Opveren &
Innoveren
Op weg naar een ondernemende organisatie Strategisch Ondernemersplan 2016 – 2018
WIE ZIJN WIJ? Zorggroep Ter Weel is een zorgorganisatie in Zeeland, met tien woonzorgcentra in de regio Goes (vijf ) en de regio Reimerswaal (vijf ). Alle locaties (op één na) hebben in de afgelopen jaren, vanaf 2011, een renovatie ondergaan of zijn volledig nieuw gebouwd. Zorggroep Ter Weel is een ondernemende, gastvrije organisatie, gericht op het ondersteunen van de zelfredzaamheid van ouderen, zodat zij zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven leven. Alle locaties hebben hun eigen sfeer en identiteit en ademen Zeeuws DNA door de inrichting, styling en bejegening. Zorggroep Ter Weel vervult een maatschappelijke rol in wijken, dorpen en buurten, waar onze woonzorgcentra zich bevinden, met als doel verdergaande integratie.
Visie Alle inspanningen zijn erop gericht dat de doelgroep (kwetsbare) ouderen, die op welke wijze dan ook begeleiding of zorg nodig heeft, bewust kiest voor het gedifferentieerde behandel, service- en woonaanbod van Zorggroep Ter Weel. De persoon en diens leefwereld staat centraal. De cliënt blijft in regie en er wordt belevingsgerichte zorg geboden.
Organisatie Hervormingen in de langdurige zorg vragen om nieuwe zorg- en dienstenarrangementen, die aansluiten op het langer thuis wonen. Flexibiliteit, creativiteit en risico’s durven nemen worden belangrijke drijfveren. De financiering van de zorg verandert, budgetten zijn krapper. Voor bepaalde diensten zullen (eigen) bijdragen gevraagd worden en/of wordt er meer gebruik gemaakt van crowdfunding/sponsoring.
Medewerkers Zorggroep Ter Weel gaat werken met dynamische ondernemersplannen, die steeds bijgesteld kunnen worden aan de actualiteit. De activiteiten die zijn opgenomen in de dynamische ondernemersplannen, zijn voor medewerkers herkenbaar. Iedere medewerker heeft hier een eigen verantwoordelijkheid in, geeft hier zelf invulling aan, is proactief en neemt de regie. Medewerkers van Ter Weel denken in mogelijkheden en oplossingen, in kwaliteit van zorg èn in euro’s.
2
Mantelzorgers (familie) De familie wordt gezien als een belangrijke schakel in de zorg en begeleiding van de cliënt. Zij zijn daarbij een gelijkwaardige partner en hebben een belangrijke rol in het gestalte geven aan de persoonsgerichte zorgverlening. Een bijdrage leveren aan activiteiten of het dagelijkse leven van de cliënt is van onschatbare waarde. De cliënt blijft zo onderdeel van de familie en de samenleving.
Cliënt maximaal in regie Vrijwilligers Op alle locaties van Zorggroep Ter Weel zijn vrijwilligers actief. Zij zijn inmiddels onmisbaar geworden. Niet alleen bij de ondersteuning van de cliënt in diens zelfredzaamheid, maar ook vooral om leuke dingen met en voor hen te doen. De vrijwilligers binnen Zorggroep Ter Weel hebben tot op heden geen formele inspraak in het te voeren beleid gehad. In de komende periode willen we per regio vrijwilligers werven, die zitting willen nemen in een centrale vrijwilligersraad. Voor deze raad wordt een reglement opgesteld, waarin wordt uitgewerkt op welke terreinen zij adviesrecht krijgen. De teamleider Welzijn zal de vrijwilligersraad inhoudelijk ondersteunen.
Opveren & Innoveren
3
VERBINDEND ONDERNEMEN VIJF PRODUCT-MARKT COMBINATIES Ter Weel heeft in de presentatie van haar nieuwe ondernemersplan gekozen voor ‘de boerderij’ als metafoor: • Een boerderij is een (familie) bedrijf met een rijk gewortelde traditie. • Een boerderij heeft veel moeten vernieuwen in processen en producten. • Een boerderij is afhankelijk van veel regelgeving en de weersomstandig heden hebben veel invloed op de oogst. • De inzet van de boer en boerin beperkt zich niet tot reguliere arbeidstijden, het bedrijf en de dieren gaan altijd voor. • Biologische producten, kamperen bij de boer, boerderijwinkels en zorgboerderijen… het zijn allemaal vormen van vernieuwing, die de boerderij als bedrijf ontwikkelde om voort te bestaan. Nu gaat het bij een zorgorganisatie niet om dieren en gewassen, maar er zijn wel veel overeenkomsten: • Ter Weel is ook een bedrijf, een onderneming die ‘zorg’ levert en die afhankelijk is van veel (externe) regelgeving. • Ter Weel durft risico’s te nemen, ziet kansen in de markt en vraagt optimale inzet van en betrokkenheid van zijn medewerkers. • Ter Weel moet voldoende rendement behalen om te blijven investeren in de producten en processen. • De komende generatie ouderen vraagt om nieuwe diensten en producten, stilstand is achteruitgang. • Dat proberen we met deze vergelijking aan onze medewerkers, vrijwilligers en klanten duidelijk te maken. Beelden zeggen vaak meer dan woorden! Zorggroep Ter Weel gaat de boer op ..! Om actief ondernemerschap vorm te geven, richt Zorggroep Ter Weel vijf product-markt combinaties in. Dit zijn:
Ter Weel Zorg Als intramurale opname noodzakelijk is, dan biedt Zorggroep Ter Weel een hoogwaardig begeleidings- en behandelaanbod binnen kleinschalige woongroepen die doelgroepgericht zijn samengesteld. De eigen regie van de cliënt, belevingsgerichte zorg, gelijkwaardigheid, veiligheid en respect zijn hierbij sleutelbegrippen. Voor Zorggroep Ter Weel gaat het de komende periode niet alleen om het verbeteren van de huidige zorg, het gaat om de verpleegzorg van de toekomst. Er dient zich een nieuwe generatie ouderen aan met andere wensen en verwachtingen en met een hogere leeftijd waardoor de zorgvraag zwaarder en complexer is.
4
Ter Weel Wonen Wonen in of nabij de zorgcentra van Zorggroep Ter Weel betekent dat de oudere (zelfstandig) woont in een prettige, comfortabele woonomgeving met zorg en service op afroep. De cliënt koopt zelf de benodigde zorg-, service- en welzijnsarrangementen in.
Ter Weel Gemak Zorggroep Ter Weel ondersteunt (kwetsbare) ouderen actief in het zelfstandig thuis blijven wonen door allerlei (gemak)diensten aan te bieden, waardoor dit ook mogelijk blijft. Je kunt hierbij denken aan Maaltijd Thuis, boodschappen bezorgservice, was- en strijkservice en personenvervoer van kwetsbare ouderen naar activiteiten.
Ter Weel Actief Alle locaties van Zorggroep Ter Weel zijn voor de wijk- en dorpsbewoners een gastvrij ‘beweeg-, service-, activiteiten en ontmoetingscentrum’, waarvan zij als pashouders of bezoekers zoveel mogelijk gebruik kunnen maken. Wat Zorggroep Ter Weel meer en meer in haar beleid wil stimuleren is, dat zij op een proactieve manier een rol wil en kan vervullen in de maatschappij. De locaties zijn niet alleen maar zorgcentra waar mensen wonen en verzorgd worden. In toenemende mate zetten wij de deuren van onze locaties open voor mensen uit de buurt en de omgeving. De locaties worden steeds meer ‘de buurthuizen van de toekomst’. Samen met de gemeenten en andere samenwerkingspartners, wil Zorggroep Ter Weel zoveel mogelijk zorg, welzijn en ondersteuning in het woon- en leefgebied van hun inwoners organiseren.
Ter Weel Kennis Zorggroep Ter Weel wil zich ontwikkelen tot een lerende onderneming waar kennis delen en leren van ervaringen centraal staan en waar medewerkers en vrijwilligers zich ontwikkelen tot ambassadeurs van de onderneming. De medewerkers krijgen steeds meer zelf de regie over hun werkzaamheden. Zorggroep Ter Weel wil dat haar medewerkers zich ontwikkelen tot medewerkers 2.0. Dit betekent dat de nadruk komt te liggen op samenwerking, flexibiliteit, onderhandelen en het kunnen coachen van cliënten (of medewerkers, vrijwilligers en mantelzorgers) naar zelfredzaamheid. Ook het optimaal gebruik kunnen maken van elektronische middelen die de arbeidsproductiviteit verhogen, het digitaal vaardig zijn, wordt als competentie steeds belangrijker. Opveren & Innoveren
5
Wonen & welzijn 1+1=3 ZORGGROEP TER WEEL IN CONTROL De extramuralisering in de zorg (afbouw van de lage zorgzwaartepakketten,) heeft directe gevolgen voor het cliëntenbestand van Zorggroep Ter Weel. Voor lagere zorgindicaties zijn er twee opties: mensen blijven langer thuis wonen met zorg of zij kiezen voor een appartement waar zorg op maat en servicediensten kunnen worden afgenomen. Zorggroep Ter Weel gaat het verzorgd wonen thuis vormgeven en biedt wijkverpleging aan (persoonlijke verzorging en verpleegkundige zorg). Voor bepaalde projecten zal Zorggroep Ter Weel andere vormen van financiering, deelname of participatie zoeken. Nieuwe verbindingen aangaan met het bedrijfsleven en het onderwijs en het verder in de markt zetten van bepaalde diensten om het langer thuis wonen mogelijk te maken. Voor deze initiatieven geldt dat er business cases opgesteld worden, die aangeven of het initiatief/project op termijn ook rendement oplevert. Zowel in de regio Goes als Reimerswaal zal in samenwerking met derden (woningcorporatie, gemeente, projectontwikkelaar) het verzorgd wonen worden vorm gegeven in huur- en koopappartementen, waarbij een derde partij verhuurt en Ter Weel zorgarrangementen levert. Hiermee richt Zorggroep Ter Weel zich op haar kernactiviteit: het leveren van zorg en extramurale zorg in en rondom de zorg- en wooncentra en is er sprake van een sterke relatie met de wijken en buurten door middel van welzijns- en servicediensten. 6
Kwaliteit van Zorg en Welzijn Op een aantal terreinen onderneemt Zorggroep Ter Weel specifieke acties: - Het verlenen van professionele en veilige zorg - Mondzorg - Grip op probleemgedrag - Beweegstimulering
Inspraak en toezicht Zorggroep Ter Weel als ondernemende zorgorganisatie kan niet zonder goed toezicht en inspraak/medezeggenschap van haar medewerkers en cliënten/klanten. Ook op het gebied van Governance (Raad van Toezicht) en medezeggenschap (ondernemingsraad en centrale cliëntenraad) zijn er nieuwe ontwikkelingen die een (her)oriëntatie op deze rollen vragen. Nieuwe relaties met servicepashouders, sponsoren of financiers vragen om actief relatie-onderhoud en netwerkbeheer. Ook de relatie met de externe belanghebbenden zal in verband met het actieve netwerken steeds belangrijker worden.
Ondernemen is risico’s nemen en kansen benutten! Opveren & Innoveren
7
Ondernemende gastvrije en lerende organisatie (Centrale) cliëntenraad Met alle veranderingen in de zorg verandert ook het werk en de rol van de cliëntenraad. Medezeggenschap en belangenbehartiging voor de cliënten krijgen in de nieuwe wetgeving een zwaardere rol toebedeeld. De cliënt in regie vraagt om directe ondersteuning, met alle vragen die hij over de zorg heeft. De decentralisatie van taken naar de gemeenten (WMO) en de extramuralisering brengt met zich mee, dat de cliëntenraden ook te maken krijgen met thuiswonende cliënten en met de gemeenten als zorginkopers. Er wordt ingezet op verdere professionalisering van de cliëntenraden, waardoor zij een nog serieuzere gesprekspartner kunnen zijn van de bestuurder. Op diverse terreinen wordt een trainingsaanbod aangeboden.
Ondernemingsraad De OR wil een proactieve bijdrage leveren aan de verschillende projecten in de organisatie en wil betrokken zijn bij de voortgang van deze projecten. De veranderingen die in de zorgsector zijn ingezet, kunnen verregaande consequenties hebben voor zowel het aantal medewerkers, als de aard en invulling van de functies. De medewerker nieuwe stijl zal zelf meer in regie zijn over zijn arbeidsomstandigheden, die hoeft niet collectief vertegenwoordigd te worden. De tijd die hierdoor vrij komt voor de OR, kan benut worden om meer met strategie en beleid bezig te zijn. In het kader hiervan kan de OR in overleg met de bestuurder, nadenken over andere vormen van medezeggenschap.
8
Raad van Toezicht Vanuit diverse misstanden die er landelijk op toezichtgebied zijn geweest, is de roep om strenger toezicht toegenomen. De commissie ‘Maatschappelijk verantwoord Bestuur’ die door de overheid is ingesteld onder leiding van Femke Halsema, heeft in 2013 een aantal bindende gedragsregels opgesteld waar de Governance aan moet voldoen. Deze commissie legt de nadruk op het nemen van verantwoordelijkheid en professionele afwegingen in een sfeer van transparantie, onderlinge feedback en zelfkritiek. De bestuurder is dienend aan de professional en eindverantwoordelijk voor de dienstverlening. De toezichthouder bespreekt dilemma’s met de bestuurder en geeft feedback. De toezichthouder weet wat er in de organisatie en de buitenwereld speelt en of de organisatie bijdraagt aan de maatschappelijke doelstelling. Meer regelgeving en rapportageverplichtingen werken niet, dit voelt voor mensen op de werkvloer als georganiseerd wantrouwen. De behoefte van de cliënt en diens leefwereld moet centraal staan en niet de organisatiebehoefte. Dit vraagt van de Raad van Toezicht om andere inzichten en een nieuw denkkader met een andere focus.
Cliënt in regie Opveren & Innoveren
9
WAAR KUNT U EN KAN ZORGGROEP TER WEEL ZICHZELF OP AANSPREKEN EIND 2018? Ondernemen is risico’s nemen en kansen benutten
Solvabiliteit Liquiditeit Rendement Opbrengsten Wlz Overige opbrengsten
minimaal 25% minimaal 1,00 minimaal 1% blijven stabiel stijgen 10%
maximaal 35% maximaal 2,00 maximaal 2%
Gastvrije en lerende organisatie
5 locaties Toename gemakdiensten
3 sterren 10%
Medewerkers
Medewerkers van Zorggroep Ter Weel zijn digitaal vaardig. Medewerkers van Zorggroep Ter Weel zijn ambassadeur van de organisatie. Arbeidsverzuim blijft op/onder de benchmark (5%).
Actief ook voor de wijk 10
Mantelzorgers/vrijwilligers
Mantelzorgers/familie zijn een belangrijke schakel in zorg en begeleiding en spelen een grote rol in de persoonsgerichte zorgverlening. Cliënten blijven zo onderdeel van familie en samenleving. Vrijwilligers worden geworven per regio om zitting te nemen in centrale vrijwilligersraad.
Wonen en welzijn = 1 + 1 = 3
Activiteitenbureau (Ter Weel Actief ) organiseert uitstapjes en activiteiten. Gebruik van de Ter Weel Pas neemt toe. Zorgarrangementen en verhuur van appartementen nemen toe. Meer samenwerking met externe partijen. De zorgcentra fungeren als buurthuis van de toekomst.
Cliënt in regie
Cliënt is maximaal in regie. Aantal deelnemers aan beweegactiviteiten neemt met 20% toe. Cliënttevredenheid: 8. Gezondheid en welbevinden nemen toe (medicatiegebruik neemt af ). Thuiszorg en verzorgd wonen nemen toe.
Mantelzorgers belangrijke schakel Opveren & Innoveren
11
Zorggroep Ter Weel Joannaplantsoen 1 4462 AV Goes 0113 - 65 40 00
12
www.terweel.nl
