April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
Opdracht didactisch Stripverhaal Door Priscilla de Kock, Joey Larioza en Wesley van Vliet A. Inleiding B. Beginsituatie – voorkennis C. Doelstelling D. Lesplannen A. Inleiding Deze lessenserie is bedoeld voor leerlingen van het vmbo, leerjaar 3 TL. De klas bestaat uit 24 leerlingen. De opdracht is vakoverstijgend. Tijdens de lessen geschiedenis is aandacht besteed aan de Tweede Wereldoorlog. De opdracht dient echter uitgevoerd te worden voor en tijdens het vak Nederlands. B. Beginsituatie – voorkennis De voorkennis is gemobiliseerd tijdens het vak Geschiedenis. Daarin is het thema De Tweede Wereldoorlog uitvoerig aan bod gekomen. De docenten hebben aandacht besteed aan de Joden als minderhedengroep en het verzet in Nederland tegen Nazi-Duitsland. De leerlingen kunnen de historische context van de twee verhalen zelfstandig plaatsen in de tijdslijn van de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de lessen Nederlands worden de opdrachten uitgevoerd. De leerlingen zijn bekend met diverse didactische werkvormen. De leerlingen hebben reeds in leerjaar 1 en 2 stripboeken gelezen. Tevens zijn in de mediatheek stripboeken verkrijgbaar. C. Doelstelling Deze lessenserie bestaat uit vier lessen, waarvan de laatste een ‘inleverles ‘ is. De leerlingen krijgen elk een exemplaar van het stripboek. Deze kan dus zowel klassikaal als individueel worden gebruikt. Het is de bedoeling dat de leerling de historische gebeurtenis kan vertalen naar het heden door middel van een uitvoering. De leerling dient als eindproduct, in samenwerking met klasgenoten, een kant-en-klaar toneelscript te ontwerpen. Op die manier wordt het reproductieve leren (het lezen van het stripboek) omgezet, met behulp van activerende werkvormen, naar een productief eindproduct.
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
Les 1
Tijd
Activiteit docent
Activiteit leerling
Lesdoel
Evaluatie Elke les wordt aan het einde geëvalueerd.
De leerling heeft het boek meegenomen.
De leerling weet bij welke groep hij hoort. De leerling kent zijn/haar taak. De leerling maakt een ruwe schets van
50 min. Lesfase Introductie 10 min
De docent gaat na of iedereen het boek heeft gelezen. De docent vraagt de leerlingen wat zij van het stripboek vinden.
De leerling geeft zijn/haar mening.
Werkvorm De werkvorm is gericht op activerende didactiek en samenwerkend leren.
Lesfase Verwerking 30 min
De docent introduceert de les en legt uit wat de bedoeling is van de les. Hij maakt gebruik van een spoorboek, zodat de leerling altijd weet van hem te wachten staat. De docent vertelt de klas dat zij uiteindelijk een script moeten maken van het stripboek. Het script speelt zich af in 2009. De docent geeft de klas de opdracht om groepen van 4 te maken. In totaal zijn er 6 groepen. De docent verdeelt de taken. Nr 1: tijdsbewaker, Nr2: materiaalman, Nr3: observeerder/procesbewaker,
De leerling (klassikaal) luistert naar de docent en zijn/haar instructies. Inhoud
De leerling kiest zijn groep uit.
De leerlingen weten welke functie zij hebben. De materiaalman zorgt voor de benodigde spullen. De rest van de groep
De leerlingen gaan aan de slag. Zij moeten een raamwerk maken van de takenverdeling.
De observeerder van de groep heeft de taak gekregen het groepsproces te bewaken. Hij dient daar verslag van te doen. Product In deze les wordt de opdracht geïntroduceerd. De leerlingen moeten in groepsverband brainstormen en taken verdelen. Proces De leerlingen hebben het stripboek gelezen en door de reflectievragen die aan het begin van de les zijn gesteld kunnen de leerlingen zich identificeren met het verhaal. Zij moeten om de opdracht goed af te ronden het verhaal kunnen plaatsen naar het heden. Dit proces zorgt voor een productieve
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
Nr4:notulist/schrijver
Lesfase Afsluiting 10 min
verwerking van het verhaal.
De docent zorgt ervoor dat de leerling weet dat het bijna tijd is.
De tijdsbewaker waarschuwt zijn/haar groepje dat de lestijd bijna om is.
De docent begeleidt de laatste 5 minuten waarin voornamelijk wordt opgeruimd.
De materiaalman zorgt ervoor dat de spullen netjes worden opgeruimd.
De docent vraagt van elke groep de observeerder hoe het groepsproces is verlopen.
De schrijver zorgt voor het geschreven gedeelte. De observeerder vertelt de docent hoe het proces is gegaan. Wat de min/pluspunten waren.
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
Les 2
Tijd
Activiteit docent
Activiteit leerling
50 min. Lesfase Introductie
De docent controleert of de leerlingen alle benodigdheden bij zich hebben.
De leerling heeft het boek mee. De spullen worden te voorschijn gehaald.
5minuten
Lesfase Verwerking
Lesfase Afsluiting
De docent begeleidt het samenwerkend leren. Hij/zij zorgt voor een veilig klimaat.
Leerlingen werken aan de opdracht
Lesdoel
Evaluatie
Het doel van deze les is een uitgebreidere overzicht te hebben van de taken. Tevens zijn de taken zo verdeelt dat de leerling meteen aan de slag kan. De leerling weet aan het einde van de les welke stukken uit het stripboek worden verwerkt in het script.
Deze les wordt geëvalueerd d.m.v. vragen.
Werkvorm Er is sprake van activerende didactiek en samenwerkend leren. De leerlingen discussiëren en vergaderen.
De docent begeleidt het eindgedeelte. De docent koppelt het uiteindelijke eidproduct aan de les en vraagt de leerlingen hoe het leer/maakproces verloopt.
De tijdsbewaker licht de rest van de groep in. De groep ruimt de spullen.
Inhoud
De observeerder houdt de docent op de hoogt van de laatste ontwikkelingen binnen de groep.
De leerlingen kiezen een gedeelte uit het stripboek en maken een klad van het script die zij uiteindelijk uitgevoerd willen zien.
Product Klad van het script Proces De leerlingen hebben in overleg de stukken gekozen die uiteindelijk uitgevoerd zullen worden. Zij zullen d.m.v. discussies en vergadertechnieken tot een geheel komen.
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
Les 3 Tijd
Activiteit docent
Activiteit leerling
50 min. Lesfase Introductie
De docent controleert of de leerlingen alle benodigdheden bij zich hebben.
De leerling heeft het boek mee. De spullen worden te voorschijn gehaald.
5minuten
Lesfase
De docent begeleidt en is fungeert als sparringpartner.
De leerlingen werken in groepsverband aan het script en de uitwerking.
Verwerking
Lesfase Afsluiting
De docent begeleidt het eindgedeelte. De docent koppelt het uiteindelijke eindproduct aan de les en vraagt de leerlingen hoe het leer/maakproces verloopt.
De tijdsbewaker licht de rest van de groep in. De groep ruimt de spullen. De observeerder houdt de docent op de hoogt van de laatste ontwikkelingen binnen de groep.
Lesdoel
Evaluatie
De leerlingen hebben de taken verdeeld over de groepsleden. Elke groep kent een schrijver, materiaalman, tijdsbewaker en procesbewaker. De functies van de groepsleden spreken voor zich. Ze zijn breed te interpreteren.
Deze les wordt geëvalueerd d.m.v. vragen.
Werkvorm Er is sprake van activerende didactiek en samenwerkend leren. Er wordt kritisch gekeken naar het gekozen stuk van het stripboek. De leerlingen reflecteren op elkaars werk.
De leerlingen werken het script verder uit en maken gebruik van diverse middelen Omdat het verhaal vertaald moet worden naar de tegenwoordige tijd moeten de leerlingen ervoor zorgen dat het verhaal dat zij hebben geschreven realistisch is van aard voor de rest van de klas.
Inhoud De schrijver stelt het script samen en is uiteindelijk eindverantwoordelijke, de materiaalman zorgt voor het juiste decor en de juiste kleren. Hij bedenkt ook waar de spullen te krijgen zijn. De tijdsbewaker zorgt ervoor dat alles binnen de lestijd gebeurt. Tevens is hij verantwoordelijk voor tijdsbewaking is het script. De procesbewaker is de kritische noot. Hij bepaalt of alles realistisch genoeg is en of het doel
Product Verdere uitwerking van het script. Proces
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
haalbaar is.
April 4, 2009
OPDRACHT DIDACTISCH STRIPVERHAAL
De laatste les moeten de leerlingen het script ingeleverd hebben. De leerlingen mogen nog in de mediatheek de laatste puntjes op de i zetten. De scripts worden via de ELO verzonden naar de docent. Het handige van de ELO is dat de deadline ingesteld kan worden. Te laat ingeleverd is simpelweg te laat. D e bedoeling van het schrijven van een script n.a.v. het stripboek (De Ontdekking/De Zoektocht) is dat leerlingen het verhaal in deze tijd moeten plaatsten waardoor zij kritisch kijken naar de verhaallijn en de gebeurtenissen. De personages worden vertolkt door hedendaagse personen. De productiviteit wordt hierdoor gestimuleerd.