ormatie
20e jaargang nummer 2, september 2006
2
ormatie
Masterclass Steel 2005.
3
Pelserbrug in oude glorie hersteld.
Beijing Great Wheel,
6
10
hoger kan bijna niet meer.
Aluminiumbrug voor Bleskensgraaf.
Veiligheid kost geld, onveiligheid meer.
16
20
Voorpagina:
Ivormatie
20e Jaargang nummer 2
Redactieadres:
Beijing Great
is de periodiek van de Iv-Groep
september 2006
Iv-Groep b.v.
Wheel, 208
en wordt verspreid onder
meter hoog.
relaties van:
Redactie:
Iv-Bouw & Industrie
IJ.J. Broekhoven
Iv-Infra
ing. C.H.J. Weterings
Postbus 1155
Voor het geheel of gedeeltelijk overnemen of bewerken van artikelen is toestemming van de redactie vereist.
Iv-Water
Fotografie:
Nevesbu
IJ.J. Broekhoven e.a.
Iv-Consult (Maleisië) Muzada
E-Mail:
[email protected]
Iv-Oil & Gas
Iv-Software
3350 CD Papendrecht
Website: www.iv-groep.nl
ing. Dennis Alsemgeest
Masterclass Steel 2005
Masterclass Steel 2005 is de vierde in de serie van vijf workshops, georganiseerd door het Berlage Institute, in samenwerking met Archiprix en Bouwen met Staal. Doel is het verrijken van de kennis en ervaring van jonge ontwerpers - architecten en constructeurs -, door hen als een team te laten werken aan een speciale opdracht. Daarnaast is een doelstelling het verbreden van de kennis en het verdiepen van de specialisatie van de deelnemers op het gebied van research en design in de vakdiscipline.
Iv-Infra
3
4
ormatie eenvoudig is te buigen, snijden
De brug moest hemelsbreed
en vouwen tot constructies die
een afstand overspannen van
De workshop heeft voor de
beter aansluiten bij vorm en
40 meter. Twee belangrijke
branche staalbouw als doel
functie van het object. Goede
ontwerpcriteria waren het profiel
een inspiratiebron te zijn en
ontwerpen zijn in hun ogen
van vrije ruimte voor het auto-
een stimulator voor de ontwik-
ontwerpen waarbij functie,
verkeer en het maximaal toe-
keling van nieuwe methodieken
vorm en constructie in harmo-
gestane
en technieken voor het materiaal
nie, optimaal op elkaar af zijn
voor de voetgangers.
staal.
gesteld.
Op basis van deze criteria en
Tijdens deze vijfdaagse work-
Als speelveld voor de ontwer-
gegeven de beperkte ruimte,
shop begeleiden vijf koppels,
pers
thema
die door de situatie ter plaatse
bestaande uit gerenommeerde
moest worden opgehangen is
is bepaald, is door de ontwer-
masters - architecten en con-
door de Masters gekozen voor
pers het volgende ontwerp
structeurs - uit binnen- en
het totale ontwerp van een fictief
gepresenteerd;
buitenland, een groep van 44
benzinestation langs een auto-
Door de brug niet loodrecht
jonge ontwerpers. Deze nieuwe
snelweg. In subgroepjes konden
maar onder een lichte hoek de
generatie staalontwerpers is
deelnemers kiezen voor het
as van de snelweg te laten
gevraagd onderzoek te doen
ontwerpen van de overkapping
kruisen, is de overspanning
naar innovatieve mogelijkheden
van het station, het weg-
van de brug 50 meter geworden.
van - intelligent - staal binnen
restaurant of de voetgangers-
De wandelroute over de brug
de door masters opgedragen
brug, die de twee stations aan
wordt nog eens vergroot door
thema’s. Eén van die thema’s
weerszijden van de snelweg
een S-vormige slinger in het
stond
D
onder
leiding
van
waaraan
het
hellingspercentage
met elkaar moet verbinden.
alignement aan te brengen.
Laurent Ney en Dries Vande
Eén van de ontwerpteams
Voordeel van de extra gecre-
Velde, beiden van Ney and
bestond uit Dennis Alsemgeest
ëerde lengte is een flinke winst
Partners, Brussel. Zij hadden
en architect Reinder Douwers,
in het verlagen van het hel-
als
en
samen hebben zij het ontwerp
lingspercentage. Tevens ligt
Substract”. Filosoferend over
doelstelling
“Add
van de voetgangersbrug voor
de aanlanding meer in lijn met
de ontwikkeling van de staal-
hun rekening genomen.
de as van de weg. Hierdoor
bouw in het algemeen, kwamen zij tot de conclusie dat het gebruik van constructiestaal in de vorige eeuw vooral bestond uit het toevoegen van constructie elementen aan een architectonisch ontwerp. Tijdens de twintigste eeuw is geleidelijk aan - vooral door de auto- vliegtuig- en scheepvaartindustrie - de rol van het staal verandert naar het verminderen van het gebruik van standaard elementen en meer direct gebruik maken van de mogelijkheden die het staal biedt als plaatmateriaal, dat
Iv-Infra wordt minder beslag gelegd
richting van de brug door
deze situatie aan de buitenzijde
op het beperkt beschikbare
materiaal weg te halen daar
van
terrein van het benzinestation.
waar het niet nodig is - Add
verlengd als stijlen voor de
Een
kokerligger
and Substract - overeenstem-
leuning. Samen met een ge-
opgelegd op twee landhoofden
mend met deze interne krach-
sloten en transparante leuning
leent zich het beste voor dit
ten. De dwarsdoorsnede kreeg
resulteert dit in een dynami-
concept. De combinatie van
zijn definitieve vorm door de
sche en heldere passage voor
verticale en horizontale krom-
dynamische lijn in de schom-
de voetgangers bovenlangs
ming levert een organische
meling uit te drukken.
en de automobilisten onder-
pasvorm op rond het profiel
Opvallend is dat voor deze
langs.
van
gebogen
vrije
ruimte.
de
brug
en
Grappig
brug de leuning is gecombi-
detail is dat de automobilist
neerd - met de voor de brug-
Voor informatie over de
die onder de brug doorrijdt, de
doorsnede benodigde verstij-
Masterclass Steel, zie
horizontale kromming van de
vingen - in één element. De
www.masterclassstaal.nl.
brug niet direct ziet, het lijkt
verstijvingen bevinden zich in
gewoon een normale boog. In het project is een optimalisatie gezocht tussen de verticale en horizontale kromming van de S, bij de betreffende overspanning, met in achtneming van het hellingspercentage voor de voetgangers en de interne krachten. De horizontale kromming resulteert in extra buigende momenten en torsie in de constructie. De
dwarsdoorsnede
wordt
geoptimaliseerd in de lengte-
worden
5
6
ormatie
To n K e e s m a a t
Pelserbrug in volle glorie hersteld
De Pelserbrug, gelegen over de Voorstraatshaven te Dordrecht, dateert uit 1874 en is een Rijksmonument. De brug speelt een belangrijke rol in het beschermde stadsgezicht van Dordrecht. Deze brug is een typisch voorbeeld van een “brug met een oorgat” met slechts één klep. Het zogenaamde oorgat of mastgat diende om schepen met staande mast te laten passeren.
Iv-Infra
De scharnierende ijzeren klep
De brug is 13 meter lang en
in de Pelserbrug werd geopend
3 meter breed en heeft drie
De naam oorgat kwam in 1400
door kettingen met contra-
overspanningen waarvan de
al voor als benaming voor
gewichten in de holle gietijzeren
middelste met een doorvaart-
openingen in het paalwerk
kolommen aan weerszijden
wijdte van 6 meter. Het oorgat
langs het IJ in Amsterdam.
van de middenopening.
is 1,5 meter breed.
D
Mogelijk werd het vroeger
Bijzonder zijn de smeedijzeren
“doorgat” genoemd en is dit
De brug ligt op vier zware,
liggers met gebogen onder- en
later verbasterd tot oorgat. In
sierlijk geprofileerde, gietijzeren
rechte bovenrand. Ook het
Dordrecht was nog een brug
kolommen met daarop stevige
leuningwerk is van gietijzer,
met een oorgat, de Nieuwbrug
balusters en licht gebogen
verfraaid met smeedwerk. Er
over de Wijnhaven. Deze is
smeedijzeren overspanningen.
ligt een houten dek op de
enige
Dit geheel geeft de Pelserbrug
brug.
jaren
geleden
geheel gerenoveerd.
ook
een opvallend monumentaal uiterlijk.
7
8
ormatie De brug was na meer dan 130 jaar trouwe dienst toe aan een grondige renovatie. Het houten brugdek was compleet versleten en de vele scheuren in de gietijzeren balusters maakten duidelijk dat herstel dringend nodig was. Bij de renovatie is tevens de ontsierende leiding aan de westzijde van de brug verwijderd. Het oorgat was destijds al vervangen door stalen balken die zijn vastgezet op een nogal provisorische wijze. De kettingen en contragewichten zijn toen ook verwijderd.
dit is gedaan door middel van
materiaal behouden moest
het plaatsen van een stempel-
blijven en dat alle originele
De renovatie is in opdracht
constructie met geïntegreerde
geklonken verbindingen weer
van de gemeente Dordrecht
vijzels. De vijzels waren voor-
geklonken uitgevoerd moesten
uitgevoerd in nauwe samen-
zien van een drukregistratie-
worden. De aannemer heeft er voor gekozen om ook de nieuwe verbindingen bij het oorgat te klinken, hetgeen in hoge mate bijdraagt aan het behoud van het oorspronkelijke uiterlijk. Er is dus weer een nieuw oorgat opgenomen, dat weliswaar niet meer kan worden geopend, maar wel met een dilatatie is uitgevoerd waardoor de brug, als gevolg van spanningen, niet meer beschadigd kan worden. Voor de conservering is gekozen
werking met Monumentenzorg
systeem om te kunnen contro-
voor een duplex-systeem. Dit
Dordrecht en de Rijksdienst
leren of de landhoofden ver-
systeem heeft naar verwach-
voor de Monumentenzorg.
plaatsten bij het verwijderen
ting een zeer lange standtijd
Voor de uit te voeren werk-
van de brug. Tijdens de bouw
en zal de brug enkele tientallen
zaamheden is de brug gede-
was er een noodbrug geplaatst
jaren beschermen.
monteerd en afgevoerd naar
om winkeliers en omwonenden
de werkplaats. De demontage
niet te veel overlast te bezorgen.
Gelijktijdig met de renovatie
moest op een gecontroleerde
Een van de uitgangspunten bij
van de bovenbouw zijn ook de
wijze gebeuren om verdere
de renovatie was dat zo veel
natuurstenen
beschadigingen te voorkomen,
mogelijk van het oorspronkelijke
hersteld en is de scheefstand
funderingen
Iv-Infra rapport met herstelplan en bijbehorende kostenraming; Opstellen van de controleberekeningen voor de brug en de fundering; Overleg met de opdrachtgever, monumentenzorg, het havenbedrijf, de winkeliers en de omwonenden; Presentatie van het herstelplan aan de gemeente Dordrecht in aanwezigheid van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg; Het verzorgen van de benodigde vergunningaanvragen; Het opstellen van het bestek, van de kolommen gecorri-
Materiaalonderzoek naar de
inclusief V&G-plan, de teke-
geerd.
fysieke eigenschappen van het
ningen en de besteksraming;
gebruikte giet- en smeedijzer,
Het houden van de aanbesteding
Dat de brug dringend aan een
ten behoeve van het opstellen
en het verzorgen van de
ingrijpende opknapbeurt toe
van de controleberekeningen.
gunning.
was, blijkt wel uit de volgende constateringen tijdens de uitgebreide inspecties: De kolommen onder de brug staan scheef, waarschijnlijk is dit het gevolg van de verplaatsing van de landhoofden; Op
veel
plaatsen
onderdelen
door
worden roestvor-
ming uit elkaar gedrukt; Een aantal van de gietijzeren balusters van het leuningwerk zijn kapot gedrukt; Het houten brugdek en de onderliggende draagconstructie is zwaar aangetast.
Hiervoor zijn enkele boormonsters genomen, die zijn onder-
Eind september 2005 is de brug
De voorbereidende werkzaam-
worpen aan microscopisch
gedemonteerd en sinds eind
heden, die door Iv-Infra zijn
onderzoek en hardheidsmetin-
februari 2006 is de brug weer
uitgevoerd,
gen;
gereed voor gebruik.
hoofdzaak uit:
Technische inspectie en opna-
De inwoners van Dordrecht en
Historisch onderzoek, inhou-
me van de hoeveelheden;
de
dende het bestuderen en con-
Het inmeten van de brug en
genieten van deze in volle glorie
troleren van de aangeleverde
haar omgeving;
herstelde historische brug.
archiefgegevens;
Opstellen van het inspectie-
bestonden in
toeristen
kunnen
weer
9
10
ormatie
Papendrechts bedrijf ontwerpt
Iv-Bouw & Industrie mag het reuzenrad ontwerpen dat in 2008 in Peking moet verrijzen. Met 208 meter wordt het het grootste rad ter wereld.
“Dit bouwwerk raakt aan de grens van wat mogelijk is”.
Iv-Bouw & Industrie
t recordbouwwerk voor China
11
12
ormatie
H
gehouden, moet het bouw-
aldus Arie Lanser, directeur
werk in het Chaoyang Park,
van
Hoe kom je als Papendrechts
niet ver van het Plein van de
“Omdat er maar zeer weinig
ingenieursbureau in Peking
Hemelse Vrede, klaar zijn.
reuzenraden worden gebouwd,
terecht?
overkwam
Iv-Bouw & Industrie had de
is de expertise beperkt. En dus
Iv-Bouw & Industrie, onder-
nodige ervaring op het gebied
kwam
deel van de 350 werknemers
van reuzenraden: het ingeni-
Company, een bedrijf met een
tellende Iv-Groep, die opdracht
eursbureau tekende ook voor
voornamelijk Duitse achter-
kreeg om in een half jaar tijd
het ontwerp en de montage-
grond en met financiers zoals
het grootste reuzenrad ter
berekeningen
ABN Amro, bij ons terecht”.
wereld te ontwerpen. In 2008,
Millennium Wheel in Londen.
Slechts
het jaar waarin de Olympische
“Daarmee hebben we de nodige
bureaus wagen zich nog aan
Spelen
naamsbekendheid verworven”,
dergelijke grote mechanica-
in
Het
China
worden
van
het
Iv-Bouw
de
&
Industrie.
Great
weinig
Wheel
ingenieurs-
Iv-Groep projecten, aldus Rob van de
bruggen in Argentinië en een
coördineert, assistentie verleent
Waal, directeur van Iv-Groep,
sluisdeur in Venetië.
bij de bouw en de controles
omdat de risico’s te groot zijn.
Lanser: “Veel ingenieursbu-
uitvoert. “Dit bouwwerk zit op
“Maak je een fatale fout, dan
reaus houden zich liever bezig
het randje van wat nog mogelijk
kan een bouwwerk instorten”.
met minder riskante ontwerpen
is”, volgens Lanser. Voor dit
Voor Iv-Bouw & Industrie bete-
of ruimtelijke ordening, maar
ontwerp zijn staalconstructies
kent dat steeds meer werk,
wij vinden dit juist leuk”.
nodig die bijna niet te maken
want de vraag naar bewegende
zijn. Je moet bij je berekeningen
staalconstructies groeit. Het
Het reuzenrad in Peking, dat
namelijk rekening gaan houden
bedrijf, dat onder andere ook
208 meter hoog wordt, vergt
met factoren die op die hoogte
tunnels, olieplatforms en duik-
het uiterste van Iv-Bouw &
een geheel eigen rol spelen,
boten tekent, ontwierp in de
Industrie, dat behalve het
zoals wind en aardbevingen”.
afgelopen jaren onder meer
ontwerp ook het hele project
En dan is er nog de omloop-
13
14
ormatie snelheid van het rad waar
ducent Hollandia. Het staal
gebouwd. Technisch is dat
rekening mee gehouden moet
wordt dit keer geleverd door
veel ingewikkelder, omdat het
worden. “We moesten iets
een Chinees bedrijf. “Het staal
rad bevestigd moet worden
ontwerpen dat in een half uur
aanleveren vanuit Nederland
aan tijdelijke hulpconstructies
rond is. Duurt het langer, dan
zou te duur worden”, volgens
en aan honderden meters
wordt de bezoeker het zat.
Lanser. “Qua arbeidskosten en
lange tuien om het gevaarte in
Omdat dit reuzenrad veel groter
transport kan het staal veel
bedwang te houden. Lanser:
is dan in Londen, moest dit rad
goedkoper in China zelf worden
“Deze manier van bouwen
dus sneller draaien. Maar dan
gemaakt”. Het staal wordt
heeft wel het voordeel dat er
krijg je problemen met instap-
geproduceerd in Shanghai en
tegelijkertijd
pen, want het wiel stopt niet
per vrachtwagen naar Peking
gewerkt aan het ontvangst-
voor je. Dus hebben we een
vervoerd.
gebouw dat onder het wiel
bewegend
instapsysteem
De opbouw van het rad, die
komt”. Staat het rad eenmaal,
bedacht dat dezelfde snelheid
begin 2007 van start gaat, zal
dan volgt er nog een maan-
heeft als het rad, zodat je vanuit
ongeveer een jaar duren en
denlange testprocedure.
“stilstand” kunt instappen”.
waarschijnlijk anders in zijn
kan
worden
werk gaan dan in Londen:
Als het goed is, ligt er nog
Anders dan bij het reuzenrad
werd het Millennium Wheel
meer werk voor Iv-Bouw &
in Londen werkt Iv-Bouw &
liggend gebouwd en vervolgens
Industrie in het verschiet. De
Industrie in Peking niet samen
overeind gehesen, in Peking
Great Wheel Company wil nog
met de Nederlandse staalpro-
wordt
meer reuzenraden bouwen in
het
rad
“staande”
Iv-Bouw & Industrie de hele wereld – onder meer in
Chinezen, 208 meter hoog
20 omwentelingen per dag
Dubai, Berlijn, Amsterdam en
worden.
maken. De capaciteit bedraagt
Australie – en dan naar de
38.400 mensen per dag. De
beurs.
Ter vergelijking:
Voor Iv is het vooral de naams-
het
in
dus-uitgaande van 10 euro per
bekendheid die telt: van de
Londen is 140 meter hoog. Het
persoon 384.000 euro per dag.
totale bouwsom van 100 mil-
Chinese rad krijgt 48 cabines,
Als het rad 300 dagen per jaar
joen euro gaat er nog geen
die ieder 40 personen meene-
kan worden gebruikt, levert
5 miljoen euro naar de ontwer-
men. Het Londense rad heeft
dat
pers. Lanser: “Terwijl het voor
32 cabines, die elk 24 passa-
115,2 miljoen euro op. Op die
ons toch een zeer risicovol
giers kunnen herbergen.
manier zijn de bouwkosten
project is. Ten eerste is zaken
Het exploiteren van een reuzen-
van 100 miljoen euro snel
doen met China niet eenvoudig,
rad kan een lucratieve bezig-
terugverdiend, mits de capsules
bovendien brengt een bouw-
heid zijn: het Chinese rad gaat
goed bezet zijn.
Millennium
maximale opbrengst bedraagt Wheel
per
jaar
maximaal
werk als dit enorme risico’s met zich mee. Maar we zullen alles goed doorrekenen”
Dit artikel is eerder verschenen in het NRC Handelsblad en wordt met toestemming van de redacteur Friederike de Raat opnieuw gepubliceerd,
Het reuzenrad in Peking is in 2008 klaar en moet daarom, naar
de
wens
van
de
waarvoor onze welgemeende dank.
15
16
ormatie
D i r k v a n d e r To l
Aluminium brug v
De gemeente Graafstroom heeft plannen om bij dorpshuis De Spil in Bleskensgraaf een grote binnensportaccommodatie te bouwen. Een onderdeel van het project is de bouw van een voetgangersbrug over de rivier.
Iv-Infra
voor Bleskensgraaf
Deze brug is noodzakelijk voor een veilige oversteek van de schooljeugd van de noordzijde van de gemeente naar de in de zuidzijde gelegen sportaccommodatie.
17
18
ormatie
A
Al in 2003 heeft de gemeente aan Iv-Infra gevraagd een begroting te maken voor de brug.
De
oorspronkelijke
vraag betrof een stalen brug die slank en onopvallend in de omgeving
ingepast
moest
worden. Een andere randvoorwaarde was de hoogte van brug over het water. Deze moest voldoende zijn, om geen belemmering te zijn tijdens het schaatsen van de molentocht. Tevens was in principe de locatie en de vormgeving vastgelegd. In het eerste overleg heeft Iv-Infra een voorstel gedaan voor een alternatief in aluminium. Voor een voetgangersbrug, waar geen belasting door vrachtwagens
voorkomt
vermoeiing
geen
en
met
rekening
gehouden hoeft te worden, is aluminium een goed alternatief. Door Iv-Infra zijn het voorontwerp en de begroting voor beide varianten gemaakt. Uit de begroting kwam naar voren dat de investeringskosten voor een aluminium brug hoger zijn
Iv-Infra
dan van de stalen brug. Maar er is ook gekeken naar de onderhoudskosten op lange termijn. Daaruit bleek dat de aluminium variant voordeliger was. Om goedkeuring te krijgen van de welstandscommissie heeft
architectenmaatschap
Groeneweg & Van der Meijden het voorontwerp vormgegeven. Hierdoor kwam de toegezegde subsidie van de provincie niet in gevaar. Alleen voor de aluminium variant is een aangepaste begroting gemaakt. Iv-Infra heeft het definitief ontwerp, de berekeningen en de plantekeningen verzorgd. Ook heeft de gemeente opdracht verstrekt voor het toezicht tijdens de bouw. De brug is gebouwd door Jos van den Bersselaar Constructie b.v. Op 3 februari 2006 is de brug gemonteerd en op 22 februari 2006 is hij officieel geopend door de Gebiedsgedeputeerde van Zuid-Holland, mevrouw H. Dwarshuis-van de Beek.
19
20
ormatie
H a n s Ve r s c h o o r
Veiligheid kost geld, onveiligheid meer
Een mooie vrijdagochtend. Een rit naar Roermond. Er zijn slechtere momenten in het leven. Geen files. Borden langs de weg: “Koop hier onze asperges, nu aardbeien”. Nemen we nog een echte Limburgse vlaai mee naar huis? Een schitterend voorlichtingscentrum ViaScoop aan de oostelijke rand van Roermond.
H
functie van Contractgemachtigde,
directievoerder bijna dagelijks
directie UAV. UAV staat voor
het werk opnam, komt de
“Hands-Off”. Dit is het eerste
Uniforme
Administratieve
“nieuwe” directievoerder bijna
dat je hoort van Gerrit Wierda
Voorwaarden en directie UAV
niet meer op het werk. Op
als je hem vraagt naar zijn rol
is het namens de opdrachtgever
afstand blijven dus: Hands off.
bij de aanleg van de A73, de
administratief, budgettair en
Natuurlijk, om echt op de
ontbrekende schakel in de
planmatig opvolgen van het
hoogte te blijven, bezoekt
noord-zuid
contract met de aannemer.
Gerrit eens per drie weken het
verbinding
in
Limburg. Gerrit is namens de
werk buiten, maar dat is het
Rijkswaterstaat
De kreet “Hands off” staat in
dan wel.
betrokken bij de aanleg van de
de nieuwe functieomschrij-
Maar eigenlijk zijn we hier niet
42 kilometer lange snelweg
ving van de directie UAV. In
voor gekomen. We weten wel
tussen Venlo en Echt in de
afwijking van vroeger, toen de
dat Gerrit helemaal opgaat in
Bouwdienst
Iv-Groep zijn werk. We weten ook dat
veiligheid. Opdrachten voor
schrijven
Gerrit, al weer een aantal
Hoogovens , Mannesmann en
Weinig veiligheidsproblemen.
jaren, bijna dagelijks de rit
Grootint brachten hem al
Maar wat als de ingenieursbu-
’s Gravendeel - Roermond v.v.
vroeg in aanraking met hoe er
reaus op een bouwplaats of
rijdt om zijn functie naar behoren
in de industrie wordt omge-
project buiten gaan directie-
uit te voeren. En dat hij blijk-
gaan met veiligheid. Ook zijn
voeren,
baar zo goed meedraait in het
betrokkenheid als kwalitieits
inspecteren
grote projectkantoor naast het
engineer bij het ontwerp van
bestaat geen VGM Checklist
genoemde voorlichtingscen-
de Nieuwe Waterweg Storm-
voor Ingenieursbureaus, - VCI- .
trum dat onlangs zijn contract
vloedkering - NiWas - en de
Op zo’n moment worden inge-
weer voor een jaar is verlengd.
Martinus Nijhoffbrug leverden
nieursbureaus opeens gelijk-
hem steeds meer kennis en
geschakeld met aannemers en
Veiligheid
ervaring op van veiligheid.
moeten zij ook voldoen aan de
Nee, we zijn hem ook gaan
Het is daarom niet verwonderlijk
eisen en regelgeving van het
opzoeken om te vernemen
dat Gerrit benoemd is tot
VCA-certificaat.
hoe het staat met het veilig-
VGM-coördinator. VGM staat
Iv-Groep is een ingenieurs-
heidsbeleid bij Iv-Groep.
voor Veiligheid, Gezondheid
bureau met een aantal mede-
Het wordt daarbij al snel
en Milieu.
werkers in de buitendienst.
duidelijk dat Gerrit over het
bestekken
toezicht of
etc.
houden,
meten?
Er
Bijna tien jaar geleden zijn de
veiligheidsbeleid in het alge-
Gerrit: “Vanuit mijn arbeids-
eerste VCA-certificaten, Veilig-
meen bij Iv-Groep meer kan
verleden,
vaak
heids Certificaat Aannemers,
vertellen dan dat er recent
acteerde aan de directiezijde,
behaald. Destijds was dat
prachtige
parkeerplaatsen
waarin
ik
ben ik al lang bekend met de
VCA-1 en VCA-2. Sinds kort
aangelegd zijn en dat er bij
fenomenen
kwaliteitshand-
spreken we van Basisveilig-
brand of een andere calamiteit
boeken, werkplannen en project-
heid VCA (B-VCA) en Veilig-
instructies
procedures
plannen. Het echte opereren
heid voor Operationeel Lei-
beschikbaar zijn, die van tijd
met aandacht voor veiligheid
dinggevenden VCA (VOL-VCA).
tot tijd getoetst moeten worden
is oorspronkelijk afkomstig uit
Maar we zijn er nog niet met
in de praktijk.
Amerika en is in Nederland in
het behalen van de individuele
eerste instantie ingevoerd bij
VCA-certificaten. Alle inspan-
Maar praat je met Gerrit over
de offshore en petrochemie en
ningen
“Veiligheid” met een hoofdletter
later bij bedrijven zoals de NS
gezondheid en milieu moeten
dan merk je, dit is zijn passie
en RWS. Vandaag de dag moet
worden
gecoördineerd.
en zijn missie. Ineens rollen
iedere aannemer in een zoge-
moeten
handboeken
dan de termen en uitdrukkin-
naamd VGM - plan omschrijven
worden opgesteld, zakboekjes
gen zoals Lloyds Register
hoe hij omgaat met deze
moeten worden uitgereikt, veilig-
Quality Assurance - LRQA -,
aspecten met betrekking tot de
heidspaspoorten moeten actu-
non-conformities - NC -, taak-
eigen mensen, de bouwplaats
eel blijven, toolbox meetings
risico-analyse - TRA -, risico
en de omgeving. Aannemers
moeten worden georganiseerd
inventarisatie
zijn
inmiddels
en hoger management moet
- RI&E -, audit en toolbox mee-
vertrouwd geraakt, zij hebben
werkplekinspecties uitvoeren.
ting over de tafel.
het VCA, Veiligheids Checklist
Dat alles vraagt uiteraard om
Gerrit heeft al een indrukwek-
voor Aannemers. Voor inge-
een gestructureerde aanpak.
kende staat van dienst opge-
nieursbureaus ligt dat soms
En die is ook gerealiseerd.
bouwd bij Iv-Groep en is al
wat moeilijker. De medewerkers
Samen met collega’s Kees
heel
tekenen, rekenen, ontwerpen,
Weterings en André Bezemer
lang
en
en
evaluatie
vertrouwd
met
daarmee
rondom
veiligheid, Er
VGM
21
22
ormatie zorg ik voor een goede uitvoering
het soms moeilijk is voor de
Veiligheid kost geld, onveilig-
van de wettelijke taken met
medewerkers. Zij vliegen als
heid kost veel meer! Ook met
betrekking tot VGM en Arbo.
bijen van de ene bloem naar
betrekking tot het verstrekken
Nog meer vragen?”
de andere, maar toch moet het
van veiligheidsmiddelen is er
niet de moeilijkste opgave zijn
geen sprake van zuinig aan
Gerrit zit te springen om zijn
om met een zekere regelmaat
doen.”
dagelijkse werk weer op te
toolbox-meetings te houden. “
pakken. Ho ho, Gerrit, dit is
Heb je veel met externe
een interview, er volgen nog
Hoe
een aantal vragen
perceptie van veiligheid
Gerrit, kort en bondig: “Ja,
staat
het
met
de
instanties te maken?
binnen Iv-Groep?
bijvoorbeeld
Veiligheid is dat passie of
Gerrit: “De jongens houden
brandweer certificeringbureaus
plicht?
zich goed aan de regels. Maar
en arbeidsinspectie”.
Gerrit:” Voor mij passie en
ja, ze zijn jong en gemoti-
voor
iedereen
plicht.
gemeenten,
Een
veerd, men wil altijd net iets
Wat is de relatie tussen
ongeluk zit in een klein hoekje,
meer, men wil altijd iets verder
Veiligheid en Arbo?
en we moeten van tevoren
springen dan de polsstok lang
“VGM en Arbo hebben veel
goed nadenken over veilig-
is - hier spreekt de Fries -. En
overlappingen. Arbo gaat ook
heid en risico’s. We moeten de
daar zit nu juist het gevaar.”
over ergonomie, luchtkwaliteit
risico’s beheersen! Ik klop het
en gezondheid in gebouwen
af, maar de laatste twee jaar
Wordt veiligheid gedragen
- sick building syndrome -
zijn er geen ernstige ongelukken
door de directie?
enzovoorts.
gebeurd. Ik zeg altijd:
Gerrit: “ Laat ik hierover duide-
Er is bij Iv-Groep een werk-
“Geen lint als leuning, geen
lijk zijn. Als een medewerker
groep VGM, Arbo en Milieu
balk als brug!”
vaststelt vanuit het oogpunt
waarin Kees Weterings en ik
Daarom altijd een kick–off
veiligheid, hier kan ik niet vei-
deelnemen. Een keer per twee
meeting
gezamenlijke
lig werken of hier moet ik het
maanden
vaststelling van de risicovolle
met
werk stilleggen, dan staat de
gevoerd met de directie om de
punten, die zijn voortgekomen
directie altijd achter de opvat-
Arbowet en de VCA-regelge-
uit een bezoek op de locatie. Is
ting van de medewerker. Kost
ving goed te implementeren.
een constructiedeel hoger dan
dat geld of heeft het invloed
In de toekomst zal zelfs waar-
2.50 meter, dan een leuning of
op de relatie met de opdracht-
schijnlijk nog meer overleg
een veilig werkbordes voor-
gever dan is dat jammer maar
nodig zijn, want waar vroeger
zien. Enzovoorts. Ik weet dat
veiligheid gaat voor alles.
regelgeving van overheidswe-
wordt
overleg
Iv-Groep ge werd opgelegd, moeten str-
doen het veiligheidsvest aan-
Wel uit hij zijn zorgen
aks direct sluitende afspraken
trekken. Veiligheidsschoenen
“Ik heb zo mijn zorgen over de
gemaakt
tussen
zijn ook geen punt van discussie
nieuwe regelgeving Arbo. Hij
werkgevers en werknemers
worden
meer. Iedereen op de bouw-
vreest dat er straks een discus-
onderling, dus zonder tussen-
plaats heeft voortaan een
sie ontstaat tussen werkgever
komst
helm op. Om kort te gaan ja, er
en werknemer over onderwer-
is een veiligheidsbewustzijn
pen zoals “Wat nou, al bij
gegroeid, en dat heeft geleid
2.50 m een
Op de vraag of zijn betrokken-
tot minder ongelukken en
schuift de ladder maar uit naar
heid bij het thema veiligheid
minder ziekteverzuim”
3.00 m, dat is best te doen met
van
de
overheid.
Moeilijk, hoor.”
van tijdelijke aard is, antwoordt
werkbordes, je
een ladder”. De tijd breekt aan
Gerrit dat er geen sprake is
De vraag of er nog wensen of
van de rekbare ladder, in
van toerbeurt of zoiets. Dat
zorgen zijn met betrekking tot
plaats van de uitschuifbare.
hoeft van hem ook niet. Hij
veiligheid,
zijn
Levensgevaarlijk. Maar dat is
doet dit werk graag, kent
wenkbrauwen fronsen. Je ziet
mijn algemene zorg! Bij ons
intussen alle ins en outs en
hem denken of hij in het kader
zal dat hopelijk niet gebeuren.
zolang voldoende ondersteu-
van dit interview wel zal melden
Veiligheid kost geld, onveilig-
ning krijgt vanuit het bureau,
dat hij graag wat meer mens-
heid kost meer geld.”
wil hij dit blijven doen.
kracht vanuit het bureau zou
doet
hem
de
De klok tikt langzaam naar
Zijn de effecten van het
bestaande VGM groep, maar
twaalf uur, tijd voor de lunch
VGM systeem meetbaar?
hij besluit zwijgend dat dit niet
in de ViaNova. Gerrit wordt
Het blijkt uiteraard dat zoiets
het platform is om dat aan te
onrustig, want vrijdags wordt
moeilijk meetbaar is, maar er
kaarten.
er in Roermond altijd vis
willen
toevoegen
aan
kan worden vastgesteld dat
gepresenteerd bij de lunch.
over het algemeen het denken
Alleen vandaag niet, want de
in termen van veiligheid de
viskar is uitgebrand. Gerrit:
laatste tijd enorm gegroeid is,
“Nemen we toch gerookte
ook bij ons ingenieursbureau.
paling.”
Gerrit: “Als landmeetkundigen tegenwoordig, bij wijze van spreken, midden in een weiland moeten gaat uitzetten,
Gerrit Wierda is geboren in Friesland. Behaalde het diploma HTS Weg- en Waterbouw in
dan is toch het eerste wat ze
Leeuwarden. Solliciteerde bij Ingenieursbureau H.Veth b.v. in Dordrecht naar de functie van software medewerker, omdat in het noorden geen baan te vinden was. In dienst getreden op 15 juli 1982, aangenomen door Jaap van der Wal. Rob van de Waal was toen afdelingshoofd. Heeft een aantal interne opleidingen gevolgd, onder meer bij de Hoogovengroep onder leiding van Jan de Moor. Tijdens de uitvoering van projecten voor Hoogovens, onder andere voor de Cokesfabrieken, OSF2, VPBI enzovoort begon zijn betrokkenheid bij veiligheidsvraagstukken. Kwam bij de projecten voor Mannesmann en Grootint in aanraking met de uitgebreide veiligheidsvoorschriften in de offshore wereld. Was vervolgens als kwaliteits engineer betrokken bij NiWaS en de Martinus Nijhoffbrug. Is nu directievoerder namens de opdrachtgever op meerdere projecten van Rijkswaterstaat; MoMaRo, de autosnelwegen A27, A50 en de A73. Heeft de functie VGM coördinator van Iv-Groep.
23
16 24
ormatie
Korte berichten
Iv-Bouw & Industrie Stiepen
Stalen kolom
Als kwaliteitsmanager van Iv-Groep heb ik een bezoek aan het kantoor van Iv-Bouw & Industrie in Assen gebracht. Tijdens de audit verifieerden we de documenten die voor een raamcontract met de gemeente Bronkhorst werden gecontroleerd. Daarbij viel plotseling een woord op dat in de vocabulaire van de gemiddelde Nederlander niet voorkomt. Het gaat om het woord stiepen.
Poer/Stiep
Vooraanzicht Stalen kolom
Stiepen; wat zijn dat? Mijn collega’s uit het noorden keken verrast. “Weet jij dat niet? Stiepen zijn funderingsstroken, fundamenten van een gebouw, betonfundering onder een stalen kolom.”
Poer/Stiep
Ik opperde het woord poeren als redelijk alternatief. Terug op het hoofdkantoor in Papendrecht vroeg ik meerdere
Zijaanzicht
deskundigen naar de juiste betekenis van het woord ‘stiepen’, maar niemand wist wat het exact betekent. Uiteindelijk bracht de Dikke van Dale uitkomst: Stiepen zijn ondersteuningsconstructies die door de rest van Nederland poeren genoemd worden.
Iv-Infra Project Pajaros Island De vaargeul vanuit zee naar de stad Maracaibo leidt tot verzilting van het meer van Maracaibo. Om dit tegen te gaan zijn er plannen om de haven meer naar de kust te verplaatsen. Als eerste grote project is er een terminal gepland waar de afhandeling van stukgoed,bulkgoederen, containers en graanproducten gaat plaatsvinden. Als partner in het samenwerkingsverband Alive begeleidt Iv-Infra alle engineeringwerkzaamheden voor de logistieke indeling van het haventerrein en het ontwerp van de gebouwen en installaties voor de op- en overslag. Bovendien verzorgen wij de controle van de engineering die in Venezuela wordt uitgevoerd.
Iv-Software Geslaagde bijeenkomst van Octopus gebruikers Op donderdag 29 juni 2006 is voor de derde keer een bijeenkomst georganiseerd voor het Octopus Gebruikers Platform. Tijdens deze ongedwongen gelegenheid is aan de toehoorders een vooruitblik gegund op de nieuwe versies van Octopus AWB en van Octopus Vergunning en Handhaving. Bovendien is door twee gastsprekers een inleiding verzorgd, een over de koppeling van Octopus met het documentair informatie systeem CORSA en een over de ontsluiting van informatie vanuit Octopus met de zoekmachine Infolution. Al met al een geslaagd evenement waarop door alle aanwezigen met plezier kan worden teruggekeken.
