Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Gemeente Hoorn Juni 2014
Colofon Uitgave
I&O Research Van Dedemstraat 6c 1624NN Hoorn Rapportnummer
2014-2033 Datum
Juni 2014 Opdrachtgever
Gemeente Hoorn Postbus 603 1620AR HOORN
Auteurs
Drs. Bianca de Haan
Bestellingen
Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld .
Inhoudsopgave
pag.
Samenvatting
I
1. Inleiding
1
1.1 Aanleiding
1
1.2 Doel van het onderzoek
1
1.3 Onderzoeksmethode
1
1.4 Leeswijzer
3
2. Wonen en opgroeien in Hoorn
5
2.1 Waardering eigen woonbuurt
5
2.2 Wonen in Hoorn
7
2.3 Opgroeien in Hoorn
9
2.4 Pedagogische civil society
15
2.5 Maatschappelijke betrokkenheid
15
3. Over opvoeden in Hoorn
20
3.1 Beleving opvoeding
20
3.2 Pedagogische civil society
29
4. Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
32
Bijlage 1. Vragenlijsten
40
Samenvatting en conclusies
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Samenvatting en conclusies Met het oog op de aanstaande transities heeft de gemeente Hoorn een onderzoek laten uitvoeren naar het opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn. Hiervoor zijn bijna 4.000 jongeren van 12 t/m 22 jaar en ruim 2.000 ouders van kinderen tussen 0 en 23 jaar benaderd met het verzoek een vragenlijst in te vullen. In totaal 1.180 jeugdigen en 731 ouders gaven hieraan gehoor. Naast de ondersteuningsbehoeften, is ook gekeken naar het huidige opvoed- en opgroei-ondersteuningsaanbod. Hiervoor vulden twaalf zorgen hulpverleners een inventarisatieformulier in. In dit hoofdstuk vatten we de belangrijkste uitkomsten samen. Daarbij zoomen we eerst in op de beleving van de jongeren gevolgd door de ouders. Vervolgens beschrijven we kort de bevindingen van de aanbodinventarisatie en sluiten af met een conclusie en enkele aanbevelingen. Beleving van jongeren Groot voordeel van Hoorn: veel voorzieningen nabij De meeste jongeren vinden hun eigen woonbuurt leuk om in te wonen. Met name de nabijheid van voorzieningen zoals winkels, scholen, sport- en speelvoorzieningen worden gewaardeerd. Ook ervaren veel jongeren de eigen buurt als veilig. De onveiligheidsgevoelens zijn het grootst in stadsdeel Zuid. Toch geven de jongeren uit dit stadsdeel het hoogste rapportcijfer aan wonen in de eigen buurt; gemiddeld een 6,8. In de andere twee stadsdelen is dat een 6,6. Genoemde verbeterpunten voor de eigen woonbuurt zijn: aanpakken van hangjongeren, openbaar vervoer, veiligheid en netheid van de buurt, aanbod en veiligheid van fietsparkeerplekken en het (kleding)winkelaanbod. In Hoorn als geheel, missen jongeren (en hun ouders) vooral uitgaansvoorzieningen en ontmoetingsplekken. Op het gebied van sport is er volgens de meeste jongeren voldoende te doen. Kansen op werk laag ingeschat Circa de helft van de jongeren vindt dat Hoorn genoeg te bieden heeft op het gebied van onderwijs en wonen. Minder positief zijn ze over de kansen op werk. Dit geldt vooral voor de 16-22 jarigen. Ruim een derde van hen verwacht over tien jaar niet meer in Hoorn te wonen. Veelgenoemde redenen om te verhuizen zijn de studie, een baan en het ontbreken van een levendig stadscentrum. Een vergelijkbare groep 16-22 jarigen verwacht wel in Hoorn te blijven, vooral omdat ze hier hun familie hebben en het een vertrouwde omgeving is. De rest kan hier nog geen uitspraken over doen. Gemiddeld waarderen de jongeren het wonen in Hoorn met een 6,8. Veel maatschappelijke betrokkenheid Op het gebied van het verenigingsleven is de Hoornse jeugd als actief te beschouwen. Ruim zes op de tien jongeren zijn betrokken bij een vereniging of club. Dit geldt met name voor de 12-15 jarigen. Minder actief zijn de jongeren in het vrijwilligerswerk. Wel is er een potentieel aan jongeren dat vrijwilligerswerk zou willen doen. Vier op de tien 12-15 jarigen en 31% van de 16-22 jarigen hebben hiervoor belangstelling.
I
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Circa de helft van de jongeren helpt wel eens familieleden, vrienden, kennissen die zorg of hulp nodig hebben. Een vergelijkbaar aandeel zou dat zeker doen als het werd gevraagd. Burenhulp verlenen ze minder; een kwart helpt wel eens de buren. Toch is er een grote bereidheid onder de jeugd; op verzoek zou circa tweederde zeker helpen. Er is ook participatiebereidheid onder de Hoornse jongeren om mee te denken met de gemeente: circa vier op de tien jongeren willen graag betrokken worden bij beslissingen over jeugdzaken. De gemeente kan de jongeren het best bereiken via internet, social media en enquêtes. Meerderheid jongeren heeft wel eens vragen of zorgen Van de 12-15 jarigen heeft 71% wel eens zorgen of vragen. Onder de 16-22 jarigen ligt dit aandeel hoger, namelijk 82%. De vragen en zorgen gaan vooral over school/studie, werk/bijbaan, eten/gewicht en de eigen gezondheid. Bij de oudere jeugd spelen ook kwesties als wonen en huisvesting. Elf procent van de jongeren ervaart het opgroeien als (zeer) moeizaam; dit geldt voor 8% van de 12-15 jarigen en 13% van de 16-22 jarigen. Meest genoemde vragen en zorgen bij jongeren 12 – 15 jarigen : 1.
16 – 22 jarigen :
School/studie
44%
1.
School/studie
50%
2. Eten/gewicht
22%
2. Werk/bijbaan
44%
3. Werk/bijbaan
22%
3. Wonen/huisvesting
29%
4. Lichamelijke gezondheid/lichaam
18%
4. Eten/gewicht
28%
5. Zakgeld
14%
5. Lichamelijke gezondheid/lichaam
26%
Ouders en internet belangrijke raadgevers Ondanks de vragen en zorgen waarmee jongeren kampen, heeft het merendeel geen behoefte aan (extra) ondersteuning. Veel van hen lossen hun problemen zelf op of roepen hulp in van hun naaste omgeving. Van de 12-15 jarigen lost 31% en van de 16-22 jarigen 56% hun vragen en zorgen altijd zelf op. Als ze hulp zoeken, doen zij dat vooral bij hun ouders en vrienden. Een vijfde van de 12-15 jarigen legt wel eens een probleem voor aan een leerkracht of mentor op school. De oudere groep (32%) kiest vaker voor het internet als raadgever. Merendeel jongeren geen behoefte aan hulp of ondersteuning Een kwart van de jongeren heeft behoefte aan hulp of ondersteuning bij hun vragen of zorgen; 18% maakt reeds gebruik van enige vorm van hulp en zes procent geeft aan dit zeker of misschien te willen. Hierbij is geen verschil tussen de verschillende stadsdelen. Van de jongeren die hulp inschakelden (18%), zocht 7% ondersteuning in het eigen netwerk. Acht procent wendde zich tot een professionele hulporganisatie zoals de GGZ, Het Antwoord, De Praktijk, een psycholoog of het maatschappelijk werk. Van drie procent van de jongeren is onbekend tot wie zij zich richtte voor hulp.
II
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Er is onder de jongeren vooral behoefte aan ondersteuning of hulp bij eten/gewicht, studie, faalangst, onzekerheid, scheiding van de ouders, het vinden van een baan en geldzaken. Zeven op de tien jongeren zeggen geen behoefte te hebben aan (extra) hulp of ondersteuning. Weg naar hulpverlening bij 14% van de jongeren onbekend Ruim driekwart (77%) van de 12-15 jarigen weet goed waar zij terecht kunnen voor hulp. Bij de 16-22 jarigen ligt dat percentage aanzienlijk lager, namelijk 57%. Een vijfde van de oudere jeugd blijkt de weg naar hulp helemaal niet te weten, tegenover 7% bij de jongere groep. CJG relatief onbekend bij jongeren De bekendheid met het CJG onder de jongeren is gering; driekwart geeft aan het CJG helemaal niet te kennen en slechts 2% heeft er wel eens gebruik van gemaakt. De bekendheid is groter onder de oudere jeugd (29%) dan bij de 12-15 jarigen (21%). De 16-22 jarigen (25%) hebben meer behoefte aan hulp op een plek waar zij anoniem zijn dan de 12-15 jarigen (12%). Dit is mogelijk ook de reden dat zij graag via internet hulp krijgen en zoeken: een website, mail en een anonieme chatbox scoren relatief hoog als gewenst communicatiemiddel voor informatie en advies. Toch ontvangt ook 37% hulp bij voorkeur via een persoonlijk gesprek. Ruim een kwart van de jongeren is van mening dat er voldoende hulpaanbod aanwezig is voor jongeren in Hoorn. Opvallend is dat het merendeel het lastig vindt hier een goed oordeel over te geven. Bij 7% van de jongeren wordt wel een lacune ervaren, vooral op het gebied van informatievoorziening en een laagdrempelige plek waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. Beleving van ouders Opvoeden met name lastig in puberleeftijd Tot de leeftijd van 4 jaar ervaart tweederde van de ouders de opvoeding nog als (zeer) makkelijk. Negen procent ondervindt moeite hierbij. Wanneer het kind de basissschoolleeftijd bereikt, vindt 45% het nog goed te doen. De meeste opvoedproblemen ervaren ouders als de kinderen in de puberleeftijd zijn (12-15 jaar: 21%, 16-18 jaar: 25%). Dit neemt weer af wanneer de kinderen tot de jongvolwassenen behoren. Ouders vinden, ongeacht de leeftijd van het kind, het met name lastig om grenzen te stellen, consequent te zijn en om kinderen los te laten. Zorgen en vragen vooral betrekking op school Ruim acht op de tien ouders (85%) hebben wel eens zorgen of vragen over de opvoeding van hun kinderen, waarbij het zwaartepunt ligt bij de oudere jeugd. Ouders van jonge kinderen (0-11 jaar) maken zich vooral zorgen om het gedrag van hun kind (39%) en school (35%). Over het internetgebruik van hun kind hebben drie op de tien ouders vragen of zorgen, terwijl ruim een kwart het sociaal functioneren gedrag zorgwekkend vindt. Bijna een kwart van de ouders heeft vragen of zorgen over de voeding(sgewoonten) van hun kind.
III
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Opvoeders van oudere kinderen (12-23 jarigen) hebben relatief vaak vragen of zorgen over de schoolsituatie (52%) en het internetgebruik (40%) van hun kind. Daarnaast zijn bijna drie op de tien ouders bezorgd over de psychische gezondheid en het gedrag van hun kind. Binnen deze groep spelen ook vaker thema’s zoals de psychische gesteldheid (25%), vrijetijdsbesteding (21%), werk en huisvesting (18%), zakgeld/inkomen en alcoholgebruik (17%) en liefdesrelaties (16%) van het kind. Er bestaan enkele verschillen naar stadsdeel: Top vijf vragen of zorgen van ouders naar stadsdeel Zuid
Noord
Oost
Aandeel ouders met zorgen of vragen:
Aandeel ouders met zorgen of vragen:
Aandeel ouders met zorgen of vragen:
86%
81%
87%
1
School/studie
School/studie
School/studie
2
Gedrag
Gedrag
Liefde/relaties of seksuele activiteiten
3
Liefde/relaties of seksuele activiteiten
Liefde/relaties of seksuele activiteiten
Gedrag
4
Sociaal functioneren
Pesten van kind(eren)
Sociaal functioneren
5
Voeding
Sociaal functioneren
Pesten van kind(eren)
Informatie en advies liefst digitaal Driekwart van de ouders (73%) lost de problemen bij voorkeur in de eigen kring op. Wanneer (extra) hulp nodig is, wendt men zich veelal tot de huisarts. Ouders van jonge kinderen consulteren nog wel eens het consultatiebureau of de kinderopvang. Het CJG, Bureau Jeugdzorg of het jongerenwerk worden als minder vanzelfsprekend ervaren om naar toe te gaan voor hulp. Wel vormt het internet een belangrijke informatiebron: van de ouders met jonge kinderen raadpleegt 12% dit medium regelmatig tot vaak voor opvoed- en opgroeiondersteuning of advies. Onder ouders van oudere kinderen (12-23 jaar) is dat 8%. Bijna acht op de tien ouders van jongere kinderen van 0-11 jaar (78%) geven aan te weten waar zij terecht kunnen voor ondersteuning bij de opvoeding, terwijl dat percentage bij ouders van 12-23 jarigen lager ligt: namelijk 68%. Zeven procent van de ouders is onbekend met de weg naar ondersteuning of hulp. Opvallend is dat dit relatief vaak geldt voor de lager opgeleide ouders (18%). Het overige deel van de ouders heeft hierover geen uitgesproken mening. Minderheid ouders behoefte aan ondersteuning of hulp Gemiddeld 16% van de ouders maakt gebruik van ondersteuning of hulp bij hun vragen of zorgen bij de opvoeding van hun kind(eren). Dit aandeel is het hoogst in stadsdeel Oost (20%) en het laagst in Noord en Zuid (respectievelijk 14% en 15%). Opvallend is dat ouders van 12-23 jarigen - die zich over het algemeen meer zorgen maken om hun kind – minder gebruik maken van ondersteuning of hulp dan ouders van jongere kinderen. Zij zijn ook iets stelliger in het feit dat ze geen hulp nodig hebben; 72% tegenover 67% van de ouders van 0-11 jarigen.
IV
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Tien procent van de ouders zegt zeker of misschien behoefte te hebben aan hulp of ondersteuning. Er zijn hierin nauwelijks verschillen tussen de stadsdelen. Geraadpleegde instanties in het professionele circuit zijn ondermeer de GGZ, De Praktijk, GGD-consultatiebureau, MEE, maatschappelijk werk, het ADHD- en Autismecentrum en de huisarts. De ondersteuning komt daarnaast veelal van familie en vrienden. Derde van de ouders onbekend met CJG Zestig procent van de ouders van 0-11 jarigen heeft wel eens gehoord van het CJG. Onder de ouders van oudere kinderen is dat iets lager, namelijk 55%. Ongeveer een derde van de ouders kent het CJG helemaal niet. De verschillen in bekendheid naar stadsdeel zijn minimaal: Noord (63%), Oost (67%) en Zuid (64%). Een minderheid van de ouders (9%) maakte in het verleden wel eens gebruik van het CJG. Met name ouders van 12-23 jarigen hechten belang aan anonimiteit Circa een kwart van de ouders van jongere kinderen vindt het belangrijk om anoniem vragen te stellen of hulp te vragen. Ouders van 12-23 jarigen hechten hier meer waarde aan; namelijk 35%. De opvoeders worden bij voorkeur ondersteund of geïnformeerd via het internet (65%) of via een persoonlijk gesprek met een deskundige (56%). Ook een inlooppunt noemt men relatief vaak (30%). Draagvlak voor pedagogische civil society De helft van de ouders staat open voor bemoeienis van anderen bij het opvoeden. Met name voor de school en de kinderopvang ziet men een belangrijke opvoedrol weggelegd. Een opvoed-verantwoordelijkheid ervaart men minder bij het jongerenwerk en het wijkcentrum. Zeventien procent van de ouders van 12-23 jarigen ziet voor de sportverenigingen een taak weggelegd in de opvoeding. Volgens tweederde van de ouders heeft de gemeente een rol in het bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning. Iets minder dan de helft van de ouders (44%) is van mening dat er voldoende hulpverlening beschikbaar is in Hoorn, waarbij stadsdeel Zuid iets hoger scoort (49%) dan de rest. Opvallend is dat ruim de helft van de ouders (52%) hier niet goed over kan oordelen. Vanuit de ouders is er behoefte aan voorlichting en informatie in de vorm van voorlichtingsavonden, een krant, via scholen en ontmoetingsplekken. Daarnaast wordt aangegeven dat er meer hulp voor tieners mag komen op het gebied van verwerking van rouw en van seksueel misbruik, maar ook op het gebied van studie- en beroepskeuze. Verder wordt gepleit voor meer regie en professionaliteit in de hulpverlening.
V
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Opvoed- en ondersteuningsaanbod in Hoorn De gemeente Hoorn streeft naar een aanbod van opvoed- en opgroeiondersteuning dat goed aansluit op de behoeften van ouders en jongeren, maar elkaar ook versterkt en niet overlapt. In 2011 is reeds een inventarisatie gedaan van het opvoed- en opgroei hulpaanbod in Hoorn. Binnen dit onderzoek is een actualisatie uitgevoerd. Hiervoor is een aantal hulpverleningsinstellingen actief in Hoorn bevraagd naar hun aanbod. Omdat is gewerkt met een selectie van organisaties - vanwege de hanteerbaarheid van het onderzoek qua omvang en uitvoering - is op basis van deze inventarisatie niet aan te geven waar leemtes zitten in de hulpverlening/ondersteuning. Wel geeft het een beeld van hoe breed het aanbod in Hoorn is, zowel aan laagdrempelige als gespecialiseerde zorg. De meeste hulp wordt ambulant op locatie aangeboden. Een aantal interventies wordt digitaal aangeboden. De vraag varieert doorgaans van gemiddeld tot groot. Sommige aanbieders werken vraaggestuurd en bieden interventies pas aan bij voldoende vraag of lossen wachtlijsten op door meer aanbod te creëren. Naast het opvoeden opgroei-ondersteuningsaanbod gericht op ouders, biedt een aantal instellingen ook preventie en vroegsignaleringsdiensten aan andere partijen zoals de zorgadviesteams, zorgcoördinatie en deskundigheidsbevordering en voorlichting aan andere professionals. Conclusies & aanbevelingen Op basis van de enquête onder de jongeren en ouders en de aanbodinventarisatie onder instellingen komen we tot de volgende conclusies, verbeterpunten en aanbevelingen voor wat betreft het (verder) verbeteren van de aansluiting van het hulpaanbod op de vraag: Het opvoeden van kinderen brengt de ouders uit Hoorn over het algemeen veel plezier en voldoening. Maar het is bij tijden ook lastig en bijna alle ouders hebben er weleens advies of ondersteuning bij nodig. Zeker wanneer de kinderen zich in de puberleeftijd bevinden. Zorgen zijn er met name over de school/studie, het gedrag, het internetgebruik, (psychische) gezondheid en sociaal functioneren van het kind. Het verdient dan ook aanbeveling om het hulpaanbod op deze thema’s intact te houden dan wel te verbreden, met name op het gebied van digitale interventies, gelet op de wens van ouders om informatie en advies via het internet te ontvangen. Ook jongeren zelf ervaren het opgroeien niet altijd even makkelijk. De meesten kampen wel eens met vragen of zorgen, vooral de oudere jeugd. De zorgen hebben vooral betrekking op de school/studie, het inkomen en gezondheid. Een deel van de jongeren (met name de oudere jeugd) is sterk geneigd deze problemen zelf op te lossen, anderen zoeken vooral hulp bij ouders. De naaste kring van jongeren vormt kortom een belangrijke ingang om de jeugd te bereiken. Andere raadgevers zijn daarnaast de leerkracht/mentor op school en het internet. De school is en blijft kortom een belangrijke vindplaats van jongeren met hulpvragen. Daarnaast biedt – gelet op de wens van een vijfde van de jongeren om problemen op een anonieme plek te bespreken - het internet mogelijkheden om op nieuwe manieren hulp aan de man te brengen.
VI
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Samenvatting en conclusies
Circa eentiende van de ouders en zes procent van de jongeren heeft behoefte aan extra hulp of ondersteuning; varierend van licht tot zwaar. Hoorn kent een divers en breed aanbod, opvallend is echter dat veel ouders en jongeren onbekend zijn met de lokale mogelijkheden aan opvoed- en opgroeiondersteuning. Het Centrum voor Jeugd en Gezin en wat deze netwerkorganisatie behelst en biedt, is veelal onbekend en het gebruik is laag. Terwijl er juist wel behoefte is aan een laagdrempelige vraagbaak, die voor een passende doorverwijzing en ondersteuning kan zorgen, zo blijkt uit toelichtingen van jongeren. Het verdient dan ook aanbeveling om de bekendheid over het aanbod aan opvoed- en opgroeiondersteuning structureel aandacht te geven. Een goede sociale kaart kan de onbekendheid en de vindbaarheid van het ondersteuningsaanbod aanpakken. Uit de aanbodinventarisatie blijkt dat interventies van instellingen veelal wel op de organisatiewebsite vermeld staan, echter dat één centrale plek met alle lokale initiatieven ontbreekt of – indien wel beschikbaar – lastig vindbaar is. Een optimale ondersteuningsstructuur rondom opgroeien en opvoeden kan alleen een succes worden als het aanbod waaraan opvoeders behoefte hebben, aanwezig en vindbaar is. Om de aansluiting tussen de vraag en het aanbod te verbeteren, verdient het aanbeveling om een goede en actuele sociale kaart te ontwikkelen – bij voorkeur digitaal - met lokale en concrete foto’s en namen van hulpverleners, e-mailadressen, telefoonnummers en openingstijden en hier vanuit de gemeente breed aandacht te besteden via diverse media. Uit de inventarisatie blijkt dat naar een aantal interventies een bovengemiddelde vraag is. Hier zou extra op ingezet kunnen worden, aangezien hier een duidelijke behoefte ligt. Ook klanttevredenheidsonderzoeken van de interventies zouden meer inzicht kunnen verschaffen in de aansluiting van het aanbod op de hulpbehoefte. De meeste (zorg)aanbieders voeren dergelijke klantbelevingsonderzoeken periodiek uit. Daarnaast verwachten ouders dat ook ‘de wijk’, de school en andere ouders in enige mate ‘mee opvoeden’. Die maatschappelijke en burgerlijke verantwoordelijkheid zou best wat mogen toenemen, zo vinden veel ouders. Vooral de school en kinderopvang ervaart men als ‘medeopvoeder’. Het schoolmaatschappelijk werk vervult daarbinnen een belangrijke signaleringsfunctie. Toch heeft maar 11% in het verleden wel eens advies of ondersteuning gevraagd aan een schoolmaatschappelijk werker. De bekendheid van (de functie van) het schoolmaatschappelijk werk bij zowel ouders als leerkrachten en intern begeleiders kan kortom nog beter. Ook het overige voorveld kan nog directer betrokken worden bij versterking van hun rol in de pedagogische civil society, bijvoorbeeld door middel van een campagne die gericht is op bewustwording. Dit kan door middel van een gemeentelijke ronde langs de verenigingen en instellingen waarbij informatie wordt geboden over ondersteuningsaanbod, voorzieningen en regelingen, maar ook met tips over hoe om te gaan met problematiek.
VII
Hoofdstuk
Inleiding
1
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Inleiding
1. Inleiding 1.1 Aanleiding Met ingang van 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor het jeugdzorgstelsel. De nieuwe Wet op de zorg voor jeugd treedt dan in werking. De taken op het terrein van de jeugdzorg – provinciale jeugdzorg, jeugdbescherming en reclassering, jeugd-ggz en jongeren met een lichte verstandelijke beperking worden dan overgeheveld naar gemeenten. Dit betekent dat gemeenten gaan zorgdragen voor de preventie, signalering en het aanbieden van een toereikend en kwalitatief goed jeugdzorgaanbod. De transitie beoogt onder meer om gezinnen en kinderen met opvoed- en opgroeivragen in een zo vroeg mogelijk stadium vanuit het voorveld te ondersteunen. Naast een gezonde, positieve en stimulerende omgeving, moeten gemeenten ervoor zorgen dat daar waar nodig (als de eigen kracht niet afdoende is) de ondersteuning, hulp en zorg aan jongeren en ouders integraal en op laagdrempelige wijze wordt aangeboden. Hiervoor is een goede afstemming van vraag en aanbod nodig. Om zich goed te kunnen voorbereiden op de doelgroep en de taken die in de toekomst onder haar regie vallen, wil de gemeente Hoorn een beeld krijgen van: de situatie, wensen en behoeften op het gebied van opgroeien en opvoeden van ouders en jongeren; het aanbod aan ondersteuning (welke initiatieven en voor wie) bij opgroeien en opvoeden. Dit inzicht is nodig om beleidsmatige afwegingen te kunnen maken zoals visie, prioriteitstelling en de verhouding naar de (zorg)aanbieders. De gemeente kan zo komen tot een passend preventiebeleid en een sluitend ondersteuningsaanbod.
1.2 Doel van het onderzoek Onderliggend onderzoek heeft ten doel inzicht te bieden in: de woonbeleving en opgroeimogelijkheden in Hoorn volgens jongeren; de aard en omvang van de behoefte aan opvoed- en opgroeiondersteuning bij jongeren en ouders; het lokale aanbod van opvoed- en opgroeiondersteuning; de mate waarin het huidige aanbod van opvoed- en opgroeiondersteuning aansluit bij de wensen en behoeften van jongeren en ouders.
1.3 Onderzoeksmethode Het onderzoek is uitgevoerd in twee stappen. Hieronder worden deze toegelicht.
1. Enquête onder jongeren & ouders Om te achterhalen welke informatie en ondersteuning jongeren en opvoeders nodig hebben bij de opvoeding en het opgroeien, is een behoeftenonderzoek uitgevoerd met een schriftelijke en online enquête. De vragenlijsten (zie bijlagen) zijn in overleg met de gemeente Hoorn opgesteld.
1
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Inleiding
Via steekproeftrekking zijn 2.100 ouders en 3.900 jongeren van 12 tot 23 jaar aangeschreven met het verzoek om deel te nemen aan het onderzoek. Jongeren en ouders kregen de mogelijkheid om de vragenlijst schriftelijk in te vullen en kosteloos te retourneren. Tevens bevatte de brief inloggegevens en de vermelding van de website waar de vragenlijst online kon worden ingevuld. Ouders en jongeren die niet reageerden, ontvingen een schriftelijke herinnering. De adresgegevens zijn verkregen uit de GBA. In totaal hebben 1.172 jongeren en 500 ouders de vragenlijst op deze manier ingevuld. Naast de steekproef is ook het stadspanel Hoorn ingezet. De panelleden die tot de doelgroep behoorden konden de vragenlijst via een uitnodigingsmail invullen. Hieraan hebben 8 jongeren en 231 ouders gehoor gegeven. Respons De uiteindelijke respons komt uit op 1.180 jongeren en 731 ouders die deelnamen. De respons per stadsdeel (Noord, Zuid en Oost) is goed verdeeld naar wijk en daarmee voldoende representatief voor jongeren en ouders in de gemeente Hoorn.
Noord Noord: Risdam-Noord, Risdam-Zuid, Zwaag en Nieuwe Steen Oost: Bangert en Oosterpolder, Blokker, Kersenboogerd en Hoorn 80 Zuid: Grote Waal, Hoorn Noord, Binnenstad en Venenlaankwartier
Oost Zuid
Tabel 1.1 Respons jongeren respons brief 29%
retour via burgerpanel 2
408
31%
5
413
391
30%
1
392
3.900
1.172
30%
8
1.180
aangeschreven
retour
700
165
retour via burgerpanel 52
totaal
Noord
respons brief 24%
Oost
700
175
25%
98
273
Zuid
700
160
23%
81
241
totaal
2.100
500
24%
231
731
aangeschreven
retour
Noord
1.300
373
Oost
1.300
Zuid
1.300
totaal
totaal 375
Tabel 1.2 Respons opvoeders
2
217
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Inleiding
In de analyse is gekeken naar verschillen tussen de stadsdelen, ouders met jonge kinderen (0 t/m 11 jaar) en oudere kinderen (12 t/m 23 jaar) en jongeren van 12 t/m 15 jaar en van 16 t/m 22 jaar. Relevante verschillen zijn in de tekst benoemd. De categorie ‘weet niet’ is bij de meeste vragen buiten beschouwing gelaten. Wanneer dit niet het geval is, is dit aangegeven in de tekst. Er is een weging toegepast naar leeftijd en wijk.
2. Aanbod inventarisatie opvoeden en opgroeien in Hoorn Om het aanbod op het gebied van opvoeden en opgroeien in beeld te brengen is een inventarisatieformulier verzonden naar verschillende zorg- en welzijnsorganisaties in Hoorn. Veertien organisaties zijn door de gemeente geselecteerd en per mail uitgenodigd om een aanbod inventarisatieformulier in te vullen. De instellingen die voor de gestelde termijn niet reageerden, ontvingen een herinnering en zijn nagebeld. Uiteindelijk hebben 12 instellingen gehoor gegeven aan het verzoek. Uitgenodigd zijn: Stichting Netwerk Samis Stichting MEE GGD GGZ Parlan Stichting de Praktijk
Lijn 5 Brijder Psychologen Praktijk Hoorn WIJS Gezondheidscentrum Hoorn Omring Kraamzorg EVA van Hoorn
Om redenen van hanteerbaarheid van het onderzoek – qua omvang en uitvoeringstermijn – is een selectie van organisaties gemaakt. Het aanbod van particuliere praktijken en individuele aanbieders zijn niet meegenomen. Dit betekent dat de aanbod inventarisatie niet compleet is.
1.4 Leeswijzer Hoofdstuk 2 zoomt in op de beleving van jongeren in Hoorn. Er wordt gekeken naar hun woonbeleving en waardering van de eigen woonbuurt en Hoorn als geheel. Ook hun hulpbehoefte en –gebruik komen aan de orde, evenals bekendheid met het hulpaanbod in Hoorn. Verder staat hun maatschappelijke betrokkenheid centraal. Hoofdstuk 3 behandelt de beleving van de ouders. Dat wil zeggen dat hier hun beleving van de opvoeding, ondersteuningsbehoeften en beleving van de civil society de revue passeren. Hoofdstuk 4 geeft een overzicht van het ondersteuningsaanbod in de gemeente. De bijlagen bevatten de vragenlijsten. In een aparte bijlage zijn de aanbodinventarisaties per instelling opgenomen.
3
Hoofdstuk
Wonen en opgroeien in Hoorn
2
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
2. Wonen en opgroeien in Hoorn Hoe ervaren jongeren het wonen en opgroeien in Hoorn? Deze vraag staat in dit hoofdstuk centraal. We kijken daarbij naar de waardering voor de eigen woonbuurt en Hoorn als geheel. Vervolgens staan we stil bij de vragen en zorgen die jongeren hebben en hun behoefte aan hulp daarbij. Tot slot kijken we naar hun maatschappelijke betrokkenheid.
2.1 Waardering eigen woonbuurt Eigen woonbuurt leuk om te wonen Driekwart van de jongeren vindt de eigen buurt een leuke plek om te wonen. De 12-15 jarigen zijn hierover iets positiever dan de 16-22 jarigen. Jongeren waarderen vooral het aanbod en de relatief korte afstand tot voorzieningen. Ook de rust, sfeer en veiligheid ervaren ze als positief, evenals de nabijheid van leeftijdsgenoten en ruimte om te kunnen sporten en spelen. Figuur 2.1 Stelling: “Mijn buurt is een leuke plek om te wonen”
12-15 jarigen
79%
16-22 jarigen
73%
totaal
75%
(helemaal) mee eens
neutraal
15% 6% 19% 18%
8% 7%
(helemaal) mee oneens
Wat vind je vooral leuk aan het wonen in jouw buurt? Noord
Alles is dichtbij (winkels, restaurantjes, etc.). Je vrienden wonen meestal op loop/fiets afstand. Je kan er van
75% vindt de
Het leukste vind ik dat bijna al mijn vrienden dicht in de buurt wonen.
eigen buurt
Rustig, centraal, twee middelbare scholen dichtbij (al heb ik deze niet gekozen). Er is niet iets te doen ofzo,
alles doen (sporten, zwemmen etc.).
een leuke plek om te wonen
maar zoals ik al zei, het ligt centraal en qua ´woonbeleving´ is het hier prima. Wij hebben veel groen in de buurt, en speelplekken. Verder is het een rustige buurt met veel verschillende mensen, dit maakt het erg leuk. Er is nu een cruijffcourt in mijn buurt en er zijn best veel speeltuintjes in mijn buurt.
Oost
Het heeft het gemoedelijke van een dorp, maar de reuring van een kleine stad. Zeer veilig en relaxed dus. Dichtbij bij de supermarkt, station, winkelcentrum.
74% vindt de
De onderlinge sfeer, veel mensen kennen elkaar wat het voor mij een gezellige stad maakt.
eigen buurt
Voor jongeren is het leuk dat je in deze buurt verschillende parkjes en pleintjes hebt om met vrienden af te
een leuke plek om te wonen
spreken of om te sporten. De sociale controle is ook aanwezig in deze buurt. Alle huizen hebben goed zicht op de pleintjes en parkjes wat het gevoel van veiligheid ten goede komt. 1) een voetbalkooi, 2) en een basketbalveld 3) en een halfpipe zijn vlakbij. 1) in de zomer volleyballen we met de hele buurt, 2) er zijn veel kinderen 3) er is een grasveldje voor ons huis.
5
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Het is op loopafstand van de stad en andere leuke bezigheden zoals de haven en sportverenigingen en ook de
Zuid
brasserie + filmhuis op het Oostereiland. In de zomer kun je in het IJsselmeer zwemmen en in de winter soms 77% vindt de
schaatsen. Ideaal. Ik woon overal dichtbij. Ik woon precies in het midden van Hoorn, ik ben binnen 5 minuten in de stad, maar
eigen buurt een leuke plek om te wonen
ook bij mijn sportclub Rugbyclub West Friesland. Bij ons is een grasveld voor, en daar konden we altijd op spelen. Dat was ideaal om te gebruiken voor alle spellen die we maar wilden! Wat ik vooral leuk vind aan het wonen in mijn buurt, zijn toch wel de mensen. Het zijn allerlei verschillende mensen met verschillende culturen wat het juist zo interessant maakt. Wat ik ook leuk vind, is dat alles dichtbij is.
Weinig onveiligheidsgevoelens in eigen woonbuurt De meeste jongeren ervaren de eigen woonbuurt als een veilige plek om te wonen. De 12-15 jarigen zijn hierover positiever dan de oudere jeugd. Jongeren uit Zuid ervaren vaker onveiligheidsgevoelens dan jongeren uit andere stadsdelen; van hen vindt 16% de eigen buurt een onveilige woonplek. Figuur 2.2 Stelling: “Mijn buurt is een veilige plek om te wonen” 12-15 jarigen 16-22 jarigen totaal
70% 63%
22%
66%
(helemaal) mee eens
22%
22% neutraal
% dat eigen woonbuurt als onveilig ervaart 9%
Noord • 10%
15%
Oost
• 12%
13%
Zuid
• 16%
(helemaal) mee oneens
Eigen woonbuurt krijgt voldoende Het meest positief over het wonen in de eigen buurt zijn de jongeren uit stadsdeel Zuid; zij geven gemiddeld een rapportcijfer van 6,8. In de overige twee stadsdelen beoordelen de jeugdigen de Noord eigen woonbuurt met een 6,6. De 12-15 jarigen geven gemiddeld Oost een hoger cijfer (7,0) dan de 16-22 jarigen (6,5). Zestien procent 6,6 van de jeugd geeft een onvoldoende aan het wonen in de eigen 6,6 buurt. Op de vraag wat jongeren graag anders zien in hun wijk, Zuid antwoorden de meesten dat er meer plekken en voorzieningen voor 6,8 jongeren mogen komen zoals speeltuinen, uitgaansgelegenheden, voetbalveldjes, sportvoorzieningen en hangplekken. Andere genoemde aandachtspunten zijn: aanpakken van hangjongeren, verbindingen van het openbaar vervoer, de veiligheid, netheid van de buurt, aanbod en veiligheid van fietsparkeerplekken en het (kleding)winkelaanbod.
6
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
2.2 Wonen in Hoorn Uitgaansvoorzieningen gemist Bij de jongeren is niet alleen geïnformeerd naar de eigen woonbuurt, maar ook naar het wonen in Hoorn in het algemeen. Daarbij is onder meer de vraag voorgesteld wat jongeren (en ouders) missen aan voorzieningen in de gemeente. Met name op het gebied van uitgaan ervaren zij lacunes. Het gaat dan vooral om een bioscoop, discotheek, concerten en festivals. Ook ontmoetingsplekken en cultuur/ontspanningsmogelijkheden mist ruim een kwart. Het minste behoefte is er aan meer aanbod op het gebied van sport. Ouders ervaren dit vergelijkbaar. Figuur 2.3 Aanbod voorzieningen voor jongeren op het gebied van… (% onvoldoende)
38% 36%
uitgaan voor jongeren
plekken om te chillen voor jongeren
28% 27%
cultuur / ontspanning voor jongeren
29% 26%
jeugd
8% 7%
hulp of advies voor jongeren
3% 3%
sport voor jongeren 0%
ouders
10%
20%
30%
40%
50%
Ik mis een grotere uitgaansgelegenheid waar bijvoorbeeld techno wordt gedraaid. Zo hoeven jongeren minder vaak naar Amsterdam. Verder mis ik betaalbaar theater. Ik ga graag naar theater, maar in Schouwburg het Park zijn de mooie voorstellingen vaak veel te duur. Een jongeren- of studentenkorting zou erg fijn en stimulerend zijn.
Chillplekken met tafels want als je iets mee hebt zoals eten moet je dat op het bankje leggen. Als er tafels zouden zijn kan je dat op een tafel leggen (picknicktafels).
Een bruisend en veilig uitgaansleven. Ik ga maar weinig in Hoorn uit. Het is dood in het uitgaansgebied. Er hangt geen sfeer doordat er geen mogelijkheid is tot gezellig samen komen. Daarbij heeft Hoorn maar weinig kroegen. Geen discotheek of club waar echt feesten gehouden kunnen worden. Uitgaan in Hoorn is leuk voor kinderen van 16-18 jaar. Maar daarna heb je toch echt niets meer in Hoorn te zoeken. Alkmaar en Amsterdam hebben sfeer, zijn veilig, hebben verscheidenheid aan kroegen, danscafés en discotheken maar ook elk weekend feesten te bieden. In Hoorn kan nooit iets echt leuks georganiseerd worden.
7
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Jongeren schatten kans op werk in Hoorn laag in Ruim de helft van de jongeren vindt dat Hoorn genoeg kansen biedt om een goede opleiding te volgen of om er zelfstandig te kunnen wonen. De 12-15 jarigen zijn hierover een stuk positiever dan de 16-22 jarigen. Over het vooruitzicht op een baan zijn jongeren minder enthousiast. Drie op de tien jongeren zijn van mening dat Hoorn genoeg kansen biedt voor een baan. Onder de 16-22 jarigen is dit slechts 21%. Ook jongeren met een universitaire of Hbo-opleiding schatten hun kansen verhoudingsgewijs een stuk lager in dan de mbo-studenten en leerlingen op het voortgezet onderwijs. Tabel 2.1 Stelling: Hoorn biedt mij genoeg kansen om… (% (helemaal) mee eens) naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
.. om een goede opleiding te volgen
77%
44%
56%
.. er (in de toekomst) zelfstandig te wonen
66%
50%
56%
.. op werk
45%
21%
29%
Familie en vertrouwde omgeving belangrijke reden om in Hoorn te blijven Een derde van de 12-22 jarigen verwacht binnen de komende tien jaar te gaan verhuizen naar een andere gemeente. Het ontbreken van hoger onderwijs, geschikt werk en een levendig centrum zijn de meest genoemde redenen voor het wegtrekken uit Hoorn. Een zelfde aandeel van de jongeren verwacht over tien jaar nog wel in Hoorn te wonen. De aanwezigheid van familie en de vertrouwdheid van de omgeving zijn redenen om in de stad te blijven. De overige jongeren vinden het lastig om hier een uitspraak over te doen. Tabel 2.2 Waar denk je dat je over tien jaar zult wonen? naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
Hoorn
32%
32%
32%
buiten Hoorn
30%
35%
33%
weet niet
38%
34%
35%
Toelichtingen van jongeren die willen verhuizen: -
“Hoorn heeft te weinig kansen voor WO-opgeleiden, ik ga later wonen waar ik werk.”
-
“Er is niet genoeg plek voor studentenwoningen naar mijn idee.”
-
“Na mijn studie heb ik niet meer veel te zoeken in Hoorn, te weinig kansen.”
-
“Ik vind Hoorn saai, er is gewoon niet veel te doen.”
Toelichtingen van jongeren die niet willen verhuizen: -
“Ik heb hier iedereen om mij heen, mijn familie, vader, moeder, oma en opa.”
-
“Het is hier super gezellig en ken veel mensen uit Hoorn en wil geen afscheid nemen.”
-
“Saamhorigheid en gezelligheid is erg hoog in Hoorn, wat het wonen hier leuker maakt.”
-
“Omdat ik Hoorn een gezellige stad vindt aan het water en mijn familie woont hier. Het ligt vlak bij de hoofdstad Amsterdam die goed te bereiken is.”
8
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Gemiddeld waarderen de jongeren het wonen in Hoorn met een 6,8. Bijna drie op de tien geven zelfs een acht of hoger. De 12-15 jarigen zijn positiever over het wonen in Hoorn dan de 16-22 jarigen. Naar stadsdeel zijn er geen verschillen. De jongeren waarderen vooral de nabijheid van voorzieningen, de gezellige binnenstad van Hoorn, het kleinschalige karakter en de treinverbinding met Amsterdam. Indien er meer aandacht gegeven wordt aan betere uitgaansgelegenheden zoals een grote discotheek, grote festivals en meer plekken waar jongeren zich kunnen ontspannen zouden jongeren het nog leuker vinden om in Hoorn te wonen. Tabel 2.3 Totaaloordeel wonen in Hoorn (rapportcijfers) 12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
5 of lager
10%
15%
13%
6
14%
25%
21%
7
35%
38%
37%
8
26%
18%
21%
9
12%
4%
7%
10
2%
0%
1%
gemiddeld
7,2
6,6
6,8
Noord • 6,8 Oost
• 6,8
Zuid
• 6,8
2.3 Opgroeien in Hoorn Opgroeien niet altijd even makkelijk Circa de helft van de jongeren ervaart het opgroeien als (zeer) makkelijk. Dit geldt met name voor de 12-15 jarigen, thuiswonende jongeren bij twee ouders, jongens en autochtone jongeren. Het zijn vooral de 16-22 jarigen, meisjes, jongeren die op zichzelf wonen of bij één ouder die moeite hebben met het opgroeiproces. Ongeveer vier op de tien jongeren staan hier neutraal in. Naar stadsdeel zijn de verschillen minimaal. Figuur 2.4 Beleving opgroeien 12-15 jarigen
16-22 jarigen
totaal
55%
47%
38%
41%
50%
(zeer) makkelijk
40%
niet makkelijk/niet moeilijk
9
8%
13%
11%
(zeer) moeilijk
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
2.3.1
Zorgen, vragen of problemen van jongeren
Ruim zeven op de tien (71%) van de jongere jeugd heeft wel eens zorgen of vragen. Onder de 16-22 jarigen ligt dit aandeel hoger, namelijk 82%. De voornaamste bronnen van zorg en vragen voor 12-15 jarigen zijn school/studie en eten/gewicht, als ook werk, gezondheid en geld. Bij de 16-22 jarigen staat school/studie ook bovenaan. De oudste groep heeft daarnaast relatief veel vragen en zorgen over werk, eten, gewicht en wonen. Figuur 2.5 Aandeel jongeren dat wel eens vragen of zorgen heeft over…. (Top 5) 1 Jongeren van 12 t/m 15 jaar
1
Lichamelijke gezondheid/lichaam (18%)
5
Wonen/huisvesting (29%)
3
Werk/bijbaan (22%)
4
Werk/bijbaan (44%)
2
Eten/gewicht (22%)
3
School/studie (50%)
1
School/studie (44%)
2
2.3.2
Jongeren van 16 t/m 22 jaar
Eten/gewicht (28%)
4
Zakgeld (14%)
Lichamelijke gezondheid/lichaam (26%)
5
Zoeken naar ondersteuning
Jongvolwassenen lossen vaker problemen zelf op Bijna de helft van de jongeren lost zijn/haar problemen altijd zelf op. Vooral de oudere jongeren roepen geen hulp in. Naar stadsdeel zijn hierin nauwelijks verschillen. Tabel 2.4 Stelling: “Ik los vragen of problemen altijd zelf op” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(zeer) mee eens
31%
56%
47%
neutraal
55%
32%
40%
(zeer) mee oneens
14%
12%
13%
Ouders en vrienden belangrijke vertrouwenspersonen Wanneer jongeren advies of ondersteuning zoeken, doen ze dat vooral bij hun ouders. Op de tweede plaats gaan zij naar hun vriend of vriendin gevolgd door vrienden, klasgenoten en andere familie. Tweederde van de jongeren heeft wel eens een probleem of de vraag voorgelegd aan een leerkracht of mentor op school. Dit geldt voornamelijk voor de jongste leeftijdsgroep (12-15 jarigen).
1
Doordat er meerdere antwoorden mogelijk waren, tellen de percentages niet op tot 100%. 10
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
De oudere jeugd raadpleegt vaker het internet. Wanneer we kijken naar de frequentie (% regelmatig/ vaak) waarmee jongeren deze personen raadplegen, resulteert dat in een vergelijkbaar beeld. Figuur 2.6 Percentage jongeren dat ‘regelmatig/vaak’ advies of ondersteuning vraag aan…. (Top 5) 2 Jongeren 12 t/m 15 jaar
1
Jongeren 16 t/m 22 jaar
1
ouders (61%)
2
vriend(in) (63%)
2
vriend(in) (39%)
3
ouders (65%)
vrienden / kennissen (20%)
4 5
vrienden/kennissen (41%)
3
leerkracht/mentor (20%)
internet (32%)
4
klasgenoten (19%)
5
klasgenoten (15%)
De meeste jongeren weten de weg naar hulp - volgens eigen zeggen - wel goed te vinden. Dit is vooral van toepassing op 12-15 jarigen. De ‘oudere’ jeugd heeft er meer moeite mee; 19% weet niet goed waar zij terecht kunnen voor het bespreken van vragen of problemen. Tabel 2.5 Stelling: “Ik weet goed waar ik terecht kan voor het bespreken van vragen of problemen” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(zeer) mee eens
77%
57%
64%
neutraal
17%
25%
22%
(zeer) mee oneens
7%
19%
14%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
(zeer) mee eens
67%
68%
62%
64%
neutraal
21%
19%
24%
22%
(zeer) mee oneens
12%
13%
14%
14%
2.3.3
Behoefte en gebruik ondersteuning
Meeste jongeren geen behoefte aan (extra) ondersteuning Ongeveer een zesde van de jongeren krijgt op dit moment hulp of ondersteuning bij vragen of zorgen. Deels gaat het om informele hulp (7%) van bijvoorbeeld ouders of vrienden, anderzijds om professionele hulp (8%) van ondermeer de GGZ, het Antwoord, de Praktijk, een psycholoog en maatschappelijk werk. De overige 3% geeft hier liever geen antwoord op.
2
Bij deze vraag is de ‘weet-niet/niet van toepassing categorie’ buiten beschouwing gelaten. 11
Gebruik hulp/ondersteuning naar stadsdeel
Noord • 18% Oost
• 18%
Zuid
• 18%
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Tabel 2.6 Behoefte aan hulp of ondersteuning bij zorgen of vragen (meerdere antwoorden mogelijk) naar leeftijd ik krijg al hulp of ondersteuning
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal 18%
20%
16%
ik heb zeker behoefte aan (extra) ondersteuning
2%
2%
2%
ik heb misschien behoefte aan (extra) ondersteuning
3%
5%
4%
ik heb geen behoefte aan ondersteuning
67%
71%
70%
weet niet
10%
9%
9%
Zes procent van de jongeren heeft behoefte aan (extra) hulp of ondersteuning. Genoemd wordt ondermeer hulp bij: eten/gewicht, studie, faalangst, onzekerheid, bij scheiding van ouders en het vinden van een baan en geldzaken.
Zeker/misschien behoefte aan hulp of ondersteuning naar stadsdeel
Noord
• 8%
Oost
• 4%
Zuid
• 6%
CJG nog onbekend bij veel jongeren Het Centrum voor Jeugd en Gezin is een toegangspoort voor kinderen, jongeren en ouders met vragen over opgroeien en opvoeden. Het CJG is voor jongeren geen vanzelfsprekende plek om naar toe te gaan bij vragen of problemen. Circa driekwart van de jongeren heeft nog niet eerder van het CJG gehoord, met name de jongere jeugd. Een kwart kent het wel, maar heeft er nooit gebruik van gemaakt. Twee procent maakte in het verleden wel eens gebruik van het CJG. Zij beoordelen het CJG gemiddeld met een 6,6. Figuur 2.7 Bekendheid en gebruik CJG 12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
Onbekendheid CJG 80%
19%
71%
27%
74%
24%
2%
Noord
• 79%
2%
Oost
• 73%
2%
Zuid
• 75%
helemaal niet wel eens van gehoord, maar nooit gebruik van gemaakt wel eens gebruik van gemaakt
Relatief weinig behoefte aan anonieme plek De helft van de jongeren heeft er doorgaans geen problemen mee om de eigen problemen te bespreken op een plek waar iemand hen kent. Een vijfde kiest liever voor een anonieme omgeving. Het zijn vooral de 16-22 jarigen die hier waarde aan hechten. Naar stadsdeel zijn de verschillen minimaal.
12
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Tabel 2.7 Stelling: “Ik wil mijn problemen bespreken op een op een plek waar niemand mij kent” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal 20%
(zeer) mee eens
12%
25%
neutraal
25%
28%
27%
(zeer) mee oneens
63%
47%
53%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
(zeer) mee eens
18%
18%
22%
20%
neutraal
29%
25%
27%
27%
(zeer) mee oneens
53%
57%
52%
53%
2.3.4
Methode van ondersteuning
Internet en persoonlijke gesprek meest gewenste communicatiemiddel De jongeren ontvangen bij voorkeur informatie en advies via een website, gevolgd door een persoonlijk gesprek met een deskundige of een mail. Een krant en themabijeenkomsten blijken minder effectieve communicatiemiddelen om de jeugd te bereiken. Tabel 2.8 Gewenste communicatiemiddel voor informatie en advies naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
website/internet
50%
62%
58%
een persoonlijk gesprek met een deskundige
26%
37%
33%
e-mail
22%
34%
30%
een plek waar je kunt inlopen zonder afspraak/loket
23%
32%
29%
folder of brochure
19%
23%
21%
anonieme chatbox
15%
14%
14%
telefonisch
12%
11%
12%
radio of televisie
11%
8%
9%
algemene voorlichtingsbijeenkomst
5%
6%
6%
themabijeenkomst
5%
6%
5%
krant
4%
4%
4%
anders
12%
3%
6%
2.3.5
Oordeel aanbod ondersteuning
Behoefte aan meer informatie over waar jongeren terecht kunnen voor vragen of ondersteuning Ruim een kwart van de jongeren is van mening dat er in Hoorn voldoende plekken zijn waar jongeren terecht kunnen voor vragen of advies op het gebied van opvoeden en opgroeien. Een relatief groot aandeel kan hier niet goed op antwoorden, vooral omdat ze het aanbod niet kennen. Zeven procent ervaart een tekort vooral op het gebied van informatievoorziening en plekken waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. 13
Voldoende plekken voor vragen en advies in Hoorn
Noord • 28% Oost
• 29%
Zuid
• 25%
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Figuur 2.7 Zijn er in de gemeente Hoorn voldoende plekken voor jongeren waar zij terecht kunnen voor vragen of advies?
12-15 jaar
16-22 jaar
34%
22%
totaal
5%
61%
9%
26%
69%
7%
ja
66%
nee
weet niet
Ik mis….
duidelijkheid waar mensen terecht kunnen, garantie van anonimiteit, garantie dat ouders/school buiten schot blijven, moet laagdrempeliger zodat jongeren durven. Het is een hele stap om hulp te zoeken, vele zullen niet willen dat hun vrienden dit weten.
een loket voor jongeren van jongeren.
een plek waar je elk moment van de dag kan binnen lopen en 15 minuten kan praten over wat je dwars zit of je vragen bespreken.
punten of loketten waar je terecht kunt met je vragen, misschien dat die er wel zijn, maar dat zou dan bekender mogen/moeten worden.
een speciaal iemand die alleen voor de kinderen uit de buurt werkt, dus bijv. problemen oplossen.
ik ken geen plek waar je naar toe kan gaan met dit soort vragen. Als deze plek wel bestaat is daar niet genoeg informatie over gegeven.
ik weet dat er een GGZ gebouw is in de stad, maar verder zou ikzelf niet weten waar een persoon terecht zou kunnen bij vragen en/of problemen. Dit wordt, zover ik weet, ook niet echt ergens vermeld.
Het merendeel van de jongeren heeft geen behoefte aan het praten met andere jongeren over wat hen bezighoudt. Dit geldt met name voor de 16-22jarigen. Wel vinden circa vier op de tien dat jongeren elkaar meer zouden mogen steunen. Tabel 2.9 Stelling: “Ik zou graag (meer of vaker) met andere jongeren willen praten over wat mij bezighoudt” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
(zeer) mee eens
13%
9%
11%
neutraal
33%
28%
30%
(zeer) mee oneens
54%
63%
60%
14
totaal
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Tabel 2.10 Stelling: “Ik zou willen dat jongeren elkaar wat meer zouden steunen” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(zeer) mee eens
43%
43%
43%
neutraal
42%
39%
40%
(zeer) mee oneens
15%
18%
17%
2.4 Pedagogische civil society Zes op de tien jongeren zijn van mening dat andere volwassenen (dan de eigen ouders) jongeren best mogen aanspreken op hun gedrag. Circa de helft doet dat zelf ook wel eens. Dit zijn met name de 16-22 jarigen. Een vergelijkbaar aandeel vindt dat andere mensen dan de eigen ouders zich niet horen te bemoeien met zijn/haar opvoeding. Tabel 2.11 Stellingen over rol ouders (zeer) eens
neutraal
(zeer) oneens
60%
27%
13%
47%
30%
22%
47%
31%
22%
ik vind het normaal dat andere volwassenen (dan de eigen ouders) jongeren aanspreken op hun gedrag ik spreek wel eens andere jongeren aan op hun gedrag andere mensen dan mijn ouders horen zich niet te bemoeien met mijn opvoeding
2.5 Maatschappelijke betrokkenheid Meerderheid jongeren betrokken bij vereniging of club Ruim zes op de tien jongeren zijn lid van of betrokken bij een vereniging of club. Naarmate jongeren ouder worden, neemt dit percentage af. Verder zijn jongeren in stadsdeel Zuid minder actief dan in stadsdeel Noord en Oost. Eén op de tien van de jongeren verricht vrijwilligerswerk bij de vereniging. Onder de categorie anders vallen onder andere lid van de sportschool, dansschool of jeugdbrandweer. Tabel 2.12 Ben je betrokken bij een vereniging of club? (meerdere antwoorden mogelijk) naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
lid vereniging of club
69%
45%
54%
vrijwilliger voor vereniging of club
9%
9%
9%
anders
5%
4%
4%
nee
24%
45%
38%
Noord • 62% Oost
• 65%
Zuid
• 58%
Potentieel aan vrijwilligers en burenhulp Bijna drie op de tien jongeren verricht vrijwilligerswerk. De 12-15 jarigen verrichten vaker een maatschappelijke stage. Van de jongeren die nu geen vrijwilligerswerk verrichten, zou ruim een derde deel dat in de toekomst best willen doen. Deze interesse neemt wel af naarmate jongeren ouder worden.
15
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Tabel 2.13 Doe je één of andere vorm van vrijwilligerswerk? naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
vrijwilligerswerk, (ook) als maatschappelijke stage
16%
11%
13%
vrijwilligerswerk, niet als maatschappelijke stage
10%
18%
15%
geen vrijwilligerswerk maar wel interesse
42%
31%
35%
geen interesse in vrijwilligerswerk
32%
40%
37%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
11%
15%
12%
13%
vrijwilligerswerk, (ook) als maatschappelijke stage vrijwilligerswerk, niet als maatschappelijke stage
15%
15%
16%
15%
geen vrijwilligerswerk maar wel interesse
35%
35%
36%
35%
geen interesse in vrijwilligerswerk
39%
36%
36%
37%
Ongeveer de helft geeft aan dat zij hun familieleden, vrienden of kennissen wel eens helpen. Van de jongeren die dat niet doen, zegt bijna iedereen dat wel te willen doen, als het hen wordt gevraagd. Helpen van anderen neemt toe naarmate jongeren ouder worden. Verder blijkt dat jongeren uit stadsdeel Noord (45%) iets minder vaak hulp bieden aan bekenden dan in stadsdeel Oost (51%). Circa de helft van de jongeren vindt dat jongeren en ouderen meer met elkaar in contact zouden moeten komen. Negen procent heeft hier geen behoefte aan. Tabel 2.14 Heb je wel eens familieleden, vrienden, kennissen die bijvoorbeeld zorg of hulp nodig hebben? naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
ja
44%
51%
48%
zou het wel doen als het gevraagd wordt
55%
48%
50%
zou het niet doen als het gevraagd wordt
1%
2%
2%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
ja
45%
51%
47%
48%
zou het wel doen als het gevraagd wordt
52%
48%
52%
50%
zou het niet doen als het gevraagd wordt
3%
1%
2%
2%
Hoge bereidheid om buren te helpen Ook de bereidheid om buren te helpen is hoog; 92% van de jongeren is bereid zijn of haar buren te helpen waarvan 29% dit al met enige regelmaat doet. In stadsdeel Noord zijn jongeren iets minder vaak geneigd om buren te helpen dan in Oost. Tabel 2.15 Heb je wel eens buren die bijvoorbeeld zorg of hulp nodig hebben? naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
ja
29%
29%
29%
zou het wel doen als het gevraagd wordt
64%
63%
63%
zou het niet doen als het gevraagd wordt
7%
8%
8%
16
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
ja
30%
29%
28%
29%
zou het wel doen als het gevraagd wordt
60%
65%
64%
63%
zou het niet doen als het gevraagd wordt
10%
6%
8%
8%
Grote groep jongeren bereid mee te denken met gemeente Tweederde van de jongeren (68%) vindt dat de gemeente jongeren moet helpen die hulp of advies nodig hebben. Dit geldt vooral voor 16-22 jarigen. Zeven procent ziet geen rol weggelegd voor de gemeente. Tabel 2.16 “Ik vind dat de gemeente jongeren moet helpen die vragen of advies nodig hebben” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(helemaal) mee eens
64%
71%
68%
neutraal
31%
22%
25%
(helemaal) mee oneens
6%
7%
7%
Over het algemeen vinden jongeren het lastig in te schatten of de gemeente voldoende naar hen luistert; 44% antwoordt hierop neutraal. Een derde vindt dit onvoldoende. Er is overigens wel participatiebereidheid onder de Hoornse jongeren: viertiende wil graag betrokken worden bij beslissingen van de gemeente op het gebied van jeugdzaken. Tabel 2.17 “De gemeente Hoorn luistert genoeg naar jongeren” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(helemaal) mee eens
32%
19%
24%
neutraal
46%
43%
44%
(helemaal) mee oneens
22%
39%
33%
Tabel 2.18 “Ik zou meer betrokken willen zijn bij beslissingen over wat de gemeente doet voor de jeugd in Hoorn” naar leeftijd
12-15 jaar
16-22 jaar
totaal
(helemaal) mee eens
48%
39%
42%
neutraal
32%
35%
34%
(helemaal) mee oneens
21%
26%
24%
17
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Wonen en opgroeien in Hoorn
Genoemde manieren om jongeren beter te betrekken bij het gemeentebeleid zijn via social media (Twitter, facebook), via een enquête, e-mail/internet, via school, per post, een jeugdgemeenteraad, krant, website en folders. Het deelnemen aan dit onderzoek hebben veel jongeren ook als zeer positief ervaren.
Zo'n onderzoek is denk ik goed voor de gemeente zo weten jullie wat jullie kunnen verbeteren. top!
Super dat jullie naar de meningen van jongeren gaan vragen!
Ik vind het goed dat de gemeente deze vragenlijst uitdeelt en daarmee laat zien dat die zich echt bekommerd om de inwoners. Ik vond dat er goede vragen werden gesteld met vele belangrijke onderwerpen.
Ik vind het een goed initiatief van gemeente Hoorn om op deze manier jongeren bij elkaar te trekken.
Ik vind het erg prettig dat de gemeente Hoorn benieuwd is naar wat jongeren vinden.
Ik hoop op deze manier mijn bijdrage te hebben verleend. Als er een jongerenraad word opgericht, ben ik wel geïnteresseerd om daarin deel te nemen. Bij deze.
Goed initiatief. hopelijk wordt er wat gedaan met alle reacties, ik denk dat veel jongeren het nodig hebben.
Fijn dat ik dit mocht invullen en mijn mening/ antwoord mocht geven. Hoorn is een goede stad!
18
Hoofdstuk
Wonen en opgroeien in Hoorn
3
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
3. Over opvoeden in Hoorn Dit hoofdstuk gaat in op de behoeften en ervaringen van ouders op het gebied van opvoeden en opgroeien. Enkele vragen die daarbij beantwoord worden: Hoe ervaren ouders de opvoeding van hun kinderen? Wat vinden ouders moeilijk als het om opvoeden gaat? Over welke onderwerpen maken ouders zich wel eens zorgen of hebben zij vragen? Ook wordt ingegaan op het hulpgebruik en behoeften van ouders en hun zoekgedrag hiernaar.
3.1 Beleving opvoeding Tot de leeftijd van 4 jaar vindt bijna tweederde van de ouders de opvoeding makkelijk tot zeer makkelijk. Ook wanneer het kind in de basisschoolleeftijd is, vindt bijna de helft het goed te doen. De meeste moeite met opvoeden ondervinden ouders als de kinderen in de puberleeftijd (12-18 jaar) zijn. Ongeveer een kwart ervaart dit als (zeer) moeilijk. De moeilijkheidsgraad van het opvoeden neemt weer af als kinderen tot de groep jongvolwassenen horen (19-23 jaar). In stadsdeel Oost ervaren ouders het opvoeden van 0 t/m 3 jarigen als een stuk moeizamer (13%) dan in de andere twee stadsdelen (Noord: 3% en Zuid: 8%). Tabel 3.1 Ervaring opvoeding 0 t/m 3 jarigen
4 t/m 11 jarigen
12 t/m 15 jarigen
16 t/m 18 jarigen
19 t/m 23 jarigen
(zeer) makkelijk
64%
45%
niet makkelijk/niet moeilijk
28%
45%
31%
32%
49%
48%
43%
(zeer) moeilijk
9%
10%
21%
41%
25%
9%
Loslaten en consequent zijn lastig Ouders vinden, ongeacht de leeftijd van het kind, het met name lastig om consequent te zijn, grenzen te stellen en om kinderen los te laten. Ook het opbrengen van geduld en hoe om te gaan met kinderen die niet goed willen luisteren worden relatief vaak genoemd als het gaat om moeilijkheden van het opvoeden. Andere moeilijkheden waar ouders tegenaan lopen zijn onder meer: voeding, slecht slapen van hun kind, pubergedrag, balans vinden tussen werk en kinderen, omgaan met gedragsproblemen, omgang met social media, financieel kunnen rondkomen, hun veiligheid en pesten/weerbaar maken van het kind. Ik vind het moeilijk….:
Ze regels en regelmaat bieden en consequent zijn.
Twee van onze drie kinderen hebben een ASS stoornis, moeilijk om met hun driftbuien om te gaan.
Positief blijven opvoeden bij negatief gedrag.
Omgaan met sociale media en het begrenzen hiervan.
Juiste evenwicht tussen eigen weg laten gaan en dingen ontdekken en beschermen.
Het zoeken naar de balans tussen thuis hangen voor tv en spelcomputer en lichamelijke activiteiten.
Grenzen stellen gaat niet elke dag even makkelijk, ligt aan hoe jezelf in je vel zit.
20
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Veel leuke aspecten aan opvoeden Aan de ouders is ook gevraagd wat zij leuk vinden aan het opvoeden van hun kind(eren). Zij vinden het vooral leuk om hun kind te zien ontwikkelen, dingen te leren en mee te geven. Ook samen dingen doen, de gezelligheid, de liefde die het kind geeft, de verbondenheid en het vertrouwen ervaren ze als grote pluspunten. Opvoeden is leuk omdat….:
Ik kan erg lachen om hun mooie uitspraken! De gezelligheid in huis, de liefde die wij elkaar geven.
Het is leuk om je kinderen te zien ontwikkelen, en dat ze ook zo verschillend zijn, en dat je als ouder in de spiegel kijkt! Maar het leukste is toch wel dat als ze volwassen zijn en op zichzelf wonen, dat je dan pas echt kan zien hoe ze zijn op gevoed, en dan kan je trots zijn op jezelf als ouder, nu nog 1 in de pubertijd, en er dan weer alleen voor staan, dat is de zwaarste tijd voor een alleenstaande ouder.
Het is fantastisch om te zien hoe zij willen leren, de wereld ontdekken, zelfstandig worden.
Elke leeftijd heeft zijn charmes, als ze nog klein en afhankelijk zijn is het geweldig maar nu ze ouder worden en meedoen aan gesprekken, humor krijgen en een eigen inbreng hebben is ook weer een hele leuke fase.
De onbevangen blik waarmee ze de wereld bekijken, dat ze zo leergierig zijn, en dat ze je in het moment laten leven. Dat ze je eigenlijk "terugfluiten" want ze hebben geen tijdsbesef. Ze haasten zich niet, ze denken niet aan volgende week. Ze genieten van de kleine dingen. Soms liggen we in de tuin en dan kijken we naar de miertjes en de lieveheersbeestjes.
3.1.1
Zorgen, vragen of problemen van ouders bij opvoeding
Internet- en gamegebruik van kind baart ouders zorgen Ruim acht op de tien opvoeders (85%) zit wel eens met vragen of zorgen over het opgroeien of de opvoeding van hun kind(eren). Vooral ouders met oudere kinderen maken zich zorgen of hebben vragen. Ouders met jonge kinderen staan vooral stil bij het gedrag van hun kinderen en school, terwijl die van pubers en jongvolwassenen vaker vragen en zorgen hebben over de schoolsituatie en het internetgebruik van de jongere. Bij opvoeders van oudere kinderen spelen daarnaast meer vragen en zorgen over bijvoorbeeld de vrijetijdsbesteding (21%), huisvesting en werk (18%), zakgeld/inkomen (17%), alcoholgebruik en liefdesrelaties (16%) van het kind.
21
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Figuur 3.1 Percentage opvoeders dat wel eens vragen of zorgen heeft over…. (Top 5) 3 Ouders van kinderen van 0 t/m 11 jaar
1
Ouders van kinderen van 12 t/m 23 jaar
2
Internetgebruik en/of gamegedrag (28%) Sociaal functioneren (27%)
4 5
Internetgebruik en/of gamegedrag (40%)
2
School/studie (35%)
3
School/studie (52%)
1
Gedrag van kind (39%)
Sociaal functioneren (29%)
3
Gedrag van kind (27%)
4
Voeding (23%)
Psychische gezondheid van kind (25%)
5
Zuid Ouders met vragen of zorgen: 86% 1. 2. 3. 4. 5.
Noord
school/studie van kind(eren) gedrag van kind(eren) liefde, relatie en/of seksuele activiteiten van uw kind(eren) sociaal functioneren van kind(eren) voeding van kind(eren)
Oost Noord Ouders met vragen of zorgen: 81%
Zuid
1. 2. 3. 4. 5.
school/studie van kind(eren) gedrag van kind(eren) liefde, relatie en/of seksuele activiteiten van kind(eren) pesten van kind(eren) sociaal functioneren van kind(eren)
Oost Ouders met vragen of zorgen: 87% 1. 2. 3. 4. 5.
3
school/studie van kind(eren) liefde, relatie en/of seksuele activiteiten van uw kind(eren) gedrag van kind(eren) sociaal functioneren van kind(eren) pesten van kind(eren)
Doordat er meerdere antwoorden mogelijk waren, tellen de percentages niet op tot 100%.
22
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
3.1.2
Zoeken naar ondersteuning
De meeste ouders lossen vragen of problemen bij voorkeur in de eigen kring op. Hierin verschillen ouders met jonge en/of oudere kinderen niet van elkaar. In stadsdeel Noord zijn ouders meer geneigd oplossingen elders te zoeken dan in de eigen kring dan ouders woonachtig in stadsdeel Zuid. Tabel 3.2 Stelling: “Ik los vragen of problemen rond de opvoeding bij voorkeur in eigen kring op” ouders van 0 t/m 11 jarigen 73%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 73%
neutraal
21%
19%
20%
(zeer) mee oneens
7%
8%
7%
naar leeftijd kind(eren) (zeer) mee eens
totaal ouders 73%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
(zeer) mee eens
71%
75%
73%
73%
neutraal
20%
18%
23%
20%
(zeer) mee oneens
10%
7%
4%
7%
Naaste familie vooral geraadpleegd Opvoeders vragen vooral advies in hun eigen omgeving bij familie, vrienden of andere bekenden als het over de opvoeding van hun kinderen gaat. Ongeveer een derde van de ouders van jongere kinderen raadpleegde daarnaast wel eens het consultatiebureau of begeleider op de kinderopvang. Het jongerenwerk, BJZ, CJG en begeleiders bij sportverenigingen ervaren ouders minder als vanzelfsprekend om naar toe te gaan voor advies of informatie. Van verschillende personen, bronnen en instanties is ook gevraagd naar de frequentie waarmee ouders hulp vragen over de opvoeding. Dit gebeurt het meest frequent in de directe omgeving, met name bij de partner. Daarnaast spelen opa’s, oma’s en vrienden hierbij een belangrijke rol.
23
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Tabel 3.3 Percentage opvoeders dat vrijwel ‘nooit’ advies of ondersteuning vraag aan… naar leeftijd kind(eren)
ouders van 0 t/m 11 jarigen
ouders van 12 t/m 23 jarigen
totaal ouders
jongerenwerk
99%
98%
98%
Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)
91%
93%
92%
medewerker van Bureau Jeugdzorg
92%
91%
92%
begeleider bij sportvereniging
90%
89%
90%
(school)maatschappelijk werker
90%
87%
89%
schoolarts/schoolverpleegkundige
79%
89%
84%
buren
79%
83%
81%
begeleider kinderopvang
66%
94%
78%
(verpleegkundige) consultatiebureau
62%
88%
72%
huisarts
53%
59%
56%
boeken/tijdschriften
38%
49%
44%
(schoon)ouders
27%
54%
42%
andere familieleden
36%
44%
40%
het internet
31%
50%
40%
leerkracht school/mentor
30%
41%
36%
vrienden/kennissen
20%
28%
22%
partner
4%
8%
6%
Figuur 3.2 Percentage opvoeders dat ‘regelmatig/vaak’ advies of ondersteuning vraag aan…. (Top 5) 4 Opvoeders met kinderen van 0 t/m 11 jaar
1
1
partner (75%)
2
internet (12%)
5
vrienden/kennissen (12%) internet (8%)
3
vrienden (13%)
4
partner (65%)
2
(schoon)ouders (15%)
3
4
Opvoeders met kinderen van 12 t/m 23 jaar
(schoon)ouders (5%)
4
andere familieleden (8%)
5
boeken/tijdschriften (4%)
Bij deze vraag is de ‘weet-niet/niet van toepassing categorie’ buiten beschouwing gelaten.
24
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Laagopgeleide ouders vinden weg naar ondersteuning moeilijker Bijna driekwart van alle ouders weet waar zij terecht kunnen als zij vragen hebben over de opvoeding. Dit geldt vooral voor ouders met jonge kinderen. Zeven procent is onbekend met de mogelijkheden. Opvallend is dat laagopgeleide ouders de weg naar ondersteuning een stuk lastiger weten te vinden. Tabel 3.4 Stelling: “Ik weet goed waar ik terecht kan voor het bespreken van opvoedingsvragen of problemen” naar leeftijd kind(eren)
ouders van 0 t/m 11 jarigen 78%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 68%
70%
72%
neutraal
16%
24%
13%
20%
(zeer) mee oneens
6%
8%
18%
7%
noord 75%
oost 73%
zuid 69%
totaal
(zeer) mee eens neutraal
18%
18%
26%
20%
(zeer) mee oneens
7%
9%
4%
7%
(zeer) mee eens
naar stadsdeel
3.1.3
laagopgeleide ouders
Behoefte en gebruik ondersteuning
Meerderheid ouders heeft geen behoefte aan hulp of ondersteuning Zestien procent van de ouders maakt momenteel gebruik van hulp of ondersteuning bij hun vragen of zorgen over het opvoeden. Het gebruik ligt hoger onder ouders met jonge kinderen. Dit terwijl ouders van oudere kinderen (12-23 jaar) doorgaans met meer vragen en zorgen zitten. In Oost ligt het gebruik van hulp of ondersteuning gemiddeld iets hoger dan in de andere stadsdelen.
totaal ouders
72%
Gebruik hulp/ondersteuning naar stadsdeel
Noord • 14% Oost
• 20%
Zuid
• 15%
De ouders met hulp maken onder meer gebruik van het aanbod van de GGZ, de Praktijk, GGD (consultatiebureau), MEE, maatschappelijk werk en ADHD en autismecentrum Hoorn (14%). Ook vrienden, familie en de huisarts zijn belangrijke bronnen van hulp. Tabel 3.5 Behoefte aan informatie, advies of ondersteuning bij zorgen of vragen rondom de opvoeding of opgroeien van kinderen (meerdere antwoorden mogelijk) ouders van 0 t/m 11 jarigen
ouders van 12 t/m 23 jarigen
totaal ouders
ik krijg al hulp of ondersteuning
21%
15%
16%
ik heb zeker behoefte aan (extra) ondersteuning
2%
3%
2%
naar leeftijd kind(eren)
ik heb misschien behoefte aan (extra) ondersteuning
7%
7%
8%
ik heb geen behoefte aan ondersteuning
67%
72%
71%
weet niet
5%
4%
4%
25
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Tien procent van alle opvoeders heeft zeker of misschien behoefte aan informatie, advies of ondersteuning bij zorgen of vragen rondom opvoeden en opgroeien. Circa zeven op de tien hebben hier geen behoefte aan. Onderwerpen waarbij ouders ondersteuning hebben - of dit misschien zouden willen – zijn: Zeker/misschien behoefte aan hulp of ondersteuning naar stadsdeel
Noord • 10% Oost
• 9%
Zuid
• 11%
CJG nog weinig bekend en gebruikt Circa een derde van de ouders heeft nog nooit van het Centrum voor Jeugd en Gezin gehoord. Ruim de helft kent het wel, maar heeft het nog nooit gebruikt. Een tiende had in het verleden wel eens contact met het CJG. Gemiddeld geven zij een 6,9 aan hun laatste ervaring met het CJG. Vijftien procent geeft een 5 of lager. Figuur 3.3 Bekendheid CJG ouders van 0-11 jarigen
Onbekendheid CJG naar stadsdeel 31%
60%
9%
ouders van 12-23 jarigen
36%
55%
9%
totaal
34%
57%
9%
niet bekend wel eens van gehoord, maar nooit gebruik van gemaakt wel eens gebruik van gemaakt
26
Noord • 37% Oost
• 33%
Zuid
• 36%
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
Anonimiteit voor ouders niet per se nodig Drie op de tien ouders bespreken hun vragen of problemen het liefst op een plek waar zij anoniem kunnen zijn. Een vergelijkbaar aandeel hecht hier minder waarde aan. Met name ouders van 12-23 jarigen geven de voorkeur aan een anonieme plek. De verschillen naar stadsdeel zijn minimaal. Tabel 3.6 Stelling: “Ik wil mijn opvoedingsvragen of problemen bespreken op een plek waar ik anoniem kan zijn” Naar leeftijd kind(eren)
ouders van 0 t/m 11 jarigen 26%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 35%
neutraal
43%
40%
40%
(zeer) mee oneens
31%
26%
29%
(zeer) mee eens
3.1.4
totaal ouders 31%
Methode van ondersteuning
Internet belangrijk communicatiemiddel bij informatie en advies over opvoeden en opgroeien Ouders worden bij voorkeur via het internet of een persoonlijk gesprek met een deskundige geadviseerd en geïnformeerd over het opvoeden en opgroeien van hun kinderen. Ook een inlooppunt en folders of brochure scoren hoog. Aan een anonieme chatbox of informatie va de televisie is de minste behoefte. Tabel 3.7 Gewenste communicatiemiddel voor informatie en advies over opvoeden en opgroeien Naar leeftijd kind(eren) website/internet
ouders van 0 t/m 11 jarigen 70%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 61%
totaal ouders 65%
persoonlijk gesprek met een deskundige
59%
53%
56%
plek waar je kunt inlopen zonder afspraak/loket
29%
34%
30%
folder of brochure
23%
22%
24%
in een themabijeenkomst
20%
21%
21%
e-mail
16%
13%
15%
telefonisch
11%
8%
10%
in een algemene voorlichtingsbijeenkomst
4%
7%
6%
krant
4%
6%
4%
radio of televisie
2%
5%
4%
anders
2%
3%
3%
anonieme chatbox
2%
2%
2%
27
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
3.1.6
Oordeel ondersteuning
Oordeel aanbod voorzieningen lastig te geven Aan de opvoeders is gevraagd of er voldoende goede voorzieningen in Hoorn zijn waar zij terecht kunnen met vragen of advies op het gebied van opvoeden en opgroeien. Vierenveertig procent antwoordt hierop bevestigend. De meerderheid (52 procent) kan dit niet goed inschatten. Een kleine minderheid is van mening dat er onvoldoende goede voorzieningen zijn. Vooral ouders van 0-11 jarigen en inwoners uit stadsdeel Zuid zijn van mening dat er in Hoorn voldoende goede voorzieningen zijn waar zij terecht kunnen met zorgen of vragen rondom de opvoeding of het opgroeien van hun kind(eren). Tabel 3.8 Voldoende voorzieningen in Hoorn voor vragen of advies op het gebied van opvoeden en opgroeien naar leeftijd kind(eren) ja
ouders van 0 t/m 11 jarigen 52%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 39%
3%
4%
4%
weet niet
46%
58%
52%
naar stadsdeel
noord
oost
zuid
totaal
ja
41%
43%
49%
44%
nee
5%
2%
4%
4%
weet niet
54%
55%
48%
52%
nee
totaal ouders 44%
Behoefte aan informatie en voorlichting Op de vraag wat de ouders missen, blijkt er vooral behoefte te zijn aan voorlichting en informatie in de vorm van voorlichtingsavonden, een krant, via scholen of meetingpoint. Anderzijds mist men specifieke hulp voor jongeren bijvoorbeeld bij rouw, studiekeuze, seksueel misbruik. Ik mis in de gemeente Hoorn op het gebied van opvoeden en opgroeien:
Vraagbaak voor eenouder gezinnen.
Voorlichtingsavonden via de scholen (te weinig).
Rouw verwerking voor tieners, hulp voor tieners.
Regie: nu werken de deskundigen te veel langs elkaar heen. Ieder beschermt zijn eigen positie, verricht veel dubbel werk, enige behoorlijke leiding die een plan van aanpak opstelt, met controlemechanismen en beroepsmogelijkheden voor de belanghebbenden van dien, is er niet.
Informatie in een krant
Er is te weinig hulp voor jongeren die niet weten wat zij willen studeren en dus stoppen en gaan werken
28
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
3.2 Pedagogische civil society Vanuit de gedachte van de pedagogische civil society is ieder lid van de samenleving betrokken bij het opgroeien en opvoeden van jongeren. Algemene jeugdvoorzieningen zoals de kinderopvang, scholen, sportclubs, buurthuizen, jongerenwerk en vrijwillige inzet dragen bij aan een positief opvoed- en opgroeiklimaat. Hoe kijken ouders tegen de civil society aan? Waar liggen hun behoeften op dit gebied? Omgeving belangrijk in opvoeding De omgeving speelt volgens tweederde van de ouders een belangrijke rol bij de opvoeding. Bijna driekwart van de opvoeders is van mening dat we toe moeten naar een samenleving waar mensen zich meer om elkaar bekommeren. Onder ouders van 12-23 jarigen is dit percentage nog hoger, namelijk 75%. Naar stadsdeel zijn er nauwelijks verschillen. Tabel 3.9 Stelling: “We moeten toe naar een samenleving waarin mensen zich meer om elkaar bekommeren” ouders van 0 t/m 11 jarigen
ouders van 12 t/m 23 jarigen
(zeer) mee eens
68%
75%
72%
neutraal
28%
22%
25%
(zeer) mee oneens
4%
3%
3%
naar leeftijd kind(eren)
totaal ouders
Tabel 3.10 Stelling: “Ik vind dat de omgeving van mijn kind(eren) ook een rol speelt in de opvoeding” ouders van 0 t/m 11 jarigen 67%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 67%
neutraal
25%
23%
24%
(zeer) mee oneens
9%
10%
10%
naar leeftijd kind(eren) (zeer) mee eens
totaal ouders 67%
Omgeving speelt rol in opvoeding Ongeveer de helft van de ouders is van mening dat anderen zich mogen bemoeien met de opvoeding van kinderen. Bijna driekwart spreekt al wel eens andermans kinderen aan op hun gedrag en vier op de tien de ouders van de kinderen. Behoefte aan het uitwisselen van informatie over kwesties rond opgroeien en opvoeden is er minder; 13% zou dit graag vaker doen. Tabel 3.11 Stellingen over rol ouders ik spreek wel eens andermans kinderen aan op hun gedrag ik spreek wel eens andere ouders aan op hun gedrag of dat van hun kinderen andere mensen dan de ouders horen zich niet te bemoeien met opvoeding of opgroeien. ik zou graag (meer of vaker) informatie willen uitwisselen met andere ouders over kwesties rond opvoeden en opgroeien
29
(zeer) eens
neutraal
(zeer) oneens
72%
20%
7%
41%
39%
20%
15%
35%
50%
13%
45%
41%
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Over opvoeden in Hoorn
School en kinderdagverblijf belangrijke ‘medeopvoeders’ Met name de school heeft volgens de ouders een grote rol in de opvoeding en opgroei-ondersteuning van kinderen. Ook het kinderdagverblijf, de buitenschoolse opvang en de peuterspeelzaal vervullen hierin een sleutelrol. Ouders van 12-23 jarigen zien – meer dan ouders van jonge kinderen - een belangrijke rol weggelegd voor sportverenigingen. Het jongerenwerk, de bibliotheek en het wijkcentrum dragen in mindere mate bij aan de opvoeding, aldus de ouders. Tabel 3.12 Mate waarin personen/instanties een rol spelen bij opvoed en opgroeiondersteuning (% grote rol) 5 naar leeftijd kind(eren) de school het kinderdagverblijf
ouders van 0 t/m 11 jarigen 63%
ouders van 12 t/m 23 jarigen 59%
41%
36%
38%
totaal ouders 61%
de buitenschoolse opvang
32%
31%
30%
de peuterspeelzaal
29%
26%
26%
de huisarts
16%
20%
18%
jongerenwerk
14%
19%
16%
de sportvereniging
9%
17%
13%
het wijkcentrum
5%
6%
6%
de bibliotheek
4%
3%
4%
anderen
11%
9%
9%
Belangrijke rol gemeente in bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning Tweederde vindt dat de gemeente een rol heeft in het bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning. Ongeveer een vijfde heeft hier geen uitgesproken mening over. Figuur 3.4 Stelling: ‘Ik vind dat de gemeente een rol heeft in het bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning’ ouders van 0-11 jarigen
69%
ouders van 12-23 jarigen
66%
totaal
67% (helemaal) mee eens
5
21%
23%
22% neutraal
Bij deze vraag is de ‘weet-niet categorie’ niet buiten beschouwing gelaten.
30
(helemaal) mee oneens
10%
12%
11%
Hoofdstuk
Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
4
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
4. Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien De gemeente Hoorn streeft naar een aanbod van opvoed- en opgroeiondersteuning dat goed aansluit op de behoeften van ouders en jongeren, maar ook elkaar versterkt en niet overlapt. In 2011 heeft de gemeente Hoorn een eerste inventarisatie van het aanbod van opvoed en opgroeiondersteuning laten uitvoeren. Om het inzicht in het aanbod actueel te houden, is een nieuwe inventarisatieronde uitgevoerd. In dit hoofdstuk geven we het aanbod – evenals in 2011 - weer conform de uitgangspunten van Triple P. Triple P is een methode waarin ouders een positieve opvoedstijl aanleren. Hierdoor verminderen gedragsproblemen bij kinderen. Triple P bestaat uit vijf onderdelen; Tabel 4.1 Interventieniveaus Triple P Interventieniveau
Doelgroep
Potentiële uitvoerders
Potentieel aanbod
Informatie
Ouders geïnteresseerd in
Mediacampagne: landelijke media en
persberichten, nieuwsbrieven,
informatie
samenwerkende lokale en regionale
schoolkranten, informatie via
instellingen
internet, folders
Persoonlijke
Ouders met specifieke
Professionals met frequente
telefonisch
voorlichting
vraag
oudercontacten, zoals pedagogisch
spreekuur/telefonisch advies,
medewerkers op peuterspeelzalen,
online advies, adviezen tijdens
jgz-medewerkers, interne
(inloop)/spreekuur/consultatie
begeleiders, huisartsen
. Lezingen, thema- en voorlichtingsbijeenkomsten, lotgenotencontact
Gericht advies bij
Ouders met beginnende
Jgz-professionals, pedagogen,
adviesgesprekken thuis,
specifieke zorg
opvoedproblemen
opvoedbureau,
adviesgesprekken op locatie,
(school)maatschappelijk werk, MEE
cursussen op locatie (groepsaanbod)
Ondersteuning
Ouders met kinderen met
Professionals in de geïndiceerde
ernstige gedragsproblemen jeugdzorg of jeugd-ggz,
Gezinsondersteuning
individuele begeleiding thuis, individuele gezinsbegeleiding,
gespecialiseerde gezinsverzorging,
begeleiding op locatie,
speciaal onderwijs
groepsaanbod
Gezinnen met meervoudige Instellingen voor geïndiceerde
Intensief gezinsgericht
gedragsproblemen van de
programma
jeugdzorg of jeugd-ggz
kinderen
In totaal 14 zorginstellingen actief in Hoorn zijn verzocht hun aanbod in te delen naar deze vijf pijlers. Om redenen van hanteerbaarheid van het onderzoek - qua omvang en uitvoeringstermijn – is een selectie van organisaties gemaakt. Het aanbod van particuliere praktijken en individuele aanbieders zijn niet meegenomen. Dit betekent dat de aanbodinventarisatie niet compleet is.
32
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
Uit de retour ontvangen inventarisatieformulieren bleek het aanbod vaak in te delen in meerdere categorieën. Op basis van de beschrijvingen bij de interventies is een uiteindelijke indeling gemaakt. Voor een uitgebreider overzicht van het ondersteuningsaanbod en beschrijvingen van de interventies verwijzen we naar het bijgeleverde productenboek. 4.1.1
Informatie
Vrijwel alle organisaties bieden informatie en voorlichting aan via internet (eigen website) en folders. Een voorbeeld is de online voorlichting en advies via website en chatservice van Brijder. Daarnaast zijn er (boven)lokale campagnes van instellingen. 4.1.2
Persoonlijke voorlichting
Op het gebied van persoonlijke voorlichting is er ruim aanbod. De interventies worden veelal op locatie of bij de instelling zelf aangeboden. Ook online is er ondersteuning zoals de praktische hulpverlening van Samis, en het advies, consult en spreekuur van Brijder. Over het algemeen is de vraag naar de diensten gemiddeld tot groot. Er is onderling vergelijkbaar aanbod; zo worden er bij verschillende aanbieders spreekuren aangeboden. De spreekuren zijn echter veelal gericht op een bepaalde doelgroep. Tabel 4.2 Persoonlijke voorlichting Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
Stichting Netwerk
Ouder en kind ochtenden op 5 locaties
Ouders
Openbaar groepsaanbod in
Gemiddeld
in Hoorn
0-4 jarigen
wijkcentrum of op school
Praktische hulpverlening
Ouders
Telefonisch, spreekuur, online,
SAMIS
Gemiddeld
ambulant op kantoor SAMIS
Uitloopspreekuur voedselbank
Ouders
Op locatie bij voedselbank
-
Gezondheidscentr
Ouder & kind zorg
Ouders en
Spreekuren & afspraken bij
-
kinderen
instelling
um Kersenboogerd Omring
Workshop babycooking
Ouders
Onbekend
Gemiddeld
GGD
Opvoedspreekuren
Ouders
CJG, huisbezoeken
-
GGD
Groepsgerichte voorlichtings-
Ouders,
-
-
activiteiten gericht op opgroei-,
beroepskrachten Gemiddelde/gro
opvoed- en gezondheids-ondersteuning GGZ-NHN
KOPP/KVO
8-18 jaar
Groepsaanbod op locatie
Brijder
ABC-gesprekken, van 1 tot 3
Ouders, jongeren
Op locatie, instelling of CJG,
gesprek(ken) per ouder/jongere/gezin
12-23 jaar
eventueel bij mensen thuis
Advies en consult via telefoon, mail,
Ouders, jongeren
Online en telefonisch
Zeer grote vraag
site, Twitter en Facebook
12-23 jaar
Ouderavonden op school (BO en VO), in
Ouders
Op locatie school, in een
Grote vraag
te vraag
Brijder Brijder
de wijk, in het CJG
wijkcentrum, in een kerk of moskee of in het CJG
33
Zeer grote vraag
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
Brijder
Drugsinformatieavond voor ouders van
Ouders
Op locatie, instelling of CJG
Gemiddelde
een drugsgebruikend kind en
vraag
Alcoholinformatieavond verwanten Brijder
Gastles
12-19 jarigen
Op school
Brijder
ELO: Voorlichting VO leerlingen
12-18 jaar
Op school
Gemiddelde vraag Gemiddelde vraag
Brijder
Alcohol en roken een ander verhaal,
11-13 jarigen
Op school
Gemiddelde
project groep 7 en 8 BO, incl
vraag
ouderavond Brijder
Spreekuur
Ouders,
Online en telefonisch
Zeer grote vraag
12-23 jarigen
4.1.3
Gericht advies bij specifieke zorg
Het aanbod aan gericht advies bij specifieke zorg loopt uiteen. Verschillende organisaties bieden cursussen, trainingen en workshop aan ouders en jongeren. Er is zowel aanbod voor ouders als jongeren. Veelal wordt het op locatie van de instelling aangeboden. De vraag ernaar verschilt, wordt afgestemd op de vraag of is (nog) niet inzichtelijk. Tabel 4.3 Gericht advies bij specifieke zorg Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
SAMIS
Praktische hulpverlening
Ouders
Telefonisch, spreekuur,
gemiddeld
online, ambulant op kantoor en thuis SAMIS
Advies en consultatie leerlingen,
Ouders
Op school in
docenten , ouders
4-20 jarigen
wandelgangen en in de
n.v.t.
SAMIS
Uitloopspreekuur voedselbank
Ouders
Bij de voedselbank
n.v.t.
SAMIS
Groepstrainingen; bv sociale
Ouders
Locatie wijkcentra
wisselend: voor sociale
vaardigheidstrainingen en workshop
4-20 jarigen
interne en externe ZAT’s
vaardigheidstrainingen
“scheiden en kinderen”
wachtlijsten, bij Scheiden en kinderen workshop wordt doelgroep niet bereikt
St. Netwerk St. Netwerk WIJS
Begeleiding ouders van VVE kinderen Workshop Positief Opvoeden Trainingen en cursussen
Ouders
VVE speelzaal/VVE
2,5-4 jaar
school
Ouders
Minimaal 2x per jaar
aanbod wordt op vraag
vraaggericht per locatie
afgestemd
-
-
Ouders, kinderen en jongeren
34
gemiddeld
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Omring
Cursus Zwangerschapsyoga
Ouders
Ambulant op locatie
Omring
Cursus Yoga na de bevalling
Ouders
Vraag (nog) onbekend
instelling Ambulant op locatie
(nog) onbekend
instelling Omring
Cursus Moeder&baby yoga
Omring
1a. Cursus Babytaal & 1b.Babygebaren
GGZ
Triple P: cursus positief Opvoeden
Ouders,
Ambulant op locatie
0-1 jarigen
instelling
Ouders,
Ambulant op locatie
6mnd-1 jarigen
instelling
Ouders
Ambulant op locatie,
(nog) onbekend (nog) onbekend gemiddelde vraag
instelling GGZ
123gesprekken
0-23 jarigen
Ambulant op locatie of
geringe vraag
op instelling GGZ-NHN
Check Chat
12-23 jaar
Online
gemiddelde vraag
Parlan
Training: aanleveren vaardigheden en
8-23 jarigen
Ambulant thuis, op
-
vergroten van inzicht op gebied van
locaties, instelling
sociale omgang in relatie tot opvoeden en opgroeien Brijder
Oudercursus, “Hellup mijn kind kan
Ouders
niet zonder” voor ouders met
Op locatie, instelling of
grote vraag
CJG
gebruikend, gamend of gokkend kind MEE
Cursussen
Ouders en
-
-
Thuis, op locatie
-
jongeren GGD
Extra begeleidingscontact incl.
Ouders
telefonische begeleiding GGD
instelling of school
Kortdurende videohometraining
Ouders
Thuissituatie of op (voor)schoolse voorziening
35
-
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
4.1.4
(Gezins)ondersteuning
Op dit niveau worden diverse vormen van gezinsgerichte ondersteuning aangeboden door eerste en tweedelijns organisaties. De vraag ernaar varieert van gemiddeld tot groot. Tabel 4.4 Gezinsondersteuning Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
SAMIS
Procesmatige hulpverlening
Ouders
Ambulant op kantoor en thuis
Gemiddelde vraag
SAMIS
Kortdurende hulp aan systeem
Ouders en jongeren
Ambulant op locatie en school
Gemiddelde vraag
MEE
Gezinsondersteuning
Ouders en jongeren
-
-
MEE
Opvoedingsondersteuning en
Ouders en jongeren
-
-
ontwikkelingsstimulering MEE
Netwerk opbouwen en behouden
Ouders en jongeren
-
-
MEE
Ondersteuning bij aanvraag en realisatie
Ouders en jongeren
-
-
Ouders en jongeren
-
-
van (in)formele dienstverlening of zorg, klacht en (voorkomen) van bezwaar en beroep MEE
Ondersteuning bij keuze en realiseren zorg en voorkomen en oplossen van crisissen
GGD
VoorZorg
Zwangere vrouwen
-
-
GGD
Coördinatie Home Start
Ouderen van jonge
-
-
kinderen De Praktijk
Ouderbegeleiding
Ouders
De Praktijk
Gezinstherapie
Ouders en kinderen
De Praktijk
Fact
Ouders en kinderen
Ambulant of locatie instelling,
Vraag groter dan
via de computer
aanbod
Ambulant op locatie instelling
Vraag groter dan
of op verzoek elders
aanbod
Ambulant thuis
Vraag groter dan aanbod
Lijn5
Ambulante gezinsbehandeling
Brijder
Systeemtherapie
Ouders en 6-23 jarigen Ouders en 12-23 jaar
Ambulant thuis
Grote vraag
Ambulant op locatie instelling
Grote vraag
en jongere thuis
36
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
4.1.5
Gespecialiseerde jeugdzorg
Een aantal organisaties biedt tweedelijns behandeling en begeleiding aan kinderen en jongeren met specifieke problematiek (bv GGZ-problematiek of een licht verstandelijke beperking). Veelal gaat het om residentiële en ambulante behandelingen. Tabel 4.5 Jeugdhulp Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
Lijn5
Naschoolse Dagbehandeling
6-16 jaar
Ambulant op locatie instelling
Grote vraag
Lijn5
Therapie
6-23 jaar
Ambulant op locatie instelling
Gemiddelde vraag
Lijn5
Diagnostiek
6-23 jaar
Op locatie instelling
Gemiddelde vraag
Lijn5
Ambulante spoedhulp
6-23 jaar
Ambulant thuis
Gemiddelde vraag
Lijn5
Trainingscentrum
16-23 jaar
Op locatie instelling, ambulant op
Geringe vraag
locatie (school) Lijn5
Behandelgroep
6-23 jaar
Intramuraal
Gemiddelde vraag
Lijn5
Kamertrainingscentrum
17-23 jaar
Intramuraal
Gemiddelde vraag
Lijn5
Zeer Intensieve Besloten
6-23 jaar
Intramuraal
Grote vraag
Behandelgroep Lijn5
Observatiegroep
6-16 jaar
Intramuraal
Gemiddelde vraag
Lijn5
Crisisopname
6-18 jaar
Intramuraal
Gemiddelde vraag
Lijn5
Integrale zorg
6-16 jaar
Combinatie van meerdere vormen
Gemiddelde vraag
De Praktijk
Behandelingen in thuissituatie
Gezinnen en
Ambulant thuis
Vraag groter dan aanbod
Ambulant op locatie, instelling, op
Vraag groter dan aanbod
kinderen De Praktijk
Diagnostische mogelijkheden
0-23 jaar
De Praktijk
Behandelmogelijkheden
0-23 jaar
school of thuis of op verzoek elders Ambulant op locatie, instelling of
Individueel
Vraag groter dan aanbod
op verzoek elders
De Praktijk
Groepsbehandelingen
0-23 jaar
Ambulant op locatie instelling
Vraag groter dan aanbod
De Praktijk
Dagbehandeling
4-12 jaar
Ambulant op locatie instelling
Vraag groter dan aanbod
De Praktijk
24-uurs behandeling
4-12 jaar
Intramuraal
Vraag groter dan aanbod
De Praktijk
Opname in gezinshuis
0-23 jaar
Intramuraal
Vraag groter dan aanbod
Parlan
Ambulante Jeugdhulp
0-23 jaar
Ambulant thuis, op kinderopvang,
Het aanbod is regionaal
Daghulp
0-18 jaar
school, locatie instelling,
beschikbaar. Wanneer er (tijdelijk
aansluitend op ander aanbod
sprake is van een wachtlijst wordt er, indien nodig, overbruggingsbegeleiding geboden
Parlan
Parlan
Crisishulp
Pleegzorg & Gezinshuizen
0-18 jaar
0-18 jaar
37
Ambulant thuis, op kinderopvang,
Het aanbod is bovenregionaal
school, locatie instelling,
beschikbaar. De inzet wordt
aansluitend op ander aanbod
uiterlijk binnen 24 geboden
Pleeggezin, gezinshuis, ambulant
Het aanbod is regionaal
bij (pleeg)ouders, anderen
beschikbaar Plaatsing binnen 24
betrokken bij opvoeding
uur.
Opvoed- en opgroeiklimaat in Hoorn Ondersteuningsaanbod opvoeden en opgroeien
Aanbieder
Naam interventie
Doelgroep
Wijze van aanbieden
Vraag
Parlan
Diagnostisch Onderzoek
0-18 jaar
Ambulant thuis, op locatie, op
Het aanbod is bovenregionaal
locatie instelling, intramuraal
beschikbaar
Parlan
Jeugdhulp & Arbeidstoeleiding
16-23 jaar
Online, telefonisch, ambulant thuis, Het aanbod is regionaal op locatie, school, dagbesteding,
beschikbaar. Wanneer er (tijdelijk
op verblijfsplek
sprake is van een wachtlijst wordt er, indien nodig, overbruggingsbegeleiding geboden
Parlan
Verblijf & Behandeling 1 & 2
8-18 jaar
Intramurale voorziening
Het aanbod is (boven)regionaal beschikbaar. Wanneer er (tijdelijk sprake is van een wachtlijst wordt er, indien nodig, overbruggingsbegeleiding geboden
Brijder
Jeugd ambulant behandeling:
12-23 jaar
Ambulant op locatie instelling en
Leefstijltraining Brijder
Behandeling ambulant MDFT
Grote vraag
jongere thuis 12-23 jaar
Ambulant op locatie instelling en
(Multi dynamic family
Grote vraag
jongere thuis
treatment) Brijder
Combibehandeling, blended
12-23 jaar
Ambulant op locatie instelling en
behandelen: gesprekken en
Grote vraag
jongere thuis
online opdrachten en contact Brijder
Kliniek Mistral
12-23 jaar
Ambulant op locatie instelling en
Grote vraag
jongere thuis GGZ
4.1.6
Behandelen ernstige
Ouders en
psychische problemen
jongeren
-
-
Overig aanbod
Naast interventies gericht op opvoedondersteuning, beschikken de aanbieders ook over ander type aanbod. Dit is niet direct gericht op de doelgroep ouders en jongeren. Voorbeelden zijn preventief aanbod zoals hulp bij vroegsignalering, deelname aan ZAT-overleggen, zorgcoördinatie en ander overleg. Verschillende aanbieders bieden ook deskundigheidsbevordering en voorlichting aan andere professionals (bijvoorbeeld Parlan, Brijder, de Praktijk). 4.1.7
Klanttevredenheidsonderzoek
Vrijwel alle aanbieders meten periodiek de tevredenheid van hun klanten. De meeste rapportages zijn op aanvraag in te zien.
38
bijlagen
Over opvoeden en opgroeien in Hoorn Enquête voor opvoeders van kinderen 0-23 jaar
Februari 2014
U kunt deze vragenlijst ook gemakkelijk invullen via het internet:
Website:
www.startvragenlijst.nl/hoorn
Inlogcode:
<
>
Aanwijzingen voor het invullen
De meeste vragen kunt u beantwoorden door een hokje aan te kruisen. Meestal kunt u slechts één antwoord kiezen. Als u meerdere hokjes mag aankruisen, staat dat vermeld.
Heeft u zich vergist? U kunt een antwoord verbeteren door het foute hokje helemaal zwart te maken en vervolgens in het hokje voor het goede antwoord een kruisje te zetten.
Een enkele keer wordt u gevraagd een antwoord op te schrijven. Probeer deze vragen zo kort mogelijk te beantwoorden. Wilt u zo vriendelijk zijn blokletters te gebruiken?
Soms kunt u één of meer vragen overslaan. In dat geval staat achter een antwoord bijvoorbeeld het volgende vermeld: ga naar vraag 6
Vanzelfsprekend gaan we vertrouwelijk om met de door u verstrekte informatie. Uw persoonlijke gegevens worden losgekoppeld van uw antwoorden.
Als u nog vragen heeft kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de helpdesk van I&O Research: telefoonnummer: 0800-4050602.
Veel succes met invullen!
Achtergrondgegevens 1.
Bent u een man of een vrouw?
man vrouw
2.
Wat is uw geboortejaar?
3.
Wat is uw postcode?
Opvoeden & opgroeien in Hoorn 4.
Hoeveel kinderen heeft u?
5.
1 2 3
4 5 Meer dan 5
Hoe oud is/zijn uw (kind)eren? e
0 t/m 12 maanden 1 t/m 3 jaar 4 t/m 11 jaar 12 t/m 18 jaar 19 t/m 23 jaar 24 jaar of ouder
6.
e
e
e
e
e
1 kind
2 kind
3 kind
4 kind
5 kind
6 kind
Vindt u dat er in Hoorn genoeg te doen is voor jongeren op het gebied van: (Per regel 1 antwoord aankruisen) sport voor jongeren uitgaan voor jongeren cultuur / ontspanning voor jongeren
is er voldoende
neutraal
is er niet voldoende
weet niet
(bv. theater, muziekvoorstellingen, musea)
plekken om te chillen voor jongeren hulp of advies voor jongeren 7.
Kunt u aangeven wat u voor jongeren in Hoorn in het bijzonder mist?
niets weet niet
2
8.
Hoe ervaart u de opvoeding van uw kind(eren)? kruis per regel één hokje aan 0 t/m 3 jaar 4 t/m 11 jaar 12 t/m 15 jaar 16 t/m 18 jaar 19 t/m 23 jaar
9.
zeer makkelijk
makkelijk
niet makkelijk/ niet moeilijk
moeilijk
zeer moeilijk
weet niet
Wat vindt u met name leuk/positief aan het opvoeden van uw kind(eren)?
weet niet
10. Wat vindt u met name moeilijk in de opvoeding van uw kind(eren)?
niets wel iets namelijk: (noem maximaal drie moeilijke zaken)
1. 2. 3. 11. Over welke onderwerpen maakt u zich wel eens zorgen of heeft u wel eens vragen? Sommige antwoordcategorieën passen niet bij de leeftijd van uw kinderen, u kunt deze antwoordcategorieën overslaan. Meerdere antwoorden mogelijk.
voeding van uw kind(eren)
de invloed die persoonlijke problemen van u of uw partner hebben op uw kind(eren), zoals bij relatieproblemen, scheiding of andere problemen
anders, namelijk:
gedrag van uw kind(eren) vrije tijdsbesteding van uw kind(eren) (sport/uitgaan/vakantie) lichamelijke gezondheid/lichaam van uw kind(eren) school/studie van uw kind(eren) sociaal functioneren van uw kinderen (eenzaamheid, moeilijk contact maken/ onderhouden, assertiviteitsproblemen etc.) pesten van uw kind(eren) psychische gezondheid van uw kind (neerslachtigheid, concentratieproblemen, gedragsproblemen) zakgeld/inkomen van uw kind(eren) alcoholgebruik van uw kind(eren) druggebruik van uw kind(eren) liefde, relatie en/of seksuele activiteiten van uw kind(eren) internetgebruik en/of game-gedrag van uw kind(eren) (bijv. gebruik van social media, chatten of gamen) wonen/huisvesting van uw kind(eren) (bijv. ‘op kamers gaan’) de zorg die uw kind heeft voor een familielid (bijv. voor u of uw partner, of een broertje of zusje die langdurig ziek is of met lichamelijke of psychische problemen kampt) werk/bijbaan van uw kind(eren) schulden van uw kind(eren)
ik heb geen vragen of zorgen 3
12. Hoe vaak vraagt u aan de volgende personen of bronnen wel eens om advies of informatie rondom opvoeden of opgroeien van uw kind(eren)? kruis per regel één hokje aan partner (schoon)ouders andere familieleden vrienden/kennissen buren huisarts leerkracht school/mentor begeleider kinderopvang (verpleegkundige) consultatiebureau schoolarts/schoolverpleegkundige (school)maatschappelijk werker Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) medewerker van Bureau Jeugdzorg jongerenwerk begeleider bij sportvereniging het internet boeken/tijdschriften anders, nl:
nooit
af en toe
regelmatig/vaak
weet niet/ niet van toepassing
13. Zou u hulp of ondersteuning willen bij uw vragen of zorgen? Meerdere antwoorden mogelijk.
Ik krijg al hulp of ondersteuning, namelijk:
Ik heb zeker behoefte aan (extra) (professionele) hulp of ondersteuning, namelijk:
Ik heb misschien behoefte aan (extra) (professionele) hulp of ondersteuning, namelijk:
Ik heb geen behoefte aan hulp of ondersteuning weet niet
4
14. Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de onderstaande uitspraken? neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
Ik los vragen of problemen rond de opvoeding bij voorkeur in eigen kring op.
Ik zou graag (meer of vaker) informatie willen uitwisselen met andere ouders over kwesties rond opvoeden en opgroeien.
We moeten toe naar een samenleving waarin mensen zich meer om elkaar bekommeren.
helemaal mee eens ++
mee eens +
Ik weet goed waar ik terecht kan voor het bespreken van opvoedingsvragen of problemen.
Ik wil mijn opvoedingsvragen of problemen bespreken op een plek waar ik anoniem kan zijn.
kruis per uitspraak één hokje aan
15. Welke rol zouden onderstaande personen/instanties volgens u moeten spelen bij opvoed- en opgroeiondersteuning? grote rol
kleine rol
geen rol
weet niet/geen mening
de sportvereniging de bibliotheek de school het kinderdagverblijf de buitenschoolse opvang het wijkcentrum de huisarts de peuterspeelzaal jongerenwerk anderen, nl:
16. Bent u bekend met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)?
helemaal niet ga naar vraag 18 wel eens van gehoord, maar nooit gebruik van gemaakt ga naar vraag 18 wel eens gebruik van gemaakt:
via het loket
via de CJG website via de telefoon
anders
17. Welk rapportcijfer kent u toe aan uw laatste ervaring met het CJG?
rapportcijfer:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
18. Zijn er in de gemeente Hoorn volgens u voldoende goede voorzieningen waar u terecht kunt voor vragen of advies op het gebied van opvoeden en opgroeien?
ja ga naar vraag 20 nee weet niet ga naar vraag 20
5
19. Wat mist u op dit gebied in de gemeente Hoorn?
niets weet niet
20. Hoe wilt u het liefst informatie en advies krijgen over het opvoeden en opgroeien van uw kind(eren), als u dat nodig heeft? (maximaal 3 antwoorden mogelijk)
folder of brochure
anders namelijk:
website/internet e-mail een plek waar je kunt inlopen zonder afspraak/loket
krant anonieme chatbox telefonisch radio of televisie
in een persoonlijk gesprek met een deskundige in een algemene voorlichtingsbijeenkomst in een themabijeenkomst (waarbij specifieke informatie over een bepaald onderwerp wordt gegeven)
21. Kunt u aangeven in hoeverre u het eens bent met de onderstaande uitspraken? neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
Andere mensen dan de ouders horen zich niet te bemoeien met de opvoeding of het opgroeien van kind(eren).
Ik spreek wel eens andermans kinderen aan op hun gedrag.
Ik spreek wel eens andere ouders aan op het gedrag van hun kinderen.
helemaal mee eens ++
mee eens +
Ik vind dat de gemeente een rol heeft in het bieden van opvoed- en opgroeiondersteuning.
Ik vind dat de omgeving van mijn kind(eren) ook een rol speelt in de opvoeding (buren, sportvereniging).
kruis per uitspraak één hokje aan
22. Wat is ervoor nodig om het voor jongeren (nog) leuker te maken om goed op te groeien in Hoorn?
weet niet
23. Wat is ervoor nodig om het voor ouders (nog) leuker te maken om kinderen goed te laten opgroeien in Hoorn?
weet niet
6
Laatste achtergrondvragen 24. Welke situatie is op u van toepassing?
twee volwassenen met thuiswonend(e) kind(eren) twee volwassenen met zelfstandigwonend(e) kind(eren) twee volwassenen met thuiswonend(e) kind(eren) en zelfstandigwonend(e) kind(eren) één-ouder met thuiswonend(e) kind(eren) één-ouder met zelfstandig wonend(e) kind(eren) één-ouder met thuiswonend(e) kind(eren) en zelfstandigwonend(e) kinderen andere woonsituatie, namelijk:
25. Is uw gezin een (nieuw) samengesteld gezin?
ja, er is een stiefvader/moeder zonder eigen kind(eren) ja, er is een stiefvader/moeder met eigen kind(eren) nee
26. Wat is uw belangrijkste dagelijkse bezigheid? (Slechts één antwoord mogelijk)
werkzaam in beroep huisvrouw/huisman gepensioneerd/vut/wao
werkzoekend schoolgaand/studerend geen van deze situaties
27. Wat is het netto inkomen per maand van uw huishouden?
minder dan € 1.050 per maand €1.050 tot €1.400 per maand €1.400 tot €1.800 per maand
€ 3.100 tot €4.400 per maand €4.400 per maand of meer dat zeg ik liever niet
€1.800 tot €3.100 per maand
28. Kunt u aangeven hoe gemakkelijk of moeilijk u meestal met uw inkomen kunt rondkomen?
heel moeilijk moeilijk
makkelijk heel makkelijk
niet moeilijk, niet makkelijk
29. Wat is uw hoogst genoten opleiding?
geen opleiding basisschool/lagere school VBO, VGLO, LBO, (bv. LEAO, LTS, IHNO) VMBO, MAVO, MULO
7
HBS, HAVO, VHBO, VWO, Gymnasium MBO (bv. MTS, MEAO, Middelbare Tuinbouwschool), ROC HBO (bv. Sociale Academie, HTS, HEAO) universiteit
30. Wat is het geboorteland van uzelf?
Van uw vader
Nederland Suriname Nederlandse Antillen of Aruba Turkije Marokko Indonesië (Ned. Indië) Een ander land in Europa (incl. Sovjet republiek) VS, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Japan Ander land
Van uw moeder
31. Onder de deelnemers verloten wij drie I-pads mini. Wilt u meedoen aan de prijsverloting? Vul dan hier uw adresgegevens en e-mailadres in. Dan kunnen we contact met u opnemen als u gewonnen heeft. Gemeente Hoorn legt daarnaast regelmatig actuele onderwerpen voor aan haar inwoners door middel van een online enquête via het Stadspanel Hoorn (zie ook www.ioresearch.nl/stadspanelhoorn). Bent u bereid enkele keren per jaar uw mening te geven over actuele kwesties? Het verplicht u tot niets en u kunt per keer bekijken of u wel of niet meedoet. Vanzelfsprekend gaan we vertrouwelijk om met de door u verstrekte informatie. Uw persoonlijke gegevens worden niet gekoppeld aan de antwoorden op de overige vragen.
ja, ik neem graag deel aan de prijsverloting
ja, ik neem graag deel aan het Stadspanel Hoorn mijn gegevens zijn: naam: adres: postcode en plaats: e-mailadres:
32. Heeft u nog reacties of opmerkingen over het onderzoek?
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
8
Over jong zijn in Hoorn Enquête voor jeugd 12-23 jaar
Februari 2014
Je kunt deze vragenlijst ook gemakkelijk invullen op internet:
Website:
www.startvragenlijst.nl/hoorn
Inlogcode:
<>
Aanwijzingen voor het invullen
Het is belangrijk dat de enquête door de juiste persoon wordt ingevuld: dat is de persoon aan wie de bijgaande brief is gericht. De meeste vragen kun je beantwoorden door een hokje aan te kruisen. Meestal kun je slechts één antwoord kiezen. Als je meerdere hokjes mag aankruisen, staat dat vermeld. Heb je zich vergist? Je kunt een antwoord verbeteren door het foute hokje helemaal zwart te maken en vervolgens in het hokje voor het goede antwoord een kruisje te zetten.
Een enkele keer word je gevraagd een antwoord op te schrijven. Probeer deze vragen zo kort mogelijk te beantwoorden. Wil je zo vriendelijk zijn blokletters te gebruiken?
Soms kun je één of meer vragen overslaan. In dat geval staat achter een antwoord bijvoorbeeld het volgende vermeld: ga naar vraag 6
Vanzelfsprekend gaan we vertrouwelijk om met de door jou verstrekte informatie. Je persoonlijke gegevens worden losgekoppeld van jouw antwoorden.
Als je nog vragen hebt kun je tijdens kantooruren contact opnemen met de helpdesk I&O Research, telefoonnummer: 0800-4050602.
Veel succes met invullen!
Over jezelf 1.
Ben je een jongen of een meisje?
jongen meisje
2.
Wat is je geboortejaar?
3.
Wat is je postcode?
Wonen in Hoorn 4.
Kun je aangeven in hoeverre je het eens of oneens bent met de volgende stellingen?
5.
Mijn buurt is een veilige plek om te wonen
Welk rapportcijfer zou je geven aan? 2
3
4
5
6
7
8
9
10
weet niet
Wat vind jij vooral leuk aan het wonen in jouw buurt? (voor jongeren)
weet niet
Wat zou jij graag anders zien in jouw buurt? (voor jongeren)
8.
weet niet
Mijn buurt is een leuke plek om te wonen
1
7.
helemaal mee oneens - -
mee eens +
het wonen in jouw buurt voor jongeren 6.
neutraal
mee oneens -
helemaal mee eens ++
kruis per uitspraak één hokje aan
weet niet
Vind je dat er in Hoorn genoeg te doen is voor jongeren op het gebied van: (Vul a.j.b eerst in of je er gebruik van maakt en vervolgens of je vindt dat er genoeg/niet genoeg van is)
sport voor jongeren uitgaan voor jongeren cultuur / ontspanning voor jongeren (bv. theater, muziekvoorstellingen, musea)
plekken om te chillen voor jongeren hulp of advies voor jongeren
maak ik gebruik van
maak ik geen gebruik van
is er genoeg
neutraal
is er niet genoeg
weet niet
2
9.
Kun je aangeven wat jij voor jongeren van jouw leeftijd in Hoorn bijzonder mist?
niets weet niet
10. Kun je aangeven hoe je de kansen ziet die de gemeente Hoorn jou nu en in de toekomst biedt op het gebied van school, werk en wonen. Geef steeds per regel aan in hoeverre je het eens bent met de uitspraken (nu of in de toekomst)? helemaal mee eens ++
mee eens +
neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
Hoorn biedt mij genoeg kansen om een goede opleiding te volgen.
Hoorn biedt mij genoeg kansen om er (in te toekomst) zelfstandig te wonen.
Hoorn biedt mij genoeg kansen op werk (in de toekomst).
kruis per uitspraak één hokje aan
11. Waar denk je dat je over tien jaar zult wonen?
in Hoorn niet in Hoorn weet niet ga naar vraag 13
12. Waarom denk je dat je wel/niet in Hoorn zult wonen over tien jaar? Kun je je antwoord toelichten?
weet niet
13. Welk rapportcijfer zou je geven aan? 1 het wonen in Hoorn voor jongeren
2
3
4
5
6
7
8
9
10
weet niet
14. Wat vind jij vooral leuk aan het wonen in Hoorn? (voor jongeren)
weet niet
15. Wat is ervoor nodig om het voor jongeren (nog) leuker te maken om op te groeien in Hoorn?
weet niet
Helpen 16. Help je wel eens familieleden, vrienden, kennissen die bijvoorbeeld zorg of hulp nodig hebben?
ja nee, maar ik zou het wel doen als het gevraagd wordt nee en ik zou het ook niet doen als het gevraagd wordt
3
17. Help je wel eens buren die bijvoorbeeld zorg of hulp nodig hebben? (dit hoeven niet per se directe buren te zijn)
ja nee, maar ik zou het wel doen als het gevraagd wordt nee en ik zou het ook niet doen als het gevraagd wordt
18. Ben je betrokken bij een vereniging of club? (Meerdere antwoorden mogelijk)
ja, ik ben lid van een vereniging of club (of meerdere) ja, ik doe vrijwilligerswerk voor een vereniging of club (of meerdere) ja, op een andere manier, namelijk: nee, ik ben niet betrokken bij een vereniging of club weet niet / geen mening
19. Doe je één of andere vorm van vrijwilligerswerk? Toelichting: vrijwilligerswerk kan van alles zijn, als het maar: onbetaald is niet verplicht ten goede komt aan anderen of aan de samenleving een zekere mate van organisatie kent
ja, (ook) als maatschappelijke stage ja, maar niet als maatschappelijke stage
nee, maar ik zou dit best willen doen nee en ik wil dit ook niet gaan doen
Hulp en ondersteuning 20.
Over welke onderwerpen maak je je wel eens zorgen of heb je wel eens vragen? (Meerdere antwoorden mogelijk)
eten of gewicht mijn lichaam alcoholgebruik (van mijzelf) druggebruik (van mijzelf) school/studie eenzaamheid / alleen voelen pesten depressieve klachten of somberheid de zorg die je hebt voor een familielid (bijv. vader, moeder of broer/zus die langdurig ziek is of met lichamelijke of psychische problemen kampt) anders namelijk:
4
boosheid of driftbuien liefde, relaties en/of seksualiteit zakgeld/ geld / schulden wonen/huisvesting werk/bijbaan relatieproblemen/scheiding van je ouders moeilijk omgaan met leeftijdsgenoten de manier waarop jij thuis wordt behandeld internetgebruik (bijv. gebruik van social media, chatten of gamen) ik heb nooit vragen of zorgen
21. Hoe vaak vraag je aan de volgende personen/bronnen wel eens om advies of informatie als je ergens mee zit of vragen hebt? nooit
af en toe
regelmatig/vaak
weet niet/ niet van toepassing
boeken/ tijdschriften
anderen, namelijk:
je vriend /vriendin ouder(s) /opvoeder(s) andere familieleden vrienden / kennissen buren een klasgenoot begeleider bij sportvereniging leerkracht school / mentor huisarts (school)maatschappelijk werker centrum voor jeugd en gezin (CJG) jongerenwerk internet
22.
Zou je hulp of ondersteuning willen bij je vragen of zorgen? Meerdere antwoorden mogelijk.
Ik krijg al hulp of ondersteuning, namelijk:
Ik heb zeker behoefte aan (extra) (professionele) hulp of ondersteuning, namelijk:
Ik heb misschien behoefte aan (extra) (professionele) hulp of ondersteuning, namelijk:
ik heb wel vragen of zorgen, maar wil geen ondersteuning of hulp weet niet ik heb geen vragen of zorgen
23. Ben je bekend met Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG)?
helemaal niet ga naar vraag 25 wel eens van gehoord, maar nooit gebruik van gemaakt ga naar vraag 25 wel eens gebruik van gemaakt:
via het loket
via de CJG website
via de telefoon 5
anders
24. Welk rapportcijfer geef je aan je laatste ervaring met het CJG?
rapportcijfer:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
25. Kun je aangeven in hoeverre je het eens of oneens bent met de volgende stellingen? neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
Ik los vragen of problemen altijd zelf op
Ik zou graag (meer of vaker) met andere jongeren willen praten over wat mij bezighoudt.
Ik zou willen dat jongeren elkaar wat meer zouden steunen
helemaal mee eens ++
mee eens +
Ik weet goed waar ik terecht kan voor het bespreken van vragen of problemen.
Ik wil mijn vragen of problemen bespreken op een plek waar niemand mij kent.
kruis per uitspraak één hokje aan
26. Zijn er in de gemeente Hoorn volgens jou voldoende plekken waar jongeren terecht kunnen voor vragen of advies op het gebied van opvoeden en opgroeien?
ja ga naar vraag 28 nee weet niet ga naar vraag 28
27. Wat mis je op dit gebied?
28.
niets weet niet
Hoe ervaar jij het opgroeien als jongere?
zeer makkelijk makkelijk niet makkelijk/niet moeilijk
moeilijk zeer moeilijk weet niet/geen mening
29. Kun je aangeven in hoeverre je het eens of oneens bent met de volgende stellingen? neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
Andere mensen dan mijn ouders horen zich niet te bemoeien met mijn opvoeding.
Ik vind het normaal dat andere volwassenen (dan de eigen ouders) jongeren aanspreken op hun gedrag.
Ik spreek wel eens andere jongeren aan op hun gedrag.
helemaal mee eens ++
mee eens +
Ik vind dat de gemeente jongeren moet helpen die vragen of advies nodig hebben.
Ik vind dat jongeren en ouderen meer met elkaar in contact zouden moeten komen.
kruis per uitspraak één hokje aan
6
30.
Hoe wil je het liefst informatie en advies krijgen als je dat nodig hebt? (maximaal 3 antwoorden mogelijk)
folder of brochure website/internet e-mail een plek waar je kunt inlopen zonder afspraak/loket
krant anonieme chatbox telefonisch radio of televisie
in een persoonlijk gesprek met een deskundige in een algemene voorlichtingsbijeenkomst in een themabijeenkomst (waarbij specifieke informatie over een bepaald onderwerp wordt gegeven) anders namelijk:
Meedenken met de gemeente 31. Kun je aangeven in hoeverre je het eens of oneens bent met de volgende stellingen? neutraal
mee oneens -
helemaal mee oneens - -
weet niet
helemaal mee eens ++
mee eens +
De gemeente Hoorn luistert genoeg naar jongeren.
Ik zou meer betrokken willen zijn bij beslissingen over wat de gemeente doet voor de jeugd in Hoorn.
kruis per uitspraak één hokje aan
32. Hoe zou de gemeente jongeren meer bij haar beslissingen kunnen betrekken?
weet niet
Laatste vragen 33. Wat is je woonsituatie?
ik woon bij mijn beide ouders/verzorgers ik woon bij één van mijn ouders/verzorgers ik woon zelfstandig anders, namelijk:
34. Wat is je belangrijkste dagelijkse bezigheid? (Slechts één antwoord mogelijk)
school/opleiding werk
werkzoekend anders, namelijk:
35. Wat voor opleiding volg je (indien werkend: wat is de laatst afgeronde opleiding)? (Slechts één antwoord mogelijk)
basisschool/lagere school VMBO, MAVO HAVO, VWO, Gymnasium anders, namelijk:
7
MBO (bv. MTS, MEAO, ROC) HBO (bv. HTS, HEAO) universiteit
36. Wat is je geboorteland?
Van je vader
Nederland Suriname Nederlandse Antillen of Aruba Turkije Marokko Indonesië (Ned. Indië) Een ander land in Europa (incl. Sovjet republiek) VS, Canada, Australië, Nieuw-Zeeland, Japan Ander land
Van je moeder
37. Onder de deelnemers verloten wij drie I-pads mini. Wil je meedoen aan de prijsverloting? Vul dan hier je adresgegevens en e-mailadres in. We nemen contact op als je gewonnen hebt. Wij gaan vertrouwelijk met je gegevens om. Je persoonlijke gegevens worden niet gekoppeld aan je antwoorden op de overige vragen.
ja, ik neem graag deel aan de prijsverloting mijn gegevens zijn: naam: adres: postcode en plaats: e-mailadres:
nee, ik doe liever niet mee aan de prijsverloting
38. Heb je nog reacties of opmerkingen over het onderzoek?
Bedankt voor het invullen van de vragenlijst!
8