Parkeerpanel
Tekst: Peter Bekkering
ParkeerPanel elektrisch vervoer Elektrisch vervoer is in Nederland aan een gestage opmars bezig. Toch zijn er nog veel obstakels te overwinnen voor ge− bruikers van elektrische voertuigen. Zoals de dure aanschafprijs, de maximale afstand op een batterijlading en het gebrek aan oplaadpunten. Hoe neem je deze obstakels weg? Het
Deelnemers
ParkeerPanel gaat in op deze en andere vragen.
Jeffrey Himpers – EV-rijder
Rob Legdeur – Gemeente Amsterdam
Henk Blom – Stedin
Robert van de Vegte – EV-Box
Wat zijn de voornaamste voordelen van elektrisch vervoer? Rob Legdeur: “Amsterdam kiest voor zo schoon
Jeffrey Himpers: “De stilte bij het rijden voor de
mogelijk rijden, omdat daarmee de luchtkwaliteit
berijder maar ook voor het publiek. Het
zal verbeteren. De luchtkwaliteit moet verbeteren
comfort van een gelijkmatig koppel van een elek-
voor de gezondheid van de bewoners in de stad en
tromotor waardoor je bij het rijden geen last meer
vanwege regelgeving. Met elektrisch vervoer kunnen
hebt van kinderen met wagenziekte. Koppel is ook
de Amsterdamse doelstellingen worden bereikt.”
altijd beschikbaar tijdens het rijden wat erg com-
Parkeerpanel fortabel rijdt. De vervuiling neemt af. De vervuiling
de elektrische voertuigen het echter ruimschoots.
die optreedt concentreert zich op plekken waar het
Vanuit stedelijk oogpunt is het vooral gunstig dat de
publiek er minder last van heeft. Specifiek voor elek-
uitstoot van CO2, NOx en fijnstof fors lager is dan bij
tra ontwikkelde auto’s zijn futuristisch en erg mooi
een conventionele auto. Dat komt met name door
om te zien. De sport om zo zuinig mogelijk te rijden
de korte ritjes en het regeneratief remmen.”
heeft direct grote positieve impact op je range. Tot 50 procent meer met een elektrische auto. Ook zijn
Robert van de Vegte: “Het meest in het oog
er kostenvoordelen: lagere brandstofkosten; lagere
springende voordeel van elektrisch vervoer is het
onderhoudskosten; 25 procent korting op de fiscale
gunstige effect op ons milieu. Door geen of minder
bijtelling; verbruik waarmee geadverteerd wordt is
uitstoot van schadelijke stoffen belasten wij onze
ook daadwerkelijk te halen. Een laatste voordeel is
leefomgeving veel minder dan met de conventionele
dat het leuk is om er met anderen over te praten en
vervoersmogelijkheden. Daarnaast is het elektrisch
om toe te lichten hoe het is om elektrisch te rijden.”
rijden goedkoper dan het rijden met een brandstof auto; niet alleen is het tarief per kWh gunstiger dan
Henk Blom: “Elektrische auto’s zijn altijd scho-
de huidige benzineprijzen maar de huidige fiscale
ner. Voor elektrische auto’s zijn de emissies van
voordelen helpen daar ook flink aan mee. De meest
de elektriciteitsproductie bepaald op basis van de
gehoorde reactie van mensen die een proefrit maken
daadwerkelijke Nederlandse energiemix. Dat geeft
in een elektrische auto is dat zij het elektrisch rijden
voor elektrische voertuigen een ongunstiger maar
als bijzonder comfortabel ervaren, geen motor geluid
realistischer beeld dan wanneer met 100 procent
en enorm koppel. Je kan dus heel sportief rijden en
groene stroom gerekend zou zijn. Zelfs dan winnen
toch goed bezig zijn met betrekking tot het milieu.”
Wat zijn de voornaamste nadelen van elektrisch vervoer? Rob Legdeur: “Als belangrijkste nadeel wordt
de winterperiode. Bovendien kost verwarming van
gevoeld de beperkte range van de auto. De meeste
de auto veel elektra.”
auto’s op de markt hebben een maximaal bereik van zo’n 150 a 160 kilometer. Daarna moet de batterij
Henk Blom: “Als elektrisch vervoer groot wordt,
weer worden opgeladen, en dat kost tijd. Hier komt
vergt dit forse investeringen in onze energienet-
bij dat oplaadinfrastructuur buiten Amsterdam niet
ten om vraag en aanbod goed te kunnen sturen.
overal beschikbaar is. In de gemeente Amsterdam is
Deze infrastructuur moet tegelijkertijd ook gereed
de dichtheid van oplaadvoorzieningen bij parkeer-
zijn voor andere duurzame ontwikkelingen zoals
plaatsen, dus in de openbare ruimte, groot. Met
het terugleveren van energie door consumenten en
deze dichtheid kan het huidige elektrische wagen-
bedrijven vanuit zonnepanelen en (kleinschalige)
park goed worden bediend. Het aantal oplaadpalen
windturbines. Dat is geen nadeel voor Stedin, maar
groeit nog.”
het zijn wel innovatieve uitdagingen om deze ontwikkelingen en wensen goed te faciliteren.”
Jeffrey Himpers: “Het kan wel eens vermoeiend zijn dat je je altijd moet verdedigen tegenover scep-
Robert van de Vegte: “Ondanks dat er in Ne-
tici en mensen die onbekend zijn met het concept.
derland gemiddeld per dag minder dan 80 kilometer
Het concept is bovendien nog relatief nieuw. Dat
met de auto wordt afgelegd, ervaren veel mensen
betekent dat je veelal de eerste bent met bijvoor-
het beperkte bereik van een volledig elektrische auto
beeld het leasen van zo’n auto, het laten aanleggen
als een barrière om over te stappen. Een volledig
van een laadpaal etc. Je bent met parkeren meer
elektrische auto kan tegenwoordig probleemloos
tijd kwijt dan met een brandstofauto wanneer je
120-160 kilometer op een volle accu afleggen. Er
maximaal elektrisch wilt rijden:je moet aansluiten op
zijn nu zelfs elektrische auto’s die ruim 400 kilometer
een laadpaal. Meestal staat die laadpaal verder weg
met een volle accu kunnen bereiken. De technologi-
dan waar je met een brandstofauto parkeert. Een
sche ontwikkelingen gaan hard. In testomgevingen
laatste nadeel is dat de range significant afneemt in
is 1.000 kilometer al haalbaar. En dan wordt een
“Als elektrisch vervoer groot wordt, vergt dit forse investeringen in onze energienetten.” Henk Blom
Parkeerpanel elektrische auto ook in een keer interessant voor
moeten zij natuurlijk zoveel mogelijk elektrisch rijden
bijvoorbeeld weekendtrips of autovakanties. De
en zo min mogelijk op brandstof. Hierin valt nog veel
komst van de plug-in hybrides als de Opel Ampera,
te verbeteren. De berijders willen als zij ergens par-
Chevrolet Volt en Mitsubishi Outlander hebben dit
keren graag zoveel en vaak mogelijk hun accu (bij)
nadeel niet, deze auto’s rijden verder op brandstof
laden om de actieradius te vergroten of simpelweg
zodra de accu’s leeg zijn en hebben daardoor een
te voorkomen dat zij ergens onderweg stranden
bijna onbeperkt bereik zolang je maar brandstof
met een lege accu. Hiervoor is een landelijk dekkend
blijft tanken. Zodra mensen hebben gekozen voor
netwerk van oplaadstations cruciaal.”
een elektrische auto of een plug-in hybride, willen of
“Amsterdam kiest voor zo schoon mogelijk rijden, omdat daarmee de luchtkwaliteit zal verbeteren.”
Vindt u dat het opladen in Nederland voldoende is gefaciliteerd? Zo ja waarom en zo nee, wat moet er nog verbeterd worden?
Rob Legdeur
Rob Legdeur: “Het opladen in Nederland wordt
ervaring hebben met elektrisch rijden veel werk om
nog niet voldoende gefaciliteerd. Voor interlokaal
uit te zoeken of ze elektrisch rijden zouden moeten
verkeer zijn snelladers nodig. De uitrol ervan start
toestaan en wat ze moeten regelen hiervoor. Er zijn
dezer dagen. Lokaal worstelen veel gemeenten
bureaus op deze markt actief maar deze hebben een
nog met de vraag wat hun rol zou moeten zijn. De
commerciële insteek. Van belang is ook handhaving
kennis over oplaadinfrastructuur is op dit moment
op het parkeren met een brandstofauto op een
nog vooral gebundeld in de grote steden in de
laadplek.”
Randstad, met Amsterdam voorop. Wat nodig is, is het verspreiden van de kennis over nut, noodzaak
Robert van de Vegte: “We zijn in Nederland op
en gebruik van oplaadvoorzieningen. En, omdat
de goede weg en zijn een voorbeeld in de wereld als
nog niet sprake is van een ‘volwassen’ markt, de
het aankomt op de ontwikkelingen van het elek-
beschikbaarheid van financiële ondersteuning door
trisch rijden en het netwerk van (publieke) oplaad-
de overheid.”
stations. Eind dit jaar staat de teller in Nederland al op ruim 20.000 elektrische auto’s en plug-in’s, dat is
Jeffrey Himpers: “Mijn beeld is dat veel gemeen-
2 jaar voor op de verwachting van de overheid. De
ten er wel mee bezig zijn maar er worden dan van
overheid verwacht dat we in het jaar 2020, 200.000
die gekke besluiten genomen. Een paar voorbeelden:
elektrische auto’s hebben rijden en in 2025 zelfs 1
een laadpaal bij het gemeentehuis in plaats van op
miljoen. Nu is het zaak dat we in Nederland verder
een locatie waar veel geparkeerd wordt door het pu-
bouwen aan de publieke en semipublieke laadinfra-
bliek zoals bij winkelcentra of op industrieterreinen;
structuur om zo dit proces niet te vertragen. De groei
een laadpaal waar maar maximaal 1 uur geparkeerd
van de markt voor elektrische auto’s brengt reële
mag worden (Leeuwarden); een laadpaal met 2 aan-
kansen, voor parkeerexploitanten, de energiesector
sluitingen die vanaf 1 parkeerplaats toegankelijk is
en andere stakeholders.”
(’s- Hertogenbosch). Het is voor organisaties die geen
Wat zijn de voornaamste obstakels die een definitieve doorbraak van elektrisch vervoer in de weg staan? Hoe kunnen deze worden opgelost? Rob Legdeur: “Obstakels zijn er nog. Elektrisch
ding wordt ook als bezwaarlijk gezien. De ontwikke-
vervoer is in ontwikkeling. De auto’s zijn in aanschaf
ling van elektrisch vervoer kan worden versneld met
duur. Er is onzekerheid over (geen ervaring met) de
een scala aan maatregelen: in de eerste plaats kan
restwaarde. De maximale afstand op een batterijla-
de e-auto minder worden belast (een pull maat-
Parkeerpanel regel); in de tweede plaats kan de overheid dwin-
uitdaging het huidige energienet in Nederland klaar
gende maatregelen aankondigen, zoals bijvoorbeeld
te maken voor de energiebehoefte van de toekomst.
milieuzones. In parkeergarages zijn thans ook nog te
Dat betekent dus ook voldoende ruimte beschikbaar
weinig oplaadpunten.”
maken op ons net voor het (snel)laden van elektrische auto’s.”
Jeffrey Himpers: “Is de doorbraak er niet al met iets van 20.000 elektrische auto’s op de weg?
Robert van de Vegte: “Het achterblijven van
De doorbraak zit in mobilteitsdenken in verband met
een dekkend netwerk van oplaadpalen zal au-
range anxiety. Begrijpen dat je met een bepaalde
torijdend Nederland mede weerhouden over te
range 95 procent van je ritten zonder tussentijds la-
stappen naar elektrisch vervoer. Door het voor de
den kunt afleggen. Voor die andere 5 procent moet
marktpartijen interessant te maken te investeren in
je zeker kunnen weten dat je onderweg naar de
de laadinfrastructuur kan dit worden voorkomen.
locatie of op de eindlocatie kan laden. Die zekerheid
Door de diverse partijen en belanghebbenden nauw
ontbreekt op dit moment nog.”
met elkaar samen te laten werken en zodoende de kosten zo laag mogelijk te houden voor het uitrollen
Henk Blom: “Stedin wil als netbeheerder met haar
van een netwerk van oplaadstations wordt het voor
energienetten de ontwikkeling van elektrische auto’s
investeerders sneller aantrekkelijk in deze markt te
zo goed mogelijk faciliteren. Duurzaamheid vraagt
stappen. Uiteindelijk kan het alleen maar een succes
echter wel om flinke aanpassingen van het energie-
worden in de vrije markt als er een gezond verdien-
net. De komende jaren staat Stedin dan ook voor de
model kan worden ontwikkeld.”
Moeten oplaadpunten in betaaldparkeerzones gratis zijn? Rob Legdeur: “Neen. Voor opladen en parkeren
aanbieders van oplaadpunten elektrisch rijden zoals
moet gewoon worden betaald. De stroomkosten
energieleveranciers en gemeenten. Wij leggen in
benaderen nog lang niet de kosten voor de gebrui-
opdracht van hen de infrastructuur aan.”
voor een dienst of brandstof, ook voor elektriciteit.
“Het is wel eens vermoeiend dat je je altijd moet verdedigen tegenover sceptici en diegenen die onbekend zijn met het concept.”
Jeffrey Himpers: “Nee, waarom? Voor benzine
Een automobilist is gewend om te betalen voor zijn
Jeffrey Himpers
moet je toch ook gewoon betalen. Het systeem met
mobiliteit. Elektrisch rijden is al een stuk goedkoper,
de laadpassen werkt uitstekend.”
dus er is in het algemeen de bereidheid te betalen
kelijke brandstof (gerekend per gereden kilometer). Bezwaar tegen gratis parkeren is, dat ook auto’s
Robert van de Vegte: “Gratis is nooit houdbaar,
worden aangesloten, die eigenlijk niet staan te
of liever gezegd gratis bestaat niet. Op de een of
laden.”
andere manier zal er altijd betaald moeten worden
voor het laden van de auto. In de markt heerst nog Henk Blom: “Hier hebben we als netbeheerder
wel de perceptie dat elektrisch rijden goedkoper zou
geen mening over, dat is aan de (commerciële)
moeten zijn dan op brandstof rijden.”
Waar loopt de gebruiker momenteel in de praktijk het meest tegen aan? Wat zou er vanuit de gebruiker beter geregeld moeten zijn? Rob Legdeur: “Neen. Voor opladen en parkeren
benaderen nog lang niet de kosten voor de gebrui-
moet gewoon worden betaald. De stroomkosten
kelijke brandstof (gerekend per gereden kilometer).
Parkeerpanel Bezwaar tegen gratis parkeren is, dat ook auto’s
opdracht van hen de infrastructuur aan.”
worden aangesloten, die eigenlijk niet staan te laden.”
Robert van de Vegte: “Gratis is nooit houdbaar, of liever gezegd gratis bestaat niet. Op de een of
Jeffrey Himpers: “Nee, waarom? Voor benzine
andere manier zal er altijd betaald moeten worden
moet je toch ook gewoon betalen. Het systeem met
voor een dienst of brandstof, ook voor elektriciteit.
de laadpassen werkt uitstekend.”
Een automobilist is gewend om te betalen voor zijn mobiliteit. Elektrisch rijden is al een stuk goedkoper,
Henk Blom: “Hier hebben we als netbeheerder
dus er is in het algemeen de bereidheid te betalen
geen mening over, dat is aan de (commerciële)
voor het laden van de auto. In de markt heerst nog
aanbieders van oplaadpunten elektrisch rijden zoals
wel de perceptie dat elektrisch rijden goedkoper zou
energieleveranciers en gemeenten. Wij leggen in
moeten zijn dan op brandstof rijden.”
Waar loopt de gebruiker momenteel in de praktijk het meest tegen aan? Wat zou er vanuit de gebruiker beter geregeld moeten zijn? Rob Legdeur: “De gebruiker lijkt zich op dit
Robert van de Vegte: “De dichtheid van het net-
moment het meest te storen aan het niet op korte
werk van laadstations is momenteel niet toereikend.
afstand beschikbaar zijn van een oplaadpunt. Een
De elektrische rijder ervaart het als niet comfortabel
applicatie op de smart phone met real time infor-
indien hij of zij te ver moet lopen vanaf een laadpunt
matie over oplaadpalen is een eerste stap om hierin
naar zijn eindbestemming. Door de snelle groei van
verbetering te brengen.”
het aantal elektrische auto’s en plug-in’s zijn tevens de laadpunten steeds vaker bezet. In landen om
Jeffrey Himpers: “Het ontbreken van een laad-
ons heen, zoals in Engeland, worden de parkeerex-
paal op de plaats van bestemming. Of de beschik-
ploitanten al verplicht tien procent van de parkeer-
baarheid ervan.”
vakken aan te wijzen als laadplek voor elektrische auto’s. En dit in een markt die nog beduidend achter
Henk Blom: “Als Stedin besteden we veel zorg aan
loopt op Nederland als het om de ontwikkelingen
het aansluitproces op ons energienet. Hoewel wij de
van elektrisch vervoer gaat. Uit onderzoek blijkt dat
laadpaal aansluiten (en niet een automobilist) streven
ook het inzichtelijk maken van de laadkosten bij
wij altijd naar een zo eenvoudig en efficiënt proces
de diverse oplaadpunten de beleving van elektrisch
en dat kan áltijd beter en slimmer, zodat klanten fan
rijden positief zal beïnvloeden. Dit vraagt om een
van elektrisch rijden en Stedin worden of blijven.”
goede samenwerking tussen de marktpartijen die elektrisch laden mogelijk maken.”
Heeft de e-auto de toekomst of zijn er andere manieren van milieuvriendelijk vervoer in opkomst? Rob Legdeur: “De e-auto heeft absoluut toe-
Jeffrey Himpers: “Wat mij betreft wel. Een
komst. Het zal een plek krijgen tussen lopen, fietsen,
volgende auto voor mij persoonlijk wordt als het
trein, alsmede auto’s met een range extender op wa-
enigszins mogelijk is een 100 procent elektrische
terstof (fuell cel). De verwachting wordt dat niet het
auto. Ik neem aan dat er in de markt een variatie aan
product auto nog centraal staat voor de consument,
aandrijftechnologieën beschikbaar komen die naast
maar de beschikbaarheid van mobiliteit.”
elkaar hun bestaansrecht hebben. Elk met de eigen
“Gratis is nooit houdbaar, of liever gezegd gratis bestaat niet.” Robert van de Vegte
Parkeerpanel voor- en nadelen. Consumenten kunnen dan zelf
waarbij via ons gasnet een beroep gedaan kan
hun keuze hierin maken wat voor hun situatie het
worden op energie. Zowel de automobilist (afnemer)
meest geschikt is. Ik zit dan te denken aan: brand-
als producenten van (groen) gas worden door ons
stofaangedreven (benzine, diesel, gas); hybride; EV
gefaciliteerd qua vraag en aanbod.”
met range-extender; EV; waterstof en wie weet nog meer varianten.”
Robert van de Vegte: “De e-auto heeft absoluut een goede toekomst. Wij denken echter dat
Henk Blom: “Wij bepalen als netbeheerder niet of
elektrisch rijden uiteindelijk één van de manieren is
de elektrische auto dé toekomst is. Wel willen wij dit
van een nieuwe mobiliteit naast andere vormen van
zo goed mogelijk faciliteren, dat geldt net zo goed
duurzame brandstoffen.”
voor bijvoorbeeld het rijden op groen gas (biogas)
Jeffrey Himpers is actief op het Ampera Volt Forum, www.amperaforum.nl