Pedagogisch beleidsplan Kindercentrum ZieZoo
Pedagogisch beleidsplan Kindercentrum ZieZoo
Voorwoord Voor u ligt het pedagogisch beleidsplan dat een overzicht geeft van de pedagogische principes van kindercentrum ZieZoo. Het is tevens de beknopte handleiding voor het omgaan met de kinderen die ZieZoo bezoeken, daarnaast is er per locatie een pedagogisch werkplan opgesteld en gelden er diverse protocollen als richtlijn voor het (pedagogisch) handelen op het kindercentrum. Dit pedagogisch plan wordt regelmatig geëvalueerd en waar nodig bijgesteld op basis van gesprekken met ouders, groepsleiding, kinderen, uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek en nieuwe pedagogische inzichten. De ouderraad is betrokken geweest bij de uitwerking van het pedagogisch beleidsplan en de actualisering ervan.
Kindercentrum ZieZoo, gaat in haar beleid maar ook in haar gebouw, uit van het kind en zijn leefomgeving, de ontwikkeling van het kind op alle leeftijden, en het pedagogische aspect hierbij. Hierdoor worden deze factoren uitgangspunt voor de functionele vormgeving en indeling van het gebouw. Met recht hanteren wij onze slogan: “een andere kijk op kinderopvang”.
Wij hopen dat u het met plezier zult lezen.
Laatste update januari 2013
Inhoudsopgave
blz. Inleiding Doelstelling Missie Pedagogische basisdoelen Visie Pedagogische visie Leeftijdsgroepen Kindvolgsysteem Organisatie Kwaliteitsbewaking
1 3 3 3 6 10 11 12 13 14
NB: waar hij staat, kan ook zij gelezen worden en andersom
Inleiding Kindercentrum ZieZoo is een centrum voor kinderopvang met zowel hele dagopvang bestemd voor kinderen van 0-4 jaar alsmede buitenschoolse opvang voor kinderen in de leeftijd 4-12 jaar tot aan de eerste dag van de maand dat zij naar het voortgezet onderwijs gaan. ZieZoo hanteert een visie op de wenselijkheid van meerdaagse opvang. Voor een organisatorische onderbouwing van deze visie zie het pedagogisch werkplan. Er worden binnen het kindercentrum meerdere mogelijkheden van opvang geboden.
Kinderdagverblijf De hele dagopvang is mogelijk van 08.00 uur tot 19.00 uur. Een (warme) maaltijd tussen de middag is inbegrepen.
Buitenschoolse opvang: Voorschoolse opvang De opvang is mogelijk vanaf 07.00 uur tot aanvang school. Het ontbijt is inbegrepen. Na het ontbijt wordt een rustige activiteit aangeboden. Tussenschoolse opvang Tussenschoolse opvang kan plaatsvinden in de school tezamen met de overige schoolkinderen of in een apart centrum van ZieZoo. In dat geval worden de kinderen afhankelijk van hun schooltijden opgehaald uit school. Het eten (warme maaltijd) en drinken is inbegrepen. Na het eten is er ruimte om vrij te spelen of er wordt een activiteit aangeboden. Daarna worden de kinderen naar school/de klas begeleid.
Op sommige locaties blijven de kinderen over op school. Dit geschiedt gezamenlijk met niet-BSO kinderen die ook overblijven. Op die locaties beschikken wij niet over een professionele keuken, maar een pantry. Daarom kunnen wij geen warme maaltijd aanbieden. Echter, gezamenlijk eten aan gedekte tafels, achten wij van belang teneinde rust, ontspanning en huiselijkheid te kunnen bieden. Ook een gezonde maaltijd past in onze filosofie. Daarom bieden wij op deze locaties de kinderen een verantwoorde broodmaaltijd aan. De tafels worden vrolijk gedekt met bordjes, bekers en bestek alsmede mandjes gevuld met dagelijks vers brood en divers broodbeleg. In het koelbuffet kunnen kinderen onder begeleiding een keuze maken uit kaas en vleeswaren alsmede schijfjes komkommer, tomaat e.d. Ook zijn er vaak extraatjes zoals een broodje gezond, halve opgerolde tortilla met roomkaas, sla en komkommer of soep. Afwisselend wordt er melk of vers geperst sinaasappelsap geschonken. Daarnaast staan er altijd waterkannen op tafel. Ter afsluiting wordt er afwisselend fruit geserveerd (afh van seizoen: appel, banaan, meloen, druiven, enz.) of een beetje yoghurt. Teneinde rust zoveel mogelijk te bewaren bij grote aantallen schoolkinderen, zijn er twee shifts tijdens de middagpauze. De jongste klassen eten eerst en gaan dan spelen. De oudere kinderen gaan eerst spelen en dan eten. Kinderen hebben een keuze om vrij te spelen onder begeleiding, maar er worden ook diverse aantrekkelijke activiteiten aangeboden waar de kinderen uit kunnen kiezen. Deze activiteiten zijn divers van karakter, kortdurend (20-30 minuten) en ter ontspanning bedoeld. Voorbeelden: knutselen, lezen, voorlezen, bewegen op muziek, voetbal, volleybal, tafeltennis etc.
1
Naschoolse opvang Na afloop van school worden de kinderen uit school opgehaald. Er worden diverse activiteiten aangeboden. Tevens is er huiswerkbegeleiding mogelijk. Er zijn twee momenten voor drinken en gezonde tussendoortjes zoals fruit of crackers. Het laatste eetmoment vervangt geen avondmaaltijd. Op aanvraag kan een avondmaaltijd verzorgd worden. De opvang is mogelijk tot 19.00 uur. Vakantieopvang en vrije (halve) dagen school De openingstijden zijn van 08.00 uur tot 19.00 uur. In combinatie met voorschoolse opvang vanaf 07.00 uur. De opvang geldt voor alle vakanties, vrije dagen en studiedagen van school. Er worden diverse activiteiten aangeboden. Voor de zomervakantie geldt een speciaal programma. Activiteiten in de korte vakanties zijn meestal rond een thema opgebouwd.
2
Doelstelling Kindercentrum ZieZoo streeft er naar om de kinderen in de leeftijd van nul tot dertien jaar een onvergetelijke jeugd te bezorgen door het bieden van een veilige, beschermende en liefdevolle omgeving, een doordacht opvoedkundig beleid en voornamelijk gezelligheid.
Missie ZieZoo is de meest vooruitstrevende kinderopvang op het gebied van: Franchisestructuur: iedere vestiging een eigen eigenaar die fulltime aanwezig is Hoog gekwalificeerd team met vakkrachten en eigen (ortho)pedagoge(n) Gebouw Activiteiten Samenwerking Deze punten worden nog nader toegelicht. Daarnaast is Kindercentrum ZieZoo een plek waar kinderen als individuen gezien worden en rekening wordt gehouden met hun mogelijkheden en behoeften. Hierbij wordt ook gelet op de ontwikkelingsfase waarin ze zich bevinden. Voor de kinderen moet ZieZoo een plek zijn waar ze met plezier naar toe gaan. Ze moeten het kindercentrum ervaren als een plaats waar ze zich vertrouwd en veilig voelen, alleen dan kunnen ze zich optimaal ontwikkelen. De medewerkers van ZieZoo zijn de beste begeleiders dat het kind zich maar kan wensen.
Pedagogische basisdoelen Binnen ZieZoo hanteren wij de vier pedagogische basisdoelen die genoemd worden in de memorie van de toelichting van de Wet kinderopvang. De opvoedingsdoelen van professor J.M.A. Riksen- Walraven zijn in overleg met de ouderraad uitgewerkt en er wordt in de praktijk naar gehandeld. Deze doelen hebben betrekking op:
Het bieden van fysieke en emotionele veiligheid Het bevorderen van persoonlijke competenties van kinderen Het bevorderen van de sociale competentie van kinderen Socialisatie en de overdracht van waarden en normen.
3
Het bieden van fysieke en emotionele veiligheid Voor een optimale ontwikkeling van kinderen is het gevoel van veiligheid essentieel. Daaronder valt zowel de fysieke veiligheid van het kind (veilige ruimtes) als de emotionele veiligheid. Dat doen we door: Kinderen de ruimte te geven om zich zelf te zijn. Op de groep heerst een open en ontspannen sfeer. De pedagogisch medewerkster neemt een respectvolle houding aan naar de kinderen. De pedagogisch medewerkster staat open en is bereikbaar voor vragen, problemen en opmerkingen. ZieZoo heeft veilige en schone binnen- en buitenruimtes die overzichtelijk zijn voor de kinderen en de pedagogisch medewerkers. De kinderen hebben hun eigen stampgroep (huiskamer); een vertrouwde en veilige omgeving die het gevoel van geborgenheid biedt. Door de kleinschaligheid van de opvanglocaties zijn de ruimtes overzichtelijk voor de pedagogisch medewerkers, er is goed zicht op alle kinderen. Er worden verantwoorde spelmaterialen aangeboden. De spelmaterialen sluiten aan bij het ontwikkelingsniveau van het kind en zorgen voor een gevoel van veiligheid, daarnaast zijn er materialen aanwezig die het kind uitdagen. De activiteiten vinden volgens een vaste routine plaats waardoor het keuzemoment een vertrouwd moment is voor de kinderen. De activiteiten worden afgestemd op het leeftijdsniveau van het kind. Er worden zowel rustige als actieve activiteiten aangeboden, zodat er tegemoet wordt gekomen aan de behoeftes van alle kinderen. Tijdens de activiteiten worden duidelijke afspraken gemaakt met de kinderen zodat de kinderen weten wat er van hen verwacht wordt. De kinderen zijn ingedeeld per leeftijdsgroep; dit biedt vastigheid voor het kind. Elk kind heeft daarnaast een mentor. Op die manier kunnen de kinderen een vertrouwensrelatie opbouwen met de pedagogisch medewerker en wordt er goed zicht gehouden op de ontwikkeling van het kind. Door de benadering van de pedagogisch medewerkers weten kinderen zich gezien, geaccepteerd en gerespecteerd. Er is een goed contact met ouders, er vindt uitwisseling plaats tussen leiding en ouders, waardoor ouders het vertrouwen hebben in ZieZoo.
Het bevorderen van de ontwikkeling van persoonlijke competenties Kindercentrum ZieZoo biedt een breed scala van activiteiten aan. Er worden activiteiten op het gebied van de sociaal- emotionele ontwikkeling, kunst/cultuur/expressie, motorische ontwikkeling, cognitieve ontwikkeling en natuurbesef en maatschappij aangeboden. De mogelijkheid wordt geboden om kennis en vaardigheden op te doen met betrekking tot denken, creativiteit, fantasie en probleemoplossend vermogen. Daarbij staat voorop dat de medewerkers oog hebben voor de kinderen en inspelen op mogelijkheden en behoeften. Doordat er vertrouwde pedagogisch medewerkers op de groepen aanwezig zijn voelen de kinderen zich veilig en kunnen zij zich optimaal ontwikkelen. De uitdagende binnen- en buitenruimtes bieden de mogelijkheid tot ontwikkeling op verscheidene gebieden. Ook het spelmateriaal is divers en afgestemd op de leeftijd van het kind. Door het werken in groepen kunnen leeftijdsgenoten elkaar stimuleren in hun ontwikkeling door bijvoorbeeld imitatie of stimulatie.
4
Het bevorderen van de ontwikkeling van sociale competenties ZieZoo biedt de mogelijkheid voor kinderen om hun sociale competenties te ontwikkelen. Om deze ontwikkeling te bevorderen wordt er dagelijks voldoende tijd ingeruimd om met andere kinderen te spelen. De kinderen krijgen de kans om met leeftijdsgenoten en mogelijke vriendjes te spelen, maar ook met oudere of jongere kinderen. Dat kan zowel tijdens de hele dagopvang als de buitenschoolse opvang. De activiteiten die worden aangeboden worden door gekwalificeerde pedagogische medewerkers begeleid. De kinderen krijgen ook de kans om met sociaal gedrag te experimenteren; we laten de kinderen bijvoorbeeld zelf zoveel mogelijk hun eigen conflicten oplossen (door gebruik te maken van de Gordon-methode) en laten de kinderen plezier ervaren aan het samen spelen met andere kinderen. Wanneer het nodig is zal de pedagogisch medewerkster sturend en/of corrigerend optreden. Wij bieden op een preventieve manier aandacht aan het onderwerp pesten en hanteren een werkplan waarin beschreven is hoe omgegaan wordt met pestgedrag. Ook in ons activiteitenaanbod komen sociale competenties aan bod. Er kan op de BSO bijvoorbeeld gewerkt worden met een themaproject rondom het onderwerp pesten, er worden rollenspellen gedaan en samenwerkingsactiviteiten georganiseerd. Tevens zijn er spelmaterialen aanwezig die de sociale competentie stimuleren. Door de inrichting van de ruimtes wordt de mogelijkheid tot oefenen gecreëerd; er zijn hoekjes waar rollenspel gespeeld kan worden en er zijn tafels aanwezig waar een gezamenlijke activiteit opgestart kan worden. De overdracht van waarden en normen (cultuur) ZieZoo vindt waarden en normen belangrijk omdat ze richting geven aan het bestaan. Door kinderen te helpen waarden en normen te verhelderen, helpen we hen bewust te worden van hun eigen denken en handelen, met als achterliggend doel een groeiende zelfstandigheid, toenemend zelfvertrouwen en een zelfbewuste levenshouding. Het is belangrijk, dat de kinderen geleerd wordt om te gaan met waarden en normen en met regels en afspraken die er gelden. Door de toepassing van kinderparticipatie worden kinderen betrokken bij het maken van afspraken met elkaar en leren ze verantwoordelijkheid te krijgen en dragen. De pedagogisch medewerker heeft een voorbeeldfunctie in het naleven van de normen en waarden en legt de kinderen uit waarom bepaalde afspraken gelden. Ook een goede samenwerking en afstemming met de diverse opvoedmilieus (ouders, school e.d.) vinden wij belangrijk. De pedagogisch medewerkster zal de nadruk leggen op het belonen van gewenst gedrag door het kind positieve aandacht te geven. Binnen ZieZoo krijgen kinderen de ruimte en de mogelijkheid op te groeien in de multiculturele samenleving, met respect voor de waarden en normen uit verschillende culturen. Een van de uitgangspunten van ZieZoo is gelijkheid voor ieder kind, ongeacht afkomst, religie enz. Ouderbetrokkenheid is dan ook één van onze speerpunten. Er vindt dan ook regelmatig ouderoverleg en overleg met scholen plaats om het opvoedbeleid af te stemmen. In ons activiteitenaanbod wordt aandacht besteed aan culturele diversiteit.
5
3.
Visie
ZieZoo biedt uw kinderen veel meer dan alleen opvang. Onze aanpak en activiteiten zijn onderscheidend en vooruitstrevend. In onze huiselijke omgeving kan uw kind zich ontspannen en kiezen uit diverse activiteiten onder begeleiding van enthousiaste vakkrachten. Door het creëren van een huiselijke sfeer is ZieZoo een thuis voor het kind. Met een betrokken eigenaar, die dagelijks aanwezig is, garanderen wij persoonlijke aandacht voor kinderen en hun ouders. Daarom kiezen wij er voor om klein te blijven en is elke vestiging uniek. ZieZoo hanteert zeer ruime openingstijden en kent geen vakantiesluiting. Onze hoger opgeleide medewerkers worden regelmatig bijgeschoold en zorgen voor een goed doordacht en afwisselend activiteitenaanbod. We zeggen dan ook met recht:
ZieZoo is de meest vooruitstrevende kinderopvang op het gebied van: Franchisestructuur Iedere vestiging heeft een eigen houder, vestigingseigenaar. Deze wordt ondersteund door het Franchisebureau op het gebied van ICT, kwaliteit, training & opleiding enz. Daardoor kan de houder zoveel mogelijk op de vloer aanwezig zijn om het team aan te sturen en contact te hebben met kinderen en ouders. De eigenaar is fulltime aanwezig en mag slechts 1 vestiging van ZieZoo beheren. Het voordeel is: korte (communicatie)lijnen, grote flexibiliteit, maatwerk (met bijv. scholen) en grote betrokkenheid. Door deze werkwijze alsmede de oudertafel, wordt tevens een hoge ouderbetrokkenheid gecreëerd. Pedagogisch beleid Het doordachte pedagogisch beleid zit, voor de kinderen ongemerkt, verankerd in het gehele dagprogramma. Zie het hoofdstuk Pedagogische visie. Hoog gekwalificeerd team Medewerkers van ZieZoo zijn gediplomeerd om in de kinderopvang of buitenschoolse opvang te werken. Veel medewerkers hebben een extra specialisatie zoals sport, beeldende vorming, muziek e.d. We noemen deze medewerkers vakkrachten. Veel medewerkers zijn HBO geschoold, hetgeen een grote zelfstandigheid van het team bevordert, het oudercontact, alsmede een gelijkwaardig contact met schoolteams. Het gebouw ZieZoo is een innovatief concept. We onderscheiden ons in de eerste plaats door de indeling van ruimtes in functionele en sociale ruimtes. Er is sprake van een open en ruimtelijke indeling, dit biedt de kinderen overzichtelijk en geborgenheid. Het “ZieZoo Café” fungeert als centrale huiskamer, tevens een plek voor de ouders met een eigen oudertafel waar ouders bij het ophalen of brengen even een kop koffie of thee drinken en de dag vernemen.
6
De eigen huiskamers per groep bieden de kinderen een waardig thuissubstituut. Tevens is er een royale buitenspeelruimte aanwezig. Daarnaast zijn er nog ruimtes ingedeeld naar hun functie. Dit concept is afgeleid van kinderopvang (‘brede school’) zoals die in Scandinavië. wordt toegepast. Scandinavië loopt Nederland immers vooruit op dit gebied en deze vorm van opvang is zeer succesvol. De functies zijn: Huiselijkheid: herkenbare en gezellige inrichting afgestemd op de leeftijd Een huiskamer per leeftijdsgroep Een bewegingsruimte: in deze ruimte kunnen kinderen, onder begeleiding, muziek maken, toneel spelen en bewegen. Het is een gezellige centrale speelruimte. Indien de ruimte beperkt is, wordt extra sportruimte gehuurd. Een atelierruimte waar de kinderen zich kunnen uitleven via tekenen, schilderen, kleien, knutselen en techniek Een computerhoek waarin de kinderen huiswerk kunnen maken, spelletjes doen, leren omgaan met de computer, via de computer leren lezen en rekenen Eetcafé: een ruimte waar kinderen eten en drinken, gezellig kunnen zitten/activiteiten doen. Deze ruimte is ook geschikt voor kinderkoken. Niet elke vestiging beschikt over aparte ruimten waar deze functies uitgevoerd kunnen worden. Soms is er een apart atelier, soms wordt een grote eettafel als ateliertafel ingericht. Op sommige locaties is er de beschikking over een grote of kleinere gymzaal en op andere locaties maken wij gebruik van sportvelden. In alle gevallen zijn alle functies vertegenwoordigd m.u.v. de computerhoek die wij niet op iedere locatie als een aparte hoek ingericht hebben. Als een locatie kleiner is met bijvoorbeeld een natuuraccent, zullen wij niet snel een aparte computerhoek maken. Wel is er altijd een computer aanwezig zodat de kinderen onder begeleiding aan huiswerk kunnen werken of projecten kunnen doen. Elke ruimte is ingericht in overeenstemming met het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. Incidenteel worden er extern activiteitenplekken gehuurd. Service We hanteren zeer ruime openingsdagen en -tijden, bieden kinderen een gezonde en verantwoorde maaltijd aan, halen en brengen kinderen met eigen medewerkers, lopend of met eigen vervoer. ZieZoo kent een “all-inclusive” formule (maaltijden, activiteiten). Activiteiten Kindercentrum ZieZoo biedt een breed scala aan activiteiten aan om de ontwikkeling van de kinderen te stimuleren (in aansluiting op het basisdoel ‘ontwikkeling van persoonlijke competenties’). Deze activiteiten nodigen de kinderen uit tot experimenteren, ontdekken en zijn gekozen om het zelfbeeld te versterken. Hierbij dient opgemerkt te worden dat er vaste keuze activiteiten aanwezig zijn. De keuze activiteiten worden vooraf vastgelegd in een activiteitenplanning onder verantwoordelijkheid van de pedagogisch medewerkers. Samenwerking tussen de locaties is mogelijk om meer diversiteit te kunnen bieden. Dit geldt m.n. voor de BSO en biedt meer keuzemogelijkheden en dus ontwikkelkansen voor het kind. Indien kinderen op een andere locatie of extern aan een activiteit deelnemen zullen zij weer teruggebracht worden op de thuislocatie. De vaste opvanglocatie van het kind blijft echter de thuisbasis voor het kind en op biedt het kind een veilige omgeving.
7
De activiteiten binnen ZieZoo richten zich op de volgende gebieden: 1. 2. 3. 4. 5.
Sociaal- emotionele ontwikkeling Kunst, cultuur, expressie Motorische ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Natuurbesef en maatschappij
Deze vijf gebieden worden hierna toegelicht. Ook wordt beschreven hoe de ontwikkeling gestimuleerd wordt en welke activiteiten worden aangeboden. Sociaal- emotionele ontwikkeling Onder dit begrip verstaat ZieZoo het toenemende aantal sociale vaardigheden van de mens. Het kind leert in zijn ontwikkeling om te gaan met anderen en ziet wat zijn gedrag voor invloed heeft op hen. Het kind leert om te gaan met gevoelens zoals blijdschap, boosheid en verdriet maar leert het ook herkennen bij anderen. Bij ZieZoo wordt de sociaal- emotionele ontwikkeling gestimuleerd door; Het bieden van een veilige, rustige en gestructureerde omgeving Het werken met een vast dagprogramma zodat de kinderen weten waar ze aan toe zijn Activiteiten aanbieden die samenspel vragen, waarbij onder andere aandacht wordt besteed aan op de beurt wachten, elkaar helpen, delen, afspraken en regels Activiteiten aanbieden die de zelfstandigheid bevorderen zoals speelgoed opruimen, helpen tafel dekken etc. Activiteiten aanbieden die de ontwikkeling van de eigen identiteit bevorderen zoals rollenspel, fantasiespel, verkleedkleren, poppenkast enz. Activiteiten aanbieden zoals; tekenen, schilderen, muzikale oriëntatie, theater en musical, kinderkoken. Kunst, cultuur, expressie Om kinderen op het gebied van kunst en cultuur vertrouwd te maken, zullen er diverse activiteiten aangeboden en gestimuleerd worden, zoals muziek (“muziek op schoot” of muziekles: kennismaken met diverse muziekinstrumenten), theaterles (expressie, zich leren uiten), tekenen en schilderen, museumbezoek etc. Motorische ontwikkeling Motoriek is het geheel aan bewegingen en patronen, dat de mens in staat stelt zijn lichaam te bewegen, te gebruiken en zich voort te bewegen. ZieZoo hecht waarde aan het feit dat kinderen voldoende moeten kunnen bewegen. Indien het weer toelaat zal dit zoveel mogelijk buiten zijn maar ook binnen kunnen de kinderen hun energie kwijt in bijvoorbeeld de bewegingsruimte. Daarnaast worden bij ZieZoo de volgende activiteiten geboden om de fijne en grove motorische ontwikkeling te bevorderen; bewegingspelletjes, tikspelletjes, peuterdans, zwemmen, voetbal, tennistafeltennis, badminton, hockey, golf, judo, atletiek, gymnastiek, rolschaatsen, leren fietsen in verkeer, natuurwandelingen, ballet, dans, aerobics, mini- disco enz. Ook kan gedacht worden aan kennismakingslessen (soms ook samen met verenigingen) zodat de kinderen een idee krijgen omtrent de verschillende sporten. Het doel is om de motorische ontwikkeling van de kinderen te stimuleren, alsmede het feit dat zij hun energie op een verantwoorde wijze kunnen kwijtraken. Een ervaren vakkracht uit ons team zal de kinderen hierbij ondersteunen en stimuleren.
8
Cognitieve ontwikkeling Onder cognitie verstaan we alle processen die met denken, leren, herinneren en vergeten te maken hebben. Bij ZieZoo worden de volgende activiteiten geboden om de cognitieve ontwikkeling te bevorderen; huiswerkbegeleiding, bibliotheekbezoek/voorlezen, ludieke taallessen, (hiermee wordt de taalbeleving gestimuleerd en vergemakkelijkt dit het aanleren van vreemde talen, alsmede wereldoriëntatie) ook voor hele dagopvang stimuleren we klankontwikkeling, schaken, wetenschap, wereldoriëntatie, computer (educatieve spelletjes maar kan daarnaast ook gebruikt worden voor rust en ontspanning). Natuurbesef en maatschappij Bij ZieZoo worden activiteiten geboden om kennis op te doen op het gebied van natuur en maatschappij. De natuur is ook van groot belang voor de ontwikkeling van het kind, voor het zelfvertrouwen, motoriek, oogontwikkeling (horizon), oog-hand-voet coördinatie enz. De kinderen krijgen afwisselende activiteiten aangeboden zoals het waarnemen en/of verzorgen van dieren en planten, een wandeling (bijv. in nabij gelegen park of recreatiegebied), vissen, natuur onderzoeken, bezoek natuureducatie centrum, sociaal-maatschappelijke of milieu projecten (denk aan projecten/informatieverzameling omtrent derde wereld landen, gehandicaptenzorg e.d.). Indien mogelijk vinden deze activiteiten buiten plaats. Op ludieke wijze zal een educatief element ingebouwd zijn, bijvoorbeeld op het gebied van de natuur. Respect voor de natuur is hierbij een vanzelfsprekendheid. Projecten op het gebied van maatschappelijk besef zijn van algemene aard zonder enige “politieke” of “religieuze” voorkeuren.
Samenwerking met sport- en cultuurorganisaties, (internationale) scholen en kinderopvang organisaties ZieZoo werkt voor de activiteiten samen met diverse sport-, natuur- en cultuurorganisaties. Ook worden organisaties ingehuurd. ZieZoo onderscheidt zich door deze structurele samenwerking. Er wordt voor professionele samenwerkingsverbanden gekozen omdat het onze ervaring is dat van weerslag is op het resultaat t.a.v. het kind. Zo kan een kunstenaar een kind tot veel grotere prestaties brengen op het gebied van o.a. tekenen dan een groepspedagogisch medewerkster kinderopvang. De kinderen en ouders zien het resultaat en zijn enthousiast. Ook hebben we intensief contact met (internationale) scholen en kinderopvangorganisaties. De contacten die wij onderhouden zijn niet alleen bedoeld voor kennisuitwisseling maar bieden ook interessante projecten voor de kinderen. Werkwijze ten aanzien van kinderinspraak (alleen BSO) Daarnaast is Kindercentrum ZieZoo een plek waar kinderen als individuen gezien worden en rekening wordt gehouden met hun mogelijkheden en behoeften. Inspraak van de kinderen vinden wij erg belangrijk, vandaar dat kinderparticipatie een belangrijke plaats inneemt binnen onze visie. De eigen Kinderraad (een afvaardiging van kinderen die alle kinderen vertegenwoordigen) helpt ons om de activiteiten te evalueren en wensen en behoeften aan te geven. De kinderen leren op die manier om hun mening te geven en naar elkaar te luisteren. Tevens versterkt de deelname aan de kinderraad hun zelfbeeld. In de Kinderraad zitten ongeveer 5 kinderen tussen de 7 en 12 jaar. De kinderen kunnen zichzelf eens per jaar verkiesbaar stellen. Alle kinderen van de BSO mogen stemmen op de leden van de kinderraad. De kinderraad vergadert met regelmaat (bijv. eens in de zes weken). De kinderen mogen meebeslissen op niveau 2 (het geven van advies, zonder beslissingsbevoegdheid). Bij een aantal activiteiten rondom kinderparticipatie kan gewerkt worden met de methode ‘Bofferds’.
9
Pedagogische visie ZieZoo is niet gebaseerd op één pedagogische visie die alles omvat maar er is sprake van een combinatie van diverse visies; er wordt gebruik gemaakt van gedachten die afkomstig zijn uit de theorieën van onder andere Reggio Emilia, Thomas Gordon, Pikler, Langeveld en Maria Montessori. Hierdoor zijn we gekomen tot een werkbare, niet te vergezochte theoretische of schoolse, visie die de kinderen optimaal laat ontwikkelen in vrijheid en zelfstandigheid, t.w. Loris Malaguzzi (Reggio Emilia) ZieZoo vertoont de meeste overeenkomst met de visie van Reggio Emilia. Deze visie gaat ervan uit dat je het kind serieus moet nemen zoals het is. Het kind krijgt hierdoor zelfvertrouwen en zelfwaardering en is tot veel meer in staat. De kinderen moeten gestimuleerd worden door de ruimte (dit noemt men ook “de derde pedagoog”), te denken valt aan de atelierruimte maar bijvoorbeeld ook de natuur. Het kind heeft veel manieren om zich uit te drukken (de “100 talen”); door te zingen, tekenen, kleien en dansen bijvoorbeeld. Ook sport is een manier waardoor kinderen zich kunnen uiten. Binnen Reggio wordt veel gedocumenteerd zodat de kinderen hun resultaat zien en daardoor weer zelfvertrouwen krijgen. Thomas Gordon De Gordon–methode is een manier van omgaan met anderen, zowel met kinderen als met volwassenen, die leidt tot meer zelfstandigheid, zelfvertrouwen en groei bij opvoeder en kind. Bij de Gordon- methode gaat het vooral om het bevorderen van plezier en evenwicht in relaties en het voorkomen en oplossen van problemen zonder verliezers. In het kindercentrum wordt gewerkt met elementen uit de Gordon- methode. De elementen die gebruikt worden zijn: Het gebruiken van ‘ik’- boodschappen: praten vanuit jezelf; zeggen wat je voelt en denkt Het actief luisteren naar anderen: actief kijken en luisteren De overlegmethode: problemen oplossen zonder verliezers Daarnaast respecteert ZieZoo de eigenheid van ieder kind. Ieder kind is uniek! Pikler De pedagogische visie van Emmi Pikler kan worden toegepast in het omgaan met baby's. Deze visie kan vooral rust geven op de groep, de interactie tussen de pedagogisch medewerker en het kind meer bewust toepassen en de autonomie van het kind vergroten. Pikler had een eigen visie op jonge kinderen m.b.t. de verzorging en het contact met een kind, de omgeving en materialen. Zo is de ruimte ingedeeld in verschillende zones waardoor ook baby’s ongestoord zichzelf kunnen ontdekken. Zij worden niet in hun vrijheid beperkt door wipstoeltjes e.d. Door met deze visie te werken, heerst er veel rust en harmonie op de groepen. Leidsters nemen echt liefdevol de tijd voor ieder kind en kinderen ontdekken en spelen vaak een lange tijd met diverse materialen in een omgeving die de leidster telkens weer uitnodigend en uitdagend weet te maken afgestemd op de ontwikkeling en behoefte van elk kind. Martinus Jan Langeveld Het doel is het kind te laten uitgroeien tot een persoonlijkheid die zelf verantwoordelijk is voor wat hij doet en ook zelf kan bepalen wat hij of zij wil doen. Kortom, het bevorderen van zelfstandigheid en onder begeleiding en in samenspraak met de ouders het kind stimuleren in verantwoordelijkheid. Dit heeft niet alleen betrekking op het kind zelf maar ook op de groep en de gehele maatschappij
10
Maria Montessori Een kind leert pas iets als het daarvoor ‘gevoelig’ is. Elke periode van een kind heeft haar eigen kenmerken en gevoeligheden. De nadruk ligt op respect en zelfstandigheid. Montessori spreekt van de “voorbereide ruimte” waardoor kinderen geprikkeld en uitgedaagd worden om zelf te ontdekken. Montessori gaat ook uit van de zelfstandigheid van het kind: “leer mij het zelf te doen”. Alhoewel Montessori kijkt naar de ontwikkeling van het individuele kind, is de groep ook belangrijk. Jonge en oudere kinderen kunnen elkaar helpen en van elkaar leren.
Leeftijdsgroepen Kinderdagverblijf Voor de dagopvang gelden de volgende regels uit het Convenant Kinderopvang: 1 pedagogisch medewerker per 4 aanwezige kinderen tot 1 jaar 1 pedagogisch medewerker per 5 aanwezige kinderen van 1 tot 2 jaar; 1 pedagogisch medewerker per 6 aanwezige kinderen van 2 tot 3 jaar; 1 pedagogisch medewerker per 8 aanwezige kinderen van 3 tot 4 jaar. ZieZoo gaat uit van verticale groepen van 0 tot 4 jaar. Daarbij geldt de ratio van 1 pedagogisch medewerker op 6 aanwezige kinderen, met een maximale groepsgrootte van 12 kinderen. ZieZoo kiest voor verticale groepen om de zelfstandigheid en samenwerking van kinderen te bevorderen alsmede de thuissituatie na te bootsen. Zo is een kind eerst de jongste, dan de middelste en vervolgens de oudste. Dit is erg leerzaam voor een kind. De mentor van het kind is een vaste medewerker van de stamgroep waar het kind is ingedeeld (zie ook kindvolgsysteem). ZieZoo werkt tevens ontwikkelingsgericht. Dat wil zeggen dat wij voor de speel/activiteitenmomenten de groepen naar ontwikkelingsleeftijd samenstellen. Voor deze activiteiten geldt een programma. Dit programma wordt samengesteld door de pedagogisch medewerkers en beslaat alle ontwikkelingsgebieden. Door het programma wordt een gevarieerd aanbod gerealiseerd. Binnen dit programma is oog voor het individuele kind. Gedurende deze momenten wordt de indeling van de stamgroep tijdelijk losgelaten en/of kunnen de kinderen begeleid worden door andere pedagogisch medewerkers en/of vakkrachten. Onze vakkrachten kunnen op de overige momenten ook als pedagogisch medewerker worden ingezet indien zij voldoen aan de eisen die daartoe gesteld worden. Onze locaties zijn dermate klein dat de geborgenheid van de groep behouden blijft. Per locatie kunnen enige verschillen zijn, bijvoorbeeld door samenwerking met een school waar onze peuters meedraaien in de ochtend. Buitenschoolse opvang Het totaal aantal kinderen wordt ingedeeld in drie leeftijdsgroepen die de beschikking hebben over hun eigen stamruimte, dit is een gezellige ruimte ingericht als hun huiskamer. Voor de kinderen in de basisschoolleeftijd tot 8 jaar geldt de volgende regel: er is één pedagogisch medewerkster per tien (aanwezige) kinderen. De leeftijdsgroep bestaat uit maximaal 20 kinderen. Voor kinderen in de leeftijd vanaf 8 jaar mag de ratio aantal kinderen:pedagogisch medewerkster 15:1 bedragen en de groep mag maximaal 30 kinderen groot zijn. Op deze groepsgrootte moet daarbij wel een extra volwassene aanwezig zijn. De kinderen zullen over de groepen verdeeld worden, waarbij als richtlijn het onderscheid tussen de volgende leeftijden wordt gehanteerd:
11
Kittens Lynxen Rangers
kinderen in de leeftijd van 4-6 jaar kinderen in de leeftijd van 7-9 jaar kinderen in de leeftijd van 10-12 jaar
Deze indeling is niet stringent en is mede afhankelijk van de vraag naar opvang binnen bepaalde leeftijdscategorieën of afgestemd op de schoolgroepen. Hierdoor wordt bewerkstelligd dat de verdeling van kinderen zoveel mogelijk gelijkmatig is per groep. Het onderscheid in leeftijd bewerkstelligt dat ieder kind op eigen niveau wordt gestimuleerd. De kinderen kunnen bij activiteiten de leeftijdsgroepen verlaten en maken gebruik van verschillende ruimtes (open deuren beleid). Dan wordt de maximale omvang van de leeftijdsgroep tijdelijk losgelaten. Wel blijft het aantal kinderen per pedagogisch medewerkster van kracht, toegepast op het totale aantal aanwezige kinderen op de locatie. In de praktijk kunnen er meer begeleiders op de locatie aanwezig zijn dan verplicht gesteld vanuit de wet Kinderopvang. Op sommige locatie is bijvoorbeeld een gastvrouw aanwezig die extra hulp biedt bij de verzorging van de kinderen of een extra vakkracht die een muziekworkshop komt geven. Groepsindeling en wennen Ouders worden vooraf geïnformeerd in welke groep hun kind is geplaatst. Dat staat ook op de offerte en de overeenkomst vermeld. Ouders hebben vooraf o.a. via de website inzicht in de samenstelling van het team. Vooraf is meestal duidelijk welke pedagogisch medewerkers op de groep van het kind zullen staan, indien mogelijk ook op vaste dagen. Voordat het kind naar de opvang komt, wordt een afspraak gemaakt om de laatste praktische zaken door te nemen alsmede de wenprocedure af te spreken. Afhankelijk van de leeftijd van het kind en de situatie kan het kind een dag of meerdere uren/dagen vooraf komen wennen.
Kindvolgsysteem De ontwikkeling van het kind wordt bewust bijgehouden zowel voor het kindercentrum als voor de ouders. ZieZoo kijkt vooral naar het niveau van het individuele kind op elk gebied en de aanpak zal hierop gericht zijn. De ontwikkeling en het welbevinden van het kind wordt bijgehouden in een kindvolgsysteem. In dit systeem zal worden uitgegaan van gedragskenmerken: er wordt aangegeven wat men op een bepaald moment van een kind mag verwachten. Daarmee kan een eventuele achterstand in de ontwikkeling worden vastgesteld. De pedagogische medewerkers vullen de gegevens in en de pedagoog is verantwoordelijk voor de interpretatie. Elk kind heeft een mentor, een vaste medewerker. Deze medewerker hoeft niet elke dag aanwezig te zijn of het kind bij elke activiteit te begeleiden maar is wel verantwoordelijk voor het welbevinden van het kind en zaken zoals het kindvolgsysteem, het verzamelen van de kindgegevens etc. Bij het kiezen voor een activiteit kan het kind begeleid worden door een vakkracht, waardoor het kind ook in contact komt met andere volwassenen. Frequent vindt er overleg plaats tussen de leiding en de centrale pedagoog. Tijdens dit overleg worden ook kindbesprekingen gehouden. Door dit frequente overleg is er sprake van een ‘korte lijn’ tussen de leiding en de pedagoog. Indien nodig wordt er een individueel handelingsplan 12
opgesteld. De ouders worden bij eventuele bijzonderheden altijd uitgenodigd voor een gesprek. Wanneer de ouders of ZieZoo het wenselijk achten kan er na overleg tussen ouders en ZieZoo gebruik worden gemaakt van externe faciliteiten zoals logopedie, bewegingstherapie en orthopedagogiek. Door het kindvolgsysteem wordt een warme overdracht bewerkstelligd wanneer het kind naar de basisschool gaat. Indien ZieZoo samenwerkt met een school wordt zoveel mogelijk met hetzelfde systeem gewerkt of tenminste de methodes op elkaar afgestemd. Wanneer de school, waarmee wordt samengewerkt, daar open voor staat kan ZieZoo deelnemen aan het zorgoverleg van school om de informatieoverdracht tussen school en kinderopvang goed te laten verlopen.
Organisatie De organisatie bestaat uit: De eigenaar/vestigingsmanager De eigenaar, ook wel houder of vestigingsmanager genoemd, is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de locatie en stuurt het team direct aan. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de vestigingsmanager en het team. Assistent-leidinggevende(n) De assistent-leidinggevende ondersteunt de vestigingsmanager bij operationele zaken en kan de vestigingsmanager vervangen bij afwezigheid. Pedagogische medewerkers Deze medewerkers zijn gediplomeerd en hebben een relevante opleiding genoten om in de kinderopvangopvang werkzaam te mogen zijn en kunnen derhalve goed inspelen op de behoeften van de kinderen. Op de BSO beschikken de meeste medewerkers over een specialisatie (beeldende kunst, muziek, dans, sport, onderwijs). Deze worden daarom vakkrachten genoemd. De vakkrachten kunnen als extra begeleider ingezet worden op het kinderdagverblijf (bijvoorbeeld voor het verzorgen van een bewegingsactiviteit). Stagiaires Kindercentrum ZieZoo biedt stagiaires de mogelijkheid hun beroepspraktijkvorming (BPV) in het kindercentrum op te doen. Deze stage kan worden gevolgd in het kader van een BBL leerweg of een BOL leerweg. De begeleiding van stagiaires is vastgelegd in een BPV plan. Kindercentrum ZieZoo is een erkend Calibris leerbedrijf. ZieZoo biedt ook maatschappelijke stages aan. Vrijwilligers Vrijwilligers worden boventallig ingezet en kunnen behulpzaam zijn bij de tussenschoolse opvang. Binnen de kinderopvang is het belastingtechnisch niet toegestaan om vrijwilligers in te zetten. De TSO vormt hierop dus een uitzondering. Pedagogisch adviseurs De centrale pedagogen zijn verantwoordelijk voor o.a. de uitwerking van het beleid naar de werkvloer en het begeleiden van pedagogisch medewerkers. De vestigingen maken gebruik van de diensten van deze centrale pedagogen. Het voordeel is dat zij het beleid goed kunnen vertalen en de pedagogische kwaliteit kunnen bewaken. De vestigingen moeten deze pedagogen minimaal 80 uur per jaar inzetten. Naast deze centrale pedagogen kan de vestiging ook nog een eigen pedagoge in dienst hebben.
13
Kindercentrum ZieZoo streeft naar een gelijkwaardige verdeling tussen mannelijke en vrouwelijke medewerkers. Daar waar over pedagogisch medewerksters gesproken wordt, kan men ook pedagogisch medewerker lezen. Door haar concept en de duidelijke werving, is er sprake van groter dan in de branche gebruikelijk aantal mannelijke teamleden. Deze verhouding bevalt zowel het team maar ook zeker de kinderen en komt de uitvoering van onze visie ten goede. Wanneer er slechts één pedagogisch medewerker op de locatie aanwezig is, is de achterwacht bij noodgevallen geregeld. Op elke locatie kan dit verschillend georganiseerd zijn. Mogelijkheid is dat de eigenaar op korte afstand bereikbaar is of dat een locatie samenwerkt met een andere locatie (niet per se ZieZoo).
Kwaliteitbewaking Ouderraad Alle locaties beschikken over een eigen Ouderraad. Deze Ouderraad, waarin minimaal 2 en maximaal 7 ouders zitting hebben, heeft een adviserende taak en behartigt de belangen van de ouders. De Ouderraad organiseert tevens Ouderraadavonden. Ook heeft zij een eigen e-mail adres dat ouders via de website kunnen benaderen. Ouderparticipatie speel een grote rol binnen ZieZoo. Naast het dagelijkse contact, de maandelijkse nieuwsbrief en het formele kindgesprek, zijn er nog diverse momenten waarop ouders kunnen deelnemen aan verschillende bijeenkomsten of evenementen. Personeelsvertegenwoordiging (PVT) Bij ZieZoo heeft iedere vestiging (tenzij slechts een paar medewerkers werkzaam zijn) een personeelsvertegenwoordiging. Het is van belang dat de medewerkers ook participeren bij het te voeren beleid en inbreng van de PVT wordt op prijs gesteld. De medewerkers zijn via de PVT vertegenwoordigd in hun belangen. Franchisebureau De vestiging wordt ondersteund en gefaciliteerd door het Franchisebureau. Zo is er een volledig geïntegreerd softwaresysteem met offertes, contracten, kindplanning, personeelsplanning, facturatie, incasso en de complete boekhouding alsmede debiteurenbeheer alsmede geïntegreerde salarisadministratie. Dit bespaart enorm veel tijd waardoor de franchisenemer (de eigenaar) zich volledig kan richten op de kerntaak. De tijd die dit oplevert betekent dat de ondernemer zoveel mogelijk op de vloer aanwezig kan zijn voor kinderen, team en ouders. De besparing aan administratieve kracht die dit oplevert wordt aangewend voor een hoge kwaliteit pedagogisch medewerkers. Er wordt samengewerkt op het gebied van training en opleiding. Er zijn franchise bijeenkomsten. ZieZoo Web: Er is een interactief digitaal kwaliteit Handboek waarin al het beleid, werkplannen, protocollen, formulieren enz. te vinden zijn. Ook zijn er interactieve inwerkprogramma’s. De GGD maakt ook gebruik van dit platform voor haar inspectie. ZieZoo Academy: e-learning met o.a. internet colleges ZieZoo Academy nodigt elk halfjaar het management team uit voor een inspiratie bijeenkomst met workshops, werkbezoeken e.d. Het Franchisebureau voert kwaliteitbewaking uit door o.a. interne audits en enquêtes.
14
