OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.8 Bouwknopen

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.8 Bouwknopen

LENTE 2013

Kristien ACHTEN [email protected]

2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE ● Basisbegrippen met betrekking tot bouwknopen ● Specifieke bouwknopen bij verschillende constructiemethoden ● Detecteren van bouwknopen ● Aandachtspunten bij het uitwerken van bouwknopen ● Verschillende berekeningswijzen voor bouwknopen

OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2013

3 INHOUDSTAFEL DEFINITIES HOE? BEREKENINGSMETHODE OM TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE


4 DEFINITIES - BOUWKNOPEN ● Plaatsen in de gebouwschil waar de warmteweerstand in belangrijke mate verschilt van de rest van de gebouwschil (NBN EN ISO 10211 ) ● Plaatsen in de gebouwschil waar de warmteoverdracht in 2 of 3 dimensies gebeurt

Bron: Implementatie van bouwknopen – Module I, IBGE BIM


5 DEFINITIES - BOUWKNOPEN Structurele bouwknoop

N onderbreking van de materiaallagen door materialen met een afwijkende warmtegeleidingscoefficient ; N dikteveranderingen in de materiaallagen;

Geometrische bouwknoop N een verschil tussen binnen- en buitenafmetingen, bijvoorbeeld ter plaatse van hoeken.

Combinatie tussen structurele en geometrische bouwknopen Bron: Implementatie van bouwknopen – Module I, IBGE BIM


6 DEFINITIES - BOUWKNOPEN Lineaire bouwknoop


Lijnwarmtedoorgangscoëfficiënt Ψe – (W/mK)

Ψe = ( Φ2D – Φ1D ) / (Ti – Te)

Puntbouwknoop


Puntwarmtedoorgangscoëfficiënt Χe – (W/K)

Χe = ( Φ3D – Φ2D ) / (Ti – Te)


7 DEFINITIES - BOUWKNOPEN ● Meerdimensionaal warmteverlies

Te Te

Ti Ti

Warmteverliezen scheidingsconstructies (1D)

Warmteverliezen koudebruggen (2D of 3D)


8 DEFINITIES - BOUWKNOPEN ● Meerdimensionaal warmteverlies

Warmteverliezen scheidingsconstructies (1D)

Σ Ai b i Ui

Warmteverliezen bouwknopen (2D of 3D)

Σ lk bk Ψe,k + Σ bl Χe,l


9 DEFINITIES - BOUWKNOPEN ● Geometrie van de bouwknoop beïnvloedt Ψe en Χe-waarde N Negatieve waarde zijn mogelijk N Kleine waarde zijn niet noodzakelijk indicatie van koudebrugarm detail Bouwknoop 1: ‘BUITENHOEK’

i

Overschatting 1D-warmteverlies (Ae te groot) Ψe,1 = -0.129 W/mK

e Bouwknoop 2: ‘BINNENHOEK’

Onderschatting 1D-warmteverlies (Ae te klein) Ψe,2 = 0.068 W/mK

i e



10 DEFINITIES - BOUWKNOPEN ● Onderbrekingen eigen aan de scheidingsconstructie (U-waarde constructie) worden NIET beschouwd als bouwknopen (EPB) ● Ingerekend in U-waarde (1D-warmteverlies)

Bron: Implementatie van bouwknopen – Module II, IBGE BIM




12 HOE? CONSTRUCTIEMETHODE DETECTEREN BOUWKNOPEN UITWERKING


13 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE ● Types bouwknopen worden mee bepaald door de constructiemethode N Houtskeletbouw N Massiefbouw N Combinaties

Bron: Passiefhuisplatform – www.bouwdetails.be


14 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE


15 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE - Houtskeletbouw Platform-methode

Balloon-methode


16 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE - Houtskeletbouw ● Platform-methode

Ψe = 0,3407 W/mK Luchtdichtheid?

Ψe = 0,3407 W/mK



Ψe = 0,3407 W/mK

Ψe = 0,0392 W/mK



Ψe = 0,3407 W/mK

Ψe = 0,0392 W/mK



Ψe = 0,3407 W/mK



Ψe = 0,0392 W/mK

Ψe = 0,0444 W/mK




22 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE - Houtskeletbouw ● Balloon-methode

Ψe = 0,0515 W/mK

Ψe = 0,0123 W/mK


Ψe = 0,0067 W/mK

23 HOE? – CONSTRUCTIEMETHODE - Houtskeletbouw Platform-methode

Ψe = 0,0444 W/mK

Balloon-methode

Ψe = 0,0067 W/mK




25 HOE? – DETECTEREN ● Waar twee scheidingsconstructies van het verliesoppervlak samenkomen ● Waar een scheidingsconstructie van het verliesoppervlak samenkomt met een scheidingsconstructie op de grens met een aangrenzend perceel ● Waar de isolatielaag in eenzelfde scheidingsconstructie van het verliesoppervlak onderbroken wordt ● Waar de isolatielaag van een scheidingsconstructie puntvormig doorbroken wordt

Bron: WTCB



26 HOE? – DETECTEREN

Bron: WTCB




28 HOE? - UITWERKING ● Gedetailleerde uitwerking van bouwknopen noodzakelijk N Dimensionering N Opeenvolging van werken N Aansluiting en keuze van materialen

● Typedetails voor passiefbouw (houtskelet – massiefbouw) beschikbaar



29 HOE? - UITWERKING ● Dimensionering



30 HOE? - UITWERKING ● Dimensionering

Bron: NAV


31 HOE? - UITWERKING ● Opeenvolging van werken



32 HOE? - UITWERKING ● Aansluiting en keuze van materialen N Moeilijke aansluitingen vermijden N Gebruik Innovatieve materialen • Drukvaste isolatie (cellenglas, cellenbetond, Marmox, Purenit, …) ∙ Opletten met drukvastheid in functie van belasting ∙ Opletten met λ-waarde (< 0,20 W/mK) • Koudebrugonderbreking balkon / terras • Thermisch onderbroken spouwhaken • …

Bron: WTCB




34 BEREKENINGSMETHODE DEFAULTWAARDEN TYPEDETAILS SIMULATIE PHPP EPB


35 BEREKENINGSMETHODE - DEFAULTWAARDEN 14683

● NBN EN ISO 14683

Ψe = 0,55 W/mK

Ψe = 0,55 W/mK

Ψe = 0,55 W/mK

N Beperkt aantal koudebruggen N Conservatieve waarden


36 BEREKENINGSMETHODE - DEFAULTWAARDEN ● Vademecum PHPP

Ψe = 0,05 W/mK

Ψe = 0,00 W/mK OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2013

37 BEREKENINGSMETHODE - DEFAULTWAARDEN ● Waarde bij ontstentenis EPB Lineaire bouwknopen Bouwknoop zonder thermische onderbreking voor

0.90 + e,lim W/m.K

structurele aansluitingen in metaal of gewapend beton Bouwknoop met thermische onderbreking voor

0.40 + e,lim W/m.K

structurele aansluiting met puntsgewijze doorverbindingen in metaal 0.15 + e,lim W/m.K

Andere

Puntbouwknoop Onderbreking van de isolatielaag door metalen elementen

4.7*z + 0.03 W/K

(z = zijde van het omschreven vierkant, in m) Onderbreking van de isolatielaag door andere materialen dan metaal

3.8*A + 0.1 W/K

(A = sectie van de onderbreking, in m2) OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2013

38 BEREKENINGSMETHODE DEFAULTWAARDEN TYPEDETAILS SIMULATIE PHPP EPB


39 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Kobra


40 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Catalogus van de bouwknopen (Zwitserland), Office fédéral de l’énergie OFEN


41 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Catalogus van de bouwknopen (Zwitserland), Office fédéral de l’énergie OFEN


42 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Hochbaukonstruktionen und Baustoffe für Hochwärmegedämmte Gebäude“(HdZ-Projekt 805785, T. Waltjen et al)


43 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Lijst van koudebrug-atlassen N Zie Information Paper P198 van het Europese project ASIEPI (www.asiepi.eu)


44 BEREKENINGSMETHODE - TYPEDETAILS ● Kobra N Databank met koudebruggen N De koudebruggen zijn (beperkt) te wijzigen: • Afmetingen • Warmtegeleidingscoëfficiënt • Randvoorwaarden (binnen-, buitentemperatuur, overgangscoëfficiënten)

● KoudebrugIDEE ● EUROKOBRA N www.wtcb.be

Bron: WTCB, KoudebrugIDEE


45 BEREKENINGSMETHODE DEFAULTWAARDEN TYPEDETAILS SIMULATIE Software Voorbeelden PHPP EPB


46 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Software ● Gevalideerde software N Zie Information Paper P198 van het Europese project ASIEPI (www.asiepi.eu)


47 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Software ● Therm


48 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Software ● Bisco, Trisco, …


49 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Software ● Heat 2D/3D


50 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Software ● Dienst voor koudebruggen van PMP N Zie www.ponts-thermiques.be


51 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Voorbeelden ● Balkon 25 cm

λ = 1,1 W/mK U = 2,517 W/m²K 25 cm λ = 2,2 W/mK

Bron: La masion passive, 2.1 - Isolatien, Olivier Henz


52 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Voorbeelden ● Balkon λ = 0,045 W/mK

λ = 0,045 W/mK

λ = 1,1 W/mK

λ = 1,1 W/mK

λ = 1,1 W/mK

U = 2,517 W/m²K

U = 0,459 W/m²K

U = 0,098 W/m²K

8 cm

44 cm

Ψe = 0,359 W/mK

Ψe = ~ 1,0 W/mK

Ψe = 0,651 W/mK


53 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Voorbeelden ● Balkon


54 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Voorbeelden ● Positie van het schrijnwerk - massiefbouw

Ψe = 0,640 W/mK

Ψe = 0,012 W/mK

Ψe = 0,028 W/mK






Ψe = 0,109 W/mK

Ψe = 0,000 W/mK

Ψe = 0,010 W/mK





58 BEREKENINGSMETHODE - SIMULATIE - Voorbeelden ● Positie van het schrijnwerk - houtskeletbouw

Ψe = 0,036 W/mK

Ψe = 0,019 W/mK

Ψe = 0,221 W/mK






Ψe = 0,008 W/mK

Ψe = 0,003 W/mK

Ψe = 0,027 W/mK





62 BEREKENINGSMETHODE DEFAULTWAARDEN TYPEDETAILS SIMULATIE PHPP Koudebrugvrije constructie Vensters EPB


63 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Koudebrugvrije constructie ● Lijnkoudebruggen N ψe ≤ 0.01W/mK N Plaatselijke warmteweerstand in de knooppunten R ≥ 1 m²K/W in elke richting van de warmtestroom (vereenvoudiging)

● Puntkoudebruggen N Oppervlakteaandeel ≤ 0,1% van het deel van de gebouwschil N Anders te berekenen met gevalideerde software ● Indien men de negatieve koudebruggen (bijv. geometrische buitenhoek) in rekening wenst te brengen, dan is het noodzakelijk om ook elke positieve koudebrug in te rekenen » Vademecum PHPP


64 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Koudebrugvrije constructie


65 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Koudebrugvrije constructie


66 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters ● Spacer ψspacer (vademecum PHP) N Via NBN EN 10077-1en -2 en/of NBN 12412-2 (certificaat) N Via waarde bij ontstentenis: • alumimium spacers ψ=0,08 W/mK; • inox spacers ψ=0,06 W/mK; • kunststof spacers ψ=0,045 W/mK

Bron: La masion passive, « Qeulle fenêtre pour ma maison passive? »


67 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters

Châssis en bois IV68 (min = 7°C)

Espaceur en aluminium (min = 13°C)

Espaceur à séparation thermique (min = 15°C)


68 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters


69 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters ● Inbouw (vademecum PHP) N Via gevalideerde software N Via waarde bij ontstentenis

Bron: La masion passive, « Qeulle fenêtre pour ma maison passive? »


70 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters ● Vademecum PHPP Ψe = 0,05 W/mK

Ψe = 0,00 W/mK


71 BEREKENINGSMETHODE - PHPP - Vensters ● Vademecum PHPP Ψe = te berekenen


72 BEREKENINGSMETHODE - PHPP


73 BEREKENINGSMETHODE DEFAULTWAARDEN TYPEDETAILS SIMULATIE PHPP EPB EPB-aanvaarde bouwknopen


74 BEREKENINGSMETHODE - EPB


75 BEREKENINGSMETHODE - EPB


76 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 1


77 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 1 dcontact ≥ ½ * min(d1, d2)


78 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 1 dcontact ≥ ½ * min(d1, d2)

volledig contact thermische snede

of




80 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 2 λ ≤ 0.2W/mK



R ≥min (R1/2, R2/2, 2)



R ≥min (R1/2, R2/2, 2) dcontact,i ≥ ½ * min(dinsulating part, dx)




84 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 3 Lengte l ≥ 1 meter = het kortste traject tussen binnenomgeving en buitenomgeving of AOR dat nergens een isolatielaag of een isolerend deel snijdt


85 BEREKENINGSMETHODE - EPB - Basisregel 3 Lengte l ≥ 1 meter = het kortste traject tussen binnenomgeving en buitenomgeving of AOR dat nergens een isolatielaag of een isolerend deel snijdt




87 OM TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE ● Koudebruggen hebben een belangrijke invloed op het warmteverlies, zeker bij passiefbouw ● Koudebruggen kunnen daarnaast ook aanleiding geven tot oppervlaktecondensatie en schimmelvorming ● Koudebrugvrije constructies zijn streefdoel ● Aandacht voor bouwdetails tijdens het ontwerp en tijdens de uitvoering


88 TOOLS EN REFERENTIES ● Nuttige hulpmiddellen, websites, enz. : N Implementatie van bouwknopen – Modules, IBGE BIM N Vademecum PHPP N www.bouwdetails.be N www.ponts-thermiques.be N www.wtcb.be – www.bbri.be – www.csts.be ● Information Paper P198 van het Europese project ASIEPI (www.asiepi.eu)


89 CONTACT Kristien ACHTEN Energie-adviseur 

: [email protected]


90

? OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2013

91

BEDANKT VOOR UW AANDACHT


OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 1.8 Bouwknopen

Recommend Documents