Opbrengstgericht werken aan technisch lezen. 10 december 2015

Opbrengstgericht werken aan technisch lezen 10 december 2015

Wat gaan we doen? • Kijken naar toetsen • Doelen bepalen • Onderwijs aanpassen aan de onderwijsbehoeften

Toetsen Om doelmatig het gesprek te kunnen voeren over toetsresultaten op groeps-, school- en leerlingniveau, zijn met name de dwarsdoorsnedes en de trendanalyses bruikbaar.

Dwarsdoorsnede Een dwarsdoorsnede toont voor verschillende jaargroepen de resultaten op één bepaald moment voor bijvoorbeeld technisch lezen

Dwarsdoorsnede landelijk gemiddelde

In percentages groep 4

Trendanalyse Een trendanalyse toont de resultaten die verschillende jaargroepen door de jaren heen behaalden op een bepaalde toets. Het is mogelijk om hierbij van één bepaald toetsmoment uit te gaan, maar het is ook mogelijk om meerdere toetsmomenten naast elkaar te zetten. Een trendanalyse is te beschouwen als een film van de resultaten van een bepaalde toets over een reeks van jaren.

Trendanalyse over 4 schooljaren

Groep 4

Kwaliteitskaart School aan Zet “Opbrengstgericht werken en ParnasSys: Overzichten van toetsresultaten” of “Heldere overzichten van toetsresultaten als basis voor gesprek”

Toetsprocedures Veel manieren om gegevens te verzamelen over de leesontwikkeling. Zie “Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen” SNEL toets TVK? M3 Extra (www.estafette-lezen.nl) AVI en DMT

Toetskalender lezen gericht op technisch lezen / woordenschat / begrijpend lezen Aanbevolen Toetskalender, Cito-kalender en Toetskalender Protocollen Leesproblemen en Dyslexie Hieronder vergelijken we de aanbevolen toetskalender met de toetskalender van Cito en de toetskalender uit de herziene Protocollen Leesproblemen en Dyslexie. We geven aan wat de verschillen zijn en verantwoorden de gemaakte keuzes. Gebruikte afkortingen: • SNEL = SNEL-toets • TvK =Taal voor Kleuters • TBG = Toetsen Beginnende Geletterdheid • KP = Kleutertoetsen Protocol • SLK = Signaleringslijst voor Kleuters (Protocol) • SBG = Screeningsinstrument Beginnende geletterdheid • SD = Screeningsinstrument Dyslexie • DMT = Drie Minuten Toets • TTL = Toets Technisch Lezen • WS = Woordenschat • TBL = Toetsen Begrijpend Lezen

SNELtoets kindentaal.nl ( van 12 tot 82 mnd) • • • • • • • • • • • • • •

Begrijpt uw kind opdrachtjes van 2 woorden? (Bijv. jas aan, schoenen vast) Kan uw kind 1 of meer lichaamsdelen aanwijzen? (Bijv. waar zit je neus?) Zegt uw kind tenminste 5 tot 10 woordjes in totaal? Begrijpt uw kind zinnetjes van 3 woorden? (Bijv. in de tuin, op de stoel) Kan uw kind 2 woordjes combineren zoals 'papa boek' of 'kijk poes'? De woorden mogen nog ‘verkeerd’ worden uitgesproken. (Bijv. toel titten) Kan uw kind zinnetjes van 3 woorden maken? (Bijv. popje muts ophebben, auto in garage) De woorden mogen nog ‘verkeerd’ worden uitgesproken. Zet uw kind 3 tot 5 woorden achter elkaar? (Bijv. ik koekje wil hebben, wij gaan ook zinge) Is ongeveer de helft van wat uw kind zegt, ook door anderen, te verstaan? Vertelt uw kind wel eens spontaan een verhaaltje? (Bijv. over wat uw kind die dag heeft gedaan) Kan uw kind een verhaaltje navertellen bij een aantal plaatjes? Kunt u ongeveer driekwart van uw kind verstaan? Maakt uw kind ook hele lange zinnen? (Bijv. als ik later groot ben, dan wil ik graag kok worden) Is uw kind, ook door anderen, goed te verstaan? Praat uw kind als een volwassene qua taalgebruik vindt u?

Uitslag(wordt automatisch berekend bij invullen van de test)

TVK Betekent een score I of II dat de leerling succes zal hebben bij het aanvankelijk lezen?

SBZW Tabellen tussenopbrengsten CITO LOVS versie: augustus 2015 In dit document staan voor de meest voorkomende CITO-toetsen van het leerlingvolgsysteem weergegeven welke vaardigheidsscores bij welk niveau horen. Dit betreffen elke keer de gegevens op leerlingniveau. Ook staan de meest recente ondergrenzen van de Inspectie van het Onderwijs aangegeven (augustus 2014). Het geheel is per toets afgebeeld in overzichtelijke tabellen. Aangezien het Analyse- en waarderingskader van de inspectie regelmatig wordt bijgesteld, en er regelmatig nieuwe CITO uitgaven komen, zal er van dit document regelmatig een update volgen. De laatste versie is altijd te raadplegen via www.sbzw.nl Bij het maken van dit document zijn de CITO handleidingen van de betreffende toetsen gebruikt. Voor de nieuwe normen van de toetsen spelling, begrijpend lezen en rekenen-wiskunde zijn de updates gebruikt van de CITO Portal. Aan het gebruik van dit document kunnen geen rechten worden ontleend.

“Tabel “ Technisch lezen DMT (versie 2009) Kaart 1, kaart 2 en kaart 3 Toets Minimale en maximale vaardigheidsscores Ondergrenzen gemiddelde vaardigheidsscore CITO LVS volgens Inspectiekader

niveau V IV III II I I (hoogste 10%) M3 0 -12 13 – 16 17 – 21 22 – 31 32 – 148 43 - 148 21 • + 8 + 8 + 12 + 17 + 19 + 18 • E3 0 – 20 21 – 28 29 – 38 39 – 50 51 – 148 61 - 148 33 • + 14 + 14 + 20 + 20 + 18 + 16 • M4 0 – 34 35 - 48 49 – 58 59 – 68 69 – 148 77 - 148 48 • + 12 + 12 + 9 + 8 + 8 + 7 • 106 106 – 148 112 - 148 93

Inspectie wil DMT-scores Waar of niet waar?

Beste Joop Indicator 1.2: tussenresultaten technisch lezen Bij onderzoeken beoordeelt de inspectie de resultaten gedurende de schoolperiode van rekenen en begrijpend lezen, en ook van technisch lezen. Voor technisch lezen worden uitsluitend de resultaten in de groepen 3 en 4 beoordeeld. Scholen kunnen voor de verantwoording van de resultaten voor technisch lezen gebruik maken van verschillende toetsen. In de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten(augustus 2013) zijn deze toetsen vermeld (zie Hoofdstuk 3, pag. B-29 en verder): • Cito: DMT versie 2009 • Cito: Technisch lezen versie 2009 (Leestechniek en Leestempo); • Technisch lezen toetsen van 678 Onderwijs Advisering.

Deze toetsen voldoen aan de criteria van Cotan en er zijn normen op schoolniveau voor beschikbaar. Zie voor een nadere verantwoording van de keuze van deze toetsen de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten, paragraaf 2.2.

Beste Joop “Scholen kunnen dus voor de verantwoording van de resultaten tijdens de schoolperiode aan de inspectie (indicator 1.2) bijvoorbeeld de DMT gebruiken, en er voor kiezen om daarnaast de leesontwikkeling te volgen door middel van AVI, of om dat in de hogere leerjaren alleen met de AVI te doen. Soms hebben scholen namelijk de voorkeur om in de hogere leerjaren een toets te gebruiken waarmee de technische leesvaardigheid wordt gevolgd door nauwkeurig en vlot zinnen te lezen (AVI). Deze toets sluit dan beter aan bij hun intentie om meer aandacht te schenken aan vloeiend lezen van zinnen en teksten i.p.v. het inoefenen van losse woordjes.”

Met vriendelijke groet, Drs. H. (Herman) M.B. Franssen Inspecteur van het onderwijs [email protected]

realiteit in VO PISA 2009: - laagste leesfrequentie van 55 deelnemende landen - totaal niet-lezers NL: 49% (vs 37% in andere landen) - Nederland staat 10e qua leesvaardigheid Gemiddelden Leesvaardigheid:

niet-lezers alle landen alle ppn. Nederland

= 464 = 494 = 508

Leesbevordering Toetsen om de leesbereidheid te meten. Van heel simpel tot uitgebreid Zie “Leesbevordering”

Simpel… Ben je een jongen of een meisje? Vind je het leuk om te lezen op school? Vind je het thuis leuk om te lezen? Zijn er leuke leesboeken in de klas?

Leesattitudeschaal Voorbeeld Lezen in het algemeen 29. Vind je veel boeken saai?

ja o

nee o

30. Lees je een boek meestal helemaal uit?

ja o

nee o

31. Vind je lezen leuk?

ja o

nee o

32. Wil je later veel boeken lezen?

ja o

nee o

33. Vind je lezen in de vakantie saai? (met vakantie worden alle soorten vakanties bedoeld)

ja o

nee o

34. Vind je veel leesboeken eigenlijk te dik?

ja o

nee o

35. Vind je het leuk als je een boek als cadeau krijgt?

ja o

nee o

36. Vind je het fijn om elke dag in een boek te lezen?

ja o

nee o

37. Begint lezen na een tijdje te vervelen?

ja o

nee o

38. Lees je meer dan veel andere kinderen?

ja o

nee o

39. Lees je moeilijkere boeken dan andere kinderen?

ja o

nee o

40. Vind je het belangrijk om goed te kunnen lezen?

ja o

nee o

41. Vind je lezen gemakkelijk?

ja o

nee o

42. Vind je dat je goed kunt lezen?

ja o

nee o

Leesattitudeschaal Tabel 22 Normen Leesattitudeschaal voor groep 4 volgens de nieuwe Cito-schaal. N=774 Niveau I II III IV V

Score in aantal goed 36-46 32-35 27-31 22-26 0-21

Grootte van de groep 20% 20% 20% 20% 20%

Tabel 23 Normen ‘Lezen in de klas’ voor groep 4 volgens de nieuwe Cito-schaal. N=774 Niveau I II III IV V

Score in aantal goed 12-14 10-11 9 7-8 0-6


Tabel 24 Normen ‘Lezen thuis‘ voor groep 4 volgens de nieuwe Cito-schaal. N=774 Niveau I II III IV V

Score in aantal goed 12-14 10-11 8-9 6-7 0-5


Canon van mijn school 17 Heyden, Haye van der: Zeer populair zijn de boeken over de verliefdheid van Jeroen en Paulien. Maar ook het zeer humoristische boek Gered is een voltreffer, zeker voor de voetballiefhebbers. Zeer direct en herkenbaar taalgebruik. 18 Hokke, Henk: veel verhalen spelen zich af op school en gaan over alledaagse belevenissen. Soms wat moeilijkere onderwerpen. Maar zijn ogen lachten niet gaat bijvoorbeeld over racisme. 19 Hollander, Vivian den: Schrijver van series die er in gaan als koek: De Effies, Manege De Roskam, Supersticks, Spekkie en Sproet. 20 Hooft, Mieke van: laat zich inspireren door gebeurtenissen waarover ze leest in de krant. Bij voorkeur kiest ze onderwerpen waar ze zelf kippenvel van krijgt zoals pesten, zinloos geweld of zwerfkinderen. Serieuze thema’s dus die ze met humor en spanning uitwerkt.

Teveel? • Boeken lezen van 50 auteurs…is dat veel? • Leestijd Estafette (nieuw): Zwakke lezers: 568 uur Goede lezers: 408 uur Per week een toepassingsles van drie kwartier

Dat ga ik doen! Dat ga ik doen! 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 1 6 1 7 1 8 1 9 2 0 2 1 2 2 2 3 2 4 2 5 2 6 2 7 2 8

Ik ga een leesplan schrijven m.b.v. de website www.leesplan.nl . Ik help mijn leerlingen een boek te zoeken door gebruik te maken www.boekenzoeker.nl. Ik ga de Voorleesexpres organiseren voor ouders van kinderen van 2-8 jaar. Ik ga voorleeswedstrijden organiseren. Ik ga het nieuwe online magazine digi op de website van mijn school zetten. Ik ga voortaan tanken bij Total! Ik ga het boek “Vertel eens” van Chambers kopen. Ik meld me aan bij Onderwijsportaal van Lieven Coppens en download de Nieuwsbrief leren over Mag (leren) lezen nog plezierig zijn? Ik doe mee met de Kinderboekenweek. Ik maak een lijst van voorleesprentenboeken voor de groepen 1 en 2. Ik neem jaarlijks de LAS af. Ik kijk in de catalogus van www.zoleukislezen.nl. Ik ga ervoor zorgen dat een collega de opleiding Open boek gaat volgen en misschien doe ik het zelf wel. Ik ga naar de site van www.rianvisser.nl/kinderboekenweek en download de gratis digibordles voor groep 1, 2 en 3. Ik vraag de gratis handleiding op bij het boek Lezen is een feest! Bij [email protected] . Het boek bestel ik bij Zwijsen. Op de site van CPS bestel ik de aanpak Vrij lezen van Lucia Fiori. Ik ga de leerlingen die tutor zijn een cursus geven. Ik bestel de cursus bij Delubas. Ik ga een placemat maken. Bij Expertis download ik de VoorKoor Door Draaier. Dan blijft het koorlezen leuk. Ik ga regelmatig meten hoe het met de leesbereidheid is gesteld. Ik ga een eigen Canon samenstellen voor mijn school. Ik neem een gratis abonnement op het kwartaaltijdschrift voor leesbevordering van de Stichting Lezen. Ik bestel bij de Fontein lesbrieven over Roald Dahl in de klas. Ik bestel bij Zwijsen Vreemde Zaken. Spannend! Het Voorleeskwartier is nu ook per groep te bestellen. Ga ik doen. Iedere leerling bij ons op school heeft een portfolio. Ik ga leeskilometers maken met mijn groep. Weet je wat ik ga doen………………………………………………………………………………………

Leesgesprekken Meer weten over de leesvaardigheid, de leesvoorkeuren, de leesomgeving van de leerlingen.

http://nederlands.slo.nl/leesgesprekken

Een methode voor voortgezet technisch lezen Start met een goede methode, maar wat is een goede methode? Download “Naast elkaar Voortgezet technisch lezen” www.joopstoeldraijeronderwijsadvies.nl

Keuze Estafette Nieuw Leesparade Nieuw Station Zuid

Naast elkaar Leesparade Versie 2

Goed Gelezen! versie 2

Estafette

Station Zuid

Lekker Lezen

Timboektoe

Uitgeverij Delubas, Drunen

Uitgeverij Malmberg, Den Bosch

Uitgeverij Zwijsen, Tilburg



Uitgeverij Noordhoff Uitgevers, Houten

 0416 – 380482 www.delubas.nl

 073–6288811 www.goedgelezen.nl

 013 – 5838800 www.estafette-lezen.nl

 073-6288811 www.stationzuid.nl

073-6288811 www.malmberg.nl

030-6383441

Onderdeel van..

Onderdeel van.. Goed Gelezen! heeft twee modules: ‘Begrijpend en studerend lezen’ en ‘Voortgezet technisch lezen’. Ze kunnen onafhankelijk van elkaar gebruikt worden.

Onderdeel van.. De methode staat op zichzelf. Uitgever ziet de methode als een vervolg op Veilig leren lezen.

Onderdeel van.. Volgens de brochure sluit Station Zuid aan

Onderdeel van.. De methode staat op zichzelf.

Onderdeel van.. De methode staat op zichzelf. Kan na iedere methode voor aanvankelijk lezen ingezet worden.

Jaar van uitgave 2004





Groepen Groep 4, 5 en 6.

Groepen Groep 4 t/m 8. Methode is vooral gebaseerd op jaargroepen, maar ook op leesniveaus.

Groepen 4 t/m 8.

Groepen Niet aan jaargroepen gebonden.

Groepen Groep 4 t/m 8. Methode is gebaseerd op leesniveaus en op jaargroepen.

Methode staat op zichzelf, maar de school moet beschikken over goede leesboeken (kopen en/of lenen).

Jaar van uitgave 2010 Groepen 4 t/m 8.

op alle methodes voor aanvankelijk lezen (blz 4)

www.timboektoelezen.nl

Naast elkaar

Beginniveau Instructie op niveau M4.

Beginniveau Voor leerlingen van groep 4 die AVI-2 lezen op instructieniveau of lager. Groep 5: instructieniveau AVI5 of lager Groep 6: instructienvieau AVI6 of lager.

Beginniveau Beginniveau Methode start in Methode start op groep 4 met M4. AVI E3. Mocht het leesniveau van leerlingen te laag zijn, kan men ter overbrugging remediëren met materiaal op niveau E3.

Beginniveau Beginniveau Methode start bij AVI Methode start in E3 voor de groep 4 met M3 basislessen, maar er is ook materiaal voor leerlingen die nog geen M3 beheersen. Dit zit in het uitbreidingspakket.

Tijd! Leesparade Versie 2

Goed Gelezen! Estafette versie 2

Station Zuid

Lekker Lezen

Timboektoe

Tijdsinvestering Groep 4 en 5: TL 3 lessen, leesbevordering 2 lessen per week. Totaal 204 uur Groep 6: idem, maar 1 les leesbevordering en 1 les TL zijn keuzelessen. Totaal: 104 uur. Groep 7 en 8: TL 2 lessen, leesbevordering 2 lessen, maar van iedere les is één les een keuzeles. Totaal 160 uur.

Tijdsinvestering Voor groep 4, 5 en 6: per week 2 lessen van 30 min. 1 blok van 5 weken: 5 x 2 = 10 lessen 6 blokken per jaar: 6 x 10 = 60 lessen 3 leerjaren: 3 x 60 = 180 lessen x 30 min. = 90 uur

Tijdsinvestering Groep 4 en 5: 4 lessen van 30 minuten TL en 1 les leesbevordering van 45 minuten per week. Groep 6: 2 lessen TL van 30 minuten en 1 les leesbevordering van 45 minuten. Groep 7 en 8: 1 les TL van 30 minuten en 1 les leesbevordering van 45 minuten.

Tijdsinvestering Bij organisatiemodel I geeft u 3 x 30 minuten per week Lekker Lezen. Bij II: 4 x 30 minuten per week. De vierde les is vrij lezen, leeskaarten of vrij oefenen. Bij de berekening gaan we uit van 2 uur per week. Per jaar: 36 weken x 2 uur: 72 uur. Zwakke lezer: werken met de methode van groep 3 t/m 7: 288 uur. Gemiddelde lezer: van groep 3 t/m 6: 216 uur. Betere lezer: van groep 4 t/m 6: 216 uur. (Betere lezer leest meer vrij).

Tijdsinverstering Groep 4 en 5: 33 weken van 3 lessen van 30 minuten=100 uur Facultatief 1 les per week extra=33 uur Groep 6: 33 weken van 2 lessen van 30 min= 33 uur Facultatief 1 les per week extra=17 uur Groep 7 en 8: 30 weken van 2 lessen van 30 min=60 uur Facultatief 1 les per week extra=30 uur

Groep 4 t/m 8: Groep 4 t/m 6: 472 uur, waarvan 90 uur 160 uur leesbevordering. Technisch lezen: 472160= 312 uur.

Tijdsinvestering Groep 4 en 5: 180 minuten per week. Per week 3 basislessen en 1 toepassingsles (lesduur 45 min) Groep 6, 7 en 8: 135 minuten per week. Per week 2 basislessen en 1 toepassingsles. Voor risicolezers: 1 uur extra per week. Een jaar heeft 32 lesweken, maar kan eventueel met toepassingsweken worden uitgebreid.

Groep 4 t/m 8: 408 uur Zwakke lezers: 568 uur.

Groep 4 t/m 8: 308 uur, waarvan 120 uur leesbevordering. Technisch lezen: 308120= 188 uur

Groep 4 t/m 6: 216 uur Groep 4 t/m 7: 288 uur

Totaal voor groep 4-8 193 uur Inclusief facultatieve lessen: 273 uur

Groep 4 t/m 8: 193 uur Inclusief facultatieve lessen: 273 uur

Versnelling www.versneldaanbod.nl 3 aanpakken: Basis Basisplus Dubbelplus Op weg naar meer excellente lezers

Op weg naar meer excellente lezers Kwaliteitskaart School aan Zet: 11 tips o.a. tip 6: Formuleer inhoudelijke leesdoelen: Kennis Motivatie Studiehouding

Estafette LITE Kijk op www.estafette-lezen.nl Kijk voor het model voor de Estafettelopers!

Relatie met ouders www.delubas.nl Samen beter lezen

Lezen voor ouders

Jonge kinderen 0-4 Kinderen in groep 1 en 2 Kinderen in groep 3 ( uitspreken letters) Kinderen in groep 4-8

Differentiatie Technisch Lezen (extra tijd voor risicolezers) KK School aan zet Parallel inroosteren van het lezen. Goede lezers ‘loslaten’ .Het bewaken van een rustige leesomgeving is nodig. Leerlingen die AVI M6 beheersen ’loslaten’. Extra handen in de groep. De leerkracht neemt de risicoleerlingen onder haar hoede. Inzet van de remedial teacher bij het leesonderwijs. Werken in een groepje is vaak net zo effectief. Ook is het van belang de remedial teaching naadloos te laten aansluiten bij de leeslessen in de groep. Inzet van volwassen tutoren bij het leesonderwijs. Inzetten van bovenbouw leerlingen als tutor in groep 4 en 5. Samen beter lezen ( CPS) Inzet van de computer.

Lees- en luistermaterialen.

Wat is peer tutoring? Peer tutoring – een vorm van coöperatief of samenwerkend leren - bij lezen is een methodiek waarvan veel internationaal onderzoek zegt dat het zwakke lezers daadwerkelijk helpt om een betere lezer te worden, o.a. omdat zwakke lezers graag met een andere leerling samenwerken en daardoor hun taakgerichte leestijd en leesmotivatie toeneemt.

Waarom peer tutoring? • Betere leesresultaten • Betere motivatie • Betere relaties tussen de kinderen • Biedt leerkrachten de mogelijkheid om V-leerlingen te helpen

De effecten van Peer Tutoring

Tutors uit hogere klassen ( 0.79) zijn effectiever dan tutors van dezelfde leeftijd (0.52) of volwassen tutors (0.54) Hattie, 2009/2012

Waar moet de tutor bij technisch lezen op letten? Er moet door de tutor op vier soorten fouten worden gelet: • Het fout lezen van het woord • Het weglaten van een woord • Het toevoegen van een woord • Langer dan 4 seconden moeten wachten betekent dat de tutee het woord niet kan lezen.

Samen beter lezen Eerste stap: Samen hardop lezen - voor er met het lezen begonnen wordt, bespreekt de tutor met de tutee de tekst - tutor en tutee lezen tegelijkertijd hardop de tekst, waarbij de tutor zich aan het leestempo van het kind aanpast; -als de tutee een woord niet correct leest, leest de tutor het, de tutee zegt het woord vervolgens na, waarna er weer gezamenlijk verder wordt gelezen. Tweede stap: Alleen lezen - als de tekst gezamenlijk gelezen is, leest de tutee- als hij over voldoende zelfvertrouwen beschikt- deze vervolgens alleen; - aarzelt de tutee bij het lezen van een woord of maakt de tutee tijdens het alleen lezen een fout (leest een ander woord, spreekt het woord niet goed uit), dan wacht de tutor 4 seconden om de tutee in de gelegenheid te stellen zichzelf te corrigeren; - De tutee herleest het fout gelezen fout; - Tutor en tutee lezen de tekst weer samen hardop als de tutee dat wenst.

PALS (Peer Assisting Learning Strategies) en het verbeteren van het technisch lezen • Duur sessie 10 – 15 minuten • De stappen: - De tutor leest 5 minuten de tekst hardop voor - De tutee leest dezelfde tekst 5 minuten hardop - De tutee vertelt 1 - 2 minuten over de inhoud van de tekst

Training tutors • Bij de training van tutors moet worden beklemtoond dat de peer tutoring in een goede sfeer moet verlopen, waarbij voorkomen moet worden dat de tutor de tutee bestraffend gaat toespreken. • Tutors moeten peer tutoring tijdens de training op elkaar uitproberen. • Voorkomen moet worden, dat de tutee geen kans krijgt om zelf een probleem op te lossen, omdat de tutor steeds al met een antwoord komt. • De sfeer moet zijn, dat de tutee zelf om hulp vraagt. • De tutor en de tutee moeten vanuit een duidelijke structuur werken. Bijvoorbeeld vanuit de voor – tijdens – na – aanpak. • Tutors moeten expliciet geïnformeerd worden. Bijvoorbeeld door een leerkracht die de aanpak uitlegt en modelt.

Belangrijke leerkrachtvaardigheden • Stel effectieve koppels samen; • Zorg voor geschikte teksten, o.a. een adequaat moeilijkheidsniveau, met relevante opdrachten; • Monitor de leesontwikkeling van de tutee en de uitvoering van de peer tutoring door de koppels; • Ondersteun, wanneer nodig, de tutor.

Tot slot 1. Als peer tutoring in het verlengde van groepsinstructie wordt geplaatst, is het van belang dat die instructie effectief is geweest; 2. Tutoring vraagt om scholing van de tutors, o.a. over hoe ze moeten handelen als de tutee problemen heeft; 3. Het is van belang dat koppels om de maand van samenstelling veranderen en dat goede leerlingen af en toe ook met andere goede leerlingen samenwerken; 4. Peer tutoring is het meest effectief als het frequent plaatsvindt, bijv. minimaal 3 x 15 minuten per week; 5. Effectief ingevoerde peer tutoring biedt de leerkracht de mogelijkheid om enkele keren per week intensieve instructie te bieden aan kinderen die dat nodig hebben ; 6. Het is van belang dat de leerkracht maar ook de schoolleiding de effectiviteit van peer tutoring monitoren en bij onvoldoende effectiviteit de aanpak bijstellen.

“Bestrijden van de zomerdip” Zie www.taalpilots.nl Werkbladen voor groep 4/5 De werkbladen Vos en Haas op het eiland en Tot kijk Vos en Haas. Deze werkbladen horen bij de (apart te bestellen) boekjes Vos en Haas op het eiland en Tot kijk Vos en Haas. •

Vos en Haas tegen de zomerdip. [PDF 340 Kb ]

• Werkbladen voor leerlingen van groep 3 en ouders. Mijn vakantieverhaal Met het pakket Mijn Vakantieverhaal maken leerlingen van de groepen 1- 8 in de vakantie een eigen vakantieboek. Met handleidingen voor leerkrachten en ouders.

Ervaringen met Vos en Haas [PDF 54 Kb ] Kinderen die in de vakantie met Vos en Haas het lezen hebben bijgehouden, zijn vooruitgegaan met lezen. Dat blijkt uit een onderzoek naar de ervaringen met Vos en Haas.

Checklist leerkrachtvaardigheden

Checklist leerkrachtvaardigheden (technisch)leesonderwijs Naam:

Ingevuld door:

organisatie

Werken volgens het gekozen differentiatiemodel Jaarplanning maken en hanteren Weekrooster maken en hanteren Efficiënte leeromgeving inrichten Stimulerende leesomgeving inrichten

Beheerst

datum:

Niet beheerst

Checklist leerkrachtvaardigheden •

Didactisch

•

Effectieve instructie kunnen geven, waaronder hardop voordoen

•

Voor-koor-zelf methodiek kunnen toepassen bij groepsgewijs oefenen

•

Feedback geven

•

Wacht-hint-prijs methodiek kunnen toepassen bij individuele leesbeurten

•

Algemeen

•

Kinderen leren zelfstandig te werken

•

Kinderen leren elkaar inhoudelijke feedback te geven na voordracht

•

Kinderen leren met elkaar over leeservaringen te vertellen

•

Onderscheid kunnen maken tussen activiteiten die meer of minder bijdragen aan de leesontwikkeling

•

Specifiek voor instructieles

•

Introductie verzorgen: terugblik vorige les, werkinstructie betere lezers

•

Effectieve instructie en verlengde instructie kunnen geven aan zwakkere lezers

•

Feedback geven aan (betere) lezers

•

Lesafronding met feedback kunnen geven alle lezers

•

Specifiek

•

Effectief en motiverend oefenen op woordniveau in automatiseren

•

Effectief en motiverend oefenen in vloeiend lezen

•

Effectief en motiverend herhaald lezen van teksten

•

Lesdoelen stellen en lesopbrengst samen met kinderen vaststellen

Vragen?

[email protected]

www.joopstoeldraijeronderwijsadvies.nl

Bijlage 1 Barometer van effectiviteit • Boven de 0.4 = Zone van gewenste effecten • 0.15 tot 0.4 = Lichte effecten • 0 tot 0.15 = Geringe effecten • Lager dan 0 = Negatieve effecten

Opbrengstgericht werken aan technisch lezen. 10 december 2015

Recommend Documents