Pedagogisch beleid Kindercentrum de Parel Polygoon
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 1 van 27
Inhoud
1.Inleiding
3
2.Wie zijn wij
4
3. Pedagogische visie
5
3.1 De pedagogiek van Reggio Emilia (Loris Malaguzzi)
5
3.2 Pedagogisch visie en uitgangspunten
6
3.3 Voeding
10
3.4 Globale Dagindeling
10
3.5 Groepsindelingen
12
4 Praktische zaken
13
4.1 Openingstijden
13
4.2 Plaatsing en wennen
13
4.3 Overdracht en observatie
14
4.4 Achterwacht
14
4.5 Oudergesprekken
14
4.6 Activiteiten
14
4.6 Thematisch werken
15
4.7 Extra dagen of ruilingen
15
5. De rol van de pedagogisch medewerker
16
6.Opvoedingsdoelen
17
6.1. Emotionele veiligheid
18
6.2. Persoonlijke competenties
20
6.3. Sociale competenties
22
6.4.Overdracht van waarden en normen
24
6.5. Samenwerken met ouders
25
7 Veiligheid, gezondheid en kwaliteit
26
7.1 Risico inventarisatie
26
7.2 Gezonheid en Hygiene
26
7.3 Het vierogen principe
26
7.5 Continue screening
26
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 2 van 27
1.Inleiding Dit is het pedagogisch beleidsplan van Kindercentrum de Parel. In dit plan zetten we onze visie en uitgangspunten uiteen. Het beschrijft onze ideeën en onze werkwijze binnen Kindercentrum de Parel. Zodat u iets van de sfeer kunt proeven die wij proberen neer te zetten. Naast de basistaak, het verzorgen van kinderen in een veilige en hygiënische omgeving bieden wij meer. Wij zijn ons bewust van onze verantwoordelijkheid als medeopvoeder van de kinderen, die in ons kindercentrum komen. Liefde voor kinderen staat bij ons centraal. Wij vinden dat goede kinderopvang zich kenmerkt door een balans tussen werken met je hoofd, je hart en je handen. De basis van het beleid zijn de pedagogische missie en de visie van Kindercentrum de Parel. Ieder kind is anders, ieder kind is bijzonder. Het ontwikkelt zich op zijn eigen wijze, in een eigen tempo. En elk kind heeft talenten. Dat gegeven bepaalt ons handelen. Een kind krijgt bij ons de ruimte die het nodig heeft om zijn eigenwaarde verder te ontwikkelen, om letterlijk en figuurlijk te groeien. We hebben respect voor de kinderen. Hoe een kind is en zoeken aansluiting bij zijn behoeften. We kijken goed naar de kinderen en stemmen ons pedagogisch handelen steeds op hun af. Zo stimuleren we de kinderen om zich te blijven ontwikkelen. Het pedagogisch beleidsplan is bedoeld om ouders te informeren over onze uitgangspunten binnen ons Kindercentrum. Voor ons team is dit pedagogisch beleid de bron van inspiratie voor hoe wij werken op Kindercentrum de Parel. Het is een terugkerend onderwerp tijdens werkoverleggen. Zodat wij steeds blijven verbeteren steeds blijven leren van de kinderen. En voor nieuwe medewerksters biedt het handvaten om onze werkwijze snel eigen te kunnen maken.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 3 van 27
2.Wie zijn wij Kindercentrum de Parel is een initiatief van Pascalle Helling-Top om een kleinschalig kinderdagverblijf op te zetten. Een plek waar kinderen een 2e thuis kunnen vinden. Waar kinderen zich welkom voelen en veilig. Omringd door liefdevolle leidsters die de kinderen uitdagen tot leren. In november 2009 opende Kindercentrum de Parel haar deuren. Sindsdien bieden we kinderen een plek waar elk kind uniek is en zijn talenten kan ontdekken, elk kind een Parel is! Wij zijn gevestigd in een pand aan de Randstad. Daar hebben we een babygroep, een peutergroep en een BSO groep. In augustus 2015 zijn we daarnaast ook geopend met een locatie in OBS Polygoon. Samen met de directie van OBS Polygoon hebben we de handen in een gevouwen en zijn we onderweg gegaan naar een brede school. Dit omdat we graag een doorgaande leerlijn van kinderen van 2-13 jaar willen hebben. We hebben daar een peutergroep en een BSO groep. We hebben gekozen om zogenoemde dag arrangementen aan te bieden. Een brede school waar kinderen van 7.30-18.30 uur kunnen leren en worden opgevangen en uitgedaagd met leuke activiteiten. We willen de kinderen graag goed leren kennen en daarom observeren we de kinderen. We kijken naar de kinderen en vragen, wat vinden zij echt leuk. En ze vinden het echt leuk om met natuurlijke elementen als water en zand te spelen. Om takken te beschilderen, te spelen met materialen die de fantasie weten te prikkelen. En echt elk kind heeft talenten en wil die graag ontwikkelen. Elk kind is rijk en competent! Doordat we de kinderen echt leren kennen kunnen we beter achterhalen waar hun uitdagingen liggen. Kinderen zijn nieuwsgierig en creatief en dat moet worden gestimuleerd. Deze visie is terug te vinden in de pedagogiek van Reggio Emillia. Die visie is ons steeds meer gaan aanspreken en bij de uitbreiding naar Polygoon hebben we dan ook deze visie neergezet! Elk kind is rijk en competent!
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 4 van 27
3. Pedagogische visie 3.1 De pedagogiek van Reggio Emilia (Loris Malaguzzi)
Reggio Emilia is een plaats in het Noorden van Italië. Na de tweede wereldoorlog besloten ouders van het dorp Reggio Emilia dat er een school moest komen voor hun kinderen. Loris Malaguzzi, een onderwijzer, ontwikkelde samen met de ouders een eigen pedagogiek waarin het kind centraal staat. Uitgangspunten van de Reggio-Emilia benadering is dat kinderen gericht zijn op communicatie. Zij drukken zich daarbij niet alleen uit in gesproken en geschreven taal, maar ook via mimiek, geluid, beweging, dans, drama en muziek. Het beeld van kinderen is dat ze sterk, nieuwsgierig, enthousiast en ondernemend de wereld willen leren kennen. Zoals de kinderen naar de wereld kijken, zo kijken de volwassenen naar de kinderen. Het kindbeeld wordt als basis gezien van alles. Het is het uitgangspunt van alles wat je doet. Volgens Malaguzzi heeft een kind 100 talen, waarvan wij er negenennegentig afnemen. Wij hebben ons laten inspireren door de pedagoog en filosoof Loris Malaguzzi (1920-1994). Hij is de grondlegger van Reggio Emilia. In zijn visie is; Elk kind rijk en competent Elk kind heeft 100 talen De omgeving als eerste pedagoog Kinderen leren het meest van elkaar Enkele
kenmerken; Onderzoeken als dagelijks systeem De omgeving als pedagoog; aantrekkelijk, verzorgd, huiselijk, uitdagend De ruimte is van en voor de kinderen Kinderen serieus nemen Luisteren Documentatie maakt luisteren zichtbaar Kunstenaar Creativiteit als bron van leren
Pedagogisch medewerker; Begeleider Respectvol Vertrouwen Observeren Documenteren en reflecteren
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 5 van 27
Een belangrijk uitgangspunt is dat elk kind (ieder mens!) honderd talen tot zijn beschikking heeft. Het aan ons om kinderen met al deze talen in aanraking te brengen. Door samen met de kinderen te bewegen, te kleien, te zingen. Alleen dan kunnen de kinderen het beste van zichzelf laten zien! Elk kind is rijk en competent! Elk kind heeft alle instrumenten in huis om zichzelf en de wereld te leren kennen. Elk kind is nieuwsgierig en wil graag leren en zich ontwikkelen. We werken dus anders dan op de meeste kinderdagverblijven. We bieden geen kant en klaar knutselwerkjes aan maar materialen waarmee ze zelf mogen verkennen en ontdekken. Een kind wil niet “onderwezen” worden, maar uitgedaagd tot leren!!
3.2 Pedagogisch visie en uitgangspunten
Ons pedagogisch beleidsplan is gebaseerd op onze visie, een visie op de ontwikkeling van kinderen en hun opvoeding. We hebben geprobeerd om onze visie te vertalen in een pedagogisch doel en dit doel werken wij vervolgens uit in het beleidsplan. Wij hebben ons bij het vaststellen van deze doelen laten inspireren door een pedagoog. De visie van Loris Malaguzzi spreekt ons zeer aan. Wij vinden dat zijn uitgangspunten aansluiten bij onze visie. En we staan uiteraard open voor nieuwe pedagogische ontwikkelingen. Wij zullen het gesprek gaande houden met directie, pedagogisch medewerkers en ouders. In ons beleid zal ruimte zijn voor ontwikkelingen, zonder dat visie en uitgangspunten hoeven te veranderen. Pedagogische vernieuwing betekent voor ons dat wij het gesprek over het pedagogisch handelen altijd levend houden. Het betekent voor ons voornamelijk verder gaan met wat wij al hebben ontwikkeld. Met elkaar de verdieping zoeken. Het is een proces dat nooit stil mag staan. In onze visie staat het kind centraal. Wij zullen ons handelen en de activiteiten met de kinderen continu blijven bespreken. Niet alleen met elkaar als collega’s op de groep maar ook in werkbesprekingen en teamvergaderingen. Tijdens die overlegvormen wordt planmatig het hoe, wat en waarom besproken. Elk kind is dus rijk en competent! Elk kind heeft alle instrumenten in huis om zichzelf en de wereld te leren kennen. Elk kind is nieuwsgierig en staat open om nieuwe dingen te leren en zich op die manier verder te ontwikkelen. Een kind wil niet “onderwezen” worden, maar uitgedaagd tot leren!! Een belangrijk uitgangspunt is dat elk kind (ieder mens!) honderd talen tot zijn beschikking heeft. Het is aan ons om kinderen met al deze talen in aanraking te brengen. Door samen met de kinderen te bewegen, te kleien, te zingen. Alleen dan kunnen de kinderen het beste van zichzelf laten zien! Elk kind is rijk en competent!
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 6 van 27
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 7 van 27
Onze uitgangspunten zijn; Oog voor eigenheid Verbondenheid Zelfstandigheid Respect Betrokkenheid ouders Een kind uitdagen tot leren Oog voor eigenheid Ieder kind is anders, ieder kind is bijzonder. Hij ontwikkelt zich op zijn eigen wijze, in een eigen tempo. En elk kind heeft talenten. Dat gegeven bepaalt ons handelen. Een kind krijgt bij ons de ruimte die hij nodig heeft om zijn eigenwaarde verder te ontwikkelen, om letterlijk en figuurlijk te groeien. We hebben respect voor de kinderen! We willen graag de kinderen leren kennen. Hoe een kind is en zoeken aansluiting bij zijn behoeften. We kijken goed naar de kinderen en stemmen ons pedagogisch handelen steeds op hun af. Zo stimuleren we de kinderen om zichzelf te blijven ontwikkelen. Om te blijven ontdekken. De Reggio benadering staat voor een krachtig kindbeeld. Loris Malaguzzi wijst meteen naar de vragen die meestal overgeslagen worden: Wie is een kind? Hoe zie ik een kind, Wat verwacht ik van een kind, Hoe leert een kind en Hoe ontwikkelt een kind? Verbondenheid Een groep is net een groot gezin. Elk kind krijgt er volop kansen om te oefenen voor later, een soort voorbereiding op je rol in de maatschappij. Ze leren delen, op hun beurt wachten, met allerlei uiteenlopende karakters omgaan. Wij zorgen ervoor dat ieder kind op eigen wijze kan meedraaien en leren van de ervaringen. Het groeit letterlijk en figuurlijk van 'jongste' door naar 'oudste', van verzorging ondergaan tot 'zelf doen en meehelpen'. We houden de belangen van alle kinderen in de gaten en sturen bij als dat nodig is. Ook als de kinderen ouder worden. De verantwoordelijkheid van pedagogisch medewerker blijft, maar verandert mee met de ontwikkeling van het kind. Door samen te kiezen voor de brede school is er verbondenheid met het team van school. Een korte lijn naar de kleuterjuffen. Betrokkenheid met kinderen, ouders, collega’s en de omgeving is van groot belang. Zelfstandigheid Wij vinden zelfstandigheid belangrijk. Dat kun je ook wel zien aan onze aanpak. We pushen de kinderen niet van doe dit en doe dat. En zo moet het. Kinderen worden vrij gelaten en mogen zelf ontdekken. Als je dingen zelf ontdekt stimuleert dat ook de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Respect De pedagogisch medewerkers zijn sterk op het kind gericht. Dat betekent dat we elk kind binnen de vaste regels de ruimte geven om te kiezen. Die regels zijn eenvoudig: respect hebben voor elkaar, respect voor jezelf en je omgeving. Oog hebben voor de ander. We gaan uit van de behoefte van de kinderen, wat kan een kind al, wat zijn de talenten die het heeft. Zo voelt een kind zich gewaardeerd en zal ook andere leren waarderen.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 8 van 27
Betrokkenheid ouders We observeren de kinderen, luisteren naar ze en praten met ze. We doen dit om zo goed mogelijk voor de kinderen te kunnen zorgen en ze te kunnen begeleiden bij hun ontwikkeling. Maar er is meer nodig. Het is voor kinderen belangrijk dat de volwassenen, die bij de opvoeding betrokken zijn, zoveel mogelijk een zelfde aanpak hebben. Daarom vinden we het belangrijk, dat er een goed contact is met de ouders. We zullen elkaar blijven informeren in het belang van de kinderen. Die betrokkenheid van ouders is zeer belangrijk. De kinderen zijn tenslotte de hele dag aan ons kindercentrum verbonden. In de Reggio benadering vinden wij het belangrijk dat de ouders op de hoogte zijn van de dagindeling van het kind. Wat het kind doet en maakt, waarmee het speelt etc. Daarom wordt er door ons volgens de visie van Loris Malaguzzi veel gedocumenteerd. Bijvoorbeeld activiteiten die gefotografeerd worden, een fotoboek, filmpje of een map met werkjes van het kind. Ook wordt er veel besproken met de ouders door middel van ouderavonden enz. De inbreng van ouders is van groot belang, tenslotte zijn het hun kinderen die hun dag doorbrengen op ons kindercentrum! Een kind uitdagen tot leren Wie ervaringen opdoet, ontwikkelt zichzelf. Zelfs hele kleine kinderen leren al van elkaar. Dat zien we dagelijks spontaan gebeuren. We blijven het bijzonder vinden hoe gemakkelijk dat gaat! Daarom hebben we ook gekozen voor een horizontale groep voor de kinderen van 2 tot 4 jaar. Zij zullen extra voorbereiding krijgen in de stap naar de basisschool. Onze pedagogische medewerkers zullen daar bewust op in spelen. Samen met OBS Polygoon volgen we een gezamenlijk VVE traject. Voor de BSO groep is er een groep van 4-ca. 11 jaar, deze groep kinderen zullen we uitdagen met leerzame activiteiten. Zoveel mogelijk aansluitend bij de thema’s. Ons doel is om samen op een uitdagende manier kinderen te leren, om ze te laten bereiken wat ze in hun mars hebben. Alles eruit te halen wat erin zit.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 9 van 27
3.3 Voeding Gezonde voeding draagt bij aan een goede ontwikkeling van je kind. Daarom volgen wij zo veel mogelijk de adviezen op voor de kinderopvang van het Voedingscentrum. Dat betekent onder andere dat wij: vooral basisproducten uit de Schijf van Vijf aanbieden. de hoeveelheid zout, suiker en verzadigd vet die kinderen binnen krijgen beperken, en zorgen dat ze voldoende vezels binnenkrijgen. feestjes gezond vieren. Daarom vragen we aan ouders om traktaties klein en niet te calorierijk te maken. Niet-eetbare traktaties zijn een leuk alternatief. Wij verwijzen ook graag door naar www.gezondtrakteren.nl ons houden aan vaste eetmomenten, waarbij we rustig aan tafel eten. Onze medewerkers eten samen met de kinderen, begeleiden ze bij de maaltijd en hebben een voorbeeldfunctie. voor baby’s een eigen voedingsschema gebruiken, dat we met de ouders/verzorgers afstemmen. We stemmen ook het geven van de eerste hapjes af.
Daar naast bieden wij ook soya melk en halal producten aan. Zo hebben we halal kalkoenham en bv halal smeerworst. Hierover maken we met de ouders individuele afspraken. En houden op deze manier zo veel mogelijk rekening met allergieën en wensen van ouders en kind. Het gezonde voorbeeld Onze medewerkers vinden het belangrijk om te laten zien dat gezond eten lekker en leuk is. Als gezonde producten een vaste prik zijn, kiezen kinderen namelijk makkelijker een appel, een stukje komkommer of een volkoren boterham in plaats van een koekje of snoepje. We willen je kind leren dat gezond eten en genieten samen gaan. Hoe doen we dat? We geven enkele voorbeelden hoe wij het gezonde voorbeeld geven. Wil jij ook gezonde voorbeeld tips? Ga naar www.voedingscentrum.nl/hetgezondevoorbeeld 1. Gezond eten: We eten gevarieerd en niet te veel. Elke dag staat er volkorenbrood en fruit en groente op het menu. 2. Tussendoor: Tussendoor kiezen we vaak voor fruit en groente (tomaatjes & komkommer). We laten zien dat we dit met smaak eten. We nemen zo vaak mogelijk hetzelfde als je kind. 3. Drinken: Van je kind kunnen we niet verwachten dat hij of zij water drinkt als wij aan het sap of frisdrank zitten. We drinken daarom water, thee of koffie met weinig of geen suiker. Er is een moment op de dag dat er wel diksap of limonade wordt gedronken en dan doen we mee.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 10 van 27
4. Gezellig aan tafel: De momenten samen aan tafel zijn belangrijk voor het eetgedrag van je kind. We zorgen daarom voor gezelschap en een positieve sfeer. We eten samen met de kinderen aan tafel. Doordat wij genieten hopen we je kind te leren dat eten leuk is. We geven geen aandacht aan een kind dat in een ''lussiknie''-bui is. 5. Trakteren: We verwijzen ouders door voor gezonde traktatie tips naar website www.gezondtrakteren.nl. Daar zullen we zoveel mogelijk op aan sturen. Als kinderen trakteren en het bestaat toch uit een `ongezonde` traktatie dan mogen de kinderen een klein hapje ervan eten. Daarna zullen ze de traktatie in het mandje stoppen en mee naar huis nemen. 3.4 Globale Dagindeling
We streven ernaar om de kinderen een vast dagritme te geven zodat ze weten wat er gaat komen op een dag en ook dat geeft de kinderen een veilig gevoel. We laten ons wel eens leiden door individuele wensen van de kinderen. Maar de globale indeling ziet er als volgt uit; Peutergroep 08.30-08.45 Binnenkomst 08.45-09.00 Spelen met ontwikkelingsgericht materiaal 09.00-09.15 Kring 09.15-10.00 Activiteit 10.00-10.30 Fruit eten en drinken 10.30-11.00 Buiten spelen 11.00-11.45 Vrij spelen 11.45-12.00 Kring om de ochtend af te sluiten
BSO groep 14.00-14.15 Binnenkomst 14.15-14.45 Vrij spelen 14.45-15.15 Fruit eten en drinken 15.15-17.00 Activiteit 17.00-18.30 Vrij spelen
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 11 van 27
3.5 Groepsindelingen De stamgroepen Om het kind zo goed mogelijk te begeleiden hebben we gekozen voor 2 verschillende groepen; 1. Polygoon peuters is een groep met kinderen van 2 jaar tot 4 jaar. 2. Polygoon BSO is een groep met kinderen van 4 tot en met 13 jaar. Polygoon peuters Deze peutergroep bestaat uit maximaal 14 peuters met 2 pedagogisch medewerkers. De ruimte van deze groep is ca. 50 m². De leeftijd van de groep loopt tot 4 jaar. We zorgen er voor dat we naar het kind kijken, wat zijn de behoefte van het kind. We vinden de doorgaande leerlijn naar de kleuterklas van groot belang en zullen ook de tijd nemen om samen met de kleuterjuffen de overstap zo soepel mogelijk te laten gaan. Ook zal er regelmatig overleg zijn en zullen we onze thema’s afstemmen met de kleuterklassen. De kinderen hebben een stamgroep waarin ze worden ingedeeld. Samen met deze groep zullen ze gebruik maken van spel op de gang, de gymzalen en het schoolplein. Op het moment dat het kind bijna 4 jaar is zullen we in overleg met ouder(s) en leerkracht van groep 1 momenten afspreken waarin het kind langzaam kan wennen in de kleuterklas. Het kind verlaat dan dus de stamgroep om langzaam te kunnen wennen aan de nieuwe groep, de kleutergroep. Polygoon BSO Dit is onze buitenschoolse opvang. Hier komen kinderen van 4 tot 12 jaar. De ruimte van deze groep is ca. 50 m². We hebben 1 vaste pedagogische medewerksters op deze groep van maximaal 10 kinderen. De kinderen komen samen met de pedagogisch medewerkster vanuit hun klas naar het lokaal van de Parel. Wij zullen een ruim aanbod aan activiteiten aanbieden. Zo hebben we vaste afspraken met de “ crea “ juf van de school. Maar er zullen ook regelmatig spel en sport activiteiten worden gedaan in de gymzaal. De kinderen mogen hun stamgroep verlaten als de ouders van te voren toestemming hebben gegeven. Dit kan zo zijn met het buitenspelen op het schoolplein. Oudere BSO kinderen mogen met schriftelijke toestemming van de ouders zelfstandig naar bv de voetbalkooi om daar te spelen. Speelplein De school heeft een ruim speelplein met leuke op leeftijds gericht speelaanbod. Er is een zandbak, een wip, een houten huisje, een voetbalveld en ander buiten speelgoed. Om het speelplein is een deel afgezet door struiken en daaromheen een hekwerk. Gymzalen OBS Polygoon beschikt over 2 gymzalen. Een grote gymzaal en een kleine gymzaal. Beide gymzalen kullen we in overleg gebruiken. Met de peuters zullen we vaak in de kleine gymzaal te vinden zijn. Deze beschikt over voldoende ruimte voor de peuters en heeft spiegels wat het voor hun extra uitdagend maakt. In de grote gymzaal zullen we o.a. karate workshops, dans en sport & spelactiviteiten worden uitgezet.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 12 van 27
4 Praktische zaken 4.1 Openingstijden
Met de peutergroep zijn wij geopend op de maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 8.30-12.00 uur. De peutergroep is 40 weken per jaar geopend en dus in de schoolvakanties gesloten. De BSO is geopend van 7.30-8.30 en s’middags van 14.00-18.30 uur. Op studiedagen en vakantiedagen is de BSO geopend van 8.30-18.30 uur. De kinderen die normaal VSO afnemen zijn dan uiteraard welkom vanaf 7.30 uur. De BSO groep is 51 weken per jaar geopend. De week tussen kert en oud en nieuw zijn we gesloten. Tevens zijn wij gesloten op erkende nationale feestdagen. 4.2 Plaatsing en wennen
Wij bieden opvang voor minimaal 2 dagdelen per week. Ouders kunnen telefonisch een afspraak maken voor een rondleiding. Tijdens de rondleiding zullen wij u zo goed mogelijk voorzien van informatie. Zodat u een weloverwogen beslissing kunt nemen. Mocht u besluiten tot plaatsing over te gaan volgt een 2e gesprek voor een intake en het ondertekenen van de plaatsingscontracten. Tijdens dit gesprek zullen er ook afspraken worden gemaakt over het wennen. Het liefst ontvangen wij inschrijvingen 2-3 maanden van tevoren. Het doel van ons wen protocol is om het kind de gelegenheid te bieden vertrouwd te worden met de nieuwe situatie en een veilige plek op de groep te leren vinden. Zo geven wij de tijd aan het kind om zich prettig te gaan voelen op de groep. Vanuit daar kan het kind zich gaan ontwikkelen. Een goede wenperiode kan een belangrijke rol spelen in het ontstaan van een veilige basis voor het kind. De rol van de leidster is belangrijk voor het veilig voelen en hechten. In een opvoedingssituatie is het kind voor zijn gevoel van welbevinden afhankelijk van een beperkt aantal mensen. Een emotionele band met een volwassene is nodig om zich veilig te kunnen voelen. Van belang is de volwassene invoelend reageert, ontvankelijk is voor signalen van het kind, emotioneel ondersteunt en het kind de ruimte geeft. Op deze manier ontwikkelt het kind basisvertrouwen, ontstaat er een emotionele band en het besef dat er altijd iemand is op wie het kind terug kan vallen. Dit alles is een voorwaarde voor een optimale ontwikkeling. Om te weten hoe de kinderen zijn, moeten we elkaar eerst leren kennen. Daarom besteden we ruim aandacht aan het wennen. Als een ouder komt voor een rondleiding dan vragen we of het kind ook mee mag komen. Zo kan het kind ook een indruk krijgen van waar het straks naar toe gaat. Het kind moet zich er straks veilig en geborgen gaan voelen. Tijdens het 2e gesprek vragen we of het kind wederom mee kan komen. Het kind komt dan op de groep spelen als de ouder(s) de vervolginformatie krijgen. De eerste keer dat het kind echt komt spelen vragen we of de ouder(s) een uurtje erbij kunnen blijven. Tijdens deze afspraak nemen wij een lijst door met vragen over het kind en de wensen omtrent de opvoeding. We overleggen met de ouders over wat hun kind nodig heeft om zich prettig te voelen. We kijken hoe het kind reageert op de omgeving; hoe hij op andere kinderen af stapt. Of dat hij zich juist liever wat afzijdig houdt. Wat vindt hij leuk, wat maakt hem verlegen of bang? Hoe vraagt hij aandacht? Zo went het kind langzaam aan de nieuwe situatie. Na een uurtje gaat de ouder(s) weg en nemen we duidelijk afscheid.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 13 van 27
Zolang we de zorg voor de kinderen met de ouders delen, blijven we ze observeren. De eigenheid blijft gewaarborgd, want ieder kind telt. 4.3 Overdracht en observatie
Voor de peuters werken wij met een observatie systeem dat heet: “zo doen wij, zo bewegen wij, zo praten wij’. In deze observaties komen naar voren of de kinderen op de juiste lijn van ontwikkeling zitten. Mocht dit niet zo zijn dan staan daarin ook handvaten voor onze pedagogisch medewerkster hoe zij de kinderen kunnen stimuleren om zich verder te ontwikkelen. Deze observaties worden besproken in de groeps overleggen die 2 maal per maand plaatsvinden met de pedagogisch medewerkster(s) van de groep en de directie. Op het moment dat wij denken dat wij ons zorgen maken over een kind zullen wij een gesprek met de ouder(s) aan gaan. Tijdens het gesprek zullen wij uitvoerig onze zorgen delen en hun naar de juiste instanties voor hulp doorverwijzen. Denk dan bv qaan een logopediste of het Oke punt. Pedagogisch medewerkers moeten dus ook goed geïnformeerd zijn over de kinderen, de kinderen goed kennen en de kinderen observeren. Een goede onderlinge overdracht en een goede communicatie naar de ouders en de kinderen spelen hierbij een grote rol. Maar ook de onderlinge afstemming van de pedagogisch medewerksters en de juffen van de kleuterklassen moet zo goed verlopen. Afspraken worden vastgelegd in de groepsmap en ouders krijgen aan het eind van de dag een mondelinge overdracht. Elk kind heeft bij ons dus een ontwikkelingsboekje. Hierin wordt de ontwikkeling van het kind bijgehouden. Ook komen hier tekeningen,knutselwerkjes en foto’s in. 4.4 Achterwacht
Als er één pedagogisch medewerkster op de groep aanwezig is dan is er in geval van calamiteiten een achterwacht geregeld. Dat houdt in dat er ondersteuning geregeld is van bv de juf in het lokaal naast de peutergroep. Deze groepen draaien overdag als de school volop draait. Na schooltijd zijn er vaak ook leraren, directie, sportinstructeurs of schoonmakers aanwezig. Tussen de lokalen in is een deur dus in nood is er zo een juf aanwezig. In het geval dat er verder niemand in school aanwezig is kan het voorkomen dat de pedagogisch medewerkster alleen in het gebouw is met de kinderen. Dan hebben we een achterwacht geregeld, dat houdt in dat er binnen een aanvaardbaar tijdbestek een andere volwassene ter plekke kan zijn. Onze hoofdlocatie ligt op 2 minuten afstand van Polygoon. 4.5 Oudergesprekken
We hebben 2 keer per jaar 10 minuten gesprekjes met de ouders. Door middel van observatie kijken we naar het welbevinden van het kind. Tijdens deze ouderavonden laten we ook filmpjes zien van de dag zoals uw kind die bij ons beleeft. De observatie vormt ook een deel van de basis voor het oudergesprek. 4.6 Activiteiten
In ons kinderdagcentrum hebben we gekozen voor uitdagende en zijn inspirerende materialen waarmee kinderen zich creatief kunnen uitdrukken. Naast kant-en-klaar speelgoed ook dagelijkse gebruiksvoorwerpen en kosteloos materiaal: losse stukken hout, lappen, touw, kokers, ijzerdraad. Zo hebben we voor onze BSO een crea middag met de knutseljuf van Polygoon. Zij helpt met behulp van dit materiaal hun ideeën creatief vorm te geven. Door het vrij aanbieden van speelgoed en van activiteiten als zingen, knutselen en wandelen, helpen we kinderen om ervaringen op te doen. Enerzijds kijken we, waar het kind aan toe is. En anderzijds gaan we de kinderen prikkelen om ook eens iets anders dan het gebruikelijke te doen. Daarvoor zijn natuurlijke en eenvoudige speelmaterialen als water, zand en takken bruikbaar. Maar ook speelgoed dat ontwikkeld is om vaardigheden te ontwikkelen. Speelgoed als puzzels, bouw- en constructiematerialen, fantasiespellen e.d. We zullen uitdagen om mee te doen, om na te spelen en samen plezier te hebben in het spel. En gaan daarbij letten op ontwikkeling en interesses. Ook organiseren we sport en spelmiddagen.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 14 van 27
4.6 Thematisch werken
We werken met thema’s en volgen hierin ook de seizoenen. Wij laten de kinderen kiezen of ze meedoen of niet. Ze ervaren dan zelf de gevolgen van hun keuze. Hun wijze van reageren is voor ons dan een aanwijzing hoe met dit kind om te gaan. Het ene kind uitdagen en stimuleren, het andere juist met rust laten en wat meer tijd geven. Als een kind nog niet goed kan kiezen, zullen wij het begeleiden bij het maken van de keuze. Het ene kind betrekken we dan bewust bij de groep en met het andere kind zullen we één op één gaan zitten. Binnen wat een kind aan kan, zullen we het prikkelen om mee te gaan doen.
4.7 Extra dagen of ruilingen
Wij hebben een eis waaraan we ons moeten houden ivm de kwaliteitseisen en dat is het kindaantal op één betreffende pedagogisch medewerkers. Mocht dit niet in het geding komen dan is het mogelijk om een extra dag of een ruiling aan te vragen. Wij hebben op onze website een ouderlogin waar dit geregeld kan worden. Extra dagen zullen dan achteraf gefactureerd worden.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 15 van 27
5. De rol van de pedagogisch medewerker De pedagogisch medewerkers geven inhoud aan dit pedagogisch beleid binnen Kindercentrum de Parel. We hebben dan ook een aantal competenties waar onze pedagogisch medewerkers aan moeten voldoen. Op de peutergroep werkt er 1 pedagogisch medewerker met 8 kinderen. De groep mag maximaal 14 kinderen hebben met 2 pedagogisch medewerkers. Op de BSO groep staat 1 pedagogisch medewerker met maximaal 10 kinderen. Er vinden om de 2 weken groepsgesprekken plaats over de kinderen met de betreffende pedagogisch medewerkers en de directie. De competenties
Een pedagogisch medewerker: Stimuleert de ontwikkeling van het kind Is kwaliteits gericht Is flexibel en wil leren Werkt samen en is betrokken met het hele team Stimuleert de ontwikkeling van het kind Dit betekent dat de pedagogisch medewerker: Een positieve uitstraling en een open houding heeft De kinderen positief benadert Betrokken is bij de kinderen, vanuit een professionele en bewuste houding De ontwikkelingsfasen (her)kent en materialen en activiteiten aanbiedt die hierbij aansluiten Kinderen de ruimte geeft en stimuleert om zelf dingen te doen en te onderzoeken Zich actief opstelt bij het aanbieden van activiteiten De nadruk legt op het plezier dat kinderen hebben bij activiteiten en niet het resultaat De kinderen verzorgt volgens de geldende hygiëne- en veiligheidsregels Is kwaliteitsgericht Dit betekent dat de pedagogisch medewerker: Een actieve houding heeft naar ouders Voorbeeldgedrag naar de kinderen, o.a. op gebeid van taal, gezond eten, opruimen en stemgebruik. Opmerkingen en klachten van ouders serieus neemt en collega’s raadpleegt Een heldere en open overdracht geeft aan de ouders Zich verantwoordelijk voelt voor de kinderen en Kindercentrum de Parel Zich houdt aan de geldende richtlijnen hygiëne, protocollen, huisregels, etc. Is flexibel en wil leren Dit betekent dat de pedagogisch medewerker: Open staat voor andere ideeën, andere meningen en andere culturen Respect heeft voor kinderen, ouders en collega’s Feedback kan en durft te geven en ontvangen Open staat voor de ontwikkeling in de kinderopvang Samen met collega’s onderzoekt wat de behoeften van ouders en kinderen zijn Nieuwe collega’s en collega’s in opleiding begeleidt Aangeboden opleidng en trainingen volgt (cursussen) Ontvangt 1 maal per jaar een functioneringsgesprek en 1 maal per jaar een beoordelingsgesprek
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 16 van 27
Werkt samen en is betrokken met het hele team Dit betekent dat de pedagogisch medewerker: Meewerkt aan de uitvoering van het pedagogisch beleid Deelneemt aan overleggen en meewerkt aan een positieve en open sfeer Ideeën uitwisselt met collega’s en directie Collega’s en directie informeert over de kinderen en opmerkingen van ouders Knelpunten signaleert en meedenkt over oplossingen
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 17 van 27
6.Opvoedingsdoelen Kindercentrum de Parel heeft het pedagogisch beleid onderverdeeld in vijf pedagogische kaders: 1. Emotionele veiligheid 2. Persoonlijke competenties 3. Sociale competenties 4. Overdracht van waarden en normen 5. Samenwerking met de ouders 6.1. Emotionele veiligheid
Als je wilt dat een kind zich maximaal kan ontwikkelen, zowel individueel als vanuit sociaal oogpunt, moet een kind helemaal zichzelf kunnen zijn. En daar is een warme en veilige basis voor nodig. De veiligheid en welbevinden van de kinderen in Kindercentrum de Parel wordt bepaald door drie aspecten; Goede en vertrouwde relaties Structuur en voorspelbaarheid een gezonde omgeving en voldoende basis behoeftes Goede en vertrouwde relaties Veiligheid creëer je door een zo constant mogelijke groepssamenstelling en niet teveel verschillende pedagogisch medewerkers. Een relatie ontstaat door herhaaldelijk contact. Door vaste pedagogisch medewerkers ontstaat vertrouwen, ze leren elkaar kennen. De pedagogisch medewerkers zullen het kind volledig accepteren zoals het is en voor vol aan zien. Ze zullen zich zo inlevend mogelijk opstellen en zoveel mogelijk vragen beantwoorden. Hierdoor voelen de kinderen zich serieus genomen. Ook door veel positieve aandacht en waardering zullen de kinderen vertrouwen in zichzelf krijgen en dat van de pedagogisch medewerkers. Dit alles zorgt voor een goede basis van emotionele veiligheid, een goede emotionele band. Op het moment dat het kind zich laat troosten, dat het zijn emoties toont zal het kind zich emotioneel veilig voelen. Het kan zichzelf zijn en laat zijn emoties zien. Ook een vaste groep met kinderen leert om elkaar te kunnen vertrouwen, op elkaar te kunnen bouwen. Als ze elkaar vaker zien leren ze elkaar kennen en wordt het makkelijker om samen dingen te ondernemen, te spelen en te ontdekken. Structuur en voorspelbaarheid Voor jonge kinderen is er nog veel te ontdekken in de wereld. Er is nog veel nieuw voor ze. Veel is nog onvoorspelbaar. Je merkt aan de kinderen dat ze nabijheid zoeken van hun ouders of de pedagogisch medewerkers. Ze vertrouwen erop dat je hun zult beschermen en goed op ze zult passen. Bovendien geven we ze een structuur. Er zijn vaste momenten van samen drinken, eten, spelen en slapen. Zodat er een bepaalde volgorde voor ze bestaat. Op den duur weten ze precies wat er gaat gebeuren. Dat zorgt voor een veilig gevoel. We bieden ze ook duidelijke grenzen. Geven goed aan wat wel en wat niet mag. Binnen die ruimtes kan het kind ontdekken en daar helemaal in opgaan. Duidelijke voorbeelden van de grenzen zijn; elkaar geen pijn doen geen dingen kapot maken om de beurt spelen we helpen elkaar na een conflict weer vrienden maken
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 18 van 27
Een gezonde omgeving en voldoende basis behoeftes Kindercentrum de Parel zal samen met haar pedagogische medewerkers zorgen voor een gezonde balans tussen lichamelijke veiligheid en de behoefte van kinderen aan bewegen en ontdekken. We stellen zeer hoge eisen aan de materiële omgeving, deze omgeving is hygiënisch en voor kinderen toegankelijk om te bewegen zonder gevaar voor lichamelijk letsel. Voorbeelden uit de praktijk
Een groepje kinderen speelt in de tuin van het kinderdagverblijf. Ze fietsen, glijden, spelen in de zandbak … behalve Dayo en Marieke; zij staan een stukje van elkaar door het hek naar de straat te kijken. De pedagogisch medewerker, observeert ze even en heeft het idee dat Dayo daar staat omdat hij het leuk vindt om naar de voorbijrijdende auto’s en fietsers te kijken, maar dat Marieke zich wat verloren voelt. Ze vraagt aan Dayo: “Wat zie je daar?” “Auto!”, roept Dayo met een stralend gezicht. “Mooi, hè!, reageert de pedagogisch medewerker en ze loopt naar Marieke. Ook met Marieke praat ze over wat er op straat te zien is, maar Marieke antwoordt alleen maar: “Mamma”. “Is mamma weg?”, vraagt de pedagogisch medewerker, terwijl ze Marieke een hand geeft. Marieke knikt. De pedagogisch medewerker geeft Marieke een knuffel. “Dat is niet leuk, hè, maar mamma komt je straks weer halen: we gaan zo eten, daarna gaat Marieke even slapen, dan gaan we drinken en een crackertje eten, dan nog even spelen en dán… komt mamma!” Marieke trekt de pedagogisch medewerker richting de deur. “Wil je alvast naar binnen, dat mag hoor.” De pedagogisch medewerker legt aan haar collega uit dat Marieke een beetje verdrietig is. En die vraagt of Marieke haar wil helpen met het dekken van de tafel. Marieke geniet van de extra individuele aandacht die ze op dat moment even nodig heeft. Tom is elf maanden. Hij zit na het eten nog even in de kinderstoel met zijn beker te spelen. De pedagogisch medewerker wil hem naar bed brengen. Zij loopt om de stoel heen, zodat zij Tom in het gezicht kan zien. Al begrijpt hij haar woorden nog niet, toch praat ze eerst even met hem over zijn spel met de beker. En vraagt of Tom de beker aan haar wil geven, terwijl ze haar hand ernaar uitsteekt. Tom begrijpt het gebaar en geeft haar de beker. Daarna legt ze – weer met woord en gebaar - uit dat ze hem naar bed gaat brengen en Tom laat zich rustig uit de stoel tillen en naar bed brengen.
Sara is 4 jaar en komt voor het eerst na school op de BSO. Ze is al een paar keer komen wennen. Er zitten een aantal kinderen van haar school in haar groep. Sara is wat stil en weet niet goed wat ze moet doen. De pedagogische medewerker haar mee aan tafel voor sap en een cracker. En ze praat met Sara over wat ze vandaag heeft gedaan. Dan vraagt ze of Sara wil spelen met een meisje uit haar klas. Sara wil dit wel en de pedagogisch medewerker legt het eerste contact. Ze gaan samen met het winkeltje spelen.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 19 van 27
6.2. Persoonlijke competenties
De ontwikkeling van taal (begrijpen en spreken) en denken is heel erg belangrijk voor kinderen: begrip en inzicht verwerven door de informatie uit de omgeving te ordenen, te onthouden, toe te passen en te combineren met nieuwe situaties. Taal en denken zijn nauw met elkaar verbonden. Ieder kind ontwikkelt zijn verstandelijke vermogens in zijn eigen tempo. Het is de manier waarop kinderen de wereld om zich heen leren kennen. De kinderen leren voorwerpen en eigenschappen te herkennen en te onderscheiden. Ook leren kinderen verbanden te leggen. Een baby leert zijn omgeving vooral kennen door waarneming. Door het waarnemen (zien, horen, proeven, ruiken en voelen) is een kind in staat zijn omgeving te leren begrijpen. De groepsleidsters zullen een baby dan ook stimuleren hun omgeving te leren begrijpen door zintuiggerichte activiteiten en zullen speelmateriaal aanbieden die hun zintuigen prikkelt. Met negen maanden ontwikkelt een baby bijvoorbeeld “object permanentie”. Dit is het besef dat wat niet gezien kan worden toch nog aanwezig is. Dit besef kan gestimuleerd worden door het spelen van “kiekeboe”-spelletjes. De peuter leert zijn omgeving ook kennen door waarneming, maar zal nu zelf ook op 'ontdekkingsreis' gaan. De groepsleidsters zullen de kinderen aanspreken op hun eigen niveau en hun mogelijkheden. De groepsleidster straalt hierbij vertrouwen uit in de mogelijkheid van het kind. Daardoor krijgt het kind zelfvertrouwen. Door dingen van een kind te eisen, laat de groepsleidster merken dat ze vertrouwen heeft in de mogelijkheden van het kind. Loopt het goed af, dan geeft dat het kind plezier en een tevreden gevoel: 'Dat kan ik'. Binnen Kindercentrum de Parel is genoeg materiaal aanwezig om mee te gaan in iedere fase van de ontwikkeling van baby tot en met het schoolkind. Kinderen moeten hun behoeften wat dat betreft zelf kunnen aangeven waarbij het geholpen kan worden die activiteit uit te voeren. De nieuwsgierigheid van het kind kan ook door aangeboden activiteiten geprikkeld worden, waardoor het gestimuleerd wordt nieuwe ontdekkingen te doen. Het eigen initiatief van de kinderen wordt bevorderd doordat de inrichting van Kindercentrum de Parel is aangepast aan hun lengte. Zo zijn bijvoorbeeld de kasten laag en open en van kindvriendelijk materiaal gemaakt dat bij hun leeftijd past. Taal is een belangrijk middel om inzicht te krijgen in de omringende wereld. Een kind vraagt en krijgt in taal uitleg en hulp. De leidster speelt hierin een actieve rol door veel tegen het kind te praten. Zoveel mogelijk wordt op elke taaluitdrukking van het kind gereageerd; van de eerste klanken die de baby maakt tot de vragen en verhalen van de peuter. Er wordt door de leidster geen brabbeltaal gesproken of nagepraat. Ter stimulering van de taalontwikkeling organiseert de leidster verschillende activiteiten, zoals zang, taalspelletjes en spelletjes met klanken en geluiden. Met het verwoorden van alle begrippen en ontdekkingen wordt kinderen bij gebracht hierin structuur aan te brengen en wordt hun woordenschat vergroot. Bij Kindercentrum de Parel wordt alleen Nederlands gesproken. Spelen en bezig zijn is leren voor kind. Het kind leert onder meer door voorbeeld en nabootsing. Door allerlei dagelijkse gebeurtenissen te bespreken, ontstaat ordening om de wereld van het kind. De leidster legt daarbij uit, benoemt de dingen en nodigt de kinderen uit om zelf te verwoorden. Regelmatig doet de leidster een beroep op het vermogen van kinderen om zelf oplossingen te zoeken voor problemen. Bij Kindercentrum de Parel wordt veelzijdig materiaal aangeboden waardoor kinderen bezig kunnen zijn met kleuren, vormen, seizoenen, etc.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 20 van 27
Fantasie is een belangrijk middel om alle ervaringen te verwerken en het zich eigen te maken. Bij Kindercentrum de Parel vinden we het belangrijk dat de fantasie van het kind tot zijn recht komt en creativiteit in brede zin wordt aangemoedigd. Dus ook creativiteit in denken. Creativiteit vergroot het probleemoplossende vermogen van het kind. Stimuleer je kinderen in de ontwikkeling en de groei van hun creativiteit dan zijn ze later beter opgewassen tegen de ingewikkelde en complexe maatschappij. Doet zich een probleem voor dan hebben zij de mogelijkheid om op creatieve wijze tot een oplossing te komen. De creatieve ontwikkeling wordt gestimuleerd door creativiteitsmateriaal en creatief spel. Het is belangrijk dat kinderen hierbij gewaardeerd worden en zoveel mogelijk de ruimte krijgen voor eigen inbreng. Voor het kleine kind is het omgaan met materialen een onderzoekende bezigheid. Het leert er de mogelijkheden en eigenschappen van kennen waarbij het resultaat nog niet belangrijk is. Muziek, beweging, voorlezen, creatief- en vrijspel spelen een belangrijke rol binnen onze opvang. Het buiten spelen is eveneens een dagelijks terugkerend ritueel, tenzij de weersomstandigheden dit niet toelaten. Buitenspelen is gezond omdat het de sociaal-emotionele, motorische en zintuiglijke ontwikkeling bevordert. Het stimuleert de sociale ontwikkeling, want het is een uitgelezen manier om met elkaar om te leren gaan. Maar het is ook goed voor de motoriek: een kind leert vallen en opstaan, rennen en risico's nemen. Op de ontdekkingsreis buiten worden natuurlijk ook de zintuigen geprikkeld. De persoonlijkheid is het geheel van eigenschappen, waarmee het kind in zijn wereldje staat en waardoor hij voor zichzelf en anderen uniek en herkenbaar is. Door zijn persoonlijkheid is hij te onderscheiden van alle andere kinderen. Geleidelijk aan wordt het kind zich er van bewust dat het een persoon is, die verschilt van ieder ander. Door het kind positief te benaderen bevordert de leidster het zelfvertrouwen van het kind. Er wordt aandacht besteed aan de persoonlijke verhalen en het kind wordt gestimuleerd zich te uiten en eigen keuzes te maken. De leidster waardeert onderlinge verschillen tussen de kinderen in bijvoorbeeld voorkeur voor activiteiten, tempo en spontaniteit. Daarnaast stimuleert de leidster het identiteitsbesef ook door bijvoorbeeld het regelmatig opnoemen van de eigen namen/achternamen of door te geven van eigen plekjes of spullen. Voorbeelden uit de praktijk
Bryan is 3 jaar en zit samen met de andere kinderen van zijn groep aan tafel. Het is bijna Vaderdag en vandaag gaan we iets moois plakken daarvoor. Bryan heeft hier helemaal geen zin in. De pedagogisch medewerker vraagt waarom hij niet wil plakken en legt uit dat dit een heel mooi Vaderdag cadeautje gaat worden. Bryan wil nog steeds niet plakken. Ze laten hem even nadenken en helpt de andere kinderen op weg. Als ze bij hem terug komt vraagt ze wat hij wil. Bryan wil schilderen. Ze pakt een papier en wat verf en schrijft op het papier ‘Voor papa van Bryan’. Koen en Eva van 7 jaar hebben samen een hut gemaakt van oude dozen. Alleen de zijkanten blijven niet goed zitten. Na vijf keer proberen hebben ze er genoeg van en willen ze de hut slopen. De pedagogisch medewerker ziet dit en grijpt in. Samen bedenken ze wat ze kunnen doen om de zijkanten goed vast te maken. De pedagogisch medewerker pakt een rol plakband en Koen en Eva plakken de zijkanten stevig vast. Ze leren dat lastige dingen opgelost kunnen worden en dat ze dat zelf ook kunnen doen.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 21 van 27
6.3. Sociale competenties
Met de sociaal emotionele ontwikkeling bedoelen we het leren adequaat om gaan met zichzelf en anderen. Voorbeelden hiervan zijn het aangaan en onderhouden van sociale relaties, rekening houden met anderen en het oplossen van situaties. In de belevingswereld van een kind, vooral in die van peuters, draait de wereld alleen om hem zelf. Als baby zijn ze nog helemaal afhankelijk van hun verzorgers. Ze worden gevoed, verschoond, geknuffeld en verzorgd. En hoe meer ze zichzelf ontwikkelen, hoe minder afhankelijk ze worden van hun verzorgers. Hoe meer ook hun besef groeit dat ze ‘iemand‘ zijn! Het zogenoemde “ik besef”. Op een kinderdagverblijf leren ze dat ze ook rekening moeten houden met anderen. Kinderen leren van elkaar, ze zijn elkaars ‘pedagogen’. Door samen dingen te ondernemen leren ze dat ze op elkaar moeten wachten, om de beurt dingen kunnen doen. Ze leren respect te hebben voor elkaar, het materiaal, dat van zichzelf en dat van anderen, maar ook voor de planten en dieren. Dit kunnen ze leren door samenspel, samen aan tafel, wachten tot iedereen iets te drinken heeft, door conflicten samen op te lossen of een compromis te sluiten. We laten de kinderen zoveel mogelijk eerst zelf naar oplossingen te zoeken en uiteraard bieden we ze hulp waar ze dat nodig hebben. We zullen de zelfstandigheid van de kinderen ook zoveel mogelijk stimuleren. Zelf je jas aantrekken, zelf je broodje smeren. Daarbij is het natuurlijk van groot belang dat er goed naar de kinderen wordt gekeken van wat ze al kunnen. Wij zullen ze dan zoveel mogelijk prikkelen om die dingen zelfstandig te laten uitvoeren. En als het lukt, juichen we dat natuurlijk toe, zodat ze erg trots op zichzelf zijn. Van zelfstandigheid krijgen kinderen zelfvertrouwen. En dat is de basis voor hun ontdekkingstocht. Zodat ze zich op hun eigen manier en in hun eigen tempo kunnen ontwikkelen. De emotionele ontwikkeling van het kind is ook van groot belang. Ze moeten kunnen leren om hun emoties, blijheid, angsten en verdriet te uiten. Een kind moet zich begrepen voelen, daarom zullen we hun ook altijd serieus nemen. We zullen hun emotie benoemen zodat het een naam krijgt, zodat ze leren hoe ze dat kunnen uiten. We bieden daarbij zoveel mogelijk veiligheid en geborgenheid, door het kind mondeling te begeleiden. Bij het ouder worden van de (school)kinderen zal het zorgen voor de kinderen steeds meer overgaan in het begeleiden van kinderen. Kinderen krijgen zelf steeds meer verantwoordelijkheid en keuzemogelijkheden om zich te ontwikkelen tot zelfstandig denkende en handelende mensen, met het vermogen voor zichzelf en voor anderen te zorgen. Veiligheid en vertrouwen zijn basisbegrippen waar het de opvang betreft, net als samenwerking met ouders waardoor afstemming over de opvoeding van de kinderen optimaal kan plaatsvinden. Naarmate de kinderen ouder worden zal steeds meer overleg met de kinderen plaatsvinden om de ontwikkeling van het kind te stimuleren, maar ook om de opvang zoveel mogelijk af te stemmen op de wensen en behoeften van de kinderen. Het zelfbeeld betreft alle ideeën die het kind over zichzelf heeft. Hoe positiever het zelfbeeld, hoe meer vertrouwen het kind zal hebben. Het zelfbeeld wordt gevormd door de manier waarop ouders en andere de personen met het kind omgaan. De groepsleidsters bij Kindercentrum de Parel hebben daarom ook als uitgangspunt dat er veel positieve aandacht aan het kind wordt gegeven, dus prijzen als het iets goed doet, vaak een aai over de bol of een knuffel tussendoor, etc. Zelfvertrouwen ontwikkelt een kind door succeservaringen, positieve reacties van de groepsleidsters en merkt dat het zelf invloed heeft op de relatie met andere mensen. Een manier om het kind vertrouwen in zichzelf te laten krijgen is het kind te laten ervaren wat het zelf of met steun van een groepsleidster kan. Een kind zal sneller aan iets nieuws beginnen wanneer het uit ervaring weet dat de groepsleidster het
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 22 van 27
nooit iets zal laten doen dat nare gevolgen heeft. De groepsleidsters stimuleren het zelfvertrouwen van het kind door elk kind te accepteren als een uniek medemens, met eigen mogelijk- en onmogelijkheden. De mogelijkheden worden gestimuleerd door ruimte te geven om kind te zijn; door te accepteren dat kinderen zich kinderlijk gedragen; door fouten te accepteren en door ruimte te geven om te experimenteren. Tevens geven de groepsleidsters het kind zoveel verantwoordelijkheid als het kind aan kan. Niet te veel, maar ook niet te weinig. Ons pedagogisch handelen is voor een heel groot deel gericht op de ontwikkeling van het kind. Aan de hand van ontwikkelingsprofielen aangaande verschillende ontwikkelingsgebieden zullen de groepsleidsters dan ook volgens een schema de ontwikkeling van het kind volgen en observeren. De gegevens over de ontwikkeling van het kind zullen worden besproken met de ouder(s). We streven ernaar om elk jaar het kind gericht te observeren dit doen we doormiddel van ontwikkelingsprofielen. Niet elk kind maakt een probleemloze ontwikkeling door. Als leidsters zich zorgen maken over de ontwikkeling van een kind op een of meer gebieden spreken zij die ongerustheid uit naar de ouders. Omgekeerd verwachten zij dat als ouders twijfelen, zij deze twijfels delen met de leidster. Samen proberen zij duidelijkheid te krijgen en inzicht te verwerven in het gedrag van het kind en de opvoedingssituaties. Soms is hulp van buitenaf gewenst of noodzakelijk.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 23 van 27
Voorbeelden uit de praktijk
De BSO kinderen zijn aan het voetballen. Pieter probeert te scoren maar het gaat de hele tijd mis. De andere kinderen beginnen te mopperen: ‘hij moet er uit hij kan niet scoren’. De pedagogisch medewerker stopt het spel en vertelt aan de kinderen dat ze een team zijn. ‘Pieter kan heel hard rennen met de bal en wie kan er goed scoren?’ Iedereen roept: ‘Jane’! De pedagogisch medewerker stelt voor om Pieter de bal te geven en richting het doel te rennen en daar de bal aan Jane te geven. De kinderen doen het en Jane scoort. Nu zijn ze een team, samenwerking is belangrijk voor een team. Floor is 2,5 jaar en Loes is bijna 18 maanden, ze gaan slapen. De oudere peuters van de groep trekken zelf hun broeken en sokken uit. Loes begint ook aan haar sokken te trekken. Floor vraagt of ze Loes zal helpen maar Loes geeft niet echt antwoord. Floor vraagt het nog eens en wijst daarbij op de sokken van Loes. Ze begint te helpen en Loes knikt. De pedagogisch medewerker zegt tegen Floor ‘wat lief van je’. 6.4.Overdracht van waarden en normen
De waarden en normen die de kinderen meekrijgen van hun ouders, de samenleving en hun cultuur is een voorbereiding op het leven. Ook Kindercentrum de Parel is een samenleving. Op de groepen leren de kinderen om samen te delen, elkaar te helpen en samen conflicten op te lossen. Ze leren ook omgaan met verschillen, rekening houdende met elkaar en goede manieren. Een van de basiselementen waaruit gewerkt wordt is aanvaarding van en respect hebben voor de eigenheid van ieder kind. We benaderen kinderen en respecteren hen als kleine mensen met hun verschillende emoties, hun verstandelijke en lichamelijke mogelijkheden. Doordat de groepsleidsters de kinderen en collega's respecteren zoals ze zijn. En dit uit te dragen naar de kinderen toe, proberen we de kinderen zelfrespect en respect voor andere kinderen bij te brengen. Ook respect voor de natuur en materiaal vinden wij belangrijk.
Voorbeeld uit de praktijk
Monique van 3 jaar is aan het spelen met blokken, ze heeft al een heus gebouw gemaakt. Dan komt Onno met Duplo bij Monique zitten. Hij wil meer ruimte en maakt het gebouw van Monique kapot. De pedagogisch medewerker zegt dat het niet leuk is om iets van iemand anders kapot te maken. ‘ Jij zou het ook niet leuk vinden als iemand wat van jou kapot maakt’. Onno zegt sorry en helpt samen met de pedagogisch medewerker en Monique het gebouw weer te maken.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 24 van 27
6.5. Samenwerken met ouders
Om goed voor de kinderen te kunnen zorgen, ze te kunnen begeleiden bij hun ontwikkeling, observeren we de kinderen, luisteren we naar hun en praten we met hun. Maar er is meer nodig. Het is voor kinderen belangrijk dat de volwassenen, die bij hun opvoeding betrokken zijn, zoveel mogelijk betrokken worden. De kinderen brengen de hele dag bij ons door en een goede overdracht is dan ook van groot belang. De ouders dienen inzicht te hebben in hoe hun kind zich ontwikkelt, de interesse van het kind, waar het mee speelt, etc. Er zal er regelmatig overleg zijn met de ouders in onder andere de vorm van ouderavonden en 10 minuten gesprekken. Er is ook een oudercommissie. Op deze manier willen we betrokkenheid van de ouders. Want we vinden het belangrijk dat er een goed contact is met de ouders. We zullen elkaar blijven informeren in het belang van de kinderen. Zodat we een goede basis leggen voor hun toekomst!
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 25 van 27
7 Veiligheid, gezondheid en kwaliteit 7.1 Risico inventarisatie
De wet verplicht het kindercentrum te zorgen voor verantwoorde kinderopvang. Hieronder verstaat de wet: opvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige en gezonde omgeving. De houder is verantwoordelijk. De houder moet zorg dragen voor de veiligheid en gezondheid van de kinderen. Daarom hebben wij per leefruimte zowel binnen als buiten een Risico inventarisatie gemaakt. Hierin staat uitvoering vermeld wat de eventuele risico’s vanuit het kind gezien zijn. En bij de risico’s horen ook actieplannen en evaluaties. Jaarlijkse voeren de medewerksters deze inventarisaties uit en herzien en herschrijven wij de plannen.
7.2 Gezonheid en Hygiene
Om gezondheid en Hygiëne zo goed mogelijk te waarborgen hebben we protocollen voor gezondheid, schoonmaal, hygiëne en veiligheid ontwikkelt. Deze zijn te vinden in het huishoudelijk reglement die is te vinden op elke groep bij het bureau van de pedagogisch medewerkster.
7.3 Het vierogen principe
Een vierogen beleid is een beleid dat op elk moment van de dag meegeluisterd en/of gekeken kan worden. Bij ons staat veiligheid voorop. We vinden het van groot belang dat er vertrouwen is tussen kinderen, ouders en de pedagogische medewerk(st)ers bij Kindercentrum de Parel. Wij willen met de grootst mogelijke zorg de veiligheid van onze kinderen waarborgen. In ons lokaal zijn aan de binnen en buiten zijde ramen. Dus er kan ten alle tijden naar binnen worden gekeken. Aangezien we een lokaal binnen in de school hebben zal er altijd op elk moment van de dag een blik van buiten af zijn die mee kijkt. In het lokaal worden de kinderen op de groep in een open ruimte verschoont. Zo blijft er als de ene pedagogische medewerkster kinderen aan het verschonen is altijd toezicht van de andere.. 7.5 Continue screening
Tegenwoordig worden de pedagogische medewerksters continue gescreend. Omdat een VOG (verklaring omtrent goed gedrag) slechts een momentopname is van iemand op strafbare feiten die hij/zij eventueel heeft gepleegd. De overheid heeft besloten pedagogische medewerk(st)ers continue te screenen. Mocht een van de pedagogische medewerksters in verleden/toekomst een strafbaar feit plegen, dan gaat er via de gemeente en de GGD een signaal uit naar de directie van Kindercentrum de Parel. En zullen de nodige maatregelen worden getroffen.
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 26 van 27
Bedankt voor het lezen van het pedagogisch beleid van Kindercentrum de Parel. Names het gehele Parel Team en Pascalle Helling-Top
Kindercentrum de Parel Polygoon
versie oktober 2015
Pagina 27 van 27