OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 6.2 Systemen: ontwerpproces Verlichting

Corentin Voglaire & Piotr Wierusz-Kowalski HERFST 2013 [email protected] – www.mkengineering.be

2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE ● Geheugenopfrisser D3 (theoretisch begrip): belang van de verlichting & primaire energie ● Het proces van de selectie van verlichtingssystemen begrijpen ● Integratie van een goede coördinatie tussen de architectuur en de verlichtingssystemen

● Opvolging van de evolutie van de beslissingen op basis van projecten

OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - herfst 2013

3 INHOUDSOPGAVE GEHEUGENOPFRISSERS DAG THEORETISCHE BEGRIPPEN ONTWERPPROCES


4 ONTWERPCRITERIA – CERTIFICATIECRITERIA ● Bij residentiële projecten wordt er geen rekening gehouden met koeling! ● Doel: afzien van actieve koeling! Besoins net en énergie de chauffage Besoins net en énergie de refroidissement Test d'étanchéité à l'air n50 Probabilité du risque de surchauffe Critère en énergie primaire - Ep

≤ 15 kWh/m².an ≤ 0,6 h-1 0,05 ou 5% ≤ 45 kWh/m².an

(comprenant le chauffage, ECS et les auxiliaires)


5 CERTIFICATIECRITERIA – NIET-RESIDENTIËLE PROJECTEN ● Passiefcertificatie (vergunningsaanvraag ingediend na 30/06/2009) Critères à respecter: Certification - Bâtiment TERTIAIRE - Standard Passif Besoins net en énergie de chauffage Besoins net en énergie de refroidissement Test d'étanchéité à l'air n50 Probabilité du risque de surchauffe Critère en énergie primaire - Ep

≤ 15 kWh/m².an ≤ 15 kWh/m².an ≤ 0,6 h-1 0,05 ou 5% ≤ 90 - 2,5 x compacité

(1) (1) selon la méthode A de la NBN EN 13829 (5) Simulation dynamique requise (3) (2) (4)

● ZLE-certificatie Critères à respecter: Prime en RBC - Bâtiment TERTAIRE - Très Basse Energie Besoins net en énergie de chauffage Besoins net en énergie de refroidissement Test d'étanchéité à l'air n50

≤ 30 kWh/m².an*

(1)

≤ 7,8 h-1

Probabilité du risque de surchauffe

-

Critère en énergie primaire - Ep

-

Bron: Vademecum PMP 2011


6

VAN NETTOBEHOEFTEN NAAR PRIMAIRE ENERGIE - GROOTHEDEN – Tertiaire proj.

● Niet-residentiële projecten Besoins énergétiques nets Netto-energiebehoeften 200 180 160

120

Elektriciteit hulpapparatuur Electricité auxilaires

100

Eclairage Verlichting

80

Refroidissement Koeling

60

Chauffage SWW

40

Primaire Energieenergie primaire

200

20

180

0

PEB EPB

TBE ZLE

160

PASSIF PASSIEF

kWhp/m².an kWh/m².jaar

kWh/m².jaar kWh/m².an

140

140 120

E

100

E

80

R

C

60 40

20 0 PEB EPB

TBE ZLE


PASSIF PASSIEF

7

VAN NETTOBEHOEFTEN NAAR PRIMAIRE ENERGIE - IN DE ZOMER 6 78

Opleiding Systemen: Koeling

9

Opleiding Systemen: Verlichting

10. Netto-energiebehoeften voor de koeling

1 10 11

1. Toevoer door zoninstraling

+ + + +

=

12 13

2. Interne warmtetoevoer door personen 3. Interne warmtetoevoer door verlichting 4. Interne toevoer door ventilatoren

2 3 4 5

5. Interne warmtetoevoer door apparaten 6. Transmissieverliezen

14

+

11. Verliezen van het koelsysteem

=

12. Bruto-energiebehoeften

+

13. Productieverliezen

=

14. Energieverbruik voor de koeling

+

15. Omzettingsverliezen

15

7. Ventilatieverliezen 8. Verliezen door in-/exfiltratie 9. Warmte af te voeren door het koelsysteem

16

=

16. Primaire-energieverbruik van het gebouw


8

VAN NETTOBEHOEFTEN NAAR PRIMAIRE ENERGIE – VERLICHTING – Systemen

● Natuurlijk licht! ● Lampen Rechtstreeks en onrechtstreeks Glanzend aluminium

● Verlichtingsarmaturen

● Bediening


Rechtstreeks Glanzend aluminium

9

VAN NETTOBEHOEFTEN NAAR PRIMAIRE ENERGIE – VERLICHTING – Oefening Energievector

Fp

● Omzettingstabel voor de omzetting in Elektriciteit primaire energie: ● Vergelijking van een prestatieoptimalisatie

2,50

Voorbeeld van een kantoorruimte Lamp

Verl.-

Bediening

armatuur

Venster

Lum

[m²]

[Lux]

Rel. verm.

Eindenergie

[W/m²] [kWh/m²]

Primaire energie [kWhp/m²]

6 x 49 W

Onrechtstr.

Schakelaar

2,7

481

10,91

15,8

39,5

4 x 49 W

Rechtstr.

Schakelaar

2,7

513

7,27

10,6

26,5

4 x 35 W

Rechtstr.

Schakelaar

2,7

388

5,35

7,4

18,5

4 x 35 W

Rechtstr.

AD

2,7

388

5,35

6,0

15,0

4 x 35 W

Rechtstr.

AD + sensor

2,7

388

5,35

4,1

10,3

4 x 35 W

Rechtstr.

AD + sensor

5,4

388

5,35

3,0

7,5


10 INHOUDSOPGAVE GEHEUGENOPFRISSERS DAG THEORETISCHE BEGRIPPEN ONTWERPPROCES


11 ONTWERPPROCES SCHETSONTWERP VOORONTWERP DEFINITIEF ONTWERP INSCHRIJVING WERKEN OPLEVERING EXPLOITATIE


12 ONTWERPPROCES – SCHETSONTWERP ● Prestatieniveau overeenkomstig: N energiedoelstellingen N budgetparameters ● Optimalisatie van de natuurlijke verlichting: N Oriëntatie van de gevels N Lichttransmissie van de beglazing N Geometrie van het lokaal en van de openingen N Inrichting van de ruimte (circulatieruimten, vensters,…) Noorden

ruimten

zonder

Zuiden

Bron : MK Engineering

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

13 ONTWERPPROCES – SCHETSONTWERP ● Keuze van de flexibiliteit voor het toekomstige gebouw:

Landschapskantoor

Landschapskantoor

Individueel kantoor

Vergaderruimte

N Domotica SO

VO


DO

I

W

OP


EX

14 ONTWERPPROCES – SCHETSONTWERP ● Definitie van het type eindgebruiker: N Verantwoordelijke gebruiker N Gebruiker die geen verantwoordelijkheid draagt N Openbare gebruiker ● Beïnvloedt de keuze van de toestellen en van de bedieningen

SO

VO

DO

I

W

OP


EX



16 ONTWERPPROCES – VOORONTWERP ● Technisch-economische haalbaarheidstudie van prestatieniveaus ● Definitie van de maatvoeringcriteria (+ normen) N Verlichtingsniveau N Hoogte van het verlichte vlak N Specifiek vermogen Ruimte

Verlichtingsniveau gem. V (lux) /

Sportzaal Doorgangen Kleedruimten Sanitaire ruimten, Turks bad, sauna,… Technische lokalen Polyvalente zaal Opleidingszones Trappen Onthaal Andere lokalen niet bestemd voor gebruik door mensen

SO

VO

DO

de

verschillende

Geïnstalleerd vermogen (W/m².100 lux)

Uniformiteit (min. V /gem. V) 300 / 0,6 150 300 300 / 0,5

< 3,5 <4 <4 <5

100 400 / 0,6 500 / 0,7 150 200 / 0,5 100

< 2,5 <2 <2 <4 <5 < 2,5

I

W

OP


EX

17 ONTWERPPROCES – VOORONTWERP ● Specifiek vermogen N Aangeraden waarde PHPP Verlichtingsvermogen

1,5 W/m²/100 lux

N Aangeraden waarde voor VOORBEELDGEBOUW Verlichting

Geïnstalleerd gemiddeld vermogen (W/m².100 lux)

SO

VO

School, kinderdagverblijf

Kantoor

Gezondheidszorgen, rusthuis

Horeca

2

2

2.5

2.5

Commerciële sector

Culturele sector, sportcentrum

3

2.5

DO

I

Overdekt zwembad Industrie, werkplaats 2.5

W

2.5

OP


EX

18 ONTWERPPROCES – VOORONTWERP ● Type te verlichten ruimte: N Onmiddellijke omgeving Sanitaire ruimten N Circulatieruimten N Vochtige lokalen N Sanitaire ruimten, keuken N Kantoor of gesloten lokaal N Openspace N Evacuatieweg

Verticale circulatieruimte Circulatieruimte

Kantoren Tot zijn recht laten komen van de gevel Bron : MK Engineering

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

19 ONTWERPPROCES – VOORONTWERP ● Algemene keuze van de zone-indeling, van de toestellen en van de bedieningen

Sanitaire ruimten Opleidingslokaal Bron : MK Engineering

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

20 ONTWERPPROCES – VOORONTWERP ● Architecturale coördinatie met passiefelementen N Blootstelling aan de inertie N Verlaagde plafonds Technische doorsnede

Verlichtingstoestel met lage luminantie, met automatische lichtsterkteregeling

Helicoïdale pulsiemond Gedeeltelijk verlaagd plafond semizichtbeton

Gemotoriseerde zoneklep voor regeling van individueel comfort

Thermische zonebatterij (verwarming/koeling)

Thermische zonebatterij

Gemotoriseerde zonwering Brandmelder

Aanwezigheidsdetector voor verlichtingssturing

Kabelbaan :

Luchtafvoerrooster

dataverdeling stroomverdeling

Verlichtingbediening HVAC-bediening: - derogatie zonwering - ventilatie - Thermostaat +3/-3


SO

VO

DO

I

W

OP


EX



22 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Methode voor de berekening van het verlichtingssterkteniveau & keuze van de verlichtingsarmaturen N Dialux light • Eenvoudige geometrieën (rechthoekig of L-vormig) • Verlichtingsarmaturencatalogus van bijna alle fabrikanten • Eerste raming ∙ van het verlichtingssterkteniveau ∙ van het specifieke vermogen [W/m²] • Automatische plaatsbepaling voor de verlichtingsarmaturen • Beknopte rapporten

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

23 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Methode voor de berekening van het verlichtingssterkteniveau & keuze van de verlichtingsarmaturen N Dialux light

SO

VO

DO

I

W

OP


EX


SO

VO

DO

I

W

OP


EX


SO

VO

DO

I

W

OP


EX

26 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Berekening van het verlichtingssterkteniveau N Dialux light

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

27 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Berekening van het verlichtingssterkteniveau N Dialux • • • • • •

SO

Complexere geometrieën Hindernissen (muren, kolommen,…) Openingen Verschillende verlichtingsarmaturen Nauwkeurigere plaatsbepaling voor de verlichtingsarmaturen Uitvoerige rapporten

VO

DO

I

W

OP


EX

28 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Berekening van het verlichtingssterkteniveau N Dialux

27.85 m 320

25.70 400 480 400

320 320

400 320

480 480

320 320

320 320

240

400

320

400

240 240 240

3.06 0.00

0.00 SO

VO

DO

I

W

11.77 OP


17.28 m EX

29 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Berekeningsmethode ● Berekening van het verlichtingssterkteniveau N Contact opnemen met de leveranciers voor het materieel en eventueel specifieke studies

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

30 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Bediening en zone ● Selectie van de bedieningen zone per zone

4

2

3

1

SO

VO

DO

I

W

OP


Bron : Trait Architects

EX

31 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Bediening en zone ● Selectie van de bedieningen zone per zone N Turnzaal • Daglicht • Tijdschakelaar

1

N Leslokaal • Daglicht (1 sensor maar geleidelijke verzwakking) • Aanwezigheidsdetector (AD) • Schakelaar ‘geforceerde uitschakeling / volgens AD’

2

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

32 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Bediening en zone ● Selectie van de bedieningen zone per zone N Onthaal • Drukknop • Tijdschakelaar

3

N Binnenplaats/speelplaats • Schemer-/klokschakelaar • Manuele afwijking ‘geforceerde inschakeling/uitschakeling’

4

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

Temps d'utilisation quotidien [h/d]

Jours d'utilisation par an [d/a]

Heures d'utilisation par an [h/a]

Heures d'utilisation par an en journée [h/a] Heures d'utilisation nocturne par an [h/a]

Niveau d'éclairement [lux]

7 18 11

250 2750 2534 216

400 0.8 0.80

Atrium 7 18 11

250 2750 2534 216

250 0.0 0.00

Gebruiksuren

SO VO DO I W OP


EX

Hauteur du plan éclairé (0.8 ou 0.0m)

Hauteur du plan éclairé ou 0.0m)

(0.8

Fin utilisation [h]

Bureaux individuels Temps d'utilisation - fonctionnement

Début utilisation [h]

Profil d'utilisation

33 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact PHPP ● Controle van de impact op de PHPP-berekening N Blad betreffende niet-residentieel gebruik

Maatvoeringgegevens

34 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact PHPP

2

Bureaux Nord

22.0%

1

Bureaux Sud

39.0%

1

Atrium

30.0%

2

Détente Nord

5.0%

1

Sanitaire

4.0%

35

degré

Transmission lumineuse vitrage

Lux

Orientation

Ecart par rapport à l'orientation nord

Local / Zone

Puissance d'éclairage nominale

Catégorie du local

Catégorie du local

Eclairage / bâtiments non résidentiels

Quote-part de la surface de référence

● Controle van de impact op de PHPP-berekening N Blad betreffende elektriciteit voor niet-residentieel gebouw

-

15

Bureaux individuels Bureaux individuels Atrium

400

0

nord

69%

400

180

sud

69%

250

0

nord

69%

Bureaux individuels WC, sanitaire

400

0

nord

69%

200

0

nord

69%

Natuurlijke verlichting

Zone-indeling SO

VO

DO

I

W

OP


EX

35 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact PHPP

SO

Puissance d'éclairage installée (standard)

Commande d'éclairage

Sonde de présence avec/sans (1/0)

Specifiek vermogen

Données personnelles: puissance d'éclairage installée.

● Controle van de impact op de PHPP-berekening N Blad betreffende elektriciteit voor niet-residentieel gebouw

W/m²

W/m²

8

8.0

3

1

13

12.5

1

1

6

5.8

1

1

8

8.0

3

1

10

10.0

1

1

VO

DO

Bedieningen: - 1. manueel - 2. plaatselijk + dimming - 3. plaatselijk + dimming + uitschakeling - 4. CTB

Aanwezigheidsdetector: - 1 = met detectie - 0 = zonder detectie I

W

OP


EX

36 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact dyn. simulatie ● Controle van de impact op de dynamische simulatie


N Hypothese Puissance éclairage

Lokaal Local

SO

Verlichtings-vermogen Heures Uurbereik

Slaapkamers Chambres

10 W/m² 10 W/m²

20 – 22 h 20-22h

Kantoren Bureaux

10 W/m² 10 W/m²

8 – 18 h 8-18h

Polyvalente ruimten Salles en ateliers polyvalentes et atelier

10 W/m² 10 W/m²

Salons Zithoeken

10 W/m² 10 W/m² VO

DO

10 – 12 & 10-12&14-16h 14 – 16 h

18-20h 18 – 20 h I

W

OP


EX

37 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact dyn. simulatie ● Controle van de impact op de dynamische simulatie N Resultaat van de basisoplossing

Solution de base

Basis-oplossing

Gebruiksuren Uren met temp. Heures Heures supérieure Percentage pourcentage per jaar boven 25 °C d'utilisation par an à 25 °

Atel i er Atelier

1460 1460

Bureau3 3 Kantoor

2610 2610

375.3375.3

14.38% 14,38 %

Bureau4 4 Kantoor

2610 2610

374.8374.8

14.36% 14,36%

Infi rmeri e Eerstehulppost

1095 1095

Réuni on Vergaderzaal

1460 1460

131.5131.5

9.01% 9,01 %

Sal l eruimte Pol y22 Polyv.

1460 1460

178.8178.8

12.25% 12,25 %

Sal l e Pol y 3

1460

VO

48

3.29% 3,29 %

0.00% 0,00 %

1460

Polyv. ruimte 3

SO

48

210

DO

210

I

14.38%

14,38 %

W

OP


EX

38 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP – Impact dyn. simulatie ● Controle van de impact op de dynamische simulatie N Optimalisaties: • Schaduw, opening van de vensters • Specifiek vermogen: 8 W/m² • Dimming en uitschakeling overeenkomstig het natuurlijke licht Geoptimaliseerde Uren met temp. Solution Gebruiksuren Heures Heures supérieure Percentage pourcentage oplossing per jaar boven 25 d'utilisation par an à °C 25 °

optimisée

Atelier Atel i er

1460

25

Kantoor Bureau3 3

2610 2610

148 148

5.67% 5.67%

Kantoor Bureau4 4

2610 2610

122.5122.5

4.69% 4.69%

Eerstehulppost Infi rmeri e

1095 1095

Vergaderzaal Réuni on

1460 1460

70.5 70.5

4.83% 4.83%


1460 1460

74 74

5.07% 5.07%


1460 1460

84.5 84.5

5.79% 5.79%

SO

1460

VO

25

1.71%

1.71%

0.00% 0.00%

DO

I

W

OP


EX

39 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Plaatsbepaling ● Plaatsbepaling op plan en coördinatie N Getrouw aan de maatvoeringstudie


SO

VO

DO

I

W

OP


EX

40 ONTWERPPROCES – DEFINITIEF ONTWERP - Luchtdichtheid ● Rekening houden met de grenzen van de luchtdichtheid (zie D2 + D5)

Doorvoering door luchtdichting SO

VO


DO

I

W

OP


EX



42 ONTWERPPROCES – INSCHRIJVING ● Doel: N De onderneming de mogelijkheid bieden een correcte prijs op te geven N Een maximaal aantal aspecten van de lage-energiebouw integreren: • • • •

Luchtdichtheid, Isolatie (en bevestiging erin) Bestrijding van oververhitting …

N De onderneming verantwoordelijk maken N Fouten, gebreken en verrassingen tijdens de werken verhoeden

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

43 ONTWERPPROCES – INSCHRIJVING ● Opstellen van een duidelijk bestek


SO

VO

DO

I

W

OP


EX

44 ONTWERPPROCES – INSCHRIJVING ● Plannen en omstandige opmetingsstaat N°

DESIGNATION DES OUVRAGES

8

MES.

U.

QTTE

PRIX UNITAIRE

PRIX TOTAL

PETIT APPAREILLAGE BASSE TENSION 8.2.

APPAREILLAGE DE COMMANDE DE L'ECLAIRAGE

8.2.1.

Interrupteurs et boutons-poussoirs

1

Interrupteur unipolaire simple

QFF

p

3

2

Interrupteur unipolaire simple avec dimmer

QFF

p

4

3

Interrupteur bipolaire simple

QFF

p

3

8.2.2.

Autres appareils de commande

1

Détecteur de présence 360 ° montage encastré

QFF

p

25

2

Sonde crépusculaire et horloge pour éclairage des abords

QFF

p

1

9

ECLAIRAGE APPAREILS D’ECLAIRAGE

9.2. 1

Appareils type 1

QFF

p

8

2

Appareils type 2

QFF

p

26

3

Appareils type 3

QFF

p

125

4

Appareils type 4

QFF

p

1

5

Appareils type 5

QFF

p

13

6

Appareils type 6

QFF

p

14

7

Appareils type 7

QFF

p

17

8

Appareils type 8

QFF

p

7

9

Appareils type 9

QFF

p

20

Câblage des luminaires (y compris point en attente pour insigne lumineuse « sport »

QFF

m

1617

QFF

p

25

QFF

p

QFF

p

10 9.4.


ECLAIRAGE DE SECURITE 1

Luminaire de secours 1 lux –type non permanent

2

Luminaire de secours 1 lux – type permanent

3

Luminaire de secours 5 lux – type non permanent

4

Luminaire de secours 5 lux – type permanent

QFF

p

5

Luminaire de signalétique

QFF

p

7

6

Câblage des luminaires de secours

QFF

m

287

SO

VO

DO

I

W

OP

1 7 1


EX



46 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Analyse van de technische fiches

Afmetingen Materieel

Lichtverdeling

Bron : Sylvania

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

47 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Analyse van de technische fiches

Rendement

Bron : Sylvania

Elektrische kenmerken

Labels en certificaten

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

48 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Analyse van de uitvoeringsplannen N Identificatie van de kringen en van de betreffende bedieningen N Meetzones N Coördinatie

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

49 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Analyse van de uitvoeringsplannen

Bron : Henneaux - MK

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

50 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Opvolging van de uitvoering N Uitvoering N Coördinatie N Luchtdichtheid

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

51 ONTWERPPROCES – WERKEN ● Opvolging van de uitvoering


SO

VO

DO

I

W

OP


EX



53 ONTWERPPROCES – OPLEVERING ● Indienststelling: N Reiniging van de verlichtingsarmaturen N Kwaliteits- en lichtsterktemeettest N Instelling van de sensors en detectors ● ‘As built’-dossier: N Alle technische fiches N ‘As built’-plannen N Gebruiksaanwijzingen,… vereist voor de gebruiker ● Opvolging van de reparaties en opheffing van de opmerkingen N gedurende de hele garantieperiode

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

54 ONTWERPPROCES – OPLEVERING ● Certificatiedossier N Invoeren van de laatste gewijzigde elementen in het PHPP N Bijwerken van de dynamische simulatie N Elektriciteitsplannen N Technische fiches

SO

VO

DO

I

W

OP


EX



56 ONTWERPPROCES – EXPLOITATIE – Scholing ● Opleiding van de gebruiker (≠ technische scholing):  bedoeld voor de gebruiker (≠ de exploitant) N Uitleggen van het concept van het gebouw N Uitleggen van de bedieningen en toestellen ter plaatse N Gebruikershandleiding Context

Nieuwe maatschappelijke zetel Handleiding voor de gebruiker

Principes

Concepten

Uitrusting & sturing/regeling

Gebruikers

doorstroming

zonwering

N De eerste contactopneming is bijzonder belangrijk! SO

VO

DO

I

W

OP


Monitorin g

EX

57 ONTWERPPROCES – EXPLOITATIE – Monitoring ● Exploitatiemonitoring N Ervaring van de bewoners/gebruikers N Analyse van de comfortparameters N Analyse van de energieprestaties N Uit te voeren in verscheidene stappen (minstens 4 seizoenen) N Ideaal: beschikken over een CTB … ● Doelstelling: bepalen van corrigerende maatregelen N Op het niveau van het gedrag van de gebruiker N Op het niveau van de parameterinstelling van de systemen: • vooral controle- en regelapparatuur • technische wijzigingen? duurder…

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

58 ONTWERPPROCES – EXPLOITATIE – Monitoring

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

59 ONTWERPPROCES – EXPLOITATIE – Andere labels ● Eventuele aanvullende certificaties N Breeam N Valideo N … ● Een grondige voorafgaande denkoefening is onontbeerlijk!

Bron : SECO

SO

VO

DO

I

W

OP


EX

60 OM TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE

● Precieze maatvoering en doordachte keuze van verlichtingsarmaturen en bedieningen overeenkomstig bestemming ● Architecturale coördinatie ● Diverse validaties (PHPP, dynamische simulatie, EPB …)


de de

61 TOOLS EN REFERENTIES ● Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: N Vademecum PHP N http://www.energieplus-lesite.be/ N Dialux (www.dial.de) N NBN EN 12464-1 ● Referentie Praktische handleiding voor de duurzame bouw en andere bronnen: N Praktische handleiding voor de duurzame bouw en renovatie van kleine gebouwen: • http://app.leefmilieubrussel.be/handleiding_duurzaam_gebouw

Fiche: ENE01, CSS06


62 CONTACT

Corentin Voglaire – Piotr Wierusz-Kowalski

Ingenieur, projectverantwoordelijke Contactgegevens: 

: 02/340.65.00



: [email protected]


63

? OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - herfst 2013

64

DANK U VOOR UW AANDACHT


OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE

Recommend Documents