Oud-Katholiek Seminarie Kerkelijke opleiding van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland verbonden aan het Departement Filosofie en Religiewetenschap (Faculteit Geesteswetenschappen) van de Universiteit Utrecht
Jaarverslag 2013
Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.
Curatorium Commissie van Toezicht College van Docenten Studentenpastoraat Studenten en toehoorders Beleid Onderwijs Onderzoek Seminariereeks Seminarieprijzen Jaarverslag per persoon
3 3 4 5 5 6 7 8 9 9 10
Samenstelling dr. M. Ploeger, rector, november 2014
2
1. Curatorium Het Seminarie wordt bestuurd door het Curatorium van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie. In het verslagjaar had het Curatorium de volgende samenstelling. J.A. Dekker can. J.V. Kinneging dr. M. Ploeger (rector, docentenvertegenwoordiger) J.P. Schoon, MBA (penningmeester) mw. S.C. Smit-Maan (secretaris) mr. A.A. Snijders (studentenvertegenwoordiger) drs. C.H.E. Stam can. drs. W.B. van der Velde (docentenvertegenwoordiger) mr. drs. K.J. Visser (voorzitter) Aan de vergaderingen van het Curatorium werd tevens deelgenomen door prof. dr. P.B.A. Smit (bijzonder hoogleraar). Het Curatorium vergaderde op 20 maart te Haarlem en – samen met de Commissie van Toezicht en het College van Docenten – op 21 september eveneens te Haarlem (Seminariedag). Een extra vergadering vond plaats op 17 december te Utrecht. Bibliotheek De bibliotheek van het Oud-Katholiek Seminarie, gevestigd in het voormalige Seminariegebouw te Amersfoort, werd in het verslagjaar beheerd door L. Nieuwenhuizen. De beheerder brengt jaarlijks schriftelijk verslag uit aan het Curatorium.
2. Commissie van Toezicht De Commissie van Toezicht toetst of de doelstelling van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie door het Curatorium en het College van Docenten voldoende gerealiseerd wordt. In het verslagjaar had de Commissie van Toezicht de volgende samenstelling. mw. mr. C.J. Brouwer (lid van het Collegiaal Bestuur) mgr. dr. D.J. Schoon (bisschop van Haarlem) drs. E.C. Smit (lid van het Collegiaal Bestuur) mgr. dr. J.A.O.L. Vercammen (aartsbisschop van Utrecht)
3
3. College van Docenten De opleiding is toevertrouwd aan de door het Curatorium, onder goedkeuring van de Commissie van Toezicht, aangestelde docenten en bijzonder hoogleraren, die het College van Docenten vormen. Tijdens het verslagjaar had het College van Docenten de volgende samenstelling. prof. mr. J. Hallebeek, kerkelijk recht (0,0 fte) dr. K. Ouwens, liturgiek (0,3 fte) dr. M. Ploeger, rector (0,3 fte), systematische theologie (0,2 fte) dr. R. Robinson, secretaris (0,2 fte), praktische theologie (0,3 fte) prof. dr. P.B.A. Smit, bijzonder hoogleraar (0,3 fte) can. drs. W.B. van der Velde, kerkgeschiedenis (0,2 fte) mgr. dr. J.A.O.L. Vercammen, ecclesiologie en ambtsleer (0,1 fte) Het College van Docenten vergaderde op 15 januari, 19 maart, 28 mei en 26 november. De halfjaarlijkse vergaderingen van bisschoppen en docenten vonden plaats op 4 april en 12 december. Extra cursus zangles De extra cursus zangles werd verzorgd door mw. Eveline M. Jansen, organiste van de kathedrale kerk van St. Gertrudis te Utrecht. Gastdocent Op dinsdag 15 oktober gaf dr. Daniel Buda, roemeens-orthodox theoloog en priester, een ochtend- en middagsessie gastcollege (inleiding in de orthodoxe kerken) in zijn functie van medewerker van de Wereldraad van Kerken, afdeling relaties met de lidkerken. Toegevoegd wetenschappelijk onderzoeker mgr. dr. D.J. Schoon Emeriti can. prof. dr. M.F.G. Parmentier prof. dr. J. Visser
4
4. Studentenpastoraat De studentenpastor geeft leiding aan het Oud-Katholiek Studentenberaad en de retraite en voert periodieke gesprekken met de studenten. De studentenpastor is tevens aanwezig bij de halfjaarlijkse gezamenlijke vergadering van bisschoppen en docenten. In het verslagjaar was mw. can. drs. G.C.G. Verhey-de Jager de studentenpastor.
5. Studenten en toehoorders Studenten voor het Groot of Klein Kerkelijk Examen mogen zich inschrijven voor aanvang van een collegeperiode, waardoor er viermaal per jaar een instroom-mogelijkheid is. De studie wordt beëindigd door het afleggen van het kerkelijk examen of door opzegging. Toehoorders schrijven zich eveneens in bij de aanvang van een collegeperiode. Tijdens het verslagjaar waren in totaal 22 personen ingeschreven als student. Van hen beëindigden 2 personen de studie, 1 door opzegging en 1 door het afleggen van het Groot Kerkelijk Examen: mw. drs. E.W.M. Peijnenburg op 9 april. Met 2 personen werden oriënterende gesprekken gevoerd die niet tot inschrijving als student hebben geleid. Als toehoorder volgden 3 personen alle of een deel van de colleges. Tijdens het verslagjaar heeft de ‘docentencommissie’ (bestaande uit enkele docenten en de pastoor van de desbetreffende student), die besluit tot het al dan niet ‘definitief toelaten tot de opleiding’, gesproken met E.T.F.M. Cortvriendt (12 maart), mw. drs. L. Berkhout, MA (23 april), drs. J.G.P.H. Biemans (29 oktober) en mw. H.A.J. Gaasbeek, MA, MTh (29 oktober). Tijdens het verslagjaar ontvingen de volgende alumni een wijding: mw. drs. M.A. Berben (diakenwijding 3 januari, aartsbisdom Utrecht), mw. drs. J. Kolkman (priesterwijding 9 februari, aartsbisdom Utrecht), R. Voorn, MA (priesterwijding 9 februari, aartsbisdom Utrecht), drs. ing. V.P. Scheijde (diakenwijding 2 maart, priesterwijding 1 september, aartsbisdom Utrecht) en mw. drs. E.W.M. Peijnenburg (diakenwijding 1 juni, priesterwijding 19 oktober, bisdom Haarlem). Op 11 november werd E.T.F.M. Cortvriendt geïncardineerd als priester van het aartsbisdom Utrecht.
5
6. Beleid Tijdens het verslagjaar stonden beleidsmatig de volgende zaken centraal. In 2012 droeg het Curatorium aan het College van Docenten op om te onderzoeken welke weg begaan zou moeten worden nu de Universiteit Utrecht stapsgewijs haar theologisch onderwijs afbouwt. De rector, de secretaris en de bijzonder hoogleraar werden door het College van Docenten gemachtigd oriënterende bezoeken af te leggen aan potentiële nieuwe samenwerkingspartners. In aanmerking kwamen academische theologische instellingen met een ‘breed’ curriculum bestaande uit exegetische, historische, systematische en sociaalwetenschappelijke vakken. In 2013 werden deze oriënterende gesprekken voortgezet. Het eveneens in 2012 ingezette beleidspunt inzake een aanpassing van het curriculum heeft in 2013 stilgelegen, met uitzondering van de praktisch-theologische vakken, die een nieuwe indeling hebben gekregen. Daarentegen is in 2013 wèl het college-aanbod gecomprimeerd van drie naar twee jaar (met ingang van het academisch jaar 2013-2014). Dit levert voor alle studenten, maar in het bijzonder voor de zij-instromers die de studie aan het Oud-Katholiek Seminarie volgen als bijscholing, de mogelijkheid op, bij voldoende beschikbare tijd en inzet de studie in twee jaar te volgen en af te ronden. Nadeel is dat de dinsdagen – waarop de colleges en ook de meeste tentamens en vergaderingen gepland worden – overvol raken vanwege het gecomprimeerde en dus intensievere college-aanbod. Nadat de tweejarige cyclus eenmaal is doorlopen (dus na het academisch jaar 2014-2015) zal het gecomprimeerde college-aanbod worden geëvalueerd. In juli 2013 vond, binnen het format van de summer schools van de Universiteit Utrecht, een summer school in oud-katholieke theologie plaats. Deze werd georganiseerd door prof. dr. P.B.A. Smit en gegeven door leden van het College van Docenten. Aan de summer school werd deelgenomen door 31 personen uit verschillende Europese landen en de USA. In oktober 2013 verhuisde het departement, en dus ook het Oud-Katholiek Seminarie, van de Trans naar het Janskerkhof (beide in de Utrechtse binnenstad), nadat in 2011 al een verhuizing had plaatsgevonden van de Uithof naar de Trans.
6
7. Onderwijs In het verslagjaar werden de volgende colleges gegeven. Periode 3 van het academisch jaar 2012-2013
1.5 Inleiding oud-katholieke theologie (lectuurcursus), door prof. dr. P.B.A. Smit Extra cursus bijbelse theologie, door prof. dr. P.B.A. Smit
Periode 4 van het academisch jaar 2012-2013
1.5 Inleiding oud-katholieke theologie (lectuurcursus), door can. drs. W.B. van der Velde 5.3.2 Catechetisch practicum, door dr. R. Robinson
Periode 1 van het academisch jaar 2013-2014
1.3 Inleiding praktische theologie, door dr. R. Robinson 1.5 Inleiding oud-katholieke theologie (lectuurcursus), door dr. K. Ouwens 2.2 Geschiedenis van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland en van het oudkatholicisme, door can. drs. W.B. van der Velde
Periode 2 van het academisch jaar 2013-2014
1.5 Inleiding oud-katholieke theologie (lectuurcursus), door dr. R. Robinson 3.4 Canoniek recht in ecclesiologische context, door prof. mr. J. Hallebeek 5.3.3 Liturgisch practicum, door can. drs. W.B. van der Velde
Gastcollege Op dinsdag 15 oktober gaf dr. Daniel Buda, roemeens-orthodox theoloog en priester, een ochtend- en middagsessie gastcollege (inleiding in de orthodoxe kerken) in zijn functie van medewerker van de Wereldraad van Kerken, afdeling relaties met de lidkerken. Summer school Van 14 t/m 19 juli vond, binnen het format van de summer schools van de Universiteit Utrecht, een summer school in oud-katholieke theologie plaats. Deze werd georganiseerd door prof. dr. P.B.A. Smit en gegeven door leden van het College van Docenten. Aan de summer school werd deelgenomen door 31 personen uit verschillende Europese landen en de USA.
7
8. Onderzoek Voor wetenschappelijke publicaties zie het jaarverslag per persoon. Werkgezelschap In het verslagjaar werd het wetenschappelijk werkgezelschap van het Oud-Katholiek Seminarie gecontinueerd onder leiding van de bijzonder hoogleraar, prof. dr. P.B.A. Smit. Aan het werkgezelschap nemen docenten en onderzoekers van binnen en buiten het OudKatholiek Seminarie deel, die op wetenschappelijk niveau met onderzoek bezig zijn dat een relatie heeft met de oud-katholieke kerk en theologie. In het verslagjaar bestond het programma uit: 28 februari: Prof. dr. Jan Visser, De theologie en hermeneutiek van Kurt Stalder Els Agten MA, De plaats van de Schrift in het werk van theologen in de Lage Landen in de 17de en 18de eeuw 14 mei: Dr. Eleuterio J. Revollido, The Iglesia Filipina Independiente. Her Witness and Struggle for Justice and Peace [Verslag: http://www.okkn.nl/pagina/2989/lezing_over_filippijnse_kerk] 26 september: DDr. Diana Stanciu (KU Leuven), De verbindingen tussen René Descartes, Gisbertus Voetius en Cornelius Jansenius [Zie: https://theo.kuleuven.be/apps/researchers/Stanciu/] 27 december: Drs. Sicco Claus: De geschiedenis, theologische plaats, en relevantie van christelijke meditatie in de traditie van John Main OSB
8
9. Seminariereeks De Publicatiereeks Stichting Oud-Katholiek Seminarie wordt uitgegeven door een redactie onder verantwoordelijkheid van het Curatorium en het College van Docenten. In het verslagjaar was de redactie als volgt samengesteld. mw. drs. L.M.A. van Buuren (coördinator tot het voorjaar) mw. A. Paasen dr. M. Ploeger prof. dr. P.B.A. Smit (coördinator sinds het voorjaar) Aan de vergaderingen van de redactie werd tevens deelgenomen door mgr. dr. D.J. Schoon als portefeuillehouder publiciteit in het Collegiaal Bestuur. In het verslagjaar verscheen het 50e deel van de reeks: Lidwien van Buuren en Peter-Ben Smit (red.), Meester in Kerk en Recht. Vriendenbundel voor Jan Hallebeek bij zijn 25-jarig jubileum als docent kerkelijk recht
10. Seminarieprijzen Sinds 1985 kent de Stichting Oud-Katholiek Seminarie – daartoe in staat gesteld door een gift van het Elisabethfonds – regelmatig de Blaise Pascal-prijs en de Andreas Rinkel-prijs toe aan personen die uitmuntend wetenschappelijk theologisch onderzoek hebben verricht op het gebied van geschiedenis, leer of leven van de Oud-Katholieke Kerk of die andere gelijkwaardige prestaties hebben geleverd die voor deze kerk van bijzondere betekenis zijn. Tijdens het verslagjaar was de jury als volgt samengesteld. prof. mr. J. Hallebeek can. prof. dr. M.F.G. Parmentier dr. M. Ploeger mgr. dr. D.J. Schoon mr. R.L. van de Water drs. R.P.J. van de Water, RA prof. dr. J. Visser Tijdens het verslagjaar werden geen prijzen toegekend.
9
11. Jaarverslag per persoon Prof. mr. J. Hallebeek Publicaties a. wetenschappelijk Jan Hallebeek, De iustum pretium–leer en het evenredigheidsbeginsel, Ars Aequi 62 (2013), 59-64. Jan Hallebeek, Recovering gambling debts in classical Canon law, in: L. Berkvens e.a. (eds), Recto ordine procedit magister. Liber amicorum E.C. Coppens, Brussel 2012, 143159. Jan Hallebeek, On the origin of the constitution Alearum lusus (C. 3,43,1) and its insertion into the Codex Justinianus, Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis 81 (2013), 129143. b. redacties wetenschappelijk Louis Berkvens, Jan Hallebeek, Georges Martyn & Paul Nève, Recto ordine procedit magister. Liber amicorum E.C. Coppens [Iuris Scripta Historica, XXVIII], Brussel 2012, 364 pp. c. vakpublicaties Jan Hallebeek & Tammo Wallinga, Fons et origo iuris Versio Belgica; Een historische inleiding tot het vermogensrecht, tweede druk, Amsterdam 2013, XX + 455 pp. Jan Hallebeek, [recensie van:] K.W. Nörr, Romanisch-konisches Prozessrecht. Erkenntnisverfahren erster Instanz in civilibus, Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis 81 (2013), 303-304. Jan Hallebeek, [recensie van:] R. Somerville, Pope Urban II’s Council of Piacenza, Tijdschrift voor rechtsgeschiedenis 81 (2013), 313-314. Jan Hallebeek, In memoriam Robert Feenstra, Fundamina. A Journal of Legal History 19 (2013), 180-181. d. populair Jan Hallebeek, Iets over onderscheidingen maken in het middeleeuwse rechtenonderwijs, QBD almanak 2012-2013 (On the threshold of success), Amsterdam 2013, 75-77. Gegeven colleges (met aantallen studenten)
November-december: ‘Canoniek recht in ecclesiologische context’ (11 studenten)
Promotiebegeleiding a. begeleiding van promotieonderzoek als promotor D.O. van Meeren - Oorsprong en bronnen van het oud-katholieke kerkelijke recht in het katholieke bisdom van de oud-katholieken in Duitsland (1870-1874); Johann Friedrich von Schulte E.G.D. van Dongen, Contributory negligence. A Historical and Comparative Study; de promotie heeft plaatsgevonden op 18 juni 2013 aan de Universiteit van Maastricht
10
C.J. de Bruijn (VUA), Liability of the vendor for latent defects in early-modern legal doctrine
Bezoeken aan buitenlandse universiteiten, conferenties en congressen
Werkverblijf te Oxford (All Souls College en Christ Church College) 7-9 maart 2013 Werkverblijf aan de Universiteit van Valencia, 12-15 maart 2013 Studiedag “Vangnet of springplank? Het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht in een moderne samenleving (1804–heden), Koninklijke Vlaamse Academie te Brussel, 29 maart 2013 IAAF, Bonn 7 en 8 juni 2013 British Legal History Conference (Glasgow, 10-13 July) werkverblijf aan de Universiteit van Valencia (5-25 augustus) 67ème Session de la Société Internationale “Fernand Vischer” pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité Roman “law as basis of Modern Law”, 10-15 september te Salzburg
Voordrachten, gastcolleges en cursussen
gastcolleges (vier uur) aan de Universiteit van Valencia, 13 maart 2013 lezing: “Cumplimiento forzoso de las obligaciones de hacer. Dos ejemplos de la tradición romanística”, Universiteit van Valencia, 14 maart 2013 lezing: “Buitencontractuele aansprakelijkheid aan de vooravond van de moderne samenleving”, Studiedag “Vangnet of springplank? Het buitencontractueel aansprakelijkheidsrecht in een moderne samenleving (1804–heden), Koninklijke Vlaamse Academie te Brussel, 29 maart 2013 “Aansprakelijkheid voor verborgen gebreken in de Middeleeuwse rechtswetenschap”, gastcollege Universiteit Utrecht, Molengraaff Instituut, 3 juli 2013 “Introduction to Canon Law”, Summerschool Old Catholic Theology, Universiteit Utrecht, 16 juli 2013 “A note on the Roman iustum pretium–rule as a legal principle for the present–day Dutch law of contract”, Société Internationale “Fernand Vischer” pour l’Histoire des Droits de l’Antiquité Roman “law as basis of Modern Law”, 12 september te Salzburg voordracht op boekpresentatie van Ton Meijers, Compendium van het katholiek canoniek recht / Deel 1 Inleiding en volk Gods, Utrecht 20 september Openingscollege Seminarie “Kerkelijk recht in international perspectief”, Haarlem 21 september
Functies en lidmaatschappen binnen de Oud-Katholieke Kerk
lid van de jury voor de Pascal- en Rinkelprijs organist van de oud-katholieke parochie St. Vitus te Hilversum voorzitter van de commissie voor het kerkrecht plaatsvervangend lid van het College van Advies inzake kerkelijke rechtsaangelegenheden adviseur van de commissie geloof en kerkorde bestuurslid van de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed van de Oud-Katholieke Kerk vertegenwoordiger (primus) van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland in het Interkerkelijk Contact In Overheidszaken (CIO) 11
Functies en lidmaatschappen buiten de Oud-Katholieke Kerk
hoogleraar Europese rechtsgeschiedenis aan de Vrije Universiteit te Amsterdam voorzitter opleidingscommissie rechtsgeleerdheid VUA honoursdecaan rechtsgeleerdheid VUA raadsheer-plaatsvervanger in het Gerechtshof te ’s-Hertogenbosch bestuurslid van het Centrum voor Religie en Recht te Amsterdam bestuurslid van het Stevin-Centre for the History of Sciences and Humanities (i.o.) lid van het curatorium van de leerstoel “oude katholieke kerkstructuren” aan de Universiteit Utrecht lid van het curatorium van de leerstoel “geschiedenis van het volkenrecht” aan de Vrije Universiteit vice-president van de European Society for Comparative Legal History redacteur van het Nederlands Tijdschrift Kerk & Recht redacteur van het Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis/Legal History Review lid van de redactieraad van Fundamina. A Journal of Legal History (Pretoria) lid van de redactieraad van Comparative Legal History (Oxford) lid van de redactieraad van Glossae. European Journal of Legal History (Valencia) lid van de “Commissie voor de Uitgave van de Geschiedenis der Nederlandse Rechtswetenschap” van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen lid van Raymundo de Peñaforte, studiegezelschap voor canoniek recht lid van de Ecclesiastical Law Society organist van de R.K. Rafael-kerk te Utrecht
Dr. K. Ouwens Dr. Ouwens was wegens ziekte afwezig tijdens het voorjaar en de zomer van 2013. 2.
Gegeven colleges
1.5 Inleiding oud-katholieke theologie (lectuurcursus) september-november
Dr. M. Ploeger 1.
Publicaties (in verband met het aan het Seminarie gedoceerde vak of de Oud-Katholieke Kerken)
d.
Populair
Mattijs Ploeger, ‘Vieren in de Oudkatholieke kerk. Over een oudkatholieke beleving van liturgie’, Vieren. Tijdschrift voor liturgie en spiritualiteit 2013, nr. 1, 26-28 Mattijs Ploeger, ‘Verborgen om ontdekt te worden. Een persoonlijke benadering van de waarheid’, in: De Oud-Katholiek. Tijdschrift voor de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, nr. 2872 (september 2013), 5-7
5.
Bezoeken aan buitenlandse universiteiten, conferenties en congressen
Internationaler Arbeitskreis Altkatholizismus-Forschung, Bonn, D, 7-8 juni 2013 12
Internationale Altkatholische Theologenkonferenz, Neustadt an der Weinstrasse, D, 2-6 september 2013
6.
Voordrachten, gastcolleges en cursussen (in verband met het aan het Seminarie gedoceerde vak of de Oud-Katholieke Kerken)
a.
in wetenschappelijk-academische context
Blockseminar ‘Liturgie und Eucharistie in christkatholischer Perspektive’, Departement für Christkatholische Theologie, Universität Bern, CH, 8-10 mei 2013
b.
voor vaktheologen
Gutachten für die Internationale Altkatholische Bischofskonferenz, März 2013 [in Königswinter, D], zum Thema Priesterweihe Organisatie bezinningsdag over priesterschap, Haarlemse Geestelijkheid, IJmuiden, 24 oktober 2013
c.
populair
Cursus over de betekenis van de orde van dienst van de eucharistie voor belangstellenden uit oud-katholieke parochies te Haarlem en omstreken, oktober 2012 – april 2013 Avond over eucharistie voor de oud-katholieke parochie in oprichting te Mijdrecht, 12 november 2013 ‘Theologische’ inleiding in het onderwerp ‘diakonaat’ voor de Synode van de OudKatholieke Kerk van Nederland, Hilversum, 23 november 2013
7.
Functies en lidmaatschappen binnen de Oud-Katholieke Kerken
Pastoor van de kathedrale en parochiekerk van St. Anna en Maria te Haarlem (0,5 fte) Rector van het Oud-Katholiek Seminarie (0,3 fte) Docent systematische theologie en sacramentenleer aan het Oud-Katholiek Seminarie (0,2 fte) Lid (en voorzitter) van de Bisschoppelijke Commissie voor de Liturgie Lid van de Bisschoppelijke Commissie voor Geloof en Kerkorde Lid (namens de geestelijkheid) van de Synode van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland Lid van de Orthodox-Altkatholische Arbeitsgruppe van het Oecumenisch Patriarchaat van Constantinopel en de Internationale Oud-Katholieke Bisschoppenconferentie Lid van het Curatorium van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie Lid van de redactie van de Publicatiereeks van de Stichting Oud-Katholiek Seminarie Lid (en voorzitter) van de jury voor de wetenschappelijke prijzen (Pascal- en Rinkelprijs) Lid van de redactie van de Internationale Kirchliche Zeitschrift Lid van het bestuur van de Verenigde Oud-Katholieke Studiefondsen ‘Rens’ en ‘Seminarie’
8.
Functies en lidmaatschappen buiten de Oud-Katholieke Kerken, voorzover in relatie met het aan het Seminarie gedoceerde vak 13
Lid van de redactie van de Nederlandstalige wetenschappelijke boekenreeks ‘Meander’ van het Instituut voor Rituele en Liturgische Studies, Universiteit van Tilburg Lid van het Genootschap voor Liturgiestudie
Dr. R. Robinson 1.
Publicaties (in verband met het aan het Seminarie gedoceerde vak of de Oud-Katholieke Kerken)
e.
Recensies, boekbesprekingen
Garhammer, E., Weber, F., Scheidung - Wiederverheiratet - von der Kirche verstoßen? Für ein Praxis der Versöhnung, Würzburg, Echter, 2012, in: Tijdschrift voor Theologie, 2013/3, p. 312 Krohn, Wiebke: Das Problem kirchlicher Amtshandlungen an gleichgeschlechtlichen Paaren: Sozialwissenschaftliche, theologische, ethische, poimenische und liturgiewissenschaftliche Perspektiven, Göttingen: V&R Uni- press, 2011. – 335, in: Intams review - Journal for the Study of Marriage & Spirituality, 19/2 (Autumn 2013), p. 253-254
2.
Gegeven colleges (met aantallen studenten en opgave stof, behaalde tentamens)
1.3: Inleiding Praktische Theologie, twee studenten, 1 toehoorder, afgesloten met werkstuk 1.5: Inleiding OK Theologie: 3 studenten, afgesloten met kort paper
5.
Bezoeken aan buitenlandse universiteiten, conferenties en congressen
Intams International Colloquium: Intollerable dissent or Overdue Emancipation: Lay Perspectives on Marriage and the Family, Katholieke Universiteit Leuven, België, 15 en 16 november 2013, deelnemer en paper presenter.
6.
Voordrachten, gastcolleges en cursussen (in verband met het aan het Seminarie gedoceerde vak of de Oud-Katholieke Kerken)
b.
voor vaktheologen
Love and marriage. Go together like a horse and carriage? Lay perspectives on love and Marriage, Intams International Colloquium: Intollerable dissent or Overdue Emancipation: Lay Perspectives on Marriage and the Family, Katholieke Universiteit Leuven, België, 15 en 16 november 2013.
7.
Functies en lidmaatschappen binnen de Oud-Katholieke Kerken
Docent Praktische Theologie aan de Kerkelijke Opleiding van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, Universiteit Utrecht Secretaris van het College van docenten van de Kerkelijke Opleiding van de OudKatholieke Kerk van Nederland, Universiteit Utrecht Rector van de Oud-Katholieke Statie Zeeland
14
Havenpastor van The Mission to Seafarers, Vlissingen Lid van de Bisschoppelijke Commissie Geloof en Kerkorde Uitvoerend voorzitter van de Diocesane Vergadering van het Aartsbisdom Utrecht
8.
Functies en lidmaatschappen buiten de Oud-Katholieke Kerken, voorzover in relatie met het aan het Seminarie gedoceerde vak
Toegevoegd onderzoeker Faculteit voor Theologie en Religiestudies, Radboud Universiteit Nijmegen Supervisor bij de opleiding Social Work, Hogeschool Zeeland
9.
Overige opmerkingen of aandachtspunten die in het verslag (algemeen deel) vermeld moeten worden.
Als docent Praktische Theologie organiseer en begeleid ik de stages van studenten. Daarnaast voer ik de studiebegeleiding van studenten in het algemeen uit.
Mgr. dr. D.J. Schoon 1.
Publicaties
a.
Wetenschappelijk
Jacob Krijs (1673-1724), correspondent voor de Missions Étrangères. In: Lidwien van Buuren en Peter-Ben Smit, eds. Meester in kerk en recht. Feestbundel voor Jan Hallebeek bij zijn 25-jarig jubileum als docent kerkelijk recht [Publicatieserie Oud-Katholiek Seminarie afl. 50], Amersfoort/Sliedrecht 2013, 170-186.
d.
Populair
De hand aan de ploeg. Bij 1 Koningen 19, 19-21 en Lucas 9, 51-62. In: De Eerste Dag 36 nr. 3 (2013), 19. Concurrentieslag. Bij 1 Koningen 18, 21-40. In: De Eerste Dag 36 nr. 4 (2013), 16-17. Met anderen: Op weg naar Jeruzalem. Gedachten en gebeden voor de 40-dagentijd. Amersfoort 2013, 128 p. Met Joris Vercammen: Kome wie komt. Psalmen en gebeden bij Advent en Kerst. Amersfoort 2013, 48 p. Voorwoord bij: Michaël Maas, Anna en Maria in Haarlem. Stukjes parochiegeschiedenis. Uitgegeven ter gelegenheid van het 75 jarig jubileum van de inwijding van de kerk aan de Kinderhuissingel. Haarlem 2013, 3.
5.
Bezoeken aan buitenlandse universiteiten, conferenties en congressen
29-31 januari 16-20 maart 28 maart 4 april 19 april
Geestelijkenretraite van Oud-Katholieke Kerk te Doetinchem. Bezoek University of Suffolk, Ipswich, Engeland. Oud-katholiek Theologisch Werkgezelschap te Utrecht. Studiedag geestelijken van de Oud Katholieke Kerk te Amersfoort. Quasimodolezing door prof.dr. Ernst Hirsch Ballin te Utrecht.
15
2-4 oktober Internationaal colloquium “8 septembre 1713; Le choc de l’Unigenitus. e 300 anniversaire de la publication de la bulle Unigenitus” te Versailles, Frankrijk.
6.
Voordrachten, gastcolleges en cursussen
a.
in wetenschappelijk-academische context
Alt-Katholische Identität zwischen Tradition und Aufbruch. Lezing voor de Internationale Oud-Katholieke Theologenconferentie op 6 september 2013 te Neustadt/Weinstrasse, Duitsland. Spiritualiteit van de Nederlandse Oud-Katholieke Kerk. Vier lezingen voor de lectorencursus van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, gehouden op 7 september 2013 te Amersfoort. L’Unigenitus en Hollande. Le clergé épiscopal entre obéissance et indépendance. Bijdrage aan het internationale colloquium “8 septembre 1713; Le choc de l’Unigenitus. 300e anniversaire de la publication de la bulle Unigenitus” op 2-4 oktober 2013 te Versailles, Frankrijk.
c.
populair
Being a Christian in a modern world. Thoughts on the Old Catholic Church of the Netherlands, its current situation, its history and its future. Lezing aan de University of Suffolk op 19 maart 2013 te Ipswich, Engeland. Het bisschopsambt in de Oud-Katholieke Kerk. Lezing voor de Rotaryclub Oosterhout op 21 mei 2013 te Oosterhout. De Klaagliederen van Jeremia. Commentaar bij de uitvoering van de Klaagliederen van Jeremia in de zetting van Orlando di Lasso door het Lassus Consort op 26 mei 2013 te Hilversum en op 1 juni 2013 te Amsterdam. Wie heeft het voor het zeggen? Macht en gezag in de kerk. Lezing voor de statie De Ronde Venen op 15 oktober 2013 te Mijdrecht. Kirche für die Zukunft. Preek bij de viering van 200 Jahre Stadtkirche Olten op 10 november 2013 te Olten, Zwitserland.
7.
Functies en lidmaatschappen binnen de Oud-Katholieke Kerken
Voorzitter Collegiaal Bestuur Co-voorzitter Anglican Old Catholic International Co-ordinating Council Co-voorzitter dialoogcommissie van de Oud-Katholieke Kerken van de Unie van Utrecht en de Kerk van Zweden Co-voorzitter dialoogcommissie van de Oud-Katholieke Kerken van de Unie van Utrecht en de Oud-Katholieke Kerk van de Mariavieten in Polen. Lid van de Stichting Kerkelijke Afgevaardigden Museum Catharijneconvent Voorzitter Raad voor de Kerkmuziek. Toegevoegd wetenschappelijker onderzoeker aan het Oud-Katholiek Seminarie
8.
Functies en lidmaatschappen buiten de Oud-Katholieke Kerken
Lid van de Ledenraad van het Nederlands Bijbel Genootschap. Lid Koninklijk Oudheidkundig Genootschap
16
Lid Nederlandse Maatschappij voor Letterkunde
Prof. dr. P.B.A. Smit 1.
Publicaties (in verband met het aan het Seminarie gedoceerde vak of de OudKatholieke Kerken)
a.
Wetenschappelijk
Paradigms of Being in Christ: Paul’s Use of Exempla in Philippians Library of New Testament Studies (London: Bloomsbury, 2013) ‘Ritual Failure, Ritual Negotiation, and Paul's Argument in 1 Corinthians 11:17–34,’ Journal for the Study of Paul and His Letters 3.2 (2013), 165-195 ‘A Note on Early Christian Associations and the Development of Offices in Early Christianity,’ Teologia 56:3 (2013), 48-65 ‘Alternative Patronage in John 2:1-11,’ in: Lietaert Peerbolte/Krans/Smit/Zwiep (ed.), Paul, 151-168 (2013) ‘The Invitation to the Eschatological Banquet and the Call to Follow Christ - A Note on Mt. 22:14,’ Revue Biblique 120 (2013), 72-84 ‘War Paulus suizidal? Eine psychiatrisch-exegetische Notiz,’ Biblische Notizen 158 (2013), 113-118 Met A.S. van Klinken ‘Introduction. Jesus Traditions and Masculinities in World Christianity,’ in: Smit/Van Klinken (ed.), Jesus Traditions, 1-15 (2013) ‘John Milbank, Theology & Social Theory,’ Nederlands Theologisch Tijdschrift 67 (2013), 308-314 ‘Bibliografie van prof. mr. Jan J. Hallebeek,’ in: Van Buuren/Smit (ed.), Meester, 17-29 (2013) Met Lidwien van Buuren, ‘Voorwoord,’ in: Van Buuren/Smit (ed.), Meester, 9-11. (2013) ‘Onder bisschoppen. Andreas Rinkel en Urs Küry over het bisschopsambt,’ in: Van Buuren/Smit (ed.), Meester, 209-222 (2013) ‘Oud-katholieke waarnemers op het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965),’ Trajecta 22 (2013), 29-56 ‘Theologie nach dem Cultural Turn: Gender Studies am Beispiel der Theklaakten,’ Salzburger Theologische Zeitschrift 16 (2013), reprinted in: Judith Gruber (ed.), Theologie im Cultural Turn. Erkenntnistheologische Erkundungen in einem veränderten Paradigma (Frankfurt: Lang, 2013), 105-130 ‘Ignaz von Döllinger und der Kanon Von Polemik zum ökumenischen Konsens?,’ in: Thomas Hieke (ed.), Formen des Kanons. Studien zu Ausprägungen des biblischen Kanons von der Antike bis zum 19. Jahrhundert SBS 228 (Stuttgart: KBW, 2013), 151162 ‘Von Kolonialkirche zur indigenen Theologie. Die Geschichte der Iglesia Filipina Independiente anhand ihrer Interpretation der Bibel,’ Jahrbuch für europäische Überseegeschichte 11 (2013 [2011]), 95-115
b.
Redacties wetenschappelijk
ed. met Adriaan van Klinken, Jesus Traditions in the Construction of Masculinities in World Christianities, special issue of Exchange (42:1; 2013)
17
ed. met Arie Zwiep, Jan Krans, Bert-Jan Lietaert Peerbolte, Paul, John, and Apocalyptic Eschatology (FS Martinus C. de Boer; Leiden: Brill, 2013) ed. met Lidwien van Buuren, Meester in Kerk en Recht (FS Jan Hallebeek; Sliedrecht: Merweboek, 2013) c. Vakpublicaties
ed. met Adrie Paasen, Over katholiciteit als netwerk, de noodzaak van religie en de waarden van het koningschap. Quasimodolezingen 2011-2013 Publicatieserie St. OudKatholiek Seminarie 51 (Amersfoort/Sliedrecht: Oud-Katholiek Boekhuis/Merweboek, 2014) (including contributions by presiding bishop Katherin Jefferts Schori, Geert van Dartel, John de Wit, Proff. Henk de Roest, Ernst Hirsch Ballin, and Govert Buijs, and dr. Remco Robinson) d. Populair
Met Franz Segbers, Alberto Ramento. Évêque des oevriers et des paysans aux Philippines Signes des Temps (Paris: Karthala, 2013) ‘Teken van het Koninkrijk. De zalving van zieken in Marcus 6,7-13 en Jakobus 5,13-16,’ in: Henk Janssen/Klaas Touwen (ed.), Een gezegend leven (Vught: Skandalon, 2013), 5861 (special issue of: Tijdschrift voor Verkondiging). e. Recensies, boekbesprekingen
Soham al-Suadi, Essen als Christgläubige (Tübingen: Francke, 2011), Theologische Zeitschrift 69 (2013), 172-173
2.
Gegeven colleges (met aantallen studenten en opgave stof, behaalde tentamens)
Course director, summer school in Old Catholic Theology (Utrecht Summer School), 31 studenten
4.
Promotiebegeleiding
Drs. Ari Troost, Text, Author, Reader, and Gender in New Testament Exegesis Jan-Willem van Estrik, MA, The Letter to Titus and Early Christian Kybernesis Christian Holmgaard, MA, New Creation in the Gospel according to Matthew Mike Pears, MA, Ethnotopography and Church Planting (VU, co-supervisor) [Completed 2014] Gerda van Deelen, MA, De hermeneutiek van Willem Barnard (VU, co-supervisor) Dean Furlong, The Identification of John the Evangelist in the Early Church Rinie van Renen, The Value of the Dicta Probantia Method (VU, co-supervisor)
Deelname aan disputaties en/of schriftelijke beoordelingen van de dissertaties:
18
Rienk Lanooy, Ecumenism and Salvation. A Critical Appraisal of the Concept of Salvation in Bilateral Ecumenical Dialogues (1970-2000) (VU University, 2012) [Participation in the defense on 15 January 2013] Alexi Somov, Representations of the Afterlife in Luke-Acts (VU University, 2013) [Participation in the defense on 14 January 2014] K.B. Neutel, A Cosmopolitan Ideal. Paul's Declaration 'Neither Jew nor Greek, Neither Slave nor Free, nor Male and Female' in the Context of First-Century Thought (RU Groningen, 4 July 2013) H. de Jonge, Johannes d'Outrein (1662-1722) en zijn emblematische Schriftuitleg (UU, 16 October 2013) H. Wuhrer, Zum Stellenwert vom Reden Gottes im NT am Beispiel der Apostelgeschichte (9 December 2013) 5
Bezoeken aan buitenlandse universiteiten, conferenties en congressen
Lezingen op conferenties:
‘Thecla: Masculinity and Apostolicity’ (AG-ASS Bern, 9 May 2013) ‘Remembering Paul through Thecla’ (EABS Leipzig, 1 August 2013) ‘Jesus’ divine male body?’ (SBL IM St; Andrews, 10 July 2013) Workshop ‘Ecumenism in Old Catholicism’ (International Old Catholic Theologians’ Conference, Neustadt, 4 September 2013) ‘Secularization between description and prediction’ (Symposium on the occasion of Urs von Arx’ 70th birthday, Bern, 4 October 2013) ‘Male table manners?’ (First conference of the European Network for the Study of Masculinity in Early Christianity, Bern, 29 November 2013)
7.
Functies en lidmaatschappen binnen de Oud-Katholieke Kerken
(Reserve-)vertegenwoordiger van de geestelijkheid in de synode van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland Lid van de bisschoppelijke commissie voor geloof en kerkorde Lid van de Internationaler Arbeitskreis Altkatholizismusforschung Lid en voorzitter Redactie Seminariereeks Lid bestuur van de vereniging Cor unum et anima una Quasimodolezing
8.
Functies en lidmaatschappen buiten de Oud-Katholieke Kerken, voorzover in relatie met het aan het Seminarie gedoceerde vak
Lidmaatschap NOSTER thematic group, The future of religious leadership in a postChristendom culture Research (Netherlands School for Advanced Studies in Theology and Religion; 2013-2015) Lid European Association of Biblical Studies Lid Society for Biblical Literature Lid Society for the Study of the New Testament Lid van de Societas Oecumenica Lid Society of Catholic Theology/Thijmgenootschap Lid Vereniging voor Nederlands Kerkgeschiedenis
19
9.
Overige opmerkingen of aandachtspunten die in het verslag (algemeen deel) vermeld moeten worden.
Certificate in PhD supervision (VU University Amsterdam) Erasmus Grant for a visiting professorship at the University of Riga SNF (Schweizerisches Nationalfonds) Grant for the workshop Biblical Masculinities: Past, Present, and Future (with Prof. Moises Mayordomo, Bern, and Prof. Halvor Moxnes, Oslo) NOSTER grant for the organisation of an expert seminar on male circumcision with dr. K.B. Neutel, dr. E.K. Wilson, and Prof. Ruard Ganzevoort (2014) Breeding grant (Utrecht University) for the project “Blue prints of hope” (EUR 10’000) Breeding grant (Utrecht University) for the project “Religious leadership” (EUR 10’000) Media: „Spannend jaar voor Anglicanen,‘ (interview concerning the current statend and future of the Anglican Communion) Reformatorisch Dagblad, 2-1-2013 Interview on the birth narratives of Jesus, NCRV Schepper & Co, 22 December 2013. Can. drs. W.B. van der Velde Geen gegevens aangeleverd. Mgr. dr. J.A.O.L. Vercammen 1. Publicaties a. Wetenschappelijk
Anglicanen en Oud-katholieken op het Europese vasteland en de noodzaak van een ‘oecumenisch kerkrecht’. In: Lidwien van Buuren en Peter Ben Smit (red.) Meester in Kerk en Recht. Vriendenbundel voor Jan Hallebeek bij zijn 25-jarig jubileum als docent kerkelijk recht (Publicatiereeks OK Seminarie nummer 50), Amersfoort/Sliedrecht, 2013, p. 66-78.
c. vakpublicaties
Ten geleide. In: Rowan Williams, Geloof in de publieke ruimte. Vught, 2013, p. 7-10 Rowan Williams. Een inleiding. In: Rowan Williams, Tekens van vertrouwen. Een inleiding in eht christelijk geloof. Berne, 2013, p. VII-XXVI. De Thomaschristenen: een nabeschouwing. In: Jaap van Slageren, De Thomaschristenen van India. Vught, 2013, p. 221-225.
d. Populair
Sta op en ga! Brochure ter voorbereiding van het Internationaal OK congres 2014. Utrecht, 19 pp.
20
De mens in de schepping. In: Jaarboek 2012 Vereniging van Orthodoxen ‘H. Nikolaas van Myra’. p. 57-60.
2. Gegeven colleges
In het kader van de ‘Inleiding in de OK theologie’ (lectuurcursus): de eucharistische theologie van Nicolas Affanasiev (voorjaar) In het kader van de Summerschool: “The ecumenical commitment of the old catholic communion” en “The highlights of the old-catholic ecclesiology”
6. Voordrachten Voor vaktheologen, binnenland:
17 april, Refo500, Theologische Hogeschool Apeldoorn : ‘Verloederd en vervloekt: de Heidelbergse Cathechismus en het (oud-)kahtolieke geloof. 24 augustus, Amersfoort, voor vertegenwoordigers van de Mission Vieille-Catholique Francophone: L’Être vieux-catholique comme Savoir vivre. 12 december 2013, Amersfoort, studiedag van de geestelijkheid van de OKKN : Relaties en seksualiteit. Een theologisch-antropologische bijdrage.
Voor vaktheologen, buitenland:
22 februari 2013, San Salvador, voor de priesters en pastorale verantwoordelijken van het Anglicaanse bisdom van El Salvador (Centraal Amerika): Minoría y Movimiento, e Iglesia al servicio del Reino. Sobre la situación de una iglesia pequeña en una cultura post – cristiana. 15 juni 2013, Parijs, Colloquium georganiseerd door de Mission Vieille-Catholique de France : Les relations du Père Hyacinte Loyson avec l’église d’Utrecht. 3 november, Busan, Zuid-Korea, Workshop in het kader van de Algemene Vergadering van de Wereldraad: Moral discernment in the church.
Populair, binnenland:
Amersfoort, 12 januari, lectorenopleiding: “De dienst van de aandacht “ als identiteit voor de lector. Baarn, 18 januari, toerusting voor de Zusters van Amersfoort: Kerk, geweld en vrede. Utrecht, 24 januari, toerustingsinitiatief van de Sint Gertrudisparochie: Eucharistie vieren: kerk-stichtend en missionair. Zundert, 25-27 januari, 5 lezingen in het kader van de retraite voor de lectorenopleiding: De spiritualiteit van de lector Dordrecht, 7 februari, lezing georganiseerd door de OK parochie: De uitdaging van het oud-katholiek-zijn. Doetinchem, 3-7 juni, 2 lezingen in het kader van de ‘Internationale Altkatholische Spiritualitätswoche’: Alt-katholische Spiritualität: eine Art und Weise vom Christ-sein für die heutige Zeit.
21
Populair, buitenland:
Noorwegen, 9-12 Juli, 5 lezingen in het kader van de gemeenschapsretraite van “Spe Gaudentes”(Amsterdam): De spiritualiteit van het gemeenschapsleven en zijn belang voor de kerk. Rome, 18 oktober, Convocation of the Episcopal Church in Europe: Address to the Convocation of Episcopal Churches in Europe about organizing the collaboration on mainland Europe. Basel, 15 november, Tentoonstelling over de dodendans, Basler Todentanzstiftung: Der Tod. Eine Meditation. Hoofdfuncties: dr. Vercammen is voor 90% van zijn werktijd aartsbisschop van Utrecht en voorzitter van de Internationale Oud-Katholieke Bisschoppenconferentie en voor 10% van zijn werktijd docent ecclesiologie en ambtsleer aan het Oud-Katholiek Seminarie.
22