OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.1 Luchtdichtheid

OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.1 Luchtdichtheid

LENTE 2014

Pierre WILLEM écorce sprl [email protected] – www.ecorce.be

2 DOELSTELLING(EN) VAN DE PRESENTATIE ● De specifieke woordenschat verwerven die aan dit aspect van de bouw verbonden is; weten waarover het gaat ● Het belang van de luchtdichtheid in de algemene energiebalans van het gebouw begrijpen ● De impact van de luchtdichtheid op andere aspecten van het gebouw (geluid, condensatie…) begrijpen ● De luchtdichtheid op het niveau van het gebouw vaste vorm geven

OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

3 INHOUDSOPGAVE DEFINITIES WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? HOE LUCHTDICHT MAKEN? ILLUSTRATIES


4 DEFINITIES INFILTRATIES Oorzaken Lokalisatie LUCHTDICHTHEID BLOWER DOOR MEETWAARDEN Nettobinnenvolume V50 v50 n50


5 DEFINITIES – INFILTRATIES – Oorzaken ● Wind op gevel

Bron: energie+

● Verwarming -> Uitzetting van de omgevingslucht -> overdruk

Bron: energie+

● Drukverschil tussen 0 en 100 Pa


6 DEFINITIES – INFILTRATIES – Lokalisatie ● Poreuze materialen

Bron: Wienerberger

Bron: microscopische foto van een weefsel

● Constructiefouten N Slecht sluitende metselwerkaansluitingen; N Gebrekkige afdichtingen tussen het metselwerk en het raamwerk; N Deur- en vensterraamwerk (tussen de vleugel en het kozijn).

Bron: energie+




8 DEFINITIES – LUCHTDICHTHEID ● Dichtheid Aard van wat dicht is en geen vloeistof of gas doorlaat. Synoniem: ondoorlatend. ● Lucht Gasmengsel dat de atmosfeer vormt en uit 78 % stikstof, 21 % zuurstof en ongeveer 1 % argon alsook uit sporen van neon, krypton, xenon en helium bestaat rol van luchtdichtheid ≠ rol van dichtheid tegen weer en wind

Bron: energie+


9 DEFINITIES – LUCHTDICHTHEID ● Damp Gas resulterend uit de transformatie van een vloeistof onder de invloed van warmte of uit de sublimatie van een vaste stof rol van luchtdichtheid ≠ rol van dampscherm hoewel vaak gecombineerd!




11 DEFINITIES – BLOWER DOOR ● Ook blaasdeurtest, over- en onderdruktest of infiltrometrietest genoemd ● Bestaat uit het in onderdruk en in overdruk brengen van de ruimten met behulp van een ventilator en (facultatief) uit het detecteren van de plaatsen waar lucht doorheen de gebouwschil gaat.

Bron: écoRce sprl


12 DEFINITIES – BLOWER DOOR 13 829

●

Referentietekst : NBN EN 13829 Thermische eigenschappen van gebouwen – Bepaling van de luchtdoorlatendheid van gebouwen – Overdrukmethode (ISO 9972:1996, gewijzigd) • Meetproces ; • Methodetype (A of B).

Bron: Passivhaus Institut, Darmstadt



●

Methode A en B N De verwarmingssystemen met aanzuiging van binnenlucht moeten worden uitgeschakeld. De schoorstenen van open haarden moeten van alle as worden ontdaan. De mechanische ventilatiesystemen en de luchtbehandelingsystemen moeten worden uitgeschakeld. N De toevoeropeningen van de mechanische ventilatiesystemen of de luchtbehandelingsystemen moeten worden gedicht. De andere ventilatieopeningen (bijv. de openingen voor de natuurlijke ventilatie) moeten worden gesloten. N Alle verbindingsdeuren (behalve die van de wandkasten en wc’s, die moeten worden gesloten) van het te testen gebouwdeel moeten open zijn zodat een gelijkmatige druk wordt gehandhaafd binnen een tolerantiebereik kleiner dan 10 % van het drukverschil gemeten tussen de binnen- en de buitenomgeving ligt.



●

Methode A N De toestand van de gebouwschil moet overeenstemmen met de toestand ervan tijdens het seizoen waarin de systemen worden gebruikt. N Wat betekent dit concreet? Bij methode A (gebouw dat in gebruik/bezet is) worden geen andere maatregelen genomen (dan het sluiten van de ramen) om de luchtdichtheid te vergroten.

Bron: écoRce sprl



●

Methode B N Elke opzettelijke externe opening in de gebouwschil moet worden gesloten of afgedicht (zoals gespecificeerd in 5.2.2 en 5.2.3.) N Wat betekent dit concreet? Voor methode B (gebouwschil) moeten alle regelbare openingen worden gesloten en moeten de resterende opzettelijke openingen worden afgedicht.

Bron: écoRce sprl


16 DEFINITIES – BLOWER DOOR

Bron: WTCB-dossiers - Nr. 1/2007 – Katern nr. 6


17 DEFINITIES – BLOWER DOOR ● De infiltraties kunnen worden gevisualiseerd : N door middel van IR-thermografie; N door het opsporen van luchtverplaatsingen met behulp van een anemometer; N door middel van kunstmatige rook via de over- en onderdruktest (buren op de hoogte brengen)


18 DEFINITIES – BLOWER DOOR ● Grotere volumes




20 DEFINITIES – MEETWAARDEN – Nettobinnenvolume 13 829

● Referentievolume = nettobinnenvolume ● Definitie volgens de norm Bewust geklimatiseerde ruimte in een gebouw of gebouwdeel onderworpen aan de test, die in het algemeen niet de zolderruimte en evenmin de kelderruimte of bijgebouwen en aanbouwen omvat

Bron: WTCB-dossier s – Nr. 1/2007 – Katern nr. 6


21 DEFINITIES – MEETWAARDEN ● De dichtheid van de gebouwschil kan worden uitgedrukt door verschillende, goed te onderscheiden waarden:

N V50 N v50 N n50 De gemeenschappelijke basis is een verschil van 50 Pa tussen de binnen- en de buitenomgeving. Een pascal is de druk die wordt bereikt door de kracht uitgeoefend door een exact gewicht van 0,1 kg op een oppervlakte van 1 m². 50 pascal is de druk die wordt bereikt door de kracht uitgeoefend door 5 kg of een waterkolom van 5 mm. In de werkelijkheid: over het algemeen situaties met 2 Pa Force du vent Vitesse du vent Reconnaissable par: (Echelle de Beaufort) en m/s 0

0,00 - 0,45

1

0,45 - 1,50

2

1,60 - 3,30

3

3,40 - 5,40

4 5

5,50 - 7,90 8,00 - 10,70

6

10,80 - 13,80

9

20,80 - 24,40

12

32,80 - 36,90

Absence de vent, ascension verticale de la fumée. La direction du vent n'est visible que par la fumée, mais pas par une girouette. Le vent est ressenti au visage; des feuilles frémissent; la girouette bouge. Des feuilles et des brins minces bougent; le vent étire un fanion. Soulève de la poussière et du papier dissocié; bouge des brins et des branches minces. Des branches et des petits arbres bougent. La force du vent devient audible. Sifflement auprès de cables et coins de maisons; de fortes branches bougent. Peut être considéré comme tempête, des tuiles de toiture mal fixées se détachent et tombent. Essentiellement au littoral, der murs s'effondrent, grande dévastation.

Bron: BlowerDoor GmbH: Minneapolis Blower Door, in: Anwenderhandbuch Modell 4; Springe, 2002.


22 DEFINITIES – MEETWAARDEN – V50 ● Is het totale luchtlekdebiet bij een drukverschil van 50 pascal; ● m³/h ; ● Het gemiddelde van het debiet gemeten bij overdruk en onderdruk, waardoor er zowel rekening wordt gehouden met infiltraties (insijpelende lucht) als met exfiltraties (uitsijpelende lucht);


23 DEFINITIES – MEETWAARDEN – v50 ● Is het totale luchtlekdebiet per m² verliesoppervlakte At [m²] bij een drukverschil van 50 pascal; ● m³/h.m² ; ● Dit is de waarde die men in de EPB-software invoert en die overeenkomt met V50/At.


24 DEFINITIES – MEETWAARDEN – n50 ● Is het aantal verse-luchtvolumes per uur bij een drukverschil van 50 pascal; ● [m³/h.m³ of 1/h] ● Met name gebruikt om passiefhuizen te karakteriseren: n50 < 0,6 [1/h] ● n50 = V50/Vgebouw waarin Vgebouw het binnenvolume van het gebouw is. ● Door deze waarde door 20 te delen, bekomt men bij benadering de gemiddelde infiltratiedebieten over het jaar.


25 DEFINITIES – MEETWAARDEN – n50

Gemiddelde waarde n50 = 7,8 h-1

Bron: VLIET Vlaams Impulsprogramma Energietechnologie: SENVIVV Studie van de Energieaspecten van Nieuwbouwwoningen in Vlaanderen: Isolatie, Ventilatie, Verwarming, Gent, 1998.


26 DEFINITIES – MEETWAARDEN – n50 50.001

● De Belgische norm NBN D 50-001 (§4.3.3.5) – Ventilatievoorzieningen in woongebouwen – beveelt een lekdebiet van maximaal n50 aan: N 3 vol/uur als het gebouw wordt geventileerd d.m.v. een mechanisch systeem (type B-C of D; N 1 vol/uur als het gebouw wordt geventileerd d.m.v. een mechanisch systeem met dubbele stroom uitgerust met een recuperator voor warmteterugwinning. N Geen enkele norm beveelt een te bereiken dichtheidsniveau aan als het gebouw wordt geventileerd d.m.v. een systeem met enkelvoudige stroom. Het lijkt redelijk in dit geval als doelstelling een lekdebiet van maximaal 3 m³/h.m² aan te houden; boven deze waarde wordt de energiebesparing verbonden aan een grotere dichtheid, immers steeds kleiner.


27 DEFINITIES – MEETWAARDEN – n50 50.001

● De NBN 13 779 betreffende de ventilatie voor niet-residentiële gebouwen raadt het volgende aan: N Gebouw met 3 bouwlagen of minder  n50 ≤ 2 vol/h N Gebouw met meer dan 3 bouwlagen  n50 ≤ 1 vol/h N STRENG! Verzorgde uitvoering, bijzondere aandacht voor verbindingen, koker- of kanaaldoorvoeringen, enz.

(Bron: Méthodologie RELOSO, « Limiter les besoins de chaleur »; MATRIciel, voor SWL; 2009-)


28 DEFINITIES – MEETWAARDEN – n50

Bron: VLIET Vlaams Impulsprogramma Energietechnologie: SENVIVV Studie van de Energieaspecten van Nieuwbouwwoningen in Vlaanderen: Isolatie, Ventilatie, Verwarming, Gent, 1998.


29 DEFINITIES – MEETWAARDEN ● Oefening: Bereken de v50 voor 3 configuraties van de eenheid; de test levert een V50 van 90 m³/h op

N Vrijstaand (6 verlieszijden) N Doorgaand, op grond (3) N Een vrije zijde (1) OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

33 DEFINITIES – MEETWAARDEN ● Vergelijkende tabel V50

v50

n50

eenheid

m³/h

m³/h.m²

vol/h

gebruik

-

PEB

PHPP

12

0,6 – 1 – 3 -5/10

sleutelwaarde

● Voor de omzetting bij benadering van n50 naar v50 moet de n50 worden vermenigvuldigd met de compactheid C van het gebouw (met compactheid C = Vgebouw/ At). Dit is ‘bij benadering’ omdat de waarde n50 wordt gemeten t.o.v. het binnenvolume, terwijl v50 wordt berekend t.o.v. de buitenoppervlakte.




35 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN?


36 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN DE GOEDE WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN DE CONSTRUCTIE BESCHERMEN ONAANGENAME TOCHT BEPERKEN ANDERE BRAND


37 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN ● Invoer van de gegevens van het gebouw Loossens in PHPP met variërende n50 016

140

120 Besoin de chaleur de chauffage annuel (passif): kWh/(m2a)

Energiebehoeften [ kWh/m².jaar]

100

Besoin de chaleur de chauffage annuel (TBE): kWh/(m2a)

80

Besoin de chaleur de chauffage annuel (BE): kWh/(m2a)

60

Besoin de chaleur de chauffage annuel (-): kWh/(m2a)

40

20

0 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

n50 [vol/h]


38 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN ● V50 van 12 tot 0,5 N Dit warmteverlies heeft een niet te verwaarlozen impact op het E-peil: een winst van 5 tot 15 punten is mogelijk, naargelang het geval (het reglementaire E-peil is vastgelegd op 90). N Opgelet: E-peil ≠ verbruik


39 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN ● Voorbeeld nr. 1: N Spleet van 1 mm breed en 1 m lang in het interne dichtingsysteem, blootgesteld aan een wind van 30 km/uur N Binnentemperatuur: +20 °C N Buitentemperatuur: -10 °C N Drukverschil: 20 Pa (= windkracht 2 tot 3 Beaufort) ± 5x meer warmteverlies dan de gehele isolatieoppervlakte (14 cm isolatie)

Bron: studie PRO-CLIMA


40 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN ● Voorbeeld nr. 2 : N Een permanent gat (al dan niet gecumuleerd) van 1 m² in de gebouwschil (bijv. door een gebroken ruit) genereert een luchtdoorstroming met een gemiddelde snelheid van 1 m/s. Deze m³ die per seconde ontsnapt, leidt in de winter tot het volgende verbruik : 1 [m³/s] x 3.600 [s/h] x 5.800 [h/verwarmingsseizoen] x 0,34 [Wh/m³.K] x (15° - 6°) /1.000 = 63.000 [kWh/jaar] waarbij : • 15° = de gemiddelde binnentemperatuur, rekening houdend met een temperatuurverlaging ‘s nachts en een kosteloze toevoer van 3°, • 6° = de gemiddelde buitentemperatuur in de winter in het centrum van België, • 0,34 Wh/m³xK is de thermische capaciteit van de lucht.

Dit is het equivalent van +/- 5.300 € per jaar en per m² permanente opening als de warmte wordt geproduceerd met stookolie van 0,8 €/liter. OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

41 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN ● Voorbeeld van een velux

Bron: PRO-CLIMA




43 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN 50.001

● Herinnering: N 3 vol/h als het gebouw wordt geventileerd door een mechanisch systeem van het type B-C of D; N 1 vol/h als het gebouw wordt geventileerd door een mechanisch systeem met dubbele stroom uitgerust met een recuperator voor warmteterugwinning. N Geen enkele norm beveelt een te bereiken dichtheidsniveau aan als het gebouw wordt geventileerd d.m.v. een systeem met enkelvoudige stroom. Het lijkt redelijk in dit geval als doelstelling een lekdebiet van maximaal 3 m³/h.m² aan te houden; boven deze waarde wordt de energiebesparing verbonden aan een grotere dichtheid, immers steeds kleiner.


44 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN ● Als n50 , h GMV  : N Aangezogen lucht kouder dan voorzien  ingeblazen lucht niet voldoende verwarmd N Ingeblazen lucht gaat gedeeltelijk verloren ● Ventilatie toereikend en gegarandeerd

Bron: PRO-CLIMA

● Dit betekent niet dat men geen GMV kan voorzien als n50 = 3!


45 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN 40,00 016 35,00

Besoin en énergie [ kWh/m².an]

30,00

Ventilation double flux 91 % kWh/(m2a)

25,00

20,00

Ventilation double flux 75 % kWh/(m2a)

15,00

Ventilation simple flux kWh/(m2a) 10,00

5,00

0,00 0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

n50 [vol/h]


46 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN

Bron: FHW architectes




48 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE CONSTRUCTIE BESCHERMEN ● Verenigbaar met het ‘ademen’ van de gebouwschil Bouwprincipe: steeds opener voor waterdampdiffusie van binnen naar buiten toe

Bron: energie+


49 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – DE CONSTRUCTIE BESCHERMEN ● Voorkomt condensatie en schimmelvorming ● Vaak voorkomende oorzaken: N Onderdak te dampdicht N Gebrekkige luchtdichtheid (bijv. luik)

Bron: PRO-CLIMA Bron: ecoRce sprl




51 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – TOCHT ● Dichte en ademende gebouwschil = nieuwe jas uit Gore-Tex®, ● Niet-dichte, dampondoorlatende gebouwschil = jas uit plastic met gaatjes




53 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – ANDERE ● Om het binnendringen van warmte te verhinderen in de zomer (verstoorde fasevertraging)

Bron: isoProc

● Om de akoestische kwaliteit van de gebouwschil te verbeteren ● Om te droge binnenlucht te vermijden ● Om de vervuiling in het gebouw te verminderen…


54 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? DE WARMTEVERLIEZEN BEPERKEN DE CONSTRUCTIE BESCHERMEN DE GOEDE WERKING VAN DE VENTILATIE BEVORDEREN ONAANGENAME TOCHT BEPERKEN ANDERE BRAND


55 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – BRAND ● Heersende opvatting: "Het brandrisico is groter in een passiefhuis" Twee fenomenen N Backdraft / backdraught = rookexplosie risico van smeulende brand (zuurstoftekort) N Flashover = algemene, volledige brand risico van explosie bij interventie Gebouw

Kenmerken

Backdraft

Flashover

• nagenoeg gesloten gebouw (besloten ruimte)

• gebouw met voldoende grote openingen ‘om het vuur te voeden’

• geen zichtbare vlammen • soms kleine blauwachtige vlammetjes • rook die onder druk en in ‘wolkjes’ via kieren en spleten ontsnapt • zwarte rook die geelgrijs wordt • ramen bevuild door rook • gedempt geluid • snelle luchtbewegingen bij onvoorzichtige opening.

• aanwezigheid van gele vlammen maar gelokaliseerd in de ruimte •intense hitte •vlammen’tongen’ op raakvlak van rook/lucht (rollover).


56 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – BRAND ● Heersende opvatting: "Het brandrisico is groter in een passiefhuis" Twee fenomenen N Backdraft / backdraught = rookexplosie risico van smeulende brand (zuurstoftekort) N Flashover = algemene, volledige brand risico van explosie bij interventie


57 WAAROM LUCHTDICHT MAKEN? – BRAND ● Studie Passive House and Fire = Inferno? N In 2011 uitgevoerd door de vereniging ISSeP / Umons N Heeft betrekking op de eerste 10 minuten van een brand N Hoofdconclusies • Geen belangrijke verschillen tussen de twee woningtypes (traditioneel huis en passiefhuis) • Tot op heden is er nog geen ervaring met een brand in een passiefhuis, ook niet in landen zoals Duitsland of Oostenrijk. Door het gebrek aan luchttoevoer in de woning kan een brand zich niet volledig ontwikkelen en dooft het vuur zelfs grotendeels. • Het aanvangspunt van de brandhaard hangt vooral samen met de ‘inhoud’ van de woning • Naleving van traditionele criteria (brandmelders, compartimentering,…)

N De door FOD Binnenlandse Zaken aangevraagde aanvullende studie wordt momenteel uitgevoerd OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014



59 HOE LUCHTDICHT MAKEN? MASSIEFBOUW HOUTSKELETBOUW RAAMWERK SPECIFIEKE ELEMENTEN


60 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Massiefbouw ● Luchtdicht hoofdelement Continu pleisterwerk zonder enige scheur



N Pleisterwerk: gips, kalk, klei, mortex…



N Pleisterwerk: gips, kalk, klei,… N = zonder onderbreking tot aan het volgende dichte element • Openingretours bepleisteren • Elektriciteit verzonken in de bepleistering • Aangepaste folie voor de verbindingen



N Pleisterwerk: gips, kalk, klei,… N = zonder onderbreking tot aan het volgende dichte element N Zonder enige scheur: opgelet op de uitvoering (geometrie) en op de samenstelling (vooral op het niveau van de klei)


64 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Massiefbouw ● Er bestaan dichte dragers N Continue gegoten betonelementen • dunne betonwand, • druklaag, • …

• Er moet altijd op de continuïteit worden gelet OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

65 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Massiefbouw ● Er bestaan dichte dragers N Continue gegoten betonelementen N Cellenbetonblok OP ZICH




67 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Houtskeletbouw ● Dichte hoofdelementen N OSB-platen (messing en groef, aansluiting d.m.v. tape)

N Dichtingsfolie aluminium-/polyethyleenfolie dient vermeden; verstevigd papier is te verkiezen


68 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Houtskeletbouw ● Continuïteitsprincipe moet worden gerespecteerd verschillende producten N Tape, contactlijm of geplooide dubbele hechting,… N Meestal installatielaag


d.m.v.



70 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Raamwerk ● Twee infiltratiebronnen: N Op het niveau van het raamwerk zelf (vleugel - kozijn) N Tussen het raamwerk en de drager (plaatsing)


71 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Raamwerk ● Twee infiltratiebronnen: N Op het niveau van het raamwerk zelf (vleugel - kozijn) • STS 52

PERMEABILITE AIR Debit m³/hm²

Hoogte t.o.v. de vloer 0 tot 10 m 10 tot 18 m 18 tot 25 m 25 tot 50 m > 50 m

Luchtdoorlatendheid PA2B PA2B PA3 PA3 PA3

Waterdichtheid PE2 PE3 PE3 PE4 PEE

Debit m³/hm 100

80

20.0

10.0

40

Classe 1 Classe 1 20

5.0 Classe 2 2 Classe

8

2.5 2.0

Classe 3 3 Classe

4

1

0.5

2 1.6 1.2 0.8

Classe 4 4 Classe

0.1

0.4 10

50

100 150 200

Pression Pa


600

72 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Raamwerk ● Twee infiltratiebronnen: N Op het niveau van het raamwerk zelf (vleugel - kozijn) • STS 52 • EN 12207 (mei 2000) • Prestaties bereikt bij dubbele dichtheidsbarrière: ∙ Externe waterbarrière ∙ Interne luchtbarrière ∙ Over de hele omtrek van het raamwerk in hetzelfde vlak gelegen ∙ Gescheiden door een gedraineerde decompressiekamer. • Opgelet op schuifraamwerk ∙ Borstelafdichtingen zonder samendrukking (>< venster met aanslag met samengedrukte polymeer afdichting) ∙ Mogelijkheid van een til- en schuifsysteem


73 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Raamwerk ● Twee infiltratiebronnen: N Op het niveau van het raamwerk zelf (vleugel - kozijn) N Tussen het raamwerk en de drager (plaatsing) • Verbindingen afgedicht d.m.v. tape • Deurdorpels correct behandelen ∙ Automatische deurplinten - die zakken bij sluiting ∙ Borstelafdichtingen eventueel gecombineerd met scharnieren met helicoïdale beweging om de wrijving van de borstel over de vloer bij het openen en sluiten van de deur te beperken ∙ ‘Zwitserse dorpel’

Bron: Voorbeeldgebouw Aeropolis

Bron: Matriciel

Bron: Waals Gewest

Bron: Matriciel




75 HOE LUCHTDICHT MAKEN? – Specifieke elementen ● Volgens vorige elementen, overal dichte gebouwschil = THEORIE ● Er bestaan specifieke gevallen: N Liften




77 ILLUSTRATIES

1. KABEL TE DICHT BIJ DE MUUR GEPLAATST (elektricien)

2. (eventueel samenhangend met het vorige) BEPLEISTERING VERDER UITVOEREN TOT AAN DE DEKVLOER (stukadoor)


78 ILLUSTRATIES

1. KANAAL TE DICHT BIJ DE MUUR GEPLAATST (architect of verwarmingstechnicus)

2. (eventueel samenhangend met het vorige) DRAGER VAN DE FOLIE ONDERBROKEN


79 ILLUSTRATIES

1. AFVOERBUIS TE DICHT BIJ DE MUUR GEPLAATST (architect of sanitaire technicus) 2. (samenhangend met het vorige) BEPLEISTERING ONDERBROKEN (architect – planning) 3. BEPLEISTERING OPENINGRETOUR (stukadoor)

4. GEEN VERBINDINGSFOLIE MUUR/VLOER (dekvloerder/stukadoor)


80 ILLUSTRATIES

1. LATWERK TE VROEG GEPLAATST (architect of schrijnwerker) 2. MOEILIJKE HOEK: kabel + folie + latwerk + tape… (architect – planning)


81 ILLUSTRATIES

WELKE ELEMENTEN ZORGEN VOOR DE LUCHTDICHTHEID? BEPLEISTERING OK MAAR…

DAKFOLIE MOET EERDER WORDEN AANGEBRACHT WAT TE DENKEN VAN DE BALKVERBINDING?


82 ILLUSTRATIES

HIER MOET NOG EEN FOLIE WORDEN AANGEBRACHT … MAAR HOE?


83 ILLUSTRATIES

BIJ EEN TEST…

OK METHODE B

DICHT METSELWERK?


84 ILLUSTRATIES Er zijn heel wat aandachtspunten in verband met een goede luchtdichtheid. We moeten ze steeds voor ogen houden, ook al wordt er niet noodzakelijk in de details gegaan.


85 TOOLS EN REFERENTIES ● Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.: N WTCB-site en WTCB-Contact nr. 12 http://www.wtcb.be/homepage/index.cfm?cat=publications&su b=bbri-contact&pag=Contact12 N Energie+ http://www.energieplus-lesite.be/index.php?id=10337 N Norm EN 13 779 (te betalen) ● Referentie Gids duurzame gebouwen en andere bronnen: N Gids duurzame gebouwen : • http://app.leefmilieubrussel.be/handleiding_duurzaam_gebouw Fiche: ENE04

N BIM-fiche http://documentatie.leefmilieubrussel.be/documents/IF_RT_BATE X_Fiche1.1._Luchtdichtheid_NL.pdf


86 OM TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE ● Woordenschat: N Luchtdichtheid ≠ waterdichtheid ≠ waterdampdichtheid N n50 (PHPP) ≠ v50 (EPB) ≠ V50 N Blowerdoortest: methode A ≠ B

● Waarom luchtdicht maken? N Energie N Geluid N Condensatie N Ventilatie ● Hoe luchtdicht maken? N Communicatie/anticipatie N Massiefbouw: bepleistering N HSB: OSB + folie Maar zo eenvoudig is het nu ook weer niet… OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

87 CONTACT Pierre WILLEM Projectingenieur



: 04/226.91.60



: [email protected]


88

? OPLEIDING « DUURZAAM GEBOUW : PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE » - BIM - lente 2014

89

DANK U VOOR UW AANDACHT


OPLEIDING DUURZAAM GEBOUW: PASSIEF EN (ZEER) LAGE ENERGIE Dag 2.1 Luchtdichtheid

Recommend Documents