NAJAAR 2007
MVUNITED IN WERK & PRIVÉ
“Opvang is een kwestie van netwerken en het lef hebben om hulp te vragen” Balanceren met Sophie Dewaele
Papa’s mooiste Nieuwe vaders vertellen Van klein verlet tot ouderschapsverlof Waar heb je recht op?
Controlefreak of chaoot? Doe de test! Puzzelen met onregelmatige werkuren: 3 gezinnen getuigen
Jong geleerd, oud gedaan Opvoeden zonder stereotypen
››
Inhoud mode
opvoeden
TV-PRESENTATRICE SOPHIE DEWAELE OVER DE COMBINATIE VAN WERK EN GEZIN
“Laat ze de wereld maar ontdekken en af en toe botsen, ik hou hen van ver wel in de gaten.”
“Ik leg me erbij neer dat ik Su pervrouw niet ben”
Super papa’s Natuurlijk zijn alle vaders trots op hun kroost. Maar sommige jonge papa’s voelen zich toch dat extra beetje betrokken en doen ook in de praktijk iets meer. Tekst: Inge Taucher ■ Foto’s: Diane Hendrikx ■ Styling: Sarah Van Wolputte
Stijn geeft zijn drie kinderen de vrijheid om voluit te experimenteren ■ Stijn Turcksin (30) is papa van Linus (6), Sterre (4) en Finn (2). Zijn vrouw Caroline werkt als vroedvrouw in Nederland. Hij werkt drie dagen per week in een fotozaak. Thuis heeft hij ook een fietszaak ‘op afspraak’.
Hoe klim je zorgeloos verder op de carrièreladder zonder dat je in de kauwgom van je jongste blijft plakken? “Allemaal een kwestie van netwerken.”
Relax & vertrouw
“Ik heb nooit het gevoel gehad dat de kinderen mijn leven op z’n kop hebben gegooid. We doen nog altijd wat we vroeger deden, alleen komen er nu een paar praktische dingen bij. Als vader ben ik nogal gerust. Laat mijn kinderen maar de wereld ontdekken en af en toe botsen, ik hou ze van ver wel in de gaten. Natuurlijk geef ik ze grenzen mee, maar ik wil ze niet angstig maken. Ik probeer ze vooral vertrouwen en zelfverzekerdheid te geven. Als we in de Ardennen aankomen, hollen ze meteen weg naar hun eigen wereldje. Dat vind ik heel mooi.”
Interview: Glenda Smits ■ Styling: Sarah van Wolputte ■ Make-up: Barbara Bijelic ■ Foto’s: Diego Franssens
SOPHIE: Blauwe cardigan (€ 19,95) – Vero Moda. Rok met bloemenprint (€ 29,95) – Vero Moda. FRAN: Groene rolkraagtrui (€105,-) – Anne Kurris bij De Groene Wolk. Rokje (€ 90,-) – Anne Kurris bij De Groene Wolk. Ballerina’s (€ 27,90) – Sfera. SIMON: Hemdje (€ 89,-) – Joe Black bij De Groene Wolk. Sweater met rits (€ 61,95)- Hilde&Co bij Fred & Ginger. Blauwe broek (€12,-)- C&A.
blijkbaar spreek je als man toch juist dat aspect bij je kind aan. Maar er zijn ook gevoelsmomenten, als je gewoon met hen in de boomhut koekjes gaat eten.” Minder werken voor de kinderen
“We hebben samen beslist dat er altijd iemand thuis zou blijven voor de kinderen. We hebben geen huis gekocht en hebben een tweedehands wagen. Er is geen zware financiële druk. Zo konden we verschillende scenario’s uitproberen. Nu werkt Caroline 4/5, meestal in lange shifts. Daarom werk ik maar 3 dagen op 5 buitenshuis. Soms zijn er dagen dat ik op carrièrevlak ambitie voel en wil groeien. Juist dan confronteren je kinderen je ermee dat je lang niet met hen bezig bent geweest. Uiteindelijk geeft de situatie me ook een groot vrijheidsgevoel. Het is heel relaxed.”
Keizersnede, plasje en ravotten
HELP, IK WORD PAPA!
“Het heeft een tijd geduurd voor ik me echt papa voelde. Caroline heeft drie keizersnedes gehad. Daar is niets romantisch aan. Je bent in een kille ruimte en kijkt machteloos toe. Daardoor duurt het langer voor je in de flow komt van ‘wij en ons kind’. Dat eerste jaar is vooral een mama-jaar. Daar heb ik nooit problemen mee gehad. Als zo’n baby dan begint te reageren, komt dat vadergevoel. Ik herinner me nog hoe ik vaak met Linus op mijn buik in bed lag. Hoe hij z’n hoofdje naar me toe draaide... en op mij begon te plassen (lacht). Dan voel je je heel close met je kind. Dat papagevoel is er ook bij het voetballen of ravotten. Je wilt niet in stereotypen vervallen, maar
In 2002 onderzocht een team rond Dimitri Mortelmans (Sociale & Politieke Wetenschappen, Universiteit Antwerpen) hoe de geboorte van een eerste baby ingrijpt in het leven van mannen. Wat blijkt? Kersverse vaders hebben het soms moeilijk: ze ervaren meer conflicten in hun relatie en trekken er in hun vrije tijd vaker alleen op uit. Maar hun mentale gezondheid blijft wel op peil. Vier kersverse papa’s op de tien zijn ook meer tevreden met hun werk, inkomen en huisvesting. ■ ‘Vaders in soorten en maten gewikt en gewogen’, Van Crombrugge, Verstraeten, Mortelmans e.a., Uitg. Lannoo, ISBN 90-209-5047-9.
DRINGEND GEZOCHT: MANNEN IN DE KINDEROPVANG VBJK, een expertisecentrum voor opvoeding en kinderopvang, zet samen met drie grote universiteiten, Kind & Gezin en vertegenwoordigers van de kinderopvangsector onderzoeken en innovatieprojecten op over opvang en opvoeding van kinderen tot 12 jaar. Zo wil VBJK vooral ook meer mannen warm maken voor een job in de kinderopvang. Het initiatief kadert binnen het Europese EQUAL-project Ecce Ama!, dat een instrument wil ontwikkelen om kansengroepen op te leiden voor een job in de kinderopvang. ■ www.vbjk.be/mannen.htm en www.ecceama.be
››
››
26
4
teamtime
teamtime
4
Vrouw voorop in een mannenjob
Over kinderopvang doen de wildste verhalen de ronde. Na de euforie van de zwangerschap volgt de ontnuchtering: er is straks geen plek voor je kleintje. Bovendien is opvang duur en allesbehalve flexibel. Of zijn dat maar geruchten? ■
FEIT? ER IS EEN GEBREK AAN KINDEROPVANG
Er bestaan heel veel verschillende soorten kinderopvang. Je kunt kiezen voor een erkende of een zelfstandige onthaalouder, een erkend kinderdagverblijf (van 23 tot 100 kinderen), een zelfstandig kinderdagverblijf of een minicrèche (8 tot 22 kinderen). En dan hebben we het nog niet eens gehad over buitenschoolse opvang of opvang aan huis. Grote stad, groot probleem?
Desondanks wordt het in de grote steden steeds moeilijker om een plaats te vinden voor je kind. Momenteel onderzoekt Kind & Gezin aan de hand van vragenlijsten de omvang van het probleem. Op basis van de resultaten zou de verdeling van de schaarse plaatsen efficiënter moeten gebeuren. Ook het stadsbestuur doet extra zijn best om de zoektocht vlotter te laten verlopen. In Gent bundelt het project ‘Tinkelbel’ alle opvanginitiatieven in de stad. ■ Alle info via
[email protected] of via het telefoonnummer 09/268.20.80. In Antwerpen kun je terecht bij CBO (Cel Buitenschoolse Opvang) op het telefoonnummer 03/201.32.55.
Centra voor kinderopvang
De Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ging in mei 2007 van start met een proefproject, waarbij 16 cko’s (centra voor kinderopvang) in het leven werden geroepen. Die centra zijn verspreid over heel Vlaanderen en bundelen alle opvanginitiatieven in hun regio. Je kunt er terecht voor informatie over de vrije plaatsen voor kinderopvang in jouw buurt. ■ Surf naar www.kindengezin.be De werkgever zoekt mee
De vzw Werkwijzer ontwikkelde een internetsysteem waarmee organisaties en bedrijven makkelijk flexibele kinderopvang kunnen vinden voor hun werknemers. Voorlopig alleen voor de streek rond Gent, Eeklo en Maldegem, maar hopelijk binnenkort ook in andere regio’s. ■ Meer info vind je op www.flexiko.be
FEIT? KINDEROPVANG IS DUUR
Hoeveel je betaalt voor kinderopvang is afhankelijk van het feit of je dagverblijf of onthaalouder al dan niet wettelijk erkend zijn door Kind & Gezin. Een privédagverblijf kan zelf de prijs per kind bepalen. Bij een erkende organisatie betaal je de wettelijk vastgestelde
Tekst: Ans Vroom
De vrouw als ‘one of the boys’. De vrouw als kostwinner. De vrouw met helm en laarzen. Klinkt misschien ongewoon, maar de tijd is er absoluut rijp voor...
prijs. Zorg er dus voor dat je je goed informeert voor je een crèche of onthaalouder kiest! Hoe meer je verdient, hoe meer je betaalt
De officiële prijs voor een dag opvang schommelt momenteel tussen € 1,35 en € 24,07 per kind. Het bedrag dat jij betaalt, wordt bepaald door je gezinsinkomen, het aantal kinderen ten laste, de verblijfsduur bij de kinderopvang en eventuele extra kosten die verschillen per opvangorganisatie. Op de website van Kind & Gezin bereken je zelf hoeveel je betaalt. ■ Voor meer info, surf naar www.kindengezin.be
Productie: Evelien Rutten ■ Foto’s: Joost Joossen
initiatieven voor buitenschoolse opvang, op voorwaarde dat ze vroeger opengaan (minstens vanaf 6u30) of later sluiten (ten vroegste om 18u30). Er wordt ook extra opvang voorzien buiten de normale openingsuren, en ‘occasionele’ opvang voor een korte periode wanneer ouders een opleiding volgen of solliciteren voor een nieuwe job.
FEIT? KINDEROPVANG: ALLEEN VOOR OUDERS MET NINE-TO-FIVEJOB
■ Meer info op www.kindengezin.be Het goede voorbeeld
De ministers van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke Kansen investeerden onlangs een groot bedrag om de kinderopvang flexibeler te maken. Het initiatief was er speciaal voor ouders die in ploegen of tijdens het weekend werken.
KOBE (ofwel Kinderopvang in Bedrijven) is een vernieuwend project dat flexibele kinderopvang in de Kempen en groot Antwerpen wil stimuleren. Op hun website komen alle initiatieven rond flexibele opvang en vrijetijdsbesteding aan bod.
Opvang XL
■ Meer info op www.kobeweb.be
Vanaf dit najaar worden meer personeelsuren toegekend aan erkende kinderdagverblijven en
FEIT? EEN ZIEK KIND IS NIET WELKOM IN DE CRÈCHE
Kinderopvang nu ook met dienstencheques!
Is de ziekte van je kind niet besmettelijk, dan kan het naar de onthaalouder, de crèche of de buitenschoolse opvang. Zorg er wel voor dat je duidelijke richtlijnen geeft voor de eventuele medicatie en dat je telefonisch permanent bereikbaar bent.
Alleenstaande ouders met minstens één kind jonger dan 4 jaar kunnen sinds kort een beroep doen op kinderopvang aan huis met dienstencheques. De prijs van een cheque varieert naargelang van je inkomen. Per opvanguur betaal je één cheque. De Vlaamse overheid past het verschil bij. De opvang moet gebeuren via een erkende onderneming en je kunt maximaal 40 cheques per jaar gebruiken voor kinderopvang. ■ Alle info over dit nieuwe initiatief vind je op www.kindengezin.be
Eerste hulp bij een ziek kind
Sommige kinderdagverblijven of ibo’s (initiatief voor buitenschoolse opvang) organiseren opvang aan huis voor zieke kinderen. Informeer dus zeker eerst bij je eigen opvangdienst. Je kunt ook altijd terecht bij je ziekenfonds, het OCMW of de gemeente. Vaak bieden zij ook opvang specifiek voor werkende ouders met zieke kinderen. Check tot slot of je werkgever niet kan helpen. In sommige gevallen sluiten bedrijven een contract af met hun verzekeringsmaatschappij.
›› Meer lezen op www.mv-united.be
teamtime
teamtime
Birgit Van Mol over de taakverdeling in huis:
“Ik was en rij het gras af. Niet omdat ik moet, maar omdat ik het graag doe.”
“Als vrouw moet je je mannetje kunnen staan op een bouwterrein? Je mag zeker niet verlegen zijn.”
DE VROUWELIJKE TOETS Er bestaat wel degelijk een ‘vrouwelijke’ en een ‘mannelijke’ aanpak, ook op de werkplek. Er zijn verschillen in de manier van leiding geven, vergaderen en samenwerken, maar dat hoeft niet noodzakelijk een nadeel te zijn. Een goede, gezonde onderneming benut haar werknemers op zo’n manier dat iedereen er beter van wordt. Toch zijn er nog te veel werkplekken die op een mannelijke leest geschoeid zijn. Dat komt doordat er voor de jaren zestig heel weinig vrouwen in bedrijven werkten. Bedrijfsculturen waren op mannen gericht en zijn dat nu eigenlijk nog, maar vrouwen zijn duidelijk aan een opmars bezig, zelfs tot in de hoogste regionen van de macht. Op traditioneel ‘mannelijke’ werkplekken – in fabrieken of in de bouwsector bijvoorbeeld – zijn vrouwen nog altijd zwaar ondervertegenwoordigd, ook al kunnen ze er nuttig werk verrichten. Maar daar komt stilaan verandering in. Tientallen projecten moeten de gelijkheid tussen mannen en vrouwen op de werkplek bevorderen, meisjes worden sterk aangemoedigd een technische richting te kiezen, en bedrijven worden aangespoord meer vrouwen in dienst te nemen.
52
43
42
teamtime
27
werk
Kopzorgen over kinderopvang
2
teamtime
26
opvang
42
teamtime
5
■ Roos Roels (39) is werfleidster bij het bouwbedrijf Juri nv uit Zele
‘Met vier meisjes in een klas van vijftig’
Roos Roels: “Ik ben afgestudeerd als gegradueerde in de bouwplaatstechnologie. Het was een A1-opleiding van twee jaar die nu niet meer bestaat. Ik denk dat het nu ‘master in de bouw’ heet. De vrouwen waren er dun gezaaid: wij zaten met z’n vieren tussen vijftig mannen. Na mijn studies heb ik altijd in de bouwsector gewerkt. Eerst hield ik me bezig met prijsberekeningen, pas de laatste jaren sta ik effectief op bouwterreinen.”
‘Ik kan altijd bijleren’
“Als werfleidster moet ik opvolgen hoe ver de werken staan. Ik zorg ervoor dat deadlines gehaald worden, want daar hangen boeteclausules aan vast. Ik ben de baas op de werf, maar je zult mij niet snel ‘de baas zien spelen’. De mannen die er werken hebben een jarenlange ervaring, ik kan altijd bijleren. Ik leg altijd uit waarom iets dringend is. Anders zien de arbeiders geen reden om sneller te werken.” ‘Ik ben niet ambitieus, deze job is oké’
“Uiteraard wordt er af en toe een dubbelzinnige opmerking gemaakt, maar dat stoort me niet. Als vrouw op een bouwterrein moet je je mannetje kunnen
staan en mag je zeker niet verlegen zijn. Ik ga echt graag werken. Elke dag is anders, ik moet continu inspelen op onverwachte situaties. Het enige nadeel is dat het soms schipperen is met de organisatie thuis: ik heb twee jonge kinderen. Omdat ik om 8 uur ‘s morgens begin en pas om half zes kan vertrekken, is het soms moeilijk om hen op tijd naar school te brengen en af te halen. Mijn partner en ik zijn gelukkig goed op elkaar ingespeeld. Voorlopig blijf ik dus gewoon doorwerken. Ik ben niet ambitieus, deze job is oké voor mij. Wat ik wel wil, is steeds beter worden dan ik nu ben.”
BOUWVROUWEN In september 2004 introduceerde de bouwconfederatie GentEeklo-Dendermonde de website www.vrouwenindebouw.be. De bedoeling is om de instroom van vrouwen in de bouwsector aan te moedigen en de uitstroom tegen te houden. Op de website staan getuigenissen van aannemers die vrouwen in dienst hebben, maar ook verhalen van de vrouwen zelf. Daarnaast kunnen bouwbedrijven er hun eigen bedrijf laten scannen en op die manier ontdekken hoe vrouwvriendelijk ze zijn, maar ook hoe ze vrouwen kunnen aanmoedigen om bij hen te solliciteren.
teamtime
52 Werk
Gezin
24
Thuishulp, ook voor jou!
32
Alle soorten verlof op een rij
36
Werkgevers zorgen voor qualitytime
12
Alleenstaande ouders aan het woord
52
Vrouwen in een mannenwereld
16
Onregelmatige werkuren én een gezin:
4
Sophie de Waele over (net)werken en gezin
hoe valt het te combineren?
Kinderen 20
Opvoeden zonder stereotiepe
26
De nieuwe papa’s
38
Dit is mijn rustmoment
rolpatronen 42
5 feiten over kinderopvang
Test 10
Ben jij een regelaar
››
teamtime
Takenkalender 23
Het huishouden van Birgit Van Mol
35
Het huishouden van Jan Verheyen
58
Het huishouden van Kathleen Van Brempt
53
verlof
MVUNITED IN WERK & PRIVÉ HIER HEB JE RECHT OP
Verlof op m aat Er is je jaarlijkse vakantie natuurlijk, maar voor bijzondere omstandigheden in je privéleven kun je daar nog extra vakantiedagen bovenop krijgen. Waar heb je recht op, en wat met je loon? Hier zijn een paar populaire verlofsystemen. Productie: Sofie De Smet ■ Illustraties: Annet Scholten
Vaderschapsverlof wat? Verlofdagen voorzien naar aanleiding van de geboorte van je kind. Je hebt recht op tien dagen vaderschapsverlof, ongeacht of je deeltijds of voltijds werkt. verlof opnemen Je mag je tien vakantiedagen vrij kiezen in de dertig dagen na de geboorte van je kind. Ze hoeven niet noodzakelijk in één keer opgenomen te worden. loon Tijdens de eerste drie dagen betaalt je werkgever je normale loon uit. De volgende zeven dagen ontvang je een uitkering van 82% van het geplafonneerde brutoloon via het ziekenfonds.
Moederschapsverlof wat? De term moederschapsverlof slaat zowel op het zwangerschapsverlof (vakantie die de toekomstige moeder neemt vóór de bevalling) als op de bevallingsrust (vakantie die begint vanaf de eerste dag van de bevalling). Als werknemer die gaat bevallen, heb je recht op 15 weken moederschapsverlof. verlof opnemen Het zwangerschapsverlof duurt zes weken. Vijf weken daarvan zijn facultatief en mag je ook na de bevalling opnemen. De
32
week voor de vermoedelijke bevallingsdatum mag je als zwangere vrouw niet meer werken. De bevallingsrust duurt minstens negen weken en kan eventueel aangevuld worden met vijf weken zwangerschapsverlof, als je die nog niet had opgenomen. loon Tijdens de eerste 30 dagen van het verlof krijg je 82% van het geplafonneerde loon uitbetaald. Van de 31ste dag tot de 15de week bedraagt dat 75% van het geplafonneerde loon.
2007
Dit overzicht houdt alleen rekening met vakantiesystemen voor werknemers in de privésector. Voor personeelsleden van overheidsdiensten geldt in sommige gevallen een andere regeling. Voor meer info kunnen zij terecht op www.belgium.be, klik op ‘Ambtenaren’ en dan doorklikken naar ‘Verlof en Afwezigheid’.
Adoptieverlof
Tijdskrediet
wat? Adoptieverlof wil een werknemer die een adoptiekind in zijn gezin opneemt in staat stellen voor het kind te zorgen. Bij de adoptie van een kind jonger dan drie jaar hebben zowel een adoptiemoeder als -vader recht op maximaal zes weken adoptieverlof. Voor een kind tussen drie en acht jaar krijg je maximaal vier weken vrij. verlof opnemen Het adoptieverlof moet beginnen binnen twee maanden na inschrijving van het kind in het bevolkingsregister of vreemdelingenregister van de gemeente. Je moet het verlof bovendien in één keer opnemen. loon Tijdens de eerste drie dagen van het verlof betaalt je werkgever je normale loon uit. De rest van het verlof krijg je geen loon, maar ontvang je een uitkering via het ziekenfonds.
wat? Vanaf 2002 werd de wetgeving in verband met loopbaanonderbreking opgeschort en vervangen door een stelsel van tijdskrediet. Met tijdskrediet kun je je loopbaan tijdelijk volledig of gedeeltelijk onderbreken. Daardoor kun je meer tijd besteden aan familiale en sociale verplichtingen of bepaalde persoonlijke projecten realiseren (je studies weer opnemen, reizen, een hobby uitoefenen, uitrusten...). Je hebt recht op tijdskrediet als je minstens een jaar in dienst van je werkgever bent. verlof opnemen Er bestaan drie verschillende formules van tijdskrediet. Werk je minstens een jaar voor hetzelfde bedrijf, dan kun je je werk volledig onderbreken of tot deeltijds werken verminderen en dat gedurende een periode van een jaar. In sommige bedrijven en sectoren kan dat verlengd worden tot vijf jaar. Wat je pensioen betreft: je kunt tot maximaal drie jaar deeltijds of
voltijds tijdskrediet opnemen zonder dat dat een invloed heeft op je pensioen. ■ Een tweede mogelijkheid is een vermindering van je werk met 1/5, gedurende een periode van maximaal vijf jaar. Voorwaarde is dat je voltijds werkt en een anciënniteit van ten minste vijf jaar hebt. Deze vorm van tijdskrediet heeft geen invloed op je pensioenberekening. ■ Tot slot bestaat er voor werknemers ouder dan vijftig jaar een specifieke vorm van tijdskrediet, waarmee de prestaties met 1/5 of 1/2 verminderd kunnen worden. Dat recht heeft geen maximumduur, je kunt ervan genieten tot aan de datum van je pensioen. Deze vorm van tijdskrediet heeft evenmin een invloed op je pensioenberekening. loon Als je bijvoorbeeld al meer dan vijf jaar voltijds in een onderneming werkt en kiest voor een volledige werkonderbreking, dan krijg je een uitkering van 558,35 euro bruto.
wat? Ouderschapsverlof is een specifieke vorm van tijdskrediet, bedoeld voor de opvoeding van jonge kinderen. Alle vaders en moeders die minstens een jaar in dienst zijn bij hun werkgever hebben recht op ouderschapsverlof. Ook als adoptieouder kun je ouderschapsverlof krijgen. verlof opnemen Je kunt het verlof opnemen vanaf de geboorte van je kind tot de leeftijd van zes jaar. Er zijn verschillende regelingen mogelijk. Je kunt gedurende drie maanden volledig stoppen met werken, ongeacht of je voltijds of deeltijds werkt. Werk je voltijds, dan kun je gedurende zes maanden deeltijds of gedurende vijftien maanden 4/5 werken. loon Tijdens het ouderschapsverlof krijg je een onderbrekingsuitkering. Voor voltijdse werknemers die volledige stoppen met werken is dat 684,94 euro bruto per maand. Ouderschapsverlof heeft geen invloed op je pensioenberekening.
teamtime
teamtime
is nog even het Europees jaar voor gelijke kansen.
Tijd dus voor een nieuwe prachtige TeamTime. Deze tweede
Ouderschapsverlof
editie wil je opnieuw inspireren en helpen met praktische tips voor een betere balans tussen werk en privé. Vrouwen én mannen rennen zichzelf vandaag nog altijd vaak
››
33
voorbij. Uit het Comeva-luisterforum over gezinsgeluk blijkt dat
32
ruim 82% van de gezinnen regelmatig te kampen heeft met stress door de moeilijke combinatie van werk, gezin en vrije tijd. Vooral mensen met opgroeiende kinderen hebben het moeilijk. takenkalender
Er wordt hard gewerkt en carrière gemaakt, er worden kinderen
HET HUISHOUDEN VAN BIJNA-MOEDER
Kathleen
opgevoed en huizen gebouwd. Maar er wordt ook gekreund en
“Ik heb niet de pretentie een voorbeeld te willen zijn!”
Van Brempt
Ze is minister, vrouw, maar ook partner. Nu er een kindje onderweg is, zal haar leven én dat van haar partner er binnenkort helemaal anders uitzien. Hoe pakt Kathleen Van Brempt (37) dat praktisch aan? En wie doet wat?
gezocht naar meer evenwicht. Allemaal zijn we op zoek naar oplossingen, een betere verdeling van de totale loopbaan is echt nodig. Maar die verdeling moet wel gelijke kansen inhouden voor
Tekst: Eva Keustermans ■ Foto: Marco Mertens
In december word je moeder. Sta je erbij stil dat je leven er vanaf dan helemaal anders uit zal zien?
Je bent binnenkort mama én minister. Denk je dat je de focus op een van die twee rollen zult moeten leggen?
Kathleen Van Brempt (37): “Natuurlijk, mijn man en ik beseffen dat we heel wat dingen anders zullen moeten aanpakken. Nu hoeven we met niemand rekening te houden en kunnen we superflexibel zijn. Zo lig ik er bijvoorbeeld niet wakker van als er geen eten in huis is. En vaak werken we allebei heel laat door ’s avonds, er is toch niemand die ons thuis nodig heeft. Maar een baby verdient regelmaat. Ik wil bijvoorbeeld dat er vanaf dan elke dag een verse, gezonde maaltijd op tafel staat.”
“Ik ben niet van plan om mijn carrière op een lager pitje te zetten. Anderzijds vind ik het hallucinant hoe sommige – vooral mannelijke – politici met hun kinderen omgaan. Ze beschouwen zichzelf als de toffe papa, en komen af en toe even thuis om hun kind een knuffel te geven. Maar iets wezenlijks bijdragen, dat doen ze niet. Zelf klop ik ook lange dagen. Ik vermoed dat ik me af en toe wel schuldig ga voelen omdat ik niet de hele tijd bij mijn kind zal kunnen zijn. Maar daar probeer ik me nog niet ongerust over te maken, op dit moment. Ik ben ook van plan om een heel groot deel van mijn werk binnenkort van thuis uit te doen. Ik heb er alle middelen voor – een Blackberry, een computer... – en bovendien zorgt mijn kabinet voor alle ondersteuning. Zo kan ik bijvoorbeeld van zes tot negen alléén maar met m’n kindje bezig zijn, en ’s avonds laat nog een paar nota’s of artikels doornemen.”
Wie zal daarvoor zorgen?
“Dat is voor ons heel logisch: we gaan allebei ons steentje bijdragen. We hebben nu al goede afspraken gemaakt over zaken zoals wie de baby opvangt. En mijn man weet dat hij vanaf december ook een paar dagen per week zal moeten koken. Niet dat alles al tot in de puntjes geregeld is. Maar mijn partner vindt het gelukkig normaal dat je allebei evenveel doet in het huishouden. Daarom ben ik helemaal niet bang. Oké, er zal een heleboel veranderen, maar we zijn er allebei klaar voor.”
58
DE DIEDOETDAT-KALENDER: HAAL HEM IN HUIS! Viva-SVV is een eigentijdse, Vlaamse vrouwenorganisatie die pleit voor gelijke kansen. Om huishoudelijke taken eerlijk te organiseren, bracht Viva-SVV de ‘DieDoetDatkalender’ uit. Het is een handig hulpmiddel om week per week alle huishoudelijke taken te verdelen, van wassen en strijken over tuinieren, tot winkelen en de auto wassen. Zo kan iedereen zijn steentje bijdragen. Via www.viva-svv.be/ diedoetdat kun je de kalender week per week samen invullen, printen en ophangen. Niet zo internet-minded? Bel naar 02/515.04.81 voor een handige klevertjesversie.
Een uitdaging!
“Da’s waar. Als staatssecretaris en minister ben ik al jaren bezig met die moeilijke combinatie van werk en gezin. En nu ik moeder word, ga ik nog beter weten waar het allemaal om draait. Al heb ik zeker niet de pretentie om een voorbeeld te zijn, integendeel: de perfecte vrouw ben ik niet, en ik zal met vallen en opstaan moeten bijleren. Onze taakverdeling zal waarschijnlijk ook niet altijd in evenwicht zijn. En toch heb ik er vertrouwen in dat mijn man en ik het goed zullen doen!”
Hulp aan huis? “Anderhalve dag per week hebben we een vaste hulp aan huis, via dienstencheques. Ze komt al een hele tijd, en ik vertrouw haar blindelings. Zij wast, strijkt en poetst. Ons huishouden zou vierkant draaien zonder haar, omdat we die basisdingen uit handen geven. De rest van de taken verdelen we, of doen we samen. En dat loopt goed. Het kan ook niet anders: de politiek kan je echt opslorpen, maar we willen ook genoeg tijd besteden aan elkaar, aan onze vrienden én onze familie.” En hij? “Mijn man is politicoloog. Hij heeft ook een drukke baan, maar is wat vaker thuis dan ik. En ik mag van geluk spreken: hij is een hele moderne, ordelijke man. Hij zorgt voor onze administratie, vraagt op tijd dienstencheques aan en betaalt de rekeningen. En hij ruimt ook op. Ik kan perfect functioneren tussen rommel – mijn bureau is meestal een boeltje – maar hij trekt op tijd aan de alarmbel, en dan vliegt hij erin. Ik besef wel dat ik thuis niet het gros van het werk doe, hoor.”
Jouw taken? “Ik kook doodgraag. In het weekend vind ik het dan ook heerlijk om voor een lekkere, uitgebreide maaltijd te zorgen. Ook de boodschappen doe ik. Meestal sla ik dan voor een hele week voedsel in. Op weekdagen hebben we genoeg aan een snelle boterham of een diepvriesmaaltijd ’s avonds. En als we tijd hebben, gaan we samen uit eten: da’s voor ons ook quality time.”
mannen én vrouwen: gelijke kansen op een carrière, gelijke kan-
Niet aan jullie besteed? “Ik beken: we slagen er maar niet in om plantjes in leven te houden. Zelfs de geraniums op onze vensterbank aan de straatkant houden het nooit lang uit. Wat we ook niet doen, is ons bed opmaken. We kruipen er ’s avonds gewoon lekker weer in... Het heeft mijn moeder bloed, zweet en tranen gekost om duidelijk te maken dat het wél belangrijk is, maar zeker met een donsdeken zie ik er gewoon het nut niet van in! Ach, voor mij hoeft het huis er niet piekfijn uit te zien, dat bespaart een hoop ergernis.”
Takenkalender Kathleen Partner
sen ook in de zorg voor de kinderen, de verdeling van het huis-
Wie doet wat, en wanneer?
houden en de mogelijkheden om het even wat rustiger aan te
“Boodschappen doe ik op zaterdag, en in noodgevallen op zondag. Onze hulp komt altijd op maandag en donderdag. Maar de andere taken, die pakken we aan als het nodig is, en niet op vaste dagen.”
doen. Niet alleen in dit speciale jaar 2007, maar ook in alle jaren
De tip van Kathleen Van Brempt
Hulp aan huis
“Probeer datgene uit handen te geven wat je niet gedaan krijgt, of waar je een hekel aan hebt. Dienstencheques zijn relatief goedkoop, en zo bespaar je een hoop tijd en ergernis.” ›› Meer lezen op www.mv-united.be
teamtime
58
teamtime
daarna. TeamTime helpt je daarbij, met concrete info. Geniet er59
van. Wij horen graag je reactie op
[email protected]!
Lifestyle 31
Shopping laarzen
44
Koken: vers en op 15 minuten klaar
49
Shopping decospullen voor het hele
Christine Van Daele Comeva/Sanoma Magazines
Kathleen Van Brempt Vlaams minister van Gelijke Kansen
Caroline Meyers Europees Sociaal Fonds
gezin 50
Ecopoetsen: ken je prioriteiten
Actua 46
Man aan de haard, vrouw in de directeurstoel: een utopie?
56
Cijfers en feiten
TeamTime is een uitgave van Comeva, de projectgroep van de magazines Flair, Libelle, evita, Feeling en Glam*it, in samenwerking met het Europees Sociaal Fonds en de Vlaamse minister van Gelijke Kansen Kathleen Van Brempt.
teamtime
3
mode
TV-PRESENTATRICE SOPHIE DEWAELE OVER DE COMBINATIE VAN WERK EN GEZIN
“Ik leg me erbij neer dat ik Su p niet ben” Hoe klim je zorgeloos verder op de carrièreladder zonder dat je in de kauwgom van je jongste blijft plakken? “Allemaal een kwestie van netwerken.” Interview: Glenda Smits ■ Styling: Sarah van Wolputte ■ Make-up: Barbara Bijelic ■ Foto’s: Diego Franssens
4
teamtime
j u pervrouw
SOPHIE: Blauwe cardigan (€ 19,95) – Vero Moda. Rok met bloemenprint (€ 29,95) – Vero Moda. FRAN: Groene rolkraagtrui (€105,-) – Anne Kurris bij De Groene Wolk. Rokje (€ 90,-) – Anne Kurris bij De Groene Wolk. Ballerina’s (€ 27,90) – Sfera. SIMON: Hemdje (€ 89,-) – Joe Black bij De Groene Wolk. Sweater met rits (€ 61,95)- Hilde&Co bij Fred & Ginger. Blauwe broek (€12,-)- C&A.
››
teamtime
5
Sophie Dewaele Leeftijd: 33 jaar Kinderen: tweeling Fran en Simon, 5 jaar Bekend van: omroep- en presentatiewerk voor VIJFtv. Ze schreef ook twee boeken. Werkdruk: onregelmatige werkdagen, soms tot 16 werkuren! Ideale rustpauze: sauna
6
teamtime
“Als ik een paar dagen weg moet, ligt alles klaar: kleertjes, zwempasjes, tot de koek in hun schooltas toe.”
‹‹ SOPHIE: Top (€ 27,50) – D.E.P.T. Lederen jasje (€ 89,95) – Only. Rok (€ 19,95) – Vero Moda. FRAN: T-shirt (€ 7,90)- Carrefour. Blazertje (€ 14,90) – Carrefour. Roze baret (€ 4,90) – H & M. SIMON: Hemdje (€ 89,-) – Joe Black bij De Groene Wolk. Vestje (€ 59,95) – Kleertjes bij Fred & Ginger.
›› SOPHIE: Top (€ 16,95) – Only. Cardigan (€ 49,95) – Only. Jeans (€ 69,95) – Only. Grijze lakpumps (€ 69,90) – Torfs. Hanger (€12,95) – Pieces. FRAN: T-shirt (€ 7,90) – Carrefour. Jurkje samen met jeans (€ 25,-) – Carrefour. Legging (€ 4,90) – Carrefour. Laarsjes (€ 115,-) – Mod8. SIMON: Orange T-shirt (€ 5,90) – Carrefour. Jeans (€ 19,90) – H&M. Schoenen (€ 85,-) – Palladium.
teamtime
7
Sophie over... Een veeleisende job in de schijnwerpers, én een huishouden dat op wieltjes draait? Sophie Dewaele, bekend van VIJFtv en mama van een tweeling, doorprikt de mythes. Productie: Glenda Smits
... de vloek op alle werkende mama’s “Bij VIJFtv wissel ik hectische opnameperiodes af met ganse weken vrij. Een heel verschil met vroeger, toen ik als woordvoerder van de Universiteit Gent de hele dag op kantoor zat. Hoe dan ook, ik blijf constant schipperen tussen werk en gezin. Mannen doen hun best, en hoe geëmancipeerd we ook zijn, als het op de kinderen aankomt trekken vrouwen vaak het laken naar zich toe. Als er eentje ziek wordt, hang ik aan de telefoon om opvang te zoeken. Mama is ook het aanspreekpunt voor de school. En als ik een paar dagen weg moet, ligt alles klaar: van kleertjes over zwempasjes tot de koek in hun schooltas toe. Ik zou het ook niet anders willen.”
... spitsuren en glijdende werkuren “De ochtendspits is bij ons het ergste. Het blijft een hele opgave om de kindjes fris gewassen, gekleed en met een volle maag op school te krijgen. Ik heb on-
“Opvang is een kwestie van netwerken. En je moet het lef hebben om mensen om hulp te vragen.” dertussen geleerd om toch minstens twintig minuten vroeger op te staan. Hun kleertjes leg ik ’s avonds klaar, net zoals hun koek en fruit, mét etiketjes op. Zo ben ik een en al aandacht als ze ‘s ochtends wakker zijn. Ik plan mijn vergaderingen bij voorkeur ook vanaf tien uur, zodat ik de kinderen zelf nog kan afzetten aan de schoolpoort. Lang leve de glijdende werkuren.”
8
teamtime
dagen blijven logeren. Voor de naschoolse opvang springen een paar mensen uit de buurt bij, want het lukt me zelden om op tijd aan de schoolpoort te staan. Op donderdag heb ik iemand die desnoods de hele namiddag kan bijspringen en ’s avonds kan ik een beroep doen op een viertal babysits. Het is allemaal een kwestie van netwerken. Je moet ook wat lef hebben om mensen om hulp te vragen. Ooit heb ik de poetsvrouw ingeschakeld om Simon op te pikken van school. Ik weet me overal uit te redden.”
... supervrouwen en taken uitbesteden “Toen de kinderen er pas waren, ging ik het allemaal zelf doen: Sophie de supervrouw. Tot ik voelde dat het echt niet ging. Mijn huishouden draaide vierkant. Een fulltime thuishulp, die poetste en kookte, heeft ons leven hier in een paar maanden weer op de rails gezet. Tegenwoordig gaat mijn strijk regelmatig naar de strijkwinkel en wekelijks komt er iemand poetsen, want supervrouwen bestaan niet. Niemand heeft alle facetten van het leven onder controle: echtgenote, collega, mama... En hoe groot het circus thuis ook is, wij vrouwen schrijden over de werkvloer alsof er niks aan de hand is. Jammer, onze maatschappij zou imperfectie meer moeten aanvaarden.”
... het spanningsveld tussen kinderen en ambities
... netwerken voor durvers
“Nu de kinderen wat zelfstandiger zijn, wordt de drang om mezelf te ontplooien sterker. Ik heb die brede leefwereld ook nodig om een goede mama te zijn, ondanks het schuldgevoel als ik een avondje weg moet. Dan spelen Fran en Simon nog veel te vaak door mijn hoofd. Anderzijds hebben ze me wel geleerd om die hele ratrace meer te relativeren. Ik wring me niet langer in allerlei bochten om mijn huis constant kraakschoon te houden. En zoals elke mama heb ik ondertussen mijn eigen trucjes om orde op zaken te houden. Zo komt er alleen rijst op tafel daags voor er gepoetst wordt.”
“Voor de opvang van de kinderen kan ik rekenen op de hulp van mijn ouders. Ze wonen niet echt in de buurt, maar Fran en Simon kunnen perfect een paar
www.sophiedewaele.be Sophie Dewaele, Droom van een moeder. Tussen kleuters en carrière, Roularta Books, ISBN 978-90 8679-056-2
›› Meer lezen op www.mv-united.be
Poetsen is gezond. Poetsen houdt je in beweging en da’s gezond. Maar wist je dat je ook ecologisch kan poetsen? Met Ecover bijvoorbeeld. Zo hou je ook je huis en het milieu gezond.
De natuurlijke kracht De schoonmaakmiddelen van Ecover worden gemaakt op basis van planten en mineralen. Ecover-producten zijn net zo krachtig als andere poetsmiddelen, maar ook mild voor onze omgeving.
Een veilige badkamer zonder scherpe chemicaliën Met Ecover poets je de badkamer in alle veiligheid, gezond voor jou en je kinderen, zonder dat ze ook maar iets aan netheid inboet!
Moet er nog schuim zijn? Elke druppel telt
Schuim reinigt je vaat niet. Ecover kiest bewust voor meer mildheid en minder schuim.
Water wordt steeds schaarser. Ecover gebruikt daarom geen scherpe chemicaliën.
Geuren een bos in huis? Ecover-geurtjes zijn sober, afkomstig van natuurlijke extracten en mild voor mens en milieu.
voor meer info over gezond poetsen:
www.ecover.com
THE POWER OF NATURE
test
Ben jij ’n 1. De waterleiding thuis is gesprongen, maar jij zit op je werk. Wat doe je? Ik bel in paniek mijn partner op en laat hem het regelen. Ik neem uiteraard een paar uurtje vrij en storm naar huis. Wat een ramp! Ik zou het echt niet weten. 2. Het is weer tijd om je belastingformulier in te vullen. Jij... hebt alles van het afgelopen jaar al keurig in mapjes gestopt, geen probleem. gaat wanhopig op zoek naar alle papieren, jaaroverzichten, bonnetjes, enzovoort. laat het aan je partner over. 3. Je hebt de telefoonrekening niet betaald en de eerste aanmaning valt op de deurmat. Wat doe je? Ik betaal altijd pas na de eerste aanmaning. Ik leg hem op de stapel onbetaalde rekeningen. Dat komt wel een keer. Ik schrik er zo van dat ik meteen een automatische betaalopdracht regel. 4. Je denkt erover om in de toekomst ouderschapsverlof te nemen. Hoe bereid je je daarop voor? Niet. Ik begin alvast te sparen, want ik ga minder verdienen. Ach, die regels veranderen voortdurend. Dat zie ik tegen die tijd wel. 5. Jij of je partner zijn zwanger. Als het kind geboren wordt, heb je recht op een geboortepremie. Vraag je ze alvast aan? Geboortepremie? Wat is dat? Ja, uiteraard. Ik heb ervan gehoord, maar ik weet niet waar ik het kan aanvragen.
10
teamtime
regelaar? De was zit nog in de droger, er ligt een stapel onbetaalde rekeningen en de bibliotheekboeken zijn te laat. Herkenbaar? Doe de test en kom erachter of je een regelaar bent of een zetje nodig hebt om je zaakjes op orde te krijgen. Illustraties: Annet Scholten
6. Jij en je partner werken allebei. Hoe hebben jullie het huishouden geregeld? Ik doe alles. Het is zo ongeveer fifty-fifty verdeeld. Heel eerlijk. Wij doen eigenlijk geen van beiden veel. Het is dus nogal een rotzooitje bij ons thuis. 7. Je kind gaat van het kinderdagverblijf naar een onthaalmoeder. Heb jij de wijzigingen al doorgegeven aan de belastingen? Eh..., nee. Moet dat dan? Mijn partner regelt dat soort dingen. Ja, dat heb ik ruim van tevoren al gedaan. 8. Ieder jaar gaan jij en je vriend(inn)en een weekendje weg. Die datum komt alweer erg snel dichterbij. Jij... gaat meteen iets leuks regelen. denkt: misschien moesten we het maar eens een jaartje overslaan. wacht rustig af en laat het aan je vriend(inn)en over.
Bekijk het resultaat Vooral driehoeken? DE UITSTELLER ■ Jij stelt altijd alles tot op het laatste moment uit. En je weet: van uitstel komt afstel. Hoe langer je dingen laat liggen, hoe meer je ertegen op gaat zien. Bovendien, als je je rekeningen niet op tijd betaalt, krijg je te maken met van die vervelende aanmaningen. Als je ze nog langer laat liggen, gaat het je zelfs geld kosten. Ook loop je allerlei regelingen mis die voor jou wellicht heel handig zijn. Het is helemaal niet moeilijk om wat georganiseerder te worden en je zult zien: als alles geregeld is, voel je je meteen een stuk beter!
9. Onverwacht wordt je collega ziek, terwijl er enorm veel werk is. Een groot probleem? Nee. Ik ben goed voorbereid op dat soort situaties en weet precies wie ik kan bellen om me te helpen. Ja. Nu moet ik alles zelf doen. Ja. Ik raak helemaal in paniek en denk dat ik mezelf ook maar ziek ga melden. 10. De wasmachine gaat onverwacht kapot, en oeps, de televisie begeeft het ook. Jij... vervangt de apparaten onmiddellijk. Daar heb je immers geld voor opzijgezet. doet de was elders en leent een tv van vrienden, want daar heb je totaal niet op gerekend. besluit dit jaar niet op vakantie te gaan en het geld te besteden aan nieuwe apparaten.
TIPS & TRICKS VOOR EEN ‘GEREGELD’ HUISHOUDEN Tip 1 REMINDER Hang op een opvallende plek in huis (bijvoorbeeld in de keuken, in de gang of op de wc) een kalender met veel ruimte om te schrijven en/ of een weekplanner-whiteboard. Al je afspraken en de dingen die je moet regelen schrijf je daar op. Zo kun je echt nooit meer iets vergeten!
Tip 2 DE POST Verzamel de post op één bepaalde plek in huis – in de gang bijvoorbeeld – zodat ze niet gaat rondslingeren. Maak postvakjes voor ieder gezinslid en leg daarin iedere dag de post voor de betreffende persoon.
Tip 3 HET REGELUURTJE Vooral bollen? DE KANTJES-ERAF-LOPER ■ Je weet dat je bepaalde dingen moet regelen, maar vaak stel je ze toch uit tot het laatste moment. Of je laat het allemaal aan je partner over. Eigenlijk ben je helemaal niet zo goed op de hoogte van wat er allemaal speelt. Toch handig om je er eens in te verdiepen, want als je niets regelt of te laat bent, loop je ook veel mis.
Vooral kruizen? DE REGELAAR ■ Jij hebt je zaakjes goed op orde en bent een echte regelaar. In jouw leven zullen weinig onverwachte gebeurtenissen plaatsvinden. Je weet precies waar je recht op hebt en hebt alles keurig en netjes geregeld.
Neem iedere week een uurtje de tijd om je administratie te doen. Sorteer je post, betaal rekeningen, stop afschriften in mapjes, gooi wat je niet nodig hebt bij het oud papier en stop belangrijke papieren in een ordner.
Tip 4 OPRUIMEN Zet de kookwekker op een half uur, zet een lekker muziekje op en ruim je huis op. Als je dat iedere dag even doet, is je huis altijd netjes.
www.vrouwonline.nl/werkprive/ ›› Meer lezen op www.mv-united.be
teamtime
11
opvoeden
MOEDER ALLEEN
Stuurvrouw in een eenoudergezin In Vlaanderen hebben ongeveer 200.000 gezinnen een alleenstaande moeder of vader. Maar pakken die papa’s en mama’s de opvoeding van de kinderen ook verschillend aan? Anders gesteld: hoe gaat het er – Grote Oversteekgewijs - toe in vrouwendorp, en wat brengen ze er in het mannendorp van terecht? Tekst: Ans Vroom
Ilse
(40), mama van Marie (2,5) “Sinds mijn dochter geboren is, heb ik bijna geen volledige nacht meer geslapen. Als ik midden in de nacht weer eens moet opstaan omdat mijn dochter weent, mis ik een partner. Als je met z’n tweeën bent, kun je dat soort taken verdelen, maar ik moet er altijd zijn voor mijn kind, vierentwintig uur per dag. Ik zou er heel veel voor geven om nog eens zalig te kunnen uitslapen!”
12
teamtime
■ Alleenstaande mama Inge Petry en Brently, bekend van ‘De Grote Oversteek’.
‘Niets zonder Brently’
Linda (35), mama van
Heel Vlaanderen kon in De Grote Oversteek zien hoe moeilijk alleenstaande moeder Inge Petry (32) het had om haar zoontje Brently (5) tijdens een feestje alleen achter te laten. Inge: “Brently was maar tien maanden oud toen zijn papa en ik uit elkaar gingen. Onze band is ongelooflijk sterk. Ik kan het niet over mijn hart krijgen om Brently alleen te laten. Ik ga alleen naar feestjes als hij mee mag, want anders zou ik me heel schuldig voelen. Voor het programma heb ik hem voor de allereerste keer achtergelaten bij een babysit. Al met al viel het eigenlijk best mee. De babysit was een hele lieve jongen en Brently kon het meteen goed met hem vinden. Maar ook al was het een positieve ervaring, ze is voorlopig niet voor herhaling vatbaar...”
Yoran (3)
“Omdat ik bewust voor het alleenstaande ouderschap gekozen heb, wist ik wat me te wachten stond. Ik ben zo gelukkig met mijn zoontje dat ik de negatieve kanten er met plezier bij neem. Het enige waar ik me soms wel druk over maak, is mijn beperkte financiële armslag. Als alleenstaande ouder moet je het stellen met de helft van het budget dat gewone koppels kunnen besteden. Ik zou heel graag nog een broertje of zusje krijgen voor Yoran, maar jammer genoeg kan ik me dat momenteel financieel niet permitteren. Daar voel ik me tegenover hem wel een beetje schuldig over.”
Annelies (32), mama van Mira (4) “Ik merk dat je als alleenstaande niet wordt uitgenodigd door andere koppels. Blijkbaar word je als single mama niet beschouwd als een interessante gesprekspartner en verwachten mensen dat ik alleen maar over speelgoed en papflessen wil praten. En dat terwijl ik soms echt behoefte heb aan een volwassen gesprek.”
“De mensen denken blijkbaar dat je alleen over speelgoed en papflessen wilt praten.” Sophie (35), mama van Céleste (6) en Arthur (4)
“Ik vind het vervelend dat ik zo vaak een beroep moet doen op de goede wil van mijn omgeving. Mijn ouders zorgen vaak voor kinderopvang. Ik weet ook dat ik altijd bij een paar vrienden terechtkan in noodgevallen, maar ik heb er moeite mee om hulp te vragen. Af en toe vraag ik een babysit, maar dat kost veel geld. Ik probeer zo veel mogelijk andere oplossingen te bedenken, maar soms moet je last minute ergens naartoe en kom je toch altijd weer bij dezelfde mensen uit. Als koppel heb je een groter netwerk van mensen bij wie je terechtkan. Bovendien is de kans veel groter dat er altijd een van de twee thuis is.”
De mening van Elke Valgaeren, sociologe bij het Steunpunt Gelijkekansenbeleid “De voornaamste reden voor de stijging van het aantal alleenstaande ouders is de instabiliteit van relaties. De aanwezigheid van kinderen verkleint de kans op een echtscheiding, maar die blijft toch nog zeer hoog. Een tweede groep zijn de alleenstaande ouders van wie de partner is overleden. En ten slotte heb je de bewust alleenstaande moeders. Hoe groot die laatste groep is, weten we niet. In alle drie de gevallen is het familiale en sociale netwerk dat de werkdruk kan verlichten veel kleiner dan bij koppelgezinnen. De financiële situatie van alleenstaande ouders is ook vaak een probleem: 20% van de alleenstaande moeders jonger dan 50 jaar is bijvoorbeeld werkloos. Dat heeft voor een stuk te maken met de keuzes die ze gemaakt hebben toen ze nog een koppel waren. Als vrouwen vanwege de kinderen stoppen met werken, dan komen ze in een bijzonder kwetsbare situatie wanneer ze niet meer kunnen rekenen op het loon van de partner. Opnieuw de arbeidsmarkt betreden, is vaak moeilijk. De werkloosheidsval voor alleenstaande moeders is bijzonder groot. Die ontstaat door een combinatie van een relatief hoge werkloosheidsuitkering als gezinshoofd, een laag loon en hoge extra kosten voor bijvoorbeeld kinderopvang. De overheid heeft verlofstelsels in het leven geroepen die de combinatie van arbeid en gezin voor gezinnen met (kleine) kinderen kunnen vergemakkelijken, namelijk het tijdskrediet en de loopbaanonderbreking. Vooral vrouwen maken er gebruik van. Alleenstaande moeders doen dat echter veel minder dan andere moeders omdat het voor hen financieel niet haalbaar is. We zien ook dat alleenstaande moeders die werken dat minder deeltijds doen dan andere moeders.” ››
teamtime
13
VADER ALLEEN
Stuurman
in een eenoudergezin Geert (32), papa van Nathan (7) en Anaïs (4) “Als alleenstaande ouder heb je geen enkel moment meer voor jezelf. Vroeger ging ik drie keer per week sporten, maar dat komt er niet meer van. Ook mijn andere hobby’s heb ik moeten laten vallen. Elke keer een babysit betalen is financieel gewoon niet haalbaar. Ik heb ondertussen een nieuwe vriendin en voel me soms wel een beetje schuldig omdat ik haar zo weinig mee uit kan nemen. Zij verzekert mij keer op keer dat ze mij niets verwijt. Ik zal haar maar geloven, zeker?”
14
teamtime
Serge (35), papa van Simon (3)
Peter (37), papa van
“Wat mij vooral stoort, is dat ik in de ogen van de buitenwereld nooit iets goeds kan doen. Vooral tantes en oudere vrouwen vinden het blijkbaar moeilijk om te geloven dat alleenstaande vaders even goed voor hun kinderen kunnen zorgen als alleenstaande moeders. Zij hebben altijd de reflex om mij te corrigeren en het van mij over te nemen. Verschrikkelijk irritant vind ik dat!”
“Ik ben soms jaloers op de band die mijn nieuwe vriendin al met mijn zoontje heeft. Vrouwen zijn veel verbaler en rustiger. Katja kan zich in stilte met Seppe bezighouden. Ik ben niet zo’n prater. Eerlijk gezegd ben ik een beetje bang om later met mijn zoon over zijn gevoelens te moeten praten.”
Seppe (6)
Sander (29), papa van Alix (2,5)
“Ik heb het wel eens moeilijk met het combineren van al mijn dagelijkse klusjes. Alle karweitjes afzonderlijk zijn geen probleem, maar gaan werken, boodschappen doen, langs de crèche gaan, koken, afwassen, de was doen, strijken én ondertussen ook nog zorgen dat het huis op orde is, vind ik een beetje te veel van het goede. Ik weet zeker dat Alix niks te kort komt, maar soms vergeet ik zelf te eten, omdat ik de hele dag met mijn dochter in de weer ben!”
SPREKENDE CIJFERS
In Vlaanderen besteden mannen amper 14 uur per week aan het huishouden, vrouwen bijna 24 uur. Mannen staan 3 uur te koken, vrouwen gemiddeld 8. Vrouwen voelen zich duidelijk nog altijd verantwoordelijk voor de goede werking van het huishouden en het geluk van de andere gezinsleden. Uit het grote Comeva-luisterforum bleek gelukkig ook dat vrouwen beseffen dat ze zich het leven soms onnodig moeilijk maken. Maar het roer omgooien blijkt makkelijker gezegd dan gedaan...
“Ik ben soms jaloers op de band die mijn nieuwe vriendin al met mijn zoontje heeft.” Gezien op tv:
‘De Grote Oversteek’
Op Eén loopt dit najaar een interessant sociologisch experiment. In De Grote Oversteek wisselen mannen en vrouwen van dorp, zodat één dorp achterblijft met alleen mannen, en één dorp met alleen vrouwen.
STEREOTYPEN Als er één ding opvalt in De Grote Oversteek, is het dat er nog altijd heel wat stereotiepe denkpatronen in onze samenleving ingebakken zitten. Uit het grote Comeva-luisterforum over de stereotypen tussen man en vrouw wisten we al dat vrouwen zich sneller dan mannen schuldig voelen als ze niet genoeg tijd hebben voor hun huishouden. In De Grote Oversteek heeft vooral de oudere mannelijke generatie het moeilijk. Ze zijn het niet gewend om te zorgen, te koken en het huishouden te runnen in combinatie met een job. Maar er is licht aan het einde van de tunnel: de jongere generatie mannen kookt en zorgt met plezier voor de kinderen.
MULTITASKING Toch blijven vrouwen betere ‘multitaskers’ in het huishouden. In het vrouwendorp worden de huishoudelijke taken dubbel zo snel afgehandeld als bij de mannen. De vrijgekomen tijd wordt met de kinderen doorgebracht.
MEER WETEN? ■ www.steunpuntgelijkekansen.be ■ www.comeva.be ■ Op alleenstaandeouder.be vind je alle info die je nodig hebt over het alleenstaande ouderschap. Je kunt er ook interessante brochures opvragen over onder meer hulp in het huishouden en kinderopvang.
De mening van Elke Valgaeren, sociologe bij het Steunpunt Gelijkekansenbeleid “Het aantal gezinnen met alleenstaande ouders mag dan spectaculair gestegen zijn de laatste jaren, alleenstaande vaders zijn duidelijk in de minderheid: 4 op de 5 van de alleenstaande ouders zijn vrouwen. Alleenstaande vaders krijgen vaak negatieve commentaar van de buitenwereld omdat ze de bestaande stereotiepe opvattingen over mannen en vrouwen uitdagen. We weten dus niet goed hoe we moeten omgaan met alleenstaande vaders. Niet alleen in hun rol als zorgende ouder, maar ook op het werk kan dat tot problemen leiden. Een alleenstaande vader die naar huis moet voor een ziek kind strookt niet met het beeld van de immer beschikbare werknemer. De combinatie arbeid-privéleven is voor vele gezinnen met kinderen een moeilijke evenwichtsoefening. Alleenstaande ouders hebben het daar extra moeilijk mee omdat ze de huishoudelijke taken en de zorgtaken niet kunnen verdelen. Mannen moeten meer dagelijkse dingen leren die daarvoor bijna exclusief door vrouwen werden gedaan. In de getuigenissen duikt nog een andere maatschappelijke realiteit op: die van de nieuw samengestelde gezinnen. Na verloop van tijd krijgt men een nieuwe partner en ontstaat een nieuw gezin. Vijf jaar na een echtscheiding is de meerderheid van de betrokkenen opnieuw getrouwd of wonen ze samen. Maar tweede huwelijken zijn nog kwetsbaarden dan eerste huwelijken.”
›› Meer lezen op www.mv-united.be
teamtime
15