OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.3 Evolutie van de energienorm

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.3 Evolutie van de energienorm LENTE 2014

Muriel BRANDT écorce sprl [email protected] – www.ecorce.be

2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE ● De volgens de verschillende energienormen in acht te nemen criteria kunnen formuleren ● Op de hoogte zijn van de tools die voor het ontwerpen van performante gebouwen beschikbaar zijn

OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

3 INHOUDSOPGAVE DEFINITIES DE EPB-EISEN VANAF 2015 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM: VAN REGLEMENTAIR PROJECT TOT NULENERGIEPROJECT TOOLS BETER DAN DE NORM


4 DEFINITIES ENERGIENORMEN Lage-energiegebouw Zeer-lage-energiegebouw Passiefgebouw


5 DEFINITIES – Energienormen – LE-gebouw

Criteria

Eenheid

Type gebouw

Woning

Tertiair

Netto-energiebehoefte voor verwarming

kWh/m².jaar

60

45

Netto-energiebehoefte voor koeling

kWh/m².jaar

-

-

[vol/h]

-

-

%

-

-

kWh/m².jaar

150

-

Luchtdichtheidtest (n50) Waarschijnlijkheid van oververhittingrisico (> 25 °C) Criterium primaire energie (PE) Uittreksel uit het VADEMECUM 2012 PHPP 2007 2.4




7 DEFINITIES – Energienormen – ZLE-gebouw

Criteria

Eenheid

Type gebouw

Woning

Tertiair


kWh/m².jaar

30

30


kWh/m².jaar

-

-

[vol/h]

-

%

-

-

kWh/m².jaar

95

-

Luchtdichtheidtest (n50) Waarschijnlijkheid van oververhittingrisico (> 25 °C) Criterium primaire energie (PE)

Uittreksel uit het VADEMECUM 2012 PHPP 2007 2.4




9 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Passiefcertificatie Criteria

Eenheid


kWh/m².jaar


kWh/m².jaar


Type gebouw Woning

Tertiair

15 -

15 0,6

[vol/h] %

5

5*

kWh/m².jaar

-

90 – 2,5 * c

*Dynamische simulatie vereist (> 1000 m²) Uittreksel uit het VADEMECUM 2012 PHPP 2007 2.4


10 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Premieaanvraag BHG Criteria

Eenheid


kWh/m².jaar


kWh/m².jaar


Type gebouw Woning

Tertiair

X -

15 0,6

[vol/h] %

5

5*

kWh/m².jaar

45 + 1,2.(X-15)

95 - 2,5.c + 1,2.(X-15)

*Dynamische simulatie vereist (> 1.000 m²) Uittreksel uit de formulieren voor de aanvraag van Brusselse premies 2014


11 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Voor het werkelijke project wordt de grenswaarde X, specifiek voor elke eenheid, berekend op basis van volgende gegevens: N een gewogen gemiddelde U-waarde naar eigen inzicht vastgelegd op: • 0,12 W/(m².K) voor de opake wanden; • 0,85 W/(m².K) voor de deuren en vensters;

N een n50 gelijk aan 0,6 volume/h; N een rendement van 80 % (residentieel) of van 75 % (tertiair) voor het ventilatiesysteem.


12 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw

Criteria

Eenheid


kWh/m².jaar


kWh/m².jaar


Type gebouw Woning

Tertiair 15

-

15 0,6

[vol/h]

%

5

5

kWh/m².jaar

120

90


13 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Definitie N Een ‘passiefhuis’ is een gebouw waarvoor de naverwarming of -koeling van de hygiënischeventilatielucht volstaat om het vereiste thermische comfort (ISO 7730) te verzekeren.


14 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Definitie N ‘Beeldend’ Bestaande gebouwen

SWW en verwarming; 10 kW

Passiefhuizen

Verwarmingsaanvulling; max. 1 kW


15 DEFINITIES – Energienormen – Passiefgebouw ● Definitie N ‘Beeldend’

Dit weekend wordt het werkelijk koud!

Kunnen we misschien vrienden uitnodigen om het huis te verwarmen?


16 INHOUDSOPGAVE DEFINITIES DE EPB-EISEN VANAF 2015 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM : VAN REGLEMENTAIR PROJECT TOT NULENERGIEPROJECT TOOLS BETER DAN DE NORM


17 EPB-EISEN 2015 ● Van toepassing op nieuwe of met nieuw gelijkgestelde eenheden ● SV-aanvraag: 01/01/2015 ● Bestemmingen: N Wooneenheid N Kantoren en diensten N Onderwijs ● Eisen berekend met behulp van de EPB-software ● Afwijking mogelijk indien "inachtname van die eisen technisch, functioneel of economisch niet haalbaar is" ● Infofiche "De EPB-EISEN vanaf 2015": N http://documentation.bruxellesenvironnement.be/documents/IF_ NRJ_ExigencesPeb2015NL.PDF


18 EPB-EISEN 2015 ● Eisen geïnspireerd door de passiefnorm maar naleving van de passiefcriteria in verscheidene fasen: N 2015: NEV, NEK en PEV (primaire-energieverbruik)  afstappen van de ‘K-niveau’- en ‘E-niveau’-eisen N 2016: Oververhitting (kantoren en diensten en onderwijs) N 2018: Luchtdichtheid ● De andere EPB-eisen blijven van toepassing: N Umax / Rmin (Bijlage XI) N Ventilatie (Bijlage VI en VII) N Bouwknopen (Bijlage V) N Technische installaties (Bijlage VIII) ● NEV berekend op basis van een GMV met een MINIMUMrendement van 85 % (residentieel) of 75 % (tertiair) ● PEV berekend op basis van het werkelijk geïnstalleerde ventilatiesysteem


19 EPB-EISEN 2015 – Nieuwe eenheden ● Nieuwe eenheden Criteria

Eenheid


kWh/m².jaar


kWh/m².jaar

Luchtdichtheidtest (n50) Oververhitting (> 25 °C) Primaire-energieverbruik (PEV)

Type gebouw Woning

Tertiair

X -

15 0,6 (vanaf 2018)

[vol/h] %

5

Vanaf 2016

kWh/m².jaar

45 + 1,2.(X15)

95 - 2,5.c + 1,2.(X-15)

Uittreksel uit de infofiche De EPB-eisen vanaf 2015


20 EPB-EISEN 2015 – Met nieuw gelijkgestelde eenheden ● Met nieuw gelijkgestelde eenheden Criteria

Eenheid


kWh/m².jaar


kWh/m².jaar

Luchtdichtheidtest (n50) Oververhitting (> 25 °C) Primaire-energieverbruik (PEV)

[vol/h]

Type gebouw Woning

Tertiair

1,2 * X -

1,2 * 15

1,2 * 0.6 (vanaf 2018)

%

5

Vanaf 2016

kWh/m².jaar

1,2 * (45 + 1,2.(X-15))

1,2 * (95 - 2,5.c + 1,2.(X-15))

Uittreksel uit de infofiche De EPB-eisen vanaf 2015


21 EPB-EISEN – Berekening van X ● De grenswaarde X wordt berekend voor het werkelijke project MAAR met inachtname van: N een gewogen gemiddelde U-waarde willekeurig vastgelegd op: • 0,12 W/(m².K) voor de opake wanden; • 0,85 W/(m².K) voor de deuren en vensters;

N het in rekening brengen van de bouwknopen volgens de methode van de ‘EPB-aanvaarde knopen’; N een n50 gelijk aan • • • •

1 volume/h (in 2015); 0,8 volume/h (in 2016); 0,7 volume/h (in 2017); 0,6 volume/h (in 2018);

N een rendement van MINIMAAL 80 % (residentieel) of 75 % (tertiair) voor het ventilatiesysteem.


22 INHOUDSOPGAVE DEFINITIES DE EPB-EISEN VANAF 2015 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM: VAN REGLEMENTAIR PROJECT TOT NULENERGIEPROJECT TOOLS BETER DAN DE NORM


23 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM

016



016



Energiebalans van het gebouw met 2 duplexen: Duplex 2 105 m² 016

Duplex 1 107 m²

● Basissituatie K45 ● Lage-energiegebouwschil en ventilatie van type C ● Lage-energiegebouwschil en ventilatie van type D ● Passieve gebouwschil ● Passiefgebouw en thermische zonnepanelen ● Niet-gemene muren ● Fotovoltaïsche panelen


26 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – K45, type C Gebouwschil K45 Dichtheid: 7,8 h-1 Ventilatie van type C BNE = 106 kWh/m²a

Energiebalans voor duplex 1 200 180

016

Ugem. = 0,63

160

140 120

Behoeften [kWh/m².jaar] 5 20 48

80 60

40

106

20 0

Elektriciteit huishoudelijke Electricité domestique gebruik ECS SWW Chauffage Verwarming

100

Ugemid. = 0,72

Elektriciteit hulpapparatuur Electricité auxiliaire

K45


27 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – LE-gebouwschil, type C Gebouwschil K40 Dichtheid: 1,5 h-1 Ventilatie van type C BNE = 84 kWh/m²jaar


016

Ugemid. = 0,55

160 140 120

Elektriciteit hulpapparatuur Electricité auxiliaire

Behoeften [kWh/m²jaar] 5 20

Elektriciteit huishoudelijke

Electricité gebruik domestique SWW ECS

5 20

48 48

100 80

Ugemid. = 0,67

60

106

40

84

20 0

K45

K40 - type C


Verwarming Chauffage

28 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – LE-gebouwschil, type D Gebouwschil K40 Dichtheid: 1,5 h-1 Ventilatie van type D BNE = 60 kWh/m²jaar


016

Ugemid. = 0,55

160 140 120

Behoeften [kWh/m²jaar] 5 20

5 20

48 48

100 60

106

40

84 60

20 0

5 20 48

80

Ugemid. = 0,67

Elektriciteit hulpapparatuur Electricité auxiliaire Elektriciteit huisdhoudelijk Electricité domestique gebruik SWW ECS Verwarming Chauffage

K45

Lageénergie energie K40 - type C Basse


29 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – Passieve gebouwschil Gebouwschil K17 Dichtheid: 0,6 h-1 Ventilatie van type D BNE = 15 kWh/m²jaar

Drievoudige beglazing en verbeterde isolatie Energiebalans voor duplex 1 200

180 016

Ugemid. = 0,21

160 140 120

Behoeften [kWh/m²jaar]

5 20

Elektriciteit hulapparatuur Electricité auxiliaire Elektriciteit Huisdhoudelijk Electricité domestique gebruik SWW ECS

5 20

48 48

100 60

106

40

84 60

20 0

5 20 48

80

Ugemid. = 0,35

Verwarming Chauffage

4 20 48 15

K45

K40 - type C Lage Basseenergie énergie


Passive Enveloppe gebouwschil passive

30 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – Passief + zonnecollector Gebouwschil K17 Dichtheid: 0,6 h-1 Ventilatie van type D BNE = 15 kWh/m²jaar

Toevoeging van thermische zonnepanelen Energiebalans voor duplex 1 200 180

016

Ugemid. = 0,21

160 140 120

Behoeften [kWh/m²jaa 5 r] 20

5 20

48 48

100 60

106

40

84 60

20 0

5 20 48

80

Ugemid. = 0,35

Elektriciteit hulapparatuur Electricité auxiliaire Elektriciteit domestique huisdhoudelijk gebruik Electricité SWW ECS Verwarming Chauffage

K45

K40 - type C Lage Basseenergie énergie


4 20 48

4 20 19

15

15

Passieve Enveloppe passive gebouwschil

Passieve Passif + ST + ZP

31 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – Niet-gemene muren Gebouwschil K17 Dichtheid: 0,6 h-1 Ventilatie van type D BNE = 22 kWh/m²jaar De volumieke compactheid gaat van 2,3 naar 1,2 016


Behoeften [kWh/m²jaar]

Elektriciteit hulapparatuur Electricité auxiliaire Elektriciteit Huisdhoudelijk Electricité domestiquegebruik ECS SWW Verwarming Chauffage

160 140 120 100

Ugemid. = 0,35

80 60 40

4 20

20

19

0

4 20 19

15

22

Passieve Passif + ST

MursNiet-gemene non mitoyens

+ ZP


muren

32 EVOLUTIE VAN DE ENERGIENORM – Passief + PV PE-behoeften voor passiefgebouwen met thermische zonnepanelen  bepaling van de oppervlakte van de fotovoltaïsche panelen ter compensatie. 25000 Pelletketel

Fotovoltaïsche panelen

Termische zonnepanelen

PE-behoeften [kWh/jaar] 95 m² PV

20000 016

15000

72 m² PV

10000

5000 Bron: 07-16 LOOSSENSSTRAAT INFOFICHE_BATIMENT EXEMPLAIRE_FR2007.DOC - 02/02/2011

0

Chaudière pellets Pelletketel


Chaudière gaz à Condenserende gasketel condensation



34 TOOLS PHPP-SOFTWARE EPB-SOFTWARE DYNAMISCHE SIMULATIE


35 TOOLS - PHPP-software


36 TOOLS - PHPP-software ● PHPP XX Passief Huis resultaat

Foto of tekening

Gebouw: Locatie en Klimaat: Straat/Nr: Postcode/Plaats: Land:

WILLEM-MASSOZ Vielsalm Rue du Vieux Marché, 58 6690 VIELSALM België

St-Hubert

Geen standaard klimaat

Gebouwtype: Huiseigenaar(s) / Klant(en): Straat/Nr: Postcode/Plaats: Architect: Straat/Nr: Postcode/Plaats: Aannemer technische installaties: Straat/Nr: Postcode/Plaats: Bouwjaar:

Willem Pierre Rue Jean Bertholet, 2b 6690 VIELSALM Willem Pierre La Chapelle, 16 4990 LIERNEUX

Berekening Elektriciteitsverbruik / Interne warmtewinsten

écorce sprl Rue Sohet, 9b 4000 LIEGE

Interne warmtewinsten

1

Ingesloten volume Ve:

691,9

woongebouw

Gebruikspatroon: Wonen

1920

Aantal wooneenheden:

Aantal personen:

Gebouw type:

20,0

Binnentemperatuur: m3

2,1

Interne warmtewinsten:

Type van gebruikte w aardes: Standaard

°C W/m2

6,2

Werkelijk aantal personen:

5

Nazicht vandede eisen Nazicht van eisen

Specifiek verbruik gerefereerd naar de geconditioneerde vloeroppervlakte Geconditioneerde vloeroppervlakte:

218,1 Gebruikt:

m

2

jaarmethode

PH Certificaat:

Resultaat:

jaarmethode jaarmethode

27

kWh/(m a)

15 kWh/(m2a)

nee

Specifiek ruimteverw armingsverbruik, jaarmethode

Resultaat luchtdichtheidstest gebouwschil:

1,5

h-1

0,6 h-1

nee

Specifiek ruimteverw armingsverbruik, maandmethode

(SWW, VW, koeling, hulp- en huishoudelektr.):

kWh/(m2a)

120 kWh/(m 2a)

Primaire energie kengetal (SWW, verwarming en hulpstroom):

kWh/(m2a)

Primaire energie kengetal

Primaire energie kengetal Energiebesparing door zonnestroom: Verwarmingsvermogen:

2

Voldaan?

Energiekengetal ruimteverwarming:

kWh/(m2a) 12

Temperatuuroverschrijdingsfrequentie: Energiekengetal koeling: Koellast:

Ondergetekende verklaart dat alle ingevoerde data in deze PHPP berekening waarheidsgetrouw zijn volgens het 'As built' bouwdossier en de certficatie-instructies. De berekeningen met PHPP worden geleverd in bijlage.

W/m2 % kWh/(m2a)

boven

25

°C

15 kWh/(m 2a)

W/m2 Berekend door: Uitgevoerd op: Handtekening PHPP berekenaar:


37 TOOLS - PHPP-software Vertrek Verificatie

Speciale technieken

Gebouw Weersgegevens

Ventilatie zomer

Lijst U-waarden

Uwaarden

Oppervlakten Vloer

Zomer

Schaduw zomer

Typevensters

SWW+ verdeling SWW op zonne-energie Elektriciteit

Vensters Schaduw Ventilatie

Verwarmingsbehoefte

Doorlatendheidstest Verwarmingsvermogen

ja Aan eis voldaan? nee

ja

Meerv. geïnt. systeem

Aanvullende elektriciteit

Verwarmingsketel

PEberekening

Stadsverwarming

Aan eis voldaan? ja

Certificaat OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

nee

38 TOOLS – PHPP-software ● VADEMECUM XX Vade-Mecum (consolidé) 2011 - PHPP2007 (v.o. 1.4)

Effectuer chronologiquement un choix dans les menus déroulant ci-dessous:

Secteur

- Résidentiel

Niveau

- Primes en RBC

Standard

- Très basse énergie (30kWh/m².an)

Date de permis

- Après 30 juin 2009

Généralités Le présent VADE MECUM est applicable uniquement pour le secteur RESIDENTIEL (logement unifamilial et collectif). Il est en vigueur pour les demandes de certification en Belgique et, par extension, pour les demandes de primes.

Nous précisons également que cet outil est un outil complémentaire au manuel PHPP. Les régles définies dans le présent VADE MECUM prévalent sur celles reprises dans le manuel. Si certains points ne devaient pas être abordés ni dans le manuel, ni dans le VADE MECUM ou que ces derniers prêtent à confusion, l'encodeur prendra alors contact avec la Plate-forme Maison Passive a.s.b.l. ou la Passief Huis Platform v.z.w. La demande sera alors traitée par le Service Certification ; une réponse sera fournie dans les plus brefs délais.

Valeurs à prendre en compte La manuel est le premier outil de référence; à ce dernier, un complément d'informations est fourni via le présent VADE MECUM. De manière générale, si aucune justification n'est fournie, les valeurs par défaut sont d'application. Les protections présentes dans le logiciel PHPP ne peuvent être dévérouillées. Si un déverrouillage des cellules est effectué, il devra être clairement signalé et la Plate-forme Maison Passive devra en être informée avant le traitement de primes et/ou de certification.

Fenêtres, Fenêtres types, Ombrage, Ventilation, Besoins de chauffage, Méthode mensuelle, Eté, Ombrage été, Ventilation estivale, Données climatiques, Gains internes, Umitoyen et ponts thermiques dans PHPP2003.

Guidances Nous conseillons vivement au responsable de projet de venir en guidance. Cette réunion permettra de parcourir le projet et de s'assurer que les hypothèses de départ ainsi que les conditions techniques sont réunies pour mener le projet jusqu'à la certification ou l'octroi de la prime. Pour toutes informations complémentaires sur les guidances, rendez-vous sur notre site internet www.maisonpassive.be, rubrique "Nos services". Dans le doute ou pour toutes questions relatives aux critères, n'hésitez pas à contacter la PMP a.s.b.l. ou PHP v.z.w. Rappellons également que ces guidances sont gratuites.

Spécificités techniques


39 TOOLS – PHPP-software ● Gerelateerde tools: N Berekening zone x (Excel-rekenblad) Version 6/08/2010 v 3.0

pmp

asbl

Calcul du X

nbn 62-002 (2008)

v 3.0

EN CONTACT AVEC ESPACE CHAUFFE

Paroi

U

Surf

U.Surf

[W/m²K]

[m²]

[W/K]

APPORTS SOLAIRES DANS L'EANC Négligé Apports solaires

Σ U . surf

Pont thermique

Ψ

l

Ψ.l

[W/m²K]

[m²]

[W/K]

0 [W/K]

DEPERDITION PAR VENTILATION ENTRE EC et EANC Négligé Débit par ventilation entre EC et EANC

Σ Ψ.l

calculé

0 [W/K]

EN CONTACT AVEC EXTERIEUR Négligé calculé défaut

DEPERDITION PAR VENTILATION ENTRE EANC et Extérieur tableau

Paroi

U

Surf

[W/m²K]

[m²]

x

U.Surf Type 1

[W/K]

1 1 1 1 1 1 1 1 1

tableau n50

Type 1 Type 2 Type 3

n50

Σ U . surf

Type 4 Type 5

Pont thermique

Ψ

l

[W/m²K]

[m²]

x

0 [W/K]

Ψ.l [W/K]

1 1 1 1 1


40 TOOLS – PHPP-software ● Gerelateerde tools: N Beglobal • Software voor de analyse van de levenscyclus • Tool voor de berekening van de globale energiebalans van een gebouw (grijze energie, gebruiksenergie,…) en van de bijbehorende broeikasgasemissies • Niet verplicht!




42 TOOLS – EPB-software ● Versie 4.0.2 beschikbaar op de site van Leefmilieu Brussel: N http://www.leefmilieubrussel.be/Templates/Professionnels/infor mer.aspx?id=37291&langtype=2067


43 TOOLS – EPB-software ● De energetische boomstructuur N Administratieve knoop N Structurele elementen N Systemen


44 TOOLS – EPB-software ● Gegevensinvoer


45 TOOLS – EPB-software ● Resultaten




47 TOOLS – Dynamische simulatie ● Verplicht voor passiefgebouwen voor de tertiaire sector > 1.000 m² ● Verschillende softwareprogramma’s N TRNSYS www.trnsys.com N CAPSOL www.physibel.be/capsol_ex.htm N Design Builder www.designbuilder.co.uk/ N Pleiade&Comfie www.izuba.fr/logiciel/pleiadescomfie N Ecotect www.autodesk.com N …

Temperatuur [°C]

Bovengrens comforttemperatuur (zonder klimaatregeling – Ukkel)

Uur




49 BETER DAN DE NORM Het bijna-energieneutraalconcept (nearly zero energy) Het energieneutraalconcept Het klimaatneutraalconcept Het energieplusgebouw Anders verwarmen


50 BETER DAN DE NORM – Het bijna-energieneutraalconcept ● Europese definitie voor toekomstige eisen (Richtlijn 2010/30/EU van 19 mei 2010) De dichtbij nul liggende of zeer lage hoeveelheid energie die is vereist, dient in zeer aanzienlijke mate te worden geleverd uit hernieuwbare bronnen, en dient energie die ter plaatse of dichtbij uit hernieuwbare bronnen wordt geproduceerd te bevatten ● Ingangsdata voor de toepassing van Richtlijn 2010/30/EU van 19 mei 2010 voor nieuwbouw N 2018 voor openbare gebouwen N 2020 voor de andere gebouwen ● Momenteel niets voorzien voor bestaande gebouwen




52 BETER DAN DE NORM – Het energieneutraalconcept ● Definitie volgens de Belgische federale wetgeving in het kader van belastingverminderingen Onder nulenergiewoning wordt verstaan een woning die gelegen is in een lidstaat van de Europese Economische Ruimte en N voldoet aan de voorwaarden van een passiefwoning N en waarin de resterende energievraag voor ruimteverwarming en koeling volledig wordt gecompenseerd door ter plaatse opgewekte hernieuwbare energie.

● Organisatie: PMP of PHP


53 BETER DAN DE NORM – Het energieneutraalconcept 031

● Voorbeeld: voorbeeldgebouwproject GLOBE N Verwarmingsbehoefte 14 kWh/m²jaar N Oppervlakte van 1.726 m² N Om volgens voornoemde Belgische ‘federale definitie’ als energieneutraal gebouw te gelden, is de volgende compensatie vereist: • Bij verwarming op aardgas (globaal rendement van 85 %): 28.400 kWh/jaar  110 m² fotovoltaïsche panelen • Bij verwarming op biomassa (globaal rendement van 70 %, PEomzettingsfactor = 0,32): 11 000 kWh/jaar  42 m² fotovoltaïsche panelen



● Voorbeeld : voorbeeldgebouwproject GLOBE N Om als absoluut energieneutraal gebouw te gelden, moet het volledige verbruik van het gebouw (elektriciteit, verwarming, SWW, gas om te koken, enz.) worden gecompenseerd. Als er een verwarmingsketel op aardgas voorzien is voor de verwarming en de SWW-productie: Jaarlijks primaire-energieverbruik kWh/jaar 110 m² PV Verwarming 28428

250 m² PV

Elektriciteit 66243 SWW 35713

135 m² PV

 Bijna 500 m² fotovoltaïsche panelen  Oplossing: gebruik maken van warmtekrachtkoppeling met biomassa; er worden 2 gevallen voorgesteld OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014


● Voorbeeld : voorbeeldgebouwproject GLOBE N Geval 1: warmtekrachtkoppeling met pellets, 150 m² PV, koken op aardgas verbruik gebouw

PE elektriciteit verliezen (schoorsteen)

micro-WKK PELLETS

elektriciteitsverbruik (incl. hulpapparatuur verwarming en ventilatie)

verwarming

PE pellets

sanitair warm water

verliezen (schoorsteen)

PE gaz

PE elektriciteit Bron : FHW, architectes Bron : FHW, architectes


gas om te koken en voor droogautomaat


● Voorbeeld : voorbeeldgebouwproject GLOBE N Geval 2 (huidige situatie): warmtekrachtkoppeling met plantaardige olie, 147 m² PV, koken op elektriciteit, aanvulling voor SWW en verwarming d.m.v. een verwarmingsketel op aardgas primaire-energieverbruik (in kWh)

verbruik gebouw (in kWh)

PE fotovoltaïsche panelen

147 m² fotovoltaïsche panelen

PE elektriciteit verliezen (schoorsteen)

elektriciteit (incl. hulpapparatuur verwarming en ventilatie)

sanitair warm water

PE plantaardige olie

verwarming verliezen (schoorsteen)

micro-WKK plantaardige olie

aanvulling verwarming en SWW

PE gaz

Bron : FHW, architectes




58 BETER DAN DE NORM – Het klimaatneutraalconcept ● Geen ‘officiële’ definitie ● Bestaat strikt genomen niet! ● Voorbeeldgebouw 2012: uittreksel uit het reglement De energiedoelstellingen van het voorbeeldgebouw moeten gericht zijn op een ‘zero-CO2emissie’ gebouw. Een ‘zero-CO2emissie’ gebouw is een gebouw met heel hoge energieprestaties (…) waarvan het residueel energieverbruik gedekt wordt door een energieproductie op basis van hernieuwbare bronnen ter plaatse (zonne-energie of geothermie) of in de nabijheid. Het eventuele saldo dat niet ter plaatse of in de nabijheid wordt geproduceerd, kan elders worden geproduceerd zodat de CO2-balans in totaal nul bedraagt. (…) ● Volgens Wikipedia: In een klimaatneutraal huis is de netto-CO2-emissie van alle verbruikte energie in de woning nul of beter. Dit omvat het energieverbruik van verwarming/koeling en warmwatersystemen, ventilatie, alle binnenverlichting, koken en alle elektrische apparatuur. . OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

59 BETER DAN DE NORM – Het klimaatneutraalconcept 031

● Voorbeeld : voorbeeldgebouwproject GLOBE N De omzettingsfactoren worden gebruikt om de CO2-balans te evalueren Brandstof

CO2-emissie [kg/kWh EindE]

Aardgas Biomassa Elektriciteit

0,202 0 0,375

N In de huidige situatie is het gebouw uitgerust met: • een warmtekrachtkoppelingsysteem met plantaardige olie (zero-CO2emissie) dat 4.500 kWh/jaar aan elektriciteit verbruikt voor zijn werking  1.700 kg CO2/jaar • een hulpverwarmingsketel op aardgas voor de verwarming en het SWW •  3.050 kg CO2/jaar • 150 m² fotovoltaïsche panelen waardoor er 7.200 kg CO2/jaar kan worden ‘bespaard

N Het gebouw heeft een negatieve CO2-balans (-2.450 kg CO2/jaar) OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014



61 BETER DAN DE NORM – Energieplusgebouw ● Geen ‘officiële’ definitie ● Volgens Wikipedia: Een gebouw dat meer energie (elektriciteit, warmte) produceert dan het voor zijn werking verbruikt. N Een kerncentrale … ?




63 BETER DAN DE NORM – Anders verwarmen ● De gebouwschil geniet prioriteit! ● Ingrijpen op het niveau van de systemen kan later nog zonder problemen

● Waarom elektriciteit gebruiken om te verwarmen?


64 BETER DAN DE NORM – Anders verwarmen ● Samen produceren volgens de gewenste schaal N Verscheidene mogelijkheden: • Warmtekrachtkoppeling (met hout of gas) voor een groep gebouwen Bron : gemeente Doornik (openbare gebouwen)

Luchtkwaliteit voor kleine installaties http://www.cogensud.be/acrobat/cogenPertinenceRBC-210306_FR%20COMP.pdf

• Warmtenet voor een hele wijk

Bron : Köln, ondergrondse stadsverwarming

• …

• Belang van een dicht netwerk • Economisch minder interessant voor passief wegens de vaste kosten


65 BETER DAN DE NORM – Anders verwarmen ● Innoveren N Terugwinning van warmte uit afvalwater • Terugwinning van warmte d.m.v. leidingen uitgerust met warmtewisselaars • Overdracht van de energie aan het gebouw d.m.v. een warmtepomp • Omkeerbaar systeem dat toelaat gebouwen in de zomer te koelen • Voor dichtbebouwde zones en een leidingdebiet van 15 l/s

Bron: Lyon, systeem voor warmteterugwinning uit afvalwater


66 OM TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE ● Van de LE-norm tot de passiefnorm zijn de criteria duidelijk gedefinieerd en laten ze toe duidelijke doelen te stellen.


67 TOOLS EN REFERENTIES ● Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: N Site van het passiefhuis-platform (pmp): http://www.passiefhuisplatform.be ● Bronnen: N VADEMECUM PHPP


68 CONTACT Muriel BRANDT Zaakvoerder



: 04/226.91.60



: [email protected]


69

? OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

70

DANK U VOOR UW AANDACHT


OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.3 Evolutie van de energienorm

Recommend Documents