Opbrengstgericht werken aan gedrag Doen wat werkt!
Is opvoeden een taak van de school? Het antwoord op deze vraag luidt volmondig ‘ja’! Een belangrijke taak van scholen is ‘socialisatie’, dat wil zeggen, kinderen díe dingen leren die zij nodig hebben om als volwassene te kunnen deelnemen aan de maatschappij. Dit is vastgelegd in de kerndoelen en de wet op het onderwijs. De inspectie ziet hierop toe. Die socialiserende taak wordt breed opgevat: naast taal en rekenen leren kinderen ook gedrag dat hen voorbereidt op deelname aan de maatschappij, zoals afspraken nakomen en samenwerken. Dat betekent dat scholen de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen moeten stimuleren en werken aan sociale vaardigheden.
Een goede basis Passend onderwijs gaat voor meer diversiteit in de klas zorgen. Als een school een goed basisarrangement op het gebied van gedrag heeft, kan het team veel aan. Een goede basis betekent dat het team het eens is over de manier waarop leraren en leerlingen zich op school gedragen. Dat de teamleden elkaar steunen in het naleven van de gedragsafspraken en hun aanpak op elkaar afstemmen. Als leraren ook de basisprincipes van gedragsbeïnvloeding kennen en beheersen, zijn zij beter in staat om te gaan met grote verschillen tussen leerlingen. Dan pas kunnen ze doen wat werkt.
Opbrengstgericht en datagestuurd Scholen zijn vrij in de manier waarop zij hun socialiserende taak uitvoeren. Dat is maar goed ook, want de ene school is de andere niet. Uitgaande van de visie stemmen scholen hun onderwijs af op wat de leerlingen nodig hebben. Belangrijk daarbij is dat scholen hun aanpak zó vormgeven dat de opbrengsten duidelijk worden en bijsturing mogelijk is. Het systematisch volgen van leerlingen, bijvoorbeeld met een leerlingvolgsysteem voor gedrag, is daarvoor een vereiste.
Differentiëren in drieën Onderwijs in sociaal competent gedrag is nodig, niet alleen voor later in de maatschappij maar ook om nu goed te kunnen profiteren van het onderwijs. Als het rustig en gezellig is in de klas, gaat het leren veel beter. En de leraar werkt met meer plezier. Een goede basisaanpak is niet voor alle leerlingen voldoende. Sommige leerlingen kunnen meer verantwoordelijkheid aan. Zij passen in een talentarrangement, waarin zij bijvoorbeeld leren anderen te helpen bij het oplossen van conflicten, of groepsleider zijn. Andere leerlingen hebben juist meer instructie en oefening nodig om zich voldoende sociaal competent te gedragen. Zij kunnen extra oefenen in een intensief arrangement. De ervaring leert dat bijna alle leerlingen in een van deze drie arrangementen basis-, talent- of intensief - passen. Dat maakt passend onderwijs overzichtelijk.
Een goede leraar is goud waard Het belang van een goede leraar kan nauwelijks overschat worden, dat geldt ook voor het onderwijs in gedrag. Goede leraren beschouwen gedrag van leerlingen als feedback op hun eigen handelen. Als een leerling de sfeer in de klas verstoort, of de effectieve onderwijstijd negatief beïnvloedt, analyseert een goede leraar dit gedrag en gaat na wat hij kan doen om de leerling tot alternatief gedrag te bewegen. Lukt het niet, dan volgt overleg met collega’s.
Kortom Opbrengstgericht werken aan gedrag gaat schoolleiding, team, leerlingen en ouders aan. Gezamenlijk kunnen ze van de school een gemeenschap maken, waarin kinderen leren en oefenen wat ze nodig hebben om een prettig mens te worden die actief bijdraagt aan de maatschappij van de toekomst.
Onze aanpak De CED-Groep heeft jarenlange expertise in het ondersteunen van scholen bij hun socialiserende taak. Ook ontwikkelden wij enkele veelgebruikte producten, theoretisch goed onderbouwd en getoetst door mensen uit de onderwijspraktijk. De Vreedzame School, Kinderen en… hun sociale talenten, Taakspel en de Sociale Competentie Observatielijst (SCOL) zijn hier voorbeelden van. Onze aanpak laat zich kenmerken door ‘doen wat werkt’. Voor iedere school is de invulling weer anders. Daarom leveren wij maatwerk. Uw situatie en hulpvraag is het uitgangspunt voor een heldere probleemanalyse, op basis waarvan haalbare doelen worden gesteld. Waar wenselijk ondersteunen wij u vervolgens graag in het bereiken van die doelen.
Herkent u onderstaande situaties? Ik heb een heel moeilijke groep. De sfeer is slecht, er wordt gepest, er zijn veel conflicten en incidenten. Veel tijd gaat verloren aan napraten over ruzies… Veel tijd en energie gaat zitten in leerlingen die uitvallen op gedrag, terwijl we hier al veel aan doen. Hoe bieden we hen extra zorg, zonder dat het ten koste gaat van leerlingen die wèl goed meedoen? Van de Onderwijsinspectie moeten we meer doen aan opbrengstgericht werken. Taal en rekenen zijn voldoende maar we hebben een onvoldoende beoordeling gekregen voor gedrag. We hebben wel een methode voor sociale competentie maar dat levert niet veel op. Hoe kunnen we zo snel mogelijk aan de inspectie-eisen voldoen? Ze komen dit jaar weer langs…
We hebben een enthousiast team en durven te stellen dat we goed onderwijs geven. Maar we willen onze leerlingen graag iets extra’s meegeven. We denken daarbij aan het vergroten van de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van leerlingen. Hoe pakken we dat aan?
We hebben een paar hele drukke groepen op school. Het is allemaal erg gezellig, maar het risico is dat het uit de hand loopt. Niet alleen wat betreft omgang met elkaar maar ook qua werkhouding. Ik vraag me eigenlijk af of de onderwijstijd in die groepen wel goed benut wordt.
Doen wat werkt? Wij helpen u graag!
Meer informatie? •
Wilt u meer weten over bovengenoemde onderwerpen, of een afspraak maken voor een oriënterend gesprek? Neem contact op via
[email protected] of bel 010 407 1599.
•
Wilt u ons gratis relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail uw adresgegevens naar
[email protected].
• •
Via www.cedgroep.nl/nieuwsbrief kunt u zich inschrijven voor onze digitale nieuwsbrieven. Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor cursussen, trainingen en workshops en de gratis cursusbrochure.
•
Onze webwinkel heeft effectief, leuk en leerzaam lesmateriaal. Kijk op www.cedgroep.nl/webwinkel.
•
Volg CED-Groep op Twitter: @cedgroep
CED-Groep, afdeling Communicatie Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam Bezoekadres Rotterdam: Dwerggras 30 Bezoekadres Maartensdijk: Tolakkerweg 153 T: + 31 10 4071 599 E:
[email protected]
www.cedgroep.nl Januari 2013
