2011 P u b l i e k s j a a r v e r s l a g
j a a r
v a n
VERWONDERING HEE, het kán! Mensen met een psychische kwetsbaarheid willen meedoen in de samenleving. Omdat deze behoefte groot is, breidde Aan Zet het kantoor in 2010 uit met een verdieping. Eindelijk lucht! Veel nieuwe mensen stroomden in. Waar 2010 het jaar van de uit breiding was, werd 2011 het jaar van de verwondering. Menig AanZetter liep in het verslagjaar verbaasd door de eigen gangen. Want ondanks de komst van veel nieuwe mensen, veran derde er één ding niet: de veilige sfeer. Mensen bleven aangeven dat ze zichzelf konden zijn. Dat je bij AanZet in je waarde werd gelaten. Tegelijk bleven mensen binnen de vele zelfsturende teams hun eigen kracht zoeken en vinden. Dankzij de veiligheid die ze ervaarden, bleef de ruimte bestaan om zaken bespreekbaar te houden en van elkaar te leren. Kortom: iedereen bleef werken aan zijn groei en ontwikkeling. Aan zijn herstel.
1
Niet alleen de individuen, maar ook de projecten van AanZet ontwikkelden zich door. AanZet was ook in 2011 weer meer dan eigen kracht alleen. AanZet bundelde krachten. Dit gebeurde in de zelfsturende teams bij de mensen onderling. Dit gebeurde bij de projecten. En AanZet bundelde weer krachten die in de Friese samenleving aanwezig zijn. Tot slot toonde AanZet in 2011 kracht. De schaamte voorbij, durfden AanZetters anderen hun kracht te tonen en wisten zij zo mensen aan het denken te zetten. Over bijvoorbeeld de kracht die in mensen schuilt, ook als ze een psychische kwetsbaarheid hebben. Of over wat er allemaal mogelijk wordt als je begint met geloven in de mensen zelf. Dat je dan ontdekt: HEE, het kán!
I
N 4 6
H
O
2
U
D Over AanZet
"De meerwaarde is dat ik er weer ben" interview over AanZet en PC Probaat Eén aanspreekpunt sociale en praktische maatjes
7
10
Sociaal Café de Kronkel
9
8
Secretariaat
Mensen een spiegel voorhouden
Steunpunt Zelfhulp
Totaal AanZet
"Het gaat om de ander zijn verhaal" interview over ervaringsdeskundigheid
SUCCES van de
Wmo
Cijfers AanZet: 4,10 fte 5 beroepskrachten 1437 betrokkenen
Over AanZet Mensen met een psychische kwets baarheid hebben een achtergrond in de maatschappelijke opvang, de verslavingszorg, vrouwenopvang en/of de Geestelijke Gezond heidszorg. Veel mensen uit deze kwetsbare groep doen niet mee in de samen leving. Ze weten niet zelfstandig aansluiting 2 te vinden bij andere mensen en duiken weg. AanZet biedt deze mensen allerlei steuntjes in de rug aan om weer mee te doen. Dit kan een maatje zijn, een bezoek aan één van AanZets sociale cafés of een goedkope computer om mee te internetten. Maar er kan en gebeurt meer bij AanZet. Veel meer. Mensen kunnen op allerlei manieren doorgroeien in hun ontwikkeling. Je kunt bijvoorbeeld vrijwilliger of werk stagiaire worden bij een van de projecten van AanZet. En dan zelf maatjes koppelen als kantoormede werker van het Maatjesproject. Of bardiensten gaan draaien in het sociale café.
Alle projecten van AanZet worden draaiende gehouden door vrijwilligers en soms een enkele werkstagiaire. Zij werken in zelfsturende teams. Je kwetsbaar durven opstellen, feedback geven en ontvangen en werken aan zelfinzicht worden in deze teams gestimuleerd. Zo ontstaat een veilige omgeving waar veel bespreekbaar is en je je geaccepteerd en gewaardeerd weet. Een omgeving waarin je de ruimte krijgt om tegen zaken aan te lopen, daar van te leren en zo te werken aan je eigen herstel.
In augustus 2011 kende de belastingdienst AanZet het keurmerk ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling) toe. AanZet is hiermee vrijgesteld van belasting over schenkingen en erfenissen. Zie www.anbi.nl.
Elk herstelproces is uniek...
Alle steuntjes in de rug bij AanZet zijn gericht op groei en ontwikkeling. Het doel is dat mensen hun leven weer in eigen hand nemen. De regie over je eigen leven pakken, heet herstel. Omdat elk mens uniek is, verloopt het herstelproces bij iedereen weer anders.
Praktijk verbindt theorie
AanZet put uit verschillende theorieën en methoden. AanZet werkt met elementen uit de presentiebenadering, Trans actionele Analyse, oplossingsgerichte methode en HEE van Wilma Boevink. Afhankelijk van de persoon en waar iemand staat in zijn herstelproces, kan er worden gewerkt met elementen uit een van deze theorieën. Het draait om maatwerk. De mens en zijn eigen, unieke groeiproces is richtinggevend. Het is de praktijk die de verschillende theorieën verbindt.
Makkelijker kunnen we het niet maken. Wel leuker.
ITE KWAL KE RN
IT
ALLERGIE
VALKUIL
UITDAGING
Bij AanZet werkt iedereen met feedback en zelfinzicht. Je hoeft niet met de kernkwadranten van Daniël Ofman te werken, maar het kan wel. Door bijvoorbeeld persoonlijke leerdoelen op te stellen bij je uitdaging. Missie Iedereen mag meedoen, ook mensen met een psychische kwetsbaarheid. Visie Geloof in mensen en laat los in vertrouwen. Zo komen mensen in hun kracht te staan. Strategie Verbinden verbinden verbinden
... en start met VERTROUWEN
AanZet laat los in vertrouwen. Een maatjeskoppel richt zelf het maat jescontact in. Op kantoor werken mensen in zelfsturende teams. Zij verdelen hun taken zelf en vullen de taken zelf in. Dankzij de ruimte die mensen krij gen, kunnen ze tegen hun eigen dingen aanlopen. Mensen begin nen zo na te denken, te ontdekken en te leren. Het geleerde wordt weer in de praktijk gebracht, zodat mensen in hun eigen kracht 3 gaan staan.
Doelstellingen Meedoen in de maatschappij Mensen de kans geven hun stem te laten horen Stimuleren van zelfredzaamheid en emancipatie Bevorderen van deskundigheid en zinvolle dagbesteding Bevorderen van arbeidsrehabilitatie Beeldvorming rondom psychische kwetsbaarheden positief beïnvloeden H E E he t kán !
HEE, het kán! Het enthousiasme, de energie en het geloof in eigen kunnen bij AanZet zouden ondenkbaar zijn zonder de inspiratie van Wilma Boevink en de HEEbeweging in Nederland. HEE staat voor Her stel, Empowerment en Ervarings deskundigheid. Het staat voor de menselijke maat en geloof in mensen. Want HEE, het kán!
"De meerwaarde is dat ik er weer ben." Wim Vosselman is zevenendertig jaar en vrijwilliger bij AanZet. Hij werkt op het Secretariaat van PC Probaat, het computerproject van AanZet. Samen met zijn collega's van het Secretariaat ondersteunt hij de andere onderdelen van PC Probaat. "Ook kijken wij of taken uitgevoerd worden," zegt hij. "In het kader van de zelfsturing laten wij dit altijd een tijdje los." Naast secretariëel werk, onderhoudt Wim ook contacten met de samenwerkingspartners van PC Probaat en verzorgt hij een deel van de PR. Maar de opsomming is nog niet compleet. Bij AanZet ontwikkelde Wim zich ook nog eens tot vrijwillige coach. Redenen genoeg om deze duizendpoot een paar vragen te stellen over AanZet en het computerproject PC Probaat. Je coacht andere mensen. Wat mag ik daaronder verstaan?
4
"Ik voer coachingsgesprekken en ondersteun mensen bij het werken aan hun leerdoelen. Dit doe ik met name bij mensen die ervaring hebben
Wim Vosselman
met verslaving, want daar ligt mijn eigen ervaring. Ik kan praten vanuit mijn ervaringskennis, vanuit mijn eigen ervaring met hoe ik zelf hobbels heb overwonnen. Mensen met een verslavingsachtergrond laten het gemakkelijk afweten. Ze hebben een laag zelfvertrouwen. Ik probeer ze dan zelfvertrouwen mee te geven." Hoe geef je zelfvertrouwen mee? "Door samen dingen te doen en vaak in gesprek te gaan. Gaat het te snel? Gaat het te langzaam? Het is een moeilijke groep. Je moet de meer waarde leren zien van een leven zonder verslaving." Wat is deze meerwaarde van een leven zonder verslaving? "Voor mij is de meerwaarde dat ik in contact ben met mezelf en mijn gevoel. Dan ben je automatisch in contact met andere mensen. De meerwaarde is dat ik er weer ben. Daarnaast ben ik lichamelijk gezon der. Verder is de meerwaarde dat ik problemen nu onder ogen zie en niet meer wegvlucht. Ik ben geen 'achenwee' type, maar oplossingsgericht. Ik denk: wat zijn de problemen en hoe los je die op? Niet lullen maar poetsen. Ik kan er niet tegen dat iemand met een probleem bij mij komt, je samen een
oplossing bedenkt en dat degene over een maand met hetzelfde probleem weer bij je komt en daarna weer en weer. Bij AanZet zijn we herstelondersteunend. Er moet wel vooruitgang zijn. Je bent met herstel en oplossingen bezig. Natuurlijk, een luisterend oor hebben we altijd, maar bij AanZet is er geen ruimte voor een klaagzang. Daar houden andere medewerkers ook niet van. Dan krijg je het ook van hen in de vorm van feedback wel terug."
nu zo'n dertig vrijwilligers waarin alle doelgroepen uit de (O)GGz vertegen woordigd zijn."
Tot zover je coaching. Kun je vertellen hoe het met PC Probaat ging in 2011?
"Nee. Maar ergens naartoe kunnen werken, vind ik persoonlijk wel prettig. Ik zou er voor de toekomst graag naartoe willen dat we als heel PC Probaat samen zulke doelstellingen formuleren."
"Ah! De cold hard facts!" Wim duikt naar zijn computerscherm. Er volgt een opsomming van het aantal computers dat aan klanten geleverd is, het aantal hulpvragen dat binnenkwam en de samenwerkings partners waar PC Probaat computernetwerken aanlegt en onderhoudt (en soms ook de computers voor levert). "Toen ik in 2009 bij PC Probaat begon, was er een helpdesk die drie keer per week drie uurtjes open was. In 2009 werd die helpdesk een volwaardig secretariaat. We zijn nu vijf dagen per week open. In 2009 leverden we één tot twee computers per maand aan een klant. Nu is dat één tot twee computers per week. Er komen nu meer hulpvragen binnen. Taak verzoeken worden vaker naar tevredenheid afgehandeld. Ook dankzij de uitbreiding van AanZet in 2010, heeft PC Probaat
Werken jullie ook met concrete doelstellingen? Over bijvoorbeeld hoeveel computers jullie willen verkopen?
Tot slot: wat is jouw beeld van PC Probaat in de toekomst? "Mijn persoonlijke visie is dat PC Probaat uiteindelijk zelfbedruipend wordt. Dat de omzet stijgt naar zo'n 25.000 euro. En dat wij elkaar onder steunen en geen full time coach meer nodig hebben. Dat zie ik als toekomst voor PC Probaat. Ooit!"
PC Probaat Zonder toegang tot internet doe je niet mee in de samenleving. Omdat mensen met een psychi sche kwetsbaarheid vaak een kleine portemonnee hebben, heeft het computerproject PC Probaat een werkplaats. Twee dehands computers worden hier geherinstalleerd en voor een zacht prijsje verkocht aan mensen uit de doelgroep. Maar PC Probaat doet meer, zo als het Systeembeheer van AanZet. Verder is er een Data base Team en een Media Group, die zich bezighoudt met web design en grafische vorm geving.
H E E he t kán !
5
Eind 2010 2011 Vrijwilligers 15 30 Mbostagiaires 4 Hbostagiaires 2* Werkstagiaires 5 3 Participanten 3 1 *1 commerciële economie en 1 coachinopleiding
Aantallen over 2011 hulpverzoeken 270 klanten 434 verkochte computers 83 computernetwerken 10 voor Beschermde Woonvormen (aanleg en onderhoud)
Eén aanspreekpunt sociale en praktische maatjes Halverwege 2011 gingen het Maatjesproject en Omtinker samen. Sociale maatjes koppelen en begeleiden werd van oudsher door het Maatjesproject gedaan. Omtinker deed dit voor maatjes die praktische steuntjes in de rug geven. Mensen konden ook voor informatie en een luisterend oor bij Omtinker terecht. De samenvoeging betekent dat er eind 2011 één aanspreekpunt is voor alle maatjesgerelateerde vragen. Door het samengaan van het Maat jesproject en Omtinker lag de prioriteit bij het goed inwerken van de mede werkers. Zo moesten zij leren werken met de database. Het organiseren van maatjesavonden en vrijwilligers bijeenkomsten stond in het verslag jaar op een laag pitje.
Heel bijzonder
Tegen grenzen aanlopen De medewerkers zaten elk in een fase van hun herstel. Voor hun daad en draagkracht had dit consequenties. Wanneer zij zaken op pakten, konden ze tegen hun eigen grenzen aan lopen en uitval laten 6 zien. Deze wisselingen in pro ductiviteit en inzetbaarheid vertragen en stagneren processen. De coaches weten dit en reageren daarop door het proces heel goed te gaan bewa ken. Voor de buitenwereld en een aantal medewerkers dat sneller wil, was het soms lastig om dit te be grijpen en te accepteren. Vooruit door feedback Tijdens vergaderingen werd veel aan dacht besteed aan feedback. Ook werd er geoefend met feedback. Dit wierp zijn vruchten af. Taken werden
"Door het contact met Esther doe ik weer dingen, zoals vrijwilligerswerk en rolstoel dansen. Esther maakt geen onderscheid en ze accepteert me zoals ik ben. Dat vind ik belangrijk. Ze is gewoon heel bijzonder!” Maatje Nancy (l) over maatje Esther (r) in nieuwsbrief Totaal AanZet, april 2011.
eerst niet, maar later wel goed overgedragen. Ook werden de twee teams van de oorspronkelijke projecten snel één team. Ze bundelden hun krachten door van elkaar te leren. De medewerkers gaan goed met elkaar om en geven aan veiligheid te ervaren.
100 +
Heel veel betrokken mensen in Fries land hebben in 2011 iets weten te betekenen door er gewoon voor een ander te zijn. De gemeentelijke beschikking van 100 sociale maatjeskoppels werd in het verslagjaar dan ook ruimschoots gehaald. Zo wist AanZet ook in 2011 de krach ten die in de samenleving zelf aan wezig zijn, weer te bundelen.
Doorstroom maatjesdeelnemers
(omdat mensen zelf weer contacten durven aangaan):
2010 10
2011 49
Aantal maatjeskoppels en wachtlijsten Eind Maatjeskoppels Maatjesvrijwilligers op wachtlijst Deelnemers op wachtlijst
2010 123 21 103
2011 110 31 93
Maatjes gezocht door bezuinigingen Veel van de nieuwe deelnemers meldden zich aan bij het Maatjesproject op aanraden van hun casemanager uit de GGz. Wanneer de medewerker van AanZet doorvraagt, blijkt dat de casemanager geen tijd en geld (meer) heeft om leuke dingen te doen. Dit komt door de bezuinigingen. Ook mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke handicap weten AanZet steeds beter te vinden. Tot slot blijkt dat mensen naast een sociaal maatje soms ook een praktisch maatje nodig hebben voor bijvoorbeeld vervoer of de administratie.
Sociaal Café de Kronkel De vrijwilligers van AanZets Sociaal Café de Kronkel zijn vaak ervaringsdeskundig. Zo ontstaat erkenning en herkenning. De Kronkelcafés zitten in buurthuizen of wijk centra in Leeuwarden, Heerenveen, Sneek en Drachten.
Bundel de krachten van AanZet voor je eigen groei en ontwik keling! Stel, je hebt een sociaal maatje, maar je durft nog steeds niet goed op andere mensen af te stappen. Een bezoek aan het sociale café kan dan een tussenstap zijn. Je bent op een laagdrempelige, veilige en toch weer andere manier onder de mensen. En misschien durf je na een paar maanden zelf als vrijwilliger achter de bar te staan en zet je zo weer een nieuw stapje in je herstelproces.
7 Ook Secretariaat zelfsturend
Het Secretariaat is bij AanZet een project. Op het Secretariaat keken in 2011 coach en medewerker naar mogelijkheden om te leren en te groeien. Als een medewerker een nieuwe taak wilde leren, nam de medewerker zelf contact op met de collega die deze taak al beheerste. Ook de inwendige mens wordt bij AanZet niet vergeten. Er is een kof fieteam, dat met de koffiekar zelf standig langs de projecten gaat. De catering startte in november 2011. Twee keer per week en in decem ber drie keer per week werd een goedkope en gezonde lunch aangeboden. Gemiddeld maakten 27 mensen gebruik van elke lunch.
Mensen een spiegel voorhouden Rond psychische kwetsbaarheid hangt nog te vaak een taboe. Daarnaast duiken veel mensen die psychisch lijden weg in onze samenleving. Zij hebben moeite om voor zichzelf op te komen. Maar AanZet zet mensen in hun eigen kracht. AanZet bundelt kracht. En AanZet toont kracht.
8
AanZetters stappen zelfbewust af op samenleving, politiek, beroeps groepen, Zorgverzekeraar en andere relevante partijen. Op deze manier laten mensen met een psychische kwetsbaarheid hun stem horen, zetten ze mensen aan het denken en behar tigen ze zelf hun eigen belangen. Het Cliëntenplatform is het project van AanZet dat hierbij ondersteunt. AanZetters toetsen Wmobeleid Friese gemeenten Van de Wet Maatschappelijke Onder steuning moet elke gemeente in Ne derland beleid maken voor kwetsbare burgers, zodat zij mee kunnen doen in de samenleving. Ook voor mensen met een psychische kwetsbaarheid. Maar hoe goed is het Wmobeleid dat gemeentes ontwikkeld hebben voor mensen met een psychische kwets baarheid? Wat denkt de gemeente zelf van zijn eigen beleid en hoe kijken mensen voor wie dit beleid bedoeld is er eigenlijk zelf tegenaan?
"Lacht u wel eens op een verkeerd moment?" LEEUWARDEN, 17 november 2011. Op een bijeenkomst van sociaalpsychiatrisch verpleegkundigen in de Blokhuispoort werden de aanwezigen stevig aan de tand gevoeld. Met confronterende vragen als "Lacht u wel eens op een verkeerd moment?" werd duidelijk hoeveel verpleegkundigen aan het 'normal person disorder' leden. De resultaten van dit onderzoek kunnen niet bekend gemaakt worden vanwege een kleine onvolkomenheid in de computerprogrammatuur, het beroepsgeheim en regels.
(O)GGzspiegel Om mensen met een psychische kwetsbaarheid hun eigen gemeente een spiegel voor te laten houden, ontwikkelde het Landelijk Platform GGz een landelijke enquête: de (O)GGzspiegel. AanZet voerde de enquête uit voor de Friese gemeen ten. De gemeente mocht zelf een enquête invullen (en zichzelf cijfers geven) en per gemeente konden
mensen met een psychische kwetsbaarheid deze enquête invullen (en hun eigen gemeente cijfers geven). Lange adem Mensen met een psychische kwetsbaarheid, ontdekten Aan Zetters, zijn en blijven moeilijk bereikbaar. Mensen vroegen wantrouwend of de vragenlijst wel anoniem was. Diverse welzijns en zorginstanties weigerden elke medewerking. Met veel doorzettingsvermogen en creativiteit probeerde AanZet mensen met een psychische kwetsbaarheid te berei ken. De enquête werd bijvoorbeeld door PC Probaters mee
Zelfhulp Netwerk Friesland
genomen wanneer ze een verkochte computer afleverden bij een klant. Er werd een twitteraccount gestart. En gelukkig waren er organisaties en instellingen die het wel heel belangrijk vonden dat mensen hun eigen stem lieten horen, zoals Resto van Harte en diverse zorgboerderijen. Dankzij deze organisaties en de inzet en lange adem van AanZetters wer den de doelstellingen gehaald: meer dan 300 ingevulde vragenlijsten voor Friesland. Resultaten volgen in 2012. H E E he t kán !
Ervaringsdeskundigen geven les
Steunpunt Zelfhulp, dat eind 2011 vijfentwintig lotge noten en zelfhulpgroepen ondersteunt, zette haar con tacten met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) voort. Bij het Steunpunt aangesloten zelfhulpgroepen gaven vier gastlessen. Steunpunt Zelfhulp en een aantal bij haar aangesloten lotgenoten en zelfhulpgroepen vormen Zelfhulp Netwerk Friesland. Zij willen de versplintering tegengaan, samen een vuist maken en iedereen laten zien wat zelfhulp allemaal te bieden heeft. In 2011 werd besloten een gezamenlijke website te bouwen. De Media Group zal deze site maken. Subsidie wordt in 2012 aangevraagd.
Daarnaast deed één groep mee aan de zogenaamde SLB bijeenkomst. SLB staat voor Studieloopbaan Begeleiding. Zo'n groep bestaat uit tien tot vijftien studenten die eens in de twee weken onder begeleiding bijeenkomt. De NHL waardeert de inzet van ervarings 9 deskundigheid. Het eigen, persoonlijke verhaal spreekt gemakkelijker tot de verbeelding. Door de achtergrond van de ervaringsdeskundige laat het verhaal een diepere indruk achter bij de studenten dan wanneer de docent het verhaal zou vertellen.
Ervaringen mogen gezien worden Verspreiding Totaal AanZet in 2011
(post en email)
9e editie 1750
10e editie 2052
Totaal AanZet is de nieuwsbrief van AanZet. De nieuwsbrief brengt nieuwsfeiten en vertelt de ervaringsverhalen van AanZetters zelf. Over hoe zij bij AanZet groeien en ontwikkelen. Uit deze verhalen kan hoop geput worden door andere mensen die kampen met psychische problematiek. Tegelijk gunt de Totaal AanZet de buitenwereld zo een goed kijkje in de keuken van AanZet. De redactie van de nieuwsbrief is vanzelfsprekend zelfsturend.
"Het gaat om de ander zijn verhaal" AanZet werkt met ervaringsdeskundigheid. Om ervaringsdeskundigheid te omschrijven, kozen AanZetters in 2007 de definitie van Wilma Boevink, het boegbeeld van de herstelbeweging in Neder land. Heleen de Haan onderzocht voor haar afstudeerscriptie hoe ervaringsdeskundigheid wordt ingezet bij AanZet. Zij komt tot de conclusie dat ervaringsdeskundigheid en herstel hand in hand gaan. Een interview. E H E n! ká he t
Heleen, wat heb je zelf met ervaringsdeskundigheid? "Toen ik hier met mijn stage in 2009 begon bij AanZet, had ik geen idee wat ervarings deskundigheid was. Het werd mij uitgelegd door Janke [de direkteur van AanZet]. Ik vond ervaringsdeskundigheid een heel mooi begrip. Het geeft een positieve draai aan je ervaringen in de (O)GGz [Openbare Geestelijke Gezondheidszorg]. Je bent meer dan je erva ringen, sterker, je hebt 10 juist meer te bieden dankzij die ervaringen. Ze kunnen een meer waarde zijn. Mijn eerdere ervaring was: je kunt beter niet open zijn over je eigen ervaring in de GGz, want dan gaan mensen voor je invullen. Ze denken dat je bepaalde dingen niet kunt. Mijn ervaring was dat anderen niets aan mij vroegen, maar voor mij gingen invullen. Misschien is het ook een stukje zelfstigmatisering, maar je krijgt het idee dat je niks kan. Dankzij het idee van ervarings deskundigheid leer je dat je meer bent dan je ervaringen in de GGz. Die ervaringen betekenen niet dat het einde oefening is. Mensen hebben
"Mensen hebben zoveel potentie en zoveel kracht."
Heleen de Haan zoveel potentie en zoveel kracht. Dat is echt iets wat ik van mijn scriptie heb geleerd." Wat is ervaringsdeskundigheid volgens jou? "Voor mij is het belangrijk dat je bij ervaringsdeskundigheid verschillende stappen onderscheidt. De basis is ervaring met de (O)GGz. De tweede stap is dat je deze ervaring omzet naar ervaringskennis. Ervaringskennis is leren dat je meer bent dan je ervaringen, dat je je ervaringen kunt sturen. Je ondergaat ze niet meer lijdzaam, maar leert signalen herkennen en wat je vervolgens kunt doen. Verder hoort bij ervaringskennis dat je van je ikverhaal een wijverhaal maakt. Dit is ook wat Wilma Boevink zegt. Je leert zo wat er individueel is aan jouw geval en wat je gemeenschappelijk hebt met anderen. De derde stap is die naar ervaringsdeskundigheid. De ervaringskennis ga je inzetten ten behoeve van de ander. Het gaat om de ander zijn verhaal en niet meer om jouw eigen verhaal. Je kunt de ander ondersteunen. Zijn of haar verhaal raakt jou niet meer persoonlijk. Je weet een zekere afstand of distantie te bewaren."
Hoe draagt ervaringsdeskundigheid bij aan herstel binnen AanZet? "Ervaringsdeskundigheid hangt samen met herstel. Het stigma, de negatieve kijk op de eigen psychische kwetsbaar heid, verdwijnt door het contact met mensen met gelijk soortige ervaringen. Door met elkaar te praten, ontdek je dat je niet de enige bent. Je krijgt er en herkenning, bijvoorbeeld door te praten over je medicatie, je ervaring bij de GGz of je ervaring met bepaalde therapieën. Je deelt ervaringen, onder steunt elkaar. Het ikverhaal wordt een wijverhaal. Mensen komen bij AanZet binnen met de vraag: wat kan ik nog wel? Hier bij AanZet zien wij die onzekerheid en angsten bij elkaar. Wij herkennen dat. Wij zijn er gevoeliger voor om aan te bieden het samen te doen en als er wat goed gaat complimenten te geven. Herstel is volgens mij ervaringskennis opbouwen en je kwetsbaarheid niet meer lijdzaam ondergaan, maar je leven op een andere manier inrichten. Het is niet over, maar je kijkt er op een andere manier tegenaan. Bij AanZet kun je positieve ervaringen opdoen. Je leert dat er positieve dingen zijn. Door deze positieve ervaringen ga je op een andere manier in het leven staan. Maar herstel betekent niet dat het over is. Je kan een terugval krijgen. Bij AanZet wordt hier goed op ingespeeld." Hoe draagt ervaringsdeskundigheid bij aan het doel van AanZet, het meedoen in de samenleving van mensen met een psychische kwetsbaarheid? "Ervaringsdeskundigheid is de basis om dit doel te verwezen lijken. Het belangrijkste is dat ervaringsdeskundigheid mee werkt aan herstel. Dat werkt weer door in andere doelstel lingen van AanZet, neem arbeidsrehabilitatie. Herstel is het leven leven dat jij wilt. Het is aan jou en natuurlijk afhankelijk van jouw mogelijkheden of dit vrijwilligerswerk of betaalde arbeid is." Is herstel mogelijk zonder ervaringsdeskundigheid, denk je? "Nee, dat denk ik niet. Herstel en ervaringsdeskundigheid zijn dingen die hand in hand gaan." Wat zijn mogelijke valkuilen van ervarings deskundigheid? "Die zie ik eigenlijk niet. Het enige dat ik kan bedenken is dat je het niet voor een ander moet doen, maar dat de ander het zelf moet doen. Je bent er als ruggensteun. Maar deze valkuil geldt voor hulpverlening in het algemeen."
"Aan ervaringsdeskundig heid ligt een werkmilieu ten grondslag. Als organisatie moet je zorgen voor open heid, veiligheid en gelijk waardigheid." Stel: een organisatie wil ervarings deskundigheid inzetten. Heb jij nog tips of waarschuwingen? "Je hebt een hele duidelijke definitie van ervaringsdeskundigheid nodig en je moet weten hoe je naar ervaringsdeskun digheid toe wilt werken. Belangrijk is dat je de 11 stappen van ervarings kennis en ervaringsdes kundigheid duidelijk van elkaar onderscheidt. Wat bij AanZet verder aan ervaringsdeskundigheid bijdraagt, is dat mensen de activi teiten zelfstandig doen en elkaar feedback geven. Alles is door en voor mensen met een psychische kwets baarheid en er is sprake van herken ning en erkenning. Aan ervaringsdeskundigheid ligt een werkmilieu ten grondslag. Als organisatie moet je zorgen voor open heid, veiligheid en gelijkwaardigheid. Deze drie waarden heb je nodig. Zonder openheid, veiligheid en gelijk waardigheid hebben mensen niet de mogelijkheid hun ervaringen te delen. Coaches moeten de voorwaarden scheppen waarbinnen het herstel proces op gang kan komen. Het gaat bij AanZet niet om functieomschrij vingen."
Tadingastraat 5 8932 PJ Leeuwarden 058 284 90 20 info@staanzet.nl www.staanzet.nl
ERVAAR
Drukwerk: Stip Stencilwerk
CONTACT
COLOFON
Tekst: Chris Jongema Opmaak: Chris Jongema Foto's: AanZet Illustraties: AanZet
Kom vrijblijvend langs op ons kantoor voor een kop koffie. En ervaar AanZet aan den lijve.
H E E he t kán !
