oxo -Alken kinderen, opvoeding, TV en multimedia
oxo alken maart ۲۰۰۷ jo voets
Opvoeding en ontwikkeling ► Opvoedingsmodel ► Omgeving///ouderlijke
vaardigheden ► Sturen, steunen, stimuleren
oxo alken maart ۲۰۰۷ jo voets
Het ecologisch model van Belsky Partnerrelatie Sociaal netwerk
Opvoeding
Persoonlijkheid
Opvoeden
Kindkenmerken
geschiedenis
Werk
oxo alken maart ۲۰۰۷ jo voets
Ontwikkelingsstoornis-
Omgevings-/gezinsfactoren> ouderlijke vaardigheden
Echtscheiding stress partnerrelatie ziekte negatieve vriendschappen verlies……. TV- multimedia-GSM
STUREN
STEUNEN
STIMULEREN
Prosociale ontwikkeling + zelfbeeld oxo alken maart ۲۰۰۷ jo voets
Ouderlijke vaardigheden : sturen – steunen - stimuleren
[email protected]
Jo voets (ont) hecht
Antwerpen 2006
Ontwikkelingstaken 6 tot 12 jaar ► Vaardigheden:
lezen, rekenen, schrijven… Motorisch, cognitief, functioneel, emotioneel Sociaal, moreel-ethische ontwikkeling ° zelfstandigheid ° vriendjes ° hobby”s ° identiteit ° van gezin, naar dorp, naar wereld oxo alken maart 2007 jo voets
televisie ►Cijfers
en gevolgen ►Agressie ►Angst ►Reclame ►ADHD ►gezondheid oxo alken maart 2007 jo voets
cijfers ► 61,8
% van de Vlaamse gezinnen heeft 2 of meerdere tv - toestellen ► 105-120 minuten kijken kinderen tussen 6 en 15 gem./pd naar tv (=13u week/amerika: 21u/week
► 7% meer dan vier uur (<12j: 200.000 geweldscènes) ► 97%
van de vlamingen heeft de afgelopen maand internet gebruikt
► 2837
klachten kreeg child focus in 2006 binnen m.b.t. multimedia
► 24,9
% van de lagere schoolkinderen vind cyberpesten problematisch ► 23 % van de kinderen tussen 7 – 8 jaar beschikt over een GSM - toestel oxo alken maart 2007 jo voets
‘multitasking’ 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
6-16 jaar
TV
PC
rad io
tel efo on
tijd
kra sc nte hr n ifte n
oxo alken maart 2007 jo voets
Televisie
► ► ► ► ► ► ► ►
Aandachtstrekker: activeren Beweging Kennis Nieuwe interesses Plezier Meningsvorming Sociaal opvulling oxo alken maart 2007 jo voets
Kinderen, TV en ontwikkeling baby
Hechting, stabiliteit Responsief/sensitief
TV geen meerwaarde, eerder schadelijk
Peuter
Autonomie Ik-ontwikkeling, ouderkindgrens
< functionele ontwikkeling < gezinscohesie Fantasie/realiteit/angst TV-toon wordt gezet
Kleuter
Ik versus andere
< sociale ontwikkeling Fantasie/realiteit/angst
Basisschool
Vaardigheden
< vaardigheden Zeer reclamegevoelig
Pubers
Autonomie Individualisme Identiteit Rages en reclame oxo alken maart 2007 jo voets Experimenteerruimte
Gevolgen/schade Actief
passief
direct
geweldscènes
TV als babysit
indirect
Ongepaste programma”s.
Minder input van functionele en sociale ontwikkeling
oxo alken maart 2007 jo voets
TV, agressie en geweld ► 10.000
geweldscènes ► 61% van programma”s bevatten geweld ► 26% bevatten wapens ► 38% van daders zijn aantrekkelijk ► 50% verbergt schade, verdriet en pijn ► 75% dader: geen spijt, kritiek, straf ► > geweld+harde muziek+wisselende beelden+actie oxo alken maart 2007 jo voets
TV, Agressie en geweld ►
Sociaal leren, gewenning, priming, opwinding, catharsis, …
► ► ► ►
Identificatiemogelijkheden met de dader Beloond vs bestraft Gerechtvaardigd vs ongerechtvaardigd Zonder pijnlijke gevolgen Realistisch geweld Opzwepend geweld
Meer jongens dan meisjes Jonger gevaarlijker Speciale belangstelling Gewelddadig gezin oxo alken maart 2007 jo voets
Agressie:modeling ► TV>ouders
(=sturen, steunen, stimuleren)
>agressie ► TV geen directe, wel faciliterende factoren ► Effect van (geweld)TV stijgt: - responsief kind - ongestraft geweld (straf, schade, leed) - dader is succesrijk en aantrekkelijk - herhaald geweld - realistisch geweld oxo alken maart 2007 jo voets
TV, agressie ► Agressie=
Persoon+ ouder + ouderlijke vaardigheden + leeftijdsgenoten+ omgeving + TV ► Toename antisociaal gedrag ► Verminderde gevoeligheid (schroom) voor gevolg ► Toename gevoel van onveiligheid ► Toename risico-gedrag ► Vervroegde intrede in seksualiteit ► TV= versterkend niet veroorzakend oxo alken maart 2007 jo voets
TV, kinderen en angst ► Bepaalde
scènes geven nieuwe angst of activeren verborgen angst ► Direct: natuurrampen, vieze beelden, oorlog ► Indirect: waarnemen van reacties van andere op gevaar (empathie) ► Voorbijgaande/blijvende angst ► Attributie van beelden (griezelfilm) ► Nabijheid, gelijkheid, identificatie met beeld oxo alken maart 2007 jo voets
Denken, doen, voelen ►
Denken
Doen voelen oxo alken maart 2007 jo voets
TV, kinderen en reclame ► 39
% van kinderen, 2 jaar, herkent producten o.i.v. reclame ► Tussen 2 en 7 jaar is reclame gewoon leuk, maar heeft wel invloed 7 jaar kinderen realiseren zich het onderscheid tussen reclame en programma >TV-tijd=>koopgedrag (speelgoed, luxeproducten..) oxo alken maart 2007 jo voets
T.V. en kinderen met ADHD ► “verstilt”
kinderen met ADHD ► Neigen zeer lang te kijken, met smalle focus ► Vangt de kinderen, beloont de ouders (neg.bekrachtiging) ► Na TV: overprikkeld gedrag met neiging tot tiranniek gedrag ► Irritatie tijdens overgangssituatie ► Passief-indirecte schade oxo alken maart 2007 jo voets
Excessief TV-kijken egocentrisch gedrag ► Verlaagde empathie ► Meer trauma”s ► Toename gewelddadig gedrag ► Verminderde leerprestaties ► Risicogebieden:roken, middelenmisbruik,liegen,stelen, spijbelen ►
oxo alken maart 2007 jo voets
TV en gezondheid ► Bevordert
ongezond, calorierijk, suikerrijk ► Eten en drinken ► Regelmaat en structuur van maaltijd ► Nachtrust ► Passiviteit en verstoorde energiebalans ► Confrontatie met ideaalbeeld
oxo alken maart 2007 jo voets
Project:Robinson ► Doel:
verminderen en informatie over TV ► Looptijd: > 10 dagen zonder TV > 7u per week • Ondersteund in groep • Resultaat • 70% slaagt, 55% kijkt minder, minder consumptie, toename gezinscohesie. oxo alken maart 2007 jo voets
Gezond TV-kijken ► zuinig
kijken ► selectief kijken ► Samen kijken ► Geweld afkeuren ► Relativeren ► TV niet als babysit
oxo alken maart 2007 jo voets
♂ 2 ziet koekiemonster een koekje eten: “koekje?” ♂ 2,5 ziet teletubbies toast eten: “ik lust koekies!” ♂ 3.5 ziet winnie de poeh reclame: “die wil ik hebben!” ♂ 4 ziet pino een appel eten: “ik wil een banaan!” ♂ 4,5 ziet nintendo reclame: “ik wil ze alledrie hebben!” ♀ 4,5 ziet barbie reclame: “die heeft lange haren, die wil ik zeker hebben!”
oxo alken maart 2007 jo voets
televisie – computer – games – internet - GSM
Wat? Hoeveel? Wie? Hoe?
oxo alken maart 2007 jo voets
Vlaamse cijfers ► 9-13j.:
70 % éénmaal per week 39 % dagelijks Kinderen slimmer dan ouders ° 25% chat met vreemden ° 7 % spreekt live af
oxo alken maart 2007 jo voets
angst Via:
►
- directe, persoonlijke ervaring - observatie - overdracht van negatieve informatie
Meer meisjes dan jongens
2 – 7: krokodillen onder het bed 7 – 10: aardbevingen en inbrekers Vanaf 10: examens, oorlogen en broeikaseffect
oxo alken maart 2007 jo voets
computer ► ► ► ► ► ► ► ► ► ►
Beeld- en geluidseffecten Nieuwsgierigheid Uitdaging Beloning van acties Identificatie Samen spelen Actief leren Ruimtelijk inzicht Strategisch inzicht Oog-hand coördinatie oxo alken maart 2007 jo voets
computer ► ► ► ► ►
Geweld Mannenwereld Verslavend Eenzaam Lichamelijke klachten
oxo alken maart 2007 jo voets
spelletjes ►
Platformspellen
►
Adventures zelda
►
Actiespellen: beat ‘m up, shoot ‘m up bully 105 doden per uur
►
Role playing games sims
►
Simulatiespellen wolfenstein oxo alken maart 2007 jo voets
►
Denk-, puzzel- en vaardigheidsspellen
internet ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ► ►
Instant messaging: msn Cammen: webcam Gamen: spelletjes (world of warcraft) Skypen:gratis bellen via internet Homepage Bloggen: eigen homepagina Hacken: inbreken Browser: internetprovider Cookie: Web-bug Spam – spit – spim Spyware: ongevraagde programma”s, verspreiden persoonlijke info Fire-wall: beschermer Pop-up: opduikende reclame (toolbar.live.com) Spoof oxo alken maart 2007 jo voetstoe, visa, plus plunderen Phishing: hack website, voeg programma 0800 – 0906 - 0909
Weet jij wat je kinderen online uitspoken? 100 90 80 70 60 50 40
ouders
30 20 10 0
j a,
ik
ge br
ne en uik
f il t ers
,a bs
en
ne ol u
so f
ut
ge
tw are
en ,
en
ma ar
i de
e
j a, er
z ij
wa
nr
nt ik
eg e
ls
j a, zi t o
ok
do
or
aa n
mi jn re g
de
el s
pc
en f
k in
il te
oxo alken maart 2007 jo voets
rs
de
re n
mo
ge
nn i et
on
l in
e
________________________________________ jongens % meisjes % ________________________________________ Spelletjes kunnen doen Informatie kunnen vinden Muziek kunnen luisteren Spelletjes kunnen downloaden Filmpjes kunnen downloaden Kunnen chatten Digitale kaarten kunnen sturen Kunnen sms’en
84 81 72 82 72 56 46 38
oxo alken maart 2007 jo voets
87 79 73 59 55 71 61 41
internet ► ► ► ► ► ►
Interactie en variatie Toegankelijk Informatie, leren, kennis (Sociale) contacten Gemakkelijk Eigen weg en tempo
oxo alken maart 2007 jo voets
internet ► ► ►
Onbekende identiteit Grensoverschrijdend Pesten
happy_slapping1.avi
playvideo.asp?MovieID=543
http://www.123video.nl/
oxo alken maart 2007 jo voets
chatten ►
J hbt r wschl gi id vn mrj ziet r pr8ig uit van8. cu :-x Je hebt er waarschijnlijk geen idee van maar je ziet er prachtig uit vannacht. Daag, kusje
►
LOL, BRB, IXYZ8, THX
1. 2.
Begrijp de ‘wereld’ Afspraken i.v.m. privacy Praktische tips
►
3.
oxo alken maart 2007 jo voets
Chatten jou kinderen via publieke chatboxen? 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
ouders
ne en ,
ja en ke l
ms n
ne en ,
ze ch at t e
ge en i nn
de
e
ie t
oxo alken maart 2007 jo voets
wa t is
ch at t en ?
oxo alken maart 2007 jo voets
oxo alken maart 2007 jo voets
oxo alken maart 2007 jo voets
Veilig chatten? ► www.saferinternet.be ► www.actioninnocence.org ► www.mijnkindonline.nl ► www.internetsoa.nl ► www.mijnleerlingonline.nl ► www.clicksafe.be
(internetpolitie) ► Cyberpatrol: slot ifv profielen, leeftijden, duur, tijdstip ► Controle via geschiedeniskop in surfprogramma oxo alken maart 2007 jo voets
GSM
► ► ► ► ►
Gevoel van veiligheid Permanent bereikbaar Telefoonlijn blijft vrij Controle Sociale aspect
oxo alken maart 2007 jo voets
GSM ► ► ► ► ► ►
► ► ►
Hoge telefoonkosten Geen controle met wie er contact is Geen controle over de inhoud van de contacten Gebruik op momenten dat het ongepast is Geen controle van waaruit men belt Extra onvoorziene kosten (logo’s, ringtones, wedstrijdspelletjes, ...) GSM-taal wordt spreek- en schrijftaal Non-stopcommunicatie Neurologische-fysieke oxo alken maart 2007 invloed
jo voets
Opvoeding en tips ► Ouderlijke
vaardigheden
► tips
oxo alken maart 2007 jo voets
Pedagogische vaardigheden ► STEUNENDE
VAARDIGHEDEN
Positieve bekrachtiging Positieve betrokkenheid Problem-solving
► STURENDE
VAARDIGHEDEN
Grenzen stellen Monitoring/toezicht
oxo alken maart 2007 jo voets
steunen ► Positieve
Complimenten geven rond het handig zijn Aandacht geven bij een andere activiteit
► Positieve
bekrachtiging:
betrokkenheid:
Even een kijkje gaan nemen Over het spel, chatten,...vragen stellen Hulp vragen (interesse versus controle)
oxo alken maart 2007 jo voets
steunen
► Problem-solving:
Onderhandelen over tijdsduur Onderhandelen over welke programma’s Onderhandelen over GSM-kaart
Onderhandelen: ► wie
wil wat (verschillende keuzemogelijkheden) ► Wat zijn de voor- en nadelen van die keuzes ► Welke keuze wordt gemaakt ► Opvolging van die keuze: loopt het naar wens van zowel ouders als kind of moet er een nieuwe keuze gemaakt worden ?
oxo alken maart 2007 jo voets
sturen
► Grenzen
stellen:
Wat kan en wat kan niet ? Wat is de sanctie bij overtreding Wat is het positieve gevolg als er wel aan de regel wordt gehouden
► Monitoring/toezicht controle uitvoeren ► Met
wie? ► Waar? ► Wat? ► Tot wanneer?
oxo alken maart 2007 jo voets
houden:
35 Concrete tips voor ouders ►
Grens het televisiekijken af: spreek af welke televisieprogramma’s en zet de TV nadien uit: plan en programmeer
►
Praat over de geweldscènes: invloed van geweld wordt gecounterd door eigen visie van ouders op geweld
►
Stimuleren om niet-gewelddadige televisieprogramma’s te bekijken en (gezelschapsspelletjes) te spelen
►
Kinderen er op wijzen dat conflicten niet zo opgelost dienen te worden oxo alken maart 2007 jo voets
►
Zelf het goede voorbeeld geven door minder TV te kijken en te kiezen voor niet-gewelddadige producten
►
Bekijk zoveel mogelijk programma’s samen
►
Stimuleer andere aktiviteiten
►
Gebruik de TV niet steevast als oppas
►
Ouders blijven het vetorecht over de TV behouden: zelfs als de TV op de kamer van de kinderen staat oxo alken maart 2007 jo voets
►
Loop tijdens het gamen de kamer in en maak even tijd vrij
►
Zorg voor een goede zit-houding
►
Spreek een tijdsduur af
►
Wijs kinderen op het effect (als je ziet dat ze zenuwachtig worden, benoem het dan)
►
Bekijk of de spelletjes verantwoord zijn volgens uw normen
►
Koppel eventueel het mogen gamen aan verwachtingen die je als ouder stelt (bv studeergedrag) en die niet zo goed lopen oxo alken maart 2007 jo voets
►
Laat GSM-kaarten zelf betalen
►
Bepaal waar het kan en waar niet (vb niet op bezoek, niet op restaurant,...)
►
Waarschuw voor flames en probeer te overtuigen er met je over te praten
►
Kijk regelmatig het surfgedrag na (bij oudere kinderen lukt dit minder)
►
Installeer een degelijke virusscan en firewall (updaten !)
►
Laat geen obscure mails openen of bestanden downloaden waarvan je de bron niet kent oxo alken maart 2007 jo voets
►
Installeer eventueel een filter
►
Leer kinderen omgaan met de minder fraaie kanten van het internet
►
Grens het internetgebruik af in tijd
►
Surf eens samen, laat je helpen
►
Duidt op de onvolledigheid of onbetrouwbaarheid van informatie die niet nagecheckt wordt
►
Laat excessieve kosten bijbetalen via zakgeld of klusjes oxo alken maart 2007 jo voets
►
Vertrouwen, maar met controle
►
Verbied het online bestellen zonder toelating
►
Computer in de huiskamer ?
►
Instrueer om geen privacy gegevens door te geven: adres, telefoonnummer, kredietkaartnummer,...zonder toestemming
►
Instrueer om geen foto’s van zichzelf te verzenden zonder het eerst te vragen
►
Waarschuw voor onprettige berichten
oxo alken maart 2007 jo voets
►
Bepaal welke sites geschikt zijn en welke niet
►
Verbied om afspraken te maken via chat-programma’s
oxo alken maart 2007 jo voets
Van 0 tot 2 jaar ► ► ► ► ► ► ► ►
Vanaf 4 à 5 maanden 12% kijken Felle kleuren, muziek en bewegende objecten Aangeboren voorkeuren (smaak, geur, spraak, muziek, …) Verbal labeling (15 mdn.) Geen oog voor verhaal Passiviteitstheorie? Reactief gedrag, weinig emotioneel
oxo alken maart 2007 jo voets
Van 2 tot 5 jaar ► ► ► ► ► ► ► ►
Vriendelijke fantasiefiguren en vertrouwde contexten 70% kijken & houd Begrip en woordenschat Vragen stellen Imiteren van media-inhouden Herhaling Fantasie vs realiteit Perceptuele kenmerken
oxo alken maart 2007 jo voets
Van 5 tot 8 jaar ► ► ► ► ►
Avontuur en exotische contexten Perceptie Fantasie vs realiteit in overgangsfase Kleuterprogramma verbale humor Belangstelling voor actie en geweld
oxo alken maart 2007 jo voets
Van 8 tot 12 jaar ► ► ► ► ► ► ►
Realisme, kieskeurigheid en sociale relaties Detailstudie en decentralisatie Fantasie los van realiteit Empathisch vermogen Sociale perspectieven Invloed van leeftijdsgenoten tweenagers
oxo alken maart 2007 jo voets