Oudste Kleuters
KL
www.lessenpakket.be
Wereldoriëntatie domein ‘Natuur’ Om te groeien hebben bloemen en planten aarde, water en licht nodig. Vooraf: we hebben het op kleuterniveau nog niet over de vierde voorwaarde: warmte. Je mag wel occasioneel verwoorden (en laten vaststellen) dat de zon warmte geeft en dat de planten daarvan goed groeien.
-
Doelen • via kringgesprek(ken) de belangstelling voor bloemen en planten opwekken; • bloembollen op verschillende wijzen planten; • bij elke plantwijze, de ontwikkeling van de bloembol vaststellen en verwoorden; • de opgedane inzichten tweedimensionaal toepassen.
Materiaal • • • • •
4 bloembollen fototoestel gieter met water aarde 3 lege, doorschijnende open bakken, bv. aquarium • een donkere ruimte
-
-
Verwoord: de bloembol zit in de aarde, op de vensterbank krijgt hij licht. We geven hem dagelijks wat water. De tweede bloembol wordt in een andere bak met aarde geplant maar krijgt geen water. Zorg dat hij op een droge plaats staat, bv. op een radiator. De derde bloembol wordt in een bak zonder aarde gelegd. De vierde bloembol wordt (in de aarde) in een snikdonkere ruimte geplaatst (de bloemen zullen niet tot ontwikkeling komen). Wat zou er gebeuren met de verschillende bloembollen?
• Volg de (groei)evolutie van elke bloembol: laat verwoorden en stel gerichte vragen om de aandacht te focussen op de groeivoorwaarden van bloemen en planten; • Werk bij de normaal groeiende bloembol met een groeistrook: voorzie een stuk karton achter de bloem(stengel) en op geregelde tijdstippen wordt de hoogte van de bloem met een streep vastgelegd.
Inzicht en evaluatie Verloop van de activiteit • Start met een kringgesprek: wie heeft thuis een tuin? Een eigen tuintje? • Laat kleuters vertellen over het werk in de tuin: door wie, of ze mogen helpen (zo ja, wat?), of het om bloemen, planten of vruchten gaat... • Kom tot: wij gaan ook tuinieren! Wie wil weten wat bloemen en planten nodig hebben om te groeien? • Activiteit met betrokkenheid van de kleuters: - De eerste bloembol wordt in een bak geplant voorzien van (teel)aarde. Hij wordt op een vensterbank bij het raam geplaatst. www.lessenpakket.be
• laat eventueel een speelwerkblad oplossen waarbij opdrachten voorzien zijn i.v.m. de groeivoorwaarden (aarde, water en licht) en i.v.m. de chronologische ontwikkeling (groeilijn).
sierteelt - oudste kleuters - pagina 11
KL
Muzische vorming domein ‘Muziek’ Een lied i.v.m. bloemenvariëteiten (mee)zingen, erop bewegen, zelf musiceren... Doelen • op een speelse wijze ritme, melodie en tekst van het lied verwerven; • geïmiteerd / creatief ritmisch bewegen op het lied; • bij het zingen associaties leggen met de inhoud van de tekst; • het lied als wisselzang zingen (concentratie).
Alle roosjes bij de roosjes Alle tulpen op een rij Alle fresia’s bij de fresia’s En de margrieten zij aan zij Alles netjes in de vaasjes En de rest aan de kant Zo, het moet vlug gebeuren Want de bloemist is terug in ’t land
Tip: voorafgaand aan het aanleren van het lied kun je een sorteerspelletje laten uitvoeren. De juf neemt foto's van verschillende soorten bloemen: van elke soort 1, 2, 3 of 4. De kleuters sorteren deze naar soort, bv. de rozen bij de rozen, enz. OF werk met echte bloemen, die op dat ogenblik veel voorkomen in de tuin of in de vrije natuur.
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 12
KL
Muzische vorming domein ‘Drama’ Versje: Tuinman Koen... heeft veel te doen! Doelen
Verwerking
• genieten van woordenspel en van eindrijm; • in groep/individueel het vers opzeggen; • dramatiseren van het vers.
• bewegingsexpressie: een groep kleuters (of één kleuter) zegt het vers op, een andere groep bootst de handeling na; • de kleuters kunnen van het vers een boekje maken: iedere kleuter geeft met een tekening elke handeling van de tuinman weer. Daarna worden de tekeningen in de juiste volgorde geschikt en vastgemaakt.
Kijk, daar heb je tuinman Koen En wat is hij daar aan het doen? Bloemen gieten, onkruid wieden, plantjes zaaien, gras afmaaien, planten van een kerselaar. Steeds weer is die tuinman daar. En is zijn werk dan gedaan... Blijft hij nog even vol bewondering staan!
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 13
KL
Nederlands domein ‘Leesinitiatie’ Een rijm-memory spelen Doelen • auditieve discriminatie ontwikkelen middels eindrijm; • concentratie en visueel geheugen ontwikkelen.
tuinman- kan plant- hand zaad- graat hak- zak rijf- vijf bij- blij
tulp- hulp schop- pop roos- boos gieten- bieten spar- kar kerk- berk
Materiaal • 24 kaartjes met afbeeldingen
Tip:
Verloop van de activiteit • de kleuters verwoorden wat er op de kaartjes staat en ze leggen deze met de afbeelding naar onder op tafel; • memoryspel: een kleuter draait twee kaartjes om: wanneer deze rijmen mag hij de kaartjes houden en nog eens twee kaarten omdraaien. Wanneer deze niet rijmen, legt de kleuter de kaartjes weer op tafel (afbeelding onzichtbaar) en is het aan de volgende kleuter. • Wie heeft het meest groepjes van twee kaarten?
www.lessenpakket.be
om het spelen makkelijker te maken kun je de kaarten in 2 groepen verdelen; die met de werkwoorden en die met de zelfstandige naamwoorden.
sierteelt - oudste kleuters - pagina 14
KL
Nederlands domein ‘Leesinitiatie’ Een rijm-memory spelen
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 15
KL
Sociale en morele ontwikkeling Vaasjesspel Doelen
Verloop van de activiteit
• • • •
• Een kleuter gooit met de dobbelsteen. • Hij rolt met het balletje door de poort van de vaas waar deze bloem op staat. • Als het balletje erdoor rolt, neemt de kleuter de bloem (aan het stokje) en zet deze in de juiste vaas. Rolt het balletje er niet door, dan is de volgende aan de beurt. • Het spel is gedaan als alle bloemen opgebruikt zijn. • Ten slotte wordt er gekeken en geteld waar het meest / niet evenveel / geen / ... bloemen zijn.
omgaan met winnen en verliezen; spelregels naleven en uitvoeren; weten dat oneerlijk spelen leidt tot ruzie; oog-handcoördinatie ontwikkelen (door de poortjes rollen).
Materiaal • zes vazen in karton uitgeknipt, met onderaan een poortje. Op de vaas staat telkens een afbeelding van een andere bloem • dobbelsteen met erop de afbeeldingen van die zes bloemen • afbeeldingen van bloemen aan een stokje • een klein balletje
www.lessenpakket.be
Tip: • je kunt de moeilijkheid aanpassen door de poortjes breder of smaller te maken; • het kan ook door de rolafstand aan te passen.
sierteelt - oudste kleuters - pagina 16
KL
Denk- en associatiespel Afbeeldingen van planten relateren aan 'bloemen, heesters en bomen' Doelen
Verloop van de activiteit
• associëren wat bij elkaar hoort; • fijne motoriek: contouren kunnen knippen en deze kleven.
• De kleuters knippen de onderstaande negen tekeningen uit. • Ze verwoorden bij welke categorie ze horen en/ of kleven ze in de juiste kolom. “Waar hoort elke prent thuis: bomen, struiken, bloemen?” • • • • • • • • • •
www.lessenpakket.be
madeliefjes rozenstruik appelboom eik vergeet-me nietje braamstruik orchidee klaproos den …
sierteelt - oudste kleuters - pagina 17
KL
Denk- en associatiespel Afbeeldingen van planten relateren aan 'bloemen, heesters en bomen'
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 18
KL
Muzische vorming domein ‘Drama’ Een verhaal uitbeelden Doelen
Verhaal
• zich inleven in de inhoud van het verhaal en deze passend weergeven; • openstaan voor suggesties van anderen om de eigen expressie te verrijken.
Jullie zijn allemaal bloemknolletjes en jullie liggen op de grond. Je voelt de warme zon... je hebt het lekker warm. Je krijgt dorst, maar gelukkig begint het een beetje te regenen. Je slurpt het regenwater beetje bij beetje op. Je wordt groter en dikker en je krijgt een stengeltje. Dat stengeltje groeit en komt rechtop. Plots komt er een blaadje aan de stengel en nog één. En nog wat later ontwaakt je mooie bloemknop. Hij gaat langzaam open. De bloem kijkt naar de zon want die is aangenaam warm. Maar de bloem krijgt dorst en het regent niet... zij laat stilaan haar kopje hangen. Daar komt de tuinman(juf) en hij wandelt door zijn prachtige bloementuin. Maar oei, zijn bloemen zien er niet zo goed uit.Hij neemt zijn gieter en geeft elke bloem water. De bloemen fleuren helemaal op. De volgende dag wandelt de tuinman weer door zijn bloementuin, ruikt aan de bloemen en plukt ze één na één. Dan zet hij ze in een mooie vaas en ze krijgen een applaus van... de juf!.
Verloop van de activiteit • De activiteit heeft best plaats in de gymzaal. • Terwijl je vertelt, beweeg je zonder grote verplaatsingen te maken en van waaruit elke kleuter je goed kan bemerken. • Oudste kleuters hebben reeds voldoende fantasie en voorstellingsvermogen om de inhouden via bewegingsexpressie te uiten. Je hoeft dus niet voor te tonen. • Laat na het verhaal enkele creatieve bewegingen door kleuters demonstreren, gevolgd door de klasgroep. Verrijk zelf indien nodig. • Zeg vooraf aan de kleuters dat ze allemaal beginnen als een bloemknolletje dat ze tijdens het verhaal zullen groeien tot een bloem.
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 19
KL
Wiskunde domein ‘Ruimte’ Een tuin opbouwen a.d.h.v. auditieve instructies Doelen
Verloop van de activiteit
• ruimtelijke begrippen driedimensionaal weergeven; • zelf opdrachten formuleren waarin ruimtelijke begrippen voorkomen; • de rol van opdrachtgever/uitvoerder innemen.
• Het spel wordt per twee gespeeld: één kleuter zet zijn tuintje klaar, de andere ziet niet wat hij/ zij doet. • Dan verwoordt de eerste kleuter welke boom, bloem of plant de andere moet nemen en waar deze moet staan in zijn tuin. Voorbeeld: neem de appelboom en zet deze in het midden van je tuin. Neem een roos en plaats deze rechts van je appelboom… • Wanneer nu ook bij de andere kleuter alles in de tuin staat wordt, vergeleken op de juistheid. • De eerste opdracht wordt steeds in het midden van de 'tuin' uitgevoerd. • Laat ook van rol wisselen.
Materiaal • twee bakjes met nat zand (tuintjes) • scherm om tussen de bakjes te plaatsen • verschillende soorten bloemen, bv. rozen, tulpen, margrieten,.. en bomen (gemaakt van foto’s en/of kosteloos materiaal)
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 20
KL
Muzische vorming
domein ‘Beeld’
Met zelfgemaakte bloemen een bloemenvaas samenstellen van papier-maché Doelen
Verloop van de activiteit
• fijne motoriek ontwikkelen via prikken, plakken, vouwen,… • een visuele opdrachtenkaart kunnen 'lezen' en uitvoeren; • de techniek 'omgaan met papier-maché' op de juiste manier toepassen; • voldoening vinden in en genieten van het resultaat.
• vaas: - maak een mengsel van lijm en stukjes papier; - de kleuters omwikkelen de glazen fles met het papier-maché tot de fles volledig bedekt is; - wanneer alles droog is, wordt de fles geschilderd.
Materiaal • voor de bloemen: - allerlei papiersoorten - houten stokjes - scharen - lijm - plakband - priknaalden - kleine bolletjes piepschuim
• bloem: - de kleuters maken zelf bloemen met het papier door te knippen, scheuren, prikken, vouwen en deze dan te plakken; - de kleuterleidster kan eventueel enkele modellen/werkwijzen van vouwbloemen te tonen; - wanneer de bloemen klaar zijn, worden ze in de vaas gezet. - de vaas prijkt op de demotafel, de vensterbank, de lessenaar van de juf...
• voor de vaas: - toiletpapier - lijm - lijmborstel - glazen fles - plastic teil - verfborstel - verf
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 21
KL
Nederlands Met elke plant of bloem... een spel en een zoen! Doelen
Variante
• lettertekens zien als schriftelijke verwijzing naar het gesproken woord; • visuele discriminatie verfijnen; • concentratie- en geheugenoefening bij een auditief carrouselspel.
• Plaats alle bloemen en planten op een rij in de onthaalkring: een na een wijst elke kleuter zijn plant of bloem en benoemt deze. • Achteraf wordt het geheugenspel gespeeld: "Ik ging naar de bloemenmarkt en ik kocht een…. en een... en een...'' (namen onthouden). • Je kunt ook volgend spel spelen terwijl iedereen in de kring zit. Je fluistert de naam van één van de bloemen of planten door aan de kleuters naast jou. Deze doet het op zijn/haar beurt aan de buurman… tot de naam terechtkomt bij de laatste kleuter. Deze neemt de juiste (?) plant/ bloem uit de rij.
Materiaal • elke kleuter brengt van thuis een plantje of een bloem mee: ze kunnen die met de juiste naam benoemen • letterstempels (kleine drukletters, geen hoofdletters) • verf • papier
Verloop van de activiteit • Elke kleuter vertelt over zijn plant of bloem en noemt deze bij naam. • De leerkracht schrijft de naam van de plant of bloem op een briefje met kleine drukletters: voldoende groot en verzorgd! • De kleuters stempelen met de letterstempels en / of de verf de naam van de bloem of plant na.
Tip: gebruik kleine gedrukte letters: hoofdletters zijn taboe in de kleuterschool. Ze worden immers in het eerste leerjaar afgevoerd, wat bij zwakke kleuters tot verwarring kan leiden.
www.lessenpakket.be
sierteelt - oudste kleuters - pagina 22
KL