Schooljaarverslag 2014-2015
Openbare Basisschool ’t Montferland Uitdagend onderwijs met een sterke basis.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 1
Inhoudsopgave 2
Inleiding ............................................................................................................................................ 4 Doel en functie..................................................................................................................................... 4
3
Onze school ...................................................................................................................................... 5 Zakelijke gegevens ............................................................................................................................... 5 Schoolontwikkelingen .......................................................................................................................... 5 Visie en missie...................................................................................................................................... 5 Kernbegrippen van OBS ’t Montferland .............................................................................................. 6
4
Schoolorganisatie ............................................................................................................................. 7 Interne ontwikkelingen en huisvesting................................................................................................ 7 Externe ontwikkelingen ....................................................................................................................... 7 Het Continurooster .............................................................................................................................. 8 1. De voorbereidingsfase (eerste helft schooljaar 2013-2014)........................................................ 8 2. De informatie- en raadplegingsfase (tweede helft schooljaar 2013-2014) ................................. 8 3. De besluitvormingsfase (eerste helft schooljaar 2014-2015) ...................................................... 8 4. De invoeringsfase (tweede helft schooljaar 2014-2015) ............................................................. 8 Gewijzigd lesrooster ............................................................................................................................ 9 Aanschaf nieuwe methodes (2014-2015) ......................................................................................... 10 Implementatie van Gedeeld leiderschap........................................................................................... 11 Structuur van de organisatie .......................................................................................................... 11 Verbeterteams ................................................................................................................................... 11 Taalleernetwerk ................................................................................................................................. 12 Leernetwerk wetenschap en techniek .............................................................................................. 12 ICT en mediawijsheid verbeterteam ................................................................................................. 12 Academische basisschool/opleidersschool ....................................................................................... 13
5
Passend onderwijs.......................................................................................................................... 14 De wet Passend Onderwijs vanaf 1 augustus 2014 ........................................................................... 14 welke (extra) onderwijsmaterialen beschikbaar zijn; ........................................................................ 14
6
Personeel........................................................................................................................................ 16 Vervanging personeel ........................................................................................................................ 16 Formatie............................................................................................................................................. 16 Professionalisering team ................................................................................................................... 16 Beoordelingsgesprekken ................................................................................................................... 16
7
Opbrengsten en kengetallen .......................................................................................................... 18 Leerlingenpopulatie ........................................................................................................................... 18 (Zelf)evaluatie en tevredenheid ........................................................................................................ 18 Tussentijdse Opbrengsten ................................................................................................................. 20 Kengetallen onderwijs. ...................................................................................................................... 22 Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 2
Opbrengsten Cito eindtoets van de laatste vier jaren. ...................................................................... 22 Meerjarenbeleid ................................................................................................................................ 23 Jaarplannen........................................................................................................................................ 23 Verbeterplannen en plannen voor de komende periode ( zie Jaarplannen) .................................... 23 Onderzoekend leren .......................................................................................................................... 23 Taalatelier (2015-2017) ..................................................................................................................... 23 Professionaliseren van leerkrachten(2015-2019).............................................................................. 24 Een inspirerende en uitdagende leeromgeving (2015-2019) ............................................................ 24 Veilige verkeerssituatie...................................................................................................................... 24 8
Bijzondere activiteiten van 2014-2015 .......................................................................................... 25
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 3
2 Inleiding Doel en functie
In het kader van kwaliteitszorg levert de school een schooljaarverslag aan ter verantwoording van de beleidsontwikkelingen en andere vermeldenswaardige zaken uit het voorbije schooljaar. Op basis van het schoolplan wordt jaarlijks voor de zomervakantie een jaarplan opgesteld waarin de concrete plannen voor het komende schooljaar staan beschreven. Het jaarverslag is opgesteld door de schoolleiding en is bedoeld voor iedereen die beleidsmatig belangstelling heeft voor de ontwikkelingen van de school. We denken daarbij o.a. aan de teamleden, geïnteresseerde ouders, de medezeggenschapsraad en de oudervereniging. Ook dit schooljaar net als vorig jaar stond in het teken van talentontwikkeling. Talentontwikkeling voor zowel kinderen als leerkrachten. Een onderzoekende houding laat zich kenmerken door nieuwsgierigheid, originaliteit, openheid, creativiteit, speelsheid en verbeeldingskracht. Welk kind vindt het nu niet leuk om te mogen experimenteren en ontdekken? Het is een grote uitdaging om in het onderwijs de verschillende talenten van kinderen te stimuleren en verder te ontwikkelen. Hierbij staat de ontwikkeling van het kind centraal en wordt gekeken welke faciliteiten en competenties er nodig zijn om dit tot een succes te maken.
Dit verslag is tevens digitaal te benaderen via de website www.obsmontferland.nl. Daarnaast zal het verslag aan de inspectie van het onderwijs aangeboden worden ter informatie en verantwoording.
September 2015 Mirjam de Vries
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 4
3 Onze school Zakelijke gegevens Brinnummer
18FK
Scoolnaam
Obs 't Montferland
Telefoonnummer
0314661924
Faxnummer Gemeente
MONTFERLAND
Provincie
Gelderland
Vestiging adres
Plantsoensingel Noord 5, 7041DH 'S-HEERENBERG
Correspondentie adres
Postbus 3, 7040AA 'S-HEERENBERG
Naam bevoegd gezag
Reflexis Openbaar Basisonderwijs
Correspondentie adres bevoegd gezag Postbus 107 7060AC TERBORG E-mail school
[email protected]
Schoolontwikkelingen In het schooljaar 2014-2015 hebben het team en de directie zich in verschillende bijeenkomsten gebogen over de onderwijsvisie voor de komende vier jaar. Aan de hand van het oude schoolplan, inspectierapporten, opbrengsten en klankbordwerkgroepen met ouders werd er intensief met elkaar gediscussieerd over de opvattingen over leren, onderwijs en opvoeding. Hierbij hebben we ons georiënteerd op de 21 ste century skills, vaardigheden van de 21 ste eeuw, de toekomst van onze kinderen. Onder invloed van de veranderende samenleving en de technologie is er een behoefte aan nieuwe, andere competenties. Er is minder behoefte aan routinematige functie, zoals productiewerk. Kortom: technologie heeft de manier waarop we samen leven en werken enorm veranderd. Deze ontwikkelingen vragen andere vaardigheden dan voorheen en de ‘digital natives’ van nu verwachten ook eigentijds onderwijs Dit resulteerde in een degelijk fundament voor ‘t Montferland. De opbrengst, een gezamenlijke breed gedragen onderwijsvisie, dient echter de komende vier jaar ook daadwerkelijk zichtbaar in de school aanwezig te zijn. Visie en missie De visie en missie zijn door middel van coöperatieve werkvormen in het team besproken, het oude schoolplan is geëvalueerd en nieuwe plannen zijn door het team voorgesteld. De nieuwe plannen zijn stand gekomen door visie en kennis van de teamleden, door voorstellen uit de verbeterteams (taal, rekenen, onderzoekend leren, mediawijsheid en gedrag), die zich verdiept hebben in een bepaald thema of onderwerp. De Ib-er en de directeur hebben zich verdiept in het analyseren van kengetallen en met het team gedeeld. Hierdoor worden alle belangrijke onderwerpen meegenomen in het nieuw te maken schoolplan.
De volgende onderwerpen zijn besproken en hebben onze nieuwe visie voor de komende vier jaar bepaald: Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 5
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Theorieën betreffende 21ste century skills Analyses uit onderzoek en vragenlijsten (zelfevaluatie), Het bestuursakkoord, Passend onderwijs, Onderzoekend –en ontdekkend leren, Thematisch onderwijs, Ontwikkelingen op het gebied van talent-onderwijs, Ontwikkelingen betreffende mediawijsheid en ICT, Kennis van de leerling populatie Effectieve leertijd.
Kernbegrippen van OBS ’t Montferland De kernbegrippen zijn gekoppeld aan de 21 ste century skills, vaardigheden (zie hoofdstuk 3)
Samenwerken Respect Ondernemen Persoonlijke groei Creativiteit Zelfstandigheid Afstemming en zorg Doelgericht Innovatief Onderzoekend en ontdekkend
De uitwerking van de kernbegrippen staan beschreven in de schoolgids en het schoolplan 2015-2019.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 6
4 Schoolorganisatie Interne ontwikkelingen en huisvesting Door de sluiting van de basisschool uit Stokkum per 1 augustus 2015 hebben zich meer dan 40 kinderen bij ons op school aangemeld, terwijl wij geen fusieschool zijn. Door deze nieuwe ontwikkelingen hebben we binnen onze school ruimtegebrek en waren we genoodzaakt tijdelijk extern een locatie te zoeken voor twee groepen. Positief is dat we door de vele aanmeldingen nog niet te maken krijgen met de krimp. We hebben twee lokalen voor groep 8 gevonden in het Barghse Huus, een locatie dicht bij de school. Alle groepen hebben nieuw meubilair gekregen. Per schooljaar 2015-2016 start de school met het continurooster. Door de verandering van het werkrooster zal het team werkdruk ervaren. Belangrijk hierbij is dat de schoolleiding rustmomenten voor leerkrachten bewaakt. Evaluatie van het weekrooster is hierbij erg noodzakelijk. Bovendien zijn er nieuwe leerkrachten binnen ons team gekomen. Hierdoor verandert de samenstelling van het team. De afgelopen periode is er veel mobiliteit geweest binnen het team. Goede begeleiding en coaching van de nieuwe leerkrachten is noodzakelijk. Door de groei van de school is de verkeersveiligheid rondom de school een aandachtspunt. Er is weinig ruimte om de school om te parkeren. En we zien en toename van het brengen van de kinderen met de auto. Op dit moment zijn we met de gemeente in overleg de verkeersveiligheid rondom de school te verbeteren.
Externe ontwikkelingen Op 10 juli 2014 is het bestuursakkoord gesloten tussen de staatssecretaris OCW en de PO raad, sectororganisatie en belangenbehartiger van schoolbesturen in het primair onderwijs. In het akkoord staan de doelstellingen en ambities voor de periode tot 2020. Het akkoord biedt ruimte aan teams om verbeteringen te realiseren. De meeste van onderstaande te realiseren punten zijn op onze school reeds in gang gezet. Onderdelen van het bestuursakkoord zullen we in de meerjarenplanning opnemen. Doelen tot 2020: • • • • • • •
ICT: Leraren hebben voldoende ICT-vaardigheden om deze in te zetten in hun lespraktijk Toptalenten: De school herkent toptalenten en biedt hen een uitdagend onderwijsaanbod Passend onderwijs: Voor elke leerling wordt een passend onderwijsaanbod gerealiseerd Techniekonderwijs: De school bevordert met het oog op de brede vorming van leerlingen, het onderzoekend leren van leerlingen. Cultuureducatie: De school verbetert de kwaliteit van cultuureducatie door uitvoering van het programma: “Cultuureducatie met kwaliteit”. Startende leerkrachten: Startende leerkrachten zijn maximaal drie jaar basisbekwaam en dienen planmatig begeleid te worden Lerarenregister: De leraar maakt zijn beroepskwaliteit zichtbaar in het register. Alle leerkrachten beheersen in 2020 de differentiatievaardigheden en zijn daarmee vakbekwaam. De schoolbesturen maken gebruik in een HMR-beleid van een gevalideerd instrument waarmee de didactische vaardigheden van de leraar in beeld gebracht worden. Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 7
• • •
Kennis van onderzoek: Naast het analyseren kan de leerkracht onderzoeksvragen formuleren. Leraren scholen zich om wetenschappelijk onderzoek te doen. Breed samengestelde schoolteams: in 2020 heeft 30% van de leraren een wo-bachelor of een HBO-/universitaire master afgerond. Versterken kwaliteit schoolleiders: In 2018 werk en alle schoolleiders aan het onderhoud van hun bekwaamheid en registreren zich in het schoolleider register PO.
Bestuursfusie: Al geruime tijd onderzoeken de basisschoolbesturen Essentius, Lima en Reflexis de mogelijkheid om te fuseren. In dat geval ontstaat een slagvaardige overkoepelende organisatie met scholen in de hele regio, van Lichtenvoorde tot aan ’s Heerenberg. Dit traject is inmiddels zover gevorderd dat op 30 september 2014 een intentieverklaring is ondertekend door de drie schoolbesturen. De streefdatum van de fusie is 1 januari 2016. De nieuwe naam van de organisatie: PARAAT. Het Continurooster 1. De voorbereidingsfase (eerste helft schooljaar 2013-2014) Stappen in deze fase waren: onderzoeken van draagvlak bij personeel en de medezeggenschapsraad. Informatie aan ouders van MR & ouderpanel en de oudercommissie. 2. De informatie- en raadplegingsfase (tweede helft schooljaar 2013-2014) Stappen in deze fase waren : informeren van het team, raadplegen van het bestuur, onderzoek doen en oefenen van een continurooster op donderdag. De ouders zijn gevraagd een vragenlijst in te vullen. Van de 79 stemmen, waren 51 stemmen positief, 23 negatief en 5 ouders hadden geen mening. Merendeel van de leerkrachten was positief over het continurooster. 3. De besluitvormingsfase (eerste helft schooljaar 2014-2015) Het personeel is geïnformeerd door algemeen directeur Frans Stieber over de consequenties en arbeidsomstandigheden als de lestijden veranderen (november 2014). In december hebben alle ouders zich positief of negatief uitgesproken over invoering. Ook aan kinderen werd gevraagd te stemmen hoe zij de (oefen) donderdag ervaren. De resultaten van de ouderraadpleging worden aan het bestuur gepresenteerd met het verzoek tot verdere voortzetting of het staken van de procedure. 4. De invoeringsfase (tweede helft schooljaar 2014-2015) Stappen in deze fase waren: de praktische voorbereiding werd voorbereid en uitgevoerd. Contact met de BSO, contact met vrijwilligers die ondersteunen tijdens het overblijven op school, het maken van roosters e.d.. De streefdatum van invoering is de start van het schooljaar 2015-2016. Informatieavond continurooster Op maandagavond 2 februari 2015 werd er een informatieavond georganiseerd. Uit de enquête is gebleken dat een zeer groot deel van de ouders open staat voor de invoering van een continurooster. De directie, het SMT (schoolmanagementteam) en het team zijn van mening dat hiermee voldoende draagvlak is voor de invoering van een continurooster.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 8
Het schoolmanagementteam heeft de opmerkingen van de ouders meegenomen om een goed besluit te kunnen nemen. Voor alle verbeterpunten en knelpunten betreffende de lunchpauze van de kinderen zijn er oplossingen gevonden.
Uitslag enquête van het continurooster. Keuze A
Keuze B
Keuze C
Keuze D
Ingeleverd Voor
Voor continurooster Geen voorkeur ,maar tegen lestijden zoals beschreven
Tegen
172
106
9
11
46
62%
5,2%
6,4%
26,7 %
brieven 90 %
Nieuw schoolrooster 2015-2016 Maandag:
8.30-14.15 uur
Dinsdag:
8.30-14.15 uur
Woensdag:
8.30-12.30 uur
Donderdag:
8.30-14.15 uur
Vrijdag:
8.30-14.15 uur
De school heeft een protocol continurooster opgesteld.
Gewijzigd lesrooster Het onderwijs wordt zodanig ingericht dat de leerlingen een ononderbroken ontwikkelingsproces kunnen doorlopen. De leerlingen hebben in de 8 schooljaren tenminste 7520 uren onderwijs. De uren zijn evenwichtig verdeeld over het schooljaar, bij een schoolweek van 5 dagen, per week 24 uur. De onderwijsactiviteiten zijn evenwichtig over de dag verdeeld. Voor de komende schoolplanperiode vraagt de effectieve leertijd onze aandacht.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 9
Groep
1
2
3
4
5
6
7
8
7.15
7.15
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
Ned.taal
6.00
6.00
10.15
10.15
9.00
9.00
9.00
9.00
Rekenen
4.00
4.00
6.00
5.00
5.00
5.00
5.00
5.00
1.00
1.00
Vak Bewegingsonderwijs en zwemmen
Engelse taal Kennisgebieden
1.30
1.30
1.30
2.15
3.30
3.30
2.30
2.30
4.00
4.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
2.00
1.00
1.15
1.15
1.15
1.15
1.15
Aardrijkskunde/ Geschiedenis/geesteli jke stromingen Natuur/verkeer/ Bevordering van gezond gedrag Expressie Keuze uit; Taal/Rekenen Expressie/Kennisgebi eden Kleine Pauze
1.15
1.15
1.15
1.15
1.15
1.15
1.15
1.15
Totaal
24.00
24.00
24.00
24.00
24.00
24.00
24.00
24.00
Aanschaf nieuwe methodes (2014-2015) Vakgebied
Methode
Voortgezet technisch lezen groep 4
Station Zuid
Schrijven groep 3 en 4
Pennestreken
Engels
Take it Easy
Verkeer (projectmatig)
Jongleren in het verkeer(kleuters) ANWB Streetwise/Lightwise
Sociaal emotionele ontwikkeling digitaal
ZIEN
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 10
Implementatie van Gedeeld leiderschap Structuur van de organisatie LeiderschapsSchool Taak Leiderschaps team team SMT
Directie
schoolmanageme ntteam
Iber Bouw coördinatoren /teamleiders
Coördinatoren verbeterteams
Plannen
Vergadering
Geeft richting aan visie en Schoolplan missie Schoolgids Stelt Schoolverbeterschoolverbeterplannen plan op Bevordert leiderschap op alle niveaus binnen de school
Kalenders rooster
1 keer per 14 dagen op donderdagmiddag
1 keer per maand zitten de en coördinatoren om de beurt bij het SMT.
Jaarplan
Zorgt voor professionalisering en nascholing
Startformulier beoordelen
Teambriefing /studiedagen?
Alle Leerkrachten hebben zitting in een verbeterteam
Verbeterteams zorgen voor schoolontwikkeling/
Verbeterplannen
1 keer per 6 weken
VMT
Verbeterteam
verbeterplan
2 keer per jaar
Verbetermanagementteam
Stemt doorlopende leerlijnen af
coordinatoren
Verbeterteams leernetwerken
Innovatie/ zelfsturing/borging
Maakt verbeterplan vakgericht en doelgericht Bespreekt interventies
Verbeterteams In het schooljaar 2014-2015 hebben de verbeterteams van de verschillende vakgebieden zich steeds meer ontwikkeld. We noemen de verbeterteams nu leernetwerken. Enkele leerkrachten van de verschillende leernetwerken van onze school hebben zitting in leernetwerken van Iselinge Hogeschool, Radboud Universiteit (W&T) en Open Universiteit van Utrecht (voor onderzoek). Wat is een leernetwerk? Een leernetwerk bestaat uit een groep mensen, leerkrachten, docenten, onderzoekers met een specifieke opdracht met als doel om o.a. kwaliteitsverbetering binnen een organisatie te verbeteren. Alle activiteiten moeten bijdragen tot kwaliteitsverbetering en een rijkere en gevarieerde leeromgeving. Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 11
We hebben de volgende leernetwerken op school: • Mediawijsheid en ICT verbeterteam • Taalverbeterteam • Rekenverbeterteam • Wetenschap en techniek verbeterteam • Gedragsverbeterteam Taalleernetwerk •
•
•
De werkgroep taal heeft zich verdiept in een nieuwe methode voor voortgezet technisch lezen: In 2013 zijn we gestart met een pilot “Station Zuid”, daarna zijn we gestart met deze methode voor voortgezet technisch lezen in groep 4. Groep 5 start in 2015-2016 met deze methode. Schrijven kun je leren: in dit project werken leerkrachten, studenten en onderzoekers samen (versterkt samenwerken) om het schrijven van verhalen bij kinderen te stimuleren en te verbeteren. Het schrijven van een verhaal is een specifiek genre. In weinig methode boeken wordt een goede manier van het schrijven van een verhaal juist aangeboden. De coördinator van de taalwerkgroep van onze school (Joke de Vries) ondersteunt het team hierbij. De onderbouw heeft zich verdiept in het begrijpend luisteren.
Leernetwerk wetenschap en techniek Verbazing en verwondering leiden tot belangstelling en de drang om te onderzoeken, te ontdekken en te verklaren. Kinderen leren hierdoor hun eigen talenten. Zowel denkers als doeners zijn gemotiveerd om met technische onderwerpen aan de slag te gaan. We zijn een Vindplaats. Vindplaatsen zijn scholen die bezig zijn met talentontwikkeling in de context van wetenschap en techniek, en die vanuit hun eigen ervaring een bijdrage willen leveren aan de invulling van TalentenKracht voor basisscholen (zie www.talentenkracht.nl) voor meer informatie over het onderzoeksprogramma TalentenKracht. De belangrijkste stappen van het schooljaar 2014-2015 waren: • Projectleider Margot Hendriksen van onze school volgt cursussen en bijeenkomsten voor de Vindplaats Wetenschap en techniek en geeft zelf ook cursussen op andere scholen in de Achterhoek. • Het uitvoeren van wetenschappelijk onderwijs bij de lessen rekenen(project les 3) • Realiseren van ontdektafels in de groepen. • Talentontwikkeling tijdens de zaakvakken (versterkt samenwerken) ICT en mediawijsheid verbeterteam De volgende ontwikkelingen zijn in de school te zien: • Leerlingen maken op een bewuste manier gebruik van internet als bron voor hun werkstuk. • Er is een leerlijn opgesteld voor mediawijsheid voor alle groepen. • Er is een ICT-leerlijn opgesteld, waarin de vaardigheden per groep zijn vastgelegd. • Samenwerkend leren achter de computer als doel en middel om verder te ontwikkelen. Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 12
• • •
Leerlingen werken met allerlei softwarepakketten, die aansluiten bij hun eigen leerstijl en niveau. Het verbeterteam is op zoek gegaan naar scholen die met tablets werken. Er is een nieuw plan gemaakt om in het schooljaar 2013-2014 tablets in te voeren in ons onderwijs. De kinderen zijn mediawijs
Knelpunt is het draadloze netwerk binnen de school. Het ICT-leernetwerk is op zoek gegaan naar een goede oplossing. Per september 2015 wordt er binnen de school een nieuw professioneel netwerk aangelegd.
Academische basisschool/opleidersschool De Interne opleider is Marjolein Kruk, zij coacht, begeleidt studenten, begeleidt collega’s in hun mentorrol bij het begeleiden van studenten, verzorgt onderdelen van de opleiding van studenten op de eigen opleidingsschool (uiteraard in nauw overleg en afgestemd met de PABO), • neemt deel aan Pabo intervisie, • overlegt (wanneer nodig) met de SLB-er en projectleider over het functioneren van studenten, Vanuit de Universiteit en de Hogeschool Iselinge worden allerlei projecten en onderzoeken aangeboden. • • •
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 13
5 Passend onderwijs De wet Passend Onderwijs vanaf 1 augustus 2014 Met ingang van 1 augustus 2014 is de wet Passend Onderwijs operationeel. Passend Onderwijs is bedoeld om de kwaliteit van het onderwijs te versterken en om te voorkomen dat kinderen thuiszitten in plaats van naar school te gaan. Elk kind heeft immers recht op kwalitatief goed onderwijs. Passend Onderwijs wordt vorm gegeven vanuit samenwerking tussen scholen en schoolbesturen. Daarvoor zijn in Nederland 75 samenwerkingsverbanden ingericht. Onze school participeert in het Samenwerkingsverband Doetinchem Wat zijn de doelen? Het samenwerkingsverband kent twee hoofddoelen: • we willen voor zo veel mogelijk kinderen een onderwijsplek zo thuis nabij mogelijk • alle kinderen die recht op onderwijs hebben moeten ook een plek in het onderwijs krijgen De basisondersteuning Passend Onderwijs vraagt om de definiëring van de basisondersteuning op de scholen. De basisondersteuning is het kwaliteitsniveau van de ondersteuning dat elke school minimaal aan een leerling kan bieden. Het beschrijft de standaarden op een aantal gebieden: • de ondersteuningsstructuur; • het pedagogisch klimaat; • de wijze waarop met verschillen wordt omgegaan; • de hoeveelheid extra aandacht en tijd; welke (extra) onderwijsmaterialen beschikbaar zijn; • hoe de omgeving ingericht is; • de beschikbaarheid van expertise; • hoe de samenwerking met externen georganiseerd is. De beschrijving van de basisondersteuning is voor alle scholen binnen het samenwerkingsverband gelijk. Hoe werken we op onze school aan de ondersteuning naar kinderen? Passend onderwijs ontwikkelt zich voor een belangrijk deel op de basisscholen en dus ook op onze school. We hebben een schoolprofiel gemaakt, waarin staat beschreven wat we aan kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte kunnen bieden. Dat profiel wordt elk jaar bijgesteld, want we zijn bezig om de kennis en vaardigheden van onze leerkrachten continu te verhogen. Om de extra ondersteuning voor kinderen die daarom vragen goed in te richten, gebruiken we in school een stappenplan van zorg, de zorgroute. Zorgroute. Binnen de stappen van de zorgroute kunnen we een beroep doen op deskundigheid van externe medewerkers en kunnen onderwijsbegeleiders, orthopedagogen, jeugdverpleegkundigen gevraagd worden aan te sluiten bij besprekingen rond kinderen. Voor het inzetten van extra ondersteuning is het opstellen van een ontwikkelingsperspectief wettelijk verplicht en een bespreking in het zorgteam een voorwaarde. De school stelt in geval van extra ondersteuning een ontwikkelingsperspectief (OP) op en legt dit Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 14
voor akkoord voor aan de ouders. In het ontwikkelingsperspectief is voor een leerling in het regulier onderwijs in ieder geval opgenomen: • de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed zijn op het onderwijsproces; • het te verwachten uitstroomniveau per vakgebied van de leerling en een onderbouwing daarvan; • de afwijkingen van het reguliere onderwijsprogramma en de te bieden begeleiding en ondersteuning. Schoolondersteuningsprofiel Onze school heeft een school ondersteuningsprofiel opgesteld. Dit is een wettelijk voorschrift bij de invoering van passend onderwijs. Een schoolondersteuningsprofiel biedt informatie over de kwaliteit van de basisondersteuning en over wat onze school verder aan ondersteuning biedt. Het legt vast waar onze school voor staat. De school ondersteuningsprofielen van alle scholen van ons samenwerkingsverband tezamen vormen de basis van het aantonen van de dekkendheid van ondersteuningsvoorzieningen in de regio. Op die manier is er voor alle kinderen een plek om onderwijs en ondersteuning te krijgen dat zij nodig hebben. Ons ondersteuningsprofiel bestaat uit de volgende onderdelen: • een korte typering van onze school • de kwaliteit van onze basisondersteuning. Dat is de ondersteuning waarop alle kinderen kunnen rekenen. • de deskundigheid voor extra ondersteuning waarover onze school beschikt (binnen het eigen personeelsbestand en van buiten de school) • de voorzieningen die wij als school hebben om leerlingen extra ondersteuning te bieden. Ontwikkelagenda Samengevat zijn wij als school tevreden over de basisondersteuning en extra ondersteuning die wij bieden aan onze leerlingen. Vanzelfsprekend kan het altijd beter en zien wij nog voldoende verbeterpunten. Voor het verbeteren van onze kwaliteit van de basisondersteuning gaan wij ons o.a. verder bekwamen in het werken met groepsplannen en het werken met het ontwikkelingsperspectief. Handelingsgericht werken (HGW) Dit jaar gerealiseerd: • Onderwijsbehoeften van kinderen staan centraal • De omgeving moet goed afgestemd zijn op wat een kind nodig heeft • De leerkracht doet er toe. Hij kan afstemmen op de verschillen en zo het onderwijs passend maken • Constructieve samenwerking tussen school en ouders, zoals kennismakingsgesprekken met leerkracht samen met de leerling vanaf groep 6 • Werken met groepsplannen verbeterd (analyse) • Nieuwe aanmeldformulieren • Intake vragenlijst voor ouders bij aanmelding (zorgplicht)
2014-2015 • Alle kinderen , die zijn aangemeld zijn ingeschreven op onze school. • Drie leerlingen hebben begeleiding van een ambulant begeleider. • Groep 5 heeft ondersteuning gehad d.m.v. groepsdynamica. • Een leerling is teruggeplaatst van het SBO naar onze school.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 15
6 Personeel Vervanging personeel Afwezige leerkrachten konden in het schooljaar 2014-2015 goed vervangen worden. Dit ook door het feit dat er aan de school vaste invallers waren verbonden middels de invalpool. Een leerkracht is in de hele periode van het schooljaar ziek geweest. Hiervoor is goede vervanging gerealiseerd.
Formatie Een leerkracht is vanaf januari aangesteld als lerarenondersteuner. Zij voert leerlingbegeleidende taken uit o.a. remedial teaching, toetsen, gesprekken met ambulant begeleiders. Een nieuwe leerkracht is bij ons gekomen in groep 1/2 in augustus. Een leerkracht is in januari gestart in groep 3. Een leerkracht heeft afscheid genomen van ons team i.v.m. het bereiken van de pensioenleeftijd.
Professionalisering team Opleiding/scholing kinderen met werkhoudingsproblemen kinderen met werkhoudingsproblemen Gedragsproblematiek Uitdagend en betekenisvol rekenen Met sprongen vooruit Wetenschap en techniek. Winterschool Breinleren ICT vaardigheden Parnassys Integraal Coöperatief vergaderen Analyse v. opbrengsten Passend onderwijs Cursus slecht ziende kinderen
Onderbouw leerkrachten Middenbouwleerkrachten Middenbouwleerkracht Bovenbouw leerkrachten Middenbouwleerkracht Onderbouw, middenbouw en bovenbouwleerkrachten Iedere leerkracht Enkele leerkrachten Directeur Directeur IB-er Directeur/IB-er Middenbouw
Beoordelingsgesprekken N.a.v. uitgevoerde groepsbezoeken door de schoolleiding en interne begeleider worden de leerkrachten beoordeeld op hun functioneren. Ook wordt er gekeken of de afgesproken doelen worden behaald. De beoordelingsgesprekken van leerkrachten hebben in het voorjaar van 2015 plaats gevonden. Alle leerkrachten zijn voldoende tot (zeer) goed beoordeeld. Iedere leerkracht heeft een persoonlijk ontwikkelingsplan geschreven. De plannen worden ook geëvalueerd en/ of bijgesteld. De beoordelingsgesprekken vinden om de twee jaar plaats. De schoolontwikkelingen worden in het startformulier beoordelen opgenomen. Leerkrachten krijgen twee jaar de tijd om de nieuwe schoolontwikkeling eigen te maken en te implementeren in het klassenmanagement.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 16
Tussentijds zijn er voortgangsgesprekken en functioneringsgesprekken. De persoonlijke vakbekwaamheden worden binnen de gesprekkencyclus besproken. Na bespreking en vaststelling van de te ontwikkelen vakbekwaamheden stelt iedere medewerker zelf een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Dit persoonlijk ontwikkelingsplan wordt besproken met de leidinggevende en, al dan niet aangepast en vervolgens vastgesteld. Om de voortgang van de ontwikkeling te volgen worden regelmatig gesprekken gevoerd, waarin de uitvoering van het persoonlijk ontwikkelingsplan ter sprake komt. Er wordt geëvalueerd welke vakbekwaamheden eigen gemaakt zijn en er wordt afgesproken welke vakbekwaamheden nog eigen gemaakt moeten worden in het persoonlijk handelen. Persoonlijk ontwikkelingsplan Elke medewerker beschikt over een actueel persoonlijk ontwikkelingsplan. Dit plan beschrijft de doelen die de medewerker nastreeft in het kader van zijn persoonlijke ontwikkeling en wat daarvoor nodig is aan scholing, ondersteuning, begeleiding enz. De medewerkers stellen hun ontwikkeldoelen zoveel mogelijk af op de doelen van de school. Het plan wordt afgesloten met een evaluatie. De gesprekkencyclus bestaat uit twee 'typen' gesprekken, te weten het functioneringsgesprek en het beoordelingsgesprek. Deze gesprekken komen aan de orde binnen een cyclus van vier jaar. We hebben de volgende schoolontwikkelingen geborgd: • • • • • • • • •
Opbrengstgericht werken Woordenschat Implementeren van ICT-vaardigheden leerkrachten(blijft ontwikkeling) Implementeren van Station Zuid in groep 4 Implementeren van Lijn 3 Implementeren van groepsplannen Implementeren van Wetenschap en Techniek(blijft ontwikkeling) Rekenlessen projectlessen (denkvragen) (blijft ontwikkeling) Doelgericht werken: doelen zichtbaar maken
Kwaliteit van ons onderwijsleerproces wordt steeds besproken in de bouwvergaderingen en teruggekoppeld in het team. Onderwerpen tijdens de bouwvergaderingen zijn: didactisch en pedagogisch handelen in de groep, klassenmanagement, leerlijnen, effectieve leertijd, evaluatie van het rekenonderwijs, evaluatie van het taalonderwijs, evaluatie van ICT enz. De bouwcoördinatoren plannen de onderwerpen zelf en brengen verslag uit in het SMT. Op studiedagen plannen we regelmatig tijd in voor het evalueren van kwaliteit. Opbrengsten en kengetallen onderwijs Naast de resultaten uit de vragenlijsten worden ook de resultaten van tussentijdse- en eindopbrengsten, de gegevens over sociale vaardigheden en de kengetallen onderwijs vanuit Parnassys en ZIEN! getoond in de cockpit van Integraal. Voor verschillende resultaten wordt de vergelijking gemaakt met de inspectienormen en de schoolspecifieke streefdoelen.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 17
7 Opbrengsten en kengetallen Leerlingenpopulatie
Verdeling Leerlinggewicht: Realisatie
Peildatum: 1 oktober
2012/2013
2013/2014
2014/2015
2015/2016
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Totaal aantal leerlingen
289
100%
283
100%
271
100%
317
100%
Gewicht 0,3
49
17.0%
40
14.1%
28
10.3%
27
8.5%
Gewicht 1,2
6
2.1%
5
1.8%
5
1.8%
5
1.6%
234
81.0%
238
84.1%
238
87.8%
285
89.9%
Geen / Onbekend
Aantallen per leeftijd: Realisatie
Peildatum: 1 oktober 2012/2013
2013/2014
2014/2015
2015/2016
4 jaar
39
37
31
43
5 jaar
31
38
34
33
6 jaar
34
32
36
42
7 jaar
29
34
30
40
8 jaar
42
29
34
31
9 jaar
38
43
28
41
10 jaar
33
35
42
35
11 jaar
32
32
31
46
12 jaar
11
3
5
6
(Zelf)evaluatie en tevredenheid Evaluatie
Tevredenheid
Domein Onderwerp
ZE
AUD
INS
PTP
OTP
LTP
OLP
Leefklimaat in de groep
3.6
3.8
3.3
OLP
Leerklimaat in de groep
3.5
3.5
3.3
OLP
Instructie
3.6
3.4
3.4
OLP
Afstemming
3.5
3.5
3.3
OLP
Leerstofaanbod
4.0
3.5
3.0
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 18
Evaluatie
Tevredenheid
Domein Onderwerp
ZE
AUD
OLP
Onderwijstijd
3.9
3.5
PO
Waarnemen en begrijpen
3.6
3.6
PO
Planmatig handelen
3.5
3.3
PO
Organisatie en aansturing
3.9
3.4
PO
Samenwerking met externen
3.0
3.5
SC
Leefklimaat op school
4.0
SC
Werkklimaat op school
3.4
SC
Interne communicatie
3.2
SC
Visiegericht
3.5
SC
Persoonlijke betrokkenheid
3.8
SC
Aanvaarding
SMO
Cultuur
SMO
Informeren
KM
Voorwaarden voor kwaliteit
KM
Systeem voor zelfevaluatie
OM
Personeel
3.6
OM
Huisvesting en voorzieningen
2.4
3.6
IM
Presentatie
3.8
3.8
IM
Resultaten onderwijs
3.5
3.8
OLP (o)
Duidelijk
3.6
OLP (o)
Taakgericht
3.4
OLP (o)
Activerend
3.7
OLP (o)
Resultaatgericht
3.6
OLP (o)
Afgestemd
3.7
SK (o)
Betrokkenheid
3.6
SK (o)
Sfeer
3.5
SK (o)
Meeleven
3.6
SK (o)
Veiligheid
3.5
LA (o)
Volledig aanbod
3.8
LA (o)
Toerusten en vormen
3.8
OT (o)
Realisatie
3.6
ZEB (o)
Leerlingbegeleiding
3.6
KZ (o)
Zorg voor kwaliteit
3.5
INS
PTP
OTP
LTP
3.6
3.4
3.4
3.2 3.4
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 19
Evaluatie Domein Onderwerp
ZE
AUD
Tevredenheid INS
PTP
OTP
SO (o)
Inzet en bekwaamheid
3.7
SO (o)
Onderwijskundig leiderschap
3.5
SMO (o) Informeren
3.5
SMO (o) Cultuur
3.7
SMO (o) Meedenken
3.5
SMO (o) Meebeslissen
3.6
OB (o)
Voorzieningen
3.5
IM (o)
Presentatie
3.6
(o)
Algemene waardering
3.7
LTP
LEGENDA Domein
Vragenlijsttype
OLP
Onderwijsleerproces
ZE
Zelfevaluatievragenlijst
PO
Planmatige ondersteuning
AUD
Auditorenvragenlijst
SC
Schoolcultuur
INS
Inspectievragenlijst
SMO
Samenwerking met Ouders
PTP
Personeelstevredenheidspeiling
KM
Kwaliteitsmanagement
OTP
Oudertevredenheidspeiling
OM
Organisatiemanagement
LTP
Leerlingtevredenheidspeiling
IM
Imago
Domein (o)
Domein (o)
OLP (o)
Onderwijsleerproces
IC (o)
Interne communicatie
SK (o)
Schoolklimaat
CMO (o)
Communicatie met ouders
LA (o)
Leerstofaanbod
CME (o)
Contacten met externen
OT (o)
Onderwijstijd
SO (o)
Schoolontwikkeling
ZEB (o)
Zorg en begeleiding
OB (o)
Organisatiebeleid
KZ (o)
Kwaliteitszorg
IM (o)
Imago
Tussentijdse Opbrengsten Vaardigheidsscore ten opzichte van de inspectienorm Jaar CITO Begrijpend lezen
Gew
1
2
3
4
5
6
7
8
12.3
23.9
28.4
44.8
55.0
26.1
32.6
44.0
55.9
26.9
29.8
45.6
53.5
12/13
M 19%
12/13
E
19%
-10.3 18.3
13/14
M 16%
11.6
13/14
E
16%
-11.3 17.4
14/15
M 12%
8.5
14/15
E
12%
-3.9
15.6
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 20
Jaar CITO Drie-MinutenToets
CITO Rekenen voor kleuters
CITO RekenenWiskunde
CITO Spelling
CITO Taal voor kleuters
Gew
1
2
3
4
5
6
7
8
12/13
M 19%
15.3
51.4
65.1
79.9
85.8
12/13
E
19%
31.3
63.6
77.1
85.8
91.9
13/14
M 16%
27.6
50.8
73.7
80.4
86.8
13/14
E
16%
36.9
61.1
79.7
84.2
93.8
14/15
M 12%
22.3
50.5
69.1
79.2
88.6
14/15
E
37.5
58.4
77.4
86.0
91.5
12/13
M 19%
67.6
78.3
12/13
E
19%
73.2
90.6
13/14
M 16%
70.6
82.0
13/14
E
16%
79.5
90.0
14/15
M 12%
71.9
82.9
14/15
E
12%
79.1
94.4
12/13
B
19%
12/13
M 19%
33.0
50.3
76.1
86.5
12/13
E
19%
37.0
62.9
81.3
92.3 104.9
13/14
M 16%
29.5
53.7
71.6
93.5
13/14
E
16%
40.3
59.7
79.1
96.1 105.3
14/15
M 12%
117.9
14/15
M 12%
52.2
77.0
85.9 102.1 110.2
14/15
E
12%
14/15
E
12%
60.9
80.1
94.9 112.5
12/13
M 19%
104.2 118.2 125.9 133.4 138.3
12/13
E
109.1 120.4 129.4 136.2
13/14
M 16%
106.7 118.8 127.8 133.3 137.8
13/14
E
111.7 120.5 128.5 137.8
14/15
M 12%
106.1 120.4 127.5 131.9 140.0
14/15
E
114.4 121.8 131.9 136.3
12/13
M 19%
50.5
62.9
12/13
E
19%
59.3
70.8
13/14
M 16%
52.8
66.6
13/14
E
16%
58.6
73.1
14/15
M 12%
53.2
64.5
12%
97.5
109.0 99.8 101.5
97.6 111.7
151.2
19%
16%
12%
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 21
Jaar 14/15
E
Gew
1
2
12%
61.1
75.5
3
4
5
6
7
8
2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 Percentage gewogen leerlingen
19%
16%
12%
10%
40
33
33
43
Aantal leerlingen in leerjaar 8
Kengetallen onderwijs.
Doorstroming
2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016
Kleutergroepverlenging
0.0%
0.0%
5.7%
6.1%
Doublures leerjaar 3-8
2.8%
2.1%
2.1%
0.9%
Leerlingen ouder dan 12 jaar
3.8%
1.1%
1.9%
1.9%
Leerlingen leerjaar 4-8 met een verkorte schoolloopbaan
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
Uitstroom leerjaar 7 naar LWOO of PRO
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
Uitstroom leerjaar 8 naar LWOO of PRO
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
Uitstroom naar SBO
0.7%
0.4%
1.8%
0.0%
Uitstroom naar SO
0.4%
0.7%
1.1%
0.4%
Uitstroom naar BAO
1.4%
2.5%
5.1%
4.2%
Instroom vanuit BAO
3.9%
1.4%
2.3%
1.9%
Terugplaatsing vanuit SBO
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
Terugplaatsing vanuit SO
0.0%
0.0%
0.0%
0.0%
Leerlingen met een indicatie
1.7%
1.8%
1.9%
0.3%
Opbrengsten Cito eindtoets van de laatste vier jaren. CITO Eindtoets
2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015
Percentage gewogen leerlingen
22%
19%
16%
12%
Cito score eindtoets
534,4
535,1
535,5
535.4
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 22
Meerjarenbeleid De uitkomsten van de zelfevaluatie zijn leidend voor de schoolontwikkeling in de komende schoolplanperiode. De door het team gekozen verbeterpunten zijn ‘uitgezet’ in een meerjarenbeleid (zie schoolplan/jaarplannen) Jaarplannen Vanuit dit meerjarenbeleid worden er per schooljaar één of meerdere jaarplannen geschreven met als doel de kwaliteit te verbeteren en te verduurzamen. Elk afzonderlijk jaarplan beschrijft een veranderonderwerp. Per veranderonderwerp wordt aangegeven welke activiteiten daarvoor uitgevoerd gaan worden (wie, wat, hoe, wanneer enz.) en wat de gewenste situatie is die bereikt moet worden. Beschreven wordt welke competenties nodig zijn om de gewenste kwaliteit te realiseren. Er wordt vastgesteld of en hoe behaalde successen gemeten zullen worden. Aan het einde van een schooljaar worden de voor dat schooljaar geldende jaarplannen geëvalueerd en worden de jaarplannen voor het volgende schooljaar opgesteld.
Verbeterplannen en plannen voor de komende periode ( zie Jaarplannen) • • •
Verbeterplan taal-lezen (begrijpend lezen en spelling) Onderzoeken en evalueren betreffende de leertijd i.v.m. continurooster. Wereldverkennende vakken in thema’s verwerken
Onderzoekend leren •
• • • • •
Tijdens het rekenonderwijs en de wereldverkennende lessen worden onderzoeksvragen gesteld aan leerlingen. Hierdoor leren kinderen na te denken en zelf tot creatieve oplossingen te komen. De kinderen leren zelf ook onderzoeksvragen te stellen. Leerlingen mogen bij het onderzoeken van hun onderzoeksvraag gebruik maken van alle middelen, die in de school voor handen zijn, zoals de laptop, IPad, microscoop, middelen uit de techniekkast enz. In de klas zien we de stappen van onderzoekend leren visueel terug. Ook kunnen de kinderen in de groep hun persoonlijke onderzoeksvragen ophangen. Tijdens het thematisch werken kunnen de kinderen werken aan hun onderzoeksvragen en antwoord vinden op hun vragen. Leerkrachten kunnen onderzoeksvragen stellen aan kinderen. Leerkrachten zijn vaardig in het uitdagen van kinderen om te onderzoeken en te ontdekken. Leerkrachten kunnen zich verdiepen in Onderzoekend leren door naar de Winterschool te gaan van Universiteit Nijmegen. Einddoel: Tijdens het thematisch werken stellen kinderen zich zelf onderzoekvragen. Zo kunnen leerkrachten maatwerk leveren en excellente leerlingen krijgen de mogelijkheid op onderzoek uit te gaan. De verantwoordelijkheid voor het onderzoeken ligt bij het kind zelf. Het kind kan steeds verder gaan met het onderzoek en soms zijn er geen antwoorden te vinden. Zo nodigen we de kinderen uit om nog een stapje verder te gaan en hun grenzen te verleggen. We noemen dit: Onderzoekend excelleren!
Taalatelier (2015-2017) Doel: Een leerlijn verhalen schrijven. Kinderen leren vanaf groep 4 mooie verhalen schrijven tijdens de taalateliers.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 23
Leerkrachten leren vaardig te worden in het geven van een goede schrijfles. Aan de hand van een goed model, waarvan de instructie een belangrijk ingrediënt is en waarvan de leerkracht de leerlingen leert zichzelf te sturen zonder dat de leerkracht vergeet nadrukkelijk mee te sturen. Professionaliseren van leerkrachten(2015-2019) Doel: Leerkrachten, die een krachtig effect hebben op het leren van leerlingen. 1. 2. 3. 4. 5.
We vergroten de analyse vaardigheden van leerkrachten. We vergroten doelgericht werken. We vergroten pedagogisch-didactische vaardigheden Wij bevorderen kennis van leerlijnen Wij bouwen een infrastructuur waarin leraren voortdurende werken aan hun bekwaamheidsontwikkeling. We willen dat kwaliteitszorg zaak is van het hele team. Dat begint met het stellen van ambitieuze, inspirerende doelen. Alle teamleden leggen hun bekwaamheidsontwikkeling vast in het bekwaamheidsdossier in Parnassys. De competentielijsten van Integraal geven leerkrachten taal om te denken en te reflecteren over hun ontwikkeling. Alle leerkrachten registreren zich in het lerarenregister. De schoolleider laat zich registeren in het schoolleidersregister. Een inspirerende en uitdagende leeromgeving (2015-2019) Doel: een leeromgeving die diepgaand, samenhangend en betekenisvol leren mogelijk maakt. 1. Wij ontwikkelen visie op de inrichting van de leeromgeving met het oog op de bevordering van de talentontwikkeling en de ontwikkeling van de brede vaardigheden. 2. Wij ontwikkelen visie op de integratie van ict binnen het curriculum. 3. Wij voeren pilots uit om de leeromgeving te verrijken (bijvoorbeeld in het kader van geïntegreerde toepassing van ict, in het kader van integratie van techniek binnen het onderwijs, enzovoort). 4. Leerkrachten nemen initiatieven om de leeromgeaving te verrijken. 5. De visie en missie is voelbaar in de school. Veilige verkeerssituatie Samen met de gemeente en de verkeerscommissie zijn er nieuwe activiteiten gepland om de verkeerssituatie te verbeteren (nieuwe bestrating, kiss en ride-zone, spreiding van verkeersstromen).
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 24
8 Bijzondere activiteiten van 2014-2015 Nieuw schoolplein Een schoolpleincommissie bestaande uit ouders en leerkrachten hebben in het voorjaar van 2015 een prachtig schoolplein ontworpen.
De kinderen van groep 7/8 hebben de weerman Gerrit Hiemstra uitgenodigd voor een bijzondere les over het weer.
Project Water was een groot succes! Onderzoekend leren in het Watermuseum.
Oude meubels naar Sri Lanka Onze oude meubels zijn in de schoolvakantie naar Sri Lanka gegaan. De kinderen in Sri Lanka zijn erg blij met onze afgeschreven meubels.
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 25
Introdans: een voorstelling, waarbij de leerlingen eerst zelf een les krijgen op de eigen school.
The final Push
Cultureel Erfgoed : Min40Celsius in Varsselder
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 26
Schooljaarverslag 2014-2015 - Obs 't Montferland - 27