Overeenkomst uitvoering Voorbehouden & Risicovolle handelingen Partijen De Thuiszorgorganisatie t.a.v. (Post)adres Postcode en plaats
TWB, thuiszorg met Aandacht Mw. S.B. Stilling Postbus 1116 4700 BC Roosendaal Stichting tanteLouise-Vivensis Dhr. J.L.L. Pelgrims Postbus 73 4600 AB Bergen op Zoom Stichting Volckaert Mw. drs. A.A. Boekelman Aletta Jacobspad 1 4901 MN Oosterhout Allerzorg West-Brabant Dhr. P. Cornelisse / mw. M. Dekker Marslaan 7 4624 CT Bergen op Zoom PrivaZorg AWBZ B.V. Steunpunt Privazorg West-Brabant/Tholen Dhr. B. van Leeuwen Oude Moerstraatsebaan 37 4614 RN Bergen op Zoom Stichting Careyn Mw. drs. A.J. Jansen Postbus 3101 4800 DC Breda Thuiszorg DAT Mw. N. de Ruiter Roemer Visscherlaan 15 - 17 4707 BX Roosendaal Zorggroep West- en Midden-Brabant (Mark en Maasmond en Thebe) Dhr. R. Stam / dhr. M. Wijngaards Postbus 1067 5004 BB Tilburg Surplus Zorg Dhr. A. Maranus Pastoor van Kessellaan 7 4761 BH Zevenbergen Surplus Vredenbergh Dhr. A. Maranus Lovensdijkstraat 7 4818 AJ Breda
1 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Stichting Groenhuysen Dhr. T. van Kempen Postbus 1596 4700 BN Roosendaal Woonzorgcentrum St. Elisabeth Roosendaal Dhr. R. van den Eeden Wouwseweg 21 4703 BL Roosendaal De Riethorst/Stromenland Dhr. mr. drs. F.J.M. Staal / Mw. E.A.P.M. Thewessen, arts Postbus 35 4930 AA Geertruidenberg Stichting Elisabeth Dhr. mr. P.H. Smittenaar Leuvenaarstraat 91 4811 VJ Breda GGZ Breburg Dhr. M. Pepping Postbus 770 5000 AT Tilburg Het Hoge Veer Dhr. M. Konings Hoge Veer 1 4941 KH Raamsdonksveer NSWAC Mw. S. van der Meer-Post Adriaan van Bergenstraat 204 4811 SW Breda Prisma Dhr. J. de Bruin Taxandriaweg 12 - B2 5142 PA Waalwijk SMO Breda e.o. Mw. L. Jansen Markendaalseweg 44 4811 KC Breda Zorgplein Maaswaarden Dhr. C. van Toorn Azaleastraat 26 4261 CW Wijk en Aalburg en Verpleeghuis t.a.v. Adres Postcode en plaats
De Leystroom Dhr. R. Molenaar Brabantlaan 5 4817 JW Breda Revant Mw. drs. C.A.L.M. Lennards Brabantlaan 1 4817 JW Breda
en 2 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Verzorgingshuis t.a.v. Adres Postcode en plaats
Avoord Zorg en Wonen Dhr. dr. M. den Hartog MSc San Francescolaan 1 4876 CV Etten-Leur de Breedonk Dhr. W. Groenewold Willem van Oranjelaan 17 4837 AJ Breda de Wijngaerd Dhr. H.B van den Hengel MHA Cyclaamstraat 2a 4921 JC Made Raffy Dhr. G. van der Pluim Bernard de Wildestraat 400 4827 EG Breda Ruitersbos Dhr. A.H.W.M. Jongmans MHA Boeimeerweg 2 4837 AM Breda S&L Zorg Mevrouw drs. A.M. Verheije/ De heer W. Cornielje QC MFE MHA Meidoornlaan 4 4702 AZ Roosendaal SDW Zorg Dhr. P.J.J. Meijs Laan van Brabant 72 4701 BL Roosendaal Sovak Mw. drs. H.P. Griffioen Zeggelaan 110 4844 SK Terheijden Stichting Woonzorgcentra Zuiderhout Dhr. T. van Daelen Arnold Janssenlaan 46 4847 DK Teteringen
hierna tezamen te noemen en
de VVT-instelling(en)
Huisartsen (Kringleden) t.a.v. Adres Postcode en plaats
Huisartsenkring West-Brabant Dhr. L.H. van Dongen Bredaseweg 169 4872 LA Etten-Leur
hierna te noemen en
de huisarts(en)
het ziekenhuis t.a.v. Adres Postcode en plaats
Stichting Lievensberg ziekenhuis Dhr. drs. J.M.L. Ensing (voorzitter Raad van Bestuur) Boerhaaveplein 1 4624 VT Bergen op Zoom 3
WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
en het ziekenhuis t.a.v. Postadres Postcode en plaats en
Stichting Amphia Ziekenhuis Dhr. O. Suttorp (arts MBA, voorzitter Raad van Bestuur) Postbus 90158 4800 RK Breda
het ziekenhuis t.a.v. Postadres Postcode en plaats
Franciscus Ziekenhuis Mw. J. van Vliet (lid Raad van Bestuur) Boerhaavelaan 25 4708 AE Roosendaal
hierna te noemen
het ziekenhuis
en
De aan het Lievensberg, Amphia en Franciscus verbonden medisch specialisten verenigd in de Vereniging Medische Staf
hierna te noemen
de specialist
4 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
In aanmerking nemende dat slechts met name de in en op grond van de wet BIG genoemde beroepsbeoefenaren bevoegd zijn zogenaamde voorbehouden handelingen uit te voeren, mits zij daartoe bekwaam zijn; anderen voorbehouden handelingen beroepsmatig slechts mogen uitvoeren onder de in wet genoemde voorwaarden; in de VVT-instellingen in opdracht van daartoe bevoegden voorbehouden handelingen regelmatig worden uitgevoerd; partijen de voorwaarden waaronder dit verantwoord kan geschieden eenduidig wensen vast te leggen, daarbij tevens de voorwaarden vastleggend ten aanzien van andere risicovolle handelingen binnen de VVT-instellingen.
Komen overeen als volgt 1. Ten aanzien van voorbehouden handelingen en risicovolle handelingen van de tussen partijen in onderling overleg vastgestelde lijst in bijlage C worden de regels van bijlage A in acht genomen. De in de overeenkomst genoemde bijlagen maken geïntegreerd deel uit van deze overeenkomst. 2. De overeenkomst treedt in werking op 1 augustus 2013 en wordt aangegaan voor onbepaalde tijd. 3. Alle voorgaande overeenkomsten ten aanzien van voorbehouden en risicovolle handelingen komen met de inwerkingtreding van deze raamovereenkomst te vervallen. 4. Bespreking van deze raamovereenkomst vindt plaats in de medische stafvergadering van het ziekenhuis, de ledenvergadering huisartsen (Huisartsenkring West-Brabant) en managementteams van de deelnemende VVT-instellingen. 5. Vanuit de deelnemende organisaties wordt een beheerscommissie benoemd met een lid vanuit de ziekenhuizen, huisartsen, verpleeghuizen en thuiszorg (bijlage F: samenstelling beheerscommissie). Deze commissie toetst periodiek de raamovereenkomst aan nieuwe inzichten en wetgeving en past desgewenst de raamovereenkomst aan. De beheerscommissie draagt minimaal zorg voor een jaarlijkse evaluatie van onderhavige overeenkomst. 1 6. De desbetreffende participanten zijn verantwoordelijk voor het up to date houden van het portfolio en het naar waarheid invullen ervan (bijlage G). De beheerscommissie heeft de taak om het portfolio te evalueren, en te bezien of de participanten hun taken ten aanzien van het portfolio op juiste wijze en volgens afspraak uitvoeren. 7. Indien de raamovereenkomst wordt gewijzigd, dan wordt deze ter ondertekening voorgelegd aan de participanten. 8. Bijlagen A, B, C, D, E, F en G maken deel uit van deze overeenkomst.
Aldus overeengekomen op 1 augustus 2013 te Bergen op Zoom.
1
Onder ‘desbetreffende’ wordt verstaan de opdrachtnemers in dit kader, zoals thuiszorgorganisaties.
5 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Tekenlijst Namens TWB, thuiszorg met Aandacht Mw. S.B. Stilling
Namens Stichting tanteLouise-Vivensis Dhr. J.L.L. Pelgrims
Stichting Volckaert Mw. drs. A.A. Boekelman
Namens Allerzorg West-Brabant Dhr. P. Cornelisse / mw. M. Dekker
Namens PrivaZorg AWBZ B.V. Dhr. B. van Leeuwen
Namens Stichting Careyn Mw. drs. A.J. Jansen
Namens Thuiszorg DAT Mw. N. de Ruiter
Namens Zorggroep West- en Midden-Brabant (Mark en Maasmond en Thebe) Dhr. R. Stam / dhr. M. Wijngaards
Namens Surplus Zorg Dhr. A. Maranus
Namens Surplus Vredenbergh Dhr. A. Maranus
6 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Namens Stichting Groenhuysen Dhr. T. van Kempen
Namens Woonzorgcentrum St. Elisabeth Roosendaal Dhr. R. van den Eeden
Namens De Riethorst/Stromenland Dhr. mr. drs. F.J.M. Staal / Mw. E.A.P.M. Thewessen, arts
Namens Stichting Elisabeth Dhr. mr. P.H. Smittenaar
Namens GGZ Breburg Dhr. M. Pepping
Namens Het Hoge Veer Dhr. M. Konings
Namens NSWAC Mw. S. van der Meer-Post
Namens Prisma Dhr. J. de Bruin
Namens SMO Breda e.o. Mw. L. Jansen
Namens Zorgplein Maaswaarden Dhr. C. van Toorn
7 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Namens De Leystroom Dhr. R. Molenaar
Namens Revant Mw. drs. C.A.L.M. Lennards
Namens Avoord Zorg en Wonen Dhr. dr. M. den Hartog MSc
Namens de Breedonk Dhr. W. Groenewold
Namens de Wijngaerd Dhr. H.B. van den Hengel MHA
Namens Raffy Dhr. G. van der Pluim
Namens Ruitersbos Dhr. A.H.W.M. Jongmans MHA
Namens S&L Zorg Mevrouw drs. A.M. Verheije/ De heer W. Cornielje QC MFE MHA
Namens SDW Zorg Dhr. P.J.J. Meijs
Namens Sovak Mw. drs. H.P. Griffioen
8 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Namens Stichting Woonzorgcentra Zuiderhout Dhr. T. van Daelen
Namens Huisartsenkring West-Brabant Dhr. L.H. van Dongen
Namens Stichting Lievensberg ziekenhuis Dhr. drs. J.M.L. Ensing
Namens de Vereniging Medische Staf Lievensberg ziekenhuis Dhr. dr. J. Ramondt
Namens Stichting Amphia Ziekenhuis Dhr. O. Suttorp, arts MBA
Namens de Vereniging Medische Staf Amphia ziekenhuis Dhr. H.B.M. van Lieshout
Namens Franciscus Ziekenhuis Mw. J. van Vliet
Namens de Vereniging Medische Staf Franciscus ziekenhuis Dhr. T. Enneking
9 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE A
Uitvoeringsverzoek voorbehouden en risicovolle handelingen
Definities Specialist: de medisch specialist werkzaam binnen het ziekenhuis die is aangesloten bij de Vereniging Medische Staf van het betreffende ziekenhuis. Arts: de huisarts en artsen intramurale zorginstellingen (Verstandelijk gehandicapten arts (VG arts), Specialist ouderengeneeskunde en huisartsen GGZ). PA: Physician Assistant. Het betreft een beroepsgroep welke sinds 1 januari 2012, op grond van een 2 Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) in het kader van de Wet BIG, bevoegd is om binnen het deelgebied van het eigen specialisme de in bijlage E opgenomen voorbehouden handelingen zelfstandig te indiceren, te verrichten en te delegeren. VS: Verpleegkundig Specialist. Het betreft eveneens een beroepsgroep welke sinds 1 januari 2012, 3 op grond van een AMvB in het kader van de Wet BIG, bevoegd is om binnen het deelgebied van het eigen specialisme de in bijlage E opgenomen voorbehouden handelingen zelfstandig te indiceren, te verrichten en te delegeren. VVT-instellingen: Verpleeghuis, Verzorgingshuis en Thuiszorg instellingen.
De voorschrijvende specialist/arts/PA/VS 1. Ten aanzien van de voorbehouden handelingen in de thuissituatie is de specialist, arts (of diens waarnemer) of PA/VS die de indicatie voor een voorbehouden handeling stelt, verantwoordelijk voor het tekenen van het uitvoeringsverzoek. Zowel de specialist, de arts als de PA/VS kan dus indiceren, een handeling delegeren en daartoe een uitvoeringsverzoek ondertekenen. 2. De voorschrijvende specialist/arts/PA/VS dient een verzoek in tot het door een verpleegkundige/verzorgende van een in bijlage C opgenomen uit te voeren handeling. Hiertoe gebruikt de specialist/arts/PA/VS het ‘formulier uitvoeringsverzoek’ (bijlage D). Voor het uitvoeren van handelingen die in het kader van de Wet BIG niet tot de groep voorbehouden handelingen behoren, maar waarvoor partijen wel een uitvoeringsverzoek nodig achten, geldt dat het verzoek daartoe tevens schriftelijk dient te geschieden. Deze handelingen staan in bijlage C vermeld als risicovolle handelingen. Slechts in acute situaties volstaat bij risicovolle handelingen een mondeling verzoek, welk verzoek door de ontvanger tijdens het telefonisch contact dient te worden herhaald en vervolgens dient te worden gerapporteerd in het medisch dossier van de patiënt alsmede in het dossier van de ontvangende VVT-instelling. Vervolgens zal de specialist/arts/PA/VS het uitvoeringsverzoek alsnog binnen 24 uur schriftelijk bij de betreffende VVT-instelling indienen.4 3. De voorschrijvende specialist/arts/PA/VS bericht de arts in de andere lijn altijd vóór overplaatsing/ontslag over de diagnose en de ingestelde therapie. Dit bericht wordt zo snel mogelijk na ontslag / zo snel mogelijk, maar uiterlijk binnen 1 werkdag na ontslag, naar de betreffende arts verzonden. 4. Indien de complexiteit van de handeling dit vereist neemt de specialist/arts/PA/VS die de indicatie heeft gesteld, voorafgaand aan de overplaatsing, telefonisch contact op met de betreffende arts in de andere lijn. Pas na acceptatie door de arts in de andere lijn wordt de patiënt, voor wie dergelijke complexe voorbehouden handelingen nodig zijn, ontslagen c.q. overgeplaatst. Vindt in dergelijke gevallen geen overleg en acceptatie plaats, dan blijft de voorschrijvend specialist/arts/PA/VS verantwoordelijk en daarmee dus ook beschikbaar in geval van problemen, totdat acceptatie door de arts in de andere lijn heeft plaatsgevonden. 5. De specialist/arts/PA/VS die de indicatie stelt en het ‘formulier uitvoeringsverzoek’ tekent, geeft indien nodig aanwijzingen aan de uitvoerder omtrent het verrichten van de handeling. Middels het overdragen van de handeling naar de andere lijn wordt ook het toezicht overgedragen aan de arts 2
Besluit tijdelijke bevoegdheid Physician Assistant d.d. 21 december 2011. Besluit tijdelijke bevoegdheid Verpleegkundig Specialist d.d. 21 december 2011. 4 In 2014 beoordeelt de beheerscommissie de onder punt 2. beschreven werkwijze opnieuw. 3
10 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
die de medische verantwoordelijkheid overgedragen krijgt. De voorschrijvende specialist, arts of PA/VS is voor de arts in de andere lijn en de VVT-instelling(en) bereikbaar voor telefonisch overleg bij vragen over de overdracht van de handeling en bij complicaties. 6. Indien de arts in de andere lijn zich niet bekwaam acht de verantwoordelijkheid van de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS over te nemen, stelt hij deze daarvan terstond op de hoogte. In zo’n geval vindt overleg plaats en wordt bepaald wie de verantwoordelijkheid draagt. Zonder overleg draagt de arts in de andere lijn de verantwoordelijkheid. 7. De voorschrijvende specialist/arts/PA/VS mag redelijkerwijs aannemen dat degenen die door één van de VVT-instellingen zijn aangewezen om in opdracht van een specialist/arts/PA/VS de in bijlage C opgenomen handelingen te verrichten, beschikken over de bevoegdheid en bekwaamheid die vereist is voor het behoorlijk verrichten van die handelingen. De specialist/arts/PA/VS mag er tevens van uitgaan dat degene die de handeling uitvoert, handelt volgens actuele protocollen van de betrokken VVT-instelling.
VVT-instellingen 1. Elke VVT-instelling verplicht zich ertoe, met inachtneming van het hierna onder 2 en 3 bepaalde en van de daartoe opgestelde protocollen, dat handelingen die zijn opgenomen in bijlage C en waarvoor een specialist/arts/PA/VS een opdracht heeft verstrekt, worden uitgevoerd door daartoe bekwamen. 2. Het behoort tot de individuele verantwoordelijkheid van de verpleegkundige/verzorgende of de arts in de andere lijn, om de door de specialist/arts/PA/VS opgedragen handeling op verantwoorde wijze aan de hand van een protocol uit te voeren. 3. De VVT-instelling draagt ervoor zorg dat de verpleegkundige/verzorgende of de arts in de andere lijn beschikt over de bekwaamheid die vereist is voor het op verantwoorde wijze uitvoeren van uitvoeringsverzoeken van de in bijlage C opgenomen handelingen, waar van toepassing overeenkomstig de aanwijzingen van de opdrachtgever. De VVT-instelling zal hiervoor de kwaliteit van de beroepsuitoefening door de verpleegkundige en verzorgende, of de arts in de andere lijn, aangaande het uitvoeren van handelingen uit bijlage C regelmatig toetsen met een minimum van eenmaal per jaar. Tevens dient de verpleegkundige/verzorgende en de arts in de andere lijn continu na te gaan of hij/zij bekwaam is voor het uitvoeren van de opgedragen handeling(en). 4. Bij twijfel over de mogelijkheden tot uitvoering vindt overleg plaats tussen de specialist/arts/PA/VS en de operationeel manager van de VVT-instelling. 5. De VVT-instelling is verplicht onmiddellijk contact op te nemen met de opdrachtgever indien zich bij de uitvoering van het verzoek incidenten of complicaties voordoen. 6. Voor de verpleegkundigen, verzorgenden en artsen in de VVT-instellingen is een actueel protocollenbestand beschikbaar dat jaarlijks wordt geactualiseerd en gebaseerd is op landelijke verpleegkundige en medische richtlijnen.
Uitvoeringsverzoek 1. De voorschrijvende specialist/arts/PA/VS vult het ‘formulier uitvoeringsverzoek’ (bijlage D) in en ondertekent dit. 2. Het ingevulde en ondertekende formulier uitvoeringsverzoek kent een geldigheidsduur van maximaal 3 maanden. In uitzonderingsgevallen kan gebruik worden gemaakt van een indicatie voor maximaal 6 of 12 maanden. De uitzonderingssituatie dient onderbouwd te zijn in het uitvoeringsverzoek en kort toegelicht op het indicatieformulier. 3. De VVT-instelling neemt het ‘formulier uitvoeringsverzoek’ op in het zorgdossier van de betreffende patiënt. Tevens bewaakt de VVT-instelling de geldigheidsduur van het formulier en vraagt tijdig een nieuw uitvoeringsverzoek aan bij de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS.
11 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Toelichting op BIJLAGE A Algemene toelichting: De lijst met voorbehouden handelingen kan op grond van nieuwe afspraken in de praktijk aangepast worden. De handelingen moeten in de betreffende patiëntsituatie verantwoord uitgevoerd kunnen worden, dit ter beoordeling van arts en/of verpleegkundige/verzorgende. Per voorbehouden handeling is een protocol opgesteld en door de VVT-instelling vastgesteld. Protocollen zijn gebaseerd op landelijke medische en verpleegkundige richtlijnen. De handelingen worden conform dit protocol uitgevoerd, tenzij door de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS anders wordt aangegeven. De medewerker van de VVT-instelling zal dan op grond van haar bekwaamheid beoordelen of uitvoering verantwoord is. Bij spoedaanvragen kan de arts de VVT-instelling 24-uur per dag bereiken. Het zorgverlenende team is mobiel bereikbaar zodat de zorg binnen 24 uur gestart of gewijzigd kan worden. Om vergissingen bij het toedienen van medicijnen te voorkomen maakt de VVT-instelling gebruik van de medicatieoverzichten van de apotheek. Hierbij wordt gewerkt overeenkomstig de algemene standaard/richtlijnen. Toelichting op ‘schriftelijke opdracht noodzakelijk’: 1. Alleen voor de handeling zelf is een schriftelijk uitvoeringsverzoek van de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS nodig. De dosis en tijdstippen van de medicatie moeten in het verzoek vermeld worden (bij wisselende doseringen in algemene bewoordingen formuleren). De geldigheidswaarde van het uitvoeringsverzoek blijft hierdoor bij mutaties van medicatie gewaarborgd. 2. Voorbehouden handelingen mogen alleen uitgevoerd worden mét een schriftelijke opdracht van de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS aan de VVT-instelling. 3. De voorschrijvende specialist of arts is verantwoordelijk voor het uitschrijven van recepten van medicijnen en materialen, noodzakelijk voor het uitvoeren van de handeling. De PA/VS is verantwoordelijk voor het voorschrijven van UR-geneesmiddelen. 4. Indien een formulier onverhoopt niet volledig of onleesbaar is ingevuld door de voorschrijvende specialist/arts/PA/VS zal de medewerker van de VVT-instelling de betreffende specialist/arts/PA/VS telefonisch benaderen met het verzoek om uitvoeringsverzoek aan te vullen. 5. Het uitvoeringsverzoek wordt ondertekend door de eerst verantwoordelijke zorgverlener van de VVT-instelling, bekwaam om deze handeling uit te voeren.
12 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE B
Toelichting
Inleiding Aanleiding voor het opstellen van deze overeenkomst: De indicaties voor voorbehouden handelingen in de thuissituatie worden (bij ontslag van de patiënt uit het ziekenhuis) in toenemende mate door medisch specialisten gesteld. Degene die een behandeling indiceert is ook verantwoordelijk voor de opdracht tot het uitvoeren van de handeling. Vanuit diverse VVT-instellingen in de regio Bergen op Zoom, Roosendaal, Breda e.o. worden verschillende overeenkomsten met de daarbij behorende formulieren gehanteerd. Ten behoeve van de eenduidigheid en transparantie is het gewenst dat in deze regio één raamovereenkomst en één formulier uitvoeringsverzoek geldt. De wet Beroepen Individuele Gezondheidszorg (wet BIG) regelt de uitvoering van zogenaamde 5 voorbehouden handelingen door beroepsbeoefenaren. De grondgedachte in de wet BIG is dat in beginsel iedereen alle handelingen op het gebied van de individuele gezondheidszorg mag uitvoeren, mits de uitvoerder daartoe bekwaam is. Voorbehouden handelingen Voorbehouden handelingen zijn handelingen die een zodanig risico met zich meebrengen als ze door niet-deskundigen worden verricht, dat ze moeten worden voorbehouden aan in de wet genoemde beroepsbeoefenaren. Voorbehouden handelingen mogen uitgevoerd worden door twee groepen beroepsbeoefenaren: zelfstandig bevoegden en degenen die in opdracht handelingen uitvoeren. De wet BIG verleent zelfstandige bevoegdheden aan artsen, tandartsen en verloskundigen. Zelfstandig bevoegden mogen op eigen gezag voorbehouden handelingen verrichten, de bijbehorende indicatie stellen en delegeren. In beginsel blijven ze hierbij binnen de grenzen van hun deskundigheid en ze moeten bekwaam zijn om de handeling uit te voeren. Vuistregel is ‘onbekwaam maakt onbevoegd’. Per 1 januari 2012 6 hebben Verpleegkundig Specialisten en Physician Assistants op basis van een AMvB in het kader van de Wet BIG, de wettelijke bevoegd gekregen om binnen het deelgebied van het eigen specialisme de in bijlage E opgenomen voorbehouden handelingen zelfstandig te indiceren, te verrichten en te delegeren. Deze bevoegdheid is toegekend voor een periode van vijf jaren, welke termijn vervolgens 7 kan worden verlengd met een periode van maximaal vijf jaren. Functionele zelfstandigheid 8 In het Besluit functionele zelfstandigheid wordt aan bepaalde categorieën beroepsbeoefenaren, met name de verpleegkundigen, de mogelijkheid geboden om zonder toezicht en tussenkomst van de zelfstandig bevoegde opdrachtgever een aantal voorbehouden handelingen uit te voeren. Dit betekent dat het verrichten van bepaalde voorbehouden handelingen tot het deskundigheidsgebied van een bepaalde beroepsgroep wordt gerekend. In dat geval worden zij vanwege hun opleiding, voldoende deskundig en bekwaam geacht bepaalde voorbehouden handelingen uit te voeren in opdracht van een arts. Een opdracht (van een specialist/arts) tot uitvoering en de bekwaamheid (van de verpleegkundige) om een handeling naar behoren uit te voeren, blijft ook dan voorwaarde waaraan voldaan moet worden. De functionele zelfstandigheid heeft dus betrekking op de voorwaarden waaronder een opdracht kan worden uitgevoerd. Risicovolle handelingen Deze groep handelingen staat niet omschreven in de wet BIG. Het gaat hierbij om handelingen die voor wat betreft het mogelijke gevaar voor de patiënt aan voorwaarden worden onderworpen die ook aan voorbehouden handelingen worden gesteld.
5
Artikel 35 wet BIG e.v. Zie tevens voetnoot 1 en 2. 7 Artikel 36a lid 7 wet BIG. 8 Besluit van 29 oktober 1997, houdende nadere regels inzake deskundigheid van verpleegkundigen, ambulanceverpleegkundigen en mondhygiënisten op het gebied van voorbehouden handelingen *Besluit functionele zelfstandigheid). 6
13 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE C
Lijst met voorbehouden en risicovolle handelingen (format Actiz9)
Inventarisatielijst van handelingen Onderstaande lijst is een overzicht van de voorbehouden handelingen en risicovolle handelingen, die relevant zijn voor verpleging, verzorging en thuiszorg. Deze lijst is een samenvatting van de 10 door Vilans ontwikkelde overzichtslijst, van voorbehouden, risicovolle en overige handelingen en ingedeeld naar de 4 gebieden van voorbehouden handelingen: heelkundige handelingen, katheterisaties, injecties, puncties. Deze, niet-limitatieve, lijst biedt een handvat voor zorginstellingen en regionale vertegenwoordigers van betrokken artsen om afspraken te maken over handelingen waarvoor artsen een uitvoeringsverzoek indienen bij de zorginstelling. Door de VVT-instellingen worden intern afspraken gemaakt over de beroepsbeoefenaren die onderstaande handelingen mogen uitvoeren, waarbij de bevoegdheid en bekwaamheid van de desbetreffende beroepsbeoefenaren wordt gewaarborgd.
Handelingen
Voorbehouden
Risicovol
Heelkundige handelingen Wondspoelen via katheter
X
Verzorgen of verwijderen wonddrain of redonsedrain; verwisselen opvangfles
X
Verzorgen van een tracheotomie-wond
X
Verwijderen wondtampon
X
Verwijderen hechtingen of agrafen Verwijderen exudrain
X X
Katherisaties Infuusbehandeling ·
Inbrengen perifere canule voor infuus (toedieningssysteem)
X
·
Verwisselen infuuszak, verwijderen perifeer canule
X
·
Toedienen medicatie via perifeer infuus
X
·
Verwisselen afsluitdopje van (en heparine doorspuiten in en verzorgen van) centraal veneuze katheter (CVK)
X
·
Toedienen medicatie via CVK infuus
X
·
Epiduraal en intrathecaal (poort): aanprikken spinaal poortsysteem, verwisselen naald
·
Verwijderen epiduraalkatheter, verwijderen naald spinaal poortsysteem
·
Inbrengen hypodermoclyse
·
Verwijderen hypodermoclyse
·
Inbrengen subcutane canule, verwisselen
X
X X X X
9
Deze lijst is afkomstig uit de Handleiding Voorbehouden handelingen bij verpleging, verzorging en thuiszorg (bijlage 2), welke is samengesteld door de ActiZ, BTN, LHV en Verenso, februari 2013, WWW<www.actiz.nl>. 10 De Vilans-protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen, februari 2012 (ook wel bekend als de KICKprotocollen). Zie www.vilans.nl voor de volledige lijst.
14 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Handelingen
Voorbehouden
Risicovol
·
Toedienen van medicatie via subcutaan infuus
X
·
Verwijderen subcutane naald en infuustoedieningssysteem
X
Sondevoeding ·
Inbrengen/verwijderen neus-maag sonde, verwisselen PEG-sonde of jejunostomiesonde
·
Toedienen sondevoeding mbv spuit of voedingspomp
X
·
Toedienen van medicatie via sonde
X
X
Nier- en blaaskatheterisatie ·
Inbrengen van mannen blaaskatheter (eenmalig of verblijfs-)
X
· Inbrengen van vrouwen blaaskatheter (eenmalig of verblijfs-)
X
·
Verwijderen verblijfskatheter
X
·
Blaasspoelen bij ingebrachte katheter
X
·
Verwisselen van suprapubische katheter
·
Nefrostomiekatheter spoelen
·
Urinestoma (UP) – katheteriseren van urinereservoir, spoelen
·
CAPD spoeling
X X X X
Colostoma ·
Spoelen colostoma (AP)
X
·
Toedienen medicijnen
X
Darmspoelen/toedienen hoogopgaand klysma
X
Maaginhoud hevelen
X
Spoelen galdrain
X
Zuurstof toedienen
X
Uitzuigen van mond- en keelholte
X
Uitzuigen van tracheacanule/van trachea via tracheacanule
X
Injecties Subcutaan
X
Intracutaan
X
Intramusculair
X
Intraveneus
X
Puncties Venapunctie
X
Ascitespunctie
X
Spoelen ascitesdrain
X
Vanuit de regio wordt bovenstaande lijst aangevuld met de volgende voorbehouden handelingen: - Bloedtransfusie thuis; - Verzorgen port a cath; - Hemodialyse; - Peritoniaal dialyse; - Verwisselen trachea canule. 15 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE D
Formulier uitvoeringsverzoek11
Uitvoeringsverzoek tot voorbehouden handelingen 1 Uitvoeringsverzoek tot voorbehouden handelingen van individuele arts of Verpleegkundig Specialist (VS) of Physician Assistent (PA) aan de verpleegkundige/verzorgende omtrent bepaalde Cliënt.
De specialist (of diens waarnemer), arts, VS of PA Naam: Praktijkadres: Postcode en plaats: Telefoon: Fax: E-mail: Buiten kantooruren:
Verzoekt de zorginstelling Naam organisatie: Vertegenwoordigd door: Adres: Telefoon:
Ten behoeve van patiënt Naam: Geboortedatum: Adres: Kamernummer: Postcode en plaats: Telefoon:
0 man 0 vrouw*
Onderstaande handeling uit te voeren in het kader van de daartoe afgesloten ‘raamovereenkomst voorbehouden handelingen’ dan wel conform het daartoe opgestelde protocol.
*Aankruisen wat van toepassing is.
11
Dit formulier uitvoeringsverzoek is afkomstig uit de Handleiding Voorbehouden handelingen bij verpleging, verzorging en thuiszorg (bijlage 2), welke is samengesteld door de ActiZ, BTN, LHV en Verenso, februari 2013, WWW<www.actiz.nl>. Het formulier geldt ook voor een aantal andere risicovolle handelingen, opgenomen in bijlage C van deze Raamovereenkomst. Het formulier is digitaal te raadplegen via de website van Actiz (www.actiz.nl, zoekterm: Invulbladen bij handleiding voorbehouden handelingen.
16 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Nadere gegevens (door de opdrachtgever (specialist, arts, of PA/VS) in te vullen)
1.
Diagnose/indicatie/aanleiding:
2.
Uit te voeren handeling:
3.
Nadere specificatie van de handeling:
4.
Medicatie – naam geneesmiddel en dosis: (Conform Toedienlijst, aangeleverd door apotheker, voor meest actuele medicatie-informatie) (eventueel in algemene bewoordingen formuleren)
5.
Tijdstip(pen) waarop de handeling uitgevoerd dient te worden: (eventueel in algemene bewoordingen formuleren)
6.
Geldigheidsduur van de opdracht:
7.
Aanvullende cliëntgebonden informatie • Afspraken: • Complicaties: • Bijwerkingen: • Bijzonderheden:
Handtekening opdrachtgever (specialist, arts of VS/PA): Plaats:
Datum:
Het uitvoeringsverzoek kan 0 wel 0 niet* geaccepteerd worden door de VVT-instelling.
Handtekening namens de VVT-instelling:
Plaats:
Datum:
Indien het uitvoeringsverzoek niet kan worden geaccepteerd, hieronder de redenen vermelden en onmiddellijk contact opnemen met de opdrachtgever (specialist, arts, PA/VS).
*Aankruisen wat van toepassing is.
17 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE E
Lijst van voorbehouden handelingen wet BIG en bevoegdheden van functionarissen12
Voorbehouden handelingen op grond van de wet BIG 1. Heelkundige handelingen “Handelingen liggende op het gebied van de geneeskunst waarbij de samenhang der lichaamsweefsels wordt verstoord en deze zich niet direct herstelt. Met weefsel wordt gedoeld op een samenhangend geheel van gelijksoortige cellen waaruit de delen der organismen zijn samengesteld.” 2. Injecties “Het toedienen van medicijnen door intraveneus, intramusculair en subcutaan te injecteren. Handelingen waarbij met een holle naald wordt binnengedrongen in lichaamsweefsel, in een bloedvat of in een infuus/toedieningssysteem met het doel een geneesmiddel toe te dienen, waarbij de naald onmiddellijk na het toedienen van het middel wordt teruggetrokken.” 3. Katheterisaties “Het met behulp van instrumenten binnendringen in lichaamsholten. Handelingen waarbij met een daartoe geëigend instrument wordt binnen gedrongen in een bestaande lichaamsholte, gevuld of ongevuld om stoffen in te brengen of te verwijderen zonder dat daarbij de samenhang der weefsels verstoord hoeft te worden.” 4. Puncties “Het aanprikken van een orgaan of onderdelen van een orgaan met behulp van een naald en met het doel er vocht of weefsel uit te halen.” 5. Endoscopieën 6. Electieve cardioversie 7. Defibrillatie 8. Narcose 9. Het gebruik van radioactieve stoffen of toestellen die ioniserende stralen uitzenden 10. Electroconvulsieve therapie 11. Steenvergruizing 12. Ivf 13. Verloskundige handelingen 14. Voorschrijven UR-geneesmiddelen
De Verpleegkundig Specialist (VS) chronische zorg bij somatische aandoeningen is zelfstandig bevoegd tot het uitvoeren en indiceren van de volgende handelingen: 1. Heelkundige handelingen 2. Injecties 3. Katheterisaties 4. Puncties 5. Endoscopieën 6. Voorschrijven van UR-geneesmiddelen De Physician Assistant (PA) is zelfstandig bevoegd tot het uitvoeren en indiceren van de volgende handelingen: 1. Heelkundige handelingen 2. Injecties 3. Katheterisaties 4. Puncties 5. Electieve cardioversie 6. Defibrillatie 7. Voorschrijven van UR-geneesmiddelen
12
Deze lijst is in aangepaste vorm overgenomen van het formulier zoals dat is opgenomen in bijlage 4 van de Handleiding ‘Voorbehouden handelingen bij verpleging, verzorging en thuiszorg’ opgesteld door Actiz, BTN, LHV en Verenso, februari 2013, WWW<www.actiz.nl>.
18 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Verpleegkundigen mogen op basis van hun functionele zelfstandigheid in opdracht doch zonder toezicht of tussenkomst de volgende handelingen uitvoeren (dus niet indiceren): 1. Injecties • intramusculair • subcutaan • intraveneus 2. Katheterisaties • inbrengen van een perifeer infuus • inbrengen van een blaaskatheter bij volwassenen • inbrengen van een maagsonde 3. Puncties • venapunctie • hielprik bij neonaten
Op dit moment is een AMvB in voorbereiding die specifieke categorieën verpleegkundigen (in eerste instantie diabetes-, long- en oncologieverpleegkundigen) de zelfstandige bevoegdheid geeft UR-geneesmiddelen voor te schrijven. De wet BIG is hier per 1 januari 2012 op aangepast. Ten tijde van het ondertekenen van onderhavige Raamovereenkomst is de betreffende AMvB nog niet van kracht.
19 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE F
Samenstelling beheerscommissie
De beheerscommissie ziet toe op de periodieke toetsing van de raamovereenkomst aan nieuwe inzichten en wetgeving en past desgewenst de raamovereenkomst aan. De beheerscommissie draagt minimaal zorg voor een jaarlijkse evaluatie van de raamovereenkomst. De beheerscommissie is samengesteld uit de deelnemende organisaties waarbij een lid vanuit de ziekenhuizen, huisartsen, verpleeghuizen en thuiszorg is benoemd. De leden van de beheerscommissie worden benoemd voor een periode van drie jaar.
Annie Jansen
thuiszorg
Thed van Kempen
verpleeghuizen
Erik Stevens
huisartsen
Bart de Graaf
ziekenhuizen
20 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
BIJLAGE G
Portfolio met bijbehorend memo
Het portfolio is opgesteld naar aanleiding van de memo Overzicht voor verwijzers leveren VRH door aanbieders. Het portfolio is een matrix (excelsheet) waarin de desbetreffende participanten per gemeente aangeven welke handelingen zij uitvoeren. In de matrix is een koppeling gelegd met handelingen die in het kader van MSVT uitgevoerd worden. Ook wordt in de matrix aangegeven of een uitvoeringsverzoek nodig is voor de betreffende handeling. Het portfolio zal digitaal beschikbaar worden gesteld. Hieronder is een voorbeeldexemplaar van het portfolio toegevoegd. De verantwoordelijkheid voor het up to date houden van het portfolio en het naar waarheid invullen ervan ligt bij de participanten en aldus niet bij de beheercommissie. De beheerscommissie heeft daarentegen de taak om het portfolio te evalueren, en te bezien of de participanten hun taken ten aanzien van het portfolio op juiste wijze en volgens afspraak uitvoeren.
21 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013
Memo Aan Van
: :
Betreft
:
Bart de Graaf, Annie Jansen Werkgroep VRH: Rianne van der Laan, Hans Brands, Rien Aerts, Jolanda Peijnenburg Overzicht voor verwijzers leveren VRH door aanbieders
Datum
:
14 januari 2013
Opdracht In september 2012 is de werkgroep Voorbehouden en risicovolle handelingen (VRH) aan de slag gegaan met de opdracht van het WOZ om een overzicht te ontwikkelen waarin verwijzers kunnen zien welke zorgaanbieders welke VRH ze kunnen leveren. Resultaat Het resultaat is een matrix (excelsheet) waarin zorgaanbieders per gemeente kunnen aangeven welke handelingen zij uitvoeren. Bij de indeling van de matrix is gebruik gemaakt van de indeling van Vilans (landelijke organisatie die protocollen ontwikkelt, beheert en actualiseert). In de matrix is een koppeling gelegd met handelingen die in het kader van MSVT uitgevoerd worden. Ook wordt in de matrix aangegeven of een uitvoeringsverzoek nodig is voor betreffende handeling. Uitgangspunten bij invullen matrix VRH In het kader van de AWBZ zijn er productafspraken met het Zorgkantoor Indien MSVT geleverd wordt, is er een contract met de Zorgverzekeraar Zorg is leverbaar binnen 24 uur, 7 dagen per week Een zorgleverancier biedt de handelingen thuis als ook intramuraal aan (voor zover van toepassing) Bevoegdheid en bekwaamheid van medewerkers is gegarandeerd Het ziekenhuis biedt terugvalmogelijkheid voor de zorgverlener (is bereikbaar en beschikbaar voor ondersteuning bij bekwamen specifieke handeling) Er zijn met ziekenhuis/behandelend arts afspraken hoe te handelen bij complicaties Indien een cliënt al in zorg is bij een aanbieder, verwijst de arts door naar deze organisatie mits deze organisatie de voorgeschreven handeling niet kan leveren Er is één contactpersoon per instelling. Deze is verantwoordelijk voor het vullen van de matrix en het beheer Invulinstructie De zorgleverancier: Geeft per handeling aan of deze door medewerkers uitgevoerd wordt. Bevoegdheid en bekwaamheid is hierbij geborgd Geeft per handeling aan of er een uitvoeringsverzoek nodig is Zorgt voor een contactpersoon die het overzicht bijhoudt Nog te regelen Stuurgroep WOZ dient een centraal beheerder aan te wijzen die de matrix kan aanpassen: Naar aanleiding van landelijke ontwikkelingen Wijzigingen in MSVT Wijzigingen in rubrieken/organisaties Communicatie over matrix en het uitnodigen van organisaties om de matrix te vullen.
22 WOZ: Overeenkomst uitvoering voorbehouden & Risicovolle handelingen versie 1 augustus 2013