Elektrisch vervoer & elektrische l kt i h netten tt Arnhem 16 december 2009
Peter van der Sluijs Programmamanager infrastructuur laadpunten elektrisch vervoer
1
Inhoud •Belang Belang Netbeheerder •Wat doet een elektrische auto •Effect op aansluiting •Vragen
Elektrisch vervoer & elektrische netten
2
Taak netbeheerder
•De netbeheerder heeft … tot taak: [Elektriciteitswet 1998, artikel 16] − ….het transport van elektriciteit over de netten op de meest doelmatige wijze j te waarborgen g − Voldoende reservecapaciteit voor het transport van elektriciteit aan te houden − … derden te voorzien van een aansluiting g op p de netten − … ten behoeve van derden transport van elektriciteit uit te voeren − Het bevorderen van de veiligheid bij het gebruik van toestellen en installaties die elektriciteit verbruiken
Elektrisch vervoer & elektrische netten
3
Onzekerheden voor netbeheerder •Wat Wat betekent de elektrische auto voor transport van elektriciteit over het net: − Piekbelasting? − Elektriciteitsvraag? − Gebruiksprofiel? •Wat betekent de elektrische auto voor de benodigde reservecapaciteit: − Snelheid van groei? − Geconcentreerd of juist gespreid door het hele net? Wat betekent de elektrische auto’s auto s voor de aansluitingen: •Wat − Meer aansluitingen? − Zwaardere aansluitingen? − Andere aansluitingen? •Hoe kan je een elektrische auto veilig opladen?
Elektrisch vervoer & elektrische netten
4
W t doet Wat d t een elektrische l kt i h auto t Elektrisch vervoer & elektrische netten
5
Electriciteitsvraag auto’s auto s (rekenvoorbeeld)
•Een personenauto reed gemiddeld 13.877km in 2007 − Benzine: 11.199km/jaar − Diesel: 25.301km/jaar •Aanname verbruik EV is 5-7km/kWh (gemiddeld 1 op 6) Jaarverbruik: •Jaarverbruik: −
13.877 / 6 = 2.312kWh/jr (circa 6,3kWh per dag) Benzine: 1.866kWh/jr (5,1kWh/dag) Diesel: 4.216 kWh/jr (11,5kWh/dag)
•Jaarverbruik J b ik gemiddelde idd ld woning: i 3.512kWh 3 512kWh (i (in 2007) •Jaarproductie 1kW offshore wind: ca. 2.500kWh
Elektrisch vervoer & elektrische netten
6
Bron: CBS
Piekbelasting auto auto’s s (rekenvoorbeeld) •Aanname: een lege accu moet in 1 nacht opgeladen kunnen worden − 1 nacht ht = 8 8uur (22 (22:0000 6:00) 6 00) •Accucapaciteit in auto: 16 – 36kWh (anno 2009) •Benodigd laadvermogen van 1 auto: − Minimaal: 16 / 8 = 2kW (8 uur) − Maximaal: 36 / 8 = 4,5kW (8uur) •Gelijktijdigheid laden voor veel auto’s auto s (bij ideale spreiding): − Auto gebruikt gemiddeld 6,3kWh/dag − Bij accu van 16kWh moeten iedere nacht 6,3/16 => 39,4% van de auto’s opgeladen worden − Gelijktijdige belasting net door ‘s nachts laden 39,4% x2kW = 0,79kW NB: dit is voor de elektrische auto van 2009
Elektrisch vervoer & elektrische netten
7
Electriciteitsvraag auto’s auto s •1 elektrische auto:
•1 woning:
− Jaarverbruik: 1.850-4.200kWh
− Jaarverbruik: 3.500kWh
− Piekbelasting: 2 -10kWp
− Piekbelasting: 3,5kWp
•1mln 1mln elektrische auto’s
•1mln 1 l woningen i
− Jaarverbruik:1.850-4.200GWh
− Jaarverbruik: 3.500GWh
− Piekbelasting: g 790- 10.000MW
− Piekbelasting: g 1.100MW
Elektrisch vervoer & elektrische netten
8
Groeiverwachting g elektrische auto in NL Auteur
Rapport
# EV in 2020
Kabinet
Plan van aanpak elektrisch rijden
200.000
Natuur & Milieu, TUD,TUE,TUT
C’mmn actieplan elektrisch rijden
1.000.000
ECN
Duurzame innovatie in het wegverkeer (ECN-E-08-076)
700.000
CBS
Statline: nieuw verkochte auto’s 1999-2008
5.178.051 (conventioneel)
Elektrisch vervoer & elektrische netten
9
30 25 20 15 10 5
0
22
20
18
16
14
12
8
900.000
10
6
4
0 0
1.000.000
35
2
Nederlandse belasting in GW
Belastingprognose gp g met elektrische auto
auto
uren van de dag
700.000
600.000
ECN (scenario) EPRI/IWO (2004) Deutche Bank (PHEV+BEV) PWC (BEV) mc kinsey (4,5-17%) (4 5 17%) c'mmn (actieplan)
500.000
400.000
300.000
2020
jaar
25 20 15 10 5 0 0
2019
22
2018
20
2017
18
2016
16
2015
14
2014
12
2013
10
2012
8
2011
6
2010
30
4
-
35
2
100.000
Nederlandse belasting g in GW
200.000
0
# nieuw verkochte ne etgekoppelde auto's in europa
belasting 2007 800.000
auto t
uren van de dag
belasting 2007
Elektrisch vervoer & elektrische netten
10
Hoe hier op p voor te bereiden? •Van Van vuistregels naar berekening •Van worst case naar real time •Van Ohm naar IP •Van reactieve naar preventieve bedrijfsvoering en flexibiliteit Dus: •Meer en gedetailleerdere loadflows nodig + meetdata + stuurbare belasting/buffer/opwek
Elektrisch vervoer & elektrische netten
11
Eff t op aansluiting Effect l iti Elektrisch vervoer & elektrische netten
12
Thuisladen ((tot 10kW)) •Kern: Kern: − Laden achter je eigen meter •Hoe Hoe het werkt − Zelf aansluiten met stekker (230/400V) − Lege accu in 8-10 uur opgeladen − Betalen op eigen maandfactuur •Probleem: − standaard stopcontacten en installatiedraad niet geschikt voor dit continu vermogen − Klant krijgt ander standaardprofiel − Minder dan 20% kan auto op eigen terrein parkeren − 1,5mln huizen verzwaren naar 3 fase aansluiting
Elektrisch vervoer & elektrische netten
13
Laden op p straat •Kern: − Accu zo goedkoop en simpel mogelijk opladen •Hoe het werkt − Zelf aansluiten met stekker (230/400V) − Lege accu in 8-10 uur opgeladen − Stekker eruit − Betalen direct of op maandfactuur − Wegrijden •Probleem: Probleem: − Wie plaatst/beheert 10mln stopcontacten − Wie maakt 10mln netaansluitingen − Wat W t is i een veilige ili stekker/snoer t kk / − Hoe meten/switchen/verhuizen − Maximaal vermogen tot 40kW! Elektrisch vervoer & elektrische netten
14
Snel laden ((40- 250kW)) •Kern: Kern: − Accu zo snel mogelijk opladen •Hoe Hoe het werkt: − Aansluiten zware stekker − Gestuurd laden met krachtstroom of DC − Betalen − Wegrijden •Probleem: − Huidige accu’s kunnen niet sneller dan in 1/2 uur opladen − Duurt te lang om op te wachten, te kort om te gaan stappen − Laden L d geeft ft belastingpieken b l ti i k iin nett en bij lleverancier i
Elektrisch vervoer & elektrische netten
15
Super p snel laden (>250kW) ( ) •Kern: Kern: − Accu opladen is even snel als benzine tanken •Hoe Hoe het werkt − Automatisch aansluiten metalen pennen (ca. 800V) − Gestuurd laden met grote stroom − Betalen − Wegrijden •Probleem: − Flinke piekvermogens nodig (>400KW per lader) − Ieder tankstation heeft aansluiting op onderstation nodig − Huidige H idi accu’s ’ zijn ij hi hier niet i t geschikt hikt voor
Elektrisch vervoer & elektrische netten
16
Accuwisselstation •Kern: Kern: − Accu niet laden maar wisselen •Hoe het werkt − Lege accu eruit (circa 300kg) − Volle accu erin − Wegrijden (betaling via abonnement/acculease) − Lege accu wordt in het station weer opgeladen •Probleem: − Meer dan 1 accu per auto nodig − Veel accu s die tegelijk opgeladen worden betekent grote belastingvraag − veel accu s in veel varianten moeten op voorraad liggen
Elektrisch vervoer & elektrische netten
17
Vragen? g
Of mail naar: Peter van der Sluijs@Alliander com
[email protected] Elektrisch vervoer & elektrische netten
18