OPLEIDING PSYCHOLOGIE
INFORMATIE WISKUNDE-CURSUS 2007
FACULTEIT SOCIALE WETENSCHAPPEN OPLEIDING PSYCHOLOGIE Wassenaarseweg 52 Postbus 9555 2300 RB Leiden Telefoon: 071-5273606 oktober 2006
Inleiding Psychologie is een wetenschap. Dit houdt onder andere in dat psychologen hun kennis over de mens proberen te vergroten op een systematische manier, namelijk door het doen van onderzoek. Om op verantwoorde wijze onderzoek te kunnen doen zijn een groot aantal methoden en technieken ontwikkeld. Die hebben betrekking op het opzetten van een onderzoek, het verzamelen van gegevens en het analyseren van die gegevens. Deze methoden en technieken vereisen, soms meer en soms minder, een zekere kennis van de wiskunde, bijvoorbeeld wanneer statistiek wordt toegepast. Het onderdeel Methoden en Technieken (waaronder ook statistiek valt) neemt in het psychologie-programma een belangrijke plaats in. Ongeveer een kwart van het eerstejaars programma wordt er aan besteed. Maar ook later in de studie krijgt iedere student met Methoden en Technieken te maken, bijvoorbeeld in het tweedejaarsvak ‘psychometrie en psychodiagnostiek' en in het 'bachelorproject'. De ervaring leert dat studenten met onvoldoende wiskunde-kennis ernstige problemen ervaren met deze studieonderdelen. Daarom is wettelijk vastgesteld dat iedere aankomende student een bepaald niveau van wiskunde moet hebben. Alle aankomende studenten zonder een VWO-diploma oude stijl met wiskunde I, II, A of B of zonder een VWO-diploma nieuwe stijl (studiehuis) met een van de profielen CM, EM, NG of NT, hebben een wiskundedeficiëntie. Zij kunnen voorafgaand aan de opleiding deze deficiëntie wegwerken door middel van het slagen voor een wiskundetoets.
Cursus Ter voorbereiding op deze toets organiseert de opleiding psychologie een wiskundecursus. Deze wordt gegeven in de periode januari-april. Het volgen van de cursus is niet verplicht, het afleggen van de toets wel. In principe kan men zich ook middels zelfstudie voorbereiden op het afleggen van de wiskundetoets. Dit wordt echter niet aangeraden. De ervaring leert dat studenten hierbij doorgaans onoverkomelijke problemen ondervinden. Om voor de wiskundetoets te slagen moet men het cijfer 6 of hoger behalen. Per cursus is er één tentamen en één herkansing.
6
Vrijstellingen Op grond van de volgende opleidingen wordt, ook al is men formeel deficiënt, een vrijstelling gegeven voor de wiskundetoets: Havo-profielen EM, NT en NG (eindcijfer wiskunde 6 of hoger), Havo-profiel CM (alleen als wiskunde a1,2 is gedaan via vrije ruimte en eindcijfer 6 of hoger), Havo-wiskunde A of B oude stijl (eindcijfer wiskunde 6 of hoger) VWO-diploma oude stijl, met wiskunde in het eindexamenpakket, Oude stijl gymnasium-beta, Oude stijl HBS-b, Diverse HBO-opleidingen (of propedeuse daarvan): HEAO (div. richtingen; bedrijfseconomie; bestuurskunde) INFORMATICA HTS (niet: MTS) HLO (hogere laboranten opleiding), Nima-opleidingen (voor middenstandsdiploma), Propedeuse psychologie van de Open Universiteit, Relevante opleidingen in het Wetenschappelijk Onderwijs.
Deze opsomming betreft de meest voorkomende vooropleidingen en is niet uitputtend. Overige vooropleidingen worden per geval bekeken (dan gaat het bijvoorbeeld om wiskunde-toetsen die elders zijn afgelegd, studenten met een buitenlands diploma, of specifieke opleidingen als Hoger Nautisch Onderwijs). Meent u voor een vrijstelling in aanmerking te komen dan kunt u die aanvragen bij de studieadviseur. Colloquium Doctum Voor aankomende studenten die de wiskundetoets doen in het kader van het Colloquium Doctum is het verplicht deze af te leggen vóór 1 september van het studiejaar waarin zij met de opleiding willen beginnen. Dat wil zeggen: als zij de toets, die in april wordt afgenomen, halen, kunnen zij per 1 september daaropvolgend met de opleiding psychologie beginnen (maar zie opmerking onder Numerus Fixus). De bovengenoemde vrijstellingsregeling geldt niet voor Colloquium Doctum studenten. Omdat het hierbij gaat om toelating tot de universiteit worden strengere eisen gesteld en wordt het gehele pakket van de vooropleiding(en) in de overweging meegenomen. Iedere Colloquium Doctum aanvraag wordt afzonderlijk bekeken, waarbij afwijkingen ten opzichte van de bovengenoemde vrijstellingsregeling mogelijk zijn.
6
Numerus Fixus De opleiding psychologie hanteert een numerus fixus. Dit betekent dat er een maximum is vastgesteld aan het aantal studenten dat wordt toegelaten. Dit geldt zowel voor de voltijd- (450 studenten) als voor de deeltijdopleiding (100 studenten). Dit houdt in dat, indien het maximumaantal wordt bereikt, aankomende studenten zullen moeten loten voor een plaats bij psychologie in Leiden. Het is belangrijk dat men zich realiseert dat het behalen van de wiskundetoets niet betekent dat men dan direct voor psychologie geplaatst is; het betekent alleen dat men deel kan nemen aan de loting. NB: bovenstaande geldt ook voor Colloquium Doctum studenten. (zie de website psychologie voor verdere informatie over de inschrijvingsprocedure) Niveau De inhoud van de cursus is enerzijds afgestemd op de lesstof van 4-, 5- en 6- VWO en anderzijds op die kennis die nodig is om later de onderdelen Methoden en Technieken met succes te kunnen volgen. Aan de ene kant heeft de cursus niet de intentie om de wiskunde-kennis van deelnemers volledig op VWO- niveau te brengen. Aan de andere kant beoogt de cursus meer dan alleen maar bijspijkeren. Hoewel de cursus afgestemd is op deelnemers die weinig kennis op het gebied van wiskunde hebben, worden in de cursus toch in een hoog tempo veel uiteenlopende onderwerpen op redelijk hoog niveau behandeld. De ervaring leert dat studenten met een wiskunde-deficiëntie de zwaarte van de cursus soms onderschatten. Kosten De kosten voor de cursus bedragen
230,-- (exclusief literatuur en rekenmachine).
Deze kosten beslaan de cursus, de toets en één herkansing. Kosten moeten vooraf voldaan worden middels een machtiging. Na ontvangst van de machtiging ontvangt men een deelnemersbewijs. Restitutie wordt alleen verleend wanneer men zich uiterlijk 1 week voor aanvang van de cursus schriftelijk heeft afgemeld. (NB. Ook wanneer men alleen de toets aflegt en niet de lessen volgt, bedragen de kosten
230,--). 6
Docent De cursus wordt gegeven door de heer J.G. van Tilburg, hij is leraar wiskunde aan een middelbare school en is verbonden aan de opleiding psychologie. Contact met de docent (bijvoorbeeld om door te geven dat men een bijeenkomst of een tentamen niet kan bijwonen, informatie over de uitslag van een toets en dergelijke), loopt via de Onderwijsbalie Psychologie (tel: 071 – 5273606; e-mail:
[email protected]). Locatie De cursus vindt plaats in het Pieter de la Courtgebouw (Zaal SA 31), Wassenaarseweg 52, Leiden (ingang is aan de achterzijde, er is ruime parkeergelegenheid). Het gebouw bevindt zich op ongeveer 7 minuten lopen van station Leiden Centraal (zie kaartje achterin). Telefoon receptie: 071- 5273600. Opgave voor de cursus Men kan zich opgeven voor de cursus door gebruik te maken van het opgaveformulier plus de machtiging achterin deze brochure. De onderwijsbalie stuurt na ontvangst van de machtiging een deelnamebewijs toe. Lesmateriaal In de cursus worden de volgende syllabi gebruikt: - J.G. van Tilburg:
Syllabi: ‘Wiskunde voor psychologen’ , deel 1 t/m 4,
deel 1 : analyse, deel 2 : kansrekening, deel 3 : uitwerkingen en antwoorden analyse en deel 4 : uitwerkingen en antwoorden kansrekening (prijsindicatie: ongeveer
15 per deel).
De syllabi zijn uitsluitend verkrijgbaar bij de Servicedesk op de eerste verdieping van het Pieter de la Court gebouw (dus niet in de boekhandel !). Daarnaast dient een grafische rekenmachine aangeschaft te worden: type TI-83 (plus) of TI-84 (plus), Texas Instruments, (prijsindicatie 120,--)
(nb: alleen TI is toegestaan, geen Casio of HP, wellicht ook tweedehands te verkrijgen, bijvoorbeeld via marktplaats.nl op internet).
De rekenmachine kan worden aangeschaft bij de erkende boekhandels. 6
Studenten die zich zelfstandig willen voorbereiden op de cursus kunnen dit doen aan de hand van het Basisboek Wiskunde-A van het James Boswell Instituut te Utrecht. Dit boek is verkrijgbaar bij de Servicedesk en kost ongeveer
20. (voor de goede
orde, het Basisboek dient slechts ter voorbereiding en maakt geen deel uit van de cursus). Openingstijden Servicedesk: di, do en vr
09.00 - 17.00 uur
ma en wo:
09.00 - 19.00 uur
(let op: in de zomerperiode gelden beperkte openingstijden) Plaats: Wassenaarseweg 52, Leiden; eerste verdieping (tel.: 071-5278989).
Rooster Alle lessen vinden plaats van 19.00 – 22.00 in zaal SA 31 (Wassenaarseweg 52). Maandag 08 01 15 01 22 01 05 02 12 02 26 02 05 03 12 03 26 03 02 04
Donderdag 11 01 18 01 25 01 01 02 08 02 15 02 01 03 08 03 15 03 22 03 29 03 05 04 12 04
nb. do 25-01 met computerpracticum (zaal1A26)
(reserve-bijeenkomst, voor als er een bijeenkomst uit zou vallen)
Tentamen op donderdag 19-04-2006, zaal 1A20 19.00 – 22.00 uur. Herkansing op donderdag 10-05-2006, zaal 1A20 19.00 – 22.00 uur.
6
Onderwerpen die in de cursus aan bod komen: - Getallenverzamelingen en bewerkingen, opbouw, volgorde, - Machtsverheffen, worteltrekken, rekenregels, het gebruik van de Grafische Rekenmachine (GR), - Machten en logaritmen, betekenis en enkele rekenregels, - Rekenen met letters, distributieve eigenschap, algebraïsch manipuleren van formules, - Eerstegraads vergelijkingen, eerstegraads ongelijkheden, oplossingsverzameling, intervallen, bijzondere gevallen: vals en identiek, - Verzamelingen, schrijfwijze, doorsnede, vereniging, verschilverzameling, Venndiagram, aantallen elementen van verzamelingen, niet dubbel tellen, complement, - Sigma-teken en matrices, notatie met enkel en dubbel sigma-teken, - Coördinaten in een rechthoekig assenstelsel,oppervlaktes van figuren, begrensd door rechte lijnen, lengte van hoogtelijn in een driehoek in relatie tot de oppervlakte van die driehoek, - De stelling van Pythagoras met enkele begrippen uit de vlakke meetkunde, - De rechthoekige driehoek nader bestudeerd, het begrip tangens in een rechthoekige driehoek, het berekenen van een hoek met de tangens, het gebruik van de GR, - het getal π, de betekenis, omtrek en oppervlakte van een cirkel, - Relaties en functies, origineel, beeld, domein en bereik, - De richtingscoëfficiënt en de vergelijking (vgl) van een rechte lijn, het gebruik van de GR, oefenen met het computerprogramma VU-grafiek in het opstellen van de vgl van een rechte lijn, - Twee rechte lijnen loodrecht op elkaar, relatie richtingscoëfficiënten, - Stelsels van eerstegraads vergelijkingen, oplossingen en grafische betekenis, - grafieken van exponentiële en logaritmische functies, asymptoten, gebruik logaritmisch papier, - het verschil tussen lineaire groei en exponentiële groei, de groeifactor, het groeipercentage, - Herleiden, merkwaardige producten, ontbinden in factoren, - Tweedegraads vergelijkingen, oplossingsmethodes : 2 2 AB = 0 ; A = B ; AB = AC, abc – formule, discriminant, bijzondere gevallen: vals en identiek, - De grafiek van een tweedegraads functie, een dal- of bergparabool, de excentriciteit, - Rechte lijn en parabool : snijden of raken, relatie met discriminant, - De helling van de grafiek van een tweedegraads functie, de vergelijking opstellen van een raaklijn, - Een inleiding in de theorie van de differentiaalrekening, regels voor het differentiëren, het berekenen van de helling en de vergelijking van de raaklijn met en zonder GR, - De afgeleide functie en de relatie met stijgen of dalen en extreme waarden, - Een inleiding in de theorie van de integraalrekening, eenvoudige regels voor het integreren, het berekenen van oppervlaktes, begrensd door willekeurige grafieken, met en zonder GR, - statistiek, verschillende diagrammen, maten voor het midden : modus, mediaan en gemiddelde, - spreidingsmaten, met name de standaardafwijking, tevens het gebruik erbij van de GR, - Combinatoriek, permutaties, variaties en combinaties, faculteiten en binomiaalcoëfficiënten, het begrip even waarschijnlijke mogelijkheden, rooster- en andere diagrammen, - Begrippen frequentie, relatieve frequentie en cumulatieve frequentie, - Kansexperiment, uitkomstenverzameling, gebeurtenis, theoretische kansdefinitie van Laplace, somregel en complementregel, voorwaardelijke kans en stochastische (on)afhankelijkheid, - Samengesteld experiment, vermenigvuldigingsregel, kansexperimenten met en zonder terugleggen, verschillende wijzen van aanpak: productregel, vaasmodel, - Definitie van het begrip stochast, de schrijfwijze en het gebruik ervan, - De gewone en de cumulatieve kansverdeling van een stochast, - Het binomiaal kansexperiment nader bekeken: de parameters gedefinieerd, de kansverdeling, - Een inleiding in het toetsen van hypothesen.
____________________________________________________________________ Informatie Als u vragen heeft over zaken die in deze brochure behandeld worden kunt u terecht bij de studieadviseur, de heer J. van Rooij (tel 071 – 5273608) of bij een van de medewerksters van de Onderwijsbalie Psychologie, via telefoonnummer 071 – 5273606 of e-mail:
[email protected]. 6
OPGAVEFORMULIER VOOR DE CURSUS WISKUNDE- PSYCHOLOGIE 2007 NAAM:
---------------------------------------------------------------------------------------------
GEBOORTE DATUM:
---------------------------------------------------------------------------------------------
ADRES:
---------------------------------------------------------------------------------------------
POSTCODE:
---------------------------------------------------------------------------------------------
WOONPLAATS:
---------------------------------------------------------------------------------------------
TELEFOON:
---------------------------------------------------------------------------------------------
E-MAIL ADRES:
---------------------------------------------------------------------------------------------
Vooropleiding: O HBS of Gymnasium oude stijl O VWO zonder wiskunde O HAVO oude stijl O HAVO nieuwe stijl: profiel ……….. O Anders, namelijk (graag bereikte wiskunde-niveau aangeven, bijvoorbeeld 2 jaar wiskunde op de HAVO): ……………………………………………………………………………………………………………. Bovengenoemde opleiding heb ik afgesloten in het jaar ……………. Doel: O O
Opheffen wiskunde-deficiëntie Voorbereiding Colloquium Doctum
Ik verleen éénmalig machtiging aan de Universiteit Leiden, Faculteit der Sociale Wetenschappen, om het bedrag à 230,-- af te schrijven van mijn (post)bankrekeningnummer: ……………………………… t.n.v. …………………………..……..plaats ……….…………………………… U kunt uw bank tot 5 dagen na incasso verzoeken het bedrag terug te storten. Datum: …………………………………………………………….
Handtekening: ……………………………………………………….. Zodra wij uw opgave met machtiging ontvangen hebben, zenden wij u een deelnamebewijs toe. Onderwijsbalie Psychologie Faculteit der Sociale Wetenschappen Postbus 9555 2300 RB Leiden (tel. 071-5273606)
6
