Over leerlingen, tovenaars en leerling-tovenaars
Koen Jaspaert
Die eet en die eet niet
De voedingsdriehoek
Die eet en die eet niet
De voedingsdriehoek versus ...
Die eet en die eet niet ... de voedselzandloper
Wetenschap en volkse wijsheid: een front Zeer menselijke benadering van gedragsturing
Kijken naar feiten Zoeken naar onderliggende patronen, mechanismen Proberen op mechanismen in te spelen Op zoek gaan naar feiten die niet bij mechanismen passen
In de wetenschap en daarbuiten
Theorievorming, falsifiering van hypotheses Volkstheorieën Je moet zus en zo, want ik ken iemand die... Uit onderzoek blijkt dat ...
In woord en daad
Helden en charlatans, tovenaars en prutsers Wie de feiten juist ziet, het mechanisme snapt en er goed op inspeelt, is een tovenaar Wie zich op een van bovenstaande punten vergist, is een prutser of vriendelijker, een leerling-tovenaar
Ook voor taalleren: de feiten (1) Het mechanisme is bekend: een (tweede) taal leer je via onderwijs. Wat heb je nodig? Een taal opgedeeld in kleine, verteerbare partjes Kenner van zaken Kent de taal in al haar aspecten Kent de onwetenden Weet hoe zij de taal over kan dragen Een onwetende bezit die partjes niet Is bereid aan overdracht mee te werken/overdracht te ondergaan
De feiten (2) 30 jaar NT2-onderwijs, maar groot succes blijft uit
Zoek de schuldige
De feiten (3) Probleem ligt bij de taal: Verkeerde compartimentering: geen kennis, maar vaardigheden componenten van vaardigheid → strategieën
Probleem ligt bij de docent
Te weinig kennis van taal Te weinig verstand van overdracht bijscholing Te weinig zicht op leerproces leermiddelen Te weinig ondersteuning gestandaardiseerde Te weinig ruimte
Probleem ligt bij cursist Te lui, te dom of te zelfingenomen
tests
Andere optie Gaten in de theorie De feiten De taalvaardige allochtoon Vreemdetalenonderwijs in Vlaanderen Moedertaalonderwijs Suriname
Stelling: Werken met partieel beeld van taalverwerving We morrelen in de marge Het hoogmoedige ego
De feiten (4) Voeding, spijsvertering, vermoeidheid, pijn, zweten, slapen, verliefd worden, lachen, ... Gedrag Taal en leren De kracht van illustraties Mannen en ratio, vrouwen en gezag Foto's beïnvloeden leren Meertaligheid doet leren
Taal leren Impliciet leren als fundering, expliciet leren als bovenbouw Expliciet taalleren zonder fundering is bouwen op los zand
De hypothese Hoe werkt het mechanisme? Taal is functioneel instrument Twee functies, referentieel en sociaal Standaardvisie: Taal is referentieel, sociale functie is bijproduct
Wat als we dat omdraaien: taal is in essentie een sociaal instrument, referentiele is een bijproduct Sociale functie: Tot een groep behoren Positie in die groep innemen Taal onbewust verwerven, veranderen Sociale belangrijk voor fundering, bovenbouw vooral referentieel
De feiten (5) Van variatie en uniformiteit Gij zijt jij Heten-noemen, sterke werkwoorden, s-z en f-v verwarring
Conflicten met hoogmoedig ego Frans en Vlaams melangeren Het belang van correcte taal Oude Pekela op de bres
Consequenties voor onderwijs De idiote ouder Taal, onderwijs en integratie
Hoe stimuleer ik impliciet leren? De leraar als leider of als begeleider?
Wie ben ik, als niet de overbrenger van waardevolle kennis? Ze hebben geen respect meer voor de taal Moet een docent Nederlands Vondel kennen?
Van leerlingen en tovenaars Docenten als gevierde architecten Wie zorgt voor de fundering? Waar komt selectieve blindheid vandaan? Taal als sociale regulator De macht van de normenkenner
Opvoeding als een samenwerkingsproject Lang leve het Praktijkexamen Taal als integratiebarometer
Conclusie • Er is nog nooit een probleem opgelost met de denkwijze waarin het ontstaan is (vrij naar A. Einstein)
Ons bedrieglijke wereldbeeld Praat erover met uw medemens Politieke correctheid als geuzennaam