Verzuim: Een zaak van belang
Verzuim: een zaak van belang. Versie 2. November 2011
Verzuimregistratie: een zaak van belang Verzuimregistratie is een niet op zichzelf staand fenomeen. Het is één van de zaken die aan de orde komen bij de begeleiding van cursisten. Omdat veelvuldig ongeoorloofd verzuim vaak wordt gezien als het begin van voortijdig schoolverlaten (vsv) is de verzuimregistratie direct gekoppeld aan de aanpak van het vsv. De verzuimregistratie is voor het Friesland College een essentieel onderdeel in de aanpak van het voortijdig schoolverlaten. Ook bij de handhaving van de onderwijstijd speelt een adequate verzuimregistratie een belangrijke rol. Visie op leren: basis voor verzuimregistratie binnen het Friesland College Het Friesland College wil haar cursisten laten leren op basis van reële praktijksituaties. Cursisten leren vanuit ervaringen die ze in die praktijksituaties opdoen. In de visie van het Friesland College start elk leerproces in de praktijk: de praktijk stuurt het leerproces. In dit leerproces speelt reflectie een belangrijke rol. Reflectie leert de cursist naar zichzelf te kijken en vormt daarmee tevens een aanzet tot verdieping van kennis en vaardigheden. Adequate begeleiding is een noodzakelijke voorwaarde voor effectief leren. Bij begeleiding leggen coaches het accent op persoonlijke ontwikkeling, vakspecialisten op inhoudelijke kwaliteit en praktijkexperts op de continuïteit van de (werk)uitvoering. Uitgangspunt bij elke vorm van begeleiding is het principe: ‘ik help de cursisten om het zelf te doen’. Iedere cursist heeft een coach waarmee hij regelmatig reflecteert. Cursist en coach maken afspraken over de onderwijsactiviteiten die een cursist in een bepaalde periode gaat uitvoeren. Op deze wijze wordt de basis gelegd voor een verzuimregistratie. De cursist legt deze afspraken vast in een logboek en verantwoordt zich achteraf inhoudelijk over de gevolgde onderwijsactiviteiten. Al een aantal jaren is het Friesland College geconfronteerd met een stijging van het aantal ongekwalificeerd uitgestroomde cursisten. Omdat van een groot aantal van deze cursisten niet duidelijk is of zij binnen afzienbare tijd weer deel zullen nemen aan het onderwijs, moeten zij gezien worden als voortijdig schoolverlaters (VSV-ers). Tot 2007 steeg het aantal cursisten dat zonder kwalificatie het Friesland College verliet, aanzienlijk. Na 2007 is dit aantal door nieuw ingezet beleid aanmerkelijk gedaald. Vooral in de cursusjaren 2007-2008 en 2008-2009 is een forse reductie gerealiseerd. In 2008-2009 was het aantal 32% lager dan in het cursusjaar 2006-2007. In het cursusjaar 2009-2010 is er sprake van een geringe (1,2%) stijging. In het afgelopen cursusjaar (20102011) is er weer sprake van een daling met 8%. Daarnaast is het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters in de afgelopen vier jaar steeds iets meer gedaald dan de afspraken die in het kader van de Lissabon akkoorden zijn gemaakt. Het Friesland College streeft er naar om zoveel mogelijk cursisten gekwalificeerd de instelling te laten verlaten. Dit is vertaald in het Wenkend Perspectief 2015, ook wel FC 2015 genoemd. Hierbij is aan de units gevraagd om na te denken over te nemen maatregelen om het aantal ongekwalificeerd uitgestroomde cursisten te verminderen. Dit
1
zal als positief neveneffect een verhoging van het rendement hebben. De rendementsverhoging en het terugdringen van VSV zijn belangrijke issues in de managementcontracten/ beleidspiramides van iedere unit. Landelijk bestaat de aandacht voor het terugdringen van voortijdig schoolverlaten al langere tijd. In 2000 heeft de toenmalige regering de zgn. ‘Lissabon akkoorden’ ondertekend. Hierin is afgesproken dat het aantal 18-24 jarigen dat alleen lager/secundair onderwijs heeft gevolgd en niet meer staat ingeschreven voor onderwijs of opleiding in 2010 moet zijn gehalveerd. Voor Nederland betekent dit dat ernaar gestreefd wordt om het aantal nieuwe schooluitvallers van 71.000 in 2002 terug te brengen tot 35.000 in 2010 en 25.000 in 2016. De regering wil via het actieplan “Aanval op de uitval” werk maken van het terugdringen van de voortijdige schooluitval. Hierbij wordt in twee fronten ingezet: er voor zorgen dat minder cursisten stoppen met school voordat ze hun startkwalificatie hebben behaald; ervoor zorgen dat de cursisten die wel uitvallen beter en sneller begeleid worden naar vervolgonderwijs. In het actieplan worden vier aandachtspunten genoemd:
vroege preventie,
soepele overgangen van ene schooltype naar het andere schooltype of binnen een onderwijsinstelling,
bij de les houden (o.a. verlenging leerplicht) en
de praktijk als leermeester. Via afspraken tussen (samenwerkende) gemeenten en onderwijsinstellingen wil de regering haast maken met de reductie van het aantal nieuwe schoolverlaters. In het voorjaar van 2008 zijn er convenanten afgesloten tussen scholen, Ministerie van OCenW en de RMC’s die de volgende doelstellingen hebben:
in 2012 is een reductie gerealiseerd van 40% op het aantal nieuwe vsv-ers in 2012. Dit komt neer op een reductie van 10% per jaar.
iedere instelling heeft een structurele borging van de preventie vsv in het onderwijsproces en
iedere instelling doet een volledige en tijdige melding van verzuim en uitval aan de gemeenten. Hiervoor is een digitaal loket beschikbaar gesteld, het zogeheten verzuimloket, waar sinds september 2009 verplicht alle meldingen moeten worden gedaan. Om haar doelstellingen kracht bij te zetten heeft de regering een prestatieafhankelijke bijdrage van € 2000,00 (+ tijdelijk € 500,- extra) per verminderde vsv-er beschikbaar gesteld. Daarnaast zijn er nog extra programmagelden beschikbaar per RMC-regio om via inhoudelijke verbeteringen de voortijdige schooluitval terug te dringen. Het convenant is in 2012 nog met 1 jaar verlengd. Er wordt voor de periode 2013 – 2016 een nieuw VSV convenant getekend tussen gemeenten (RMC’s), scholen en het Ministerie van OCenW. 2
Ook het Friesland College heeft in diverse regio’s convenanten ondertekend. Hiermee hebben we ons verplicht om een inspanning te doen om ieder jaar het aantal nieuwe vsvers met tenminste 10% terug te dringen. Dit houdt in dat het Friesland College in de periode 2007/2012 280 minder nieuwe schoolverlaters heeft. Voor de periode 2013 – 2016 worden nieuwe taakstellingen geformuleerd. Het Friesland College wil haar volle medewerking verlenen aan het halen van deze doelstellingen. Verzuim is het niet nakomen van afspraken. Op dit moment zijn er zeven wetten en regelingen van toepassing op het gebied van spijbelen en verzuim. Iedere regeling kent een eigen meldingstermijn en instantie waar de melding naar toe moet. Ook wordt er onderscheid gemaakt in leeftijdscategorieën. In de Verzuim- en Exit-procedure van het Friesland College staan deze beschreven (zie Reglementen en procedures op Intranet). Er is een digitaal verzuimloket waar onderwijsinstellingen verzuim moeten melden. Hierdoor is het melden van verzuim eenvoudiger, sneller en eenduidiger. Op die manier wordt het voor onderwijsinstellingen makkelijker om aan hun verzuim-meldplicht te voldoen en kan verzuim beter worden aangepakt. Inmiddels zijn medewerkers van de cursistenadministratie opgeleid om hiermee te kunnen werken. Daarnaast zijn in de 3 RMC regio’s in Friesland MBO leerplichtambtenaren benoemd zodat er eenduidige communicatie en kortere lijnen tussen scholen en RMC’s tot stand komt. Wat verstaan we onder verzuim: Verzuim wordt gedefinieerd als het niet nakomen van afspraken. Dit kan geoorloofd en ongeoorloofd zijn. Geoorloofd verzuim is mogelijk in geval van ziekte of bijzondere omstandigheden waarvoor ontheffing van de gemaakte afspraken is gegeven. In alle andere gevallen wordt het niet nakomen van de afspraken gezien als ongeoorloofd verzuim. Voorbeelden van ongeoorloofd verzuim zijn luxe verzuim, schorsing, op delen van de dag niet deelnemen aan onderwijsactiviteiten. De termijn voor het aantal dagen verzuim is maximaal 16 uur of 1/8 deel van vier weken. Dit geldt voor alle cursisten ongeacht hun leeftijd. De coach beoordeelt of het verzuim ongeoorloofd of geoorloofd is. Om te kunnen vaststellen of er sprake is van verzuim zal het volstrekt helder moeten zijn welke afspraken er gemaakt zijn tussen coach en cursist. Deze moeten zijn vastgelegd en toegankelijk zijn voor derden zoals de verzuimcoördinator van de cursist en/of de vervanger van de coach. Ook moet goed afgesproken worden dat een cursist zich in geval van ziekte direct ziek meldt en na afloop weer beter meldt. Deze meldingen worden opgenomen in de cursistenregistratie. Als een coach een cursist toestemming geeft om af te wijken van de eerder gemaakte afspraken dan wordt dit vastgelegd in FC-begeleiding. Hoewel in de nu vigerende regelingen onderscheid in leeftijd en meldtermijnen wordt gemaakt, wordt iedere cursist op dezelfde wijze benaderd. Als het om verzuim gaat, zijn de procedures voor iedere cursist van het Friesland College hetzelfde. Of de verzuimmelding aangemeld moet worden bij het digitale loket kan bepaald worden aan de hand van de stroomschema’s uit de ‘Verzuim- en Exit-procedure’.
3
Bij de melding naar het verzuimloket zijn twee criteria belangrijk: -
leeftijd:
16 tot 18 jaar 18 tot 23 jaar 23 jaar en ouder
- wel of niet een startkwalificatie (MBO niveau 2) In de notitie “handhaving onderwijstijd”, die in juli 2006 door het CvB is vastgesteld, staat beschreven hoe de units van het Friesland College de planning van de onderwijstijd vastleggen. In een speciaal daarvoor ontwikkelde spreadsheet wordt per opleiding aangegeven uit welke verplichte en facultatieve onderdelen het onderwijsaanbod is opgebouwd. De afspraken die de cursist en coach maken over de te volgen onderwijsactiviteiten sluiten aan bij de planning die vermeld staat in de genoemde spreadsheet. Door deze relatie wordt geborgd dat iedere cursist voldoet aan de eis dat hij 1000 uur begeleid onderwijs krijgt aangeboden. De procedure In de hieronder beschreven procedure wordt regelmatig verwezen worden naar de eerder vastgestelde ‘Verzuim- en Exit-procedure’ en het verzuimprotocol Friesland. Hier wordt alleen ingegaan op de onderdelen die betrekking hebben op de verzuimregistratie. De unit is verantwoordelijk voor de correcte uitvoering van de procedure. De unit neemt maatregelen om de procedure goed te kunnen uitvoeren. De medewerker cursistenadministratie verzorgt de administratieve afhandeling van de procedure. Iedere unitdirecteur wijst één of meer medewerkers aan die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de verzuimregistratie: de ‘Verzuimcoördinator’. Als er met resultaatverantwoordelijke teams wordt gewerkt wijst de unitdirecteur per team een verantwoordelijke aan. De Verzuimcoördinator ziet erop toe dat de procedure goed wordt uitgevoerd. Hij rapporteert periodiek aan de unitdirecteur over de uitvoering van de procedure. Ook maakt hij een trendrapportage waarin een beeld wordt geschetst van de mate waarin cursisten verzuimen. De coördinator treedt op als contactpersoon voor de cursistenadministratie, de leerplichtambtenaar en het RMC. Hoe te handelen bij verzuim Als geconstateerd wordt dat een cursist niet aanwezig is handelt de coach als volgt: de coach stelt vast of de cursist zich absent heeft gemeld; de coach stelt op grond van de opgegeven reden bij een eventuele absentiemelding en de eerder gemaakte afspraken vast óf de cursist geoorloofd absent is. de coach legt zijn bevindingen met onderbouwing vast in ‘FC-begeleiding’. In geval van ongeoorloofd verzuim wordt altijd een verzuimformulier ingevuld. De eerder genoemde ‘Verzuim- en Exit-procedure’ treedt in werking. De coach bepaalt op basis van 4
de in deze regeling opgenomen stroomschema’s of het verzuim aangemeld moet worden bij het digitale loket. De coach meldt dit bij de verzuimcoördinator, de verzuimcoördinator vult het verzuimformulier in en dit wordt ingeleverd bij de cursistenadministratie. Een medewerker van de cursistenadministratie is geautoriseerd en geschoold in het invoeren in het digitale verzuimloket. Indien de cursist weer op school verschijnt, dan hoeft geen afmelding bij het digitale verzuimloket plaats te vinden. Immers , er is door middel van de melding een overtreding vastgelegd. Melden bij het digitale verzuimloket ontslaat de coach en/of opleiding niet van de verplichting actie te blijven ondernemen om in contact te komen met de cursist. Jaarlijks maakt de verzuimcoördinator, in opdracht van de unitdirectie, een analyse van: - het verzuim over het voorgaande jaar - meldingen digitale verzuimloket - exit Rol cursistenadministratie Deze controleert de ingeleverde formulieren op volledigheid. Als er gegevens ontbreken wordt het formulier teruggestuurd naar de verzuimcoördinator die ervoor zorg draagt dat het formulier volledig wordt ingevuld en opnieuw wordt verzonden naar de cursistenadministratie. Het digitale formulier kan via 1 van de 6 emailboxen worden aangemeld: Verzuim locatie Sportstad Verzuim locatie Saturnus Verzuim locatie Jousterweg/Magnesiumweg Verzuim locatie Triangel Verzuim locatie Jupiter Verzuim locatie Kalmoes De medewerker van de cursistenadministratie voert de gegevens van het verzuimformulier in via het digitale loket. Om dit te kunnen doen moet eerst het formulier voorzien worden van het burgerservicenummer van de cursist. De medewerker legt in de cursistenregistratie vast dat er een verzuimformulier is ingevoerd in het digitale loket. Na melding in het digitale loket krijgt de cursist een meldingsnummer van het verzuimloket. Dit nummer wordt op een kopie van het verzuimformulier ingevuld en vervolgens opgeborgen in het cursistendossier. Tot slot De inhoud van dit werkdocument wordt geactualiseerd bij eventuele wijzigingen in de wet- en regelgeving. De nu gehanteerde methode zoals beschreven in de ‘Verzuim- en Exit-procedure’ blijft gehandhaafd. Dat wil zeggen dat het exit-formulier altijd ingevuld moet worden en dat dit formulier via de cursistenadministratie doorgestuurd wordt aan het betreffende RMC.
5
Bijlagen op intranet: 1. Verzuimprotocol Friesland voor VO en MBO scholen. 2. Verzuim- en Exitprocedure; FC; zie intranet ‘reglementen en procedures’ 3. Formulier ongeoorloofd verzuim; zie intranet ‘Reglementen en procedures’.
6
Bijlage
HET VERZUIMPROTOCOL Werkproces en een praktische handreiking
vo- en mbo-scholen in samenwerking met RMC de Friese Wouden/RMC Friesland Noord
7
Voorwoord Voor u ligt de definitieve versie 2011 van het Protocol Schoolverzuim. Dit protocol is (in het kader van het convenant “aanval op de schooluitval 2008-2011”) door de werkgroep verzuimprotocol ontwikkeld, met als doel een belangrijke bijdrage te leveren aan het terugdringen van verzuim en voortijdig schoolverlaten in de provincie Friesland. Getracht is een zo eenduidig, volledig en helder protocol te schrijven welke dient als handreiking voor basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Teveel jongeren ondervinden problemen in hun leerloopbaan, waardoor ze te vroeg stoppen met hun opleiding en geen startkwalificatie behalen. Het behalen van een startkwalificatie geeft een beter perspectief op de arbeidsmarkt en een eigen plek in de samenleving. Dit is goed voor de jongere zelf, goed voor de samenleving en goed voor de economie. Het aantal voortijdig schoolverlaters daalt, maar is nog steeds te hoog. Voorkomen van schooluitval is beter dan genezen. Preventieve aanpak, snelle actie, aanpakken bij de bron zijn kernpunten in de acties zoals die in Friesland worden uitgevoerd. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat een eerste dag van verzuim de voorbode kan zijn van voortijdig schoolverlaten. Tijdige signalering en adequate actie lijden tot terugdringen van schooluitval en vergroten de kans op het behalen van een startkwalificatie. Een ieder die aan de totstandkoming van dit protocol een bijdrage heeft geleverd wordt daarvoor hartelijk bedankt. Wij wensen u veel succes bij het verder terugdringen van het verzuim en daarmee het voortijdig schoolverlaten. De werkgroep verzuimprotocol
8
1. INLEIDING .................................................................................................................................................10 2. RECHT OP ONDERWIJS .........................................................................................................................10 Leerplicht ..................................................................................................................................................10 Kwalificatieplicht ......................................................................................................................................10 Voortijdig schoolverlater ..........................................................................................................................10 Stukje historie............................................................................................................................................10 3. VERZUIM ...................................................................................................................................................12 Ongeoorloofd verzuim ...............................................................................................................................12 Geoorloofd verzuim...................................................................................................................................13 Verzuimbegeleiding ...................................................................................................................................14 4. VERANTWOORDELIJKHEID SCHOLEN ...........................................................................................15 Contact moet .............................................................................................................................................15 Actie ..........................................................................................................................................................15 Zorg ...........................................................................................................................................................15 Uitschrijven? .............................................................................................................................................15 Alternatief lesprogramma .........................................................................................................................15 5. MELDPLICHT EN VERWANTE ZAKEN .............................................................................................16 Digitaal verzuimloket ................................................................................................................................16 Melden verzuim .........................................................................................................................................17 Te laat komen ............................................................................................................................................18 Verwijsindex ..............................................................................................................................................18 6 LEERPLICHT, RMC DE FRIESE WOUDEN EN RMC FRIESLAND NOORD ................................18 7. NAWOORD .................................................................................................................................................20 8. BIJLAGEN ..................................................................................................................................................20
9
1. Inleiding Het is algemeen bekend dat jongeren die regelmatig verzuimen een grotere kans hebben om voortijdig schoolverlater te worden. Ook is een verband aangetoond tussen regelmatig verzuim en het ontwikkelen van afwijkend en/of crimineel gedrag. Zie hier de noodzaak van het terugdringen van ongeoorloofd schoolverzuim. Scholen hebben hier een zeer belangrijke rol in. Met deze handreiking willen we inzichtelijk maken, wanneer er sprake is van verzuim, wat er van de scholen wordt verwacht bij het bestrijden van verzuim en hoe de samenwerking is georganiseerd tussen de andere bij verzuim betrokken partijen (o.a. leerplicht en RMC-functie).
2. Recht op onderwijs Ieder kind heeft recht op onderwijs. Kinderen hebben onderwijs nodig om zich te ontwikkelen, te ontplooien, maar ook om later een goede kans te hebben op werk.
Leerplicht Ieder kind is volledig leerplichtig vanaf de 1e schooldag van de maand na de 5e verjaardag tot aan het einde van het schooljaar waarin de jongere 16 jaar wordt.
Kwalificatieplicht Na het laatste schooljaar van de leerplicht begint de kwalificatieplicht (daar zit geen dag tussen). Met de kwalificatieplicht wordt de leerplicht verlengd tot de dag dat de leerling een startkwalificatie* heeft gehaald, of tot de dag dat de leerling 18 jaar wordt.
Voortijdig schoolverlater Heeft een jongere zijn schoolloopbaan beëindigd zonder startkwalificatie dan wordt de jongere een voortijdig schoolverlater genoemd. Onder een voortijdig schoolverlater wordt niet verstaan diegene die in het bezit is van een diploma van een assistentenopleiding niveau 1, dan wel een getuigschrift van het praktijkonderwijs en werkzaam is op grond van een aanstelling of arbeidsovereenkomst. Volgens de wet op de Leerplicht 1969 en rmc-wetgeving uit 2001, is de school verplicht, verzuimers en voortijdig schoolverlaters tot 23 jaar bij de woongemeente en/of het rmc van de regio te melden.
Stukje historie Veel leerlingen verlaten voortijdig het onderwijs. Sinds 1 augustus 2007 is de kwalificatieplicht ingevoerd; een extra hulpmiddel in de strijd tegen schooluitval. Met de invoering van de kwalificatieplicht is de partiële leerplicht in de Leerplichtwet van 1969 vervangen. Leerlingen blijven volledig leerplichtig tot het einde van het schooljaar waarin ze zestien worden. Alle jongeren die dan nog geen startkwalificatie hebben (bijna allemaal
10
dus), zijn daarna tot hun 18e of tot het moment waarop ze een startkwalificatie hebben behaald, kwalificatieplichtig. Start leerplicht
Volledig leerplichtig tot Einde schooljaar waarin 1e schooldag van de maand de jongere 16 jaar is na de 5e verjaardag geworden
Kwalificatieplichtig tot Startkwalificatie* is behaald of 18 jarige leeftijd is bereikt
* Een startkwalificatie is behaald bij: mbo-diploma minimaal op niveau 2 of een havo- of vwo-diploma
11
3. Verzuim Definitie van verzuim volgens de Dikke van Dale, "het nalaten iets te doen, het niet nakomen van datgene wat is afgesproken". Verzuim is op te splitsen in twee hoofdcategorieën; geoorloofd en ongeoorloofd verzuim, al het ongeoorloofd verzuim moet gemeld worden. Hieronder worden de verschillende soorten verzuim weergegeven zoals beschreven in de leerplichtwet van 1969 en de handleiding van het verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Ongeoorloofd verzuim, verzuim zonder toestemming:
Hieronder volgen de soorten verzuim, die gemeld moeten worden in het verzuimloket. 1. 16 uur in 4 weken (Wettelijk verzuim) Volgens de Leerplichtwet zijn scholen wettelijk verplicht om die gevallen te melden (leerplichtigen) waar sprake is van ongeoorloofde afwezigheid van in totaal zestien uren les- of praktijktijd gedurende een periode van vier opeenvolgende lesweken (16 uur in 4 weken). Deze gevallen van schoolverzuim worden als dusdanig zorgwekkend gezien dat er verder onderzoek en interventie nodig is. De school is zelf verantwoordelijk voor het korter durende verzuim. 2. Luxe verzuim Treedt op als een leerplichtige zonder toestemming buiten de schoolvakanties om (met ouders) op vakantie gaat. Ouders nemen hun kinderen tijdens schooltijd mee op vakantie om bijvoorbeeld files te vermijden of met goedkopere vliegtickets te kunnen reizen. 3. Signaalverzuim Is verzuim dat samenhangt met achterliggende problemen van de leerling. Een leerling wordt bijvoorbeeld gepest en wil niet meer naar school. 4. Beginnend verzuim Een leerplichtige jongere die minder dan de wettelijke termijn 16 uur in 4 weken verzuimt, maar wel lesuren of dagdelen overslaat, pleegt beginnend verzuim. 5. Rmc-verzuim 18+ Hiervan is sprake wanneer een leerling (ingeschreven bij een school, op wie de leerplichtwet niet meer van toepassing is en die nog geen 23 jaar is en niet in het bezit van een startkwalificatie) 16 uur of meer verzuimt gedurende een aaneengesloten periode van vier opeenvolgende lesweken of een door het bevoegd gezag te bepalen kortere periode. (Maximaal vier opeenvolgende weken zonder geldige reden geen onderwijs meer volgt).
Soort verzuim Melden Wettelijk Bij verzuim van meer dan 16 uren les- of praktijktijd in een verzuim periode van 4 weken
12
Beginnend verzuim
Luxe verzuim Signaalverzui m Rmc-verzuim 18+
Bij 10 maal (geregistreerd) te laat komen op school of in de les Minder dan de wettelijke termijn van 16 uur in een periode van 4 weken Als een leerplichtige jongere zonder toestemming van school wegblijft vanwege extra vakantie of familiebezoek Achterliggende problematiek Verzuim zonder geldige reden van een niet-leerplichtige jongere tot 23 jaar, zonder startkwalificatie, over een periode van 4 weken
Overige soorten ongeoorloofd verzuim die niet worden gemeld in het verzuimloket, maar wel gemeld moeten worden bij de woongemeente en/of bij het rmc
Voortijdig schoolverlater (vsv'er):
Een leerplichtige jongere (op wie de leerplichtwet 1969 van toepassing is), ingeschreven bij een school en die ten minste een maand zonder geldige reden geen onderwijs meer volgt. Een jongere, op wie de leerplichtwet 1969 niet meer van toepassing is en die de leeftijd van 23 jaar nog niet heeft bereikt, én die niet in het bezit is van een startkwalificatie; en die het onderwijs aan de school gedurende een aaneengesloten periode van ten minste een maand - of een door het bevoegd gezag van de school te bepalen kortere periode - zonder geldige reden niet meer volgt of die niet meer aan een school of instelling is ingeschreven, of van de school is verwijderd.
Absoluut verzuim: Een leerplichtige staat niet meer ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Thuiszitter: Een leerplichtige die geen ontheffing heeft van de leerplicht* én niet langer meer staat ingeschreven op een school of wél staat ingeschreven, maar gedurende 4 aaneengesloten lesweken aan geen vorm van onderwijs heeft deelgenomen. *Leerplichtige jongere (5 tot 18 jaar) die zonder geldige reden (zoals ziekte) meer dan een maand verzuimt zonder dat hij/ zij ontheffing heeft van leerplicht. Het gaat dus ook om de 5-jarigen die waarschijnlijk naar een medisch kinderdagverblijf zullen gaan, maar dat effectief nog niet doen. En om kwalificatieplichtigen die thuiszitten, geen werk hebben en op geen enkele manier toewerken om weer naar school te gaan, nu niet en het volgende schooljaar ook niet. Degenen die beroep hebben gedaan op artikel 5 sub a of 5 sub b en ontheven zijn van de verplichting tot inschrijven, vallen dus niet onder de thuiszitterdefinitie.
Geoorloofd verzuim
We kennen twee soorten geoorloofd verzuim, verzuim op basis van een ziekmelding en verzuim op basis van aangevraagd verlof met toestemming. 13
Een bijzondere vorm van verzuim is afwezigheid op basis van ziekte en/of op basis van functionele klachten. Het verzuim is geoorloofd maar de leerling heeft een bovengemiddeld ziekteverzuim. De begeleiding hiervan is er op gericht om die leerlingen, zo snel mogelijk in contact te laten komen met de GGD. Schoolverzuim door leerlingen met functionele klachten is lastig te signaleren. Op school is daarom een nauwe samenwerking tussen mentor en deskundigen (o.a. Jeugdgezondheidszorg (JGZ), schoolmaatschappelijk werk (SMW), leerlingenbegeleider en leerplichtambtenaar) nodig. Het belangrijkste doel is de leerling daar waar nodig, door te verwijzen naar passende hulpverlening. Verzuim is vaak een uitvloeisel van een achterliggende problematiek, zoals: leerproblemen, leerstoornissen sociaal-emotionele problemen of stoornissen (ernstige) gedragsproblemen of gedragsstoornissen gezondheidsproblemen (fysiek en psychisch/psychiatrisch) gezinsproblemen De school dient de leerplichtambtenaar middels het verzuimloket op de hoogte te brengen van het verzuim en de achterliggende problematiek. *Functionele klachten zijn klachten waarbij o.a.; geen aantoonbare lichamelijke oorzaak voor gevonden kan worden, ze langer dan 3 maanden duren, er een discrepantie is tussen lichamelijke afwijkingen en algemeen functioneren en (vaak) een aanleiding (ziekte, overvraging, ongeval of een ander incident) reden geeft tot aanhoudende klachten
Verzuimbegeleiding
In het geval van wettelijk, signaal, beginnend en rmc 18+ verzuim Door de mentor wordt contact met het thuisfront (ouder(s)/verzorger(s) opgenomen (zoals in een afsprakenlijst is vastgelegd). Bij continuering van de verzuimproblematiek, wordt dit contact voortgezet door de mentor, of overgenomen door de teamleider en/of het zorgteam In het geval van functionele klachten Door de mentor wordt contact met thuis opgenomen na 10 uren verzuim (zoals in een afsprakenlijst is vastgelegd). Dit contact wordt door de mentor gecontinueerd, of door de teamleider of zorgcoördinator overgenomen na een (cumulatief) verzuim van 30 uren. Als een leerling 60 uur afwezig is, wordt deze aangemeld bij de schoolarts of sociaal verpleegkundige.
14
4. Verantwoordelijkheid scholen Scholen hebben een grote verantwoordelijkheid voor hun leerlingen. Naast het hebben van een goed pedagogisch klimaat heeft de school ook de zorg voor het welzijn van de individuele leerling.
Contact moet De school krijgt als eerste te maken met (on)geoorloofd verzuim. Zodra de school verzuim constateert moet de school dit melden/contact opnemen met de ouders/verzorgers van de leerling. Daarnaast is het in eerste instantie voor de leerling van groot belang, dat de school snel contact legt met de leerling zelf om er voor te zorgen dat de leerling weer naar school gaat. De school heeft hiervoor een leerlingenadministratiesysteem nodig dat snel en precies signaleert en registreert.
Actie Naast het signaleren en registreren, moet de school tot actie overgaan. Een strikte handhaving van afspraken en regels is daarvoor noodzakelijk. Elke school doet dat op zijn eigen wijze met inachtneming van een aantal algemeen geldende afspraken die in dit protocol beschreven staan (huisregels van de school). Communicatie over de huisregels en verzuimafspraken met de leerlingen en ouders/verzorgers is daarbij van groot belang.
Zorg Als blijkt dat er meer aan de hand is, kan de school een beroep doen op diverse zorg- en welzijnsinstanties. Hiervoor moet de school beschikken over een goed zorgplan en/of zorgstructuur. De school blijft altijd verantwoordelijk voor de leerling en organiseert en coördineert de zorg in en om de school. Binnen de zorgstructuur van de school wordt vermeld hoe interne- en externe hulpverleners overleg voeren over deze groep leerlingen. Tevens wordt bekeken hoe de voortdurende verzuimproblematiek kan worden aangepakt. De leerplichtambtenaar speelt hierbij een belangrijke rol en kan de school adviseren over het verzuimbeleid.
Uitschrijven?
Een school mag een leerplichtige leerling niet uitschrijven, tenzij er sprake is van inschrijving op een andere school of onderwijsinstelling of bij het behalen van een vodiploma. De vo-school schrijft deze leerling uit in BRON (het Basisregister Onderwijs) en geeft dit binnen zeven dagen door aan de gemeente.
Alternatief lesprogramma Een school mag een leerplichtige leerling nooit uitschrijven! In sommige situaties kan het voorkomen dat het voor de leerling niet mogelijk is, of dat de leerling niet in staat is om 15
zijn/haar lessen te volgen. Een leerplichtige leerling moet ook in die situaties ingeschreven blijven staan op de school. De school moet een alternatief programma aanbieden dat op dat moment beter past bij de leerling. Dit kan alleen in overleg en met toestemming van de leerplichtambtenaar. De leerplichtwet kent verschillende artikelen die hierover gaan (3a, 3b, 11 en 15). De (mbo-)leerplichtambtenaar en/of de rmc-medewerker zijn dus al in een vroeg stadium betrokken bij een leerling die dreigt uit te vallen, omdat de school verplicht is melding te doen van verzuim en langdurige afwezigheid.
De school heeft een goed georganiseerde zorgstructuur, een correct verzuimbeleid. en biedt ondersteuning bij het zoeken naar ander (passend) onderwijs
5. Meldplicht en verwante zaken De school heeft een aantal verplichtingen ten aanzien van het melden van ongeoorloofd verzuim.
Digitaal verzuimloket Het digitaal verzuimloket biedt de mogelijkheid om verzuim te melden, van leerplichtige en niet-leerplichtige leerlingen tot 23 jaar die nog niet in het bezit zijn van een startkwalificatie. Om het melden van verzuim gemakkelijker te maken voor scholen en instellingen zijn het OCW (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs, voorheen IB-Groep) in 2009 begonnen met een nieuwe één-loketaanpak voor het melden van verzuim. Sinds 1 augustus 2009 is het melden van wettelijk verzuim via het Digitaal verzuimloket (een meldapplicatie die gekoppeld is aan BRON (Basisregister Onderwijs) verplicht. Scholen melden hun verzuimgegevens bij één digitaal loket, dat vervolgens automatisch de juiste woongemeente/RMC-functie op de hoogte stelt. Dat scheelt de scholen werk, want ze hoeven niet meer per verzuimende leerling uit te zoeken welke gemeente of RMC-functie ze op de hoogte moeten brengen. Alle meldingen verlopen bovendien voortaan volgens een vast stramien. Inzet leerplicht/rmc Voordat de school, via het verzuimloket, een beroep doet op de (mbo)-leerplichtambtenaar of de rmc-trajectbegeleider heeft de school een aantal acties ondernomen naar de leerling: Er is contact geweest met de leerling en/of de ouders betreffende het verzuim. Er zijn afspraken gemaakt met de leerling over wat er gebeurt bij herhaling van het verzuim en wanneer leerplicht/rmc wordt ingeschakeld.
16
. Afgesproken is, dat een verzuimmelding alleen in behandeling wordt genomen als deze via het digitaal verzuimloket bij de woongemeente/rmc binnenkomt
Melden verzuim De school meldt ongeoorloofd verzuim van alle ingeschreven leerlingen bij het verzuimloket. De wettelijke termijn voor het melden van schoolverzuim van leer- en kwalificatieplichtigen is de ongeoorloofde afwezigheid van maximaal 16 uren les- of praktijktijd in een periode van vier weken. Eerder melden mag altijd. Deze meldtermijn geldt voor alle leerplichtigen in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het speciaal onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Verzuim van niet leerplichtige leerlingen zonder startkwalificatie tot 23 jaar, valt onder rmc- verzuim 18+.
Indien na een melding en een eventuele waarschuwing van de leerplichtambtenaar of trajectbegeleider, het verzuim niet is gestopt of weer opnieuw is begonnen, moet de school opnieuw een melding doen bij het verzuimloket De 5 soorten verzuim die gemeld kunnen/moeten worden bij het verzuimloket: Soort verzuim Wettelijk verzuim Beginnend verzuim
Luxe verzuim
Signaalverzuim Rmc-verzuim 18+
Melden Bij verzuim van meer dan 16 uren lesof praktijktijd in een periode van 4 weken Minder dan de wettelijke termijn van 16 uur in een periode van 4 weken Bij 10 maal (geregistreerd) te laat komen op school of in de les Als een leerplichtige jongere zonder toestemming van school wegblijft vanwege extra vakantie of familiebezoek Achterliggende problematiek
Hoe? Verzuimloket
Verzuim, zonder geldige reden, over een periode van 4 weken, van een niet leerplichtige jongere, zonder startkwalificatie tot 23 jaar
Verzuimloket
Verzuimloket/verzuimspre ek- uur (indien aanwezig) Verzuimloket Per omgaande melden middels verzuimloket Verzuimloket
Indien na een melding en een eventuele waarschuwing van de leerplichtambtenaar of trajectbegeleider, het verzuim niet is gestopt of weer opnieuw is begonnen. Moet de school opnieuw een melding doen bij het verzuimloket.
17
Te laat komen Te laat komen is ook een vorm van verzuim. Hoe een school omgaat met het “te laat komen” van de leerlingen, is onderdeel van de huisregels van de school. Scholen bepalen in principe zelf wanneer zij "te laat komen" wel of niet registreren. Bij een leerling die steeds een minuut te laat blijft komen, spreekt de school de leerling hierop aan en wijst de leerling op de huisregels. De leerplichtambtenaar dient hiervoor niet te worden ingeschakeld. Blijft een leerling te laat komen en spelen er mogelijk andere zaken, dan kan er, na gepleegde inzet van school ( zie pagina 7), een beroep gedaan worden op de leerplichtambtenaar, volgens onderstaand schema. In onderstaand schema is uitgegaan van 1x te laat is 1 uur verzuim.
*Frequentie per schooljaar School Leerplicht 5 maal (geregistreerd) Eigen regime Neemt de melding op in het te laat dossier 10 maal Leerling wordt gemeld bij het Voert een (geregistreerd) te laat verzuimloket. Met het verzoek waarschuwingsgesprek en aan de leerplichtambtenaar stuurt vervolgens een actie te ondernemen richting de afsprakenbrief leerling >16 (geregistreerd) Leerling wordt gemeld bij het Heeft de mogelijkheid om een te laat ondanks eerdere verzuimloket met de Halt-verwijzing of proceswaarschuwing mededeling dat de leerling te verbaal op te maken, mits laat blijft komen, met het blijkt dat de school voldoende verzoek aan de maatregelen c.q. acties heeft leerplichtambtenaar opnieuw genomen, om het verzuim te actie te ondernemen richting de stoppen leerling *Geadviseerd wordt om, in geval de leerling in de periode van 8 schoolweken niet meer te laat is gekomen, opnieuw te starten met tellen. *Bij herhaling in het opvolgende schooljaar kan de leerplichtambtenaar afwijken van bovenstaande werkwijze.
Verwijsindex Verwijsindex (systeem VIF-Zizeo) is een meldapplicatie, waarin melding gemaakt kan worden en een signaal kan worden afgegeven van zorgen over jongeren tot 23 jaar. Het doel van de Verwijsindex is, zorgen dat partijen die met een jongere werken en zorg hebben, sneller met elkaar in contact komen, om zo gezamenlijk een plan van aanpak op te stellen. Iedere school en onderwijsinstelling hebben indicatoren vastgesteld voor verwijzing in deze index. Ook verzuim en te laat komen kan een reden zijn om zorg te melden over de jongere.
6 Leerplicht, RMC de Friese Wouden en RMC Friesland Noord De missie van alle leerplichtambtenaren en rmc-medewerkers is het tegengaan van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. Hierbij wordt, indien nodig, gebruik gemaakt van maatschappelijke zorg en handhaving.
18
Scholen/onderwijsinstellingen zijn verplicht om: Jongeren zonder startkwalificatie tot 23 jaar te melden bij de gemeente, (via DUO in- en uitschrijvingen) op het moment dat ze: de school verlaten of langer dan een maand zonder reden van de school wegblijven.
De gemeente is verplicht om deze jongeren te volgen en te begeleiden totdat ze een startkwalificatie hebben, of de leeftijd van 23 jaar hebben bereikt.
RMC Regio de Friese Wouden en RMC Friesland Noord hebben (mbo)leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders in dienst die trajecten voor (dreigende) voortijdig schoolverlaters uitzetten om alsnog hun startkwalificatie te behalen. De (mbo-)leerplichtambtenaar ziet er op toe dat ouders, leerlingen en scholen de leerplichtwet, waaronder ook de kwalificatieplicht valt, naleven en kan indien nodig handhaven en sanctioneren. (In bijlage 3 is o.a. te zien tot welke maatregelen een proces-verbaal leerplicht kan leiden). De formele handhaving van de leerplicht ligt dus in handen van de (mbo)leerplichtambtenaar.
We onderscheiden de volgende medewerkers: 1. Leerplichtambtenaar 2. Mbo-leerplichtambtenaar 3. Rmc-trajectbegeleider
De kerntaken van deze medewerkers Het verzuim onderzoeken en actie ondernemen gericht op het opheffen van het verzuim en het hervatten van de les, volgens rooster van de leerling; Preventief controleren en adviseren en indien nodig verwijzen naar (jeugd)hulpverlening; Bevorderen van samenwerking met alle bij een leerling betrokken partijen; Dit alles registreren in een leerlingdossier; Opmaken van een proces Verbaal indien het verzuim niet stopt, dit geldt alleen voor de (mbo)leerplichtambtenaar.
Preventie Hoe sneller er zicht is op de reden waarom een leerling verzuimt des te sneller kan er ingegrepen worden om het verzuim te stoppen of, als er andere zaken spelen, de juiste zorg in te schakelen. De (mbo-)leerplichtambtenaar en de rmc-trajectbegeleider verzorgen op diverse scholen preventief een verzuimspreekuur* om beginnend verzuim samen met de school te begeleiden. Verder spelen deze rmc-medewerkers tijdens de zomervakantie een belangrijke rol in de overgang van het voortgezet onderwijs naar het middelbaar beroepsonderwijs.
19
Naast het verzuimspreekuur van de leerplichtambtenaar kan de school een beroep doen op loopbaanbegeleidinginstrumenten als er sprake is van loopbaanvraagstukken. Is er sprake van zorg, dan kan school terecht bij Centrum voor Jeugd en Gezin, schoolmaatschappelijk werk en GGD (JGZ). Denk hierbij aan het melden in de verwijsindex. *In bijlage 4 staat schematisch aangegeven wanneer een aanmelding voor het verzuimspreekuur wel/niet gedaan mag worden.
7. Nawoord Na de actieperiode (2008-2011), waarin het verzuimprotocol is ontwikkeld en waarmee door de verschillende scholen ervaring is opgedaan, ligt er nu voor u een nieuwe versie van het verzuimprotocol dat een leidraad is en/of moet worden bij het terugdringen van verzuim en het verminderen van voortijdig schoolverlaten. De totstandkoming van het verzuimprotocol is niet voldoende, de implementatie van dit protocol, en daarmee echt uitvoering geven aan verzuimbeleid op de verschillende scholen is voorwaarde om het werken met het verzuimprotocol en daarmee het bereiken van de doelstellingen te realiseren. In de komende periode (2012-2016) heeft het kabinet nieuwe doelstellingen ten aanzien van het terugdringen van voortijdig schoolverlaten(vsv) geformuleerd. Van de 35.000 vsv'ers in 2011 naar 25.000 vsv'ers in 2016; sturen op verzuim wordt daarmee nog belangrijker.
8. Bijlagen Bijlage 1: De verzuimkaart is een handig instrument waarin kort het protocol en de daarin gemaakte afspraken staat samengevat. Daarnaast is het een informatief instrument om uit te delen tijdens de spreekuren en toe te voegen aan de schoolgids. Bijlage 2 en 3: Stroomschema verzuim intern en –handhaving, de werkwijze en de afspraken staan kort beschreven. Met het doorlopen van de betreffende stroomschema's kan worden gecheckt of er niets vergeten is in de gemaakte afspraken van het protocol. Bijlage 4: Stroomschema verzuim aanmelding verzuimspreekuur. Door het schema te doorlopen, wordt duidelijk of de geplande aanmelding voor het verzuimspreekuur van toepassing is of dat de zorgstructuur mogelijk ingezet moet worden. Bijlage 5. Adviezen voor een sluitend verzuimbeleid.
20
De 5 soorten verzuim die gemeld kunnen/moeten worden bij het verzuimloket:
Bijlage 1
Verzuimkaart
Soort verzuim Wettelijk verzuim
In het Verzuimprotocol staat beschreven; wat scholen, ouders en verzorgers kunnen en moeten doen om ervoor te zorgen dat leerlingen naar school blijven gaan. Het is heel belangrijk dat verzuim, inclusief te laat komen, goed door de school wordt geregistreerd en dat ouders worden geïnformeerd. Alleen zo ontstaat inzicht in verzuimgedrag en is er een goede basis om, als dat nodig is, actie te ondernemen. Als blijkt dat er meer aan de hand is, kan de school een beroep doen op diverse zorg- en welzijnsinstanties. Hiervoor moet de school beschikken over een goed zorgplan en/of zorgstructuur. De school blijft altijd verantwoordelijk voor de leerling en organiseert en coördineert de zorg in en om de school. Deze verzuimkaart geeft beknopt weer: Wanneer er sprake is van verzuim, Wat leerplicht en kwalificatieplicht is, Wanneer er gemeld moet worden.
Volledige leerplicht- kwalificatieplicht Sinds 1 augustus 2007 geldt dat de jongere verplicht is onderwijs te blijven volgen totdat hij een startkwalificatie heeft behaald of tot het moment waarop hij de leeftijd van 18 jaar heeft bereikt. Volledig leerplichtig tot
1e schooldag van de maand Einde schooljaar waarin de na de 5e verjaardag jongere 16 jaar is geworden
Hoe? Verzuimloket.
Minder dan de wettelijke termijn van 16 uur in een periode van 4 weken
Verzuimloket/Verzuimspreekuur (indien aanwezig). Verzuimloket
Luxe verzuim
Bij 10 maal (geregistreerd)te laat komen op school of in de les Als een leerplichtige jongere zonder toestemming van school wegblijft vanwege extra vakantie of familiebezoek
Signaalverzuim
Achterliggende problematiek
Verzuimloket
Rmc-verzuim 18+
Verzuim, zonder geldige reden, over een periode van 4 weken, van een niet leerplichtige jongere, zonder startkwalificatie tot 23 jaar.
Verzuimloket
Per omgaande melden middels verzuimloket
Indien na een melding en een eventuele waarschuwing van de leerplichtambtenaar of trajectbegeleider, het verzuim niet is gestopt of weer opnieuw is begonnen. Moet de school opnieuw een melding doen bij het verzuimloket.
Geoorloofd en ongeoorloofd verzuim Alle ongeoorloofd verzuim (= alle verzuim waarvoor geen toestemming is gegeven) is strafbaar. Geoorloofd verzuim kent twee soorten: Verzuim op basis van een ziekmelding en op basis van aangevraagd verlof waarvoor toestemming is gegeven door het hoofd van de school of de leerplichtambtenaar.
Start leerplicht
Beginnend verzuim
Melden Bij verzuim van meer dan 16 uren les- of praktijktijd in een periode van 4 weken
Kwalificatieplichtig tot
Startkwalificatie* is behaald of 18 jarige leeftijd is bereikt
*Een startkwalificatie is behaald bij: mbo diploma niveau 2,3 of 4 of havo- of vwo-diploma
Vanaf de leeftijd van 12 jaar is de jongere zelf ook verantwoordelijk om de school waaraan hij als leerling staat ingeschreven geregeld te bezoeken en kan hij verantwoordelijk worden gehouden voor zijn eigen schoolverzuim (art 2 lid 3 en art 4c lid 1 Leerplichtwet 1969 Melden verzuim De school meldt ongeoorloofd verzuim van alle ingeschreven leerlingen bij het verzuimloket. De wettelijke termijn voor het melden van schoolverzuim van leer- en kwalificatieplichtigen is de ongeoorloofde afwezigheid van maximaal 16 uren les- of praktijktijd in een periode van vier weken. Eerder melden mag altijd. Deze meldtermijn geldt voor alle leerplichtigen in het primair onderwijs, het voortgezet onderwijs, het speciaal onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Verzuim van niet leerplichtige leerlingen zonder startkwalificatie tot 23 jaar, valt onder rmc-verzuim 18+.
Te laat komen is ook een vorm van verzuim. Hoe een school omgaat met het “te laat komen” van de leerlingen, is onderdeel van de huisregels van de school. Bij een leerling die steeds een minuut te laat blijft komen, spreekt de school de leerling hierop aan en wijst de leerling op de huisregels. De leerplichtambtenaar dient hiervoor niet te worden ingeschakeld. Blijft een leerling te laat komen en spelen er mogelijk andere zaken, dan kan er, na gepleegde inzet van school ( zie pagina 7), een beroep gedaan worden op de leerplichtambtenaar, volgens onderstaand schema. In onderstaand schema is uitgegaan van 1x te laat is 1 uur verzuim. *Frequentie per schooljaar
School
Leerplicht
5 maal (geregistreerd) te Eigen regime Neemt de melding op in het dossier laat 10 maal (geregistreerd) Leerling wordt gemeld bij het Voert een waarschuwingsgesprek en te laat verzuimloket. Met het verzoek aan de stuurt vervolgens een afsprakenbrief leerplichtambtenaar actie te ondernemen richting de leerling >16 (geregistreerd) te Leerling wordt gemeld bij het Heeft de mogelijkheid om een Haltlaat, ondanks eerdere verzuimloket met de mededeling dat de verwijzing of proces-verbaal op te waarschuwing leerling te laat blijft komen, met het maken, mits blijkt dat de school verzoek aan de leerplichtambtenaar voldoende maatregelen c.q. acties heeft opnieuw actie te ondernemen richting de genomen om het verzuim te stoppen leerling *Geadviseerd wordt om, in geval de leerling in de periode van 8 schoolweken niet meer te laat is gekomen, opnieuw te starten met tellen. *Bij herhaling in het opvolgende schooljaar kan de leerplichtambtenaar afwijken van bovenstaande werkwijze.
Uitgebreide informatie is te vinden in Het verzuimprotocol, werkproces en een praktische handreiking.
www.ib-groep.nl
rmcdefriesewouden.nl
www.rmcfrieslandnoord.nl
21
Bijlage 2
Stroomschema verzuim intern
≤5 uren
Ongeoorloofd verzuim
Te laat (geregistreerd) Zonder melding na contact thuis
Ziekmelding Geoorloofd verzuim
Aangevraagd verlof <10 dagen
≤5/10/16 uren (verzuimkaart )= niet ziek
Registratie
Contact ouders
Registratie
Melding verzuimloket
Registratie
>16 uren lesof praktijktijd in een periode van 4 weken. Melden verzuimloket.
= ziek
Registratie
Kortdurend
Registratie
Contact ouders
Langdurend
Registratie
Toestemming
Registratie
Afwijzing
Registratie
Melding GGD (JGZ) GGD (melding Verwijsindex verzuimloket IBG & Zorgmelding zorgmelding) Centrum Jeugd en Gezin Aanspreken ouders Melding lpa
22
Bijlage 3
Stroomschema verzuim handhaving
School signaleert verzuim en meldt
Ongeoorloofd verzuim
Melding via het verzuimloket
Geen actie gewenst van rmc of leerplicht
Actie gewenst van rmc of leerplicht
Spreekuur op school
Indien herhaling van verzuim bij leerplichtigen, opnieuw melden via verzuimloket Gesprek leerplicht of rmc
Waarschuwingsbrief 18+
Leerplichtambtenaar
Openbaar Ministerie
HALT: strafmaatregel
Proces verbaal voor jongere en/of ouders Raad voor de Kinderbeschermi ng
23
Bijlage 4
Stroomschema verzuim AANMELDING VERZUIMSPREEKUUR ja/nee
(Beginnend) verzuim leerling
Melding (Duo-) verzuimloket mag
Verzuim minder dan 16 uur in 4 weken Verzuim 16 uur of meer in 4 weken Contactpersoon school zorg nee
*Aanmelding verzuimspreekuur via brief van school aan leerling en ouders
Melding (Duo-) verzuimloket moet + aanmelding verzuimspreekuur* en vermelding acties school
Gesprek met rmc-medewerker
Contactpersoon school zorg ja Melding (Duo-) verzuimloket moet: zorg melden
Terugkoppeling aan melder school
Zorgstuctuur school
Verzuim houdt aan, dan nieuwe melding (Duo-) verzuimloket moet
24
Bijlage 5
Adviezen voor een sluitend verzuimbeleid
Helder en eenduidig intern verzuimbeleid: schriftelijk vastgelegd; uitgangspunten en doelstellingen geformuleerd. Een correcte verzuimregistratie, met daarin vermeld: datum; aantal lesuren of hele dagen; vorm en reden van het verzuim; legitimiteit van het verzuim (geldige reden of niet); ondernomen acties/maatregelen; resultaat. Een goede communicatie met leerlingen, ouders/verzorgers en personeel: bij inschrijving op school schoolregels en verzuimbeleid kenbaar maken; vermelding verzuimbeleid in schoolgids; geregeld aandacht aan verzuim in schoolkrant en dergelijke. Leerlingen en zo nodig ouders/verzorgers direct aanspreken indien er sprake is van verzuim: leerling direct aanspreken op zijn verzuimgedrag, eventueel interne maatregel opleggen (lik-op-stuk-beleid); ouders/verzorgers bijtijds schriftelijk op de hoogte brengen van verzuim; eventueel een persoonlijk gesprek aangaan met leerling en ouders/verzorgers. Het tijdig consulteren dan wel inschakelen van de leerplichtambtenaar: informeer de leerplichtambtenaar ook als het verzuim nog binnen de perken is, maar er wel problemen verwacht worden; informeer de leerplichtambtenaar ook in geval van regelmatig ziekteverzuim; meldt ongeoorloofd verzuim conform de afspraken; het verzuimspreekuur. Het vormgeven van het zorgprofiel van de school en/of instelling: de begeleiding van leerlingen start bij de mentor; de mentor wordt daarbij ondersteund door anderen binnen de school (schoolmaatschappelijk werk, decaan, leerlingenbegeleiders, enz.); de school en/of instelling organiseert de zorgstructuur/ zorgplan (waarbij interne- en externe zorgverleners zijn vertegenwoordigd).
Friesland College, Servicecentrum Cursisten
versie 1.2, oktober 2011
25
