Opvoeden, een zaak van ons allen?

Afbeelding 1: Minister Rouvoet overhandigt estafettestokje aan wethouder Bert van Alphen, foto Richard Mulder

Verslag van het Haags Opvoeddebat: “Opvoeden, een zaak van ons allen?” gehouden op 3 december 2009 in Theater Concordia

Eindversie

Organisatie:  Opvoeden Samen Aanpakken (een project van Stichting VluchtelingenWerk Den Haag, Unit MCI -onderdeel MOOI, Stichting Yasmin en Bibliotheek Den Haag).  Centra voor Jeugd en Gezin (CJG's) Den Haag. Onderdeel van de Nationale Opvoedestafette van het programmaministerie Jeugd en Gezin.

Avondvoorzitter: Paul Cornelissen

Met dank aan:  Gemeente Den Haag Dienst OCW afdeling Jeugd voor de extra bijdrage.  Medewerkers Jeugd en Gezin en Research voor Beleid.  Alle deelnemende ouders en vrijwilligers, gasten uit de talkshows, alle workshopleiders en assistenten/stagiaires, kinderopvang.  Projectsubsidiënten; VROM (Ruimte voor contact), gemeente Den Haag (emancipatie), Fonds 1818.

Inhoud:

p.

SAMENVATTING: 1. Waarom dit debat/ inleiding

3.

2. Impressie Ouderdiner; aan tafel met de minister over opvoeding

5.

3. Impressie deel 1 van het debat/talkshow; signalen uit de praktijk

6.

4. Impressie workshops

9.

5. Impressie deel 2 van de talkshow en discussie

10.

6. Hoe verder?

12.

Bijlagen: • • •

Aanwezigenlijst Notities; Wensen En Plannen uit de workshops Overzicht persaandacht

1. Waarom dit debat/inleiding

Minister Rouvoet van Jeugd en Gezin heeft in de herfst van 2009 opgeroepen tot meer debat onder ouders over de opvoeding. Veel ouders blijken vragen te hebben rondom opvoeding, zonder dat zij hier nu direct voor naar een cursus of een deskundige willen. Vanuit het project Opvoeden Samen Aanpakken (OSA) hebben vier Haagse organisaties hier al enige ervaring mee opgedaan in 2008 en 2009. Tijdens 47 dialoogbijeenkomsten op 27 verschillende locaties in de Haagse gemengde wijken, konden ruim 900 ouders en opvoeders al meepraten. Voor deze gesprekken is nauw samengewerkt met een groot aantal instellingen en organisaties in de stad. Onder meer met de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG's), die in rap tempo worden geopend en steeds meer bij het project betrokken zijn. Om dit 2-jarig project af te sluiten en vooral om te bespreken met alle geïnteresseerden in de stad, wat hier nu uitkomt en hoe we nu verder kunnen met de behoeften van opvoeders zelf, is dit Haags Opvoeddebat georganiseerd. Door de mensen achter OSA en de CJG's samen. Tevens is het een onderdeel geworden van de Nationale Opvoedestafette, een initiatief van minister Rouvoet. Het estafettestokje is daarbij symbolisch overgedragen door de minister aan wethouder Bert van Alphen namens de stad Den Haag. Het ouderdiner dat voorafging aan het avonddebat, was toegankelijk voor ouders en gespreksleiders die al eerder bij het project betrokken waren. Zo'n 25 deelnemers dineerden met minister Rouvoet en wisselden hun ervaringen uit. Hiervan vindt u een verslag in hoofdstuk 2. Het debat dat hierna volgde, was toegankelijk voor iedereen; ouders, professionals en beleidsmakers. Zo'n honderd betrokken Hagenezen/Hagenaars kwamen meepraten en luisteren. Een geslaagde avond, waarvan u in verschillende hoofdstukken een impressie vindt. De beloofde uitwerking van de afspraken uit de workshops, treft u in de bijlagen aan. Wij hopen dat u vooral ook onderling het stokje oppakt en doorgeeft, want samen maken we de stad en de toekomst. Opvoeden Samen Aanpakken! Wij hopen u in 2010 onder de vlag van de nieuwe projecteigenaar, Stichting MOOI, zeker weer te ontmoeten!

Lidia van Albada projectleider 15 december 2009

NB; het gaat om impressies in dit verslag, wij pretenderen niet om volledig te zijn.

2. Impressie Ouderdiner; aan tafel met de minister over opvoeding

Langzaam verzamelen ze zich in het restaurant van Theater Concordia; de ongeveer 25 ouders en (mede-) opvoeders plus een aantal kinderen, die deel hebben genomen in de afgelopen 2 jaar aan het project Opvoeden Samen Aanpakken. Zij zijn te zien als geportretteerd gezin in de tentoonstelling die rondreist door de Haagse wijken (met thema's als “Wij laten onze jongens nooit alleen”, “Loslaten is het moeilijkste” en “Doen we het wel goed?”). Of zij hebben als gespreksleider al vele bijeenkomsten met andere ouders geleid.

Minister dineert met ouders, foto Ron van der Kooy Het buffet staat klaar en een aantal kinderen schuift ook gezellig aan tafel. Later vertrekken zij richting kinderopvang. Per tafel is een “tafelhoofd” aangesteld die de mensen aan elkaar voorstelt. Rond 18 uur arriveert de minister, die meteen aanschuift bij de eerste groep. Geanimeerd maakt hij kennis met de aanwezige ouders, die uit diverse culturen afkomstig zijn; Suriname, Sri Lanka, Nederland, Marokko. Met moeite kan de projectleider de minister losrukken van dit groepje, om verder te rouleren langs de andere tafels. Geïnteresseerd vraagt hij ook daar de mensen door naar hun ervaringen; hoe is het in je land van herkomst met opvoeden, zijn er veel verschillen? Waarom heb je deelgenomen, en wat heb je eraan gehad? Een echtpaar uit Afghanistan en een gemengd stel ouders geeft aan dat zij vooral vooroordelen wilden wegnemen. Andere deelnemers geven aan zelf ook veel te hebben geleerd over de verschillende manieren van met opvoeding omgaan, door het begeleiden van gespreksbijeenkomsten. Dan is het alweer tijd voor het officieel overhandigen van het estafettestokje aan wethouder Bert van Alphen van de gemeente Den Haag. Er is aardig wat pers bij aanwezig. “Ik merk dat er behoefte is om te praten over opvoeding”, stelt minister Rouvoet vast. “En dat dit leeft bij alle nationaliteiten die hier vanavond aanwezig zijn. Mensen uit Marokko, Turkije, Suriname, Afghanistan, Sri Lanka..... Wat mij betreft wordt praten over opvoeding net zo normaal als praten over het weer of over wat er op tv is.” Cabaretier Amar komt als een soort wegwerker in een fluoriserend jasje binnenvallen, om iedereen het restaurant uit te jagen. “Ga maar eens lekker met elkaar debatteren, want ik snap er niks meer van, opvoeding”, moppert hij in plat Haags. Inmiddels zijn de deelnemers voor het aansluitende debat in de grote zaal binnen aan het druppelen. De laatste ouders gaan nog even op de foto met de wethouder of minister, die laatste moet snel weg.

3. Impressie deel 1 van het debat/talkshow; signalen uit de praktijk

Opening: Avondvoorzitter Paul Cornelissen opent dit debat door middel van een dubbelinterview met wethouder Bert van Alphen, die al vanaf het begin bij het project betrokken is geweest, en mevr. Moska Maqsoodi, ouder uit de tentoonstelling Opvoeden Samen Aanpakken en gespreksleider uit hetzelfde project. Tijdens de ongeveer 10 dialoogbijeenkomsten die Moska begeleid heeft, is haar met name opgevallen dat veel mensen met opvoedvragen zitten en dat mensen behoefte hebben aan discussiebijeenkomsten. Het is niet persé noodzakelijk dat er professionals bij deze bijeenkomsten aanwezig zijn. Bert van Alphen: “Mensen willen met elkaar praten en van elkaar leren”. Opvoeden is moeilijk als je tussen 2 culturen zit, heeft Moska van veel ouders meegekregen. Maar je zou van beide culturen de positieve kanten eruit kunnen halen: "the best of both worlds". Bert geeft op symbolische wijze het estafettestokje weer over aan Moska, omdat het ten slotte vooral om de praktijk en ouders zelf gaat en Moska daar al veel ervaring mee heeft. Moska wil dit graag aannemen en daar zeker mee doorgaan. Bijvoorbeeld omdat zij merkt dat er veel angsten bij ouders leven: - We raken onze kinderen kwijt. - Hoe moeten we met onze kinderen omgaan (in contact blijven). - Als het fout gaat, dan halen ze je kind bij je weg. Bert van Alphen merkt dat het werkt, de bijeenkomsten om vooral met elkaar te praten. Terugblikkend op het diner dat zojuist plaatsvond, zegt Bert; “Minister Rouvoet wil graag op de hoogte blijven van wat ouders zelf willen. De politici gaan niet vertellen hoe opvoeden moet (niet met het vingertje; dit mag wel en dit mag niet) maar het gaat vooral om het naar elkaar luisteren.” De conclusie luidt: "Geen woorden maar ........... dadels". Op de vraag van Paul of de overheid zich niet teveel achter de voordeur begeeft, antwoordt Moska dat deze zich best mag “bemoeien” met opvoeding en dat die aandacht helemaal niet teveel is. Juist omdat veel ouders ermee worstelen. Optreden cabaretier Amar el-Ajjouri: Gekleed als een wat oudere Marokkaan van de eerste generatie komt Amar ons even in gebroken taal vertellen hoe het allemaal zit met de opvoeding. Daarbij neemt hij een aantal vooroordelen over Marokkanen en Nederlanders eens lekker op de hak. Hij vertelt een verhaal over zijn broer Mo: “MO, dat is geen naam, maar een afkorting; Moeilijk Opvoedbaar”. Het publiek weet het wel te waarderen en is al snel in een goede stemming door zijn grappen.

Eerste deel talkshow: Veel ouders vinden opvoeden vanuit een spagaat tussen culturen lastig. Zij ervaren een kloof tussen bestaande opvoedondersteuning en hun eigen situatie, en willen hun opvoedproblemen graag delen met gelijkgestemden. In de zaal zaten dan ook ouders van allerlei nationaliteiten, die het afgelopen jaar al aan meerdere opvoedgesprekken hadden deelgenomen. Aan tafel een aantal gasten uit de praktijk van alledag: Nermin Altintas, directeur stichting Yasmin; Thea Schellekens, Bibliotheek Den Haag; Margret Blokdijk, docent en oudercoördinator in het voortgezet onderwijs; Derwisj A. Maddoe, STIOM Platforms voor samenwerking rond gezondheid en welzijn in de wijken; Referenten: Dalal el Omrani, jonge moeder en net afgestudeerd op de opvoedwensen van allochtone ouders; Samir Chahbari, student en “vertegenwoordiger” Marokkaanse ouders en jongeren. Nermin: wij merkten bij onze achterbannen van migrantenvrouwen al langer de behoefte om vooral met elkaar in dialoog te gaan. Daarom participeert stichting Yasmin in het project Opvoeden Samen Aanpakken. Centraal in het project ‘Opvoeden Samen Aanpakken’ staat een fototentoonstelling over opvoeden in gemengde wijken: een creatieve manier om gesprekken over opvoeding op gang te brengen. De tentoonstelling rouleerde het afgelopen jaar onder andere langs Centra voor Jeugd en Gezin en bibliotheken. Maar wat doet een bibliotheek daar dan tussen? “De bibliotheek is heel geschikt voor ontmoeting en gesprek”, zei Thea Schellekens van de Bibliotheek Den Haag tijdens het opvoeddebat. “De bieb is laagdrempelig, neutraal, veilig, en heeft locaties in alle wijken.” Dat met name allochtone ouders behoefte hebben aan een laagdrempelige ontmoetingsplek, bleek uit de reacties uit de zaal. Sommige ouders gaven aan dat ze soms bang zijn om met hun problemen bij officiële instanties aan te kloppen. Ze weten niet altijd wie ze kunnen vertrouwen. Ook daarom praten ouders graag met elkáár over opvoeding, in informele sfeer, en in de buurt. Ouders zouden beter ondersteund moeten worden. Belangrijkste opvoedkundige vragen/opmerkingen die uit de talkshow naar voren kwamen, zijn: •

Opvoeden wordt steeds moeilijker vanwege de vele prikkels van buitenaf. Doordat ouders niet mee kunnen komen met de snelle ontwikkelingen van de kinderen, hebben zij geen grip op de kinderen. (Nermin),

•

Leerlingen/kinderen in spagaat. Aan de ene kant prikkels van buitenaf en de andere kant de waarden & normen van eigen cultuur. Leerkrachten en ouders zouden meer samen moeten werken. Ouders willen dit ook wel graag maar weten vaak niet hoe (o.a. door taal). (Margret). Door naar ze toe te gaan en persoonlijk contact met ze op te bouwen, kunnen veel problemen worden voorkomen of opgelost.

Referent Dalal: er zit een behoorlijke kloof tussen ouders van allochtone afkomst (veelal laagopgeleid) en de bestaande opvoedingsondersteuning. Er zit veel onbekendheid en angst. Een andere deelneemster: “Nu ze mij kennen, kan ik veel dingen in mijn achterban bespreekbaar maken.” Persoonlijk contact is dus heel belangrijk, een vertrouwensband. •

Vooral pubers botsen met ouders. Enerzijds leren de pubers assertief te zijn (in Nederland mondig en assertief zijn) en anderzijds moeten zij respect tonen naar ouders, die dit assertieve gedrag niet kennen en niet dulden (Derwisj), en het begint op steeds jongere leeftijd. Daardoor zie je tegenwoordig al kinderen onder de 12 jaar die zich misdragen op straat, terwijl die ouders daar geen idee van hebben. Ouders moeten in gesprek blijven met kinderen (m.n. pubers).

•

"Wanneer doe je het goed als ouders?", vraagt Paul. De kinderen zitten gevangen tussen 2 werelden (thuissituatie en daar buiten). Kinderen balanceren vaak: thuis wel goed, buiten niet goed of buiten wel goed, thuissituatie niet goed. Als het op beide vlakken niet goed gaat, loopt het echt fout. De gedachte bij veel ouders en de gemengde wijken is: Binnen zijn de ouders de baas en buiten de politie en school ("onderwijzers weten hoe het moet, zij hebben er voor gestudeerd"). Ouders denken vaak dat het "buiten" wel goed gaat. Terugkoppeling van kinderen wat ze "buiten" meemaken is heel belangrijk. Tussen de culturen zitten grote verschillen (o.a. dat allochtone ouders hun kinderen moeilijker loslaten), maar ook gemeenschappelijke dingen: ongeacht welke cultuur, iedereen wil het beste voor zijn/haar kind(eren). Wens nr. 1 van (m.n. allochtone) ouders: Kind(eren) moeten beter presteren dan zijzelf.

Referent Samir: Op welke ouders richt je je? 1e, 2e of 3e generatie? Belangrijk om hier naar te kijken. Nu nog teveel gericht op 1e generatie. 2e en 3e Generatie: zij zijn de toekomst. •

Vader/moeder discussie: Moeders willen meer betrokkenheid van vaders. "Als het fout gaat, is/zijn het haar kind(eren). Als het goed gaat, zijn het zijn kinderen", zegt Nermin. Reacties zaal: Vaders willen wel! maar de moeders laten niet graag los.

•

Verder wordt aandacht besteed aan de rol van scholen: Ouders en kinderen steunen, een luisterend oor bieden en het gevoel geven dat ze altijd terecht kunnen met hun verhaal.

4. Impressie Workshops De deelnemers uit de zaal gaan in 3 groepen uiteen naar verschillende ruimtes. Omdat wij als organisatoren vinden dat iedereen deskundig is, bieden we vooral gelegenheid in deze workshops elkaar te leren kennen. Deelnemers bevragen elkaar aldus in korte rondes op hun ervaringen, wat ze voor deskundigheid te bieden hebben (aanbod) en wat ze nog graag willen 'halen' (vraag). Vervolgens schrijven ze hun wensen en eventuele plannen voor meer onderlinge samenwerking op papier. Deze flaps zijn aan het eind meegenomen en uitgewerkt, u vindt deze in de bijlage bij dit verslag. Uit het tweede deel van de talkshow blijkt dat alle 5 gastsprekers een leuke deal hebben gesloten met een andere deelnemer. Uit de geanimeerde sfeer tijdens de workshops maken we op, dat er driftig is uitgewisseld en deelnemers actief de samenwerking verkend hebben.

Geanimeerde gesprekken tijdens de workshops, foto Ron van der Kooy

5. Impressie deel 2 van de talkshow en discussie In het 2e deel van de talkshow namen plaats: Ruth van Ham, OOOM (Ouders Ontmoeten Ouders Migranten): Lotgenotencontact tussen allochtone ouders met een kind met een beperking Alette Broekens, gemeente Den Haag, coördinator CJG Laak/Escamp Hoe krijg je ouders het CJG in voor alledaagse vragen? Ellen-Lisa van Woerden, Opvoedsteunpunt Haagse Hout; Dialoogbijeenkomst in bibliotheek leidt tot vervolgplannen met school Addie Bergwerff, st. De Meeuw, Rotterdam: Op diverse manieren heeft de gemeente Rotterdam ouders in dialoog gebracht.

Anette Westerhof, stichting MOOI Opvoeden is leuk!; volgens “tupperware-methode” worden vooral allochtone moeders bereikt

Hoe bereiken we ouders/opvoeders? Creëren we laagdrempelige ervaringsuitwisseling? Annet: ‘Tupperware’ avonden over opvoeden zijn een groot succes gebleken. Ellen-Lisa; mensen komen met hele gewone vragen eigenlijk, zoals: Loslaten/grenzen trekken! “Is dit vooral een kwestie voor vrouwen?” vraagt Paul aan enkele mannen in de zaal. Reactie: Mannen/vaders zouden het beste worden bereikt in hun "eigen" omgeving: koffiehuis, voetbalclub. Algemeen: Grootste moeilijkheden om naar instanties te stappen: - taalbarrière - hoge drempel Alette: het CJG probeert ook naar mensen toe te gaan en te kijken wat voor vragen er leven. Positie van vrouwen, jongeren, imams zijn belangrijk: zij hebben een kijkje achter de deur en hebben voeling met de achterban (hebben het vertrouwen). Autochtone ouders weten de weg naar de hulpverlenende instanties vaak beter te vinden en zoeken zelf op internet. (Hoewel het een misverstand blijkt dat allochtonen minder op internet te vinden zouden zijn). Waarom is Ruth bezig met een netwerk voor allochtone ouders met een gehandicapt kind? Hier was duidelijk behoefte aan, mensen konden de weg niet op gebruikelijke wijze vinden, voelden zich erg alleen staan (liepen tegen muren op). Ruth bereikt met dit netwerk naar eigen idee het topje van de ijsberg, maar juist deze ouders zijn dubbel belast en kunnen dus niet altijd makkelijk tijd steken in de organisatie ervan. In Rotterdam blijkt Addie vrijwel dezelfde ervaringen te hebben met het houden van dialoogbijeenkomsten voor ouders. Ook hier was grote behoefte aan en belangstelling voor. Er zijn ook omgangsregels met elkaar afgesproken.

TIPS: • • •

Ouders moeten hulpverlenende instanties weten te bereiken in plaats van dat instanties ouders moeten bereiken: laagdrempeliger worden. Ouders met kinderen samen praten (op bijv. scholen). Hoe zit de buitenwereld in elkaar? Vertrouwen winnen door zelforganisaties in te schakelen

Paul vraagt; “Welke ouders worden nog niet bereikt?”: o.a. Oosteuropese groepen. Annet geeft aan dat zij juist wel eens de hoger opgeleide tweeverdieners uit de witte wijken wil bereiken. “Of hebben die hier geen behoefte aan?” Drukdrukdruk-ouders. Scholen met onvriendelijke aanpak; is hier eventueel. wat aan te doen? Door onvriendelijke aanpak worden ouders niet bereikt. Vaak is er ook weinig tijd voor. Docenten moeten al zoveel. Toch komt de rol van de school vanavond als heel belangrijk naar voren; daar komen vrijwel alle ouders, dat zijn de echte vindplaatsen. Ook opa's en oma's er meer bij betrekken. Juist die 1e en 2e generatie vangt vaak de kinderen op van jonge ouders en dan is de kloof ook nog groot! Tot besluit: "OPVOEDEN IS EMOTIE". Daarom bleek het soms noodzakelijk de gesprekken hierover in de eigen taal te voeren. Want zo belangrijk is het.

6. Hoe verder? Wat gebeurt er nu met al deze resultaten na vanavond? Projectleider Lidia van Albada licht toe wat er hierna vanuit Opvoeden Samen Aanpakken al dan niet mogelijk is. De gemeente Den Haag heeft een bijdrage toegezegd voor een vervolgjaar in 2010. Dan komt het project onder uitvoering van stichting MOOI te staan (in samenwerking met de drie andere projectpartners, stichting VluchtelingenWerk, Bibliotheek Den Haag en stichting Yasmin). Van daaruit hopen we er nog een flinke impuls aan te kunnen geven en als katalysator de samenwerking verder te bevorderen, om ouders laagdrempelig bij opvoeding te ondersteunen. Ook zal nog meer samenwerking met de CJG's gezocht worden. Verder zullen alle afspraken uit de workshops met het verslag worden nagestuurd. Tot slot roept Lidia vooral iedereen hier op om zelf als een soort ambassadeur van het praten over opvoeding in de eigen omgeving en werk door te gaan; zoek elkaar op, voer de plannen uit en samen vormen we de Haagse samenleving. Laat het balletje van de dialoog verder rollen!

Bijlage 1.

Aanwezigenlijst Opvoed debat 3 December. Naam

Instelling

Emails

1

Alette Broekens

CJG Coördinator Escamp

[email protected]

2

Thea Schellekens

Bibliotheek Den Haag

[email protected]

3

Salima Kharkhache

Unit MCI St. MOOI

[email protected]

4

Nermin Altintas

St. Yasmin

[email protected]

5

Lidia van Albada

Vluchtelingen Werk

l.v.albada@vluchtelingenwerkden haag.nl

6

Drs F. Nijhuis-Moazzeni

St. Preventie & Curatie

[email protected]

7

Cora Witteveen-Boer

Jong Florence

[email protected]

8

Jolijn Proot

CJG Laak

[email protected]

9

Marja Jansen

De Jutters

10

Samir Chahbari

Vluchtelingenwerk

[email protected]

11

Irene Davids

Regiodirecteur Vluchtelingenwerk

irene.davids@vluchtelingenwerkd enhaag.nl

12

Ruth van Ham

Ouders ontmoeten Ouders Migranten

[email protected]

13

Dalal el Omrani

Deelnemer

[email protected]

14

Margret Blokdijk

VO makelaar Lucas Academie [email protected]

15

Elise Tupker

CJG SegLoos Medewerker Netwerken en Wijk Contacten

[email protected]

16

Ayse Ayan - Cakici

Stichting Precura

[email protected]

17

Odile Mol

Coördinator MIM Escamp

[email protected]

18

Timke Visser

Landelijk Islamitische Vrouwen Netwerk

[email protected]

19

Harriët Dierssen

Centrum Jeugd en Gezin Laak

[email protected]

20

Fadine

St. Yasmin

21

Latifa

St. Yasmin

22

Jamila Ferouz

St. Yasmin

23

Ellen-Lisa van Woerden

Voorwelzijn

ellenlisa.vanwoerden@voorwelzij n.nl

24

Annette Westerhof

St. MOOI

[email protected]

25

Feroza Joemmanbaks

St. MOOI

[email protected]

26

Annet Smale

Vluchtelingenwerk

[email protected]

27

Addie Bergwerff

St. De Meeuw R'dam

[email protected]

28

Mieke Visch

Gespreksleider OSA

[email protected]

29

Benjamin Kalmirendi

Gespreksleider OSA

[email protected]

30

Carla Lanen

Vluchtelingenwerk

[email protected]

31

Dorothy Boatemah

Deelnemer

[email protected]

32

Francisca

Vluchtelingenwerk

Francisca.ter.burg@vluchtelingen werkdenhaag.nl

33

Karin Gerretsen

Platform Buitenlanders Rijnmond

[email protected]

34

Hans Roskam

Directeur Regio Escamp

[email protected]

35

Gerreke Nagelhout

Jong Florence

[email protected]

36

Annemarie Gevaerts

Deelnemer

[email protected]

37

Manijeh Tafakkori

St. Boog

[email protected]

38

Irene van Staalduinen

JSO

[email protected]

39

Ida de Jong

Medewerker Wijkcontacten & Netwerken CJG

[email protected]

40

Lidy Münninghoff

Bibliotheek Den Haag

[email protected]

41

Leontien Sierts

Projectleider STIOM

[email protected]

42

Manon Zwanenburg

Deelnemer

[email protected]

43

Fotograaf

Den Haag Centraal

44

F A Lawa

OOOM

[email protected]

45

Mariet Straver

SPV Opvoeden in de Buurt

[email protected]

46

Anita de Vos

Coördinator Samenspel en speel-o-theek

[email protected]

47

Ruth Judels

Medewerker netwerken & wijkcontacten CJG Haagse Hout/Leidschenveen

[email protected]

48

Derwisj A. Maddoe

STIOM

[email protected]

49

Mary Hofland

Jong Florence

[email protected]

50

Azadeh Rahimian

School maatschappelijk werk/ Algemeen maatschappelijk werk

[email protected]

51

Moska Maqsoodi

Gespreksleider OSA

[email protected]

52

Bert van Alphen

Wethouder

[email protected]

53

Paul Cornelissen

Avondvoorzitter

[email protected]

54

Jill Lelieveld

Deelnemer

55

Margriet vd. Werf

Nederlands voor Ouders

56

Judith Heykers

Projectleider wijkmedia ateliers [email protected] Bibliotheek Den Haag

57

Saskia Mulder

PVDA Raadslid / Penningmeester

[email protected]

58

Abderrahim Kajouane

Hoofd Unit MCI

[email protected]

59

Jane Ghisa

Deelnemer

60

Lowiek van Velzen

Deelnemer

61

Mulder

Fotograaf

62

Annemieke Hoonhout

Jong Florence

63

Maria Bo

Deelnemer

64

Mevr. Ozdemir

HMO

65

Mevr. Karatay

HMO

66

Heskes

Deelnemer

67

Ron v.d. Kooy

Research4beleid/Fotograaf

68

Jos van Leeuwen

Posthoorn

69

Marianne Hartmankok

Bibliotheek Den Haag

[email protected]

70

Jan Kuldipsingh

Deelnemer

[email protected]

71

Najaou Ahalhaoui

STIOM

72

Esther Dol

CJG Den Haag

73

Evelien Flink

St. MOOI

74

Cindy Lemmer

CJG Laak

[email protected]

75

Laila Moufid

Zebra Welzijn

[email protected]

76

Betie Pacheco

Zebra Welzijn

77

Fouzia Yahia

Importante

78

Natalie Mercerra

Importante

79

Irmz Korps

Veerkracht Kindertherapie

[email protected]

[email protected]

[email protected]

80

Ditty Eimers

OSA

[email protected]

81

Arie Opstelten

Gemeente Den Haag Jeugd en Gezin

[email protected]

82

Kitty v.d. Vorn

Directeur STIOM

83

Morad

Al Wahda

84

Bouahlaui

Mediate

85

Farid oulad Lahcen

St. MOOI

86

Haimanot Belay

Deelnemer

[email protected]

87

Sandra Rispens

Beleidsmedewerker Directie Jeugd en Gezin

[email protected]

88

Marianne Beijleveld

Beleidsmedewerker Gemeente [email protected] Den Haag

Bijlage 2.

Uitwerking van de workshops 3 december; Analyses, vraag/aanbod, wensen, plannen, tips Groep 1 • Plaats waar bijeenkomsten georganiseerd kunnen worden • Website waar aanbod op gezet zou kunnen worden zoals www.cjgdenhaag.nl • Onderzoek plegen naar opvoedsteunpunten • Gespreksleiding van dialoogbijeenkomsten *Plan: Moska komt met vragen van de Afghaanse gemeenschap naar CJG. Ze komt een keer langs met een groep en er zal uitleg gegeven worden over de kenmerken/vragen/opvoedproblemen die spelen in de Afghaanse gemeenschap, zodat CJG de Afghaanse gemeenschap beter snapt en kan begeleiden. Het CJG bied hier ook de ruimte voor. Groep 2 • Probleemjongeren onder de 12 jaar moet nader onderzocht worden 2e en 3e generatie ouders is en zal een interessant aandachtspunt moeten worden in onze samenleving • Er moet uitgekeken worden voor het generaliseren van gesignaleerde problematiek. • De communicatie tussen ouders en onderwijs moet verstevigd worden, zodat er meer grip is op de opvoeding. Groep 3 • Informeren en stimuleren dat is van belang in onze samenleving • Wensen zijn; Investeren in ouders. • Stimuleren van samenwerking met externe organisaties • Meer tijd voor beroepskrachten voor persoonlijke aandacht jegens de ouders Groep 4 • Met je kind mee naar buiten gaan. (tip) • Interesse hebben voor vrienden van je kinderen. (tip) • Angst van de ouders; o Slechte invloed van omgeving o En binnenshuis zoals achter de computer waar zich ook een aparte wereld afspeelt. • Ouders zelf; o Hebben moeite met het stellen van grenzen voor hun kinderen o En de sociale druk vanuit hun omgeving is groot. • Waar hebben ouders behoefte aan? o Aanbod hulpverlening sluit niet aan bij de behoeftes , omdat onze maatschappij en de instanties daarin productie gericht is. o Er is geen persoonlijke aandacht voor de ouders dit is te wijten aan lange wachtlijsten bij bepaalde instanties. o Hulpverlening moet ook out-reachend werk verlenen.

Groep 5 • Hoe licht je je kinderen sexueel voor? Terwijl jezelf dit niet hebt gehad. • Samen leren met je kind. • SCHOOL CENTRAAL de rest moet aanschuiven!!

Groep 6 • Er heerst bij de ouders veel onzekerheid over het ouderschap en ze stellen te hoge eisen aan zichzelf. • Een opleiding is zeer belangrijk voor ouders dit zorgt namelijk voor zekerheid in hun leven. • Vraagstuk; Waarom hebben kinderen vaak al een taalachterstand wanneer ze naar school gaan? • Bevestiging geven aan de ouders geven dat het goed gaat met hun opvoeding en in hun waarde laten. Ouders weten vaak zelf wat er wel of niet mis is met hun kind. • Wat willen de ouders van opvoedsteunpunten? Groep 7 • Aanbod vanuit het CJG o Ondersteuning bij problemen o Informatie geven o Hulp verlenen o Luisterend oor • Vraag o Waar is laagdrempelige hulp te verkrijgen o In groepsverband bespreking houden met de ouders over opvoeding • Leerbaarheid o De mogelijkheid hiervan is er, alleen de tijd voor nu is er niet. • Wens/Plan Toekomst o Dat mensen de weg naar het CJG makkelijk weten te vinden. o Dat mensen zich niet schromen om zich te melden bij het CJG Groep 8 • Onzekerheid en overbezorgdheid heerst bij de ouders • Wens; o Dat de opvoeding zich meer richt op de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van het kind. o Dat we de jongeren positief benaderen. o Spreek de jongeren op wat ze kunnen!! o Ondersteuning leveren aan ouderen die dat ook willen. • Aanbod; o Een duidelijke doorwijs functie hebben o Een luisterende oor wezen voor ouder en kind, maar ook hun verhaal aanbod laten komen o Verbinding leggen tussen praktijk en beleid.

Groep 9 • Herkenning van kenmerken van onzekerheid rond de puberteit. • Emancipatie vrouwen en mannen moet los staan van de opvoeding. • Ouders hebben zijn te onzeker over de Nederlandse onderwijssysteem, omdat er geen herkenning is voor met het onderwijssysteem uit herkomst land. • Na consultatiebureau (1-4 jaar) is er geen ruimte meer om vragen te stellen over opvoeding • Er is onmacht bij de ouders als het gaat om opvoedkundige vragen of zelfs eenvoudige vragen. Groep 10 • Docenten moeten weerbaarder worden • Ouders moeten de binnen- en buitenwereld leren kennen. • Er heerst veel onzekerheid, er zijn veel vragen omtrent opvoeding en het missen van kaders • Omgaan met materiële zaken in relatie met je leeftijdsgenoten • Teveel willen doen voor je kinderen wat averechts kan werken. Want dit bevordert niet hun zelfredzaamheid en worden ze juist meer en meer afhankelijk van de ouder. • Opvoedlessen voor ouders (verplicht stellen). Groep 11 • Betrokkenheid van ouders bij middelbare scholen/scholieren. • Het verschil trekken tussen eigen mening hebben en brutaliteit. Groep 12 • Bijeenkomsten organiseren voor pubers. Want wij willen ook weten waar lopen zij allemaal tegen aan? • Diverse instanties en stichtingen moet hun ervaringen met hun doelgroepen uitwisselen over ‘’hoe ouders te bereiken zijn’’ • Ouders stimuleren om meer naar buiten te treden en te ondersteunen waar nodig is. Groep 13 • Er moet een geschikte training zijn voor ouders in eigen taal, nadat er een vertrouwensband vanuit bv. Een wijkcentrum is gecreëerd. • Het moet een prioriteit zijn dat er veel ouders bereikt moeten worden, ook de ouders die gebruikelijk thuis blijven. Dus de ouders actief blijven benaderen. • Ouders betrekken in projecten die hun kinderen aangaan. Ouders willen toch het beste voor hun kind, dus dat is een belangrijke uitgangspunt. Groep 14 • Wens; o o • Doel; o o o

Verplichte cursus voor ouders (gratis) Taallessen voor ouders (niveau 2a) Dat moeders zelfstandiger worden dit is namelijk ook bepalend voor hun kinderen Vaders; Verantwoordelijkheden omtrent opvoeding nemen. Moeders; Zij moeten ook hun verantwoordelijkheden nemen bij probleemsignalering.

Groep 15 • Wens; o Ouders moeten onderling met de verschillende instanties OSA voortzetten. Hier moet gekeken worden de kracht van ouders. o Opkomen voor de belangen van de kinderen Groep 16 • Wens; o Meer voorlichting voor de ouders via de scholen waar hun kinderen op zitten. o Openstaan en ook begrip hebben voor de omgeving waarin de kinderen opgroeien • Plan; o Meer voorlichtingen en bijeenkomsten organiseren. (voor kinderen en ouders) Groep 17 • Plan; o Aanwezigheid van deskundige hulp in middelbare scholen. o Gespreksgroepen van ouders vormen van middelbare scholen dat gaat over opvoeding Groep 18 • Plan; o Gebruik maken van beeldend materiaal o Gebruik maken van rolmodellen o Betrek zelforganisaties en geef ze een positie. Groep 19 • Meer aansluiten bij zelforganisaties. Die hebben de contacten. BRUGGEN SLAAN • Samenwerken met zelforganisaties • Er moet van beide kanten energie in het samenwerken gezet. • Gelegenheid bieden aan ouders, zodat ze elkaar ontmoeten en zo meer van zichzelf laten horen. Groep 20 • Samenwerken bibliotheek Den Haag en het CJG (Plan) voor informatie aan ouders • Er moet contact gemaakt worden met de nieuwe en onbereikbare groepen • Stimuleer openheid bij de ouders. Groep 21 • Ouders bijeen brengen • Wens; o Hoe kom je met elkaar tot de beste oplossing (OUDER+LERAAR) o Leren, delen en toepassen van elkaars ervaring en meningen! o Samen met elkaar een warme kleurrijke samenleving worden, gebundeld in één VUIST!. Groep 22 • Wens; o Er moet in het opvoedaanbod meer rekening gehouden met cultuurverschillen. o De cursussen op scholen voor ouders moeten in den haag ook uitgevoerd worden.

Groep 23 • Kwalitatieve aandacht besteden aan je kind. Dit houdt in gezamenlijk inspannen voor elkaar. • Ouderschapsverlof moet verplicht worden voor vader en moeder. Groep 24 • Organisaties op gebied van opvoeding duidelijk in kaart brengen, zodat dit in het voordeel werkt voor professionals en ouders. • Aandachtspunt voor OSA; o Het is heel belangrijk dat OSA hun kennis en ervaringen die ze hebben opgedaan delen met anderen. o Opvoeden is leuk en dit moet ook doorgegeven aan de diverse groepen die we hebben. Zoals aan de Afrikaanse vader en moeders. Plan voor saamenwerking hierin tussen vertegenwoordiger Afrikaanse vrouwenorganisaties en st. MOOI/Annet van Opvoeden is Leuk. o Er moet meer middelen beschikbaar gesteld worden, zodat ouders met elkaar in dialoog kunnen om zo puberproblemen te gaan. Groep 25 • Laagdrempeligheid bij opvoedproblematiek moet voortgezet worden in de vorm van een loket voor ouders. • Interactieve gesprekken tussen ouder en professional • Men moet leren, luisteren en accepteren van elkaar. Hun verwachtingen moeten worden besproken en het moet ook toegelicht worden. • Probeer men ook in hun waarde te laten en ga niet alleen uit van eigen norm & waarden Groep 26 • Allochtonen leren herkennen en erkennen als hun kind anders is. • Ouders leren assertief te jegens instanties.

Bijlage 3. Haags Opvoeddebat 3 december 2009 in de pers/publiciteit: (selectie voor zover bekend)

Voorafgaand:  

De Posthoorn- Escamp; aankondiging op voorpagina Radio West- Tip van de dag op 3 december 16;30 uur live-oproep

Na afloop: 2. 3. 4. 5.

Radio West – in ochtendprogramma 4 december item TV West – journaal 4 december (herhaling 5) redelijk uitgebreid item Dag Den Haag tv- uitgebreid item Posthoorn 9 december foto met onderschrift

6. Website www.samenwerkenvoordejeugd.nl 7. website www.opvoedestafette.nl 8. diverse Twitterberichten nalv websites.

N.B.: NOS journaal was onderweg op 3 december maar heeft vastgezeten in het verkeer. Ook Radio 1 kwam te laat door het verkeer.