Gaandeweg
Palliatieve Zorg AZ Sint-Lucas Gent
Editoriaal Vandaag mijn ‘eerste tuindag’ van het jaar achter de rug…
Inhoud
Editoriaal 2
Onze nieuwe thuis 3
Te laat 8
Onze ogen worden moe 10
Els Van Poucke 10
Weetjes 14
Sponsors 16
Het opruimen van de oude bladeren die nog waren blijven liggen, het voelen van het gras dat al wat groener toont dan enkele weken geleden, hier en daar een groepje krokussen dat kleur geeft aan deze eerste ‘lentedag’, knoppen aan bomen en struiken die langzaam weer te voorschijn komen… Het is het nieuwe leven na een winterse en donkere tijd… Op dit moment van het jaar is het echter niet alleen de natuur die zich vernieuwt… Zoals je ziet is ook ‘Gaandeweg’ in een nieuw kleedje gestoken. Meer kleur, meer teksten die aansluiten bij ieder van u die dit tijdschrift in de brievenbus krijgt: het verhaal van het leven op de afdeling, de bespreking van een boek of
colofon 2
Werkten mee aan dit nummer: Jacky Botterman, Toon Claeys, Nancy Criel, Catherine Harotte, Kathy Sandyck, Els Van Poucke, Luk Vermeulen
film waarvan we de schoonheid willen delen, een gedicht, wat teksten om bij stil te staan, initiatieven van de vzw… Op die manier willen wij blijven zorg dragen voor de verbinding tussen u en onze afdeling. Maar groter nog is de verhuis naar onze nieuwe palliatieve zorgeenheid. Na 20 jaar hebben we een andere plek gekregen waar ook alles in een nieuw kleedje is gestoken. We weten nu al: het zal wennen zijn om ‘onze palliatieve eenheid’ waar nu al bijna 20 jaar warme zorg wordt gegeven, waar zoveel verpleegkundigen en vrijwilligers al die jaren, dag in dag uit, het beste van zichzelf hebben gegeven en waar wij ons als zorgverlener thuis voelen, achter te laten. Tegelijk kijken we met veel enthousiasme vooruit en reiken we naar dit nieuwe. Omdat niet alles achterblijft: de ‘mantel van zorg, van warmte, van liefdevolle nabijheid’ nemen we mee… Het is immers dit ‘palliare’, deze ‘tender loving care’ die we in de toekomst met ons allen hoog in het vaandel willen en moeten blijven dragen! Nancy Criel
Onze nieuwe thuis Op vrijdag 2 maart was het zover. Na een hels jaar van voorbereidingen werd de nieuwe afdeling palliatieve zorg officieel geopend. Wie de avond vooraf nog het onzalige idee had om eventjes rond te kijken (ik dus), werd geconfronteerd met een aanblik die de hartslag bijzonder ongunstig beïnvloedde. Onmogelijk dat binnen 24 uur hier een Vlaams minister de afdeling zou openen: er werd nog volop geschilderd, meubelen werden geplaatst en verplaatst en televisietoestellen werden geïnstalleerd en herïnstalleerd. Allerhande verantwoordelijken liepen mekaar nog mopperend, hoofdschuddend en zich in de schaarse haren krabbend voor de voeten. Van de rustgevende atmosfeer waar we naar streven was voorlopig nog weinig te merken. Om 12 uur reeds kwamen de eerste genodigden de afdeling bezoeken. Een afdeling die u moet gezien, gesmaakt en beleefd hebben om daadwerkelijk de sfeer te kunnen gewaarworden, zoals we die hebben beoogd. Een open afdeling, modern van look, maar toch met behoud van het huiselijke, het gezellige, het thuiskomen dat de vorige afdeling typeerde. Dankzij de onmisbare steun van de dienst communicatie (dank je, Nicole Claeys en Kim
Aerts) was ook de pers van de partij. Zowel VTM als AVS brachten dezelfde avond een zeer gesmaakte reportage en ook het Nieuwblad publiceerde een lovend artikel. Als grote vooruitgang vermeld ik het feit dat we vanaf heden beschikken over 12 volwaardige eenpersoonskamers. Waar we vroeger blij waren over 12 bedden te kunnen beschikken (overigens inmiddels het wettelijk voorziene maximum aantal per palliatieve eenheid), bleek de laatste jaren toch dat verschillende patiënten de stap naar de afdeling niet zetten omwille van het feit dat we slechts beschikten over 4 eenpersoonskamers, naast de 4 tweepersoonskamers. Architectonische en financiële beperkingen hadden ons in 1992 tot deze keuze gedwongen, doch momenteel liet het renovatieproject toe om deze 12 eenpersoonskamers te voorzien. De kamers zijn voorzien van alle moderne comfort, zoals flatscreentelevisie, radio, dvd-speler, microgolfoven, elektrisch bedienbaar bed, zonnewering, toilet en douche op elke kamer. Via een schuifwand kan het badkamergedeelte worden afgesloten van de rest van de kamer, ofwel opengesteld tijdens de verzorging van de patiënt.
3
Voorbij dus de tijd van de wasteiltjes. De meerderheid van de kamers heeft tevens zicht op het uitnodigende, ruime en nieuw aangelegde terras met zicht op het Gravensteen en de Gentse torens. Tevens werd de mogelijkheid voorzien dat in elke kamer een vriend of familielid blijft overnachten, dank zij een ingenieus in de wand ingewerkt bed. Bij een oproep weet de verpleegkundige via het dect-systeem onmiddellijk welke patiënt nood heeft aan hulp. Ook op de kamers kan dit worden geverifieerd. Onnodig te vermelden dat de ganse afdeling toegang heeft tot draadloos internet (WiFi). Centrale gedeelte blijft de living, van waaruit rechtstreeks toegang mogelijk is tot de veranda en het terras. Een hellend vlak maakt het mogelijk
4
dat ook bedlegerige patiënten vanuit de living hiertoe toegang hebben. Door het concept van deze living (waarvoor bijzondere dank aan de ingeniositeit van de ingenieurs) wordt het uitnodigende karakter beklemtoond. Ook de vrijwilligers vinden hier hun vaste stek nabij het aangrenzende keukengedeelte, zodanig dat het contact met de patiënten en familieleden wordt aangemoedigd. Kind aan huis is onze nieuwe afdelingshond, de 2-jarige golden retriever Dali, die onze trouwe Kioshi opvolgt. Kioshi, ondertussen 12 jaar oud, geniet inmiddels van een verdiend pensioen. Ook de papegaai, vissen en vogels hebben de verhuis goed doorstaan. Bijkomend paradepaardje van de nieuwe eenheid is de badkamer, zeg maar wellnessruimte. Een
hoog-laagbad met elektrische hoogtevariatie van zowel het bad als van de bad-brancard laat toe dat zelfs zwaar zieke patiënten kunnen blijven genieten van een onderdompeling in het met aromatische oliën verrijkte badwater. Uiteraard ontbreekt de massagefunctie niet, evenmin als de zachte handen van onze professionele medewerkers. Tevens werd een open ruimte voorzien voor onze afdelingspsychologe, Catherine en de verantwoordelijke van de vrijwilligerswerking, Lena. Om 16.30 u. verwelkomden wij in de gebouwen van vzw Domino de genodigden voor de officiële opening. Naast Minister Vandeurzen, Vlaams minister
van Welzijn, ontvingen wij onder meer mevrouw Helga Stevens, senator en Vlaams parlementslid, de heer Veli Yüksel, Vlaams volksvertegenwoordiger en lijsttrekker CD&V voor de gemeenteraadsverkiezingen in Gent. Ook verschillende leden van de Raden van Bestuur van zowel het AZ St.-Lucas, van de vzw Palliatieve Zorg St.-Vincentius als van de vzw Domino waren present. Ook de heer Peter Degadt, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet Vlaanderen, verschillende diensthoofden en verantwoordelijken voor de technische realisatie van de afdeling waren aanwezig. Mr. Guido De Wilde, voorzitter van de Raad van Bestuur van het AZ St.-Lucas verwelkomde de gasten en wees op het belang van de congregatie van de Zusters van Liefde van Jezus en Maria bij de oorspronkelijke realisatie van het project in 1992. Zonder de inspirerende kracht van E.Z. Marie-Ange De Paepe, toenmalig afgevaardigd bestuurster van het AZ St.-Vincentius, was de afdeling er niet gekomen en hadden duizenden patiënten niet genoten van de zorg waarmee zij sindsdien zijn omringd geworden. Ter ere van Zuster Marie-Ange werd overigens een gedenksteen onthuld, ontworpen door Els Van Poucke, psychologe en één van de
5
pioniers van het eerste uur. Een speciaal woord van dank werd gericht naar Dhr. Oswald Vandermeulen, eerste voorzitter van de vzw, die samen met zijn echtgenote, eveneens aanwezig was om de afdeling in te huldigen. Nadien volgde een uiteenzetting door mezelf, waarbij het belang van palliatieve zorg binnen de muren van een acuut ziekenhuis werd geaccentueerd. Zorg voor de ongeveer 800 patiënten die binnen de muren van het ziekenhuis jaarlijks hun laatste levensdagen doorbrengen is even belangrijk als de hoogtechnologische zorg, waar het ziekenhuis terecht prat op gaat. Palliatieve zorg gaat immers niet over doodgaan; palliatieve zorg gaat over leven! Ook werd gewezen op het belang van palliatieve zorg als alternatief voor de nog steeds bestaande therapeutische hardnekkigheid. Recente publicaties hebben aangetoond dat door het vroegtijdig inschakelen van palliatieve zorg, de patiënten niet alleen een betere kwaliteit van leven hebben, doch (en dit zal u verbazen) tevens langer leven, niet in het minst dankzij het sneller afzien van belastende en zinloze behandelingen.
6
Er werd herinnerd aan het inspectiebezoek van de Vlaamse Overheid in 2007 aan de afdeling, waarbij gewezen werd op een tekortkoming (de verouderde indruk van de vorige afdeling) en de aanbeveling werd gegeven om een terras te voorzien, aansluitend aan de afdeling. Minister Vandeurzen leek bijzonder tevreden dat de aanbevelingen van de Vlaamse administratie volledig werden ingevuld. Tenslotte werd gewezen op het belang van de steun van zowel de Raad van Bestuur als van de directie bij het realiseren van dergelijk project. Het resultaat waar we allen bijzonder trots op zijn is alleen mogelijk dankzij de onvoorwaardelijke steun van deze bestuursorganen. Zelfs een architectonisch pareltje zoals de nieuwe afdeling is evenwel slechts een lege huls zonder de volledige en diepmenselijke inzet van al onze medewerkers,
zowel professionelen als vrijwilligers. Een speciaal woord van dank voor hen! Tot slot sprak Minister Vandeurzen zijn waardering uit voor het initiatief van 20 jaar geleden, waaraan het openbare ziekenhuis in Genk (zijn thuisbasis), zich blijkbaar toentertijd heeft aan gespiegeld. Ook de Vlaamse regering hecht bijzonder belang aan zorg binnen de samenleving en de aanwezigheid van de minister op deze opening is hier een illustratie van. Vooraleer de nieuwe afdeling te bezoeken, bezocht de minister nog het totaal vernieuwde kinderdagverblijf Bengelhof, waarmee het begin van het leven symbolisch werd verenigd met het einde van het leven.
Op zaterdag 3 maart werden de deuren opnieuw opengezet voor de vele honderden andere genodigden, die de afdeling nog wilden bezoeken vooraleer de patiënten werden overgebracht. Onder hen opvallend veel geïnteresseerde huisen ziekenhuisartsen, die er zich wilden van vergewissen of hun patiënten dezelfde zorg zouden blijven genieten in het nieuwe kader. Ook leidinggevenden van andere palliatieve zorgeenheden en verzorgingsinstellingen kwamen nieuwe ideeën opsnuiven en zich laven aan ons onstuitbaar enthousiasme. Het overbrengen van de patiënten van de oude naar de nieuwe afdeling verliep onverwacht vlot. De organisatie van de nodige ziekenwagens, het transport zelf, de introductie van de patiënten en hun familieleden op de nieuwe kamers en het vertrouwd geraken met de nieuwe infrastructuur liep naadloos. Dit alles niet in het minst dankzij de maandenlange voorbereiding door Nancy Criel, dienstverantwoordelijke van de afdeling, die pas nu eventjes kan uitblazen. Een gemeende dank voor jouw inzet, Nancy! Ook Henk Maes, diensthoofd zorg heeft van in den beginne mee stevig aan de kar getrokken, zodanig dat de gedroomde afdeling daadwerkelijk realiteit is geworden. Ook aan Henk een woord van bijzondere dank! Dr. Jacky Botterman
7
Te laat Spijt. Ontzettend veel spijt. Dat ik het laatste jaar wel honderd keer haar huis ben langsgereden, altijd even kijkend, en blij het licht nog te zien branden. En altijd het vaste voornemen makend van nu echt snel nog eens te gaan. Maar ik deed het niet. Te druk. Te moe. Altijd ergens onderweg. Altijd een afspraak die moest gehaald worden, een kind dat moest worden afgezet. Maar volgende keer zeker. Want het is echt te lang geleden nu.
8
baar. ‘Wat kunnen jullie het vandaag toch moeilijk maken’. Ze had zo duidelijk een punt.
En ik weet dat ze het fijn zou vinden. De thermos koffie, tussen de krant en kruiswoordraadsels, altijd op haar tafel klaar. Voor als er iemand komt.
De bezoekjes werden een soort gewoonte. Ik bij haar aan tafel. Altijd dezelfde stoel. Koffie. Koekjes. Sigaretten. Zij praatte. Ze rookte. Haar leven uit de doeken. Haar leven dat schoon, maar ook niet altijd simpel was geweest. Het kind van haar tijd, zoals ik er nu een ben. Alleen was hààr tijd nog zo anders. De samenleving warmer, vond ze, maar haar kansen kleiner. Haar vrouw-zijn beperkender. Maar ergens deelden we dezelfde ziel. Dat zei ze ook. ‘Gij lijkt op mij’. En ik wist dat het waar was.
Ze had ons ooit een brief geschreven. De klare kijk van een toen 83-jarige op het weekendmagazine van een krant. Op trends en evoluties, op seks- en opvoedingsrubrieken. Haar hoofdschuddende monkellach tussen de fraai getypte regels voel-
Ze was niet goed in ouder worden. Nog goed omringd, dat wel, door kinderen, kleinkinderen, haar achterkleinkind, dat haar ogen een zeldzame fonkeling gaf, toen het op de wereld kwam. Maar toch. Wat moet je als je oud bent? Het leven altijd
toch zo afgestemd op al wat jong is, de wereld blind voor het feit dat iedereen uiteindelijk hetzelfde lot beschoren is. Onontkoombaar dus, de eenzaamheid. Bejaardenclubs, activiteiten voor de ‘derde leeftijd’? Ze lachte ermee. Zij wou, allergisch aan betutteling, vooral een goed gesprek. ‘Ik heb nog hersens in mijn hoofd. Maar mensen vergeten dat als ge oud wordt.’ Het mailtje van haar zoon komt als een mokerslag. Ons ma is overleden. En ik kan alleen ontzettend kwaad zijn op mijzelf. De kans gemist. Op nog een koffie, een gesprek, een wijze levensles. Had ik toch maar, heel even nog, de tijd genomen. Annelies Rutten
bron: Het Nieuwsbladsblad Magazine 15 oktober 2011
9
Onze ogen worden moe Onze ogen worden moe in dansend licht van kaarsen kijken. Je handen strijken langs mijn slaap mijn lange dag tot rust. Zoveel heb ik je nog te zeggen en zwijgend mag mijn arm zich om je schouder leggen. Dat één gebaar legt spreken lam, het zwijgen is nu zeggen. Wij kijken kaarsen in hun vlam. Luk Vermeulen
10
Els Van Poucke
psycholoog-steenkapper Els werkt sinds 1992 in het AZ St.-Lucas ziekenhuis. Aanvankelijk van bij de opstart van de palliatieve eenheid St.-Vincentius, samen met Jan Demeester. De opdracht omvatte, naast de psychologische ondersteuning van palliatieve patiënten en hun naastbestaanden, ook fondsenwerving. In 1999 stapte ze over naar het palliatief supportteam in samenwerking met Katrien Vandelanotte, de verpleegkundige. Dit moest de palliatieve zorg aan bed brengen van de patiënten die niet op de eenheid konden of wilden opgenomen worden. Een zeer intense en leerrijke ervaring, waar ze nog steeds uit put. Na een paar jaar loopbaanonderbreking voor haar vier kinderen (nu ondertussen een dochter van 16, een zoon en dochter van 14 en een jongste zoon 12), ging ze in 2008 aan de slag bij het oncologisch begeleidingsteam (OBT).
De redactie van Gaandeweg vist naar de betrokkenheid van Els bij de werking van de palliatieve zorg en het kappen van een gedenksteen ter ere van zuster Marie-Ange. Van woord-zacht naar steen-hard lees je verder hoe Els haar verhaal schreef.
Lid van het OBT Wij lopen mee – indien mogelijk – vanaf het begin van de kankerbehandeling, soms al van in de onderzoeksfase. We proberen mee te waken over de kwaliteit van leven tijdens de onderzoeken, de behandeling, de controles, het eventuele herval, progressie van de ziekte. In plaats van ‘begeleiden’ is ‘volgen’ hier beter op zijn plaats. Hiervoor zijn we ondertussen met een heel team van psychologen en begeleidingsverpleegkundigen, die in duo’s werken en toegewezen zijn aan verschillende patiëntengroepen. De verpleegkundige gaat zoveel mogelijk vanaf het begin mee en wordt automatisch betrokken. De psychologen komen meestal op vraag van een arts, de verpleegkundigen, van de patiënt zelf, of van de familie van de patiënt. Wij komen vaak wanneer er zich een psychisch probleem aandient of men ervoor vreest. Maar ook meer en meer om te voorkomen dat er problemen in de verwerking ontstaan; preventief dus.
Hoewel het betrekken van een psycholoog nogal ‘geladen’ is, lopen de verwijzingen bijzonder vlot. Dat komt vooral, denk ik, omdat de mentaliteit rond psychische problematiek over een tijdspanne van twintig jaar enorm veel veranderd is. Ten gunste. Mensen staan daar nu veel meer voor open, hebben duidelijke vragen en verwachtingen…waar je vroeger al heel veel uitleg moest geven bij het woord ‘psycholoog’ en het van zijn negatieve bijklank moest ontdoen.
Het opbouwen van de dialoog Ik zie als één van mijn belangrijkste taken om mee te waken over de communicatie met de behandelaars en de verzorgend personeel over de ziekte, over de behandeling en de verwachtingen. Soms zitten we mee rond de tafel, samen met de arts, de patiënt, zijn familie. De drempel tussen patiënt en de arts is veel lager dan vroeger. Het blijven al bij al heel moeilijke en pijnlijke onderwerpen om te bespreken. Maar de taal om over ‘kanker’ te spreken is veel meer ontwikkeld in vergelijking met pakweg tien jaar terug. Anderzijds zijn patiënten ook assertiever en beter geïnformeerd. Daar spelen de media een grote rol in. Maar als het natuurlijk over je eigen lijf, lief en leed
11
gaat, is het wel goed dat er een aantal oren méér mee luisteren naar het verhaal en dat er opvang kan geboden worden in het verwerken van de ziekte en de beperkingen. Wij proberen het verhaal van de patiënt vloeiend te houden. We praten over zijn/haar eigen beleving, de voorgeschiedenis van de patiënt, hun relaties. Door het dedecteren van vragen, onzekerheden, twijfels maar ook van mogelijkheden en draagkracht proberen wij over de psychische gezondheid en veerkracht te waken. Ondanks de extreme en soms langdurige belasting van de persoon en zijn omgeving kan men heel veel aan. Op voorwaarde dat men juist en gepast (in tempo, tijd en hoeveelheid van informatie) geïnformeerd wordt.
Begintaak Op basis waarvan komt ge in een ziekenhuis? Een aantal klachten, niet wetende wat of hoe. Dan valt zo ’n diagnose en wordt je bijna automatisch aan een dokter gelinkt. Terwijl, ja, je kunt je wel afvragen in hoeverre dit een bewuste en gerichte keuze was. In die periode, maar ook later in de behandeling en bij eventueel herval wordt continu gewaakt
12
over ook het vertrouwen van de patiënt in de arts. Dit gebeurt door ons, maar is ook een continu aandachtspunt van andere hulpverleners. Immers, het vertrouwen is de motor van de behandeling. We leggen allemaal, vroeg of laat, onze gezondheid in handen van anderen. Aan wie je dit toevertrouwt, daar ga je best heel zorgzaam mee om…
Vasthouden Iedereen vecht, in meer of mindere mate. Je merkt toch dat iedereen heel sterk vasthoudt aan het leven, aan het eigen leven maar ook aan het leven dat met jou verbonden is. Vechten voor je gezin, voor je kinderen is soms nog krachtiger dan vechten voor jezelf. Als mensen zeggen ‘we gaan ervoor’ dan zoeken wij mee naar die krachtbronnen. Waaruit put men moed en hoop, waar haalt men de energie? Op wie en wat kan men terugvallen? En op wie en wat kan de omgeving terugvallen? Een goede en stevige omkadering is minstens even belangrijk. In die zin werken wij ook heel nauw en vlot met de sociale en pastorale dienst. Wij betrekken elkaar daar waar wij noden en vragen horen. Op al dit voorafgaand exploratieve werk kunnen wij terugvallen in periodes van onzekerheid, twijfel, tegenslag en slecht nieuws.
Zo pogen wij kwaliteit van leven mee te blijven bewaken vanaf het begin van de ziekte. Bewaren van kwaliteit van leven, zoeken naar nieuwe kwaliteit van leven: dat is voor mij, maar ook voor mijn collega’s, een heel belangrijke opdracht. Een moeilijke opdracht omdat daar ook het gevoel van machteloosheid om de hoek loert. Maar het is een inzet die loont want het vormt een rode draad. In de palliatieve fase is levenskwaliteit immers de absolute norm voor goeie zorg.
Van zacht naar hard. Steenkappen. Ik maakte een gedenkplaat ter gedachtenis aan zuster Marie-Ange De Paepe. Zij was de bezielster van de afdeling Palliatieve Zorg. Zij startte hier in Vlaanderen, naar het voorbeeld van Zr. Leontine, met de eerste residentiële eenheid en verzamelde de mensen en de middelen om deze droom vaste vorm te geven. Het was het idee van dr. Botterman om bij de opening van de nieuwe afdeling hulde te brengen aan de grondlegster van de eenheid en hij weet dat ik naast mijn werk in het ziekenhuis ook beeldhouw en letters kap. Ik heb heel wat jaren deeltijds kunstonderwijs gevolgd: tekenen, schilderen, restauratie van steen. Mij boeit vooral het ‘kunnen’, het ambacht. Als je
de technieken beheerst, kan je ook veel beter uitdrukking geven aan ideeën, concepten. Het geeft je de mogelijkheid om gedachten, gevoelens twee- en driedimensioneel weer te geven. Het zit ook wel in de familie: mijn vader en twee zussen zijn daar ook intens en professioneel mee bezig is. Die passie groeit alleen maar met de jaren. Het is ons ook met de paplepel meegegeven: oog voor schoonheid, respect voor het ‘métier’. Het is één van de rode draden door mijn leven. Ik heb graag meer dan één rode draad. Mijn familie, mijn werk, mijn passie… plus het fysieke werk houden me psychisch gezond! Binnenkort verhuizen we en heb ik echt mijn eigen atelier. Ik kijk er echt naar uit; dan kan ik voluit gaan!
Overbruggen Ik zag de nieuwe afdeling in de afwerkingsfase. Het belooft een hele ruime, heldere en open plek te worden. De afstand is er jammer genoeg ook. Dus dat wordt minder evident voor de patiënten. Maar ik heb er vertrouwen in dat we die brug vlot zullen kunnen slaan. Het overbruggen, het maken van die overgang: dat is een gedeelde inzet. Els Van Poucke
13
Weetjes Onze geschenkenbeurs was opnieuw een succes. Veel bezoekers vonden in het weekend van 25 tot 27 november de weg naar de Sint-Jozefzalen in het AZ Sint-Lucas. Eindejaarsgeschenken werden massaal aangekocht. De mooie adventskransen en bloemstukken waren zeer gegeerd. Ook de vele lekkernijen konden menig hart bekoren. Velen lieten zich ook verleiden tot de aankoop van een mooi stuk handwerk om zichzelf of het huis op te fleuren, of gewoon om iemand anders gelukkig te maken. Bedankt aan iedereen die ons steunde! De opbrengst van de beurs bedroeg: 8350 euro
Het concert dat doorging op 5 november in het ICC te Gent, georganiseerd door de vzw Ter Sparre en de heer Staf Weyts bracht 2990 euro op. We willen de organisatoren en de aanwezigen hierbij hartelijk danken.
14
Gedichtendag: genietersdag. Dit konden we op 26 januari ervaren. Luk Vermeulen organiseerde een voordracht waarop zijn eigen gedichten gebracht werden. Jeroen Keymeulen verzorgde de aangename en rustgevende gitaarmuziek en Marleen Crommelinck las met warme stem de gedichten voor. Wie erbij was kon getuigen van een warme aangename avond die 429 euro opbracht. Voor wie er niet bij kon zijn: een naproevertje in dit nummer.
Kioshi gaat op rust. Op woensdag 22 februari bracht ze haar laatste dag door op de afdeling. Ze geniet nu van een welverdiend pensioen bij Marleen thuis. We willen hierbij Marleen bedanken voor alles wat ze voor Kioshi en de afdeling deed. Ook Kioshi willen we hierbij in de bloemetjes zetten. Ze stond altijd enthousiast klaar om patiënten en familie te troosten bij hun verdriet. Velen denken met een warm hart aan haar terug. Ons zonnetje in huis mag nu zelf gaan genieten van de zon! We zullen haar missen.
Op de afdeling werden er in 2011 174 patiënten verzorgd, (86 mannen en 88 vrouwen) waarvan er 171 overleden. De mediaan leeftijd van de patiënten bedroeg 76 jaar. Gemiddeld mochten we de patiënten gedurende 24,93 dagen verzorgen.
We verwelkomen Dali als de nieuwe afdelingshond. Dali is 2 jaar oud en werd door Hachiko getraind. Hierdoor is hij uitermate geschikt om bij ons op de afdeling te verblijven. Hij is ook een Golden Retriever, een beetje witter gekleurd dan onze Kioshi. Een waardige vervanger! Hierbij ook onze speciale dank voor de firma Versele-Laga uit Deinze die al de voeding voor Dali sponsort.
Pasen is in aantocht. Dit wordt ook op onze afdeling gevierd op zaterdag 7 april. De paasviering, waarop elke patiënt met zijn familie aanwezig mag zijn, gaat voor de eerste keer door op de nieuwe afdeling. De nieuwe grote ruimte maakt het mogelijk om meer patiënten met bed de viering comfortabel te laten volgen.
15
500 pakjes hartjeswafels werden er gebakken ten voordele van onze afdeling. Anne en haar team bakten 125 kg wafels op 13 en 14 februari. De wafeltjes werden aan het onthaal verkocht. De vraag was enorm en kon niet bijgehouden worden door de bakkers. We waren zo snel uitverkocht dat we velen met lege handen hebben moeten terugsturen. Ze waren veel te lekker … 1143 euro haalden we op met dit initiatief.
Wat de fiscale aftrekbaarheid van uw gift aan de vzw betreft is er een (beperkte) verandering vanaf 1 januari 2012. Wat blijft is dat vanaf een gift van € 40 aan een erkende instelling (in ons geval via Caritas Hulpbetoon – zie achteraan dit nummer) u aanspraak maakt op fiscale aftrekbaarheid. Waar u vroeger evenwel tot 50 % kon recupereren (in functie van uw inkomensschijf), is deze aftrekbaarheid momenteel voor iedereen gebracht op 45 %. Concreet betekent dit dat indien u van uw fiscale gift van € 40 voorheen € 20 recupereerde, dit momenteel is teruggebracht tot € 18.
16
Lijst van sponsors tussen 1 oktober en 31 december 2011 Met de vzw financieren we verschillende zaken voor patiënten en de afdeling. Sinds november kochten we verschillende zaken aan om het verblijf op onze afdeling aangenamer te maken. Dit gaat soms om kleine dingen, zoals scheermesje, scheerschuim en droogshampoo alsook over grotere dingen zoals een nieuw aquarium en voor elke kamer een staande lamp. Nieuw keukenmateriaal, etherische olie voor aromatherapie, fleecedekentjes, mooie kaders voor de nieuwe afdeling, attenties voor patiënten voor speciale dagen,… Het zijn enkele zaken die we aankopen met jullie steun. De afdeling wordt hierdoor warmer en een echte thuis voor diegenen die we verzorgen. Met uw trouwe steun kunnen wij de zorg rond het afscheid nog verder optimaliseren. Giften blijven van harte welkom!
Zonder fiscale aftrekbaarheid: BE12 4400 3398 1192 (BIC: KREDBEBB) BE98 8900 1440 1093 (BIC: VDSPBE91) Palliatieve Zorg Sint-Vincentius vzw Giften die rechtstreeks worden gestort op bovenstaande rekeningen komen niet in aanmerking voor fiscale vrijstelling! Wie een bedrag van € 10 of meer stort per jaar op één van bovenstaande rekeningen, krijgt automatisch dit tijdschrift thuis toegestuurd.
Met fiscale aftrekbaarheid: Onze instelling werd door Caritas Hulpbetoon vzw aanvaard als project en komt als niet-erkende vereniging in aanmerking voor betoelaging. Voor giften vanaf € 40, die rechtstreeks op het rekeningnummer: BE80 7765 9023 3377 (BIC: GKCCBEBB) Caritas Hulpbetoon vzw Liefdadigheidsstraat 39, 1210 BRUSSEL
worden gestort, zal u een fiscaal attest door Caritas Hulpbetoon worden uitgereikt.
U dient hiervoor wel bij de mededeling van de overschrijving VOORKEURPROJECT vzw Palliatieve Zorg Sint-Vincentius te noteren. Van harte dank aan de sympathisanten, de verenigingen, firma’s, die hieronder vermeld staan. Veel dank ook aan de anonieme schenkers en aan hen die voor en achter de schermen tijd en energie geven aan de realisatie van de fondsenwerving. Dank ook aan diegenen die met ons deelden naar aanleiding van hun huwelijk, hun jubileumviering, hun pensionering, het overlijden van een familielid,… En natuurlijk ook dank aan hen die ons steunen via Caritas Hulpbetoon of rechtstreeks op één van de nummers van de afdeling. Uw steun geeft ons extra motivatie om de zorg in de moeilijke afscheidsperiode te blijven dragen. Hebt u gestort en vindt u uw naam niet terug, kijk dan even wanneer uw overschrijving werd gedaan. Misschien is het al wat langer geleden of nog maar onlangs en valt uw storting buiten dit kwartaal. Indien niet, gelieve ons dan te verwittigen zodat we het kunnen nakijken. Stortingen voor de vernieuwing van abonnementen van minder dan 20 euro werden niet opgenomen in de lijst.
17
18
Abdij Onze Lieve Vrouw, Brecht Ackaert-Rynwalt, Gent Acoe Gudrun, Lovendegem Adam Maria, Oostakker Advocatenkantoor Mertens & De Paepe, Gent Aelterman Clarisse, Oostakker Alderweireldt, Zeveneken Ampe Michiel, Merelbeke Ampe-De Maziere, Sint-Martens-Latem anoniem, Beervelde anoniem, Evergem Apotheek Ackerman, Oostakker Apotheek Beirnaert, Heusden Apotheek De Pannemaeker, Gent Apotheek De Smet, Deinze Apotheek Du Faux, Destelbergen Apotheek Verbeke-Van Thorre, Destelbergen Baele-De Geest Petra En Rudi, Lokeren Baetens Rene, Aspelare Bakkerij Leentje, Lokeren Bert BVBA, Gent Birka Design Nv, Merelbeke Bloembinderij Naudts, Lochristi Bloemen Impuls, Laarne Bloemisterij Luyckx, Destelbergen Bockaert Carlos, Gent Bockaert-Elaut, Gent Boekenshop Mieke, Beervelde Boelaert Martin, Lovendegem Boeykens Maria, Sint-Amandsberg Bollaert-Van Nieuwenhuyse, Destelbergen Bollens Marietta, Lovendegem Botterman Diana, Evergem Bovyn Ghislain, Gent
Bracke Yolande, Gent Braekeleirs Suzanna, St-Amandsberg Bultinckx Mia, Gent BVBA Wim Van Kerckhove, Oostakker Capiau Godelieve, Gent Caritas Hulpbetoon, Brussel Cassan Marleen, Lochristi Castelein Monique, Antwerpen Caves St Amand, Sint-Amandsberg Claus Martine, Gent Cnops Brigitte, Gent Colruyt, Halle Congregatie Zrs. H. Jozef, Gent Coorevits Norbert, Gent Cornelissen Imelda, Gent Cortvriendt Yvonne, Sleidinge Coutant Jean, Merelbeke Craenkindershuys, Gent Cusse De Pauw, Evergem Cvo Gent, Gent De Bels Trees, Gent De Bruyne Marie-Louise, Dendermonde Debunne Anne-Maria, Gent De Busscher-Cattoir, Gent De Clercq Nico, Lochristi De Clercq-Lippens Luc, Beervelde De Craene-De Groote Etienne, Oostakker de hemptinne gombault, Gent De Hertogh Geert, Sint-Amandsberg Delhaize, Beervelde Delhaize, Heusden De Loof Daniel, Mariakerke De Mangelaere-Dierickx, Evergem Demeester-Debruyne, Gent
De Moor-Van Driessche, Sint-Lievens-Houtem De Paepe A., Adegem De Poortere-Thant, Lochristi De Pourcq Lucienne, Heusden De Sloover Edith, Gent De Smet Maria, Oostakker Despiegelaere Nicole, Gent De Streekkrant, Gent De Vlieger & zoon BVBA, Beervelde De Vriendt Karel, Oostakker De Waele Firmin, Wetteren De Wilde Annie, Lochristi Dewitte-Alderweireldt, Oostende Dhaene Antoine, Lochristi D'Hauwe Magdalena, Gent D'hulst Ann, Lierde Dr. Lacroix Eric, Gent Du Seuil Elzina, Gent Electro Van Schoote, Lochristi Eurotuin, Merelbeke Faure Didelle, Deurle Floreac, Lochristi Florist Poelman, Destelbergen Fortis, Lochristi Francois Gilbert, Lokeren Glasfabrieken Van Brabant, Gent Goldstar, Gent Goossens Lutgart, Waarschoot Goubau-Van Hoorebeke, Wetteren Hemelsoet-Van Brakel, Gent Hesters Katrien, Lochristi Heyse Freddy, Kortenberg Jongbloet Jan, Melle Kapsalon Carin, Beervelde Kapsalon Van Den Hove, Gent Kbc Gent Kouter, Gent Klooster vd Zrs. Clarissen, Gent Lagaert Janine, Westende
Lahaut-Boone, Sint-Martens-Latem Leys Francine, Destelbergen Lievens-Muyshondt Pieter & Gerd, Destelbergen Lions Club Gent vzw Maenhout Luc, Eeklo Maertens Marie-Anne, Evergem Martens Luc, Zomergem Matthys Anne, Drongen Meda Pharma, Brussel Moens Godelieve, Bassevelde Moreau Gustave, Evergem Morel Janine, Gavere naamloos, Brugge naamloos, Heusden New Born Marlina, Melle Onderdonck Nadine, Wondelgem Orchideeën Hendrick, Oostakker Pauwels Walter, Sint-Amandsberg Penning Jan, Destelbergen Pien Martine, Gent Praet Rita, Gent Press Shop, Lochristi Rabotvins, Gent Rammant Rik, Sint-Martens-Latem Rasschaert-Moeraert, Mariakerke Reynaert Christiana, De Pinte Reynaert Wilfried, Deurle Roggeman , Lochristi Rysselaere-De Kesel Lieve, Lembeke Saverijs Anne Marie, Gent Scholler Luc, Huldenberg Serck-Desimpel, Oostkamp Sergeant-Muys, Drongen Slagerij Bollaert, Sint-Amandsberg Sleepy-De Zwaan, Oostakker Smesman Nicole, Nazareth Steenhaut Elza, Melle
Storme-Bekaert Struye De Swielande, Meise Sweets And Candy, Zelzate 'T Oud Kaashuis, Destelbergen Telesco Shop, Gent Termont Lucrèce, Lovendegem Thielman Marcella, Sint-Martens-Latem Thienpont Nicole, Deinze Thomas Monique, De Pinte Tierenteyn, Gent Toubast-Boudonck, Evergem Trehout Daniel, Deinze Tuincentrum Van Eeckhaut, Oostakker Uyttendaele Francine, Wondelgem Van Acker Celina, Sint-Amandsberg Van Acker Etienne, Beervelde Van Acker-De Clercq , Beervelde Van Beneden Marie-Louise, Sint-Amandsberg Vanbeveren Martine, Evergem Van Braeckel-Van Raemdonck, Lochristi Van Couter Linda, Oostakker Van de Wal Maria, Gent Van Den Berghe Hilde, Gent Vandenbossche-Vanhees, Wetteren Van Der Vaet Jozef, Oostakker Van Develde Louis, Gent Van Eeckhoute M., Laarne Van Heyghen Marie-Therese, Vinderhoute Van Hoecke Simonne, Gent Van Hove Luc, Zaffelaere Van Hove-Vermeersch, Nevele Van Imschoot A., Destelbergen Van Laere Erik, Lede
Van Leene Rita, Kortrijk Van Meirhaeghe Isabelle, Wondelgem Van Nieuwenhuyse, Gent Van Parys Tony, Wondelgem Van Remortel W., Zwijndrecht Van Renterghem Chris & Lieve, Destelbergen Vdk, Gent Vercauter Martha, Evergem Verhaegen Etienne, Sint-Martens-Latem Verheye Marc, Ouwegem Verniers Paula, Sint-Amandsberg Verniers-De Wilde, Gent Verpoest-Van Den Bossche M&E, Gent Versele-Laga, Deinze Versprille-Glorieux, Evergem Verstraeten René, Aalst Vervliet Luc, Gent Vispoel-Samson, Gent Vogt-Tusschans, Essen VZW Ter Sparre, Merelbeke Waegeman Clementina, Gent Waterloos Eddy, Balegem Wauters-Van Landschoot, Oosteeklo Weymeis Johan, Gent Weyts Staf, Merelbeke Willems Biscuits, Eeklo Willen is Kunnen, Wippelgem Wulteputte Godelieve, Oudegem Zrs Maria-ten-Doorn, Eeklo Zrs. O.-L.-V. Visitatie, Sint-Amandsberg Zrs. Van Liefde OLV Ten Doorn, Eeklo Zrs. van Liefde, JM Noordprovincie
Redactieleden Jacky Botterman Toon Claeys Nancy Criel Catherine Harotte Kathy Sandyck Luk Vermeulen
19
Afdeling Palliatieve Zorg AZ Sint-Lucas, straat 194, Tichelrei 1, 9000 Gent tel. 09-224 51 94 –
[email protected] Vragen in verband met dit tijdschrift en gift, of over de werking van de vzw: Kathy Sandyck tel. 09-224 52 03 –
[email protected] Dit tijdschrift komt tot stand door de steun van de vzw Palliatieve Zorg Sint-Vincentius
