschillende kennisgebieden. Een extra dimensie geven aan onze BSO De kinderen komen door dit aanbod andere leeftijdgenootjes en soms vakdocenten tegen en ze spelen eens in een andere ruimte. Daarnaast biedt het kinderen de mogelijkheid om mee te doen aan activiteiten die specifiek zijn afgestemd op hun interesse en ontwikkelingsniveau. Zelfstandigheid bevorderen, kinderparticipatie In en om basisschool de Ark is genoeg te beleven voor kinderen. Het zelfstandig ontdekken daarvan vinden we heel belangrijk. In overleg met ouders en met behulp van een toestemmingsformulier wordt bekeken welke vrijheden het kind aankan en aan mag gaan. Dit zullen we stapje voor stapje uitbreiden, uiteraard binnen de grenzen van wat nog veilig is. Als een kind niet weet met wat het wil spelen, gaat één van de pedagogisch medewerkers met het kind de mogelijkheden door nemen, en vaak komt daar dan een keuze uit. Als het kind echt helemaal nergens zin in heeft kan het altijd rustig op de bank of op een zitkussen “chillen”. Kinderen mogen zelf kiezen met wat ze willen spelen en met wie ze willen spelen. Wij bevorderen en stimuleren samen spelen en samenwerken maar hebben ook respect voor de keuze van het kind dat even alleen wil spelen. Wij dwingen kinderen niet om met elkaar te spelen.
Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties De mens is een sociaal wezen. In de praktijk betekent dit dat een kind al vanaf de geboorte samen met anderen dingen doet, immers zonder de ander (lees: ouder/verzorger) zou het kind niet (kunnen) overleven. Bij het ontwikkelen van de sociale competenties gaat het om samenzijn en samen dingen doen.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
12
Kinderen leren veel van wat ze zien, zowel van andere kinderen als van ons. Wij hebben hierin een voorbeeldfunctie en ons sleutelwoord hierbij is ‘wederzijds respect’. Voorop staat bij ons dat het kind zich kan ontplooien. Wij stimuleren dan ook dat het initiatieven neemt waardoor het zelfvertrouwen kan groeien. Wij zorgen er hierbij voor dat het kind zichzelf en/of een ander geen schade berokkent. Naarmate een kind ouder wordt leert het steeds beter om rekening te houden met de ander. Dat betekent dat hij zich meer zal kunnen inleven in de ander. Anderen hebben ook gevoelens. Dus leren wij het kind om te wachten op elkaar, om geen speelgoed af te pakken, om te delen en samen te spelen. Soms leren wij het kind om juist wat meer voor zichzelf op te komen. Bij conflicten stimuleren wij dat de kinderen die zelf oplossen. Lukt dat niet of moeilijk, dan ondersteunen wij hen. De rol van de pedagogisch medewerkers verandert met het stijgen van de kinderleeftijd van zorgen voor, naar steeds meer begeleiden van de kinderen. Onze visie op het ontwikkelen van sociale compententies en ook op de overdracht van normen en waarden (zie volgende paragraaf) sluit uitstekend aan bij het beleid van oecumenische basisschool de Ark. De missie van de school is: “Zorg voor elkaar”. Door bij jezelf te beginnen, kan er een stapje gezet worden naar een betere samenleving! Leven in een multiculturele maatschappij is voor de Ark een vanzelfsprekendheid en de kinderen moeten hier dus op voorbereid worden. Dit gebeurt op de Ark middels het ontwikkelen van een positieve kijk op de samenleving. Ook vindt de school het belangrijk de kinderen te leren welke rechten en plichten zij hebben in de maatschappij. De Ark wil een school zijn, waarin de zorg voor elkaar centraal staat.
Overdracht van waarden en normen Op de buitenschoolse opvang maken kinderen deel uit van een groep. Deze is vaak breder en meer divers dan een doorsnee gezin. Dit betekent dat het kind al vroeg kennis maakt met de verscheidene aspecten van de verschillende culturen in de Nederlandse samenleving. Wij vinden het belangrijk om op respectvolle wijze met elkaar om te gaan en dragen er zorg voor dat de kinderen elkaar (leren) respecteren. Wij zijn hun voorbeeld hierin. Dit uit zich onder andere in hoe wij dagelijks met elkaar en met de kinderen omgaan. Zo zijn wij in de omgang met elkaar beleefd en noemen elkaar bij de naam. Wij leren het kind om op zijn beurt te wachten, andere kinderen niet te onderbreken en groepsregels na te leven. Maar ook in wat wij doen zijn wij hun voorbeeld, zoals niet op meubulair gaan staan, voorzichtig met de spullen en het speelgoed omgaan, etc. Kortom, wij leren het kind regels, zodat het kan functioneren in een groep en later in de maatschappij. Wij houden rekening met de eigenheid van ieder kind en met de eigenheid van de cultuur waarin het kind opgroeit. Dat betekent dat wij het kind benaderen als individu, maar ook vragen rekening te houden met de afspraken en regels binnen de buitenschoolse opvang. Gewenst en ongewenst gedrag Wij gaan ervan uit dat gedrag over het algemeen aangeleerd is en dat het dus ook weer afgeleerd kan worden. Wij proberen gewenst gedrag te bereiken door het te stimuleren, door daaraan aandacht te schenken en/of te prijzen. Vinden wij gedrag storend (ongewenst), dan wordt dit benoemd en proberen wij dit te voorkomen of om te buigen door grenzen te stellen, te corrigeren of te negeren. Het belonen en stimuleren van gewenst gedrag heeft meer effect dan het corrigeren van ongewenst gedrag en is daarom een belangrijk uitgangspunt in ons pedagogisch handelen. Soms ontkomen wij er echter niet om in te grijpen. Wij wijzen dan niet het kind af, maar wel het (ongewenste) gedrag. Wij corrigeren het kind dan door het uit de situatie te halen of door het even apart te nemen. Na enkele ogenblikken maken wij het weer goed en kan het kind weer verder spelen. Omgaan met pestgedrag Elk kind moet zich veilig voelen op de opvang. Daarom hebben wij binnen KMN Kind & Co afspraken (pestprotocol) over hoe wij met elkaar omgaan op de BSO en wat we doen als we pestgedrag signaleren. Deze afspraken richten zich zowel op het bestrijden van een acuut pestprobleem als op het voorkómen van pesten, de zogenaamde No Blame-approach.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
13
In geval van een acuut pestprobleem gaan we in gesprek met het gepeste kind en de pester(s) volgens een vast stappenplan. Ook gaan we in gesprek met de betrokken ouders en eventueel de school om samen tot een oplossing te komen. Daar zijn wij met zijn allen verantwoordelijk voor. Meer informatie vindt u op onze website. Het pestprotocol van KMN Kind & Co komt nagenoeg overeen met de vijfsporenaanpak uit het pestprotocol van basisschool de Ark. Wij zullen actief aansluiten bij eventuele besprekingen en herzieningen van het protocol van de school, zodat zowel pedagogisch medewerkers als leerkrachten dezelfde methode hanteren. Afspraken, regels en omgangsvormen In elke groep zijn regels nodig om het leefbaar te maken en te houden. Daarom zullen wij bij de start, samen met de kinderen regels opstellen, zodat de kinderen op een goede respectvolle manier met elkaar om (leren) gaan. Deze huisregels zullen we op een mooie plek in de basisgroepruimte ophangen. De algemene regels van KMN Kind & Co, die natuurlijk ook voor onze buitenschoolse opvang gelden, staan beschreven in het boekje ‘Welkom bij KMN Kind & Co’. Rituelen Er zijn veel gelegenheden in een jaar om bij stil te staan, zoals verjaardagen, afscheid, Sinterklaas, Suikerfeest, Halloween, Kerst etc. Het maakt een schooljaar overzichtelijk en feestelijk en het versterkt het gevoel van bij elkaar horen. Op BSO Ark in Zuid vieren de kinderen en pedagogisch medewerkers ook hun verjaardag. Dit doen wij ’s middag’s na het fruit eten. De kinderen zingen liedjes voor de jarige, de jarige krijgt een klein cadeautje van de BSO en de jarige krijgt de gelegenheid om te trakteren. Als er een kind afscheid neemt op de BSO schrijven de pedagogisch medewerkers een kaartje voor het kind dat weg gaat. Alle feestdagen worden zo veel mogelijk in overleg met school samen gevierd. Rol van leidinggevenden Om deze pedagogische basisdoelen te kunnen realiseren worden de pedagogisch medewerkers ondersteund door de Clustermanager (CM), de Senior Pedagogisch Medewerker (SPM) en de directeur van de school. De SPM is er voor pedagogische ondersteuning op de werkvloer, bijvoorbeeld door in een teamoverleg de kinderen te bespreken, door met video-interactiebegeleiding (Marte Meo) de pedagogisch medewerker feedback te geven op zijn/haar handelen of meer inzicht te verschaffen in het gedrag van een kind. Ook zal de SPM af en toe intallig op de groep staan en meedraaien in de dagelijkse praktijk. Een teamoverleg onder leiding van de SPM vindt in de regel eens in de 4 a 6 weken plaats, maar zal in het begin van deze nieuwe vestiging wekelijks plaatsvinden. Naast de pedagogisch aansturing verzorgt de SPM ook voor ondersteuning op praktisch en facilitair gebied, zoals het maken van roosters, het doorgeven van klussen en reparaties en het begeleiden van ontruimingsoefeningen. CM en SPM vervangen elkaar op elkaars parttime dagen en de CM zal af en toe aansluiten bij een teamoverleg. De CM heeft een belangrijke rol als personeelsmanager (o.a. contractueel, verzuim). Daarnaast ondersteunt de CM indirect door te zorgen dat de randvoorwaarden goed geregeld zijn. De CM neemt heeft daartoe plaats in het MT samen met de directeur van de school en zal regelmatig de voortgang bespreken. De CM en de directeur van de school mogen elkaars personeel aanspreken en ondersteunen. Ook werkt de CM nauw samen met de regiomanager, de planner, de personeelsmanager, de kwaliteitsmanager en de facilitair manager van KMN Kind & Co zodat kwaliteit op alle fronten wordt geborgd.
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
14
Tot slot Wij hopen dat u dit pedagogisch werkplan met plezier heeft gelezen en dat voor u duidelijk is hoe wij binnen BSO Ark in Zuid werken. Mocht u toch nog vragen hebben, dan zullen onze pedagogisch medewerkers, de senior pedagogisch medewerker of de clustermanager hier graag antwoord op geven. Ook tips en adviezen horen wij graag. Dit pedagogisch werkplan zal regelmatig worden besproken binnen de teams en minimaal eens in de twee jaar worden bijgesteld. Met vriendelijke groeten, Team BSO Ark in Zuid
Pedagogisch werkplan BSO Ark in Zuid, juni 2015
15